Βαλσαμόχορτο hypericum perforatum Σπαθόχορτο ST JOHN'S WORT

Transcript

1 Βαλσαμόχορτο hypericum perforatum Σπαθόχορτο ST JOHN'S WORT Το Βαλσαμόχορτο έχει πολλές ονομασίες Βάλσαμο, λειχηνόχορτο, σπαθόχορτο, περίκη, βότανο Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, υπερικό, βότανο που διώχνει τον διάβολο κ.α. Είναι ένα φυτό που φύεται σχεδόν σε όλη την Ευρώπη και συναντάται σε λιβάδια, σε δάση, σε φράχτες. Μπορούμε να το βρούμε στην Ελλάδα σε πληθώρα τόσο στη Μακεδονία όσο και στα νησιά του Αιγαίου και Ιονίου. Το ύψος του φτάνει τα 60 εκατοστά, τα φυλλαράκια του βγαίνουν αντικριστά σε αντίστοιχα αντικριστούς βλαστούς που προβάλλουν από έναν κάθετο μεγαλύτερο βλαστό, η εξωτερική δε πλευρά τους έχει πολλές διάφανες στίξεις περιτριγυρισμένες από μαύρα στίγματα. Τα άνθη είναι κίτρινα με πέντε πέταλα και με έντονα προβαλλόμενους στήμονες, που όταν τα συντρίψουμε με τα δάχτυλά μας βγάζουν έναν κόκκινο χυμό. Λέγεται ότι πήρε το όνομα «βότανο του Αγίου Ιωάννου πρόδρομου» από τους ιππότες του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ που με τη χρήση του βοτάνου θεράπευαν τις πληγές τους από τις μάχες των Σταυροφοριών. Πιστευόταν επίσης πως το βάλσαμο «ξόρκιζε» το κακό πνεύμα

2 (και για αυτό οι τότε παράφρονες υποχρεώνονταν συχνά να πίνουν το έγχυμα του ). Λόγω χρώματος (κίτρινο) συνδεόταν με την «χολερική» διάθεση και το έδιναν σε άτομα τα οποία παρουσίαζαν ίκτερο αλλά και υστερική διάθεση Τέλος σε παλαιά βοτανολόγια αναφέρεται ως tutsan (Hypericum androsaemum Υπερικόν το ούλον), από τη γαλλική λέξη toutsain ή πανάκεια που τότε χρησιμοποιούταν για κακώσεις και φλεγμονές. Σύμφωνα με έρευνες, η αποτελεσματικότητα του υπερικού (βάλσαμου) οφείλεται στην υπερικίνη, τη δραστική ουσία την οποία περιέχει σε υψηλή συγκέντρωοη. Αναζητήστε τυποποιημένα εκχυλίσματα υπερικού, τα οποία παρέχουν το λιγότερο 900 μικρογραμμάρια (μg) υπερικίνης στην προτεινόμενη ημερήσια δόση συνήθως ισοδύναμη με περίπου 300 mg εκχυλίσματος βοτάνου ή mg σκόνης βοτάνου. ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΥΠΕΡΙΚΙΝΗ Η υπερικίνη, ένα από τα δραστικά συστατικά που είναι υπεύθυνο για τις αντικαταθλιπτικές ιδιότητες του υπερικού, βρίσκεται σε διαφορετικές συγκεντρώσεις σ όλα τα μέρη του φυτού: φρέσκα πέταλα άνθους: 0,245%. αποξηραμένα ολόκληρα άνθη: 0,196% έως 1,8%. φρέσκα ολόκληρα άνθη: 0,09% έως 0,12%. Ολόκληρα φυτά με μπουμπούκια ανθέων: 0,042%. Ολόκληρα φυτά με ανοιχτά άνθη: 0,036% έως 0,2%. Νεαρό ολόκληρο φυτό: 0,027%. Μίσχοι: 0,021 %. Φύλλα: 0,019%. ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Όπως πολλά φαρμακευτικά βότανα, το υπερικό μπορεί να προκαλέσει κάποιες ήπιες παρενέργειες. Ο κατάλογος που ακολουθεί δείχνει τι μπορεί να συμβεί σε ορισμένες περιπτώσεις: ΑΛΛΕΡΠΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Ένας πολύ μικρός αριθμός ατόμων, όταν χρησιμοποιεί σκευάσματα με υπερικό, μπορεί να παρουσιάσει εξάνθημα, συνοδευόμενο από κνησμό, κάτι περισσότερο σύνηθες όταν το βότανο χρησιμοποιείται τοπικά. ΚΟΠΩΣΗ Το υπερικό έχει ήπια κατευναστική δράση σ' ένα μικρό αριθμό ατόμων. Το σύμπτωμα είναι συνηθέστερο κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων εβδομάδων της θεραπείας με υπερικό. ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Όταν λαμβάνεται με άδειο στομάχι μπορεί σπάνια να προκαλέσει διάρροια, ναυτία, και/ή στομαχόπονο. ΦΩΤΟΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ Η ευαισθησία στον ήλιο είναι η πιο γνωστή παρενέργεια του υπερικού, σχετικά σπάνια, αλλά συνήθης σε άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, σε όσους παίρνουν συνθετικές ορμόνες και σε όσους χρησιμοποιούν το υπερικό τοπικά. Όσοι λαμβάνουν σκευάσματα υπερικού θα πρέπει να βάζουν αντιηλιακή κρέμα κατά την έκθεσή τους στον ήλιο.

3 ΝΕΥΡΙΚΟΤΗΤΑ Η λιγότερο συνήθης παρενέργεια του υπερικού, η οποία εμφανίζεται σε ελάχιστα άτομα, είναι η αυξημένη νευρικότητα κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων εβδομάδων της θεραπείας με υπερικό. ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ Ο χαρακτήρας του βοτάνου αυτού είναι γλυκόπικρος, ψυχρός και ξηραντικός. Τα συστατικά του είναι: γλυκοσίδες, φλαβονοειδή και ρουτίνη (πτητικά έλαια, τανίνες και ρητίνη). Το βαλσαμόχορτο είναι γνωστό από την αρχαιότητα ότι θεραπεύει πληγές και εγκαύματα, ανακουφίζει τους πόνους (αναλγητικό), μαλακώνει τις φλεγμονές (αντιφλεγμονώδες) και δρα αποτελεσματικά σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν προβλήματα στο νευρικό σύστημα ως κατασταλτικό και τονωτικό για την αποκατάσταση του νευρικού συστήματος, όπως νευραλγία τριδύμου, νεκρώσεις και τραυματισμοί. Επίσης ανακουφίζει τους ρευματικούς πόνους και την ισχιαλγία και θεωρείται στυπτικό. Πέρα από την εξωτερική του δράση το βαλσαμόχορτο δρα και εσωτερικά στο νευρικό σύστημα και μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά σε ήπιας μορφής κατάθλιψη, διαταραχές ομιλίας, διαταραχές του ύπνου και υστερίας. Οι δραστικές θεραπευτικές ουσίες βρίσκονται σε όλο το φυτό, φύλλα, βλαστούς και άνθη που συλλέγονται την εποχή της ανθοφορίας, το καλοκαίρι. Με τα επίγεια τμήματα του φυτού μπορείτε να φτιάξετε έγχυμα, (όπως φτιάχνουμε το τσάι, δεν το βράζουμε, το αφήνουμε σε βρασμένο νερό για πέντε λεπτά) και πίνουμε δυο φλιτζάνια την ημέρα αν έχουμε νευρική ατονία, νευραλγία τριδύμου ή αϋπνίες, βάμμα για να το χρησιμοποιήσουμε για πλύσεις στομάχου, κόλπου κ.τλ. Επίσης από τα ίδια τμήματα φτιάχνεται ένα αρωματικό λάδι με την προσθήκη ελαιόλαδου για την αποκατάσταση των νεύρων, ιδανικό για το άγχος, την ευερεθιστικότητα,την εμμηνόπαυση και τους πόνους από ισχιαλγία και νευραλγία. ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ Για εξωτερική χρήση στα παιδιά, σας προτρέπουμε να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο πριν χορηγήσετε το βότανο εξωτερικά ή εσωτερικά στο παιδί. Αν ο παιδίατρός σας εγκρίνει τη χρήση υπερικού για το παιδί σας, σε γενικές γραμμές σας προτείνουμε να χορηγείτε τη μισή δόση από την προτεινόμενη. Μην παίρνετε μόνοι σας υπερικό αν λαμβάνετε παράλληλα αντικαταθλιπτικά. Ο συνδυασμός αυτός θα μπορούσε να προκαλέσει υπέρταση και/ή μία πάθηση που αποκαλείται σύνδρομο σεροτονίνης, κατά την οποία υψηλά επίπεδα σεροτονίνης πλημμυρίζουν τον εγκέφαλο. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας για το πώς μπορείτε να μεταβείτε ομαλά από ένα συνταγογραφημένο αντικαταθλιπτικό στο υπερικό. Εάν είστε έγκυος, θηλάζετε, προσπαθείτε να συλλάβετε ή ακολουθείτε οποιουδήποτε είδους φαρμακευτική αγωγή, θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν χρησιμοποιήσετε υπερικό. Όσοι πάσχουν από AIDS, καρκίνο, κάποια ασθένεια του συνεκτικού ιστού, καρδιακές παθήσεις, ασθένειες των νεφρών, του ήπατος, φυματίωση, ή από οποιαδήποτε άλλη χρόνια ασθένεια, για ν' αποφύγουν επικίνδυνες αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στα φάρμακα που τους έχουν χορηγηθεί και στη βοτανοθεραπευτική αγωγή, θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους πριν χρησιμοποιήσουν οποιοδήποτε

4 βοτανοθεραπευτικό σκεύασμα. Δοκιμές σε ζώα εντόπισαν ότι το υπερικό προκαλεί φωτοευαισθησία σε ανοιχτόδερμα ζώα φάρμας. Όσοι παίρνουν υπερικό πρέπει να χρησιμοποιούν αντηλιακή κρέμα με δείκτη προστασίας 15 ή υψηλότερο. ΜΟΡΦΕΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ Κάψουλες, αποστάγματα, αφεψήματα, βάμματα. ΑΔΕΝΙΚΟΣ ΠΥΡΕΤΟΣ Ο αδενικός πυρετός, ή λοιμώδης μονοπυρήνωση, οφείλεται στον ιό Epstein-Barr. Μεταδίδεται με το μολυσμένο σίελο, ο οποίος διαχέεται με το φτέρνισμα και το βήχα. Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται κοιλιακοί πόνοι, απώλεια της όρεξης, πόνο; στο θώρακα, βήχας, δυσκολία αναπνοής, κόπωση, πυρετός, γενικευμένη αδυναμία, πονοκέφαλος, ευαισθησία στο φως, πονόλαιμος, ακαμψία και πρησμένοι λεμφαδένες. Πειράματα σε δοκιμαστικό σωλήνα έδειξαν ότι το υπερικό καταπολεμά τον ιό Epstein-Barr. Επιπρόσθετα, τα φλαβονοειδή ελαττώνουν τους μυϊκούς πόνους και τους πρησμένους αδένες με τη μείωση της φλεγμονής. Το υπερικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί προληπτικά, στην περίπτωση που έρθετε σε επαφή με κάποιον με μονοπυρήνωση. Πίνετε ένα ή δύο φλιτζάνια αφεψήματος υπερικού ημερησίως, επί επτά ημέρες. Αν προσβληθείτε από μονοπυρήνωση, πάρτε αμέσως μία δόση 300 mg εκχύλισμα υπερικού, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό, ή 1/4 της κουταλιάς του γλυκού, υγρό εκχύλισμα, τρεις φορές ημερησίως, ή 1/2 της κουταλιάς του γλυκού βάμμα, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό. Για ν' απαλύνετε τον πονεμένο, ερεθισμένο λαιμό, που μπορεί να συνοδεύει τη μονοπυρήνωση, κάντε γαργάρες με τσάι υπερικού μέχρι τρεις φορές ημερησίως. Κάντε χρήση του υπερικού μέχρι να εξαφανιστούν τα συμπτώματα, αλλά όχι περισσότερο από τρεις εβδομάδες. ΔΥΣΜΗΝΟΡΡΟΙΑ Κατά τη διάρκεια της εμμηνορρυσίας, η εμφάνιση ήπιου έως μέτριου πόνου είναι φυσιολογική και οφείλεται στις συσπάσεις της μήτρας που γίνονται προκειμένου ν' αποβληθεί το ενδοθήλιο. Κάποιες φορές όμως η μήτρα συσπάται περισσότερο απ' ότι είναι αναγκαίο, προκαλώντας πολύ έντονους πόνους. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται δυσμηνόρροια και θεωρείται ότι προκαλείται από υπερβολικές ποσότητες προσταγλανδίνης. Το αρχικό σύμπτωμα είναι δυνατοί έως και αφόρητοι πόνοι στην κατώτερη κοιλιακή περιοχή κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσης (ο πόνος μπορεί ν' αντανακλάται στα ισχία, στους γλουτούς και στους μηρούς), ναυτία, εμετοί, διάρροια, διάχυτος πόνος. Άλλα συμπτώματα είναι η ζάλη, η υπερβολική εφίδρωση και η κόπωση. Ιδανικό εμμηνορροϊκό βοήθημα χάρη στην ικανότητά του να εμποδίζει την

5 προσταγλανδίνη που είναι υπαίτια για τις συσπάσεις των μυών της μήτρας. Επιπλέον, η βελτίωση της διάθεσης που οφείλεται στο βότανο και οι καταπραϋντικές ιδιότητές του βοηθούν στην απάλυνση του φόβου και της ανησυχίας που συχνά προκαλεί η δυσμηνόρροια. Σημείωση: Να έχετε υπόψη σας ότι οι επώδυνες περίοδοι δεν είναι απαραίτητα δυσμηνόρροια. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί ν' απoτελoύν ένr5εzξrι κάποιας υποβόσκουσας κατάστασης, όπως η δυσμηνόρροια Αν υποφέρετε από επώδυνες περιόδους ρωτείστε το γιατρό σας προκειμένου ν' αποκλείσετε οποιανδήποτε πtθανή ασθένεια. Δέκα μέρες πριν την έμμηνο ρύση αρχίστε να παίρνετε 300 mg εκχύλισμα υπερικού, τρεις φορές ημερησίως, με το. φαγητό, ή 1/4 της κουταλιά; του γλυκού υγρό εκχύλισμα, τρεις φορές ημερησίως, ή 1/2 της κουταλιά; του γλυκού βάμμα, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό. Διακόψτε τη λήψη την τρίτη μέρα της περιόδου. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάθε μήνα. Για προσωρινή ανακούφιση από τις συσπάσεις των μυών της μήτρας πιείτε ένα φλιτζάνι αφέψημα υπερικού ή δοκιμάστε ένα ηρεμιστικό μπάνιο με υπερικό: σε ζεστό νερό προσθέστε 1/2 κουταλιά του γλυκού υγρό εκχύλισμα ή αιθέριο έλαιο υπερικού, ή 1 κουταλιά του γλυκού βάμμα ή 1/2 φλιτζάνι εκχύλισμα από αποξηραμένο βότανο. ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ Ένας αριθμός συμπληρωμάτων θα μπορούσε να βοηθήσει στη μεταβατική περίοδο μέχρι την εμμηνόπαυση: Τα ισοφλαβονοειδή φαίνεται ότι μοιάζουν ελαφρά με τα οιστρογόνα, ελαττώνοντας τον κίνδυνο των εύθραυστων οστών, των εξάψεων και της καρδιοπάθειας. Το ασβέστιο και η βιταμίνη D θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα ως συμπληρώματα, ιδιαίτερα αν δεν κάνετε θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης και δεν τρώτε πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα. Μία κανονική δόση είναι mg την ημέρα. Το συμπλήρωμα θα έπρεπε να περιέχει μαγνήσιο και βιταμίνη D. Το έλαιο Evening Primrose παρέχει σημαντικά ακόρεστα λιπαρά οξέα που βοηθούν το ξηρό δέρμα και βελτιώνουν την εμφάνιση των μαλλιών και των νυχιών. Η εμμηνόπαυση δεν είναι ασθένεια, αλλά μια φυσιολογική κατάσταση που παρουσιάζεται όταν σταματούν οι ωοθήκες να παράγουν οιστρογόνα, τα οποία κανονικά διεγείρουν το ενδοθήλιο της μήτρας και του κόλπου. Με απλά λόγια, εμμηνόπαυση είναι η κατάσταση εκείνη κατά την οποία η γυναίκα παύει να έχει περίοδο και δεν μπορεί πια να μείνει έγκυος. Συνήθως συμβαίνει στην ηλικία μεταξύ των ετών. Ένα από τα πιο γνωστά σημεία της εμμηνόπαυσης είναι οι εξάψεις, το ξαφνικό κοκκίνισμα δηλαδή του προσώπου, το οποίο συνοδεύεται από αίσθημα έντονης ζέστης. Άλλα συνήθη συμπτώματα είναι η καταθλιπτική διάθεση, κατακράτηση υγρών, κεφαλαλγίες, αϋπνία, ευερεθιστότητα, νευρικότητα νυχτερινές εφιδρώσεις, επώδυνη σεξουαλική επαφή, ταχυπαλμίες, ευπάθεια της κύστης σε λοιμώξεις, αδυνάτισμα των ιστών του κόλπου, ξηρότητα του κόλπου, αύξηση του σωματικού βάρους. Πρέπει να σημειωθεί ότι σε κάποιες γυναίκες εμφανίζονται

6 μερικά από τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν, ενώ άλλες δεν έχουν απολύτως κανένα σύμπτωμα. Μια παραδοσιακή αγωγή για την εμμηνόπαυση είναι η θεραπεία της ορμονικής υποκατάστασης. Αυτή η προαιρετική θεραπεία χρησιμοποιεί συνθετικές ορμόνες για ν' ανεβάσει την προγεστερόνη και τα οιστρογόνα στα πριν την εμμηνόπαυση επίπεδα. Τ ο υπερικό βοηθάει, ανεξάρτητα από το αν η γυναίκα θα υποβληθεί ή όχι σε θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης. Τα φλαβονοειδή και οι ξανθόνες συνεργάζονται στη διεύρυνση των αιμοφόρων αγγείων και στην προαγωγή της κυκλοφορίας, ελαττώνοντας ή εξαλείφοντας τις εξάψεις, τις νυκτερινές εφιδρώσεις και την ταχυπαλμία. Επιπρόσθετα, με την τανίνη, αυτά τα συστατικό επίσης δρουν ως διουρητικό, απομακρύνοντας τα κατακρατημένα υγρά από το σώμα, θεραπεύοντας έτσι το γενικευμένο οίδημα και το πρήξιμο σε συγκεκριμένα σημεία. Επιπλέον η βελτίωση της διάθεσης που προκαλεί το βότανο και η κατευναστική ιδιότητά του βοηθούν στην αποκατάσταση της κατάθλιψης, στον κατευνασμό της ευερεθιστότητας και της νευρικότητας, και στην επίτευξη κανονικού ύπνου. ΠΡΟΕΜΜΗΝΟΡΡΟΪΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Μελέτες έχουν δείξει ότι γυναίκες που καταναλώνουν τακτικά τρεις ή περισσότερες κούπες καφέ την ημέρα, έχουν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να υποφέρουν από έντονο προεμμηνορροϊκό σύνδρομο απ' ό,τι γυναίκες που πίνουν λίγο ή καθόλου καφέ. Ένας σημαντικός αριθμός γυναικών που υποφέρουν απ' αυτό, πάσχουν επίσης από κάποια μορφή δυσλειτουργίας του θυρεοειδή. Πρόσφατες έρευνες υποστηρίζουν ότι κάποιες γυναίκες που πάσχουν από προεμμηνορροϊκό σύνδρομο έχουν κάποια έλλειψη μελατονίνης - ορμόνη που ρυθμίζει το βιολογικό ρολόι του σώματος και εκκρίνεται κατά τη διάρκεια της νύχτας από την επίφυση. Στην Ιαπωνία, γυναίκες που πάσχουν από προεμμηνορροϊκό σύνδρομο πίνουν τσάι κομπούσου, που είναι πολύ τονωτικό, με υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά και φυτοχημικά, που δυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Πολλοί γυναικολόγοι συνιστούν αντισυλληπτικά χάπια σε" γυναίκες με προεμμηνορροϊκό σύνδρομο. Τα αντισυλληπτικά μειώνουν τα συμπτώματα τ6υ προεμμηνορροϊκού συνδρόμου με το να «ξεγελούν» τον οργανισμό, κάνοντάς τον να πιστέψει ότι βρίσκεται σε κατάσταση εγκυμοσύνης. Πρόκειται για μία προβλεπόμενη συνδρομή σωματικών και συναισθηματικών αλλαγών που εμφανίζονται σε ορισμένες γυναίκες ακριβώς πριν από την εμμηνόπαυση. Η ένταση των συμπτωμάτων έχει μεγάλο εύρος και κυμαίνεται μεταξύ εκείνων που μόλις γίνονται αντιληπτά και εκείνων που είναι εξαιρετικά έντονα. Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται οίδημα στην κοιλιακή περιοχή, άγχος, τυμπανισμός του στομάχου, πόνοι στο στήθος, καταθλιπτική διάθεση, αδεξιότητα κινήσεων, δυσκολία συγκέντρωσης, κόπωση, ευερεθιστότητα, λήθαργος, δερματικές βλάβες, διαταραχές του ύπνου, κατακράτηση υγρών, οίδημα στα άκρα και αύξηση βάρους.

7 Το υπερικό έχει μακρά ιστορία ως βοήθημα στα προβλήματα της εμμήνου ρύσης χάρη στις ικανότητές του να εμποδίζει την προσταγλανδίνη - την αιτία των συσπάσεων των μυών της μήτρας. Επιπλέον, οι ιδιότητές του ως βελτιωτικού της διάθεσης και οι καταπραϋντικές του δυνατότητες καταπολεμούν την καταθλιπτική διάθεση, εξουδετερώνουν τη νευρικότητα και υποστηρίζουν την κανονικότητα του ύπνου. ΔΟΣΟΛΟΠΑ Γύρω στις δύο εβδομάδες πριν την έμμηνο ρύση αρχίστε να παίρνετε 300 mg εκχύλισμα υπερικού, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό, ή 1/4 της κουταλιάς του γλυκού υγρό εκχύλισμα, τρεις φορές ημερησίως, ή 1/2 της κουταλιάς του γλυκού βάμμα, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό. Διακόψτε τη λήψη τη δεύτερη μέρα της περιόδου. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάθε μήνα. Για προσωρινή ανακούφιση από την ενόχληση και την ευερεθιστότητα πιείτε ένα φλιτζάνι αφέψημα υπερικού ή δοκιμάστε ένα ηρεμιστικό μπάνιο με υπερικό σε ζεστό νερό προσθέστε 1/2 της κουταλιάς του γλυκού υγρό εκχύλισμα ή αιθέριο έλαιο υπερικού, ή 1 κουταλιά του γλυκού βάμμα. ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ Αυτή η πάθηση, που ονομάζεται επίσης και περιστασιακή ή αντιδραστική κατάθλιψη, προκύπτει ως αντίδραση σε κάποιο τραυματικό ή στρεσογόνο γεγονός, το οποίο συνέβη κατά τους τελευταίους τρεις μήνες. Στα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνονται μειωμένη αυτοεκτίμηση, θλίψη, αδυναμία, διαταραγμένη λειτουργία στην καθημερινότητα, ευρεθιστότητα, αίσθηση απαισιοδοξίας και κοινωνική απομόνωση. Η διαταραχή της προσαρμογής γενικά εξαφανίζεται μόνη της μέσα σε έξι μήνες, αν και ένας μικρό; αριθμός περιπτώσεων επιδεινώνεται σε μεγαλύτερης κλίμακας καταθλιπτική διαταραχή. Τα παράγωγα της υπερικίνης που βρίσκονται στο υυερικό βοηθούν στη διατήρηση των επιπέδων του νευροδιαβιβαστή σεροτονίνης σε υψηλό βαθμό και επίσης έχουν ωφέλιμη επίδραση σε άλλες χημικές ουσίες του εγκεφάλου, όπως η νοραδρεναλίνη και η ντοπαμίνη. 300 mg εκχύλισμα υπερικού, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό, ή 1/4 της κουταλιάς του γλυκού υγρό εκχύλισμα, τρεις φορές ημερησίως, ή 1/2 της κουταλιά; του γλυκού βάμμα, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό. Μπορεί να δείτε ήπιες αλλαγές στη διάθεση μετά από δύο ή τρεις εβδομάδες, και περισσότερο έντονη βελτίωση μετά τέσσερις ή έξι εβδομάδες. Διακόψτε όταν η διάθεση έχει σταθεροποιηθεί. Μην το παίρνετε περισσότερο από έξι μήνες. ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ, ΑΓΧΩΔΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ Τα χαρακτηριστικά της πάθησης, που ονομάζεται επίσης και γενικευμένη αγχώδης

8 διαταραχή, που είναι επίμονη ανησυχία για τουλάχιστον ένα μήνα. Η αγχώδης διαταραχή μπορεί να έχει ένα ευδιάκριτο σημείο εκκίνηση; (όπως, π.χ., απειλή απόλυσης), αν και.συχνά δεν υπάρχει έναυσμα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν φόβο για μελλοντικά γεγονότα, δυσκολία συγκέντρωσης, ζαλάδα, πονοκεφάλοικ, στεγνό στόμα, μεγαλύτερη από το συνηθισμένο εφίδρωση, ανυπομονησία, ανικανότητα για χαλάρωση, αϋπνία, ευερεθιστότητα, μυϊκούς πόνους, μυϊκή ένταση, τυχαίες προσβολές τρόμου για έναν κίνδυνο (άγνωστης πηγής ή γνωστής αλλά μεγαλοποιημένης), γρήγορο καρδιακό παλμό, νευρικότητα, ρηχή αναπνοή, τρίξιμο των δοντιών κατά τη διάρκεια τη νύχτας και ένταση. Συστατικά, όπως υπερικίνη και υπερφορίνη, του υπερικού βοηθούν στη ρύθμιση των χημικών ουσιών του εγκεφάλου και σταθεροποιούν τις διαθέσεις και τα συναισθήματα. Όσοι δεν παίρνουν επί του παρόντος ηρεμιστικά φάρμακα μπορούν να πάρουν 300 mg εκχύλισμα υπερικού, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό, ή 1/4 της κουταλιά,ς του γλυκού υγρό εκχύλισμα, τρεις φορές ημερησίως, ή 1/2 κουταλιά του γλυκού βάμμα, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό. Για περαιτέρω μείωση του άγχους πιείτε μέχρι δύο φλιτζάνια αφεψήματος υπερικού ημερησίως. Μπορεί να δείτε ήπιες αλλαγές στη διάθεση μετά από δύο ή τρεις εβδομάδες και περισσότερο έντονη βελτίωση μετά τέσσερις ή έξι εβδομάδες. Μην το παίρνετε περισσότερο από δώδεκα μήνες, εκτός εάν σας έχει υποδειχτεί απ' το γιατρό σας. ΑΫΠΝΙΑ Αϋπνία είναι η ιατρική ονομασία για ανεπαρκή ύπνο ο οποίος συμβαίνει για τουλάχιστον μία εβδομάδα. Ανάμεσα στις αιτίες: θορυβώδες περιβάλλον, αρκετή καφεΐνη ή αλκοόλ υπάρχουσα ασθένεια, στρες. Ανεξάρτητα από τι προκαλεί την αϋπνία, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: κούραση καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν δυσκολία του ατόμου να κοιμηθεί, ανήσυχο και ελαφρύ ύπνο, έγερση κατά τη διάρκεια της νύχτας χωρίς δυνατότητα ανάκτησης του ύπνου, ξύπνημα νωρίς το πρωί και σποραδικά διακοπτόμενα διαστήματα ύπνου κατά τη διάρκεια της νύχτας. Σε κλινικές μελέτες αποδείχτηκε ότι το υπερικό αυξάνει το βαθύ ύπνο σε όσους πάσχουν από αϋπνία και ενεργοποιεί τα κύματα θήτα, τα οποία συνδέονται με ύπνο και βαθύ διαλογισμό. Επιπλέον, τα φλαβονοειδή του βοτάνου έχουν καταπραϋντική επίδραση. Αν η αϋπνία είναι πρόσφατη, λιγότερο από μία εβδομάδα, μπορείτε να πάρετε ένα έως τρία φλιτζάνια αφεψήματος υπερικού ημερησίως, πίνοντας το ένα φλιτζάνι πριν τον ύπνο. Μία άλλη επιλογή είναι ένα ηρεμιστικό μπάνιο με υπερικό: σε ζεστό νερό προσθέστε 1/2 της κουταλιάς του γλυκού υγρό εκχύλισμα ή αιθέριο έλαιο υπερικού,

9 ή 1 κουταλιά του γλυκού βάμμα ή 1/2 φλιτζάνι αποξηραμένου βοτάνου. Αν η αϋπνία συνεχίζεται και μετά από δύο εβδομάδες, πάρτε 300 mg εκχύλισμα υπερικού, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό, ή 1/4 της κουταλιάς του γλυκού υγρό εκχύλισμα, τρεις φορές ημερησίως, ή 1/2 της κουταλιάς του γλυκού βάμμα, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό. Σταματήστε τη χρήση μετά από τέσσερις εβδομάδες. ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΚΑΛΟ ΥΠΝΟ Για να εξασφαλίσετε έναν καλό βραδινό ύπνο, να τρώτε το κανονικό δείπνο το λιγότερο τρεις ώρες πριν από την ώρα του ύπνου. Ένα ελαφρύ μικρό δείπνο πριν τον ύπνο, υψηλό σε υδατάνθρακες, όπως η μπανάνα ή μια χούφτα αποξηραμένα φρούτα, μπορεί να είναι ωφέλιμο γιατί αυξάνει τα επίπεδα του αμινοξύ τρυπτοφάνη στον εγκέφαλο, και φέρνουν ύπνο. ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΚΑΡΠΙΑΙΟΥ ΣΩΛΗΝΑ Ο καρπιαίος σωλήνας αποτελεί τη δίοδο στον καρπό μέσα στην οποία βρίσκονται προστατευμένα τα νεύρα και οι τένοντες που συνδέουν τον πήχη με το άκρο χέρι. Όταν ο ιστός που τον αποτελεί ερεθιστεί από επαναλαμβανόμενες κινήσεις παρουσιάζεται το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα. Εκδηλώνεται έτσι μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στο χέρι και τα δάχτυλα και πόνος στον καρπό, ο οποίος μπορεί να επεκταθεί προς τα πάνω, στον πήχη, ή προς τα κάτω, στα δάχτυλα. Μπορεί η κύρια προτεραιότητα στη θεραπεία του συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα είναι η θεραπεία κινητοποίησης, αν και η αντιφλεγμονώδης δράση του υπερικού μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του πρηξίματος, την ανακούφιση του πόνου και τη θεραπεία της περιοχής. Εφαρμόστε κατάπλασμα υπερικού ή επίθεμα στην προσβεβλημένη περιοχή, μέχρι τρεις φορές ημερησίως, ώσπου να θεραπευτεί. Ή κάντε ένα απαλό μασάζ στην περιοχή μέχρι τρεις φορές ημερησίως με εμποτισμένο έλαιο, αιθέριο έλαιο ή αλοιφή. Για μεγαλύτερη μείωση της φλεγμονής, πάρτε 300 rng εκχύλισμα υπερικού, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό, ή 1/4 της κουταλιάς του γλυκού υγρό εκχύλισμα, τρεις φορές ημερησίως, ή 1/2 της κουταλιά; του γλυκού βάμμα, τρεκ; φορές ημερησίως, με το φαγητό. Συνεχίστε μέχρι να αισθανθείτε καλύτερα, συνήθως μετά από δύο εβδομάδες. Σταματήστε τη λήψη μετά από τέσσερις εβδομάδες. ΠΟΝΟΣ ΣΤΗ ΜΕΣΗ Ο πόνος οφείλεται συνήθως σε τράβηγμα, τέντωμα ή αποδυνάμωση των μυών της μέσης. Συχνά ο πόνος είναι τόσο δυνατός που το άτομο ακινητοποιείται. Συνιστάται για τοπική χρήση σκευάσματα υπερικού για να θεραπεύσουν έναν όχι σοβαρό αλλά βασανιστικό πόνο στη μέση. Τα φλαβονοειδή και οι φλαβονόλες μειώνουν τη φλεγμονή, βοηθώντας την περιοχή να καλυτερεύσει. Η καταπραϋντική επίδραση του υπερικού βοηθάει στην ελάττωση της ανησυχίας, η οποία συχνά συνοδεύει τους πόνους της μέσης. Εφαρμόστε κατάπλασμα υπερικού ή επίθεμα στην προσβεβλημένη περιοχή μέχρι

10 τρεις φορές ημερησίως, ώσπου να θεραπευτεί η περιοχή, ή κάντε ένα απαλό μασάζ στην περιοχή, μέχρι τρεις φορές ημερησίως, με εμποτισμένο έλαιο, αιθέριο έλαιο ή αλοιφή. Μία άλλη επιλογή είναι ένα ηρεμιστικό μπάνιο με υπερικό: σε ζεστό νερό προσθέστε 1/2 της κουταλιάς του γλυκού υγρό εκχύλισμα ή αιθέριο έλαιο υπερικού, ή 1 κουταλιά του γλυκού βάμμα ή 1/2 φλιτζάνι αποξηραμένου βοτάνου. Επαναλάβετε όσο είναι απαραίτητο. Για μεγαλύτερη μείωση της φλεγμονής, πάρτε 300 mg εκχύλισμα υπερικού, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό, ή 1/4 της κουταλιάς του γλυκού υγρό εκχύλισμα, τρεις φορές ημερησίως, ή 1/2 της κουταλιάς του γλυκού βάμμα, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό. Συνεχίστε μέχρι να αισθανθείτε καλύτερα, συνήθως μετά από δύο εβδομάδες. Σταματήστε τη λήψη μετά από τέσσερις εβδομάδες. ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑΤΑ Το διάστρεμμα προκύπτει όταν ένα βίαιο στρίψιμο ή τέντωμα προκαλέσει μετατόπιση μίας άρθρωσης από την κανονική της θέση, τραυματίζοντας τους μυς και/ή τους συνδέσμους που συνδέουν τα οστά. Το αποτέλεσμα είναι να εμφανιστεί αμέσως οίδημα στην τραυματισμένη περιοχή, εξασθένιση της λειτουργία; της άρθρωσης, πόνος και ευαισθησία. Στη Γερμανία το υπερικό χορηγείται κανονικά για διαστρέμματα των αρθρώσεων. Τα φλαβονοειδή και οι φλαβονόλες μειώνουν τη φλεγμονή, βοηθώντας την περιοχή να αισθανθεί καλύτερα. Η καταπραϋντική επίδραση του υπερικού βοηθάει στην ελάττωση της ανησυχίας, η οποία συχνά συνοδεύει το διάστρεμμα. Εφαρμόστε κατάπλασμα υπερικού ή επίθεμα στην προσβεβλημένη περιοχή μέχρι τρεις φορές ημερησίως, ώσπου να θεραπευτεί η περιοχή, ή κάντε ένα απαλό μασάζ στην περιοχή, μέχρι τρεις φορές ημερησίως, με εμποτισμένο έλαιο, αιθέριο έλαιο ή αλοιφή. Μία άλλη επιλογή είναι το βύθισμα της πονεμένης περιοχής σ' ένα μπάνιο με υπερικό: σε ζεστό νερό προσθέστε 1/2 της κουταλιάς το.υ γλυκού υγρό εκχύλισμα ή αιθέριο έλαιο υπερικού, ή 1 κουταλιά του γλυκού βάμμα ή 1/2 φλιτζάνι αποξηραμένου βοτάνου. Για μεγαλύτερη μείωση της φλεγμονής, πάρτε 300 mg εκχύλισμα υπερικού, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό, ή 1/4 της κουταλιάς του γλυκού υγρό εκχύλισμα, τρεις φορές ημερησίως, ή 1/2 της κουταλιάς του γλυκού βάμμα, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό. Συνεχίστε μέχρι να αισθανθείτε καλύτερα, συνήθως μετά από δύο εβδομάδες. Σταματήστε τη λήψη μετά από τέσσερις εβδομάδες. ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΑ Η δερματίτιδα είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει κάθε πάθηση του δέρματος η οποία προξενεί απολέπιση, φολίδωση, πύκνωση, αλλαγές χρώματος, και/ή κνησμό. Τέτοιες παθήσεις περιλαμβάνουν παιδικό εξάνθημα (από την πάνα του μωρού), αλλεργικά εξανθήματα, κνησμό από δηλητηριώδη κισσό και από δηλητηριώδη δρυ

11 και σμηγματόρροια. Η δερματίτιδα είναι επίσης γνωστή ως έκζεμα. Τα φλαβονοειδή και οι φλαβονόλες έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, οι οποίες βοηθούν στη μείωση της κοκκινίλες και του ερεθισμού της δερματίτιδας. Οι ξανθόνες έχουν αντιμικροβιακή δράση και προφυλάσσουν την αδύναμη περιοχή από μόλυνση με βακτηρίδια, μύκητες ή ιούς. Εφαρμόστε κατάπλασμα υπερικού ή επίθεμα στην προσβεβλημένη περιοχή έως τρεις φορές ημερησίως, ώσπου να θεραπευτεί η περιοχή, ή κα-ντε ένα απαλό μασάζ στην περιοχή μέχρι τρεις φορές ημερησίως με εμποτισμένο έλαιο, αιθέριο έλαιο ή αλοιφή. Αν η μόλυνση έχει αναπτυχθεί, μπορείτε να πάρετε 300 mg εκχύλισμα υπερικού, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό, ή 1/4 της κουταλιά; του γλυκού υγρό εκχύλισμα, τρεκ φορές ημερησίως, ή 1/2 της κουταλιάς του γλυκού βάμμα, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό. Συνεχίστε μέχρι να θεραπευτεί η περιοχή, αλλά όχι περισσότερο από τέσσερις εβδομάδες. Σημείωση: Βρέθηκε ότι σε ορισμένα άτομα το υπερικό προκαλεί δερματίτιδα. Αν παρατηρήσετε οποιοδήποτε δερματικό εξάνθημα, ενώ χρησιμοποιείτε το βότανο τοπικά 1 από το στόμα, σταματήστε τη χρήση. ΤΣΙΜΠΗΜΑΤΑ ΕΝΤΟΜΩΝ ΚΑΙ ΚΕΝΤΡΙΣΜΑΤΑ Κοκκινίλα, φλεγμονή, κνησμός και/ή πυρετός στην περιοχή. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί ν' αναπτυχθεί τοπικά μόλυνση σε κάποιο σημείο. Τα φλαβονοειδή και οι φλαβονόλες βοηθούν στην ελάττωση του ερεθισμού και της κοκκινίλας που συνδέονται με τσιμπήματα εντόμων και κεντρίσματα, ενώ οι ξανθόνες έχουν αντιμικροβιακή ισχύ και προφυλάσσουν την προσβεβλημένη περιοχή από μολύνσεις με βακτήρια, μύκητες και ιούς. Εφαρμόστε κατάπλασμα υπερικού ή επίθεμα στην προσβεβλημένη περιοχή έως τρεις φορές ημερησίως, ώσπου να θεραπευτεί η περιοχή, ή κάντε ένα απαλό μασάζ στην περιοχή μέχρι τρεις φορές ημερησίως με εμποτισμένο έλαιο, αιθέριο έλαιο ή αλοιφή. Αν η μόλυνση έχει αναπτυχθεί, μπορείτε να πάρετε 300 mg εκχύλισμα υπερικού, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό, ή 1/4 της κουταλιάς του γλυκού υγρό εκχύλισμα, τρεις φορές ημερησίως, ή 1/2 της κουταλιάς του γλυκού βάμμα, τρεις φορές ημερησίως, με το φαγητό. Συνεχίστε μέχρι να θεραπευτεί η περιοχή, αλλά όχι περισσότερο από τέσσερις εβδομάδες. ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΤΕ ΤΟ ΥΠΕΡΙΚΟ ΜΟΝΟΙ ΣΑΣ Το υπερικό πιθανότατα προέρχεται από άγριους τόπους της Ευρώπης, αλλά αυτό δεν το εμπόδισε να γίνει ένας περιζήτητος διακοσμητικό; θάμνος των κήπων. Είναι φυτό με επιθετική εξάπλωση και διαθέτει όμορφα, ανοιχτοκίτρινα, ακτινόμορφα άνθη και φύλλα γεμάτα στίγματα. Αν θέλετε να καλλιεργήσετε αυτό το ελκυστικό φυτό, επιλέξτε το είδος hypericum perforatum.

12 ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Ηλιόλουστες, χαλικώδεις περιοχές της Ευρώπης, δυτική Ασία και βόρεια Αφρική. Επίσης έχει εισαχθεί στην ανατολική Ασία, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, όπου φύεται τώρα σε άγρια μορφή. ΚΑΛΛΙΕΡΙΈΙΑ Προσαρμόζεται καλά σε φτωχά ασβεστολιθικά εδάφη, με μεγάλη προτίμηση σε ηλιόλουστες, καλά αποστραγγιζόμενες τοποθεσίες. Η σπορά γίνεται κατευθείαν στο χωράφι κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου ή στην αρχή της άνοιξη, Όταν φυτρώσουν τα φυντανάκια αραιώνονται σε απόσταση εκατοστά το ένα από το άλλο. Δεν πρέπει να ποτίζονται πολύ συχνά ούτε να κλαδεύονται ή να λιπαίνονται. Αν προκύψει ιδιαίτερα κρύος χειμώνας, σκεπάστε τα φυντάνια το βράδυ, φροντίζοντας να προσλαμβάνουν το λιγότερο πέντε ώρες ηλιακού φωτός κάθε μέρα. Τ α φυτά φτάνουν έως 15 εκατοστά τον πρώτο χρόνο και αρχίζουν ν' ανθίζουν το δεύτερο χρόνο. Η συγκομιδή του υπερικού μπορεί να γίνει τον τρίτο χρόνο, όταν έχουν φτάσει στο πλήρες ύψος τους. Συμβουλή: Για να υπολογίσετε τη δραστικότητα των ανθέων του υπερικού, κόψτε ένα πέταλο και τρίψτε το στην παλάμη του χεριού σας. Αν αφήσει πορφυροκόκκινα ίχνη, τότε είναι έτοιμο για συγκομιδή.