Πειραματική Ενότητα I ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΓΑΜΜΑ ME ΤΗΝ YΛH

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Πειραματική Ενότητα I ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΓΑΜΜΑ ME ΤΗΝ YΛH"

Transcript

1 Πειραματική Ενότητα I ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΓΑΜΜΑ ME ΤΗΝ YΛH Σκοπός To πείραμα αυτό έχει σχεδιαστεί ώστε να εξοικειώσει το φοιτητή με τις βασικές αρχές της Φασματοσκοπίας με Σπινθηριστή NaΙ(Tl). Κατά την εκτέλεση αυτής της σειράς των πειραμάτων, ο φοιτητής μαθαίνει τη βασική φυσική που συνδέεται με την αποδιέγερση πυρήνων μέσω εκπομπής ακτίνων γ, καθώς και τις αλληλεπιδράσεις τους με την ύλη. Θεωρία Όταν μια ακτίνα γ από μια. ραδιενεργό πηγή αλληλεπιδρά με την ύλη, υπάρχουν τρεις κύριες μέθοδοι με τις οποίες απορροφάται: 1) Φωτοηλεκτρικό Φαινόμενο 2) Αλληλεπίδραση Compton 3) Δίδυμη Γέννηση Σ' αυτό το πείραμα θα μελετήσουμε συστηματικά αυτές τις αλληλεπιδράσεις. To σχήμα Ι.1 δείχνει την ειδική περίπτωση που μια πηγή ακτινοβολίας γ μετριέται από έναν ανιχνευτή Ιωδιούχου Νατρίου NaΙ(TΙ). 0 ανιχνευτής περιβάλλεται από θωράκιση μολύβδου. Για την ώρα, θα αγνοήσουμε όλα τα γεγονότα που παρουσιάζονται στο σχήμα Ι.1, εκτός από το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο, την αλληλεπίδραση Compton και τη δίδυμη γέννηση. Σχήμα Ι.1 Πηγή γ, ανιχνευτής NaI(ΤΙ), φωτοπολλαπλασιαστής, θωράκιση μολύβδου. Διακρίνονται διάφορες αλληλεπιδράσεις 1. Φωτοηλεκτρικό Φαινόμενο Το Φωτοηλεκτρικό φαινόμενο μας δίνει μια καλά καθορισμένη κορυφή στο φάσμα. Οι ακτίνες γ εισέρχονται στον κρύσταλλο NaI(ΤΙ) και αλληλεπιδρούν πρωταρχικά με τα δέσμια ηλεκτρόνια των φλοιών Κ και L του Νατρίου στον 1

2 κρύσταλλο. Ουσιαστικά, μια ακτίνα γ δίνει όλη την ενέργειά της στο δεσμευμένο ηλεκτρόνιο και το αποδεσμεύει από το άτομο, με μια ενέργεια (Ε e ) που δίνεται από: Ε e = Ε γ Β (Ι.1) όπου Β είναι η ενέργεια σύνδεσης του ηλεκτρονίου. Αφού η Β είναι μόνο 33 kev για τον φλοιό Κ του Νατρίου, Μπορούμε να δούμε ότι το ηλεκτρόνιο αποκτά την περισσότερη από την ενέργεια της προσπίπτουσας ακτίνας γ, η οποία είναι συνήθως της τάξης του 1 MeV ή και περισσότερο. Καθώς το ηλεκτρόνιο περνά μέσα από τον κρύσταλλό NaI(ΤΙ) χάνει την ενέργειά του από ιονισμό, διέγερση και παραγωγή θερμικής ενέργειας. Ένα σταθερό μέρος της ενέργειας του ηλεκτρονίου θα μετασχηματιστεί σε φωτόνια χαμηλής ενέργειας που μετά προσκρούουν στη φωτοκάθοδο του σωλήνα του φωτοπολλαπλασιαστή που φαίνεται στο σχήμα Ι1. Αυτά τα φωτόνια θα παράγουν φωτοηλεκτρόνια από την επιφάνεια της φωτοκαθόδου του φωτοπολλαπλασιαστή. Μόνο ένα φαίνεται στο σχήμα. Τα φωτοηλεκτρόνια έλκονται στην πρώτη δύνοδο του φωτοπολλαπλασιατή μέσω ενός θετικού δυναμικού που παρέχεται από το σύστημα αντιστάσεων (διαιρέτη τάσης) που είναι συνδεδεμένο με τη φωτοκάθοδο και τις δυνόδους του φωτοπολλαπλασιαστή. Δευτερογενή ηλεκτρόνια που εκπέμπονται από την πρώτη δύνοδο έλκονται στη δεύτερη δύνοδο, κ.ο.κ. Ο τελικός καταιγισμός ηλεκτρονίων φτάνει στην άνοδο και παράγει ένα ηλεκτρικό παλμό που είναι ανάλογος προς την ενέργεια της προσπίπτουσας ακτίνας γ. Οι παλμοί από την άνοδο τροφοδοτούνται μέσω του προενισχυτή και του ενισχυτή στον αναλυτή πολλών καναλιών για ανάλυση. Το σχήμα Ι.2 δείχνει το ηλεκτρονικό διάγραμμα που θα χρησιμοποιηθεί για όλα τα μέρη της ΠΕ. Σχήμα Ι.2 Στοιχεία μιας τυπικής διάταξης για φασματοσκοπία γ Το σχήμα Ι.3 δείχνει ένα τυπικό φάσμα ύψους παλμών που παρατηρείται στο MCA του σχήματος Ι.1. Η φωτοκορυφή φαίνεται καθαρά στο μέσον περίπου του φάσματος. Παρουσιάζεται επίσης στο φάσμα η πλατιά κατανομή των παλμών από την αιχμή Compton έως την ηλεκτρονική αποκοπή. Αυτή η κατανομή των παλμών παράγεται από αλληλοεπιδράσεις Compton στον κρύσταλλο NaI(TI). 2

3 Σχήμα Ι.3 Φάσμα ύψους παλμών πηγής 137 Cs όπως παρατηρείται στο MCA 2. Αλληλεπίδραση Compton Η αλληλεπίδραση Compton είναι γνήσια μια κινηματική σκέδαση μεταξύ του προσπίπτοντος φωτονίου γ και ενός ηλεκτρονίου στον κρύσταλλο, που είναι είτε ελεύθερο είτε χαλαρά δεσμευμένο. Σχήμα Ι.4 Κινηματική εικόνα της αλληλεπίδρασης Η προσπίπτουσα ακτίνα γ έχει ενέργεια Ε = hv. Αυτή η ενέργεια διαμοιράζεται ανάμεσα στο σκεδαζόμενο φωτόνιο Compton και το ηλεκτρόνιο ανάκρουσης Compton. Το σκεδαζόμενο φωτόνιο έχει ενέργεια Ε = hv και το ηλεκτρόνιο ενέργεια Τ e. Αφού η ολική ενέργεια διατηρείται στην αλληλεπίδραση, μπορούμε να γράψουμε: hv = hv + T e (I.2) Η ορμή διατηρείται επίσης στην αλληλεπίδραση και από τη διατήρηση αυτή μπορούμε να γράψουμε τις δύο παρακάτω σχέσεις: hv c όπου P η ορμή του ηλεκτρονίου. hv = cos θ + P cos θ c (x- συνιστώσα της ορμής) (Ι.3) hv 0 = sin θ + Psin θ (y- συνιστώσα της ορμής) (Ι.4) c Από ταυτόχρονη λύση των τριών εξισώσεων, μπορούμε να εξάγουμε το γνωστό τύπο του Compton για την ενέργεια του σκεδαζομένου ηλεκτρονίου σε σχέση με την αρχική ενέργεια, hv και τη γωνία σκέδασης: hv hv = 1 (Ι.5) + ( 1 2 cos θ) hv m c 2 Η κινητική ενέργεια του ηλεκτρονίου Compton μπορεί να γραφτεί: Τ e = hv - hv (I.6) 3

4 Εξέταση των δύο τελευταίων εξισώσεων (Ι.5) και (Ι.6) δείχνει ότι το σκεδαζόμενο φωτόνιο, hv, μπορεί να κατευθυνθεί σε οποιαδήποτε διεύθυνση σε σχέση με την προσπίπτουσα ακτίνα γ. Αντίθετα, το ηλεκτρόνιο μπορεί να σκεδαστεί μόνο στη μπροστινή διεύθυνση. Χρησιμοποιώντας τις εξισώσεις (Ι.5) και (Ι.6) για τις ενέργειες του σκεδαζομένου φωτονίου και ηλεκτρονίου και αντικαθιστώντας διαφορετικές τιμές της γωνίας σκέδασης και διαφορετικές ενέργειες της προσπίπτουσας ακτίνας γ, παίρνουμε τον πίνακα Ι.1. hv = 1022 kev hv T e hv = 662 kev hv T e hv = 323 kev hv T e Πίνακας Ι.1 Από το σχήμα Ι.4 και από το γεγονός ότι όλες οι γωνίες για το hv είναι περίπου ισοπίθανες, οι ενέργειες του ηλεκτρονίου ανάκρουσης, T e, είναι ισοπίθανες (Πίνακας Ι.1) για το 137 Cs) από το μηδέν έως τη μέγιστη ενέργεια ανάκρουσης Compton, που είναι 0,478 MeV για το 137 Cs. Αυτή η τιμή αντιστοιχεί στην αιχμή Compton στο σχήμα Ι Δίδυμη Γέννηση Για προσπίπτουσες ακτίνες γ που έχουν ενέργειες μεγαλύτερες από 5 MeV, η κυριότερη αλληλεπίδραση στον κρύσταλλο NaI(TI) είναι η δίδυμη γέννηση, σχήμα Ι.5. Σ αυτήν τη διαδικασία, ένα φωτόνιο με αρκετή ενέργεια δίνει όλη του την ενέργεια και σχηματίζει δύο σωματίδια, ένα ηλεκτρόνιο και ένα ποζιτρόνιο. Αυτή η διαδικασία παριστάνεται να συμβαίνει κοντά στον πυρήνα ενός ατόμου, γιατί μόνο με 4

5 τον τρόπο αυτό η ορμή μπορεί να διατηρηθεί. Η ελάχιστη ενέργεια που απαιτείται για τη δίδυμη γέννηση δίνεται από Ε = 2m 0 c 2, όπου m 0 είναι η μάζα ηρεμίας ενός ηλεκτρονίου ή ποζιτρονίου. Αφού η μάζα ηρεμίας ενός ηλεκτρονίου αντιστοιχεί σε 0,511 MeV, το φωτόνιο πρέπει να έχει ενέργεια 1,02 MeV για να χρησιμοποιηθεί η δίδυμη γέννηση. Επομένως, η δίδυμη γέννηση είναι σημαντική μόνο για φωτόνια υψηλής ενέργειας. Η διαδικασία είναι επίσης ανάλογη του Ζ 2 του Απορροφητή. Σχήμα Ι.5 Δίδυμη γέννηση. Το φωτόνιο εισέρχεται από αριστερά και δημιουργεί ζεύγος ηλεκτρονίου-ποζιτρονίου κοντά στον πυρήνα. Μερικά nsec αργότερα, το ποζιτρόνιο θα εξαϋλωθεί δίνοντας δυο φωτόνια ενέργειας 0,511 MeV. Όταν αυτή η διαδικασία συμβαίνει, η ενέργεια του φωτονίου πάνω από 1,02 MeV μεταδίδεται σαν κινητική ενέργεια στο ζεύγος ηλεκτρονίου-ποζιτρονίου και ένα τμήμα της στον πυρήνα, προκειμένου να διατηρηθεί η ορμή. Τόσο το ηλεκτρόνιο όσο και το ποζιτρόνιο χάνουν κινητική ενέργεια μέσω ιονισμού των ατόμων στον κρύσταλλο. Μέσα σε λίγα νανοδευτερόλεπτα, το ποζιτρόνιο αλληλεπιδρά με ένα ηλεκτρόνιο στον ανιχνευτή σε μια διαδικασία που ονομάζεται εξαΰλωση. Σ αυτήν τη διαδικασία, η μάζα των σωματιδίων μεταβάλλεται σε δύο φωτόνια των 0,511 MeV το καθένα, που εκπέμπονται σε σχεδόν αντίθετες διευθύνσεις. Αυτά στη συνέχεια μπορούν να αλληλεπιδράσουν περαιτέρω μέσω των φαινομένων φωτοηλεκτρικού ή Compton. Το σχήμα Ι.6 δείχνει τις ενεργές διατομές για το Φωτοηλεκτρικό, το Compton, τη Δίδυμη Γέννηση και την ολική αλληλεπίδραση του Φωτονίου με έναν ανιχνευτή NaI(TI). Σχήμα I.6 Ενεργές διατομές για το Φωτοηλεκτρικό, το Compton, τη Δίδυμη Γέννηση και την ολική αλληλεπίδραση του Φωτονίου με έναν ανιχνευτή NaI(TI) σε συνάρτηση της ενέργειας. 5

6 Πείραμα Ι-1 Βαθμονόμηση της ενέργειας ακτινοβολίας γ Πειραματική διαδικασία Το σχήμα Ι.2 δείχνει τη διάταξη των ηλεκτρονικών που θα χρησιμοποιηθούν για όλα τα τμήματα αυτού του πειράματος. Βεβαιωθείτε πως έχετε διαβάσει τα εγχειρίδια οδηγιών για τα διάφορα μέρη πριν εγκαταστήσετε τα ηλεκτρονικά και ότι όλοι οι διακόπτες παροχής ηλεκτρικού ρεύματος είναι κλειστοί, πριν να κάνετε τις εσωτερικές συνδέσεις. Όλες οι καλωδιακές συνδέσεις γίνονται με τη χρησιμοποίηση RG58U εκτός από το καλώδιο 5HV που συνδέει την πηγή υψηλού δυναμικού στην είσοδο HV της φωτοκαθόδου. Για όλα τα πειράματα με NaI(TI) τα 256 κανάλια στον MCA είναι αρκετά. 1. Τοποθετήστε την πηγή 137 Cs (1μCi) σε απόσταση 3 cm από τον ανιχνευτή. 2. Ανοίξτε και αυξήστε αργά την υψηλή τάση στην τιμή των (+) 1000V. 3. Το καλώδιο εξόδου από τον προενισχυτή πρέπει να είναι συνδεδεμένο με την αρνητική είσοδο του ενισχυτή. Ενώστε τη διπολική έξοδο του ενισχυτή. Ενώστε τη διπολική έξοδο του ενισχυτή με τον MCA. Ρυθμίστε την ενίσχυση του ενισχυτή ώστε η φωτοκορυφή (βλ. Σχήμα Ι.5) από το 137 Cs να βρίσκεται στο κανάλι 66 του αναλυτή πολλών καναλιών. Πάρτε ένα φάσμα για χρόνο μέτρησης 100 sec. Το φάσμα που παρατηρήθηκε πρέπει να είναι παρόμοιο με εκείνο του σχήματος Ι.3. Με τη γεωμετρία που έχει χρησιμοποιηθεί θα υπάρχουν περίπου 4000 κρούσεις στο συγκεκριμένο ύψος της φωτοκορυφής. Ο ολικός αριθμός των κρούσεων κάτω από τη φωτοκορυφή θα πρέπει να είναι περίπου Η ενέργεια της φωτοκορυφής από το 137 Cs είναι 662 kev, επομένως η ενέργεια ανά αριθμό καναλιού είναι 662 kev/66 κανάλια ή 10 kev/κανάλι περίπου. Διαβάστε το φάσμα ή χρησιμοποιήστε το δρομέα MCA και βρείτε την ακριβή θέση της φωτοκορυφής των 662 kev. Καταγράψτε τον αριθμό καναλιού της θέσης της κορυφής στον Πίνακα Ι.1 6

7 Event Energy (MeV) Channel Number Cs Photopeak 0, Co Photopeak 1, Co Photopeak 1,33 Πίνακας Ι.1 4. Αντικαταστήστε την πηγή 137 Cs με 60 Co και συσσωρεύστε μετρήσεις για 100 sec. Καταγράψτε τις θέσεις των δύο φωτοκορυφών από το 60 Co στον Πίνακα Ι.1, όπως στο προηγούμενο βήμα 3. Το σχήμα Ι.7 δείχνει ένα φάσμα 60 Co που έχει καταγραφεί από έναν MCA. Σχήμα Ι.7 Φάσμα ύψους παλμών πηγής 60 Co 5. Αντικαταστήστε την πηγή 60 Co με 133 Ba και καταγράψτε τη θέση της φωτοκορυφής των 0,356, 0,081 MeV στον Πίνακα Ι.1 Άσκηση Α: Από τα δεδομένα που φαίνονται στον Πίνακα Ι.1, κάνετε ένα διάγραμμα σε γραμμικό χαρτί γραφήματος της ενέργειας της φωτοκορυφής ως προς τον αριθμό καναλιού του κεντροειδούς. Το σχήμα Ι.8 δείχνει μια τυπική καμπύλη βαθμονόμησης για τα παραπάνω δεδομένα. Σχήμα Ι.8 Τυπική καμπύλη βαθμονόμησης Άσκηση Β: Ο Πίνακας Ι.2 δείχνει μια πλήρη ταξινόμηση των πηγών ακτινοβολίας γ και των ενεργειών των φωτοκορυφών τους για μια σειρά πηγών γ. Συγκεντρώστε φάσματα για το 22 Na και συμπεριλάβετε αυτά τα σημεία στον πίνακα δεδομένων σας και στην καμπύλη βαθμονόμησης. 7

8 Isotope Half Life f Β Fraction of y s per decay Gamma Peaks of interest 60 Co 5.62 years , Na 2.62 years , Cs 30 years Ba 7.2 years see Ref , 0.276, , Πίνακας Ι.2 8

9 Πείραμα Ι-2. Αναγνώριση "αγνώστων" πυρήνων μέσω της ακτινοβολίας γ Σκοπός Θα χρησιμοποιήσουμε την καμπύλη βαθμονόμησης που έχει παραχθεί στο πείραμα Ι-1 για να αναγνωρίσουμε τις γραμμές γ διαφόρων αγνώστων πηγών που θα δοθούν από τον επιβλέποντα. Ο φοιτητής θα αναγνωρίσει τις φωτοκορυφές κάθε άγνωστης πηγής και στη συνέχεια θα ανατρέξει στον κατάλληλο πίνακα (Παράρτημα Α αυτού του εγχειριδίου), όπου έχουν τοποθετηθεί ορισμένες ακτίνες γ κατά φθίνουσα ενέργεια, και έτσι θα βρει το άγνωστο ισότοπο. Πειραματική Διαδικασία 1. Πάρτε την πρώτη άγνωστη πηγή γ από τον επιβλέποντα. Συγκεντρώστε με μετρήσεις ένα φάσμα για χρονικό διάστημα που να είναι αρκετό ώστε να μπορείτε να αναγνωρίσετε καθαρά τις κορυφές στο φάσμα. Αντιστοιχίστε μια κεντροειδή θέση κορυφής σε κάθε μια από αυτές τις κορυφές. Από την καμπύλη βαθμονόμησης βρείτε την ενέργεια κάθε κορυφής. 2. Επαναλάβετε τη διαδικασία #1 για τις υπόλοιπες από τις άγνωστες πηγές που θα δοθούν από τον επιβλέποντα. Άσκηση Α: Βρείτε το άγνωστο ισότοπο ή ισότοπα αφού συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α ή τις αναφορές 1 και 2 στο τέλος αυτού του πειράματος. Ανάλυση Φάσματος ακτινοβολίας γ Θα αναλύσουμε προσεκτικά τα αποτελέσματα των διαφόρων τύπων αλληλεπιδράσεων που φαίνονται στο σχήμα Ι.1 και θα διευκρινίσουμε τις επιδράσεις τους στο φάσμα του ύψους του παλμού που μετριέται. Αυτές οι αλληλεπιδράσεις περιλαμβάνουν την αιχμή Compton, την οπισθοσκέδαση από τη θωράκιση μολύβδου, το φθορισμό ακτίνων - X από το μόλυβδο, που δίνει ακτίνα - 9

10 X 75 kev (Κα), τη διαδικασία εξαΰλωσης που δίνει κορυφές διαφυγής ή πρόσθετες κορυφές των MeV, που προφανώς δε θα έπρεπε να υπάρχουν στο φάσμα. Συζήτηση Α. Οπισθοσκέδαση. Το σχήμα Ι.3 δείχνει φάσμα από l37 Cs το οποίο έχει, στο μεγαλύτερο μέρος, μια εμφανή φωτοκορυφή και μια κατανομή Compton. Μια μικρή κορυφή οπισθοσκέδασης μπορεί να παρατηρηθεί στην ενέργεια των 184 kev (κανάλι 31). Από που προήρθε; Η απάντηση μπορεί να βρεθεί αναλύοντας την ενέργεια ενός φωτονίου του 137 Cs, το οποίο, αφού πάθει σκέδαση Compton από τη θωράκιση μολύβδου, εισέρχεται στον ανιχνευτή NaΙ(TΙ) και απορροφάται με τη φωτοηλεκτρική διαδικασία. Αφού τα περισσότερα από αυτά τα φωτόνια σκεδάζονται κατά 180 περίπου, ονομάζονται φωτόνια οπισθοσκέδασης. Από την κινηματική ανάλυση της αλληλεπίδρασης Compton (Πίνακα Ι.1) η ενέργεια σκέδασης αυτών των οπισθοσκεδαζομένων φωτονίων είναι 184 kev. Ένα τέτοιο γεγονός παρουσιάζεται στο σχήμα I.1. To φωτόνιο στα αριστερά οπισθοσκεδάζεται μέσα στον κρύσταλλο, όπως περιγράφεται προηγούμενα. Οπισθοσκέδαση θα συμβεί επίσης και από το τραπέζι, το περίβλημα του ανιχνευτή, τα υποστηρίγματα, κτλ. Τα περισσότερα από αυτά τα οπισθοσκεδαζόμενα φωτόνια προέρχονται από τη μολύβδινη θωράκιση που περιβάλλει τον ανιχνευτή. Η θωράκιση, όμως, είναι απαραίτητη προκειμένου να μειωθεί το υπόβαθρο του δωματίου το οποίο δημιουργεί πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα από την κορυφή οπισθοσκέδασης που προκαλείται από τη θωράκιση. Είναι εύκολο να υπολογιστεί η θέση της κορυφής οπισθοσκέδασης. Η εξίσωση (Ι.5) μπορεί να γραφεί: (m 0 c 2 = MeV, = 180 για οπισθοσκέδαση) Ε E γ γ Ε (Ι.7) γ Το σχήμα Ι.7 δείχνει ένα φάσμα ύψους παλμών του 60 Co. Η κορυφή οπισθοσκέδασης φαίνεται καθαρά στο σχήμα. Η εξίσωση (Ι.7) θα δώσει την ενέργεια αυτής της κορυφής αν αντικαταστήσουμε σ' αυτήν Ε = 1.33 MeV και υπολογίσουμε την Ε γ. Β. Ακτίνες-Χ Μολύβδου. Τα φωτόνια που χτυπούν στη μολύβδινη θωράκιση μπορούν να παράγουν επίσης φθορισμό Κα ακτίνων-χ, kev. Μερικές από τις 10

11 ακτίνες αυτές θα αλληλεπιδράσουν με τον ανιχνευτή NaΙ(TΙ) και θα παράγουν μια κορυφή ακτίνων-χ των kev στο φάσμα. Η ακτίνα-χ του μολύβδου παράγεται από το αρχικό φωτόνιο της πηγής που αλληλεπιδρά με το μόλυβδο με φωτοηλεκτρική διαδικασία. Στη φωτοηλεκτρική διαδικασία το φωτόνιο γ δίνει όλη του την ενέργεια σ' ένα δεσμευμένο ηλεκτρόνιο του Κ ή L φλοιού, εξάγοντάς το έτσι από την τροχιά του. Αν το ηλεκτρόνιο που εξάγεται ανήκει στον Κ φλοιό, η κενή θέση που θα δημιουργηθεί θα καλυφθεί από ένα ηλεκτρόνιο του L φλοιού που θα μεταπέσει σ αυτήν τη θέση δίνοντας ακτίνα-χ του Pb Κα, που έχει ενέργεια kev. Αυτή η διαδικασία φαίνεται στο σχήμα 1.7 καθώς το χαμηλότερο φωτόνιο στη δεξιά πλευρά κτυπά τη μολύβδινη θωράκιση. Η ακτίνα-χ του μολύβδου Κα φαίνεται καθαρά στο σχήμα 1.7. Προκειμένου να τονίσουμε αυτήν την ακτίνα-χ από το μόλυβδο, έχουμε τοποθετήσει ένα παχύ φύλλο πίσω από την πηγή, προκαλώντας έτσι περισσότερο φθορισμό ακτίνων-χ και κάνοντας πιο εμφανή την επίδρασή τους. Γ. Ακτινοβολία Εξαΰλωσης. Αυτή η διαδικασία μπορεί να παράγει κορυφές στο φάσμα, ανάλογα με το αν η εξαΰλωση, η οποία προέρχεται από τη δίδυμη γέννηση, συμβαίνει στο μόλυβδο ή στον ανιχνευτή NaΙ(TΙ). Και οι δύο αυτές πιθανότητες φαίνονται στο σχήμα Ι.1. Αν η εξαΰλωση συμβεί στο μόλυβδο και ένα από τα δύο φωτόνια γ των MeV αλληλεπιδράσει στον ανιχνευτή, τότε μια πρόσθετη κορυφή MeV θα εμφανιστεί στο φάσμα που μετριέται. Πρέπει να υπενθυμιστεί ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να συμβεί μόνο για ραδιενεργές πηγές που έχουν φωτόνια γ στο διάγραμμα διάσπασής τους μεγαλύτερα από 1.02 MeV. (σχήμα Ι.6) Στη δεύτερη περίπτωση, που το προσπίπτον φωτόνιο εξαϋλώνεται στον ανιχνευτή (σχήμα Ι.1), υπάρχουν, γενικά, τρεις κορυφές που μπορούν να παραχθούν. Αν το αρχικό φωτόνιο γ έχει ενέργεια Ε γ, η πρώτη κορυφή που φαίνεται στο φάσμα αντιστοιχεί σε Ε γ. Σ αυτήν την περίπτωση, η Ε γ εξαϋλώνεται στον ανιχνευτή και τα δύο κβάντα που παράγονται από την εξαΰλωση αλληλεπιδρούν μέσω της φωτοηλεκτρικής διαδικασίας πριν διαφύγουν από τον ανιχνευτή. Έτσι έχουμε πλήρη απορρόφηση της ενέργειας του προσπίπτοντος φωτονίου γ. Μια δεύτερη κορυφή θα εμφανιστεί σε ενέργεια Ε γ = MeV. Αυτή η κορυφή παράγεται όταν ένα από τα κβάντα της εξαΰλωσης απορροφηθεί και το άλλο διαφύγει. Στο φάσμα, αυτό ονομάζεται η πρώτη κορυφή διαφυγής. 11

12 Η τρίτη κορυφή ενέργειας Ε γ =1.02 MeV παρατηρείται όταν και τα δύο κβάντα της εξαΰλωσης διαφύγουν από τον ανιχνευτή πριν απορροφηθούν. Η κορυφή αυτή ονομάζεται δεύτερη κορυφή διαφυγής. Η πιθανότητα να παρατηρηθεί η κορυφή ολικής απορρόφησης και οι δύο κορυφές διαφυγής εξαρτάται από την ενέργεια του προσπίπτοντος φωτονίου γ και το μέγεθος του ανιχνευτή. To σχήμα Ι.9 δείχνει το φάσμα NaΙ(TΙ) του 228 Th και των θυγατρικών του πυρήνων. Σ' αυτήν την περίπτωση η Ε γ είναι MeV από το 208 Τl. Η πρώτη κορυφή διαφυγής είναι MeV και διπλή διαφυγή συμβαίνει στα MeV. Σχήμα Ι.9 Φάσμα ύψους παλμών πηγής 228 Th. Παρατηρείτε την πρώτη και την διπλή κορυφή διαφυγής που ξεχωρίζουν από την κορυφή 208 Tl στα MeV. Δ. Αθροιστική Κορυφή. Το σχήμα Ι.7 δείχνει ένα φάσμα ύψους παλμών των φωτονίων γ από το 60 Co. Αυτό το ισότοπο είναι πλούσιο σε νετρόνια και θα ακολουθήσει τη διάσπαση β σε 60 Ni στο επίπεδο των 1.50 MeV. Προκειμένου να αποδιεγερθεί στη βασική στάθμη, ένα φωτόνιο (γ 1 ) εκπέμπεται αφήνοντας το 60 Ni στη στάθμη της διέγερσης των 1.33 MeV. Αυτή η στάθμη αποσυντίθεται στη βασική στάθμη μέσα σ ένα χρόνο sec με την εκπομπή ενός φωτονίου 1.33 MeV (γ 2 ). Το κανονικό φάσμα περιέχει έτσι τα φωτόνια των 1.33 MeV και 1.17 MeV, όπως φαίνεται στο σχήμα Ι.7. Αυτά τα φωτόνια δίνονται σε ίσους αριθμούς εξαιτίας της διαδοχικής φύσης της διαδικασίας διάσπασης. Η κορυφή των 1.17 MeV θα έχει μεγαλύτερο άθροισμα στο μετρημένο φάσμα, επειδή ο ανιχνευτής NaI(TI) έχει λίγο μεγαλύτερη απόδοση γι αυτό το μικρότερης ενέργειας φωτόνιο. Προκειμένου να αναλύσουμε την αθροιστική κορυφή, μπορούμε να υποθέσουμε ότι τα φωτόνια γ 1 και γ 2 εκπέμπονται ισότροπα (αργότερα θα δούμε ότι η γωνιακή συσχέτιση είναι ισοτροπική έως 16%). Με σημείο αναφοράς την ανάλυση, αν το γ 1 εκπεμφθεί στη διεύθυνση του ανιχνευτή, τότε το γ 2 μπορεί να εκπεμφθεί σε οποιαδήποτε διεύθυνση. Επομένως, είναι δυνατό για τα γ 1 και γ 2 να εισέλθουν ταυτόχρονα στον ανιχνευτή. Όσον αφορά τον ανιχνευτή, αν και τα δύο γ απορροφηθούν πλήρως, θα παρατηρήσουμε μια αθροιστική κορυφή που το μέγεθός της είναι γ 1 + γ 2. Αυτή η αθροιστική κορυφή των 2.50 MeV μπορεί εύκολα να φανεί 12

13 στο σχήμα Ι.7. Αργότερα θα αναλύσουμε την πιθανότητα αυτής της κορυφής σε σύγκριση με το γ 1 και γ 2. 13

14 Πείραμα Ι-3 Ανάλυση γ του φάσματος 835 kev του 137 Cs Πειραματική Διαδικασία 1. Χρησιμοπονήστε τα ίδια ηλεκτρονικά και τη βαθμονόμηση ενέργειας όπως στα πειράματα I-1 και Ι Τοποθετήστε την πηγή 137 Cs. 3. Τοποθετήστε τους μολύβδινους απορροφητές πίσω από την πηγή προκειμένου να αυξήσετε την οπισθοσκέδαση και την παραγωγή ακτίνων-χ Pb (Κα). Με αυτόν τον τρόπο έχουμε περίπου 2.5 εκ. μολύβδου. 4. Συγκεντρώστε ένα φάσμα για χρονικό διάστημα αρκετό ώστε να σας επιτρέπει να δείτε καθαρά την κορυφή οπισθοσκέδασης και την ακτίνα-χ του μολύβδου Κα. Τo σχήμα I.10 δείχνει το φάσμα του 54 Mn. 5. Διαβάστε το φάσμα ή χρησιμοποιήστε τη λειτουργία του δρομέα για να βρείτε τον αριθμό καναλιού για: την αιχμή Compton, την κορυφή οπισθοσκέδασης και την ακτίνα-χ του Pb. Άσκηση Α: Συμπληρώστε τον Πίνακα Ι.4 από τις πληροφορίες που έχουν συγκεντρωθεί πιο πάνω και την καμπύλη βαθμονόμησης. Προσέξτε ότι η θεωρητική τιμή για την αιχμή Compton μπορεί να βρεθεί αντικαθιστώντας MeV στην εξίσωση (Ι.6). Η ενέργεια οτασθοσκέδασης βρίσκεται λύνοντας την εξίσωση (Ι.5) για hv = MeV και θ = 180. Event Channel No Energy (Measured) MeV Cs (photopeak) Cs Compton edge Cs Backscatter 4 Pb-Kα x-ray Energy Theory MeV Πίνακας I.4 14

15 Άσκηση Β: Κάντε έναν πίνακα όμοιο με τον Πίνακα Ι.4 για τις αιχμές Compton και κορυφές οπισθοσκέδασης από το 60 Co και 22 Na. Συγκεντρώστε τα απαιτούμενα δεδομένα από αυτές τις πηγές και συμπληρώστε τον πίνακα. 15

16 Πείραμα Ι-4 Διακριτική Ικανότητα ενέργειας του 137 Cs Συζήτηση Το σχήμα Ι.7 δείχνει το διάγραμμα διάσπασης και το φάσμα ύψους παλμών του 60 Co. Στο φάσμα οι κορυφές των 1.17 και 1.33 MeV διακρίνονται καθαρά. Αυτές οι δύο κορυφές διαφέρουν περίπου 13% στην ενέργεια και ο ανιχνευτής που χρησιμοποιείται σ' αυτό το πείραμα διαχωρίζει καθαρά αυτά τα δύο φωτόνια. Η ικανότητα ενός ανιχνευτή NaΙ(TΙ) να διαχωρίζει δύο φωτόνια ονομάζεται διακριτική ικανότητα του ανιχνευτή. Για έναν ανιχνευτή NaΙ(TΙ) η διακριτική ικανότητα μπορεί εύκολα να βρεθεί από το φάσμα ύψους παλμών λύνοντας την ακόλουθη εξίσωση: ΔC R = 100% (Ι.8) C 0 όπου: R = η διακριτική ικανότητα σε ποσοστό επί τοις εκατό, AC = ο αριθμός των καναλιών στο πλήρες πλάτος στο μισό του μεγίστου της φωτοκορυφής (FWHM). Αυτή είναι η μετρούμενη διασπορά της κορυφής στο μισό του μεγίστου ύψους της κορυφής. Co = ο αριθμός καναλιού του κεντροειδούς της φωτοκορυφής Το σχήμα 1.11 δείχνει ένα ανεπτυγμένο φάσμα της φωτοκορυφής του 137 Cs. Οι αριθμοί που χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό της διακριτικής ικανότητας φαίνονται στον πίνακα που έχει προστεθεί. Σ' αυτό το πείραμα θα υπολογίσουμε τη διακριτική ικανότητα της φωτοκορυφής του 137 Cs από τη σειρά των πηγών γ. Σχήμα Ι.11 Ανεπτυγμένο φάσμα της φωτοκορυφής του 137 Cs στα MeV. Φαίνεται το FWHM και η διακριτική ικανότητα του ανιχνευτή. Πειραματική Διαδικασία 1. Τοποθετήστε την πηγή 137 Cs και συγκεντρώστε ένα φάσμα για χρόνο αρκετό ώστε να πάρετε περίπου 5000 μετρήσεις στο κανάλι της μέγιστης φωτοκορυφής. 16

17 2. Διαβάστε το φάσμα ή χρησιμοποιήστε τη λειτουργία του δρομέα στον MCA για να υπολογίσετε τα C 0 και ΔC. Άσκηση Α: Χρησιμοποιήστε την εξίσωση (Ι.8) για να υπολογίσετε τη διακριτική ικανότητα του ανιχνευτή. Άσκηση Β: Επαναλάβετε το προηγούμενο πείραμα για τη φωτοκορυφή του 54 Mn. (σχήμα Ι.10) Σχήμα Ι.10 Φάσμα του 54 Mn με μόλυβδο, πίσω από την πηγή ώστε να αυξηθεί η οπισθοσκέδαση. 17

18 Πείραμα 1-5 Προσδιορισμός ενεργότητας πηγής ακτινοβολίας γ με τη "Σχετική Μέθοδο" Συζήτηση To σχήμα Ι.12 δείχνει ένα διάγραμμα της απόλυτης μεγίστης απόδοσης (ε 1 ) ενός ανιχνευτή NaΙ(TΙ) για διάφορες ενέργειες γ. Η απόλυτη μέγιστη απόδοση ε 1 είναι ο λόγος των μετρήσεων κάτω από τη φωτοκορυφή προς τον ολικό αριθμό των φωτονίων γ που φεύγουν από την πηγή. Για δοσμένη ενέργεια γ η απόδοση είναι σταθερή. Ο λόγος των ενεργοτήτων δύο πηγών είναι, επομένως, εύκολο να υπολογιστεί παίρνοντας το λόγο των αθροισμάτων κάτω από τις αντίστοιχες φωτοκορυφές τους. Η ενεργότητα μιας άγνωστης πηγής (Α x ) δίνεται από: R x A x = A x (I.9) R s όπου: R x = μετρήσεις/sec κάτω από τη φωτοκορυφή της άγνωστης πηγής, R s = μετρήσεις/sec κάτω από τη φωτοκορυφή της πηγής με γνωστή ενεργότητα, Α s = η γνωστή ενεργότητα της πρότυπης πηγής. Σχήμα 1.12 Διάγραμμα της απόλυτης μεγίστης απόδοσης ανιχνευτή NaΙ(TΙ) για διάφορες ενέργειες γ. Πειραματική Διαδικασία 1. Τα ηλεκτρονικά και η βαθμονόμηση είναι τα ίδια που χρησιμοποιήθηκαν στα πειράματα Ι.1 έως Ι Πάρτε μια βαθμονομημένη πηγή 137 Cs από τον επιβλέποντα και χρησιμοποιήστε το χρόνο ημιζωής της (30,174 έτη) για να υπολογίσετε τη σημερινή της ενεργότητα (A s ). 18

19 3. Μετρήστε αυτήν την πηγή 137 Cs για χρονικό διάστημα αρκετό ώστε να πάρετε περίπου 7000 μετρήσεις κάτω από την φωτοκορυφή. Υπολογίστε το λόγο μετρήσεις/sec κάτω από τη φωτοκορυφή. 4. Τοποθετήστε την 137 Cs πηγή άγνωστης ενεργότητος και μετρήστε την για χρονικό διάστημα αρκετό ώστε να πάρετε περίπου 7000 μετρήσεις κάτω από την φωτοκορυφή. Υπολογίστε το λόγο μετρήσεις/sec κάτω από τη φωτοκορυφή. 5. Απομακρύνετε όλες τις πηγές και πάρτε μια μέτρηση του υποβάθρου για 200 sec. Υπολογίστε τη ρυθμό μετρήσεων για το υπόβαθρο κάτω από τα ίδια κανάλια που είχαν χρησιμοποιηθεί στα αθροίσματα των φωτοκορυφών του 137 Cs. Ορίστε αυτή την ποσότητα να είναι R b. Άσκηση Α: Αφαιρέστε το ρυθμό μετρήσεων για το υπόβαθρο από τις φωτοκορυφές του 137 Cs, τόσο για την πρότυπη, όσο και για τις άγνωστες πηγές. Επομένως θα είναι: R x = Ρυθμός μετρήσεων κάτω από την άγνωστη φωτοκορυφή του 137 Cs μείον Rb. R s = Ρυθμός μετρήσεων κάτω από την γνωστή φωτοκορυφή του 137 Cs μείον Rb. Από τα παραπάνω δεδομένα και την εξίσωση (I.9) υπολογίστε την άγνωστη ενεργότητα Α x. Άσκηση Β: Ο επιβλέπων θα σας προμηθεύσει με δύο πηγές 22 Na μια με γνωστή καν μια με άγνωστη ενεργότητα. Χρησιμοποιήστε την παραπάνω διαδικασία για να υπολογίσετε την άγνωστη ενεργότητα του 22 Na. Η σχετική μέθοδος προσδιορισμού της άγνωστης ενεργότητας μιας πηγής είναι η καλύτερη και η πιο πλατιά χρησιμοποιούμενη διαδικασία για τη βαθμονόμηση της έντασης μιας πηγής. Η πιθανότητα σφάλματος είναι πολύ μικρή. 19

20 Πείραμα Ι-6 Προσδιορισμός ενεργότητας πηγής ακτινοβολίας γ με την "Απόλυτη Μέθοδο" Συζήτηση Τα ίδια δεδομένα που υπάρχουν από το πείραμα Ι-5 μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον προσδιορισμό της άγνωστης ενεργότητας μιας πηγής με την απόλυτη μέθοδο Η ενεργότητα μιας άγνωστης πηγής μπορεί να γραφτεί: A R ε f x = (Ι.10) 1 g όπου: ε 1 = η τιμή που διαβάζεται από το σχήμα Ι.12 για τα φωτόνια που εξετάζουμε. f g = το κλάσμα των διασπάσεων του εκπομπού με άγνωστη ενεργότητα που δίνουν γ. Αυτό είναι το κλάσμα των διασπάσεων, στις οποίες εκπέμπεται το φωτόνιο που μας ενδιαφέρει. (Πίνακα Ι.3 για μερικά από τα πιο συνηθισμένα ισότοπα). Πειραματική Διαδικασία 1. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε όλα τα δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί στο πείραμα Ι-5 για το πείραμα αυτό. Άσκηση Α: Χρησιμοποιήστε την εξίσωση (Ι.10) για να υπολογίσετε την ενεργότητα της άγνωστης και της πρότυπης πηγής και συγκρίνετε τις τιμές σας με τις απαντήσεις που πήρατε στο Πείραμα Ι-5. Το σχήμα Ι.13 δείχνει το φάσμα για μια πηγή 137 Cs (1μCi). Η περιοχή του ενδιαφέροντός μας έχει καθοριστεί ώστε να περιέχει τη φωτοκορυφή. To υπόδειγμα υπολογισμού που φαίνεται σ' αυτό το σχήμα υποδεικνύει σφάλμα 8,8% που είναι μέσα στην ακρίβεια της ενεργότητας της πρότυπης πηγής από τη σειρά των πηγών. Σχήμα Ι.13 Φάσμα του 137 Cs για τη μέτρηση της απόλυτης μεγίστης απόδοσης ανιχνευτή NaΙ(TΙ) 20

21 Άσκηση Β: (προαιρετική για κρυστάλλους ΝαΙ(ΤΙ) διαφόρων μεγεθών). Το σχήμα Ι.Ι4 δείχνει την ενδογενή μέγιστη απόδοση ε 3 για έξι διαφορετικά μεγέθη κρυστάλλων. Οι τιμές ε α που έχουν σχεδιαστεί αντιστοιχούν σε απόσταση ανάμεσα στην πηγή και τον κρύσταλλο 9.3 cm. Αν διατεθεί ένας ανιχνευτής NaΙ(TΙ) που έχει συμπεριληφθεί σ' αυτό το σχήμα, μπορείτε να προσδιορίσετε την άγνωστη ενεργότητα μιας πηγής χρησιμοποιώντας την εξίσωση (Ι.11): A R x = (Ι.11) ε α Gfg όπου: G = Μετωπική επιφάνεια του ανιχνευτή 2 4π S (cm 2 ) s = 9.3 cm Φυσικά, η απόλυτη μέθοδος προσδιορισμού της άγνωστης ενεργότητας πηγής μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί και για τους ανιχνευτές στο σχήμα Ι.14. Η διαδικασία είναι η ίδια όπως στο πείραμα Ι-5. Σχήμα Ι.14 Ενδογενής μέγιστη απόδοση (ε α ) για έξι διαφορετικά μεγέθη κρυστάλλων. Η απόσταση της πηγής από τον ανιχνευτή είναι 9.3 cm 21

22 Πείραμα Ι-7 Ανάλυση της Αθροιστικής Κορυφής στη Φασματοσκοπία NaI(TI) Συζήτηση Το σχήμα Ι.7 δείχνει ένα φάσμα ύψους παλμών των δύο φωτονίων γ από το 60 Co και την αθροιστική τους κορυφή στα 1.50 MeV. Στις παραπάνω συζητήσεις μας για την ανάλυση της αθροιστικής κορυφής, υποδείχτηκε ότι υπήρχε πεπερασμένη πιθανότητα για τα φωτόνια γι και γ 2 να εισέλθουν στον ανιχνευτή ταυτόχρονα. Η λέξη ταυτόχρονα, όπως χρησιμοποιείται εδώ, σημαίνει ότι τα γ 1 κοα γ 2 αλληλεπιδρούν μέσα στον ανιχνευτή μέσα σε ένα χρονικό διάστημα Δt που είναι μικρότερο από το χρόνο διαχωρισμού του συστήματος (1 μικροδευτερόλεπτο). Όταν αυτό συμβεί, ο φωτεινός παλμός που θα εξέλθει από τον ανιχνευτή θα είναι γ 1 + γ 2. Στο σχήμα 1.7 το ολοκληρούμενο άθροισμα κάτω από το γ 1 (την φωτοκορυφή των 1.17 MeV) δίνεται από: όπου: A = η ενεργότητα της πηγής 60 Co σε μετρήσεις/sec, f g = 1 για το 60 Co (Πίνακα 1-1.2), ε 1 = η απόδοση από το σχήμα Ι.12 για το γ 1 Σ 1 = ε 1 f g A t (Ι.12) Με τον ίδιο τρόπο το θεωρητικό άθροισμα κάτω από το γ 2 μπορεί να γραφτεί: αφού το f g ισούται με τη μονάδα. Σ 2 = ε 2 A t (Ι.13) 0 αριθμός των μετρήσεων κάτω από την αθροιστική κορυφή μπορεί να προσδιοριστεί συνδυάζοντας τις εξισώσεις (Ι.12) και (Ι.13): όπου {W(0 o )} 1 για το 60 Co. Πειραματική Διαδικασία 1. Χρησιμοποιήστε την ίδια βαθμονόμηση ενέργειας όπως στο προηγούμενο πείραμα. 22

23 2. Τοποθετήστε την πρότυπη πηγή 60 Co σε απόσταση από τον ανιχνευτή που είναι συμβατή με την καμπύλη απόδοσης που χρησιμοποιείται (σχήμα Ι.12) 3. Συγκεντρώστε ένα φάσμα για χρονική περίοδο αρκετή ώστε να πάρετε 2000 Σs κρούσεις στην αθροιστική κορυφή (σχήμα Ι.7) Υπολογίστε το t Άσκηση Α: Χρησιμοποιήστε την εξίσωση (Ι.14) και τις τιμές των ε 1 και ε 2 από το σχήμα Ι.12 για να υπολογίσετε το Σ st για την πρότυπη πηγή 60 Co. Πως οι πειραματικές σας τιμές συγκρίνονται με την εξίσωση (Ι.14); Άσκηση Β: Η παραπάνω άσκηση είναι για ανιχνευτή (κρύσταλλο) διαστάσεων 1,5 1. Αν ο ανιχνευτής έχει ένα από τα μεγέθη που φαίνονται στο σχήμα Ι.14 μπορείτε να πάρετε δεδομένα με τη γεωμετρία που υποδεικνύεται στο σχήμα. Κάθε απόδοση δίνεται στη συνέχεια από την εξίσωση (Ι.11). Η ποσότητα ύστερα από: Σ t s = ε 1 ε 2 G 2 A Σ s t δίνεται όπου τα ε 1 και ε 2 είναι οι ενδογενείς μέγιστες αποδόσεις για τα φωτόνια γ 1 και γ 2 από το σχήμα Ι

24 Πείραμα Ι-8 Προσδιορισμός του Γραμμικού Συντελεστή Απορρόφησης Συζήτηση Το σχήμα Ι.6 δείχνει ένα διάγραμμα των ενεργών διατομών των διαδικασιών του Φωτοηλεκτρικού, του Compton και της Δίδυμης Γέννησης σαν συνάρτηση της ενέργειας του φωτονίου για ένα ανιχνευτή NaI(TI). Στο ίδιο διάγραμμα παρουσιάζεται επίσης η ολική ενεργός διατομή και για τις τρεις διαδικασίες μαζί. Αφού τα φωτόνια των πηγών που χρησιμοποιήθηκαν σ αυτό το πείραμα έχουν ενέργεια χαμηλότερη από 1,5 MeV, το ενδιαφέρον μας εστιάζεται κυρίως στις αλληλεπιδράσεις του Φωτοηλεκτρικού και του Compton. Από το σχήμα Ι.6 μπορεί κανείς να δει ότι σε ενέργεια MeV η ενεργός διατομή του Φωτοηλεκτρικού και του Compton είναι σχεδόν ίσες. Σ αυτό το σημείο ο γραμμικός συντελεστής απορρόφησης, μ, έχει περίπου την τιμή 0,35 cm -1. Σε σχέση με το μετρημένο φάσμα, αυτό θα σήμαινε θεωρητικά ότι η περιοχή κάτω από τη φωτοκορυφή για μια πηγή γ MeV θα ήταν ακριβώς ίση με την περιοχή κάτω από την κατανομή Compton. Πειραματικά, θα βρίσκαμε ότι σ αυτή την ενέργεια, το άθροισμα της φωτοκορυφής είναι μεγαλύτερο από την κατανομή Compton. Η αιτία αυτού του γεγονότος είναι ότι, ακόμα και για μικρούς ανιχνευτές NaI(TI), ορισμένα από τα σκεδαζόμενα φωτόνια από την αλληλεπίδραση Compton θα δώσουν φωτοηλεκτρικές αλληλεπιδράσεις πριν διαφύγουν από τον κρύσταλλο και έτσι θα απορροφηθούν τελείως. Αυτοί οι παλμοί θα παρουσιαστούν κάτω από τη φωτοκορυφή. Υπάρχουν πολλοί τρόποι που αυτές οι πολλαπλές αλληλεπιδράσεις μπορούν να δώσουν ολική απορρόφηση και επομένως ένα καλύτερο όνομα για τη φωτοκορυφή είναι κορυφή ολικής απορρόφησης. Ένα διάγραμμα του γραμμικού συντελεστή απορρόφησης για το μόλυβδο είναι παρόμοιο στη μορφή με το σχήμα Ι.6. Η κύρια διαφορά είναι ότι το μέγεθος του γραμμικού συντελεστή απορρόφησης για το μόλυβδο είναι μεγαλύτερο από τις τιμές στο σχήμα Ι.6, αφού ο ατομικός αριθμός του μολύβδου είναι μεγαλύτερος. Όμοια οι τιμές για το αλουμίνιο θα είναι μικρότερες. Προκειμένου να μελετήσουμε την εξασθένιση της ακτινοβολίας γ μέσα από διάφορα υλικά, είναι απαραίτητο να λάβουμε υπόψη το νόμο του Lambert (βλ. αναφορά 3). Η ελάττωση στην ένταση της ακτινοβολίας γ, καθώς περνά μέσα από έναν απορροφητή, δίνεται από: 24

25 I = I 0 e μx (I.15) όπου: I = η ένταση μετά από τον απορροφητή, Ι 0 = η αρχική ένταση, μ = ο ολικός μαζικός συντελεστής απορρόφησης σε cm /g, x = η πυκνότητα πάχους σε g/cm 2 (πυκνότητα πάχους είναι η πυκνότητα του ελάσματος του απορροφητή πολλαπλασιασμένο με το πάχος του) Ο Πίνακας Ι.5 δίνει τον ολικό συντελεστή μαζικής εξασθένισης στο μόλυβδο για τέσσερα ισότοπα. Isotope Energy (MeV) μ (Lead) cm 2 g 60 Co 1.17, 1.33 (average 1.25) Mn Cs Co Πίνακας 1.5 Ολικός συντελεστής μαζικής εξασθένισης στο μόλυβδο Πειραματική Διαδικασία 1. Η ίδια ενίσχυση και καμπύλη βαθμονόμησης που έχουν χρησιμοποιηθεί στα προηγούμενα πειράματα θα χρησιμοποιηθούν και γι' αυτό το πείραμα. 2. Τοποθετήστε την πηγή 137 Cs (1μCi) και τον απορροφητή. Συγκεντρώστε ένα φάσμα για loosec. Διαβάστε το φάσμα ή χρησιμοποιήστε το δρομέα και τις λειτουργίες του MCA για να προσδιορίσετε το άθροισμα της ολικής φωτοκορυφής. Μηδενίστε το MCA. 3. Τοποθετήστε τον πρώτο απορροφητή μολύβδου (900x10-3 g/cm 2 ) καν συγκεντρώστε ένα φάσμα για loosec. Αθροίστε το ολικό φάσμα, όπως στο βήμα Επαναλάβετε το βήμα 3 για τους υπόλοιπους από τους απορροφητές μολύβδου καν συνδυασμούς των ίδιων προκειμένου να έχετε μια ολική πυκνότητα πάχους τουλάχιστο 13 g/cm 2. Έτσι θα πάρετε συνολικά 8 περίπου σημεία δεδομένων. 25

26 Άσκηση Α: Κατασκευάστε ένα διάγραμμα σε ημιλογαρισθμικό χαρτί του αθροίσματος που έχει συγκεντρωθεί ως προς το πάχος του απορροφητή. Από αυτήν την ευθεία γραμμή υπολογίστε το στρώμα ημίσειας τιμής (HVL). Το HVL ορίζεται ως το πάχος του μολύβδου που απαιτείται για να μειώσει το άθροισμα των γ στο μισό της τιμής που θα είχε χωρίς την παρουσία του απορροφητή. Από την εξίσωση (Ι.15) για x = έχουμε I/I 0 = 0.5. Μπορούμε, επομένως, να προσδιορίσουμε το μ από την ακόλουθη εξίσωση: 2 0,693 cm μ = (Ι.16) (HVL) g Η δεκτή τιμή για το μ από τον Πίνακα Ι.5 για το 137 Cs είναι 0,105 cm 2 /g. Οι μετρημένες σας τιμές δε θα πρέπει να αποκλίνουν περισσότερο από 10% από αυτήν την τιμή. 26

Η απορρόφηση των φωτονίων από την ύλη βασίζεται σε τρεις µηχανισµούς:

Η απορρόφηση των φωτονίων από την ύλη βασίζεται σε τρεις µηχανισµούς: AΣΚΗΣΗ 5 ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΑΚΤΙΝΩΝ-γ (1 o ΜΕΡΟΣ) - Βαθµονόµηση και εύρεση της απόδοσης του ανιχνευτή - Μέτρηση της διακριτικότητας ενέργειας του ανιχνευτή 1. Εισαγωγή Η ακτινοβολία -γ είναι ηλεκτροµαγνητική

Διαβάστε περισσότερα

P = E /c. p γ = E /c. (p) 2 = (p γ ) 2 + (p ) 2-2 p γ p cosθ E γ. (pc) (E γ ) (E ) 2E γ E cosθ E m c Eγ

P = E /c. p γ = E /c. (p) 2 = (p γ ) 2 + (p ) 2-2 p γ p cosθ E γ. (pc) (E γ ) (E ) 2E γ E cosθ E m c Eγ Σκέδαση Compton Το φαινόμενο Compton περιγράφει ργρ τη σκέδαση ενός φωτονίου από ένα ελεύθερο ατομικό ηλεκτρόνιο: γ + e γ + e. To φωτόνιο δεν εξαφανίζεται μετά τη σκέδαση αλλά αλλάζει κατεύθυνση και ενέργεια.

Διαβάστε περισσότερα

Ανακλώμενο ηλεκτρόνιο KE = E γ - E γ = E mc 2

Ανακλώμενο ηλεκτρόνιο KE = E γ - E γ = E mc 2 Σκέδαση Compton Το φαινόμενο Compton περιγράφει τη σκέδαση ενός φωτονίου από ένα ελεύθερο ατομικό ηλεκτρόνιο: γ + γ +. To φωτόνιο δεν εξαφανίζεται μετά τη σκέδαση αλλά αλλάζει κατεύθυνση και ενέργεια.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΣ: Ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός ραδιοϊσοτόπων με την μέθοδο της γ φασματοσκοπίας. Γιαννούλης Ευάγγελος.

ΤΙΤΛΟΣ: Ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός ραδιοϊσοτόπων με την μέθοδο της γ φασματοσκοπίας. Γιαννούλης Ευάγγελος. 1 ΤΙΤΛΟΣ: Ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός ραδιοϊσοτόπων με την μέθοδο της γ φασματοσκοπίας ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Καραβαγγέλη Μαριάννα ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ: 13.11.2015 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΟΜΑΔΑ: Αργυριάδου

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη της ακτινοβολίας γ µε τη βοήθεια απαριθµητή Geiger - Muller

Μελέτη της ακτινοβολίας γ µε τη βοήθεια απαριθµητή Geiger - Muller ΑΠ1 Μελέτη της ακτινοβολίας γ µε τη βοήθεια απαριθµητή Geiger - Muller 1. Σκοπός Στην άσκηση αυτή γίνεται µελέτη της εξασθενήσεως της ακτινοβολίας γ (ραδιενεργός πηγή Co 60 ) µε την βοήθεια απαριθµητή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΑΚΤΙΝΩΝ-γ 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΚΤΙΝΩΝ Χ ΚΑΙ ΥΛΗΣ

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΚΤΙΝΩΝ Χ ΚΑΙ ΥΛΗΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΚΤΙΝΩΝ Χ ΚΑΙ ΥΛΗΣ Όταν οι ακτίνες Χ περνούν μέσα από την ύλη (πχ το σώμα του ασθενή) μπορεί να συμβεί οποιοδήποτε από τα 4 φαινόμενα που αναλύονται στις επόμενες σελίδες. Πρέπει να γίνει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΑΣΘΕΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΥ ΤΗΣ ΥΛΗΣ

ΕΞΑΣΘΕΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΥ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΕΞΑΣΘΕΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΥ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΘΕΜΑ Εξασθένηση της ακτινοβολίας β και γ από δύο διαφορετικά υλικά. Μέτρηση του πάχους υποδιπλασιασμού (d 1 2 ) και του συντελεστή εξασθένησης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ 1. ΧΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΡΑΔΙΟΝΟΥΚΛΙΔΙΩΝ 2. ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΟΥ ΔΙΑΣΠΑΣΗΣ 3. ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΑΚΤΙΝΩΝ-γ 4. ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΚΤΙΝΩΝ-γ (ΑΝΟΡΓΑΝΟΙ ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΚΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

I. ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΥΠΟΒΑΘΡΟΥ ΘΩΡΑΚΙΣΗ ΤΟΥ ΑΝΙΧΝΕΥΤΗ

I. ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΥΠΟΒΑΘΡΟΥ ΘΩΡΑΚΙΣΗ ΤΟΥ ΑΝΙΧΝΕΥΤΗ I. ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΥΠΟΒΑΘΡΟΥ ΘΩΡΑΚΙΣΗ ΤΟΥ ΑΝΙΧΝΕΥΤΗ Α. Ακτινοβολία υποβάθρου (Background radiation) Εξαιτίας της κοσµικής ακτινοβολίας που βοµβαρδίζει συνεχώς την ατµόσφαιρα της γης και της ύπαρξης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ 2 ΕΡΓΑΣΙΑ: Χρονική φασματοσκοπία- χρήση συστήματος TAC-μέτρηση μικρών χρόνων ζωής

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ 2 ΕΡΓΑΣΙΑ: Χρονική φασματοσκοπία- χρήση συστήματος TAC-μέτρηση μικρών χρόνων ζωής ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ 2 ΕΡΓΑΣΙΑ: Χρονική φασματοσκοπία- χρήση συστήματος TAC-μέτρηση μικρών χρόνων ζωής Αλέξανδρος Κετικίδης ΑΕΜ:13299 1/6/14 κ.χαρδάλας Περίληψη Σκοπός αυτής της εργασίας είναι η μέτρηση

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΑΚΤΙΝΩΝ-γ

ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΑΚΤΙΝΩΝ-γ ΑΣΚΗΣΗ 6 ΑΣΚΗΣΗ 6 ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΑΚΤΙΝΩΝ-γ Με τον όρο φασματοσκοπία ακτίνων-γ εννοούμε την ανίχνευση της ακτινοβολίας γ και την καταμέτρηση της έντασής της σαν συνάρτηση της ενέργειας των φωτονίων της.

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική Φυσική. Π. Παπαγιάννης Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο

Ιατρική Φυσική. Π. Παπαγιάννης Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο Ιατρική Φυσική Π. Παπαγιάννης Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο 21 210-746 2442 ppapagi@phys.uoa.gr PHYS215 Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας Βιολογικές επιδράσεις

Διαβάστε περισσότερα

p T cosθ B Γ. Τσιπολίτης K - + p K - + p p slow high ionisation Κατά τον ιονισμό το εκπεμπόμενο μ e θα έχει κινητική ενέργεια : 0 T T max

p T cosθ B Γ. Τσιπολίτης K - + p K - + p p slow high ionisation Κατά τον ιονισμό το εκπεμπόμενο μ e θα έχει κινητική ενέργεια : 0 T T max δ rays Κατά τον ιονισμό το εκπεμπόμενο μ e θα έχει κινητική ενέργεια : 0TT max q, p -ray με κινητική ενέργεια T e και ορμή p e παράγεται σε μια γωνία cosθ Te p p T e max max όπου p max η ορμή ενός e με

Διαβάστε περισσότερα

1. ΦΥΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ IONTIZOYΣΑΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ (ΑΚΤΙΝΕΣ Χ γ) Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Παν/μιο Αθηνών

1. ΦΥΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ IONTIZOYΣΑΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ (ΑΚΤΙΝΕΣ Χ γ) Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Παν/μιο Αθηνών 1. ΦΥΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ IONTIZOYΣΑΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ (ΑΚΤΙΝΕΣ Χ γ) IONTIZOYΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ (ΑΚΤΙΝΕΣ Χ γ) ΑΚΤΙΝΕΣ Χ-γ: Είναι ιοντίζουσα ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία με ενέργειες φωτονίων από λίγα kev έως πολλά MeV.

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 6: Φυσική Ραδιενέργεια και πυρηνικές αντιδράσεις

Διάλεξη 6: Φυσική Ραδιενέργεια και πυρηνικές αντιδράσεις Διάλεξη 6: Φυσική Ραδιενέργεια και πυρηνικές αντιδράσεις Φυσική Ραδιενέργεια Οι ραδιενεργοί πυρήνες ταξινομούνται σε δύο βασικές κατηγορίες. Αυτούς που υπήρχαν και υπάρχουν στην φύση πριν από την πρώτη

Διαβάστε περισσότερα

δ-ray με κινητική ενέργεια T e και ορμή p e παράγεται σε μια γωνία Θ q, p

δ-ray με κινητική ενέργεια T e και ορμή p e παράγεται σε μια γωνία Θ q, p δ rays Κατά τον ιονισμό το εκπεμπόμενο θα έχει κινητική ενέργεια : 0 T T max q, p δ-ray με κινητική ενέργεια T και ορμή p παράγεται σε μια γωνία Θ T p cosθ = p T max max όπου p max η ορμή ενός με τη μέγιστη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΥΝΑΜΙΚΗΣ Έλλειµµα µάζας και ενέργεια σύνδεσης του πυρήνα του ατόµου A

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΥΝΑΜΙΚΗΣ Έλλειµµα µάζας και ενέργεια σύνδεσης του πυρήνα του ατόµου A ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΥΝΑΜΙΚΗΣ Έλλειµµα µάζας και ενέργεια σύνδεσης του πυρήνα του ατόµου A Ένα ισότοπο, το οποίο συµβολίζουµε µε Z X, έχει ατοµικό αριθµό Ζ και µαζικό αριθµό Α. Ο πυρήνας του ισοτόπου

Διαβάστε περισσότερα

Ανιχνευτές σωματιδίων

Ανιχνευτές σωματιδίων Ανιχνευτές σωματιδίων Προκειμένου να κατανοήσουμε την φύση του πυρήνα αλλά και να καταγράψουμε τις ιδιότητες των στοιχειωδών σωματιδίων εκτός των επιταχυντικών συστημάτων και υποδομών εξίσου απαραίτητη

Διαβάστε περισσότερα

p T cosθ B Γ. Τσιπολίτης K - + p K - + p p slow high ionisation Κατά τον ιονισμό το εκπεμπόμενο μ e θα έχει κινητική ενέργεια : 0 T T max

p T cosθ B Γ. Τσιπολίτης K - + p K - + p p slow high ionisation Κατά τον ιονισμό το εκπεμπόμενο μ e θα έχει κινητική ενέργεια : 0 T T max δ rays Κατά τον ιονισμό το εκπεμπόμενο μ e θα έχει κινητική ενέργεια : 0TT max q, p -ray με κινητική ενέργεια T e και ορμή p e παράγεται σε μια γωνία cosθ Te p p T e max max όπου p max η ορμή ενός e με

Διαβάστε περισσότερα

Ε ι σ α γ ω γ ή στo Εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής

Ε ι σ α γ ω γ ή στo Εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής Ε ι σ α γ ω γ ή στo Εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής Γενικές Πληροφορίες - I ιστοσελίδα μαθήματος http://eclass.uoa.gr Κωδικός μαθήματος στο eclass PHYS211 Γενικές Πληροφορίες - II χώρος άσκησης Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Μονάδες 5. 3. Η υπεριώδης ακτινοβολία. α. με πολύ μικρό μήκος κύματος δεν προκαλεί βλάβες στα κύτταρα του δέρματος. β. δεν προκαλεί φθορισμό.

Μονάδες 5. 3. Η υπεριώδης ακτινοβολία. α. με πολύ μικρό μήκος κύματος δεν προκαλεί βλάβες στα κύτταρα του δέρματος. β. δεν προκαλεί φθορισμό. ΑΡΧΗ ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΥΤΕΡΑ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΠΤΑ (7) ΘΕΜΑ ο Στις ερωτήσεις -4 να γράψετε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΒΕΛΕΙΑ ΦΟΡΤΙΣΜΕΝΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ

ΕΜΒΕΛΕΙΑ ΦΟΡΤΙΣΜΕΝΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΜΒΛΙΑ ΦΟΡΤΙΣΜΝΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ μβέλεια είδος (φορτίο, μάζα) & ενέρεια Φ.Σ. μβέλεια πυκνότητα, Ζ & Α του Α.Μ. μβέλεια σωματιδίων-α 1. Κινούνται σε ευθεία ραμμή μέσα στο Α.Μ.. Στα στερεά και υρά μικρότερη εμβέλεια

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ

Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ ΑΣΚΗΣΗ 1 Άτομα αερίου υδρογόνου που βρίσκονται στη θεμελιώδη κατάσταση (n = 1), διεγείρονται με κρούση από δέσμη ηλεκτρονίων που έχουν επιταχυνθεί από διαφορά δυναμικού

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΑ ΚΥΜΑΤΑ

ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΑ ΚΥΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΑ ΚΥΜΑΤΑ Συζευγμένα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία τα οποία κινούνται με την ταχύτητα του φωτός και παρουσιάζουν τυπική κυματική συμπεριφορά Αν τα φορτία ταλαντώνονται περιοδικά οι διαταραχές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΥΤΕΡΑ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΥΤΕΡΑ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΥΤΕΡΑ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΘΕΜΑ 1ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΥΓΕΙΟΦΥΣΙΚΗΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΥΓΕΙΟΦΥΣΙΚΗΣ ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Φυσικής ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΥΓΕΙΟΦΥΣΙΚΗΣ Θεόδωρος Μερτζιμέκης ΑΘΗΝΑ 2016 2 Εισαγωγή Είναι γνωστό ότι όλα τα υλικά στοιχεία στη φύση δημιουργούνται από

Διαβάστε περισσότερα

γ - διάσπαση Δήμος Σαμψωνίδης ( ) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο

γ - διάσπαση Δήμος Σαμψωνίδης ( ) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο γ - διάσπαση Δήμος Σαμψωνίδης (6-12- 2016) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο 1 γ - διάσπαση n n Τι γίνεται όταν ένας πυρήνας με J=0 χρειάζεται να αποδιεγερθεί; ΔΕΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΛΗ

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΛΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΛΗ Η σχέση της σ κάθε τρόπου απορρόφησης φωτονίων-γ από το νερό συναρτήσει της ενέργειας των φωτονίων φαίνεται στο σχήμα: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πρόοδος µαθήµατος «οµικής και Χηµικής Ανάλυσης Υλικών» Χρόνος εξέτασης: 3 ώρες

Πρόοδος µαθήµατος «οµικής και Χηµικής Ανάλυσης Υλικών» Χρόνος εξέτασης: 3 ώρες 21 Οκτωβρίου 2009 Πρόοδος µαθήµατος «οµικής και Χηµικής Ανάλυσης Υλικών» Χρόνος εξέτασης: 3 ώρες 1) α. Ποια είναι η διαφορά µεταξύ της ιονίζουσας και της µη ιονίζουσας ακτινοβολίας; β. Ποιες είναι οι γνωστότερες

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2005 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΠΤΑ (7) ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4

Διαβάστε περισσότερα

Μονάδες Η υπεριώδης ακτινοβολία. α. με πολύ μικρό μήκος κύματος δεν προκαλεί βλάβες στα κύτταρα του δέρματος. β. δεν προκαλεί φθορισμό.

Μονάδες Η υπεριώδης ακτινοβολία. α. με πολύ μικρό μήκος κύματος δεν προκαλεί βλάβες στα κύτταρα του δέρματος. β. δεν προκαλεί φθορισμό. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΥΤΕΡΑ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΠΤΑ (7) ΘΕΜΑ 1ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ ο ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Στις ερωτήσεις - να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.. Το έτος 2005 ορίστηκε ως έτος Φυσικής

Διαβάστε περισσότερα

Ο Πυρήνας του Ατόμου

Ο Πυρήνας του Ατόμου 1 Σκοποί: Ο Πυρήνας του Ατόμου 15/06/12 I. Να δώσει μία εισαγωγική περιγραφή του πυρήνα του ατόμου, και της ενέργειας που μπορεί να έχει ένα σωματίδιο για να παραμείνει δέσμιο μέσα στον πυρήνα. II. III.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 8 METΡΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΗΜΙΖΩΗΣ ΡΑ ΙΕΝΕΡΓΟΥ ΠΥΡΗΝΑ. Σκοπός του πειράµατος. Εισαγωγή T. 8.3 dt. Μέθοδος. 137m

ΑΣΚΗΣΗ 8 METΡΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΗΜΙΖΩΗΣ ΡΑ ΙΕΝΕΡΓΟΥ ΠΥΡΗΝΑ. Σκοπός του πειράµατος. Εισαγωγή T. 8.3 dt. Μέθοδος. 137m ΑΣΚΗΣΗ 8 METΡΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΗΜΙΖΩΗΣ ΡΑ ΙΕΝΕΡΓΟΥ ΠΥΡΗΝΑ Σκοπός του πειράµατος Η µέτρηση του χρόνου ηµιζωής του θυγατρικού ραδιενεργού πυρήνα m Εισαγωγή Στις αρχές του αιώνα οι Soddy και Rutherford ανακάλυψαν

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 19/04/16

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 19/04/16 Διάλεξη 15: Νετρίνα Νετρίνα Τα νετρίνα τα συναντήσαμε αρκετές φορές μέχρι τώρα: Αρχικά στην αποδιέγερση β αλλά και αργότερα κατά την αποδιέγερση των πιονίων και των μιονίων. Τα νετρίνα αξίζει να τα δούμε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ: ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ: ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ: ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6) ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΙ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΙ ΑΣΚΗΣΗ: Μελέτη της ακτινοβολίας γάµµα από τα φυσικά ραδιενεργά ισότοπα και µέτρηση των µιονίων της κοσµικής ακτινοβολίας (ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΛΙΟΛΙΟΣ) ΤΙ ΘΑ ΠΟΥΜΕ ΣΗΜΕΡΑ:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Στις παρακάτω ερωτήσεις 1-4, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα, το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Στις παρακάτω ερωτήσεις 1-4, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα, το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΘΕΜΑ ο ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ Στις παρακάτω ερωτήσεις, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα, το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.. Ο λαµπτήρας φθορισµού:

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΥΓΕΙΟΦΥΣΙΚΗΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΥΓΕΙΟΦΥΣΙΚΗΣ ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Φυσικής ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΥΓΕΙΟΦΥΣΙΚΗΣ Θεόδωρος Μερτζιμέκης tmertzi@phys.uoa.gr ΑΘΗΝΑ 2018 2 Εισαγωγή Είναι γνωστό ότι όλα τα υλικά στοιχεία στη φύση

Διαβάστε περισσότερα

Niels Bohr ( ) ΘΕΜΑ Α

Niels Bohr ( ) ΘΕΜΑ Α ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Niels Bohr (885-962) ΘΕΜΑ Α Στις ερωτήσεις Α -Α να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και, δίπλα το γράμμα που

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 ΜΑΪΟΥ 2003 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΦΥΣΙΚΗ

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 ΜΑΪΟΥ 2003 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΦΥΣΙΚΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 ΜΑΪΟΥ 2003 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΜΑ 1ο Στις ημιτελείς προτάσεις 1.1 έως 1.4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον

Διαβάστε περισσότερα

ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ SPECT

ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ SPECT ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ SPECT ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Δ. ΚΟΥΤΣΟΥΡΗΣ Εισαγωγή Πυρηνική Ιατρική: διαγνωστικές και θεραπευτικές διαδικασίες που απαιτούν την εισαγωγή ραδιενέργειας στον οργανισμό με ενδοφλέβια ένεση,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Στις παρακάτω ερωτήσεις 1-4, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα, το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Στις παρακάτω ερωτήσεις 1-4, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα, το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Επαναληπτικά Θέµατα ΟΕΦΕ 008 Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΜΑ ο ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Στις παρακάτω ερωτήσεις -, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα, το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση..

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2005 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΠΤΑ (7) ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4

Διαβάστε περισσότερα

γ - διάσπαση Δήμος Σαμψωνίδης ( ) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο

γ - διάσπαση Δήμος Σαμψωνίδης ( ) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο γ - διάσπαση Δήμος Σαμψωνίδης (22-11- 2017) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο 1 γ - διάσπαση Τύποι διασπάσεων Ενεργειακά Ακτινοβολία πολυπόλων Κανόνες επιλογής Εσωτερικές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ 2/6/2005 ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ 2/6/2005 ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2005 - Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ 2/6/2005 ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΘΕΜΑ 1 Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Το

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική Φυσική. Π. Παπαγιάννης Επίκ. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο

Ιατρική Φυσική. Π. Παπαγιάννης Επίκ. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο Ιατρική Φυσική Π. Παπαγιάννης Επίκ. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών Γραφείο 21 210-746 2442 ppapagi@phys.uoa.gr PHYS215 Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Ο ΑΠΑΡΙΘΜΗΤΗΣ GEIGE- MÜLLE ΚΑΡΥΟΦΙΛΗΣ ΑΝ ΡΕΑΣ ΑΕΜ: 1647 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1 ο, 6//1-1 - Οι ανιχνευτές µε αέριο γέµισµα είναι τα πλέον ευρέως χρησιµοποιούµενα όργανα µετρήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1. 1s 2s 2p (δ) 1s 3 2s 1. (ε) 1s 2 2s 1 2p 7 (στ) 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 8 4s 2

Άσκηση 1. 1s 2s 2p (δ) 1s 3 2s 1. (ε) 1s 2 2s 1 2p 7 (στ) 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 8 4s 2 Άσκηση 1 Ποια από τα ακόλουθα διαγράµµατα τροχιακών και τις ηλεκτρονικές δοµές είναι επιτρεπτό και ποιο αδύνατο, σύµφωνα µε την απαγορευτική αρχή του Pauli; Εξηγήστε. (α) (β) (γ) 1s 2s 2p (δ) 1s 3 2s 1

Διαβάστε περισσότερα

( E) max 1/ 2

( E) max 1/ 2 ΑΣΚΗΣΗ 2 ΦΑΣΜΑΤΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ-β ΜΕ ΑΝΙΧΝΕΥΤΗ ΠΥΡΙΤΙΟΥ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΟΥ ΦΡΑΓΜΟΥ ΣΚΟΠΟΣ Βαθµονόµηση ενός ανιχνευτή επιφανειακού φραγµού µε ενέργειες από φάσµατα α- ραδιενεργών στοιχείων ή e εσωτερικής µετατροπής

Διαβάστε περισσότερα

3. ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ KAI ΥΛΗ

3. ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ KAI ΥΛΗ 3. ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ KAI ΥΛΗ Η ανίχνευση τόσο της σωματιδιακής όσο και της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας βασίζεται στην αλληλεπίδρασή της με την ύλη. Η ευκολία ανίχνευσης εξαρτάται από τον βαθμό

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ eclass: PHYS215 Π. Παπαγιάννης

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ eclass: PHYS215 Π. Παπαγιάννης ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ eclass: PHYS215 Π. Παπαγιάννης Αν. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών. Γραφείο 21 210-746 2442 ppapagi@phys.uoa.gr Έμμεσα ιοντίζουσα ακτινοβολία: Πότε ισούται το

Διαβάστε περισσότερα

Από αυτές η πρώτη, περιλαµβάνει τη διέγερση ή ιονισµό των ατοµικών επιπέδων και αφορά στην κύρια διεργασία απορρόφησης των ακτίνων-χ σε ένα στερεό.

Από αυτές η πρώτη, περιλαµβάνει τη διέγερση ή ιονισµό των ατοµικών επιπέδων και αφορά στην κύρια διεργασία απορρόφησης των ακτίνων-χ σε ένα στερεό. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: Απορρόφηση Ακτινοβολίας σε Υλικά (δείτε: 5.4 Κόκκου-Χρηστίδης) Σύµφωνα µε την αρχή διατήρησης της ενέργειας το συνολικό ποσό ενέργειας που κερδίζεται από την ύλη αντισταθµίζεται ακριβώς από

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. 3. Ισότοποι ονοµάζονται οι πυρήνες που ανήκουν στο ίδιο χηµικό στοιχείο και έχουν τον ίδιο: α. µαζικό αριθµό β.

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. 3. Ισότοποι ονοµάζονται οι πυρήνες που ανήκουν στο ίδιο χηµικό στοιχείο και έχουν τον ίδιο: α. µαζικό αριθµό β. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΞΙ (6) ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε

Διαβάστε περισσότερα

5 Σχετικιστική μάζα. Στο Σ Πριν Μετά. Στο Σ

5 Σχετικιστική μάζα. Στο Σ Πριν Μετά. Στο Σ Α Τόγκας - ΑΜ333: Ειδική Θεωρία Σχετικότητας Σχετικιστική μάζα 5 Σχετικιστική μάζα Όπως έχουμε διαπιστώσει στην ειδική θεωρία της Σχετικότητας οι μετρήσεις των χωρικών και χρονικών αποστάσεων εξαρτώνται

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΦΥΣΙΚΗ. Αλληλεπίδραση ιοντίζουσας ακτινοβολίας και ύλης.

ΒΙΟΦΥΣΙΚΗ. Αλληλεπίδραση ιοντίζουσας ακτινοβολίας και ύλης. ΒΙΟΦΥΣΙΚΗ Αλληλεπίδραση ιοντίζουσας ακτινοβολίας και ύλης http://eclass.uoa.gr/courses/md73/ Ε. Παντελής Επικ. Καθηγητής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική Σχολή Αθηνών. Εργαστήριο προσομοίωσης 10-746

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΤΡΙΤΗ 22 MAIΟΥ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΤΡΙΤΗ 22 MAIΟΥ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 o ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΤΡΙΤΗ 22 MAIΟΥ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΑΣ ΤΟΥ PLANCK

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΑΣ ΤΟΥ PLANCK ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΑΣ ΤΟΥ PLANCK Με τη βοήθεια του φωτοηλεκτρικού φαινομένου προσδιορίσαμε τη σταθερά του Planck. Βρέθηκε h=(3.50±0.27) 10-15 ev sec. Προσδιορίσαμε επίσης το έργο εξόδου της καθόδου του

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 37 Αρχική Κβαντική Θεωρία και Μοντέλα για το Άτομο. Copyright 2009 Pearson Education, Inc.

Κεφάλαιο 37 Αρχική Κβαντική Θεωρία και Μοντέλα για το Άτομο. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Κεφάλαιο 37 Αρχική Κβαντική Θεωρία και Μοντέλα για το Άτομο Περιεχόμενα Κεφαλαίου 37 Η κβαντική υπόθεση του Planck, Ακτινοβολία του μέλανος (μαύρου) σώματος Θεωρία των φωτονίων για το φως και το Φωτοηλεκτρικό

Διαβάστε περισσότερα

ΑλληλεπίδρασηΦωτονίων καιύλης. ηµήτρηςεµφιετζόγλου Εργ. ΙατρικήςΦυσικής Παν/µιοΙωαννίνων

ΑλληλεπίδρασηΦωτονίων καιύλης. ηµήτρηςεµφιετζόγλου Εργ. ΙατρικήςΦυσικής Παν/µιοΙωαννίνων ΑλληλεπίδρασηΦωτονίων καιύλης ηµήτρηςεµφιετζόγλου Εργ. ΙατρικήςΦυσικής Παν/µιοΙωαννίνων ΙοντίζουσεςΑκτινοβολίες: Γενικά Ιοντίζουσεςακτινοβολίεςονοµάζονται αυτέςπουκατάτηναλληλεπίδρασήτουςµε τηνύληπροκαλούνιονισµούς

Διαβάστε περισσότερα

Απορρόφηση ακτινοβολίας-β από την ύλη

Απορρόφηση ακτινοβολίας-β από την ύλη ΑΣΚΗΣΗ 3 Απορρόφηση ακτινοβολίας-β από την ύλη 1. Εισαγωγή Η β-διάσπαση είναι το συλλογικό όνοµα τριών φαινοµένων, στα οποία εκπέµπονται ηλεκτρόνια και ποζιτρόνια υψηλής ενέργειας ή πραγµατοποιείται σύλληψη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΦΥΣΙΚΗ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΦΥΣΙΚΗ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και

Διαβάστε περισσότερα

Φασματοσκοπία ακτινών γ & Ανιχνευτές σπινθηρισμών

Φασματοσκοπία ακτινών γ & Ανιχνευτές σπινθηρισμών Μελέτες Αναλύσεις 5 Σεπτεμβρίου 2014 Φασματοσκοπία ακτινών γ & Ανιχνευτές σπινθηρισμών του Δρ. Άγγελου Βορβολάκου Φυσικού Υψηλών Ενεργειών Ειδικού Επιστήμονα Τομέα ΦΕ&Ε Σ.Σ.Ε. Ερευνητή του ΕΚΕΟ www.armscontrol.gr

Διαβάστε περισσότερα

Μοριακή Φασματοσκοπία I. Παραδόσεις μαθήματος Θ. Λαζαρίδης

Μοριακή Φασματοσκοπία I. Παραδόσεις μαθήματος Θ. Λαζαρίδης Μοριακή Φασματοσκοπία I Παραδόσεις μαθήματος Θ. Λαζαρίδης 2 Τι μελετά η μοριακή φασματοσκοπία; Η μοριακή φασματοσκοπία μελετά την αλληλεπίδραση των μορίων με την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία Από τη μελέτη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ 05 2 0 ΘΕΡΙΝΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ ο Οδηγία: Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις -4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση..

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. ΑΡΧΗ ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 22 MAIΟΥ 2007 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΠΤΑ (7) ΘΕΜΑ ο Στις ερωτήσεις -4 να γράψετε στο

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργία και Απόδοση του Πρότυπου Ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ

Λειτουργία και Απόδοση του Πρότυπου Ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ 12 Λειτουργία και Απόδοση του Πρότυπου Ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ Εισαγωγή Στο παρόν Κεφάλαιο περιγράφεται η λειτουργία και απόδοση του πρότυπου ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ κατά τη λειτουργία του στη βαθιά θάλασσα. Συγκεκριμένα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α. Ι. Οδηγία: Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΘΕΜΑ Α. Ι. Οδηγία: Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΘΕΜΑ Α Ι. Οδηγία: Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Αν θέλουμε

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή ακτίνων Χ. V e = h ν = h c/λ λ min = h c/v e λ min (Å) 12400/V

Παραγωγή ακτίνων Χ. V e = h ν = h c/λ λ min = h c/v e λ min (Å) 12400/V Παραγωγή ακτίνων Χ Οι ακτίνες Χ είναι ηλεκτροµαγνητική ακτινοβολία µε µήκη κύµατος της τάξης των Å (=10-10 m). Στο ηλεκτροµαγνητικό φάσµα η ακτινοβολία Χ εκτείνεται µεταξύ της περιοχής των ακτίνων γ και

Διαβάστε περισσότερα

5 Σχετικιστική μάζα. Στο Σ Πριν Μετά. Στο Σ

5 Σχετικιστική μάζα. Στο Σ Πριν Μετά. Στο Σ Α Τόγκας - ΑΜ333: Ειδική Θεωρία Σχετικότητας Σχετικιστική μάζα 5 Σχετικιστική μάζα Όπως έχουμε διαπιστώσει στην ειδική θεωρία της Σχετικότητας οι μετρήσεις των χωρικών και χρονικών αποστάσεων εξαρτώνται

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ. Διάθλαση μέσω πρίσματος - Φασματοσκοπικά χαρακτηριστικά πρίσματος.

ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ. Διάθλαση μέσω πρίσματος - Φασματοσκοπικά χαρακτηριστικά πρίσματος. Ο1 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ. Διάθλαση μέσω πρίσματος - Φασματοσκοπικά χαρακτηριστικά πρίσματος. 1. Σκοπός Όταν δέσμη λευκού φωτός προσπέσει σε ένα πρίσμα τότε κάθε μήκος κύματος διαθλάται σύμφωνα με τον αντίστοιχο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΜΑ FRANK-HERTZ ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΕΝΟΣ ΑΤΟΜΟΥ

ΠΕΙΡΑΜΑ FRANK-HERTZ ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΕΝΟΣ ΑΤΟΜΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑ FRANK-HERTZ ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΕΝΟΣ ΑΤΟΜΟΥ Η απορρόφηση ενέργειας από τα άτομα γίνεται ασυνεχώς και σε καθορισμένες ποσότητες. Λαμβάνοντας ένα άτομο ορισμένα ποσά ενέργειας κάποιο

Διαβάστε περισσότερα

Γ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β )

Γ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΘΕΜΑ Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΚΥΡΙΑΚΗ 13/04/2014 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΔΕΚΑΤΡΕΙΣ (13) ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΥΤΟΔΙΟΡΘΩΣΗΣ Στις ερωτήσεις Α1

Διαβάστε περισσότερα

Μια εισαγωγή στις Ακτίνες Χ. Πηγές ακτίνων Χ Φάσματα ακτίνων Χ O νόμος του Moseley Εξασθένηση ακτινοβολίας ακτίνων Χ

Μια εισαγωγή στις Ακτίνες Χ. Πηγές ακτίνων Χ Φάσματα ακτίνων Χ O νόμος του Moseley Εξασθένηση ακτινοβολίας ακτίνων Χ Μια εισαγωγή στις Ακτίνες Χ Πηγές ακτίνων Χ Φάσματα ακτίνων Χ O νόμος του Moseley Εξασθένηση ακτινοβολίας ακτίνων Χ Πειράματα Φυσικής: Ακτινοβολία Ακτίνων Χ Πηγές Ακτίνων Χ Οι ακτίνες Χ ή ακτίνες Roetge,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΤΣΙΤΣΑΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ

ΟΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΤΣΙΤΣΑΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ Θέµατα από το βιβλίο µου: Οι ασκήσεις των εξετάσεων φυσικής γενικής παιδείας γ λυκείου (υπό έκδοση ) (Περιέχει 111 ασκήσεις πιθανά θέµατα εξετάσεων µε απαντήσεις) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο ΘΕΜΑ 1 ο Πόση είναι η ενέργεια

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1.

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση 1 Η υπέρυθρη ακτινοβολία α συμμετέχει

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 5 ΙΟΥΛΙΟΥ 2005 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΠΤΑ (7) ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΥΠΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΠΡΟΤΥΠΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΠΡΟΤΥΠΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ «Β ΘΕΜΑΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ» ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Χ. Δ. ΦΑΝΙΔΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 0-05 ΘΕΜΑ B Σχέσεις μεταξύ κινητικής,

Διαβάστε περισσότερα

Αλληλεπίδραση των σωματιδίων με την ύλη

Αλληλεπίδραση των σωματιδίων με την ύλη Αλληλεπίδραση των σωματιδίων με την ύλη Μια εισαγωγή στην ανίχνευση των σωματιδίων υψηλής ενέργειας Α. ΛΙΟΛΙΟΣ Μάθημα Πυρηνικής Απώλεια ενέργειας των σωματιδίων Τα σωματίδια που προσπίπτουν σε κάποιο υλικό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΤΟΜΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ. Συγγραφή Επιμέλεια: Παναγιώτης Φ. Μοίρας. ΣΟΛΩΜΟΥ 29 - ΑΘΗΝΑ

ΑΤΟΜΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ. Συγγραφή Επιμέλεια: Παναγιώτης Φ. Μοίρας. ΣΟΛΩΜΟΥ 29 - ΑΘΗΝΑ ΑΤΟΜΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Συγγραφή Επιμέλεια: Παναγιώτης Φ. Μοίρας ΑΤΟΜΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ Η κβαντική θεωρία της ακτινοβολίας εισήχθηκε από το Γερμανό Φυσικό Μ. Plank με σκοπό να εξηγήσει

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Β Β.1 Α) Μονάδες 4 Μονάδες 8 Β.2 Α) Μονάδες 4 Μονάδες 9

ΘΕΜΑ Β Β.1 Α) Μονάδες 4  Μονάδες 8 Β.2 Α) Μονάδες 4 Μονάδες 9 Β.1 O δείκτης διάθλασης διαφανούς υλικού αποκλείεται να έχει τιμή: α. 0,8 β. 1, γ. 1,4 Β. Το ηλεκτρόνιο στο άτομο του υδρογόνου, έχει κινητική ενέργεια Κ, ηλεκτρική δυναμική ενέργεια U και ολική ενέργεια

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 7: Αλληλεπιδράσεις νετρονίων & πυρηνική σχάση

Διάλεξη 7: Αλληλεπιδράσεις νετρονίων & πυρηνική σχάση Διάλεξη 7: Αλληλεπιδράσεις νετρονίων & πυρηνική σχάση Αλληλεπιδράσεις νετρονίων Το νετρόνιο ως αφόρτιστο νουκλεόνιο παίζει σημαντικό ρόλο στην πυρηνική φυσική και στην κατανόηση των πυρηνικών αλληλεπιδράσεων.

Διαβάστε περισσότερα

γ-διάσπαση Διάλεξη 17η Πετρίδου Χαρά Τμήμα G3: Κ. Κορδάς & Χ. Πετρίδου

γ-διάσπαση Διάλεξη 17η Πετρίδου Χαρά Τμήμα G3: Κ. Κορδάς & Χ. Πετρίδου γ-διάσπαση Διάλεξη 17η Τμήμα G3: Κ. Κορδάς & Χ. Πετρίδου 1 Τι θα μάθουμε σήμερα 2 Τι είναι η γ-διάσπαση γ-αποδιέγερση ηλεκτρόνια εσωτερικών μετατροπών εσωτερική δημιουργία ζεύγους (e + e - ) Πως προκύπτει?

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΜΑ 4: ΟΠΤΙΚΗ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ AΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ

ΠΕΙΡΑΜΑ 4: ΟΠΤΙΚΗ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ AΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΠΕΙΡΑΜΑ 4: ΟΠΤΙΚΗ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ AΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ [1] ΘΕΩΡΙΑ Σύμφωνα με τη κβαντομηχανική, τα άτομα απορροφούν ηλεκτρομαγνητική ενέργεια με διακριτό τρόπο, με «κβάντο» ενέργειας την ενέργεια hv ενός φωτονίου,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΘΛΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΩΝ

ΠΕΡΙΘΛΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΩΝ ΠΕΡΙΘΛΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΩΝ Αποδείξαμε πειραματικά, με τη βοήθεια του φαινομένου της περίθλασης, ότι τα ηλεκτρόνια έχουν εκτός από τη σωματιδιακή και κυματική φύση. Υπολογίσαμε τις σταθερές πλέγματος του γραφίτη

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ιάθλαση µέσω πρίσµατος Φασµατοσκοπικά χαρακτηριστικά πρίσµατος

ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ιάθλαση µέσω πρίσµατος Φασµατοσκοπικά χαρακτηριστικά πρίσµατος Ο1 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ιάθλαση µέσω πρίσµατος Φασµατοσκοπικά χαρακτηριστικά πρίσµατος 1. Εισαγωγή Όταν δέσµη λευκού φωτός προσπέσει σε ένα πρίσµα τότε κάθε µήκος κύµατος διαθλάται σύµφωνα µε τον αντίστοιχο

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή ή Άσκηση η 3

Εργαστηριακή ή Άσκηση η 3 Μιχάλης Καλογεράκης 9 ο Εξάμηνο ΣΕΜΦΕ ΑΜ:09101187 Υπεύθυνος Άσκησης: Μ. Κόκκορης Συνεργάτης: Κώστας Καραϊσκος Ημερομηνία Διεξαγωγής: 9/11/005 Εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής και Στοιχειωδών ν Σωματιδίων Εργαστηριακή

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη των χαρακτηριστικών της β - ραδιενεργού εκποµπής

Μελέτη των χαρακτηριστικών της β - ραδιενεργού εκποµπής ΑΠ2 Μελέτη των χαρακτηριστικών της β - ραδιενεργού εκποµπής 1. Σκοπός Η εργαστηριακή αυτή άσκηση µελετά τα χαρακτηριστικά της β - ακτινοβολίας. Πιο συγκεκριµένα υπολογίζεται πειραµατικά η εµβέλεια των

Διαβάστε περισσότερα

Ακτίνες Χ (Roentgen) Κ.-Α. Θ. Θωμά

Ακτίνες Χ (Roentgen) Κ.-Α. Θ. Θωμά Ακτίνες Χ (Roentgen) Είναι ηλεκτρομαγνητικά κύματα με μήκος κύματος μεταξύ 10 nm και 0.01 nm, δηλαδή περίπου 10 4 φορές μικρότερο από το μήκος κύματος της ορατής ακτινοβολίας. ( Φάσμα ηλεκτρομαγνητικής

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΙ ΕΙΣ 007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜ 1o Στις ερωτήσεις 1- να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Η υπέρυθρη ακτινοβολία

Διαβάστε περισσότερα

Σηµειώσεις : Ανιχνευτές κρύσταλλοι ιωδιούχου νατρίου

Σηµειώσεις : Ανιχνευτές κρύσταλλοι ιωδιούχου νατρίου ιαπανεπιστηµιακό ιατµηµατικό Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ιατρική Φυσική - Ακτινοφυσική Σηµειώσεις : Ανιχνευτές κρύσταλλοι ιωδιούχου νατρίου Παναγιώτης Α. ηµητρίου Αθήνα 2010 Σπινθηριστές Ιωδιούχου

Διαβάστε περισσότερα

55/377. 2E A 2E 1 (2π) 3 d 3 p n. p f

55/377. 2E A 2E 1 (2π) 3 d 3 p n. p f 55/377 Ο ρυθμός διάσπασης ως συνάρτηση του M Για διασπάσεις της μορφής A 1 + 2 + 3 +... + n ακολουθούμε την ίδια μέθοδο dγ = 1 M 2 d 3 p 1 2E A 2E 1 (2π) 3 d 3 p n 2E n (2π) 3 (2π)4 δ 4 (p A p 1 p 2...

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ 2 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕ ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ ΣΠΙΝΘΗΡΙΣΜΩΝ

ΜΕΡΟΣ 2 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕ ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ ΣΠΙΝΘΗΡΙΣΜΩΝ ΜΕΡΟΣ 2 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕ ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ ΣΠΙΝΘΗΡΙΣΜΩΝ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι σπινθηριστές ήταν από τα πρώτα όργανα που χρησιμοποιήθηκαν για την ανίχνευση της ραδιενέργειας, χρησιμοποιούνται δε ευρέως έως και σήμερα. Η λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

γ - διάσπαση Δήμος Σαμψωνίδης ( ) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο

γ - διάσπαση Δήμος Σαμψωνίδης ( ) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο γ - διάσπαση Δήμος Σαμψωνίδης (21-11- 2017) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο 1 γ - διάσπαση Τύποι διασπάσεων Ενεργειακά Ακτινοβολία πολυπόλων Κανόνες επιλογής Εσωτερικές

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2015

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2015 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 5 ΜΑΡΤΙΟΥ 05 ΘΕΜΑ Α Στις ερωτήσεις Α-Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και, δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη φράση η οποία

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΟΝΙΖΟΥΣΑΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΛΗ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΟΝΙΖΟΥΣΑΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΛΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΟΝΙΖΟΥΣΑΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΛΗ 1 ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΥΛΗ (1) Κατάταξη Ακτινοβολιών: Α) φορτισμένα σωμάτια, Β) ουδέτερα σωμάτια και Γ) ηλεκτρομαγνητική

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 4: Ραδιενέργεια

Διάλεξη 4: Ραδιενέργεια Σύγχρονη Φυσική - 216: Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 4/4/16 Διάλεξη 4: Ραδιενέργεια Βασικοί τρόποι αποδιέγερσης Όπως γνωρίζουμε στην φύση υπάρχουν σταθερές πυρηνικές καταστάσεις αλλά

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. ΑΡΧΗ ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 22 MAIΟΥ 2007 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΠΤΑ (7) ΘΕΜΑ ο Στις ερωτήσεις -4 να γράψετε στο

Διαβάστε περισσότερα