Για παραπομπή : Δατάμης

Transcript

1 Παλαιοθόδωρος Δημήτρης,, 2002, Εγκυκλοπαίδεια Περίληψη : Ο ( /361 ή 359/358 π.χ.) ήταν σατράπης της Καππαδοκίας και διοικητής του εκστρατευτικού σώματος του Αρταξέρξη Β στην Αίγυπτο. Επαναστάτησε εναντίον του Αρταξέρξη Β με επιτυχία, αλλά θανατώθηκε με δόλο από το σύμμαχό του Μιθριδάτη. Τόπος και Χρόνος Γέννησης 407 π.χ. περίπου Τόπος και Χρόνος Θανάτου 362/361 ή 359/358 π.χ. σύνορα Καππαδοκίας-Ελλησποντικής Φρυγίας Κύρια Ιδιότητα Σατράπης Καππαδοκίας 1. Εισαγωγή Aξιωματούχος της Αχαιμενιδικής Αυτοκρατορίας επί Αρταξέρξη Β' ( π.χ.). Ο πατέρας του Καμισάρης ήταν διοικητής της Κιλικίας προς την Καππαδοκία, γνωστής ως Καταονίας. 1 Μητέρα του ήταν η Σκύθισσα, θεία του δυνάστη της Παφλαγονίας Θύη. Αν και ο Καμισάρης αναφέρεται ως Κάρας, πρόκειται μάλλον για περσική οικογένεια, όπως υποδεικνύουν τα ιρανικά ονόματα Δράση Οι πληροφορίες για τη δράση του Δατάμη προέρχονται κυρίως από τη βιογραφία του από το Ρωμαίο ιστορικό Κορνήλιο Νέπωτα, βασισμένη στα Περσικά του Δείνωνος. 3 Ο διετέλεσε σωματοφύλακας του βασιλιά. Διακρίθηκε σε εκστρατεία κατά των Καδουσίων ( π.χ.), όπου σκοτώθηκε ο πατέρας του, τον οποίο διαδέχθηκε. 4 Το 384 π.χ. συμμετείχε υπό το σατράπη της Λυδίας Αυτοφραδάτη σε εκστρατεία στην Πισιδία και στην Άσπενδο, περιοχές συμμαχικές του φαραώ Άχωρι, που επιχειρούσε αντιπερισπασμό στις περσικές επιθέσεις στην Αίγυπτο. 5 Με αυτή την εκστρατεία σχετίζεται η απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Δατάμη στην Άσπενδο. 6 Γύρω στο 380 π.χ. με τη βοήθεια του Αριοβαρζάνη, σατράπη του Δασκυλείου, ο συνέλαβε τον εξάδελφό του Θύη, ο οποίος αρνούνταν την περσική κυριαρχία, και τον οδήγησε δέσμιο στον Αρταξέρξη. Για την ενέργεια αυτή ανταμείφθηκε με την προαγωγή του ως συνδιοικητή της αιγυπτιακής εκστρατείας ( π.χ.). 7 Παλαιότερες μελέτες υποστήριζαν ότι η παρουσία του Δατάμη στην Κιλικία για την προετοιμασία της εκστρατείας πιστοποιείται από νομισματικές εκδόσεις στατήρων όπου υπάρχει το λουβιτικό όνομα Tarkumuwa (trkmw στα αραμαϊκά), άποψη που δε γίνεται πλέον αποδεκτή. 8 Εσφαλμένη είναι επίσης η άποψη που θέλει το Δατάμη σατράπη της Κιλικίας. 9 Πριν από την έναρξη της εκστρατείας ο κατέστειλε την εξέγερση του στασιαστή Άσπι στην Καταονία. Προφανώς είχε ήδη αναδειχθεί σατράπης Καππαδοκίας, αν και η επέμβασή του στην Καταονία σχετίζεται με τη θέση του ως στρατιωτικού διοικητή στην Κιλικία. 10 Με την ταχεία ανάρρησή του όμως απέκτησε εχθρούς στους αυλικούς κύκλους. Κατόπιν υπόδειξης του φίλου του Πανδάντη, του βασιλικού θησαυροφύλακα, ο εγκατέλειψε το εκστρατευτικό σώμα στην Άκη της Φοινίκης και κατέφυγε στην Καππαδοκία. 11 Στη συνέχεια ήρθε σε μυστική συμφωνία στήριξης με τον Αριοβαρζάνη και ανέλαβε δράση για τη σταθεροποίηση της θέσης του. 12 Ανέθεσε τη φρούρηση των οχυρών της σατραπείας του σε έμπιστους συνεργάτες και προσπάθησε να υποτάξει τους Πισιδούς, αλλά απέτυχε. 13 Προσάρτησε ακόμη τμήμα της Παφλαγονίας, ενώ πολιόρκησε και κατέλαβε τις σημαντικές ελληνικές πόλεις Σινώπη και Αμισό, όπου κατά τα φαινόμενα εγκατέστησε τα νομισματοκοπεία του. 14 Δημιουργήθηκε στις 6/3/2017 Σελίδα 1/6

2 Παλαιοθόδωρος Δημήτρης,, 2002, Εγκυκλοπαίδεια Μετά την ανάκληση του Φαρνάβαζου (373 π.χ.) ο ανέλαβε την ανώτερη διοίκηση της στρατιάς της Αιγύπτου. 15 Κηρύχθηκε στασιαστής το π.χ. με υπόδειξη του γιου του Σισίνη στον Αρταξέρξη Β'. 16 Η υποταγή του ανατέθηκε στον Αυτοφραδάτη, ο οποίος εισέβαλε στην Καππαδοκία, αλλά απέτυχε να κατακτήσει αποφασιστική νίκη. Έγινε ανακωχή, η οποία επικυρώθηκε από τον Αρταξέρξη Β'. 17 Ο βασιλιάς ωστόσο συνέχισε να συγκαταλέγει το Δατάμη μεταξύ των εχθρών του και να απεργάζεται τη δολοφονία του. 18 Το χρονικό της δράσης του Δατάμη κατά την περίοδο της επανάστασης των σατραπών ( π.χ.) είναι αδύνατο να συνταχθεί με ακρίβεια. Αναφέρεται δραστηριότητά του στην Παμφυλία και στη Μεσοποταμία, είναι όμως δύσκολο να κρίνει κανείς αν τα γεγονότα αυτά ανήκουν στην περίοδο ή στην περίοδο π.χ. 19 Το 362 π.χ. λόγω της υποστήριξής του στο Μιθριδάτη, γιο του Αριοβαρζάνη, ο οποίος έκανε επιδρομές στη μεθόριο μεταξύ Ελλησποντικής Φρυγίας και Καππαδοκίας, ο αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει το νέο σατράπη του Δασκυλείου Αρτάβαζο Α'. 20 Η εισβολή του τελευταίου στην Καππαδοκία απέτυχε. Τελικά όμως ο δολοφονήθηκε από το Μιθριδάτη σε κατ ιδίαν συνάντησή τους γύρω στο 361 ή στο 359/358 π.χ. 21 Τον διαδέχθηκε ο Σισίνης Αποτίμηση της προσωπικότητας κρίσεις Ο απέκτησε μεγάλη φήμη κατά την αρχαιότητα, συγκαταλεγόμενος μεταξύ των πιο γενναίων βαρβάρων. Ο Διόδωρος Σικελιώτης εξαίρει το κουράγιο, την εξυπνάδα και το στρατηγικό πνεύμα του. 23 Ο μεγάλος αριθμός ανεκδότων που αναφέρονται στα στρατηγήματά του αποτελεί μάρτυρα των εξαιρετικών στρατιωτικών και πολιτικών του ικανοτήτων. Η ενσωμάτωσή του εξάλλου στη γενεαλογία της Καππαδοκικής δυναστείας φανερώνει ότι η φήμη του απέκτησε διαστάσεις θρύλου. 24 Για τη σύγχρονη ιστοριογραφία η ερμηνεία των πράξεών του δεν είναι πάντα λογικοφανής. Μια σχολή ερευνητών απορρίπτει ως ηθικοπλαστικές τις υποθέσεις των αρχαίων συγγραφέων σχετικά με τα κίνητρα του Δατάμη και αναζητεί βαθύτερα αίτια πίσω από τα διάσπαρτα ιστορικά ανέκδοτα που σχετίζονται με τη δράση του. Η συνεννόηση με τον Αριοβαρζάνη και ο υποτιθέμενος συγχρονισμός της δράσης του με τις επιχειρήσεις των στασιαστών σατραπών στη Δύση θεωρείται ότι εντάσσονται σε ένα σχέδιο οργανωμένης δράσης ενάντια στην εξουσία του Αρταξέρξη Β', το οποίο απέτυχε λόγω έλλειψης συντονισμού. 25 Μια δεύτερη σχολή αποδίδει προσωπικά κυρίως κίνητρα στην επανάσταση του Δατάμη. 26 Η επικρατέστερη ερμηνεία προκύπτει από το συνδυασμό των δύο: ωθούμενος από προσωπικά κίνητρα σε επανάσταση, ο πυροδότησε ένα κίνημα αναταραχής στη Μικρά Ασία εναντίον της κεντρικής εξουσίας το οποίο, χωρίς να προωθεί μια εναλλακτική διάδοχη κατάσταση, εξέφραζε την ανησυχία, την αβεβαιότητα αλλά και τις προσδοκίες που γεννούσε η ανικανότητα του βασιλιά να επιβάλει τη θέλησή του στους φιλόδοξους υποτελείς του. 27 Σε αυτή την ιστορική πραγματικότητα οι Έλληνες, οι οποίοι δεν ήταν πρωταγωνιστές στις εμφύλιες διαμάχες των Περσών αξιωματούχων, είδαν τελικά την εγγενή αδυναμία της Αχαιμενιδικής Αυτοκρατορίας να εξασφαλίσει συγκεντρωτική διακυβέρνηση και συνέλαβαν τη δυνατότητα να την καταλύσουν οριστικά. 1. Nep., Dat Βλ. Bittel, Κ., Ein persischer Feueraltar aus Kappadokien, στο Weireich, O. (επιμ.), Satura. Früchte aus der antiken Welt, Festschrift O. Weireich zum 13. März 1951 dargebracht (Baden-Baden 1952), σελ Η άλλοτε δημοφιλής υπόθεση του Meyer, E., Geschichte des Königreichs Pontos (Leipzig 1879), σελ 68, ότι το κείμενο του Νέπωτα είναι λανθασμένο και ότι ο Καμισάρης ήταν διοικητής της Καππαδοκίας προς την Κιλικία δε γίνεται πλέον αποδεκτή. Ο Bing, J.D., Datames and Mazaeus: the Iconography of Revolt and Restoration in Cilicia, Historia 47 (1998), σελ , θεωρεί τον Καμισάρη σατράπη της Κιλικίας Πεδιάδος. 2. Ιρανική καταγωγή: Briant, P., Pouvoir central et polycentrisme culturel dans l empire achemenide, AchHist 1 (1987), σελ. 19, σημ. 47. Ονόματα: Justi, F., Iranisches Namenbuch (Marburg 1963), σελ. 81 (Καμισάρης ) και σελ (). 3. Thiel, J.H., De Dinone Colophonio Nepotis in Vita Datames Auctore, Mnemosyne 51 (1923), σελ Το έργο χρονολογείται μεταξύ 35 και 27 π.χ. Δημιουργήθηκε στις 6/3/2017 Σελίδα 2/6

3 Παλαιοθόδωρος Δημήτρης,, 2002, Εγκυκλοπαίδεια 4. Nep., Dat Βλ. Διόδ. Σ Nep., Dat. 2.1 Sekunda, N., Some Notes on the Life of Datames, Iran 26 (1985), σελ Πολύαιν Επεισόδιο με Θύη: Nep., Dat Προαγωγή: Nep., Dat Ταύτιση Δατάμη και Tarkumuwa: π.χ. Lemaire, A., Remarques à propos du monnayage cilicien d époque perse et de ses légendes araméennes, REA 91 (1989), σελ Αντίθετη άποψη: Harrison, C.M., Coins of the Persian Satraps (Diss. University of Pennsylvania Philadelphia 1982), σελ Le Rider, G., Le monnayage perse en Cilicie au IVe s., NAC (1997), σελ Bing, J.D., Datames And Mazaeus: the Iconography of Revolt and Restoration in Cilicia, Historia 47 (1998), σελ Εξέγερση Άσπι: Nep., Dat Ως σατράπης της Καππαδοκίας ο Δατάμης αναφέρεται από το Διόδ. Σ 15.91, για το έτος 362/361 π.χ. Η ανάδειξή του τοποθετείται πριν από την εκστρατεία κατά του Άσπι στην Encyclopaedia Iranica 7 (2), βλ. λ. Datames (R. Schmit). Αντίθετα ο Weiskopf, M., Achaemenid Systems of Governing in Anatolia (Diss. University of California, Berkeley 1982), σελ , θεωρεί την προαγωγή ως επιβράβευση για την επιτυχία της αποστολής κατά του Άσπι και τη χρονολογεί αργότερα. Ο Bing, J.D., Datames And Mazaeus: the Iconography of Revolt and Restoration in Cilicia, Historia 47 (1998), σελ , θεωρεί ότι η αποστολή του Δατάμη συνδέεται με το εκστρατευτικό σώμα κατά της Αιγύπτου, του οποίου την πρόσβαση σε πηγές εφοδιασμού απέκοψε η δράση του Άσπι. 11. Nep., Dat Στη θέση του άφησε το Μανδροκλή από τη Μαγνησία. 12. Nep., Dat. 7.1 Judeich, W., Kleinasiatische Studien (Marburg 1892), σελ. 194, Ο έστειλε εναντίον των Πισιδών το γιο του Αρσιδάμη, ο οποίος σκοτώθηκε. Τότε επιτέθηκε με μικρή δύναμη και κέρδισε μια νίκη, χωρίς να υποτάξει τους αντιπάλους του: βλ. Nep., Dat Υποταγή Παφλαγονίας: Πολύαιν Πολιορκία Σινώπης: Πολύαιν και Αιν., Τακτ Η κατάληψη συνάγεται από τα νομίσματα που έκοψε εκεί ο. Βλ. Harrison, C.M., Coins of the Persian Satraps (Diss. University of Pennsylvania, Philadelphia 1982), σελ Αμισός: Πολύαιν , Ψευδο-Αριστ., Οικον. 2,24αβ. 15. Nep., Dat Η δραστηριότητά του Δατάμη μετά τη φυγή του στην Καππαδοκία είναι σύγχρονη με την εκστρατεία του π.χ. Η ανώτερη διοίκηση τού ανατέθηκε στο πλαίσιο ανανεωμένων προσπαθειών κατά της Αιγύπτου το 372 π.χ. 16. Nep., Dat Εισβολή Αυτοφραδάτη: Nep., Dat Ανακωχή: Nep., Dat Η συμφωνία ασφαλώς περιλάμβανε δήλωση υποταγής του Δατάμη. 18. Nep., Dat Διοδ. Σ Πολύαιν Χαμηλή χρονολόγηση: Judeich, W., Kleinasiatische Studien (Marburg 1892), σελ. 204 Burn, A.R., Persia and the Greeks0148, CHI 2 (1985), σελ Hornblower, S., Mausolus (Oxford 1982), σελ Υψηλή χρονολόγηση: Weiskopf, M., The So-Called Great Satrap s Revolt B.C. (Historia Einzelschriften 63, Stuttgart 1989), σελ Ο Νέπως, Dat αναφέρει ότι ο Δατάμης λάμβανε μέρος από τη λεία του Μιθριδάτη. Η δράση του τελευταίου θεωρείται από τον Πολύαινο μέρος σχεδίου του Αρταξέρξη. 21. Διόδ. Σ Ο Νέπως, Dat , θεωρεί το Μιθριδάτη προδότη που πιέστηκε να προβεί στη δολοφονία, ενώ ο Πολύαινος αποδίδει την Δημιουργήθηκε στις 6/3/2017 Σελίδα 3/6

4 Παλαιοθόδωρος Δημήτρης,, 2002, Εγκυκλοπαίδεια όλη υπόθεση σε σχέδιο του βασιλιά. Κατά τον Weiskopf, M., The So-Called Great Satrap s Revolt B.C. (Historia Einzelschriften 63, Stuttgart 1989), σελ , η συνάντηση έγινε διότι ο είχε λόγους να σταματήσει τη δράση του Μιθριδάτη, ενώ ο τελευταίος τον δολοφόνησε όταν κατάλαβε ότι έχανε την υποστήριξή του. 22. Weiskopf, M., Achaemenid Systems of Governing in Anatolia (Diss. University of California, Berkeley 1982), σελ Nep., Dat. 1.1 Διόδ. Σ Ο Sekunda, N., Some Notes on the Life of Datames, Iran 26 (1988), σελ. 42, του αποδίδει μεταρρυθμίσεις στη στρατιωτική οργάνωση. 24. Διοδ. Σ Beloch, K.J., Griechische Geschichte², 3.2 (Berlin-Leipzig ). Στον Πρόλογο του Πομπήιου Τρόγου, όπου ο Δατάμης θεωρείται στασιαστής στην ίδια γραμμή με τους «επαναστάτες σατράπες». 26. Weiskopf, M., The So-Called Great Satrap s Revolt B.C., (Historia Einzelschriften 63, Stuttgart 1989), σελ. 694 κ.ε. 27. Moysey, R.A., Plutarch, Nepos and the Satrapal Revolt of 362/361 B.C., Historia 41 (1992), σελ Bing, J.D., Datames And Mazaeus: the Iconography of Revolt and Restoration in Cilicia, Historia 47 (1998), σελ Βιβλιογραφία : Hornblower S., Mausolus, Oxford 1982 Harrison C.M., Coins of the Persian Satraps, Philadelphia 1982 Beloch K.J., Griechische Geschichte, 4. Bd. 2. Die Griechische Weltherrschaft, Berlin Leipzig 1927 Briant P., "Pouvoir central et polycentrisme culturel dans l Empire Achéménide", AchHist, 1, 1987, 2-31 Burn A.R., "Persia and the Greeks", CHI 2, 1985, Cambridge History of Iran, Bing J.D., "Datames and Mazaeus: the Iconography of Revolt and Restoration in Cilicia", Historia, 47, 1998, Briant P., Histoire de l Empire Perse. De Cyrus à Alexandre, Paris 1996 Judeich W., Kleinasiatische Studien, Marburg 1892 Moysey R.A., "The silver stater issues of Pharnabazos and Datames from the mint of Tarsus in Cilicia", ANSMN, 31, 1986, 7-61 Sekunda N.V., "Some Notes on the Life of Datames", Iran, 26, 1988, Weiskopf M., Achaemenid Systems of Governing in Anatolia, University of California, Diss., Berkeley 1982 Weiskopf M., The So-Called Great Satrap s Revolt B.C., Historia Einzelschriften 63, Stuttgart 1989 Beloch K.J., Griechische Geschichte 3.2, Berlin Leipzig 1923 Δημιουργήθηκε στις 6/3/2017 Σελίδα 4/6

5 Παλαιοθόδωρος Δημήτρης,, 2002, Εγκυκλοπαίδεια Moysey R.A., "Plutarch, Nepos and the Satrapal Revolt of 362/361 B.C.", Historia, 41, 1992, Justi F., Iranisches Namenbuch, Hildesheim 1963 Lemaire A, "Remarques à propos du monnayage cilicien d époque perse et de ses légendes araméennes", REA, 91, 1989, Le Rider G., "Le monnayage perse en Cilicie au IVe s", NAC, 1997, Bittel K., "Ein persischer Feueraltar aus Kappadokien", Weireich, O., Satura. Fruchte aus der antiken Welt, Festschrift O. Weireich zum 13. März 1951 dargebracht, Baden-Baden 1952, Δικτυογραφία : Datames Datames Γλωσσάριo : Άχωρις, ο Φαραώ της Αιγύπτου από το π.χ., ο σπουδαιότερος από τους βασιλείς της 29ης Δυναστείας. Κατέλαβε το θρόνο κατόπιν δυναστικής διαμάχης με τον Ψαμμούθι και κάποιον άλλο που δεν κατονομάζεται. Απέκρουσε περσική εισβολή στην Αίγυπτο το π.χ. Καδούσιοι, οι Ανυπότακτος πολεμικός λαός της κεντρικής Ασίας. σατράπης, ο Ο τίτλος είχε την έννοια του αντιπροσώπου του Πέρση βασιλιά και στην περσική γλώσσα χρησιμοποιούνταν ευρύτατα. Στους αρχαίους συγγραφείς ο όρος προσδιορίζει συνήθως έναν αξιωματούχο του περσικού κράτους που έχει την ανώτατη πολιτική και στρατιωτική εξουσία στη διοικητική του περιφέρεια, τη σατραπεία. Στα Ελληνιστικά χρόνια ο Μέγας Αλέξανδρος εισήγαγε το θεσμό στην οργάνωση της αυτοκρατορίας του στην Ανατολή. Τη Ρωμαϊκή περίοδο με τον ίδιο όρο δηλώνεται το κληρονομικό αξίωμα του Aρμένιου ευγενή, κυβερνήτη αρμενικού κλίματος (καντόνι, ιστορικογεωγραφική ενότητα), που στις αρμενικές περιοχές εντός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ασκούσε περιορισμένη εξουσία υπό την επικυριαρχία του Ρωμαίου αυτοκράτορα. στατήρας, ο Ο όρος στατήρας χρησιμοποιήθηκε σε αρκετά μέρη του αρχαίου ελληνικού κόσμου για να δηλώσει είτε μια σταθερή μονάδα βάρους είτε το σημαντικότερο νόμισμα σε πολύτιμο μέταλλο (χρυσός, άργυρος, ήλεκτρο) ενός συστήματος. Το ακριβές βάρος και συνακόλουθα η τιμή του στατήρα διέφεραν σημαντικά από περιοχή σε περιοχή, ανάλογα με το σταθμητικό κανόνα που ίσχυε. Για το λόγο αυτό ήταν απαραίτητο κάθε στατήρας να προσδιορίζεται με το όνομα της αρχής που τον εξέδωσε (π.χ. αιγινητικός, αττικός, βοιωτικός, κορινθιακός). Πηγές Cornelius Nepo, Datames , 2.1., , , , , 7.1., , Χρονολόγιο περίπου 407 π.χ.: Γέννηση του Δατάμη περίπου 400 π.χ.: Ο Καμισάρης ορίζεται διοικητής της Κιλικίας προς την Καππαδοκία Ως το π.χ.: Ο Δατάμης υπηρετεί στη φρουρά του Αρταξέρξη Βʹ π.χ.: Εκστρατεία εναντίων των Καδουσίων. Ο Καμισάρης σκοτώνεται και τη θέση του στη διοίκηση της Καταονίας Δημιουργήθηκε στις 6/3/2017 Σελίδα 5/6

6 Παλαιοθόδωρος Δημήτρης,, 2002, Εγκυκλοπαίδεια αναλαμβάνει ο Δατάμης 384 π.χ.: Ο Δατάμης συμμετέχει στην εκστρατεία του Αυτοφραδάτη στην Παμφυλία. Απόπειρα δολοφονίας εναντίον του στην Άσπενδο περίπου 380 π.χ.: Ο Δατάμης νικά τον Παφλαγόνιο δυνάστη Θύη π.χ.: Ορίζεται συνδιοικητής στην Αιγυπτιακή εκστρατεία του Φαρνάβαζου μεταξύ 380 και 379 π.χ.: Ορίζεται σατράπης της Καππαδοκίας μεταξύ 379 και 374 π.χ.: Υποτάσσει τον Άσπι στην Καταονία π.χ.: Αποσύρεται από τη διοίκηση του περσικού εκστρατευτικού σώματος στη Φοινίκη και επιστρέφει στην Καππαδοκία. Επιχειρήσεις εναντίον της Παφλαγονίας και της Σινώπης. Κατοχή της Αμισού μεταξύ 374 και 373 π.χ.: Εκστρατείες στην Πισιδία π.χ.: Αιγυπτιακή εκστρατεία του Φαρνάβαζου 372 π.χ.: Ο Δατάμης ορίζεται ανώτατος διοικητής της Αιγυπτιακής εκστρατείας 370/369 π.χ.: Ο Σισίνης κατηγορεί το Δατάμη ως επαναστάτη π.χ.: Εκστρατεία του Αυτοφραδάτη εναντίον του Δατάμη, χωρίς θεαματικά αποτελέσματα. Συνάπτεται ανακωχή μεταξύ 368 και 362: Προσπάθειες του Αρταξέρξη να δολοφονήσει το Δατάμη 366 π.χ.: Ξέσπασμα της εξέγερσης των σατραπών 362 π.χ.: Ο Δατάμης στηρίζει το Μιθριδάτη εναντίον του Αρτάβαζου 362 π.χ.: Εισβολή αντιποίνων του Αρτάβαζου στην Καππαδοκία, χωρίς θεαματικά αποτελέσματα 362/1 ή 359/8 π.χ.: Ο Μιθριδάτης δολοφονεί το Δατάμη Δημιουργήθηκε στις 6/3/2017 Σελίδα 6/6