ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΠΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΨΥΧΡΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

Transcript

1

2 ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΠΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΨΥΧΡΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Ο χειµώνας µπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στις πτήσεις. Οι κακές καιρικές συνθήκες µε τα γρήγορα κινούµενα µέτωπα, τους ισχυρούς και ριπαίους ανέµους, το χιόνι που παρασύρεται από τον άνεµο και οι συνθήκες παγοποίησης, είναι µερικά από τα προβλήµατα του καιρού που χρειάζονται προσεκτικό σχεδιασµό προκειµένου να ελαχιστοποιηθούν τα αρνητικά τους αποτελέσµατα. Οι πτήσεις σε τέτοιες συνθήκες απαιτούν τη λήψη ειδικών µέτρων. Τα παρακάτω έχουν γραφτεί για φρεσκάρισµα της µνήµης µας, για πτήσεις σε κρύο καιρό. Οι χειµερινές πτήσεις δεν είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες, εάν ο χειριστής ασκήσει λίγο µεγαλύτερη προσοχή και καλή κρίση στην ανάλυση των καιρικών καταστάσεων. ΧΕΙΜΕΡΙΝΕΣ ΠΤΗΣΕΙΣ. Οι περισσότεροι χειριστές είναι εξοικειωµένοι µε τις καταστάσεις του χειµώνα ιδιαίτερα στις περιοχές που πετούν. Εντούτοις, πολύ συχνά, µια απόσταση µερικών µιλίων µπορεί να αλλάξει αρκετά το περιβάλλον και να παρουσιάσει νέα προβλήµατα. Υπάρχουν ορισµένες προφυλάξεις οι οποίες θεωρούνται σηµαντικές για τις χειµερινές πτήσεις. Ο σχεδιασµός των χειµερινών πτήσεων απαιτεί ειδική γνώση ώστε να προστατευτούν τα αεροσκάφη και οι χειριστές. Ακόµη και από τα αυτοκίνητα µπορεί ο χειριστής να πάρει πολλές πληροφορίες. Φυσικά, και λίγη γνώση γύρω από χειµερινή διαβίωση µπορεί να σώσει την ζωή µας. Είναι στην αποκλειστική ευθύνη του χειριστή, το GO NO - GO, µια απόφαση που πρέπει να βασίζεται στις καλύτερες διαθέσιµες πληροφορίες για τα καιρικά φαινόµενα της διαδροµής και του σηµείου/ αεροδροµίου προορισµού. ΜΗΝ ΑΦΗΣΕΤΕ ΤΟΝ ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΜΟ ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΗΣ ΚΡΙΣΗΣ. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ. Μην αφήνετε το ελικόπτερο σε παγωµένο ελικοδρόµιο, ή το αεροπλάνο στο χιόνι. Το πλήρωµα πρέπει να καθαρίσει το ελικοδρόµιο από τον πάγο και να βεβαιωθεί ότι είναι δεµένο µε ασφάλεια. Εάν χιονίζει, ή υπάρχει πρόγνωση για παγωµένη βροχή, ή ότι θα βρέξει και οι θερµοκρασίες θα είναι γύρω στους µηδέν βαθµούς, τα αεροπορικά µέσα πρέπει να µετακινηθούν σε υπόστεγο (αν υπάρχει), µέχρι να βελτιωθούν οι συνθήκες. Όλο το πλήρωµα πρέπει να εξοικειωθεί µε τις διαδικασίες καθαρισµού (ξεπάγωµα) των αεροσκαφών όπως προβλέπεται από τα εγχειρίδια. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ. Η πληρότητα της εξωτερικής επιθεώρησης είναι σηµαντική σε ακραίες θερµοκρασίες. Είναι φυσικό η επιθεώρηση να γίνει γρήγορα αν το αεροσκάφος βρίσκεται στο κρύο, εντούτοις όµως, αυτή είναι η στιγµή για να κάνετε την καλύτερη επιθεώρηση. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις οπές στατικής πίεσης αλλά και στις εναλλακτικές, και αν το σύστηµα θέρµανσης του σωλήνα Pitot λειτουργεί. Μην µπείτε ποτέ στον πειρασµό να απογειωθείτε αν οι εσωτερικές επιφάνειες των αλεξήνεµων δεν έχουν ξεθαµπώσει τελείως και εάν υπάρχει έστω και λεπτό στρώµα πάχνης ή πάγου στα πτερύγια ή στις πτέρυγες.

3 ΑΤΡΑΚΤΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις επιφάνειες ελέγχου για ελεύθερη κίνηση καθώς επίσης και στα στροφεία για τυχόν ελαττώµατα. Ο χειριστής πρέπει να βεβαιωθεί ότι όλες οι οπές απορροής νερού είναι ανοικτές καθώς επίσης πρέπει να βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχει πάγος ανάµεσα σε συνθετικά υλικά. Αν υπάρχει νερό ανάµεσα σε τέτοια υλικά και περιµένουµε παγωνιά υπάρχει περίπτωση να δηµιουργηθεί σοβαρό πρόβληµα στην επιφάνεια λόγω του ότι το νερό παγώνοντας διαστέλλεται. ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΗΡΕΣ. Λόγο αυξηµένου κινδύνου πυρκαγιάς κατά την διάρκεια των εκκινήσεων σε χαµηλές θερµοκρασίες εξωτερικού περιβάλλοντος, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους πυροσβεστήρες για το αν έχουν συντηρηθεί και έχουν επιθεωρηθεί. ΙΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ. Η εξάρτηση πρέπει να σχεδιαστεί για το χειρότερο δυνατό συνδυασµό που έχει να κάνει µε το έδαφος, τις θερµοκρασίες και τον χρόνο που θα χρειασθεί για την διάσωση. Απαιτείται σωστός έλεγχος του περιεχοµένου της συλλογής επιβίωσης. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΧΕΙΡΙΣΤΗ. Μόλις προετοιµαστεί το αεροσκάφος για τις συνθήκες του κρύου καιρού το δεύτερο µέρος αυτής της εξίσωσης είναι ο χειριστής. Εδώ, µια βασική ερώτηση τίθεται.. Είναι προετοιµασµένος ο χειριστής να εκτελέσει την αποστολή για οποιαδήποτε προβλήµατα καιρού προκύψουν ; Γνωρίζει ο χειριστής τα συστήµατα του αεροσκάφους και τι πρέπει να κάνει αν αυτά δεν λειτουργήσουν ; Γνωρίζει τους περιορισµούς του µέσου ; Καταλαβαίνει τις χειµερινές καιρικές συνθήκες και τους κινδύνους ; Γνωρίζει πώς να ζητήσει µια πλήρη µετεωρολογική ενηµέρωση ; Έχει τα προσόντα που απαιτούνται και είναι διαθέσιµος στον συγκεκριµένο τύπο αεροσκάφους ; Είναι ιατρικά έτοιµος ; (κρύωµα ή γρίπη για παράδειγµα) Είναι προετοιµασµένος να γυρίσει πίσω αν οι συνθήκες πέσουν κάτω από τα ελάχιστα για V.F.R. ; Γνωρίζει που θα βρει καλύτερες καιρικές συνθήκες ή καλύτερες θερµοκρασίες κατά µήκος της διαδροµής ; Έχει αρκετά καύσιµα για τον προορισµό, ή τον εναλλακτικό τόπο προορισµού ;

4 Μπορεί να προσγειωθεί σε παγωµένες, ή χιονισµένες επιφάνειες ; Είναι προετοιµασµένος για εκτεταµένες νυκτερινές διαδικασίες ; Έχει µαζί του ένα φακό σε περίπτωση απώλειας ρεύµατος ; Έχει προετοιµαστεί για την επιβίωση σε περίπτωση συντριβής ; Έχει τις απαραίτητε συλλογές επιβίωσης για ψυχρά κλίµατα; Έχει βεβαιωθεί ότι οι επιβαίνοντες είναι ντυµένοι κατάλληλα, συµπεριλαµβάνοντας την κατάλληλη υπόδηση για το περιβάλλον επάνω από το οποίο θα πετάξει ; Αυτά που θα απαιτηθούν σε κατάσταση ανάγκης είναι εύκολα διαθέσιµα από άλλους σε περίπτωση που τραυµατιστεί ο χειριστής, για την εύρεση των απαραίτητων ; Το πλήρωµα πρέπει να είναι ντυµένο κατάλληλα ώστε να αντιµετωπίσει το (τυχόν) χαλασµένο καλοριφέρ. Είναι όλοι προετοιµασµένοι για την περίπτωση που χαλάσει το καλοριφέρ, ή πρέπει να προσγειωθεί κάπου το µέσον για να ζεσταθούν ; Είναι πλέον συνήθεια των χειριστών, σαν µέρος της προετοιµασίας τους, να επισκέπτονται την τουαλέτα πριν πάνε στο αεροσκάφος ; Αυτά, είναι µόνο µερικά από τα στοιχεία που πρέπει ένας χειριστής να εξετάσει κατά την προετοιµασία µιας χειµερινής πτήσης. Οι χειµωνιάτικες πτήσεις µπορεί να είναι ασφαλείς αλλά τα προβλήµατα των χαµηλών θερµοκρασιών και συνθηκών, όπως η παγοποίηση, το χιόνι, και η µικρής διάρκειας ηµέρα, απαιτούν από τον χειριστή να είναι ποιο προσεκτικός για να µπορέσει να µειώσει τους κινδύνους µέσα από τον σωστό προγραµµατισµό. Κατάλληλος σχεδιασµός της πτήσης και µια καλή προ πτήσης ενηµέρωση είναι δυο από τους καλύτερους τρόπους για να µειωθούν οι κίνδυνοι. Ο καλός προγραµµατισµός περιλαµβάνει. Να έχει τις πλέον πρόσφατες πληροφορίες του καιρού συµπεριλαµβανοµένων και των υψών πιθανής παγοποίησης. Να έχει ένα εναλλακτικό σχέδιο έτοιµο σε περίπτωση αλλαγής του καιρού. Να εξασφαλίσει περισσότερο χρόνο για την προ πτήσεως επιθεώρηση αντί να τον µειώσει επειδή έχει κρύο, ή διότι δεν είναι καλά ντυµένος. ιάβασµα του flight manual για τους περιορισµούς του κρύου καιρού. Να θυµάται πάντοτε ότι τα αποπαγωποιητικά συστήµατα δεν εγγυώνται ότι το αεροσκάφος δεν θα έχει πάγο. Να θυµάται πάντοτε ότι όταν ένα αεροσκάφος το βάλουν στο υπόστεγο για να ξεπαγώσει, όταν το βγάλουν από το υπόστεγο όπως είναι ζεστό, αν χιονίζει, το χιόνι θα λιώσει µεν αλλά θα ξαναπαγώσει όταν το αεροσκάφος θα είναι έτοιµο για απογείωση.

5 ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΙΑ ΡΟΜΗ. Οι απογειώσεις µε ψυχρό καιρό προσφέρουν µερικά ευδιάκριτα πλεονεκτήµατα, αλλά προσφέρουν και κάποια ειδικά προβλήµατα. Ο διακόπτης του σωλήνα Pitot, αν είναι απαραίτητο, πρέπει να ενεργοποιηθεί πριν την απογείωση. Ο χειριστής πρέπει να περιµένει ότι ενδεχοµένως να χάσει το ταχύµετρο, ή κάποιο άλλο όργανο κατά την απογείωση ειδικότερα αν η καµπίνα δεν έχει προθερµανθεί. Η επιφάνεια προσγείωσης µπορεί να κρύβει πολλές εκπλήξεις όταν οι θερµοκρασίες είναι γύρω από τους µηδέν βαθµούς C. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται για το συσσωρευµένο χιόνι στις άκρες του δρόµου και στις περιοχές µε φτωχή σήµανση. Ο χειριστής πρέπει να συλλέξει πληροφορίες έγκαιρα σχετικές µε το σηµείο προσγείωσης. Εάν δεν είναι εύκολο, τότε πρέπει να κάνει µερικούς κύκλους πάνω από το πεδίο / ελικοδρόµιο για έλεγχο εµποδίων. Εφαρµόστε την πέδηση του στροφείου (αν υπάρχει) προσεκτικά σε σκληρές και πιθανόν παγωµένες επιφάνειες. Ο καιρός τον χειµώνα είναι ευµετάβλητος. Και µην ξεχάσετε ποτέ. Μην µπλεχτείτε σε πτήση στα βουνά µε κακό καιρό. Βάλτε στον εαυτό σας κάποιους περιορισµούς και εφαρµόστε τους. ΧΙΟΝΟΠΤΩΣΗ ΚΑΙ ΑΣΠΡΙΛΑ (WHITE OUT) Η χιονόπτωση, φυσικά, είναι ένα φαινόµενο που επικρατεί σε ψυχρά µέρη. Όταν ο χειριστής θα εισέρθει µέσα σε χιονόπτωση θα βρεθεί ξαφνικά χωρίς ορατότητα και σε συνθήκες I.F.R. Η χιονόπτωση συνήθως αρχίζει να είναι ελαφριά και σιγά-σιγά αυξάνει. Ένας άλλος κίνδυνος ο οποίος χρεώνεται πολλά ατυχήµατα, συµπεριλαµβανοµένων και πολλών ικανών χειριστών είναι το white out. Είναι µια κατάσταση στην οποία η ορατότητα µηδενίζεται χωρίς επίγεια χαρακτηριστικά γνωρίσµατα. Προφανώς, όσο περιορίζεται η ορατότητα τόσο µεγαλύτερη είναι η πιθανότητα για white out. Εντούτοις συνθήκες ασπρίλας µπορεί να συµβούν και σε καλές συνθήκες πτήσης. Σε τέτοιες συνθήκες η αλλαγή σε I.F.R είναι απαραίτητη. Ο χειριστής πρέπει να είναι προετοιµασµένος για τέτοιες καταστάσεις και από τις δυο πλευρές. Από την δική του εκπαίδευση και ικανότητα αλλά και των συσκευών του αεροσκάφους. Είναι ιδιαίτερα σπουδαίο κατά την απογείωση και προσγείωση σε επιφάνειες καλυµµένες µε χιόνι να κάνει χρήση της σωστής τεχνικής. ΠΡΟΣΓΕΙΩΣΗ Όταν φυσά και το χιόνι στροβιλίζεται, η προσγείωση µπορεί να είναι επικίνδυνη. Για τον λόγο αυτό πρέπει να γίνει ένας καλός έλεγχος για τις συνθήκες που επικρατούν στο σηµείο προσγείωσης. Η διεύθυνση του ανέµου και η ένταση είναι από τα προβλήµατα που θα αντιµετωπίσει ο χειριστής ιδιαίτερα αν στο πεδίο δεν υπάρχει ανεµούριο. Ένας προσεκτικός έλεγχος της πρόβλεψης του καιρού και ένας επιµεληµένος προγραµµατισµός θα απαιτηθεί από τον χειριστή. ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΤΗΣΗ. Ο χειριστής πρέπει να είναι ενήµερος για την πρόγνωση των επόµενων ωρών για το αν το αεροσκάφος πρέπει να µείνει έξω η ακόµη και αναχώρηση αν ο καιρός πρόκειται να επιδεινωθεί.

6 ΚΑΥΣΙΜΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ Η µόλυνση του καυσίµου είναι πάντοτε µια δυνατότητα σε κρύες κλιµατολογικές συνθήκες. Οι µοντέρνες συσκευές άντλησης και ανεφοδιασµού είναι εξοπλισµένες σωστά για καλό φιλτράρισµα του καυσίµου. Εντούτοις, ακόµη και µε τις καλύτερες προφυλάξεις αν το αεροσκάφος όπως είναι ζεστό και µε µισές τις δεξαµενές, παραµείνει χωρίς ανεφοδιασµό µετά την προσγείωση, υπάρχει η δυνατότητα λόγο συµπύκνωσης, να δηµιουργηθεί νερό στις δεξαµενές. Αν τώρα ανεφοδιαστεί το αεροσκάφος και κατόπιν το βάλουµε µέσα στο υπόστεγο υπάρχει δυνατότητα λόγο της θέρµανσης να διασταλεί το καύσιµο και από την υπερχείλιση να χυθεί στο δάπεδο δηµιουργώντας πιθανότητα πυρκαγιάς. Για τον λόγο αυτό δεν γεµίζουµε τις δεξαµενές µέχρι επάνω. Μερικά εκατοστά (2-3) κάτω από το χείλος είναι η καλύτερη ενέργεια. ΜΠΑΤΑΡΙΕΣ. Οι µπαταρία (ες) απαιτούν ειδική προσοχή κατά την διάρκεια κρύου καιρού. Όσο ελαττώνεται η θερµοκρασία τόσο η απόδοση αλλά και η φόρτιση της µπαταρίας µειώνεται, ενώ αυξάνεται ο κίνδυνος της ζηµιάς από το κρύο. Το πάγωµα καταστρέφει την µπαταρία. Λόγω της σπουδαιότητάς της και της µειωµένης απόδοσης σε κρύο καιρό πρέπει να ελεγχθεί το ηλεκτρικό σύστηµα του αεροπορικού µέσου, για βέλτιστη απόδοση αλλά και αν η µπαταρία φορτίζεται από το alternator. ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΕ ΚΡΥΟ ΝΕΡΟ. Το κρύο νερό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο διότι η απώλεια της θερµοκρασίας του σώµατος εµφανίζεται 25 φορές γρηγορότερα στο κρύο νερό απ ότι στον κρύο αέρα. Πόσο γρήγορα κάποιος θα πάθει υποθερµία εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συµπεριλαµβανοµένης της προσωπικότητας και της συµπεριφοράς, τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, την κατάσταση της θάλασσας, την ενδυµασία και την φυσική του κατάσταση. Η υποθερµία παρουσιάζεται όταν η θερµοκρασία του σώµατος πέσει κάτω του κανονικού επίπεδου των 37 ο C και φτάσει τους 35 ο C, ή χαµηλότερα. Ο καθένας αντιδρά διαφορετικά στο κρύο ακόµη και κάτω από τις ίδιες συνθήκες. Οι αδύνατοι χάνουν γρηγορότερα θερµοκρασία από κάποιον υπέρβαρο. Οι αναµενόµενοι χρόνοι επιβίωσης που φαίνονται στο παρακάτω πίνακα είναι ένας οδηγός για τον µέσο ενήλικα ο οποίος φορά σωσίβιο και µας δείχνει την ταχεία κατάσταση της υποθερµίας καθώς η θερµοκρασία του νερού µειώνεται.

7 ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΝΕΡΟΥ ( C) Cold Water Survival Times Expected Time Before Exhaustion or Unconsciousness Expected Time of Survival without Survival Suit Expected Time of Survival with Survival Suit 0.5 Under 15 minutes 45 minutes Up to 2 hours minutes minutes hours minutes 1-3 hours hours hours 1-6 hours hours hours 2-40 hours hours hours 3 hours to indefinite Indefinite Over 27 Indefinite Indefinite Indefinite ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ. Αν και δεν ξοδεύουµε πολύ χρόνο στην δουλειά µας µε βρεγµένα πόδια αξίζει τον κόπο να προετοιµαστούµε για το χειρότερο σενάριο όταν βρισκόµαστε για µεγάλα διαστήµατα πάνω από το νερό. Με αυτή τη σκέψη στο µυαλό, εάν αναλάβετε µια αποστολή για πτήση πάνω από θάλασσα, πρέπει να γνωρίζετε που βρίσκεται αποθηκευµένος ο κατάλληλος ιµατισµός. Γνωρίζεται να τον χρησιµοποιείτε; Τον έχετε προσαρµόσει καλά πάνω σας; Αυτός που υπάρχει δένει γύρω από τον λαιµό και την µέση σας; Αν δεν γνωρίζετε τις απαντήσεις στα ερωτήµατα αυτά, είναι η κατάλληλη ευκαιρία για να το µάθετε.. Στέφανος Άτσαλος. 25 Φεβ 2009