Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων

Transcript

1 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Διπλωματική Εργασία: «Υποστήριξη της μαζικής εξατομίκευσης στη σχεδίαση ενδυμάτων μέσω της αξιοποίησης ανθρωπομετρικών δεδομένων» Θεμελή Ελισάβετ Επιβλέπων Καθηγητής: Φίλιππος Αζαριάδης Τριμελής Επιτροπή: Φίλιππος Αζαριάδης Ιωάννης Δαρζέντας Παναγιώτης Κουτσαμπάσης Σύρος, Οκτώβριος 2009

2 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον επιβλέποντα καθηγητή μου κ. Φίλιππο Αζαριάδη, για τη συνεργασία που είχαμε και την πολύτιμη βοήθεια και καθοδήγηση που μου προσέφερε για την περάτωση αυτής της διπλωματικής εργασίας. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω την κα. Μαρία Μπαμπά και την κα. Μαγδαληνή Κιοβρέκη για την πολύτιμη βοήθειά τους για το τεχνικό μέρος της εργασίας μου. Ευχαριστώ επίσης το ΕΛΚΕΔΕ - Κέντρο Τεχνολογίας και Σχεδιασμού, για τα ανθρωπομετρικά δεδομένα που μου έδωσε και που χωρίς αυτά δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί η εργασία αυτή. Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω από τα βάθη της καρδιάς μου τους γονείς μου, στους οποίους αφιερώνεται η διπλωματική εργασία, για την αμέριστη συμπαράσταση και υποστήριξη που μου έδειξαν κατά τη διάρκεια της εκπόνησης αυτής της εργασίας. 2

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... 3 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΙΝΑΚΩΝ... 5 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΣΧΗΜΑΤΩΝ... 7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...9 1ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Εξατομικευμένη Μαζική Παραγωγή Εξατομίκευση Εξατομικευμένη Μαζική Παραγωγή (mass customization) Το μοντέλο της μαζικής εξατομίκευσης στη βιομηχανία ενδυμάτων Τα επίπεδα της μαζικής εξατομίκευσης (ME) Ιστορική αναδρομή της διαδικασίας παραγωγής ενδυμάτων Οι τεχνολογίες της μαζικής εξατομίκευσης Παραδείγματα εφαρμογής της μαζικής εξατομίκευσης στην βιομηχανία ενδυμάτων Η καλή εφαρμογή του ενδύματος ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Σωματομετρικά δεδομένα στην εξατομικευμένη μαζική παραγωγή ενδυμάτων Ανθρωπομετρικές διαστάσεις Ανθρωπομετρικά συστήματα μοντελοποίησης Συστήματα λήψης σωματομετρικών μετρήσεων για την εξατομικευμένη μαζική παραγωγή kενδυμασίας Body Scanning Apparel CAD ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Συστήματα μεγεθολόγησης Η δομή των συστημάτων μεγεθολόγησης Ιστορική αναδρομή των συστημάτων μεγεθολόγησης στις ΗΠΑ Πρότυπα μεγεθολογίων στις ΗΠΑ Ενιαίο μεγεθολόγιο για την Ευρώπη Μεγεθολόγιο Mondoform Χαρακτηριστικές διαστάσεις σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα Σήμανση μεγεθολογίων ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Μέθοδοι ανάπτυξης μεγεθολογίων Βελτιστοποιημένα συστήματα ταξινόμησης μεγεθών Τιμή της «συνολικής απώλειας» ως μέσο μέτρησης της καλής εφαρμογής Επιβολή δομικών περιορισμών στα συστήματα μεγεθολόγησης Χρήση σωματομετρικών δεδομένων στην ανάπτυξη μεγεθολογίων ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Εφαρμογή μεθοδολογίας για την ανάπτυξη συστήματος ταξινόμησης μεγεθών βάσει ελληνικών ανθρωπομετρικών δεδομένων Στατιστική ανάλυση σωματομετρικών στοιχείων για τον κλάδο της ένδυσης στην Ελλάδα

4 5.2 Μεθοδολογία Εφαρμογή της μεθοδολογίας σε ελληνικά ανθρωπομετρικά δεδομένα Στοιχειώδης στατιστική ανάλυση των σωματομετρικών δεδομένων Ανάλυση γραμμικής συσχέτισης Ταξινόμηση πληθυσμού σε σωματότυπους Προσδιορισμός των κύριων μεγεθών για κάθε μία διάσταση Προσδιορισμός των δευτερευόντων μεγεθών για κάθε κύριο μέγεθος Σενάρια για την ανάπτυξη μεγεθολογίων Μεγεθολόγια για την κατασκευή γυναικείου παντελονιού Μεγεθολόγια για την κατασκευή γυναικείας φούστας ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Παραγωγή πρωτοτύπων ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Συμπεράσματα Μελλοντική Έρευνα ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

5 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΙΝΑΚΩΝ Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας

6 Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας Πίνακας

7 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΣΧΗΜΑΤΩΝ Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα

8 Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα Σχήμα

9 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ένας από τους πιο σημαντικούς στόχους της βιομηχανίας του ενδύματος είναι η επίτευξη της επιθυμητής εφαρμογής των προϊόντων της για συγκεκριμένους καταναλωτές. Ενώ η κατάλληλη εφαρμογή είναι συχνά μία αντικειμενική διαδικασία, βασίζεται πάντα σε συγκεκριμενοποιημένες μετρήσεις. Επί του παρόντος, τα μεγεθολόγια των ενδυμάτων βασίζονται σε μελέτες που έχουν γίνει ακόμα και πριν από 60 χρόνια [Cornell University, 2003]. Επομένως, είναι φανερό ότι απαιτείται ο εκσυγχρονισμός των σύγχρονων μεθόδων για να συμβαδίζουν με τα σημερινά δεδομένα, έτσι ώστε να υπάρχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ικανοποίηση των αναγκών των καταναλωτών. Επιπλέον, οι σωματομετρικές μετρήσεις και οι σχέσεις μεταξύ τους αλλάζουν διαρκώς με το πέρασμα του χρόνου, λόγω της αλλαγής στον τρόπο ζωής καθώς και στην αυξανόμενη ποικιλομορφία του πληθυσμού. Επομένως, αλλάζει και η σχέση μεταξύ του μεγέθους του ενδύματος και των σωματομετρικών διαστάσεων. Γι αυτό πρέπει ανά τακτά χρονικά διαστήματα να πραγματοποιούνται μετρήσεις του πληθυσμού, ώστε να αποτελούν μία επιστημονικά τεκμηριωμένη βάση δεδομένων για τη δημιουργία μεγεθολογίων, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη αποτελεσματικών συστημάτων ταξινόμησης μεγεθών. Νέες και εξελιγμένες τεχνολογίες είναι σήμερα διαθέσιμες, που επιτρέπουν τη ρεαλιστική απεικόνιση του ανθρωπίνου σώματος και μπορούν να ταξινομηθούν σε κατηγορίες που απεικονίζουν καλύτερα τις διάφορες διαστάσεις και αναλογίες του πληθυσμού. Τέτοιες τεχνολογίες είναι: τρισδιάστατοι σαρωτές σώματος (three dimensional body scanning), διαστατικά σχεδιαστικά προγράμματα (dimensional design programs), σχεδιασμός με τη βοήθεια υπολογιστή (computer aided design software) που επιτρέπουν την ανάπτυξη και την πρόοδο στη διαδικασία της ανάπτυξης και της παραγωγής ενδυμάτων [Cornell University, 2003]. Η κατάλληλη εφαρμογή των ενδυμάτων παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην εξατομικευμένη μαζική παραγωγή. Η μαζική εξατομικευμένη παραγωγή ενδυμάτων είναι μία διαδικασία, η οποία απαιτεί την καθιέρωση ενιαίων χαρακτηριστικών, τα οποία είναι κοινώς αποδεκτά και χρησιμοποιούνται ευρέως για την απλούστευση της παραγωγής. Σε σχέση με τα έτοιμα ενδύματα, η μερική εξατομίκευση επιτυγχάνεται με τη χρήση μεγεθολογίων με κανονικοποιημένες διαστάσεις, που έχει ως αποτέλεσμα την ικανοποίηση μεγάλης μερίδας του πληθυσμού. Όμως, σε αυτή την περίπτωση, η απόλυτη εξατομίκευση θυσιάζεται στο βωμό της οικονομίας και της μέγιστης επίτευξης κέρδους. Η έννοια της εξατομικευμένης μαζικής παραγωγής δεν είναι μια απλή έννοια marketing ή ένας άλλος τρόπος παραγωγής. Είναι ένα επιχειρηματικό μοντέλο που εξυπηρετεί τις εξατομικευμένες ανάγκες των καταναλωτών. 9

10 Στην παρούσα διπλωματική εργασία, το πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπιστεί είναι η υποστήριξη της διαδικασίας της μαζικής εξατομικευμένης παραγωγής ενδυμάτων με τη δημιουργία κατάλληλων μεγεθολογίων για την ικανοποίηση των εξατομικευμένων αναγκών της ελληνικής αγοράς. Στόχοι της διπλωματικής εργασίας είναι: 1. η αξιολόγηση των υπαρχόντων συστημάτων μεγεθολόγησης, 2. η εφαρμογή της κατάλληλης μεθοδολογίας για την ανάπτυξη μεγεθολογίων βάσει ελληνικών σωματομετρικών δεδομένων που να ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες της ελληνικής αγοράς, 3. η αξιολόγηση των προτεινόμενων μεγεθολογίων. Η διάρθρωση της διπλωματικής εργασίας έχει ως εξής: Στο πρώτο κεφάλαιο, γίνεται εκτενής ανάλυση της έννοιας της μαζικής εξατομικευμένης παραγωγής με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία. Δίνεται ο ορισμός της εξατομικευμένης μαζικής παραγωγής και ακολουθεί ιστορική ανασκόπηση των λόγων που οδήγησαν στην ανάπτυξη της συγκεκριμένης μεθόδου. Επίσης, παρουσιάζονται το μοντέλο και τα επίπεδα της μαζικής εξατομίκευσης και αναφέρονται συγκεκριμένα παραδείγματα εφαρμογής της μαζικής εξατομικευμένης παραγωγής στη βιομηχανία του ενδύματος. Στο δεύτερο κεφάλαιο, συσχετίζεται η μαζική εξατομικευμένη παραγωγή με την αξιοποίηση ανθρωπομετρικών δεδομένων. Αναλύεται η σημασία των σωματομετρικών διαστάσεων για τη δημιουργία ανθρωπομετρικών συστημάτων μοντελοποίησης. Στη συνέχεια, ακολουθεί επισκόπηση και επιμέρους ανάλυση των συστημάτων λήψης σωματομετρικών μετρήσεων. Στο τρίτο κεφάλαιο, γίνεται εκτενής ανάλυση συστημάτων μεγεθολόγησης που χρησιμοποιούνται στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ καθώς επίσης και του τρόπου σήμανσης των μεγεθών των ενδυμάτων. Στο τέταρτο κεφάλαιο, γίνεται ανάλυση των μεθόδων που χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη μεγεθολογίων, δηλαδή οι παράγοντες που επηρεάζουν και τα δεδομένα που πρέπει να ληφθούν υπόψη για την ανάπτυξη του βέλτιστου μεγεθολογίου ανά περίσταση. Στην παρούσα διπλωματική εργασία, στο πέμπτο κεφάλαιο: Εφαρμόζεται μεθοδολογία για την ανάπτυξη συστήματος ταξινόμησης μεγεθών βάσει ελληνικών σωματομετρικών δεδομένων. Γίνεται εκτενής ανάλυση των σταδίων της συγκεκριμένης μεθοδολογίας και ακολουθείται βήμα προς βήμα. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη μεθοδολογία, αναπτύσσονται πέντε εναλλακτικά σενάρια δημιουργίας μεγεθολογίων για 10

11 κλιμακούμενου βαθμού εξατομικευμένη μαζική παραγωγή ενδυμάτων. Η μεθοδολογία αυτή εφαρμόζεται σε 980 ελληνικά ανθρωπομετρικά δεδομένα τα οποία χωρίζονται σε τρεις επιμέρους ηλικιακές ομάδες, που έχουν ληφθεί την περίοδο 2007 και 2008 από το ΕΛΚΕΔΕ (Κέντρο Τεχνολογίας και Σχεδιασμού) σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Σωματομετρίας, και προτείνονται τα αντίστοιχα μεγεθολόγια για δύο τύπους γυναικείων ενδυμάτων για κάθε ηλικιακή ομάδα ξεχωριστά. Στη συνέχεια, στο έκτο κεφάλαιο γίνεται παραγωγή πρωτοτύπων (πατρόν) με βάση τα μεγεθολόγια που έχουν αναπτυχθεί με τη συγκεκριμένη μεθοδολογία, για να γίνουν φανερά στην πράξη τα εξαγόμενα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας. Τέλος, η εργασία ολοκληρώνεται με την εξαγωγή συμπερασμάτων και την κατάθεση προτάσεων για μελλοντική εργασία. 11

12 1ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Εξατομικευμένη Μαζική Παραγωγή 1.1 Εξατομίκευση Τις τελευταίες δεκαετίες, οι δυτικές κοινωνίες έχουν εξελιχθεί από την αγροτική οικονομία, στη βιομηχανική οικονομία, έπειτα στην οικονομία υπηρεσιών και τώρα στην «οικονομία της εμπειρίας και της γνώσης» [Pine and Gilmore, 1999]. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να αποδειχθεί από τις δραστικές αλλαγές στις προτιμήσεις των πελατών. Οι απαιτήσεις για αγροτικά προϊόντα αντικαταστάθηκαν από απαιτήσεις για βιομηχανικά αγαθά, ενώ στη συνέχεια υπήρχαν απαιτήσεις για αγαθά υπηρεσιών. Πλέον οι καταναλωτές επιθυμούν αγαθά που θα τους προσφέρουν και αξιομνημόνευτες εμπειρίες. Οι Pine και Gilmore (1999) αναφέρουν ότι οι υπηρεσίες και οι εμπειρίες προσφέρουν ξεχωριστά οικονομικά οφέλη. Σύμφωνα με τους συγγραφείς, οι εταιρείες σήμερα χρησιμοποιούν προϊόντα και υπηρεσίες έτσι ώστε να απασχολούν τους πελάτες σε ένα αξιομνημόνευτο γεγονός ή εμπειρία. Για παράδειγμα, ένα βιβλιοπωλείο μπορεί να πουλάει βιβλία ή περιοδικά (αγαθά) και να σερβίρει και αφεψήματα (υπηρεσία) στους πελάτες που χαλαρώνουν στους καναπέδες του βιβλιοπωλείου καθώς συμμετέχουν σε μία ζωηρή συζήτηση και ξεφυλλίζουν το βιβλίο τους. Το αποτέλεσμα είναι μία εμπειρία για τους πελάτες που λειτουργεί ως εργαλείο marketing για την επιχείρηση προκειμένου να προσελκύσει πελάτες να κάνουν αγορές. Οι πελάτες εμμέσως πληρώνουν για αυτή την εμπειρία, όπως θα έκαναν και σε άλλες προσπάθειες της εταιρείας να χρησιμοποιήσει εργαλεία marketing, όπως στην περίπτωση των διαφημίσεων. Αναγνωρίζεται λοιπόν, η μεγάλη αξία που έχει ο συνδυασμός των αγαθών, των υπηρεσιών, ή/και της εμπειρίας ως απαραίτητο εργαλείο του αποτελεσματικού marketing. Ενώ η «οικονομία της εμπειρίας» ανθούσε, βιομηχανοποιημένες χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία [Wilson, 1999], η Γαλλία [Hetzel, 1998] και οι ΗΠΑ [Taplin, 1999], αντιμετώπιζαν μετριοπαθή ανάπτυξη ακόμα και μείωση της ζήτησης στα προϊόντα ένδυσης. Αυτή η σταθερότητα της ζήτησης αποδίδεται μερικώς στην έλλειψη της διακριτότητας των προϊόντων. Η μοναδικότητα και η καινοτομία παραγκωνίζονται από τα σημερινά συστήματα κατασκευής και τα συστήματα εμπορίας πώλησης και marketing [Duray and Milligan, 1999; Taplin, 1999; Wilson, 1999]. Τις τελευταίες δεκαετίες, η βιομηχανία του ενδύματος κάνει μεγάλες προσπάθειες να προσαρμοστεί στο συνεχώς μεταβαλλόμενο επιχειρησιακό περιβάλλον. Με συνεχώς αυξανόμενες εισαγωγές προϊόντων και αυξανόμενο εργασιακό κόστος, παρατηρούνται δραστικές αλλαγές στη λειτουργία της. Επιχειρήσεις συνεχώς κλείνουν και η απασχόληση εργαζομένων έχει μειωθεί σημαντικά, καθώς η παραγωγή των ενδυμάτων τα τελευταία χρόνια μετακινείται σε χώρες με φθηνότερο εργατικό δυναμικό. Οι διευθυντές των επιχειρήσεων 12

13 αναγκάζονται να αξιολογούν τις αλλαγές αυτές και την τελική τους επίδραση στον καταναλωτή και προσπαθούν να βρουν τρόπους ώστε η βιομηχανία να επανακτίσει ή να διατηρήσει το αρχικό μερίδιο της αγοράς [Istook, 2002]. Επίσης, στη σημερινή αγορά του ενδύματος, οι καταναλωτές επιθυμούν να προσωποποιούν το στυλ, την εφαρμογή και το χρώμα των ρούχων που αγοράζουν [Apparel Industry, 1998; SRI Consulting, 1997]. Σύμφωνα με τον Scheller (1997), το 36% των καταναλωτών είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν μέχρι και 15% παραπάνω για εξατομικευμένα ενδύματα και υποδήματα, καθώς επίσης είναι διατεθειμένοι να περιμένουν αρκετό χρονικό διάστημα για αυτά. Ακόμα, οι επιχειρήσεις επιζητούν ολοένα και περισσότερο την αύξηση της ποικιλίας των προϊόντων και φυσικά τη μείωση του κόστους παραγωγής. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς και αυξημένα κέρδη [Kekre και Srinivasan, 1990]. Αυτή η αξιολόγηση τελικά οδήγησε στην ανάπτυξη της έννοιας της μαζικής εξατομίκευσης (mass customization). 1.2 Εξατομικευμένη Μαζική Παραγωγή (mass customization) Η εξατομικευμένη μαζική παραγωγή (mass customization) αναφέρεται στη δυνατότητα να παρέχονται προσαρμοσμένα προϊόντα ή υπηρεσίες μέσω ευπροσάρμοστων διαδικασιών σε μεγάλες ποσότητες και σε σχετικά χαμηλό κόστος [Da Silveira et al, 2001]. Η μαζική εξατομίκευση είναι ένα υβρίδιο της μαζικής παραγωγής και της εξατομίκευσης [Seung-Eun, 2000]. Στο βιβλίο του, ο Pine (1993) ορίζει τη μαζική εξατομίκευση ως τη μαζική παραγωγή ατομικά προσαρμοσμένων αγαθών και υπηρεσιών. Έχοντας ως δεδομένο την αλλαγή των χαρακτηριστικών στα ενδιαφέροντα των καταναλωτών και τον ανταγωνισμό της βιομηχανίας, τα συστήματα της μαζικής παραγωγής δεν μπορούν να ικανοποιήσουν εξίσου τους κατασκευαστές και τους καταναλωτές. Ωστόσο, ένα σύστημα μαζικής εξατομίκευσης μπορεί να ικανοποιήσει και τις δύο πλευρές, παρέχοντας ένα προσαρμοσμένο προϊόν σε χαμηλό κόστος. Επιπλέον, η μαζική εξατομίκευση εμφανίζεται ως ένας εναλλακτικός τρόπος διαφοροποίησης των εταιρείων σε μία υψηλά ανταγωνιστική και κατακερματισμένη αγορά. Επίσης, ο Pine (1993) αναφέρει ότι αναγκαία προϋπόθεση για την υλοποίηση της μαζικής εξατομίκευσης είναι η εφαρμογή προηγμένης τεχνολογίας, όπως ευπροσάρμοστα κατασκευαστικά συστήματα, σχεδίαση με τη βοήθεια υπολογιστή (computer-aided design, CAD) και εξελιγμένη τεχνολογία υπολογιστών. Ο Pine εξηγεί ότι η χρήση αυτών των τεχνολογιών κατά την εφαρμογή της μαζικής εξατομίκευσης θα μειώσει το χρόνο και τα στάδια που απαιτούνται για την παραγωγή των προϊόντων, καθώς επίσης θα επιτρέψει στους κατασκευαστές να ανταποκρίνονται πιο αποτελεσματικά και έγκαιρα στις απαιτήσεις των καταναλωτών. Τέλος, οι καταναλωτές θα έχουν πρόσβαση σε μία 13

14 μεγάλη ποικιλία προσαρμοσμένων στις ανάγκες τους προϊόντων, που θα έχουν σχετικά χαμηλή τιμή και θα είναι υψηλής ποιότητας, ενώ οι κατασκευαστές θα μπορούν να ελαττώσουν το μέγεθος των εξόδων τους. Η δικαιολόγηση για την ανάπτυξη των συστημάτων μαζικής εξατομίκευσης βασίζεται σε τρεις βασικές ιδέες [Hart, 1995; Kotha, 1995; Ahlstrom, 1999; Pine, 1993]: Πρώτον, νέες και ευπροσάρμοστες τεχνολογίες πληροφορίας και κατασκευής καθιστούν δυνατή την παραγωγή συστημάτων που να συνδυάζουν υψηλή ποιότητα με χαμηλότερο κόστος. Δεύτερον, υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση για ποικιλία και προσαρμοστικότητα των προϊόντων. Σύμφωνα με τον Kotler (1989) ακόμα και τμηματικές αγορές είναι τώρα αρκετά ευρείς καθώς πλέον δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη καινοτόμων στρατηγικών. Τέλος, η συντόμευση του κύκλου ζωής των προϊόντων και η ανάπτυξη του ανταγωνισμού έχουν οδηγήσει στη διάλυση πολλών μαζικών βιομηχανιών, αυξάνοντας έτσι την ανάγκη για την ανάπτυξη στρατηγικών παραγωγής που να εστιάζουν στον κάθε πελάτη ξεχωριστά. 1.3 Το μοντέλο της μαζικής εξατομίκευσης στη βιομηχανία ενδυμάτων Η έννοια της μαζικής εξατομίκευσης μπορεί να οριστεί είτε με ευρύ, είτε με σύντομο τρόπο. Ο εκτενής ορισμός, επινοήθηκε για πρώτη φορά από τον Davis (1987) όπου προωθεί την μαζική εξατομίκευση ως την ικανότητα της παροχής σχεδιαστικά προσαρμοσμένων προϊόντων και υπηρεσιών για κάθε πελάτη μέσω διαδικασιών που έχουν μεγάλη επιδεξιότητα, προσαρμοστικότητα και ενσωμάτωση. Τα συστήματα μαζικής εξατομίκευσης μπορούν έτσι να πλησιάσουν τους καταναλωτές όπως στην οικονομία της μαζικής αγοράς αλλά και να τους συμπεριφέρονται ατομικά όπως στις προβιομηχανικές οικονομίες. Πολλοί συγγραφείς προτείνουν παρόμοιους αλλά πιο σύντομους και πρακτικούς ορισμούς. Ορίζουν τη μαζική εξατομίκευση ως ένα σύστημα που χρησιμοποιεί την πληροφορία της τεχνολογίας, ευπροσάρμοστες διαδικασίες και οργανωσιακές δομές για να παράγουν μία μεγάλη κλίμακα προϊόντων και υπηρεσιών που συναντά συγκεκριμένες ανάγκες συγκεκριμένων καταναλωτών σε κόστος που είναι κοντά σ αυτό που προκύπτει από την μαζική παραγωγή προϊόντων [Hart, 1995; Kay, 1993; Kotha, 1995]. Σε κάθε περίπτωση, η μαζική εξατομίκευση προσλαμβάνεται ως μία συστημική ιδέα που περιλαμβάνει τους τομείς της πώλησης, της ανάπτυξης, της παραγωγής, της προώθησης και της διανομής του προϊόντος, δηλαδή όλο τον κύκλο ζωής του προϊόντος [Kay, 1993; Jiao, 1998]. Το Σχήμα 1 δείχνει το μοντέλο της μαζικής εξατομίκευσης, όπως ορίζεται από τους Seugn-Eun Lee και Chen C. Joseph (2000). Αυτό το σύστημα υιοθετεί την ιδέα της εξυπηρέτησης μίας μεγάλης αγοράς με 14

15 προϊόντα χαμηλού κόστους δημιουργημένα μέσω της μαζικής παραγωγής, και η εφαρμογή νέας τεχνολογίας διευκολύνει τους κατασκευαστές να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των πελατών για προσαρμοσμένα ενδύματα. Κατασκευαστής Μαζικό προϊόν Μεγάλη και ομοιογενής αγορά Καταναλωτής Εξυπηρετώντας μεγάλη αγορά με χαμηλό κόστος Προηγμένη εφαρμογή τεχνολογίας Ευπροσάρμοστα Κατασκευαστικά Συστήματα Computer Integrated Manufacturing CAD Παραδείγματα στην βιομηχανία ενδύματος: Smart card Σαρωτές σώματος & Λογισμικό μέτρησης σώματος Απαιτήσεις καταναλωτή Μαζική εξατομίκευση Τμηματική και ετερογενής αγορά Κατασκευαστής Καταναλωτής Σχήμα 1. Μοντέλο της μαζικής εξατομίκευσης [Seugn-Eun Lee και Chen C. Joseph, 2000]. Στη βιομηχανία του ενδύματος, πολλές νέες τεχνολογίες έχουν βοηθήσει την εφαρμογή της μαζικής εξατομίκευσης. Πρώτον, ακριβείς μετρήσεις μεμονωμένων καταναλωτών χρειάζονται για την εξατομίκευση των προϊόντων ένδυσης. Συνήθως, σε ένα κατάστημα, ένας εκπαιδευμένος πωλητής διενεργεί τις μετρήσεις του σώματος. Ο καταναλωτής μπορεί να μετρηθεί είτε με το χέρι, είτε με σαρωτές σώματος, ή με βιντεοκάμερα. Στη συνέχεια, λογισμικά μέτρησης σώματος μπορούν να τροποποιήσουν ένα καταχωρημένο σύστημα 15

16 πατρόν, χρησιμοποιώντας τις ειδικές προσωπικές μετρήσεις του καθενός. Διάφοροι μελετητές έχουν αναφέρει τις λεπτές διαφορές των πρακτικών της μαζικής εξατομίκευσης στη βιομηχανία του ενδύματος. Οι Burns και Bryant (1997) εξηγούν ότι η μαζική εξατομίκευση στη βιομηχανία του ενδύματος διενεργείται μέσω της τεχνολογίας των υπολογιστών. Αυτές οι διαδικασίες εμπεριέχουν τέσσερα βασικά βήματα: 1. Ένας εκπαιδευμένος πωλητής διενεργεί τις μετρήσεις του σώματος. Ο καταναλωτής μπορεί να μετρηθεί είτε με το χέρι, είτε με σαρωτές σώματος, είτε με βιντεοκάμερα. 2. Στη συνέχεια ο πωλητής εισχωρεί τα δεδομένα μέτρησης στον υπολογιστή και μεταβάλλει τις προδιαγραφές του ενδύματος ανάλογα με τις προτιμήσεις του καταναλωτή. 3. Έπειτα, οι προσαρμοσμένες μετρήσεις στέλνονται στη μηχανή κοπής υφασμάτων του εργοστασίου για να δημιουργηθεί το εξατομικευμένο ρούχο. 4. Τέλος, τα επεξεργασμένα κομμάτια των προσαρμοσμένων ενδυμάτων προσδιορίζονται με ετικέτα τύπου bar code, συναρμολογούνται και στην συνέχεια εισέρχονται στην λιανική πώληση. Πιο συγκεκριμένα, οι Anderson et al. (1997) δημιούργησαν ένα μοντέλο για την μαζική εξατομιίκευση στη βιομηχανία των ενδυμάτων. Βασιζόμενοι σε έρευνα καταναλωτών, υποδεικνύουν ότι η ψηφιακή πληροφορία και οι νέες τεχνολογίες που υποστηρίζουν την παραγωγική διαδικασία αναπτύσσουν μία εξατομικευμένη ενδυμασία βάσει τεσσάρων επιλογών: 1. Εκτεταμένη αναζήτηση/ επιλογή: έξυπνες μηχανές υποστήριξης βοηθούν τον πελάτη να έχει πρόσβαση σε ποικίλες γραμμές παραγωγής. 2. Επιλογές σχεδίασης: ο πελάτης επιλέγει από τεχνικά σχέδια, επιλέγει τα χρώματα, το μέγεθος, το ύφασμα, τις επιλογές του styling για να δημιουργηθεί η σχεδιασμένη ενδυμασία με τη βοήθεια υπολογιστών (CAD) και ψηφιακής εκτύπωσης. 3. Co-design: υπάρχει αμοιβαία επικοινωνία ανάμεσα στον πελάτη και τον σχεδιαστή/ κατασκευαστή ο οποίος χρησιμεύει ως σύμβουλος κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού του ρούχου. 4. Πλήρης εξατομίκευση: επιτρέπει τους πελάτες να ελέχουν την επιλογή των υφασμάτων και την ανάπτυξη του styling. Η επίδραση της μαζικής εξατομίκευσης στην βιομηχανία του ενδύματος παρουσιάζεται στο Σχήμα 2. 16

17 Περισσότερες επιλογές Σαρωτές σώματος (Smart Card) Έξυπνο σύστημα έρευνας Καλύτερη επιλογή της μάρκας Καταναλωτής Εξελιγμένο CAD Υποστήριξη σχεδιαστή Ευκολία στην επικοινωνία ανάμεσα στον πελάτη και τον κατασκευαστή Ψηφιακή Εκτύπωση Διανομέας Κατασκευαστής Σχήμα 2. Οι επιδράσεις της μαζικής εξατομίκευσης στη βιομηχανία του ενδύματος. 1.4 Τα επίπεδα της μαζικής εξατομίκευσης (ME) Καθώς η δημοτικότητα και το γνωστικό αντικείμενο της ιδέας της μαζικής εξατομίκευσης συνέχιζε να αυξάνεται, οι μελετητές ξεκίνησαν να εξερευνούν και να ταξινομούν τις διαφορετικές προσεγγίσεις της μαζικής εξατομίκευσης [McCarthy, 2004]. Η κατανόηση των διάφορων παραλλαγών απαιτούσε γνώσεις πάνω στα στοιχεία που διέπουν την στρατηγική της μαζικής εξατομίκευσης. Για παράδειγμα, μελετητές [Pine, 1993] πίστευαν ότι ο βαθμός της ποικιλίας των προϊόντων που προσφέρεται από μία εταιρεία είναι ένας αρχικά προκαθορισμένος παράγοντας, ενώ άλλοι [Huffman και Kahn, 1998; Ross, 1996] υποστήριζαν ότι ο βαθμός και το στάδιο της εμπλοκής του καταναλωτή είναι ένα μεταβαλλόμενο χαρακτηριστικό της μαζικής εξατομίκευσης. 17

18 Μ αυτούς τους δύο παράγοντες, είναι φανερό ότι διαφορετικές εταιρείες σε διαφορετικές βιομηχανίες, θα αναπτύξουν διαφορετικές προσεγγίσεις της μαζικής εξατομίκευσης, που η καθεμία απαιτεί διαφορετική οργανωσιακή διαμόρφωση. Το αποτέλεσμα είναι μία πληθώρα θεμελειωδών μοντέλων που αναγνωρίζουν και περιγράφουν είτε την γενική στρατηγική προσέγγιση ή μία άποψη της προσέγγισης αυτής (π.χ. την εμπλοκή των καταναλωτών, τον βαθμό της ποικιλίας των προϊόντων κ.ά.). Από αυτά τα απλά μοντέλα, είναι φανερό ότι παρόλο που η ουσία της μαζικής εξατομίκευσης είναι σχετικά καθορισμένη, σε λειτουργικό επίπεδο πολλές φορές σημαίνει διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικές εταιρείες, καθώς τα παρακάτω στοιχεία μπορεί να ειναι διαφορετικά από εταιρεία σε εταιρεία: Η αναλογία μεταξύ της ποσότητας και της ποικιλίας του προϊόντος. Η πολυπλοκότητα του προϊόντος και η αξία της πολυπλοκότητας αυτής. Το σημείο της εμπλοκής του καταναλωτή. Ο βαθμός της εμπλοκής του καταναλωτή. Ο τύπος της προσφερόμενης συναρμολογησιμότητας του προϊόντος. Η φύση της εξατομικευμένης προσφοράς και η εκτιμώμενη αξία. Γι αυτό το λόγο, οι Gilmore και Pine (1997) προσδιορίζουν τέσσερα διακριτά επίπεδα της μαζικής εξατομίκευσης βασιζόμενοι κυρίως σε εμπειρική παρατήρηση. Η μαζική εξατομίκευση που διενεργείται: 1. με συνεργασία, όπου ο καταναλωτής επιλέγει από καθορισμένα στοιχεία τον δικό του συνδυασμό και στη συνέχεια το προϊόν κατασκευάζεται εξατομικευμένα, 2. με προσαρμογή, όπου το ίδιο το προϊόν επιδέχεται εξατομίκευση από τον καταναλωτή κατά τη χρήση και ο κατασκευαστής δεν χρειάζεται να κάνει κάποια περαιτέρω εξατομίκευση, 3. με αισθητική, όπου τυποποιημένα προϊόντα ικανοποιούν σχεδόν κάθε πελάτη καθώς το προϊόν μένει το ίδιο και εξατομικεύεται το περιτύλιγμα, 4. με διαφάνεια, όπου τα προϊόντα προσαρμόζονται σε συγκεκριμένες ανάγκες. Οι Lampel και Mintzberg (1996) ορίζουν μία συνεχόμενη σειρά πέντε στρατηγικών (και επομένως επιπέδων) μαζικής εξατομίκευσης εμπλέκοντας διαφορετικές διαμορφώσεις της διαδικασίας παραγωγής (από τυποποιημένη σε εξατομικευμένη), του προϊόντος (από ποσότητα σε μοναδικότητα) και της συναλλαγής με τους καταναλωτές (από γενική σε προσωπική). Ο Pine (1993) προτείνει 5 στάδια της αρθρωτής παραγωγής: 18

19 1. Εξατομικευμένες υπηρεσίες: τυποποιημένα προϊόντα κατασκευάζονται πριν αυτά φτάσουν στους καταναλωτές. 2. Εμπεδωμένη εξατομίκευση: τυποποιημένα προϊόντα μπορούν να διαφοροποιηθούν από τους πελάτες κατά τη χρήση. 3. Εξατομίκευση με βάση το σημείο παράδοσης: επιπλέον προσωπική δουλειά μπορεί να γίνει στο σημείο πώλησης. 4. Παροχή γρήγορης ανταπόκρισης: σύντομος χρόνος παράδοσης του προϊόντος. 5. Αρθρωτή παραγωγή: τυποποιημένα συστατικά μπορούν να διαμορφωθούν σε προϊόντα και υπηρεσίες ευρείας γκάμας. Ο Spira (1996) και ο Da Silveira et al. (2001) αναπτύσσουν ένα παρόμοιο πλαίσιο απότελούμενο από 4 επίπεδα εξατομίκευσης: εξατομικευμένο πακετάρισμα, εξατομικευμένες υπηρεσίες, επιπρόσθετη εξατομικευμένη εργασία και αρθρωτή συναρμολόγηση. Ο συνδυασμός αυτών των πλαισίων οδηγεί στα 8 γενικά επίπεδα της μαζικής εξατομίκευσης κυμαινόμενα από την καθαρή εξατομίκευση (προϊόντα ατομικώς σχεδιασμένα) μέχρι στην καθαρή προτυποποίηση, όπως φαίνονται στον Πίνακα 1. Ο σχεδιασμός είναι το ανώτερο επίπεδο και αναφέρεται στο συνεργατικό ερευνητικό έργο, κατασκευάζοντας και παραδίδοντας προϊόντα σύμφωνα με τις προτιμήσεις μεμονωμένων καταναλωτών. Η δημιουργία αναφέρεται στην κατασκευή εξατομικευμένων προϊόντων ακολουθώντας βασικά, προκαθορισμένα σχέδια. Η συναρμολόγηση ασχολείται με τη διάταξη των επιμέρους στοχείων σε διαφορετικούς σχηματισμούς ανάλογα με τις εντολές του πελάτη. Με την επιπλέον δουλειά κατά παραγγελία ή/και με τις επιπρόσθετες υπηρεσίες, η μαζική εξατομίκευση επιτυγχάνεται με επιπλέον συνεργασία με τον πελάτη. Η μαζική εξατομίκευση επιτυγχάνεται με τη συσκευασία και τη διανομή παρόμοιων προϊόντων με διάφορους τρόπους (χρησιμοποιώντας π.χ. διαφορετικά μεγέθη κουτιών) με βάση την εκάστοτε αγορά. Η χρήση συμβαίνει μετά την παράδοση, διαμέσω προϊόντων που μπορούν να προσαρμόζονται σε διαφορετικές λειτουργίες ή καταστάσεις. Τέλος, η τυποποίηση αναφέρεται στην στρατηγική που μπορεί να είναι χρήσιμη σε διάφορες παρόμοιες βιομηχανίες. 19

20 Γενικά επίπεδα ΜΕ Προσέγγιση ΜΕ Στρατηγικές ΜΕ Στάδια της ΜΕ Είδη εξατομίκευσης 8. Σχεδιασμός Συνεργατική; Διαφανής Καθαρή προτυποποίηση 7. Δημιουργία Εξατομίκευση κομμένη και ραμένη στα μέτρα του πελάτη 6. Συναρμολόγηση Εξατομικευμένη τυποποίηση Αρθρωτή παραγωγή Συναρμολόγηση standard συστατικών σε μοναδικούς 5. Επιπλέον δουλειά κατά παραγγελία 4. Επιπλέον υπηρεσίες Εξατομίκευση με βάση το σημείο παράδοσης Εξατομικευμένες υπηρεσίες 3. Συσκευασία και διανομή Αισθητική Διατμηματική τυποποίηση 2. Χρήση Προσαρμόσιμη Εμπεδωμένη εξατομίκευση 1. Τυποποίηση Καθαρή εξατομίκευση Πίνακας 1. Επίπεδα της μαζικής εξατομίκευσης [Da Silveira et al. (2001)] 1.5 Ιστορική αναδρομή της διαδικασίας παραγωγής ενδυμάτων σχηματισμούς Παροχή επιπλέον εργασίας κατά παραγγελία Παροχή επιπλέον υπηρεσιών Εξατομικευμένη συσκευασία Μέχρι τις αρχές του 20 ου αιώνα, η πλειοψηφία των ενδυμάτων κατασκευάζονταν ένα τη φορά και για συγκεκριμένα άτομα. Συνήθως οι γυναίκες παρείχαν τον ρουχισμό στις οικογένειές τους είτε παράγοντάς τον οι ίδιες, είτε έχοντας τη βοήθεια ραφτών/ ραφτριών. Οι κοινωνικές τάξεις, αλλά και οι ταξικές διακρίσεις καθορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό ανάλογα με το είδος και την ποιότητα των ενδυμάτων, καθώς αυτά μαρτυρούσαν τον πλούτο ή μη των κατόχων τους. Η αλλαγή στον τρόπο ζωής, η εξέλιξη της τεχνολογίας, η εκβιομηχανοποίηση της οικονομίας και η απαίτηση για μαζική παραγωγή άλλαξαν κατά πολύ τον τρόπο παραγωγής των ενδυμάτων τις πρώτες δεκαετίες του 20 ου αιώνα. Οι επαγγελματίες κατασκευαστές ενδυμάτων άρχισαν να αναγνωρίζουν τις ομοιότητες μεταξύ των ενδυμάτων που έφτιαχναν για τους μεμονωμένους πελάτες τους και άρχισαν να σκέφτονται με τη λογική των αναλογικά κλιμακούμενων πατρόν ανάλογα με τα διαφορετικά μεγέθη των ανθρώπων. Η εφεύρεση επίσης, των μηχανοκίνητων αργαλειών, των μηχανών ραφής και η εκβιομηχάνιση, μείωσαν κατά πολύ το κόστος παραγωγής. 20

21 Σήμερα, οι σύγχρονες απαιτήσεις της βιομηχανικής παραγωγής επιβάλλουν ταχύτατους ρυθμούς, οι οποίοι μπορούν να επιτευχθούν μόνο με τη βοήθεια των Η/Υ. Έτσι λοιπόν, η σχεδίαση και η ανάπτυξη του αρχικού πατρόν πραγματοποιείται με τη χρήση συστημάτων CAD. Μία πολύ σημαντική διαδικασία στη σχεδίαση των ενδυμάτων είναι η δημιουργία των τεχνικών σχεδίων και των τεχνικών προδιαγραφών. Το απλό σκίτσο του σχεδιαστή μετατρέπεται σε ένα τεχνικό σχέδιο, το οποίο συνοδεύεται από τις τεχνικές προδιαγραφές που απαιτούνται για την κατασκευή του ενδύματος. Οι τεχνικές προδιαγραφές περιλαμβάνουν όλες τις απαραίτητες λεπτομέρειες για την κατασκευή. Δίνονται οδηγίες για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του υφάσματος, τις διαστάσεις, τα σημεία ραφής και τα αξεσουάρ που θα χρησιμοποιηθούν. Οι πληροφορίες αυτές συνδέονται άμεσα με το πρόγραμμα σχεδίασης πατρόν και δημιουργίας μεγεθών. Τα περισσότερα ενδύματα αποτελούνται από κάποια βασικά κομμάτια υφάσματος, τα οποία όταν ραφτούν μεταξύ τους, σχηματίζουν την τρισδιάστατη μορφή του ρούχου. Για πράδειγμα, ένα συνηθισμένο πουκάμισο αποτελείται από την πλάτη, το αριστερό και δεξί μπροστινό μέρος, τα δύο μανίκια και τον γιακά. Για να δημιουργηθούν τα κομμάτια αυτά, θα πρέπει να φτιαχτεί ένα πρότυπο κοπής, για να μπορεί να επαναληφθεί το σχήμα τους. Αυτό το πρότυπο κοπής είναι το πατρόν του ενδύματος και είναι το βασικό τεχνικό σχέδιο γαι την κατασκευή του. Για κάθε επιμέρους κομμάτι του ενδύματος κατασκευάζεται ξεχωριστά το πατρόν. Απαιτείται μεγάλη εμπειρία και τέχνη για να επιτευχθεί ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα κι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το ένδυμα πρέπει να έχει την καλύτερη δυνατή εφαρμογή στο ανθρώπινο σώμα. Επίσης, για την κατασκευή δεν αρκεί ένα πατρόν για το κάθε κομμάτι του ενδύματος. Χρειάζονται διαφορετικά πατρόν για το κάθε μέγεθος που θα δημιουργηθεί, αφού ανάλογα με το νούμερο του ενδύματος ορίζονται και οι διαστάσεις του κομματιού. Γι αυτό το λόγο, κατασκευάζεται αρχικά το αρχικό πατρόν στο βασικό μέγεθος, δηλαδή σε ένα νούμερο που βρίσκεται στη μέση του εύρους των μεγεθών στα οποία θα διατεθεί το συγκεκριμένο ένδυμα. Στη συνέχεια, οι διαστάσεις του αρχικού πατρόν προσαρμόζονται και στα άλλα μεγέθη (μεγαλύτερα ή μικρότερα), προκειμένου να κατασκευαστούν τα πατρόν και των άλλων μεγεθών. 21

22 Σχήμα 3 : Σύστημα CAD για τη σχεδίαση και κατασκευή πατρόν. 1.6 Οι τεχνολογίες της μαζικής εξατομίκευσης Οι στρατηγικές εξατομικευμένης μαζικής παραγωγής για τη βιομηχανία του ενδύματος απαιτεί πλήθος τεχνολογιών και αυτοματισμό σε τουλάχιστον τρεις διαδικασίες: στη μέτρηση του ανθρωπίνου σώματος, στο σχεδιασμό του πατρόν και στο κόψιμο του υφάσματος. Τα τελευταία χρόνια, η τεχνολογία της σάρωσης σώματος αποτέλεσε αντικείμενο ερευνών και πεδίο ανάπτυξης σε πολλές χώρες [Furukawa et al., 2000; Pargas et al., 1997], και μερικά συστήματα χρησιμοποιούνται ήδη στη βιομηχανία. Παρόλα αυτά, υπάρχουν δύο σημαντικά εμπόδια για να γίνουν ευρέως αποδεκτά στη βιομηχανία ενδύματος. Πρώτον, το κόστος των συστημάτων σάρωσης σώματος είναι απαγορευτικά υψηλές. Δεύτερον, τα συστήματα αυτά συνήθως δεν είναι συμβατά με συστήματα CAD και δεν παρέχουν λειτουργίες σχεδιασμού που επιτρέπουν στον πελάτη να σχεδιάζει ή να επιλέγει ένα ύφασμα που ταιριάζει στο σώμα του. Ο πελάτης θα πρέπει να βασίζεται σε κάποιον επαγγελματία σχεδιαστή που να μπορεί να χρησιμοποιεί τα σωματομετρικά δεδομένα και για να προσαρμόζει τα κομμάτια του πατρόν προκειμένου να παράγει μία εξατομικευμένη ενδυμασία. Οι μετρήσεις των σαρωτών σώματος (body scanning) είναι πολύ αξιόπιστες, όμως πρέπει να βελτιωθεί η διαδικασία εύρεσης των ορίων του κάθε σώματος. Οι άνθρωποι έχουν ένα πολύ ευρύ φάσμα σωματότυπων. Ένας επαγγελματίας ράφτης μπορεί να αναγνωρίσει τις ομοιότητες και τις διαφορές και να κάνει τις απαραίτητες επιλογές για το πώς θα γίνει η σωματομετρική μέτρηση, ενώ ένα σύστημα body scan πρέπει να προγραμματιστεί για να το κάνει αυτό. Δεδομένου ότι η τεχνολογία συνεχώς εξελίσσεται και αναπτύσσεται νέο λογισμικό, οι αυτοματοποιημένες μετρήσεις συνεχώς βελτιώνονται. Η σημερινή διαδικασία σωματομετρικής μέτρησης που ακολουθείται είναι η εξής: (α) πρώτον τα δεδομένα της σάρωσης σώζονται σε μία ειδική πλατφόρμα που διαβάζεται από τα συστήματα CAD. (β) έπειτα, τα εξατομικευμένα ψηφιακά πατρόν που 22

23 δημιουργούνται αυτόματα στέλνονται σε ψηφιακή μορφή στο σύστημα κοπής και (γ) στη συνέχεια χρησιμοποιούνται ως τμήμα της διαδικασίας μαζικής εξατομικευμένης παραγωγής. Η καλή εφαρμογή των ενδυμάτων αποτελεί μεγάλη πρόκληση εξαιτίας της σύνθετης και πολυποίκιλης μορφής του ανθρώπινου σώματος. Οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μορφών των σωμάτων, των πατρόν και των υφασμάτων δημιουργεί μία πληθώρα παραγόντων και ζητημάτων καλής εφαρμογής που πρέπει να βρουν λύση. Γι αυτό το λόγο, γίνονται διαρκώς μελέτες για την εύρεση του καλύτερου δυνατού συστήματος σωματομετρικών μετρήσεων και παραγωγής εξατομικευμένων πατρόν προκειμένου να ικανοποιήσουν το μεγαλύτερο δυνατό τμήμα του αγοραστικού κοινού. Σχήμα 4: Διαδικασία σάρωσης σώματος μία τεχνολογία που χρησιμοποιείται ευρέως στη διαδικασία της μαζικής εξατομίκευσης ενδυμάτων. 1.7 Παραδείγματα εφαρμογής της μαζικής εξατομίκευσης στην βιομηχανία ενδυμάτων Υπάρχουν τρία βασικά παραδείγματα της εφαρμογής της μαζικής εξατομίκευσης στη βιομηχανία του ενδύματος: 1. Levi Strauss, Η.Π.Α. Η Levi Strauss & Co. είναι η πρώτη μεγάλη επιχείρηση παραγωγής ενδυμασίας, η οποία προσφέρει εξατομικευμένη ενδυμασία μαζικής παραγωγής με τα «προσωπικά» τζιν, με το όνομα «Original Spin», σε επιλεγμένα καταστήματα της Levi [Abend, 1996; Oleson, 1998]. Οι καταναλωτές μπορούν να εξατομικεύσουν τα τζιν τους επιλέγοντας μέσα από μια συλλογή στυλ, υφασμάτων, χρωμάτων, για συγκεκριμένες σωματομετρικές μετρήσεις. Οι μεμονωμένες σωματομετρικές μετρήσεις λαμβάνονται από έναν εκπαιδευμένο πωλητή. Η καλή εφαρμογή του τζιν καθορίζεται με την εισαγωγή των μετρήσεων του πελάτη και των επιλογών στυλ σε ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή και έπειτα με τη δοκιμή των τζιν που υπάρχουν στο κατάστημα για αυτόν ειδικά τον σκοπό. Συνεπώς, ο πελάτης μπορεί να προσδιορίσει την ακριβή εφαρμογή που ταιριάζει με τις προτιμήσεις του. Η εταιρία διατηρεί ένα 23

24 αρχείο των επιλογών κάθε πελάτη, ώστε η επόμενη παραγγελία τζιν να γίνει χωρίς δοκιμή. Το κόστος αυτής της διαδικασίας είναι περίπου στα 65 δολλάρια (περίπου 15 δολλάρια παραπάνω από το αν γινόταν η αγορά κατευθείαν από το κατάστημα), με διάστημα 3 εβδομάδων για την παραγωγή και παράδοση. Στο Σχήμα 6 φαίνεται η παραγωγική διαδικασία που χρησιμοποιείται από την Levi Strauss & Co. Σχήμα 5: Levi s μία από τις εταιρείες που εφαρμόζει τη μαζική εξατομικευμένη παραγωγή ενδυμάτων. 24

25 Εκπαιδευμένος πωλητής Μέτρηση πελάτη (γοφοί, ύψος, μέση, εσωτερική ραφή) Computer system Αναγνώριση αρχέτυπου τζην προς δοκιμή προτίμηση του πελάτη Πελάτης δοκιμάζει τα αρχέτυπα που δημιουργεί ο υπολογιστής Τροποίηση στο επιλεγμένο μοντέλο από τον πωλητή Modem Κατασκευαστής Σχήμα 6. Παραγωγική διαδικασία της Levi Strauss & Co [Seugn-Eun Lee και Chen C. Joseph, 2000]. 2. Custom Foot Inc., Φλωρεντία, Ιταλία Η εταιρεία Custom Foot προσφέρει μία νέα ιδέα στην προσαρμογή των υποδημάτων στους πελάτες της [Justin, 1997]. Στα καταστήματα της Custom Foot είναι διαθέσιμη μόνο η επιλογή του στυλ του παπουτσιού. Μετά την επιλογή του στυλ του παπουτσιού, παίρνονται οι ακριβείς μετρήσεις του πελάτη εντός του καταστήματος χρησιμοποιώντας έναν σαρωτή σώματος (body scanner), διαδικασία που παίρνει περίπου 30 δευτερόλεπτα. Στη συνέχεια, οι καταναλωτές διαλέγουν τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του παπουτσιού μέσα από δείγματα υφασμάτων διάφορων υλικών, ή διαφόρων χρωμάτων και υφασμάτων (όπως επίσης και επιλογές τακουνιού). Υπάρχουν περίπου 160 μοντέλα επίδειξης που παρέχουν διάφορες κατευθυντήριες γραμμές. Οι μετρήσεις των πελατών και οι επιλογές στο στυλ, στο χρώμα και στα υλικά συνθέτουν μία παραγγελία την οποία το λογισμικό την μεταφράζει στα ιταλικά και στη συνέχεια στέλνεται στα κεντρικά γραφεία της Custom 25

26 Foot στη Φλωρεντία. Έπειτα, οι παραγγελίες διανέμονται στα έξι εργοστάσια που υπάρχουν στην Ιταλία και σε ένα εργοστάσιο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η παραγωγή και η παράδοση γίνεται μέσα σε τρεις με τέσσερις εβδομάδες, στην τιμή των 180 δολλαρίων ανά ζευγάρι. Στο Σχήμα 7 φαίνεται το σχεδιάγραμμα της παραγωγικής διαδικασίας της εταιρείας. Εκπαιδευμένος πωλητής Επιλογή του πελάτη Δείγματα υλικών (χρώματα και υφάσματα) 160 επιδείξεις παπουτσιών (στυλ) Μέτρηση του πελάτη Σαρωτής Σώματος Modem Κατασκευαστής Σχήμα 7. Παραγωγική διαδικασία της Custom Fit [Seugn-Eun Lee και Chen C. Joseph, 2000]. 3. Second Skin Swimwear, Η.Π.Α. [Rabon, 1996] Στην εταιρεία Second Skin Swimwear, ο πελάτης ξεκινά κάθε βήμα στην αγορά εξατομικευμένου μαγιό με έναν εκπαιδευμένο πωλητή. (a)πρώτον, ο πελάτης δοκιμάζει δείγματα μαγιό (20 μονοκόμματα στυλ και ένας συνδυασμός περίπου 20 στυλ του πάνω μέρους και του κάτω μέρους του μαγιό), και ο πελάτης επιλέγει το στυλ που του αρέσει. (β)στη συνέχεια, μία ψηφιακή μηχανή σκανάρει τον πελάτη για δύο λεπτά περίπου και (γ) μετά ο πελάτης επιλέγει το ύφασμα της αρεσκείας του. Συνολικά η όλη διαδικασία παίρνει περίπου μία ώρα. Όλες οι 26

27 πληροφορίες που έχουν σχέση με αυτή τη διαδικασία καταγράφονται από τον πωλητή και εισχωρούνται στο σύστημα υπολογιστών του καταστήματος οι οποίες τελικά αποστέλονται στα κεντρικά γραφεία της Second Skin Swimwear στο Juno Beach. Αυτές οι καταγεγραμμένες πληροφορίες αποθηκεύονται σε βάση δεδομένων και μεταβιβάζονται στο εργοστάσιο. Ο χρόνος παράδοσης που απαιτείται για ολοκληρωμένο εξατομικευμένο μαγιό είναι λιγότερος από 2 εβδομάδες, στην τιμή από 90 μέχρι 200 δολλάρια το κομμάτι (η τιμή εξαρτάται από τα επιπλέον χαρακτηριστικά που επιθυμεί ο πελάτης). Στο Σχήμα 9 φαίνεται η παραγωγική διαδικασία της εταιρείας. Σχήμα 8: Second Skin Swimwear μία από τις εταιρείες που εφαρμόζει τη μαζική εξατομικευμένη παραγωγή ενδυμάτων. 27

28 Εκπαιδευμένος πωλητής Πελάτης 1. επιλογή στυλ (δοκιμάζει δείγματα) 2. λαμβάνονται φωτογραφίες με ψηφιακή μηχανή 3. επιλογή υφάσματος Computer System Συσχέτιση ανθρώπινου σώματος με πατρόν Κατασκευή πατρόν Κεντρικά γραφεία Κατασκευαστής Σχήμα 9. Παραγωγική διαδικασία της Second Skin Swimwear. Άλλα παραδείγματα εφαρμογής της μαζικής εξατομίκευσης: Η Lands End [Ulrich et al. 2003] χρησιμοποιεί μία διαφορετική στρατηγική και προσφέρει επί παραγγελία πουκάμισα και τζην στην ιστοσελίδα της στο Διαδίκτυο. Οι πελάτες πληκτρολογούν τις σωματομετρικές τους μετρήσεις σύμφωνα με τις οδηγίες και στη συνέχεια επιλέγουν το στυλ, το χρώμα, το ύφασμα και τις επιμέρους παραμέτρους της καλής εφαρμογής από ένα σύνολο επιλογών στην οθόνη. Έπειτα, χρησιμοποιείται μία αυτοματοποιημένη διαδικασία δημιουργίας εξατομικευμένου πατρόν για κάθε μεμονωμένο πελάτη και το ρούχο κατασκευάζεται και παραδίδεται στο πελάτης εντός δύο εβδομάδων. Η εταιρεία αποθηκεύει σε βάση δεδομένων τις μετρήσεις έτσι ώστε οι πελάτες να μπορούν να παραγγείλουν την επόμενη φορά πιο γρήγορα. Η Brooks Brothers [Wang και Kilduff, 1999] προσφέρει εξατομικευμένα κοστούμια μαζικής παραγωγής στο κατάστημά της στη 28

29 Νέα Υόρκη χρησιμοποιώντας έναν τρισδιάστατο σαρωτή σώματος για τη συλλογή των μετρήσεων των πελατών. Η επιλογή των επιμέρους στοιχείων του ρούχου (ύφασμα, στυλ, χρώμα, κ.ά.) γίνεται μέσω μίας οθόνης ηλεκτρονικού υπολογιστή, κατόπιν συζήτησης με τον πωλητή, ο οποίος με την καθοδήγησή του βοηθάει ώστε η επιλογή του πελάτη να ικανοποιεί όσο το δυνατόν περισσότερο τις επιθυμίες του. Η Brooks Brother, χρησιμοποιεί ένα δικό της σύστημα παραγωγής εξατομικευμένων πατρόν για τη δημιουργία συγκεκριμένων πατρόν που να βασίζεται σε συγκεκριμένες σωματομετρικές μετρήσεις. Στη συνέχεια, το ένδυμα κατασκευάζεται και στέλνεται στο κατάστημα εντός 2-3 εβδομάδων. Και σ αυτή την περίπτωση, τα δεδομένα του πελάτη αποθηκεύονται για μελλοντική χρήση. Πολλές μικρότερες επιχειρήσεις βασισμένες στο Διαδίκτυο προσφέρουν ποικίλες επιλογές εξατομικευμένου σχεδίου και μεγέθους για προϊόντα ιματισμού που κυμαίνονται που κυμαίνονται από νυφικά φορέματα μέχρι δερμάτινα σακάκια. Επιπλέον, οι προμηθευτές στρατιωτικών, αστυνομικών, σχολικών και εργατικών στολών προσφέρουν εξατομικευμένο στυλ και μέγεθος. Με μια απλή περιήγηση στο Διαδίκτυο θα βρει κανείς πολυάριθμες επιχειρήσεις εξατομικευμένης μαζικής παραγωγής ενδυμασίας, όπως η American Fit, η BeyondFleece και η IC3D (Interactive Custom Clothes Company Designs). 1.8 Η καλή εφαρμογή του ενδύματος Η κατανόηση της σχέσης μεταξύ της ενδυμασίας και του σώματος απαιτεί την ανάλυση πολλών σύνθετων παραγόντων. Καθώς η ενδυμασία προσαρμόζεται στο σώμα μας, είναι αναγκαίο να υπάρχει η καλύτερη δυνατή εφαρμογή και να ακολουθεί ακόμα και την κίνηση του σώματός μας. Επομένως, οι καταναλωτές βασίζουν τις προτιμήσεις τους για την καλή εφαρμογή των ρούχων με βάση την αισθητική αλλά και τη λειτουργικότητά τους. Συνεπώς, οι διαφορετικές προτιμήσεις επηρεάζουν διάφορα στοιχεία των ρούχων όπως το στυλ, οι αναλογίες, η χρήση υφασμάτων, το χρώμα, κ.ά. Τελικά, κάθε άτομο ξεχωριστά αποφασίζει τι είναι αυτό που του ταιριάζει και του εφαρμόζει καλύτερα. Οι σημερινές στρατηγικές για τη δημιουργία ενδυμάτων που να έχουν καλή εφαρμογή σε όλο το εύρος των μεγεθών και των σωματότυπων, προέκυψαν από τις διάφορες τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν στις πρώτες δεκαετίες του 20 ου αιώνα όταν άρχισε να ανθεί η βιομηχανία του ενδύματος. Τα μεγεθολόγια που χρησιμοποιούνται σήμερα στη βιομηχανία του ενδύματος προέκυψαν από την ανάπτυξη των τεχνικών αναλογικής εφαρμογής, την εφεύρεση της ραπτομηχανής και άλλων μεθόδων κατασκευής ενδυμάτων, τις τεχνολογίες μαζικής κοπής, η εισαγωγή νέων τεχνολογιών όπως CAD και η ανάπτυξη μεθόδων της μαζικής παραγωγής των ενδυμάτων [Duray et al., 2000; Lee et al., 2000]. 29

30 Σήμερα ερευνούνται νέοι τρόποι σχεδίασης και κατασκευής των ενδυμάτων. Η ενδυμασία που έχει εξατομικευμένη καλή εφαρμογή, δίνει στον καταναλωτή τη δυνατότητα πολυάριθμων επιλογών στο πώς θα του εφαρμόζει καλύτερα. Παρόλα αυτά, τα ενδύματα με εξατομικευμένη βέλτιστη εφαρμογή θα γίνουν ευρέως αποδεκτά μόνο εάν η καλή εφαρμογή προσαρμόζεται στο prêt-a-porter ένδυμα. Οι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη των μεγεθολογίων πρέπει να καταλάβουν τι αποτελεί καλή εφαρμογή, σύμφωνα πάντα με την άποψη του πελάτη. Στην Σχήμα 10 φαίνονται τρεις τύποι εφαρμογής ενός παντελονιού, η στενή, η κανονική και η χαλαρή εφαρμογή. Σχήμα 10: Εφαρμογή του ενδύματος - Στενή εφαρμογή Κανονική εφαρμογή Χαλαρή εφαρμογή [Simmons Karla, 2002]. Επί του παρόντος, οι σχεδιαστές και οι κατασκευαστές δημιουργούν μεγέθη και αναλογίες ενδυμάτων και καθιερώνουν τις σειρές μεγεθών, με βάση τη χρησιμοποίηση προτύπων δοκιμής της βέλτιστης εφαρμογής και στηριγμένοι σε κανόνες βαθμονόμησης που αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια [World Clothing Manufacturer, 1996]. Η γνώση για το πώς να δημιουργήσει κανείς τις κατάλληλες αναλογίες και το πώς να εφαρμόσει καλύτερα τα ενδύματα στο σώμα, ήταν γενικά ειδικότητα μερικών πολύ ταλαντούχων μόδιστρων και επομένως δεν είναι αποτέλεσμα μίας συστηματικής ανάπτυξης κανόνων και διαδικασιών αλλά μία συλλογή εμπειριών από την εργασία τους. Επιπλέον, οι κατασκευαστές βλέπουν συχνά τις στρατηγικές τους, σχετικά με την ταξινόμηση των μεγεθών, ως μέσο διαφοροποίησής τους στην αγορά και επομένως τις κρατούν εμπιστευτικές θεωρώντας ότι έχουν πλεονέκτημα σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους. Όμως, δεν εξετάζουν τις στρατηγικές τους αυτές με ανατροφοδότηση από τους καταναλωτές σχετικά με το πόσο καλή ειναι η εφαρμογή. Επομένως, δεν υπάρχει καμία γενική γνώση που να συσχετίζει την ικανοποίηση των πελατών από την καλή εφαρμογή των ενδυμάτων με τα μεγεθολόγια [Roedbuck, 1995]. Παρόλα αυτά όμως, για να υπάρξει μία καθολική αξιολόγηση για τους τρόπους της βέλτιστης εφαρμογής των ενδυμάτων, θα πρέπει να υπάρξει μία ενιαία μεθοδολογία η οποία να βασίζεται πρωτίστως στις προτιμήσεις των καταναλωτών και να υπάρχει αμφίδρομη 30

31 ανατροφοδότηση [Lennon, 1992]. Παράγοντες όπως το βάρος των ενδυμάτων, η ευκολία στην κίνηση, η πίεση στην επιφάνεια του σώματος, όπως και οι αισθητήτριες αποκρίσεις (αλλεργικές αντιδράσεις, αίσθηση θέρμανσης, κνησμού κ.ά.) θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψιν προκειμένου να εξεταστεί σε όλους τους τομείς το πώς θα γίνει η βέλτιστη εφαρμογή του ενδύματος [Kroemer et al., 1986]. Είναι φανερό λοιπόν, πως η υποστήριξη της μαζικής εξατομίκευσης μέσω της καλύτερης εφαρμογής του ενδύματος είναι σύνθετο πρόβλημα με πολλές και ποικίλες παραμέτρους. 31

32 2ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Σωματομετρικά δεδομένα στην εξατομικευμένη μαζική παραγωγή ενδυμάτων 2.1 Ανθρωπομετρικές διαστάσεις Καθώς η σχέση μεταξύ του σώματος και των ενδυμάτων είναι πολύπλοκη και συχνά ασαφής, η καλή εφαρμογή των ρούχων είναι μία δύσκολη διαδικασία στην έρευνα και στην ανάλυσή της. Οι σημερινές μέθοδοι ανάλυσης συγκρίνουν γραμμικές μετρήσεις ενδυμασιών με γραμμικές μετρήσεις σώματος. Παρόλο που παραδοσιακά είναι χρήσιμες για την αποτίμηση κανόνων καλής εφαρμογής, δεν είναι επαρκείς για να ερευνήσουν την πολυπλοκότητα της πολύπλευρης σχεσης μεταξύ του σώματος και του ρουχισμού [Ashdown, et al. 2004] Ο σκοπός ενός συστήματος μεγεθολόγησης για ενδύματα, είναι να κάνει διαθέσιμα ενδύματα σε ένα εύρος μεγεθών που να ικανοποιεί όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους [Ashdown, 1998; LaBat, 1987]. Ειδικοί στη σχεδίαση και παραγωγή ενδυμάτων πιστεύουν ότι η καλή εφαρμογή ενός ενδύματος είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες στην παραγωγή ενδυμάτων [Minott, 1978]. Ενώ η εφαρμογή είναι μία αντικειμενική διαδικασία, βασίζεται πάντα σε συγκεκριμένες ομάδες μετρήσεων. Σήμερα, τα μεγεθολόγια των ενδυμάτων βασίζονται σε έρευνες που έχουν γίνει πριν από 60 χρόνια και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην συμβαδίζουν με τα σημερινά δεδομένα του ανθρωπίνου σώματος και να δημιουργούνται πολλά προβλήματα στην εφαρμογή των ενδυμάτων [Ashdown, et al; 2004]. Άσχετα με το πώς κάποιος ορίζει την καλή εφαρμογή, πρέπει πάντα να ξεκινάει από τις βασικές αναλογίες του ανθρωπίνου σώματος. Η έρευνα της Kurt Salmon Associates αναφέρει ότι το 50% των γυναικών ισχυρίζονται ότι δεν μπορούν να βρούν ενδυμασίες που να έχουν καλή εφαρμογή. Άλλες έρευνες δείχνουν ότι το πρόβλημα της εφαρμογής είναι ο κυριότερος λόγος για την επιστροφή προϊόντων με αποτέλεσμα να υπάρχει μειωμένο κέρδος [DesMarteau,2000]. Είναι φανερό, ότι είναι απαραίτητη η χρήση νέων τεχνολογιών για την καλύτερη μέτρηση του ανθρωπίνου σώματος προκειμένου να υπάρχει σωστή εφαρμογή των ενδυμάτων. Όπως έχουμε δει στο προηγούμενο κεφάλαιο, κατασκευαστές όπως η Lands End και η Brooks Brothers δημιουργούν εξατομικευμένα ρούχα βασιζόμενες σε σωματομετρικά δεδομένα ή δίνουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να οπτικοποιούν τα ενδύματα που διαλέγουν με λογισμικά που προσφέρουν «εικονικά δοκιμαστηρια» (virtual try-on software programs) [Wellington, 2001]. Ενώ αυτές οι μέθοδοι είναι καινοτόμες, δεν μπορούν να λύσουν όλα τα προβλήματα που υπάρχουν στην εφαρμογή του ενδύματος. Έρευνες για την ανάλυση της πολυπλοκότητας της σχέσης μεταξύ του σώματος του καταναλωτή και της εφαρμογής του ενδύματος είναι απαιραίτητες και αναλαμβάνονται και από πανεπιστημιακές αλλά και από κυβερνητικές ερευνητικές υπηρεσίες. Μερικά τέτοια παραδείγματα 32

33 είναι έρευνες πάνω στην εξαγωγή μετρήσεων και στη χρήση τους [Pargas, Staples & Davis, 1997], η ανάλυση σχήματος και ποσοτικοποίηση [Connell, Ulrich, et al. 2001; Jones, Li, et al. 1995], η ανάλυση εφαρμογής [Paquette, 1996; Whitestone & Robinette, 1997], η χρήση δεδομένων σάρωσης σε διαδικασία μαζικής εξατομίκευσης [Fralix, 2001] και η αυτοματοποιημένη κατασκευή πατρόν από σωματομετρικά δεδομένα [Kang & Kim, 2000]. Προσπάθειες για την ταξινόμηση των σχημάτων του ανθρωπίνου σώματος σε ανάλογους τύπους, προκειμένου να δημιουργηθούν κριτήρια μεγεθών, έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη διάφορων ομαδοποιήσεων των μεγεθών. Παρόλα αυτά, η βιομηχανία στο σύνολό της δεν έχει υιοθετήσει ένα ενιαίο σύστημα μεγεθολόγησης. Είναι γνωστό ότι οι κατασκευαστές ενδυμάτων χρησιμοποιούν τα δικά τους συστήματα μεγεθολόγησης ως εργαλείο marketing, πεπεισμένοι ότι τους δίνει ένα επιπλέον πλεονέκτημα σε σχέση με τους ανταγωνιστές [Volino el al., 2005]. Ένα από τα κρίσιμα προβλήματα, όπου προσκρούει η μελλοντική ανάπτυξη των made-to-measure ενδυμάτων, είναι η ανάγκη για τη δημιουργία αξιόπιστών και σωστών ανθρωπομετρικών δεδομένων. Πολλοί σχεδιαστές, κατασκευαστές, πωλητές και πελάτες ανησυχούν ότι τα τρέχοντα πρότυπα ταξινόμησης και τα μεγεθολόγια δεν περιγράφουν τις διαμορφώσεις των σωμάτων όπως είναι σήμερα. Η βιομηχανία της ένδυσης χρειάζεται συνεπή και ακριβή πρότυπα, που να απεικονίζουν τις σωματομετρικές μετρήσεις του σημερινού πληθυσμού, προκειμένου να αυξηθεί η ποιότητα των ενδυμάτων και κατ επέκταση να ενισχυθεί και η εμπιστοσύνη του καταναλωτή προς τις εταιρείες ρουχισμού [Lee, 1992]. 2.2 Ανθρωπομετρικά συστήματα μοντελοποίησης Η μοντελοποίηση του ανθρωπίνου σώματος είναι ένας τομέας έρευνας των γραφικών με Η/Υ (computer graphics) και έχουν δημιουργηθεί διάφορα συστήματα γι αυτό τον σκοπό. Τα συστήματα αυτά υιοθετούν την άποψη ότι τα πρότυπα αυτά πρέπει να αναπαριστούν τα πραγματικά στοιχεία του σώματος και σε διάφορες στρώσεις, όπως τα κόκκαλα, οι μύες, το δέρμα, κλπ. Τα ανθρωπομετρικά συστήματα μοντελοποίησης είναι αποτέλεσμα εντατικής χρήσης στατιστικών δεδομένων που έχουν συλλεχθεί προηγουμένως μέσω της έρευνας για τη σύσταση νέων μεγεθολογίων (αν και μπορεί να γίνει χρήση και σε πολλές άλλες επιστήμες). Η σύγχρονη ανθρωπομετρία έχει επωφεληθεί πολύ με την εμφάνιση της τρισδιάστατης τεχνολογίας και της τεχνολογίας σάρωσης, όπως έχει φανεί και με την πρόσφατη μελέτη Caesar (Civilian American and European Surface Anthropometry Resource) [Robinette, 2009]. Τα πλεονεκτήματα των συστημάτων μοντελοποίησης του ανθρωπίνου σώματος είναι πολλά [Azuola et al. 1994; Esposito et al. 2000]: 33

34 Πρώτον, ο χρήστης μπορεί εύκολα και γρήγορα να ελέγξει το μοντέλο που προκύπτει, Δεύτερον, παράγεται πολύ ρεαλιστικό αποτέλεσμα με αποτέλεσμα να είναι πολύ πιο εύκολη η εξαγωγή συμπερασμάτων, Τρίτον, τα παραγόμενα μοντέλα είναι εύκολα αξιοποίησιμα σε περιβάλλοντα απεικόνισης ή προσομοίωσης Τέλος, τα μοντέλα αυτά είναι εύκολα προσαρμόσιμα σε νέα δεδομένα και εύκολα στη χρήση. Η ανθρωπομετρία απασχόλησε πρώτη τα γραφικά με Η/Υ και έχουν γίνει ποικίλες έρευνες πάνω στην εφαρμογή των ανθρωπομετρικών δεδομένων στη δημιουργία εικονικών ανθρώπων. Δημιουργήθηκαν συστήματα που δομούν τα ανθρώπινα πρότυπα διάφορων μεγεθών βασισμένα σε ανθρωπομετρικά δεδομένα [Azuola et al. 1994]. Όπως φαίνεται στο Σχήμα 11, η διαμόρφωση ενός μοντέλου σώματος μπορεί να γίνει με το πρότυπο μοντέλο όπου πρώτα δομείται ο σκελετός και το πλέγμα δέρματος, και στη συνέχεια να γίνεται η ρύθμιση του βασικού σκελετού, απ όπου προκύπτει το τελικό μοντέλο. Σχήμα 11. Διαμόρφωση ενός ανθρωπομετρικού συστήματος μοντελοποίησης: (a) Πρότυπο μοντέλο (πλέγμα και σκελετός). (b) Μετά από τη ρύθμιση του σκελετού. (c) Τελικό μοντέλο [Simmons Karla, 2002]. 34

35 Επιπλέον, τα παραμετρικά συστήματα μοντελοποίησης του ανθρωπίνου σώματος βοηθούν στην ευκολότερη κατανόηση των διαφορών μεταξύ των σωμάτων και έτσι καθιστάται πιο σαφής η ανάγκη για προσαρμογή των νέων δεδομένων σε κάθε περίσταση ξεχωριστά (Σχήμα 12, Σχήμα 13). Σχήμα 12. (a) Πάχυνση. (b) Αρχικό πρότυπο. (c) Λέπτυνση. Σχήμα 13. Πρότυπα ανδρών που παράγονται με ποικιλία μετρήσεων. 35

36 2.3 Συστήματα λήψης σωματομετρικών μετρήσεων για την εξατομικευμένη μαζική παραγωγή ενδυμασίας Με την πάροδο των ετών, έχουν αναπτυχθεί ποικίλα συστήματα λήψης σωματομετρικών δεδομένων που διευκολύνουν την διαδικασία της εξατομικευμένης μαζικής παραγωγής ενδυμασίας Σχήμα 14: Αυτοματοποιημένη διαδικασία ανάπτυξης ενδυμάτων (Automated Garment Development process) [Istook et al., 2003] Body Scanning Η ανάπτυξη τρισδιάστατων τεχνολογιών μέτρησης σώματος προσφέρει πολλά οφέλη στη βιομηχανία της ένδυσης [Istook, 2000]: Πρώτον, αυτή η τεχνολογία έχει την δυνατότητα να λαμβάνει έναν απεριόριστο αριθμό γραμμικών και μη-γραμμικών μετρήσεων του ανθρωπίνου σώματος (και άλλων δεδομένων) σε διάστημα δευτερολέπτων. Επειδή η εικόνα του σώματος συλλαμβάνεται κατά τη διάρκεια της σάρωσης, ο εντοπισμός και η περιγραφή των μετρήσεων μπορούν επίσης να προσαρμοστούν ανάλογα με τις απαιτήσεις μέσα σε δευτερόλεπτα. Δεύτερον, οι μετρήσεις αυτές έχουν τη δυνατότητα να είναι πιο ακριβείς και επανακατασκευάσιμες από τις μετρήσεις που πάρθηκαν με φυσικά μέσα. Τρίτον, με τη διαθεσιμότητα ενός άπειρου αριθμού γραμμικών και μη-γραμμικών μετρήσεων υπάρχει η 36

37 πιθανότητα κατασκευής ενδυμάτων μέσω τρισδιάστατων καλουπιών βασιζόμενων σε μοναδικά ανθρώπινα σώματα. Τέλος, η τεχνολογία σάρρωσης επιτρέπει τις μετρήσεις να παραμένουν σε ψηφιακή μορφή που μπορούν να εισχωρηθούν στιγμιαία και αυτόματα σε συστήματα CAD χωρίς να χρειάζεται η περαιτέρω ανθρώπινη παρέμβαση που απαιτεί επιπλέον χρόνο και που μπορεί να προκαλέσει λάθη. Σχήμα 15: Θάλαμος για σάρωση σώματος [Xu et al., 2002] 37

38 Σχήμα 16: Ανατομικά σημεία που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό τη σάρωση των σημείων του σώματος για το μπροστινό μέρος του σώματος [Simmons και Istook, 2003]. Σχήμα 17: Ανατομικά σημεία που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό τη σάρωση των σημείων του σώματος για το πίσω μέρος του σώματος [Simmons και Istook, 2003]. 38

39 Σχήμα 18: Ανατομικά σημεία που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό τη σάρωση των σημείων του σώματος για το πλαϊνό μέρος του σώματος [Simmons και Istook, 2003]. Ερευνητές έχουν αναπτύξει τρισδιάστατους σαρωτές σώματος (3D body scanners) που συλλαμβάνουν την εξωτερική επιφάνεια του ανθρωπίνου σώματος χρησιμοποιώντας οπτικές τεχνολογίες, σε συνδυασμό με φωτοευαίσθητες συσκευές, χωρίς την φυσική επαφή με το σώμα. Τα συστήματα σάρωσης σώματος αποτελούνται από μία ή περισσότερες πηγές φωτός, μία ή περισσότερες συσκευές όρασης, λογισμικό, ένα σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών, και μία οθόνη για την οπτικοποίηση της διαδικασίας σύλληψης των δεδομένων. Οι δύο βασικοί τύποι των συστημάτων σάρωσης σώματος είναι με λέιζερ και με φως. Συστήματα σάρωσης Προϊόν Τύπος συστήματος Hamamatsu Body lines scanner Infra-red [TC]2 2T4 and 2T4s Light Wicks and Wilson TriForm Light TELMAT SYMCAD Light PulsScanning Puls Light Cyberware WBX and WB4 Laser TECMATH VitusPro and VitusSmart Laser Victronic Viro 3D Laser Hamano Voxelan Laser Πίνακας 2. Σημαντικότερα συστήματα body scanning που χρησιμοποιούνται σήμερα [Simmons, Istook, 2003]. 39

40 Τα συστήματα που χρησιμοποιούνται ευρέως είναι: To σύστημα Cyberware είναι σύστημα που χρησιμοποιεί μια διαδικασία σάρωσης μέσω τριγωνισμού με λέιζερ για να αποκτηθεί η τρισδιάστατη εικόνα [Paquette, 1996; Daanen et al., 1997; Bruner, 1999]. Το σύστημα αυτό χρησιμοποεί 8 διόδους λέιζερ, μία διευθέτηση καθρεφτών και κάμερες ενσωματωμένες μέσα σε τέσσερις κεφαλές σαρωτών για να μαγνητοσκοπούν τις εικόνες του λέιζερ που διαστρέφονται από το σχήμα του σώματος που εξετάζεται. Τα δεδομένα από τις 4 κεφαλές συνδυάζονται για να δημιουργηθεί μία ολοκληρωμένη εικόνα του σαρωμένου σώματος. Ολόκληρη η διαδικασία διαρκεί περίπου 17 δευτερόλεπτα και δημιουργεί ένα αντικείμενο με περίπου συντεταγμένες. Σχήμα 19. Σύστημα σάρωσης σώματος Cyberware. To 1998, η μελέτη CAESAR (Civilian American and European Surface Anthropometry Resource program) στην στρατιωτική βάση Wright-Patterson Air Force Base ξεκίνησε τη μεγαλύτερη σε κλίμακα ανθρωπομετρική καταμέτρηση που έγινε τα τελευταία 30 χρόνια. Είναι η πρώτη διεθνής έρευνα του είδους της στην οποία χρησιμοποιήθηκε τεχνολογία σάρωσης σώματος. Το σύστημα Cyberware χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά στη συγκεκριμένη μελέτη και τα δεδομένα που πάρθηκαν χρησιμοποιήθηκαν σε πολλαπλές βιομηχανίες (αυτοκινητοβιομηχανίες, βιομηχανίες ένδυσης κ.ά.), συμπεριλαμβανομένου και του στρατού [CAESAR, 1999]. Το σύστημα [TC]2 (Textile Clothing Technology Corporation) είναι ο πρώτος σαρωτής που αναπτύχθηκε ειδικά για τη βιομηχανία του ενδύματος [TC2, 1999]. Για να γίνει η αμερικάνικη βιομηχανία ενδυμάτων πιο ανταγωνιστική, η [TC]2 είδε την τάση που υπήρχε για την μαζική εξατομικευμένη παραγωγή. Ένα made-to-measure ρούχο χρειαζόταν θεμελιώδης τεχνολογία που θα μπορούσε να κάνει την απόκτηση των απαραίτητων μετρήσεων γρήγορα, ιδιωτικά και σωστά για τον πελάτη. 40

41 Το σύστημα μέτρησης σώματος [TC]2 (TC2 body measurement system-bms), χρησιμοποιεί προφιλομετρική φάση μέτρησης (phase measurement profilometry PMP) όπου χρησιμοποιείται δομημένο λευκό φως. Η μέθοδος PMP χρησιμοποιεί λευκό φως για να προωθήσει ένα καμπυλωτό, δισδιάστατο και προτυποποιημένο δίχτυ προς την επιφάνεια του σώματος. Στη συνέχεια η κάμερα συλλαμβάνει το μοτίβο που προβάλλεται. Μόλις η εικόνα συλληφθεί, πάνω από επεξεργασμένα σημεία καθορίζονται. Στη συνέχεια γίνεται κατάτμηση του σώματος και γίνεται η εξαγωγή των μετρήσεων. Ο χρήστης προκαθορίζει το συγκεκριμένο όγκο των αποτελεσμάτων. Μαζί με την εικόνα του σώματος είναι διαθέσιμη και τυπωμένη αναφορά από τον υπολογιστή [Simmons, Istook, 2003]. Σχήμα 20. Σύστημα σάρωσης σώματος [TC]2. Σχήμα 21. Εικόνα σώματος που προέρχεται από τη διαδικασία 41 σάρωσης με το σύστημα [TC]2.

42 To σύστημα TELMAT SYMCAD αποτελείται από ένα μικρό δωμάτιο με έναν φωταγωγημένο τοίχο, μία κάμερα και έναν υπολογιστή. Τα αντικείμενα προς εξέταση εισέρχονται στον θάλαμο, αφαιρούν τα ρούχα τους και στέκονται με τα εσώρουχά τους μπροστά από τον φωταγωγημένο τοίχο. Καθώς μετακινούνται για κάθε πόζα, τρεις διαφορετικές στάσεις φωτογραφίζονται: μία κοιτάζοντας την κάμερα έχοντας τα χέρια ελαφρώς μακριά από το σώμα, μία στο πλάι και μία κοιτάζοντας προς τον τοίχο. Στη συνέχεια, αυτές οι τρεις πόζες επεξεργάζονται και εμφανίζονται στην οθόνη του υπολογιστή ως τρισδιάστατη εικόνα. Πάνω από 70 μετρήσεις γίνονται από αυτές τις μηχανογραφημένες εικόνες. Σχήμα 22. Σύστημα σάρωσης σώματος SYMCAD Apparel CAD Η υιοθέτηση τεχνολογίας CAD έχει αυξήσει την ταχύτητα ανάπτυξης των νέων προϊόντων μειώνοντας το ενεργό ανθρώπινο δυναμικό που απαιτείται για την ολοκλήρωση της αναπτυξιακής διαδικασίας. Επίσης, η τεχνολογία αυτή έχει επίσης ενθαρρύνει τους κατασκευαστές να απλοποιούν τη σχεδίαση των ρούχων, επιτρέποντας μία πιο αποτελεσματική και αποδοτική χρήση των υλικών και κάνοντας τη μαζική παραγωγή πιο εύκολη [Bye, LaBat, 1994]. Αρχικά τα συστήματα αυτά ήταν η πρώτη προσπάθεια για την προσαρμογή παραδοσιακά χειρωνακτικών μεθόδων αντί να ενθαρρύνουν τον καινοτόμο σχεδιασμό. Σήμερα, ο τομέας της πληροφοριακής ανάπτυξης λογισμικού βοηθάει να χτιστεί πάνω στις παραδοσιακές CAD λειτουργίες και προσφέρει έναν νέο τρόπο αντίληψης των συστημάτων αυτών ως ενός ολοκληρωμένου συστήματος σχεδίασης και ανάπτυξης προϊόντων. 42

43 Διάφορα παραδείγματα λογισμικού σχεδίασης και κοπής ενδυμάτων είναι: Το σύστημα PAD ήταν μία από τις πρώτες εταιρείες που θέλησαν να εμπορευτούν ένα σύστημα CAD για την ενδυμασία. Αυτό το σύστημα, μπορεί να παράγει μία τρισδιάστατη απεικόνιση ενός ενδύματος από τα δισδιάστατα πατρόν που αποθηκεύονται. Οι τρισδιάστατες απεικονίσεις των τροποιημένων σχεδίων μπορούν να παρουσιαστούν σε πραγματικό χρόνο καθώς γίνονται οι τροποποιήσεις στα δισδιάστατα πατρόν. Το σύστημα Telmat παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των σαρωτών της και το πώς τα δεδομένα των σωματομετρικών σαρώσεων έχουν χρησιμοποιηθεί για να αναπτυχθούν νέα προϊόντα και γαι τη διαχείριση των παραγγελιών. Αναπτύσσουν επίσης μια μεθοδολογία επιλογής μεγέθους. Το σύστημα Alvalon μπορεί να χρησιμοποιεί τα τρισδιάστατα σωματομετρικά δεδομένα σάρωσης για να παράγει προσαρμοζόμενα μανεκέν για τον κατασκευαστή της ενδυμασίας και για τον πωλητή λιανικής. Επιπλέον, εργάζεται για την ανάπτυξη ενός εργαλείου επικοινωνίας της καλής εφαρμογής του ενδύματος, που θα επιτρέψει στην αλληλεπίδραση μεταξύ του κατασκευαστή και των σχεδιαστή προκειμένου να βελτιστοποιηθεί η καλή εφαρμογή των ενδυμάτων και να καλύπτει όσο το δυνατόν καλύτερα τις εξατομικευμένες ανάγκες και απαιτήσεις του πελάτη. Το σύστημα ScanVec εισάγει πλέον άμεσα στα σωματομετρικά δεδομένα από τον σαρωτή τους [TC]2 για τον προσδιορισμό του μεγέθους και για τις ρυθμίσεις της καλής εφαρμογής του ενδύματος. Το λογισμικό Modulate συνδέεται επίσης με το πρότυπο λογισμικό εικονικής πραγματιότητας της ScanVec (ScanVec Virtual Reality Model) για τη δημιουργία μιας τρισδιάστατης απεικόνισης του προϊόντος. Είναι φανερό λοιπόν, ότι συνεχώς αναπτύσσονται νέες τεχνολογίες και λογισμικά για την διευκόλυνση της απόκτησης των απαραίτητων μετρήσεων και κατά συνέπεια για την ενίσχυση και ισχυροποίησης της διαδικασίας μαζικής εξατομικευμένης παραγωγής στην βιομηχανία του ενδύματος. 43

44 3ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Συστήματα μεγεθολόγησης Ένα σύστημα μεγεθολόγησης είναι ένα σύνολο μεγεθών των ενδυμάτων που δημιουργείται από μία εταιρεία παραγωγής ενδυμάτων, ώστε να μπορούν εφαρμόσουν καλά τα παραγόμενα ενδύματα σε μία ομάδα ανθρώπων μίας συγκεκριμένης αγοράς [Cooklin, 1999]. Τα συστήματα μεγεθολόγησης που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως στη βιομηχανία ενδυμάτων δημιουργούνται με ποικίλες μεθόδους, που κυμαίνονται από τη μέθοδο «δοκιμή και σφάλμα» ως και τη χρήση εκτενών στατιστικών μεθόδων [Salusso-Deonier et.al 1991]. Είναι δυνατόν να σχεδιαστούν συστήματα μεγεθολόγησης που θα εξομαλύνουν τη διαφορά των μεγεθολογίων, λαμβάνοντας υπόψιν τη δύναμη και την πολυπλοκότητα των υπολογισμών που εκτελούνται σε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή. Για τον σχεδιασμό μίας σειράς διαφορετικών συστημάτων μεγεθολόγησης χρησιμοποιείται μία μέθοδος που δημιουργείται κατευθείαν από τη βάση ανθρωπομετρικών δεδομένων. Αυτά τα συστήματα είναι σχεδιασμένα ώστε να βελτιστοποιούν την εφαρμογή των ενδυμάτων χρησιμοποιώντας όσες περισσότερες μεταβλητές (διαστάσεις ανθρωπίνου σώματος) χρειάζονται για να καλυφθεί η διακύμανση του πληθυσμού. Επομένως, τα συστήματα που προκύπτουν θα μπορούν να έχουν καλή εφαρμογή στον πληθυσμό σε σχέση με εκείνα που βασίζονται μόνο σε μία ή δύο διαστάσεις [Ashdown, 1998]. Ακόμα ένα πλεονέκτημα των βελτιστοποιημένων συστημάτων είναι ότι μπορούν να δομηθούν με διαφορετικούς τρόπους βάζοντας περιορισμούς στο σύστημα προκειμένου να απλοποιηθεί η διαδικασία της ανάπτυξης των προϊόντων ή/και η διανομή των ενδυμάτων. Παρόλα αυτά, το κόστος του περιορισμού του συστήματος είναι ότι η απόδοση του συστήματος μεγεθολόγησης μπορεί να μειωθεί. Είναι απαραίτητο να υπάρχει ισορροπία μεταξύ της ανάγκης παροχής κατάλληλων μεγεθών και της καταλληλότερης εφαρμογής. 3.1 Η δομή των συστημάτων μεγεθολόγησης Τα συστήματα μεγεθολόγησης που χρησιμοποιούνται στον σχεδιασμό και στη διανομή των ενδυμάτων prêt-a-porter γενικά βασίζονται σε μία επιλογή διαστάσεων από ανθρωπομετρικές μελέτες του μέρους του πληθυσμού για το οποίο δημιουργείται το σύστημα. Στη συνέχεια επιλέγονται οι κύριες διαστάσεις για να χωρίσουν τον πληθυσμό σε ομάδες μεγεθών (size groups). Ο στόχος κάθε συστήματος μεγεθολόγησης είναι να επιλεγούν οι ομάδες με τέτοιον τρόπο έτσι ώστε ένας περιορισμένος αριθμός μεγεθών να παρέχει ρουχισμό που θα εφαρμόζει στο μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Παρόλο που τα συστήματα μεγεθολόγησης που δημιουργούνται σε διαφορετικές χώρες ποικίλουν στις διαστάσεις που επιλέγονται για 44

45 τον διαχωρισμό του πληθυσμού, η βασική δομή των περισσότερων είναι παρόμοια. Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η εξής: Για τη δημιουργία ενός συστήματος μεγεθολόγησης πρώτα χωρίζεται ο πληθυσμός σε διαφορετικούς τύπους σωμάτων βασιζόμενους σε διαστάσεις όπως το ύψος ή οι αναλογίες μεταξύ των μετρήσεων. Στη συνέχεια, αναπτύσσεται μία ομάδα από κατηγορίες μεγεθών που η καθεμία περιέχει ένα εύρος μεγεθών από μικρό(small) μέχρι μεγάλο(large). Το εύρος των μεγεθών σε μία κατηγορία βασίζονται σε ένα βασικό μέγεθος-κλειδί. Γενικότερα τα μεγέθη κατανέμονται ομοιόμορφα από το μικρότερο στο μεγαλύτερο. Μόλις καθοριστούν τα μεγέθη, πρέπει να καθοριστούν οι απομένουσες διαστάσεις που χρειάζονται για τη σχεδίαση του πατρόν. Επιλέγονται διαστάσεις που είναι ανάλογες με εκείνες της βασικής διάστασης, προκειμένου τα πατρόν των ενδυμάτων να είναι αναλογικά το ένα με το άλλο. Οι Πίνακες 3 και 4 παρουσιάζουν δύο συστήματα ταξινόμησης μεγεθών, ένα από τις ΗΠΑ, όπου οι κατηγορίες των μεγεθών βασίζονται στις διαφορές των αναλογιών χωρίς να υπάρχει ακολουθία μεγαξύ των κατηγοριών και ένα δισδιάστατο σύστημα από την Κορέα όπου οι κατηγορίες βασίζονται στο ύψος. 45

46 Κατηγορίες μεγεθών Μικρόσωμες (Junior) Λεπτές (Petite) Δεσποινίδες (Misses) Γυναίκες (Women) Μεγάλα μεγέθη (Plus sizes) Προσδιορισμός κατηγοριών Νεανικός σωματότυπος, μεγάλη περίμετρος θώρακα, μικρή περίμετρος μέσης, ύψος: 162,56 cm με 167,64 cm Αναλογίες ίδιες με τις Δεσποινίδες, ύψος: 152,4 cm με 162,72 cm «Μέσος» σωματότυπος, περίμετρος με σης μεγαλύτερη από τις μικροκαμωμένες, ύψος: 165,1 cm με 172,72 cm Μεγαλύτερες αναλογίες από τις Δεσποινίδες, ύψος: 165,1 cm με 175,26 cm Μεγαλύτερος σωματότυπος που αντιστοιχεί στο 16 των Δεσποινίδων και μεγαλύτερο Σημείωση: Όλες οι μετρήσεις είναι σε εκατοστά. Μεγέθη σε κατηγορίες Ασυνήθιστα μεγέθη 3-15 Κανονικά μεγέθη 2-14 Κανονικά μεγέθη 4-18 Κανονικά μεγέθη Κανονικά μεγέθη Υποδιαιρέσεις των μεγεθών Μία υποδιαίρεση στο μέγεθος 9 Δύο υποδιαιρέσεις στα μεγέθη 10 και 18 Δύο υποδιαιρέσεις στα μεγέθη 10 και 18 Μία υποδιαίρεση στο μέγεθος 18 Μία υποδιαίρεση στο μέγεθος 16 Πίνακας 3: Σύστημα μεγεθολόγησης από τις ΗΠΑ που παρουσιάζει τις κατηγορίες μεγεθών και τις υποδιαιρέσεις του κάθε μεγέθους [Ashdown, 1998]. Κατηγορίες μεγεθών βάσει ύψος σε cm Μεγέθη σε κατηγορίες Υποδιαιρέσεις μεγεθών Ύψος <150 cm 42,43,44,45 Καμία 150cm<Ύψος<155cm 53,54,55,56,57 Καμία 155cm<Ύψος<160cm 64,65,66,67 Καμία 160cm<Ύψος<165 cm 75,76,77,78 Καμία 165cm<Ύψος<170 cm 85,86,87,88,89 Καμία Πίνακας 4: Σύστημα μεγεθολόγησης από την Κορέα [Jongsuk and Jasper, 1993]. 46

47 3.1.1 Ιστορική αναδρομή των συστημάτων μεγεθολόγησης στις ΗΠΑ Η δομή των συστημάτων ταξινόμησης μεγεθών που χρησιμοποιούνται σήμερα για την κατασκευή των prêt-a-porter ενδυμάτων, έχει τις ρίζες του στα αναλογικά συστήματα που ανέπτυσσαν οι ράφτες στα τέλη του 18 ου αιώνα. Ο ρουχισμός εκείνη την εποχή κατασκευάζονταν κατά παραγγελία. Οι ράφτες αφού έπαιρναν τις μετρήσεις του πελάτη, δημιουργούσαν πατρόν για να κατασκευάσουν τα κατά παραγγελία ενδύματα. Καθώς οι ράφτες κατασκεύαζαν πολλαπλά πατρόν, παρατήρησαν διάφορες σχέσεις που υπήρχαν μεταξύ των διαστάσεων του σώματος του κάθε πελάτη ξεχωριστά. Έτσι, δημιουργήθηκαν βαθμιαία συστήματα κατασκευής πατρόν που έθεταν σε χρήση τις σχέσεις αυτές προκειμένου να παρέχουν ένα απόθεμα από έτοιμα ενδύματα που θα μπορούσαν να πωληθούν σε μεγάλο αριθμό πελατών που είχαν τις παρόμοιες διαστάσεις. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να επέλθει μία βαθμιαία μετάβαση από τα συστήματα που παρείχαν ενδύματα κατά παραγγελία στην μαζική παραγωγή έτοιμων ενδυμάτων. Μέχρι τη δεκαετία του 1920 το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής ενδυμάτων στις ΗΠΑ γινόταν με μεθόδους που δεν είχαν αλλάξει σε ουσιαστικό βαθμό από τις προηγούμενες εποχές Πρότυπα μεγεθολογίων στις ΗΠΑ Τα πρώτα πρότυπα μεγεθολόγια δημοσιεύθηκαν το Εκείνη τη χρονιά το Υπουργείο Εμπορίου των Ηνωμένων Πολιτειών δημοσίευσε το Εμπορικό Πρότυπο (Commercial Standard) CS ως ένα προαιρετικό μεγεθολόγιο για τη βιομηχανία ένδυσης [United States Department of Commerce, 1958]. Τα μεγέθη βασίστηκαν στις μετρήσεις μίας ανθρωπομετρικής μελέτης που έγινε το 1941 πάνω σε γυναίκες. Οι γυναίκες χωρίστηκαν σε διάφορες κατηγορίες μεγέθους συμπεριλαμβανομένων των Δεσποινίδων (Misses), των Μικρόσωμων (Junior), των Γυναικών (Women) και τα Μισά μεγέθη (Half-sizes). Τα μεγέθη αυτά βασίστηκαν στη διάσταση της περιμέτρου του στήθους. Το 1970 δημοσιεύθηκε ένα νέο πρότυπο, το PS 42-70, που ενσωμάτωνε πρόσθετα ανθρωπομετρικά δεδομένα από μία μελέτη που έγινε για τον στρατό. Και τα δύο πρότυπα βασίζονται στην υπόθεση ότι οι σωματομετρικές μετρήσεις είναι ανάλογες μεταξύ τους. Μόλις διαιρεθεί ο πληθυσμός σε διάφορες υποομάδες (δηλαδή Δεσποινίδες ή Γυναίκες) τα μεγέθη προσδιορίζονται με βάση την περίμετρο του στήθους. Όλες οι άλλες σωματομετρικές διαστάσεις για κάθε μέγεθος, παράγονται με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να παραμένουν ανάλογες προς την περίμετρο του στήθους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται μεγεθολόγια με γραμμική σχέση μεταξύ των μεγεθών. 47

48 Κατά τη δεκατία του 1990 τα πρότυπα μεγέθη του PS δεν ήταν πλέον κατάλληλα για τον γυναικείο πληθυσμό στις ΗΠΑ. Αυτό το πρότυπο ήταν βασισμένο σε ανθρωπομετρικά δεδομένα μίας μελέτης που είχε γίνει το 1941 και ο σημερινός πληθυσμός είναι πολύ διαφορετικός από αυτόν της δεκαετίας του Επιπλέον, υπήρχε μία αλλαγή της σχέσης μεταξύ των σωματομετρικών διαστάσεων και του προσδιορισμού των μεγεθών. Ο προσδιορισμός του μεγέθους, δηλαδή ο αριθμός που προσδιορίζει κάθε μέγεθος, δεν συσχετίζεται γενικά με τις σωματομετρικές μετρήσεις των μεγεθολογίων για τον γυναικείο πληθυσμό των ΗΠΑ. Για παράδειγμα, τα μεγέθη της κατηγορίας «Δεσποινίδες» είναι κανονικοί αριθμοί από το 2 έως το 20. Αρχικά, αυτοί οι αριθμοί αναφέρονταν στην ηλικία, αλλά αυτή η συσχέτιση χάθηκε πριν από πολύ καιρό. Επειδή οι προσδιορισμοί του μεγέθους δεν αναφέρονται σε οποιαδήποτε πραγματική μέτρηση, τα μεγέθη μπορούν εύκολα να αλλαχθούν. Σήμερα, διαφορετικοί κατασκευαστές χρησιμοποιούν τους ίδιους προσδιορισμούς μεγεθών για ενδύματα που εφαρμόζουν σε διαφορετικές σωματομετρικές διαστάσεις. Λόγω της σύγχυσης μεταξύ των διάφορων προσδιορισμών των μεγεθών, οι γυναίκες πρέπει να δοκιμάζουν πολλά διαφορετικά ενδύματα μέχρι να βρουν που τους εφαρμόζει καλύτερα. Εξαιτίας της έλλειψης σύγχρονων προτύπων και της σύγχυσης που υπάρχει για τον προσδιορισμό των μεγεθών, έχει συσταθεί μία επιτροπή που ονομάζεται American Society of Testing and Materials (ASTM), για να αναπτύξει νέα πρότυπα για τη βιομηχανία. Η επιτροπή αυτή έχει δημοσιεύσει ένα ενημερωμένο πρότυπο μεγεθολόγιο για την κατηγορία «Δεσποινίδες», το D Το πρότυπο αυτό δεν προέκυψε από νέα ανθρωπομετρικά δεδομένα, αλλά συντάχθηκε με βάση την εμπειρία των σχεδιαστών και τις παρατηρήσεις της αγοράς για να απεικoνίσει το μεγεθολόγιο που σήμερα χρησιμοποιείται συνηθέστερα από τους κατασκευαστές και τον τομέα διακίνησης ενδυμάτων στις ΗΠΑ. Τα αποτελέσματα επαληθεύτηκαν με την διασταύρωση στοιχείων από ανθρωπομετρικές βάσεις δεδομένων του στρατού και του ναυτικού των ΗΠΑ [Roach, 1996; American Society for Testing and Materials, 1994]. Το πρότυπο αυτό αποτελείται από δέκα μεγέθη, κάθε μέγεθος προσδιορίζεται από 39 σωματομετρικές μετρήσεις. Τα μεγέθη κυμαίνονται από το μέγεθος 2 με μία μέτρηση θώρα 81,28 cm έως το μέγεθος 20 με μέτρηση θώρακα 113 cm. Οι μετρήσεις του αναστήματος κυμαίνονται από 161,3 cm έως 172 cm. Το πρότυπο ASTM D επιλέχτηκε για να συγκριθεί με τα βελτιστοποιημένα μεγεθολόγια, δεδομένου ότι είναι το πιο πρόσφατα αναπτυγμένο μεγεθολόγιο για τον γυναικείο πληθυσμό των ΗΠΑ που αντιστοιχεί σε κάποιο βαθμό σε μία διαθέσιμη ανθρωπομετρική βάση δεδομένων. 48

49 3.2 Ενιαίο μεγεθολόγιο για την Ευρώπη Σήμερα, η κοινή ευρωπαϊκή αγορά έχει καθιερωθεί ιδιαιτέρως με την εδραίωση του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος, το ευρώ. Η διακίνηση των προϊόντων και η αναδιανομή των καταναλωτών γίνεται πολύ ευκολότερα με τις νέες σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί μεταξύ των κρατών. Παρόλη όμως την κατάργηση των συνόρων μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στον τομέα της ένδυσης δεν υπάρχει ενιαίο μεγεθολόγιο με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη σύγχυση στους καταναλωτές. Η ευρωπαϊκή σύγχυση, η οποία σημαίνει ότι άτομα με παρόμοιες σωματομετρικές διαστάσεις βρίσκουν πολλά διαφορετικά μεγέθη ενδυμάτων στις διαφορετικές χώρες, δεν είναι πια κατάλληλη για τις παγκοσμιοποιημένες αγορές. Γι αυτό το λόγο, κρίνεται απαραίτητο να γίνει μία απλοποίηση των διάφορων μεγεθολογίων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη [Lanenegger και Van Osch, 2002]. Οι σωματομετρικές μετρήσεις και οι σχέσεις μεταξύ τους αλλάζουν με το πέρασμα του χρόνου. Τα αίτια των μεταβολών αυτών είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής, των διατροφικών συνηθειών καθώς και η αυξανόμενη ποικιλομορφία του πληθυσμού. Επομένως, και η σχέση μεταξύ του μεγέθους του ενδύματος και των σωματομετρικών διαστάσεων επίσης αλλάζει [Walter, 2002]. Ο στόχος της προτυποποίησης των μεγεθών στην Ευρώπη και η δημιουργία ενός ενιαίου μεγεθολογίου, δεν είναι κάτι καινούριο. Τη δεκαετία του 1970 ένα ενιαίο ευρωπαϊκό μεγεθολόγιο ξεκίνησε για να αντιμετωπίσει τις αντιφάσεις μεταξύ των εθνικών συστημάτων και για να ικανοποιήσει τις εξειδικευμένες ανάγκες κάθε χώρας. Μέσα από διάφορες έρευνες, αποδείχθηκε ότι είναι δυνατόν να υπάρξει συμφωνία για τα παιδικά ενδύματα, για τα οποία στις περισσότερες χώρες η κύρια διάσταση για τα μεγέθη μετατοπίστηκε από την ηλικία στο ύψος. Το 1977 επιτεύχθηκε η πρώτη συμφωνία στον Οργανισμό Διεθνών Προτύπων (International Standards Organization ISO) για ένα ενιαίο μεγεθολόγιο ενδυμάτων. Υιοθετήθηκαν τέσσερις κατευθυντήριες γραμμές ως βάση για τους μελλοντικούς πίνακες ταξινόμησης μεγεθών: 1. Χρήση σωματομετρικών μετρήσεων 2. Χρήση μίας έως τριών σωματομετρικών διαστάσεων ελέγχου ανά ένδυμα 3. Χρήση ενιαίου μετρικού συστήματος (Διεθνές Σύστημα Μονάδων) 4. Εισαγωγή εικονογραμμάτων για να ξεπεραστεί το πρόβλημα των διαφορετικών γλωσσών ανά την Ευρώπη Μεγεθολόγιο Mondoform Σύμφωνα με τον Palaganas (1991), τo 1986 Ελβετοί κατασκευαστές ενδυμάτων πρότειναν την δημιουργία μίας 49

50 διεπιστημονικής ερευνητικής ομάδας με εκπροσώπους παραγωγών, εμπόρων και οργανισμών από 11 διαφορετικές χώρες. Μετά από τρία χρόνια ερευνών προέκυψε μία σειρά από πρότυπα ISO γνωστά ως Mondoform ή Ελβετικό Σύστημα. Αυτό ήταν το κλειδί για τη δημιουργία ενός διεθνούς συστήματος ταξινόμησης μεγεθών. Μετά την ολοκλήρωση της τεχνικής δουλειάς, υπήρχε το ζήτημα του τρόπου παρουσίασης του ενιαίου μεγεθολογίου, έτσι ώστε να γίνεται εύκολα κατανοητό σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Το μεγεθολόγιο Mondoform βασίστηκε στους εξής παράγοντες: Αριθμούς, για τον σαφή προσδιορισμό των μεγεθών Εικονογράμματα, για τον έλεγχο των διαστάσεων Σύμβολα, για τους διαφορετικούς σωματότυπους Χρώματα, για τα ύψη σωμάτων Εξαψήφιο κώδικα EDP, για το εμπόριο των προϊόντων Αν και το Mondoform χρησιμοποιεί επεξηγηματικά σκίτσα (Σχήμα 23) καθώς και τις έννοιες της κύριας και της δευτερεύουσας μέτρησης, ωστόσο δεν περιλαμβάνει στα σκίτσα τις διαστάσεις που πραγματικά καθορίζουν το μέγεθος, αλλά χρησιμοποιεί μετρήσεις ανεξάρτητες από τον σωματότυπο και τις ιδιαιτερότητές του. Σχήμα 23: Παράδειγμα ετικέτας του μεγεθολογίου Mondoform για γυναικεία μπλούζα. Το βασικό στοιχείο του Mondoform είναι ότι βασίζεται σε ήδη υπάρχοντα πρότυπα ISO και προτείνει για τα μεγέθη κλιμακωτή διαβάθμιση, κρατώντας σταθερή τιμή σε ορισμένες διαστάσεις, όπως το ύψος, αναγνωρίζοντας την πολυμορφία των σωματότυπων. Με την πάροδο των ετών, το σύστημα Mondoform αναθεωρήθηκε, έτσι ώστε οι σημαντικές σωματομετρικές μετρήσεις (Ύψος, Περίμετρος Μέσης και Γοφών) να μπορούν να συσχετισθούν με έναν πιο ευέλικτο τρόπο με τις σειρές των μεγεθών. Η καθιέρωση ενός 50

51 σαφούς τρόπου σήμανσης των μεγεθών αποδείχθηκε δύσκολη. Η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν η εξής: Καθορίστηκε η ενιαία διαδικασία σωματομετρικών μετρήσεων. Οι αντίστοιχες θέσεις μέτρησης καθορίστηκαν με βάση τα εικονογράμματα του ISO. Συμφωνήθηκαν οι κύριες και οι δευτερεύουσες διαστάσεις(pren ). Προσδιορίσθηκαν τα σημεία έναρξης και τα διαστήματα μεταξύ των ανεξάρτητων σειρών μεγεθών (pren ). Το νέο σύστημα είναι απλό και μπορεί να καθιερωθεί με λογικό κόστος. Για τον καταναλωτή, χρειάζεται να μεταφραστεί το μεγεθολόγιο που χρησιμοποιείται στην χώρα του στο νέο ευρωπαϊκό μέγεθος κατά τη φάση της προσαρμογής. Κάθε νέα πρόταση απαιτεί χρόνο, προσπάθεια και χρήματα. Τα πλεονεκτήματα που θα επέλθουν από την εφαρμογή του συστήματος αυτού θα είναι η πιο εστιασμένη παραγωγή, οι περισσότερες πωλήσεις και η μεγελύτερη ικανοποίηση των καταναλωτών, καθώς το νέο σύστημα προσδιορισμού θα μειώσει τα προβλήματα επικοινωνίας. 3.3 Χαρακτηριστικές διαστάσεις σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα Σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα pren για τον προσδιορισμό μεγέθους ενδυμάτων ισχύουν οι παρακάτω ορισμοί: Κύρια διάσταση: Είναι εκείνη η μέτρηση του σώματος σε εκατοστά, η οποία πρέπει να χρησιμοποιηθεί στην υπόδειξη του μεγέθους ενός ενδύματος για τον καταναλωτή. Δευτερεύουσα διάσταση: Είναι εκείνη η μέτρηση του σώματος σε εκατοστά, που μπορεί πρόσθετα να χρησιμοποιηθεί στην υπόδειξη του μεγέθους ενός ενδύματος για τον καταναλωτή. Τυποποιημένο εικονόγραμμα: Είναι ένα εικονόγραμμα που χρησιμοποιείται για να δείξει τη θέση των σχετικών διαστάσεων στο σώμα. Σύμφωνα με το ISO 3635 και το ISO 4415 δίνονται οι παρακάτω ορισμοί των ελεγχόμενων διαστάσεων μαζί με επεξηγηματικά σκίτσα: α. Ύψος Το ύψος ορίζεται ως η κάθετη απόσταση μεταξύ εδάφους και του ψηλότερου άκρου του κρανίου, με το υποκείμενο να είναι ξυπόλητο ή να φοράει κάλτσες. 51

52 β. Βάρος Το βάρος μετράται με τη χρήση ηλεκτρονικού ζυγού. Το άτομο ανεβαίνει στο ζυγό φορώντας μόνο τα εσώρουχα του. γ. Περίμετρος Λαιμού Η περίμετρος του λαιμού ορίζεται ως η περίμετρος η οποία λαμβάνεται στον έβδομο σπόνδυλο στο πίσω μέρος του αυχένα και καταλήγει στο μπροστινό μέρος του λαιμού με γωνία 45 μοιρών. δ. Περίμετρος Στήθους Η περίμετρος του στήθους λαμβάνεται στο σημείο στο οποίο το στήθος έχει τη μεγαλύτερη περιφέρεια. Η μέτρηση λαμβάνεται με τη μετροταινία τοποθετημένη οριζόντια σε σχέση με το έδαφος. ε. Περίμετρος Μέσης (ομφαλός) Είναι η περίμετρος της φυσικής γραμμής μέσης, η οποία οριοθετείται μεταξύ του κατώτερου μέρους των πλευρών και της κορυφής των οστών και των ισχίων. Μετριέται με το σώμα να στέκεται κάθετο, αναπνέοντας κανονικά και με χαλαρή κοιλιά. 52

53 στ. Περίμετρος Γοφών Η περίμετρος των γοφών λαμβάνεται στο σημείο όπου παρατηρείται η μεγαλύτερη προεξοχή τους. Η μέτρηση λαμβάνεται με τη μετροταινία τοποθετημένη οριζόντια σε σχέση με το έδαφος. ζ. Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Το εσωτερικό μήκος ποδιού είναι η απόσταση μεταξύ του σημείου επαφής του πέλματος με το έδαφος και του καβάλου. Η απόσταση αυτή μετριέται κατά μήκος του ποδιού. η. Μήκος Ακρώμυου - Καρπού Απόσταση μεταξύ της αιχμής του ώμου και την εξωτερική κατώτερη αιχμή του καρπού, η οποία μετριέται κατά μήκος του χεριού δια μέσω του αγκώνα, του χεριού και του μπράτσου σε κάθετο επίπεδο. Ο μετρούμενος στέκεται με τις γροθιές του γύρω στα 15 εκ μακριά από τους γοφούς. Προκειμένου ο καταναλωτής να διαλέξει το μέγεθος που του εφαρμόζει καλύτερα υπάρχουν τις εξής συνθήκες: Συνθήκη 1: Το ένδυμα να χωράει το σώμα του Συνθήκη 2: Το ένδυμα να ικανοποιεί τις ανάγκες του για επαρκή κάλυψη του σώματός του Λαμβάνοντας υπόψιν τις παραπάνω συνθήκες, θα πρέπει να επισημανθούν οι διαστάσεις που συμβάλλουν στην επιλογή του 53

54 μεγέθους. Ανάλογα με το είδος του ενδύματος θα πρέπει να γίνει ο καθορισμός των κυρίων και των δευτερεύουσων διαστάσεων. Ως κύριες διαστάσεις ορίζονται αυτές που ικανοποιούν την Συνθήκη 1, ενώ ως δευτερεύουσες χαρακτηρίζονται οι διαστάσεις που ικανοποιούν τη Συνθήκη 2 [Langenegger και Van Osch, 2002]. Η κατηγοριοποίηση των ενδυμάτων μπορεί να γίνει σε 4 επίπεδα: 1 ο επίπεδο: αφορά το φύλο του καταναλωτή στο οποίο απευθύνεται: Γυναικεία, Ανδρικά. 2 ο επίπεδο: σχετίζεται με το αν το ρούχο έχει σχεδιαστεί για το πάνω (μπλούζα, πουκάμισο, κτλ.) ή για το κάτω μέρος (παντελόνι, φούστα) του σώματος. 3 ο επίπεδο: αναφέρεται στο κριτήριο άνεσης του προϊόντος: Αρκετά άνετα, Άνετα, Εφαρμοστά. 4 ο επίπεδο: σχετίζεται με την ονομασία του ενδύματος: παντελόνι, πουκάμισο, φούστα κτλ. 3.4 Σήμανση μεγεθολογίων Η σήμανση των μεγεθών διαφέρει μεταξύ των χωρών και των κατασκευαστών με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση στους καταναλωτές όσον αφορά τη σωστή επιλογή του μεγέθους του ενδύματος. Η σήμανση του μεγέθους γίνεται με διάφορους κωδικούς, όπως 38, 40, 42 ή XS, S, M, L, XL. Όσον αφορά τους διανομείς προϊόντων ρουχισμού, αυτοί αναγράφουν στις ετικέτες την αντιστοιχία για κάθε χώρα προορισμού. Συνήθως η επιλογή της σήμανσης γίνεται από τον κατασκευαστή και δυστυχώς σε ελάχιστες περιπτώσεις η σήμανση γίνεται κατά τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να διευκολύνεται ο καταναλωτής στην επιλογή του καταλληλότερου ενδύματος. Τα κύρια κριτήρια επιλογής σήμανσης των μεγεθών είναι: Σύστημα μετρήσεων (εκατοστά/ ίντσες) Διάσταση ελέγχου για επιλεγμένα ενδύματα Χαρακτηριστική ονομασία μεγέθους Όσον αφορά την παγκόσμια αγορά μετά από εκτεταμένη έρευνα, η οποία διεξήχθη τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, συντάχθηκαν οι παρακάτω πίνακες οι οποίοι παρουσιάζουν τις διαφορές μεταξύ των συστημάτων σήμανσης μεγεθών. Παλτό/ Κοστούμι Πουκάμισα Ευρώπη ΗΠΑ Μ. Βρετανία Ιαπωνία S M L XL Πίνακας 5: Αντιστοιχία μεγεθών Ευρώπης, ΗΠΑ, Μεγάλης Βρετανίας και Ιαπωνίας για ανδρικά ενδύματα. 54

55 Με την ονομασία «Ευρώπη», συνήθως εννοείται ότι χρησιμοποιείται μεγεθολόγιο συγκεκριμένης χώρας, όπως της Γαλλίας ή της Γερμανίας. Στην ηπειρωτική Ευρώπη τα δεδομένα είναι αρκετά διαφορετικά. Ενώ συνήθως η σήμανση των μεγεθών γινόταν με τη χρήση αριθμών, τα τελευταία χρόνια συχνά ακολουθείται το σύστημα σήμανσης με γράμματα (XS-Extra Small, S-Small, M-Medium, L-Large, XL- Extra Large). Σε όλα τα είδη ενδυμάτων δεν υπάρχει ομοιογένεια όσον αφορά τα συστήματα σήμανσης μεγέθους. Το πρόβλημα δεν εντοπίζεται μόνο στην ανομοιομορφία στη σήμανση των μεγεθών μεταξύ των χωρών, αλλά το πρόβλημα διογκώνεται μάλιστα, όταν και οι κατασκευαστές μέσα στην ίδια χώρα χρησιμοποιούν δικό τους σύστημα σήμανσης. Τα προβλήματα που προκύπτουν από τις διαφορές στην μεθοδολογία σήμανσης είναι έντονα τόσο στις διεπιχειρηματικές συναλλαγές, αλλά πρωτίστως στις σχέσεις μεταξύ των εταιρειών και των καταναλωτών. Έχουμε δει πολλές φορές για παράδειγμα το νούμερο M (Medium) ενός ρούχου μιας εταιρείας να εφαρμόζει σε έναν καταναλωτή, ενώ το νούμερο M (Medium) ενός ρούχου μιας άλλης εταιρείας να του είναι είτε μικρό είτε μεγάλο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια των καταναλωτών έχοντας επιπτώσεις στα κέρδη των εταιρειών ένδυσης. Το σύστημα σήμανσης και ταξινόμησης μεγεθών για τον ανδρικό ρουχισμό του πάνω μέρους του σώματος βασίζεται στις διαστάσεις του ύψους, της περιμέτρου του στήθους και του όλου αναστήματος. Ο βασικός προσδιορισμός του μεγέθους του ρούχου βασίζεται στην περίμετρο του στήθους και των πολλαπλάσιών του. Για τον γυναικείο ρουχισμό του πάνω μέρους του σώματος ο προσδιορισμός του μεγέθους γίνεται με βάση την ίδια αρχή. Επιπλέον, οι διαστάσεις του ύψους, της περιμέτρου του στήθους και των γοφών συχνά χρησιμοποιούνται όχι μόνο για τον καθορισμό των συντεταγμένων αλλά και για τον γενικότερο προσδιορισμό των μεγεθών. Ο Πίνακας 6 δείχνει μία γενικότερη παρουσίαση των μεγεθών για γυναικεία ρούχα για το πάνω μέρος του σώματος που υπάρχουν σε μερικές ευρωπαϊκές χώρες και τη σύγκριση των πιο σχετικών μετρήσεων όπως η περίμετρος στήθους, η περίμετρος γοφών το ύψος και η περίμετρος μέσης [Ujevic et al. 2004]. 55

56 Πίνακας 6: Συστήματα ταξινόμησης μεγεθών σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες [Ujevic et al. 2004] Γερμανία Περίμετρος στήθους Περίμετρος γοφών Ύψος Περίμετρος μέσης Ιταλία Περίμετρος στήθους Περίμετρος γοφών Ύψος Περίμετρος μέσης Ολλανδία Περίμετρος στήθους Περίμετρος γοφών Ύψος Περίμετρος μέσης Γαλλία Περίμετρος στήθους Περίμετρος γοφών Ύψος Περίμετρος μέσης Σλοβενία Περίμετρος στήθους Περίμετρος γοφών Ύψος Περίμετρος μέσης Κροατία Περίμετρος στήθους Ύψος Περίμετρος μέσης Είναι φανερό ότι υπάρχει πληθώρα μεγεθολογίων στην Ευρώπη. Η διακίνηση προϊόντων ένδυσης μεταξύ των χωρών της Ευρωπαίκής Ένωσης καθώς και οι εισαγωγές από τρίτες χώρες, πρέπει να ξεπεράσουν το πρόβλημα της σήμανσης του μεγέθους μεταξύ άλλων. Η κάθε χώρα έχει υιοθετήσει άτυπα κάποιο σύστημα σήμανσης μεγεθών των προϊόντων ένδυσης. Το πρόβλημα διογκώνεται, όταν και οι επιχειρήσεις μέσα στην ίδια χώρα υιοθετούν δικό τους σύστημα σήμανσης μεγεθών. Τα προβλήματα τα οποία προκύπτουν από τις διαφορές στη μεθοδολογία απόδοσης και σήμανσης του μεγέθους είναι έντονα τόσο στις διεπιστημονικές συναλλαγές, όσο και στις σχέσεις μεταξύ εταιρειών και καταναλωτών. Επομένως, εκτός από τη διαδικασία ανάπτυξης νέων μεγεθολογίων, πρέπει να δοθεί σημασία και στη διαδικασία σήμανσής τους προκειμένου να διευκολύνονται οι καταναλωτές αλλά και οι κατασκευαστές ενδυμάτων. 56

57 4ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Μέθοδοι ανάπτυξης μεγεθολογίων 4.1 Βελτιστοποιημένα συστήματα ταξινόμησης μεγεθών Τα βελτιστοποιημένα συστήματα μεγεθολόγησης δημιουργήθηκαν χρησιμοποιώντας τη μεθοδολογία βελτιστοποίησης που περιγράφουν οι McCulloch et al. (1998). H βάση της μεθοδολογίας αυτής, είναι η εφαρμογή μαθηματικών μοντέλων που περιγράφουν την κατάλληλη εφαρμογή του ρούχου που αντιλαμβάνεται ο καταναλωτής όταν δοκιμάζει ένα συγκεκριμένο μέγεθος. Η αρχή της εφαρμογής του ρούχου λαμβάνεται από ένα όργανο μέτρησης που υπολογίζεται από την ασυμφωνία μεταξύ των σωματομετρικών μετρήσεων του δείγματος και τις πρωτότυπες σχεδιαστικές αξίες του μεγέθους. Όταν υπάρχει μεγάλη ασυμφωνία των αποτελεσμάτων, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει κακή εφαρμογή του ενδύματος. Τα αποτελέσματα αυτής της ανάλυσης έδειξαν ότι ο ενδογενής προσδιορισμός του μεγέθους και η μη απαίτηση μιας «βηματικής» δομής του μεγεθολογίου, είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρχουν ουσιαστικές βελτιώσεις ως προς την καλή εφαρμογή του ενδύματος σε σχέση με υπάρχοντα μεγεθολόγια. Η μεθοδολογία αυτή επιτρέπει την ανάπτυξη μεγεθολογίων που μπορούν είτε να αυξήσουν τον ικανοποιούμενο πληθυσμό, είτε να μειώσουν τον αριθμό των μεγεθών στο μεγεθολόγιο, είτε να βελτιώσουν την καλή εφαρμογή του ενδύματος στο κάθε άτομο ξεχωριστά. Ένα πλεονέκτημα της διαδικασίας βελτιστοποίησης που χρησιμοποιείται είναι η δυνατότητά της να αναγνωρίζει τα άτομα που θα ικανοποιηθούν ταυτόχρονα με την επιλογή των πρωτότυπων μεγεθών του σώματος. Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι ότι η μέτρηση της απόστασης, που είναι η βάση της αλγοριθμικής διαδικασίας βελτιστοποίησης, αυτόματα αναθέτει τα άτομα στα καταλληλότερα μεγέθη. Αντίθετα, ευρετικές μέθοδοι επιλογής πρωτοτύπων αφήνουν άλυτο το πρόβλημα της εκχώρησης μεγεθών. Σε αυτή την εργασία, τέσσερις διαστάσεις επιλέχθηκαν για τη δημιουργία βέλτιστων συστημάτων, βασιζόμενες στην κρίση για το ποιες παράμετροι θα εξασφάλιζαν καλύτερη εφαρμογή ανάλογα με τον τύπο του ενδύματος. Οι διαστάσεις αυτές είναι: 1. περίμετρος γοφών 2. περίμετρος μέσης 3. ύψος καβάλου 1 4. μήκος καβάλου 2 1 Το ύψος καβάλου αντιστοιχεί στη μέτρηση της εσωτερικής ραφής των παντελονιών. 2 Το μήκος του καβάλου είναι η μέτρηση από το κέντρο του μπροστινού μέρους της μέσης, ανάμεσα στα πόδια μέχρι το κέντρο του πίσω μέρους της μέσης. 57

58 4.1.1 Τιμή της «συνολικής απώλειας» ως μέσο μέτρησης της καλής εφαρμογής Υπολογίζονται για ολόκληρο τον πληθυσμό οι αποστάσεις όλων των ατόμων από το καθορισμένο μέγεθός τους και δημιουργείται ένα συναθροιστικό μέτρο που εκφράζει το πόσο καλά εφαρμόζει το μεγεθολόγιο στον πληθυσμό. Χρησιμοποιώντας αυτό το μέτρο, που ονομάζεται «συνολική απώλεια», μπορούν να συγκριθούν διάφορα υπάρχοντα μεγεθολόγια [Gupta και Gangadhar, 2004]. Ένα βέλτιστο σύστημα μεγεθολόγησης με ένα δεδομένο αριθμό μεγεθών ορίζεται ως αυτό που ελαχιστοποιεί την τιμή της «συνολικής απώλειας». Σε ένα τέτοιο σύστημα ο μέσος όρος της απόστασης των ατόμων από το μέγεθός τους είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερος. Επομένως, κατά μέσο όρο το μεγεθολόγιο παρέχει την καλύτερη δυνατή εφαρμογή. Οι τιμές σχεδιασμού του προτύπου για κάθε μέγεθος του συνόλου των βελτιστοποιημένων μεγεθών βασίζεται στις μετρήσεις των ατόμων του δείγματος. Κάθε αριθμός σωματομετρικών μετρήσεων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία ενός συστήματος και είναι δυνατές διάφορες διαμορφώσεις της απόστασης. Για το σκοπό αυτής της απεικόνισης, ο τετραγωνικός μέσος όρος των λογαριθμικών διαφορών επιλέχτηκε ως μέτρο της απόστασης. Το πλεονέκτημα αυτού του απλού μέτρου είναι ότι η τιμή της απόστασης μπορεί να ερμηνευτεί ως μέσος όρος των ποσοστιαίων διαφορών μεταξύ των σωματομετρικών μετρήσεων ενός ατόμου και των τιμών σχεδιασμού των προτύπων για καθορισμένο μέγεθος. Η χρήση αυτή του τετραγωνικού μέσου όρου συνεπάγεται ότι ταυτόχρονα οι θετικές και οι αρνητικές διαφορές αυξάνουν την απόσταση. Επομένως, η εφαρμογή είναι χειρότερη και όταν το ρούχο είναι πολύ μεγάλο και όταν το ρούχο είναι πολύ μικρό ως προς μία συγκεκριμένη διάσταση. Η τιμή της «συνολικής απώλειας» ορίζεται ως ο μέσος όρος της ευκλείδειας απόστασης τριών διαστάσεων των εξεταζόμενων ατόμων από το κατάλληλο μέγεθός τους, χρησιμοποιώντας τον ακόλουθο τύπο [Gupta και Gangadhar, 2004]: Συνολική απώλεια j 1 3 i 1 ό _ έ _ i _ ά _ i Όπου i=1 το μέγεθος ή η διάσταση είναι η περίμετρος του στήθους, για i=2 το μέγεθος ή η διάσταση είναι η περίμετρος ισχύων (γοφών) και για i=3 το μέγεθος ή η διάσταση είναι η περίμετρος μέσης και Ν ο αριθμός ατόμων στην κατηγορία που εξετάζεται. N 2 58

59 4.1.2 Επιβολή δομικών περιορισμών στα συστήματα μεγεθολόγησης Ένα άλλο πλεονέκτημα της παραπάνω μεθόδου είναι ότι επιτρέπει να ληφθούν υπόψη πρόσθετες απαιτήσεις που περιορίζουν το σύστημα μεγεθολόγησης να θέσουν τις επιθυμητές σχέσεις μεταξύ των μεγεθών. Τα μεγέθη ακόμα επιλέγονται έτσι ώστε να αντιπροσωπεύουν τη βέλτιστη διευθέτηση μεταξύ εκείνων των συστημάτων που ικανοποιούν το δομικό προσδιορισμό. Υπάρχουν τρία διαφορετικά συστήματα: ένα γραμμικό σύστημα, ένα σύστημα δύο σειρών και ένα σύστημα χωρίς περιορισμούς. Το γραμμικό σύστημα δημιουργήθηκε με την εύρεση των δέκα μεγεθών με τέτοιο τρόπο ώστε οι αυξήσεις μεταξύ καθενός από τα μεγέθη σε κάθε μία από τις τέσσερις διαστάσεις να παραμένουν αναλογικά σταθερές. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως γραμμικό σύστημα στο οποίο οι αυξήσεις μεταξύ των μεγεθών υπολογίζονται ως ποσοστά της μέτρησης (για κάθε μία από τις τέσσερις σωματομετρικές μετρήσεις). Το σύστημα δύο σειρών μπορεί να θεωρηθεί ως ένωση δύο γραμμικών συστημάτων με πέντε μεγέθη το καθένα. Οι αυξήσεις είναι αναλογικά σταθερές μέσα σε κάθε σειρά, αλλά όχι απαραιτήτως το ίδιο πράγμα μεταξύ των δύο σειρών. Γεωμετρικά αυτό έχει ως αποτέλεσμα να οδηγεί σε δύο γραμμές που δεν είναι απαιρήτως παράλληλες. Το σύστημα χωρίς περιορισμούς δημιουργήθηκε από την έρευνα των 10 βέλτιστων μεγεθών χωρίς περιορισμούς. Σε αυτή την περίπτωση, το σύστημα που δημιουργήθηκε δεν είναι γραμμικό σε καμία από τις τέσσερις διαστάσεις και η τιμή μεταξύ των μεγεθών είναι διαφορετική για κάθε μέγεθος και για κάθε διάσταση. Για να υπάρξει μία σύγκριση των συστημάτων αυτών, έγινε μαθηματικός υπολογισμός της τιμής της «συνολικής απώλειας» για καθένα από αυτά. Η «συνολικη απώλεια», είναι ένα συναθροιστικό μέτρο της απόκλισης μεταξύ κάθε σωματομετρικής μέτρησης κάθε ατόμου ξεχωριστά και της αντίστοιχης τιμής του πιο κοντινού μέγεθους σ αυτόν. Αυτή η «συνολική απώλεια» μπορεί να ερμηνευτεί ως η μέση τιμή αναλογικά μεταξύ των ατόμων και των μεγεθών. Η συνολική απώλεια κάθε συστήματος αναφέρεται στον Πίνακα 7 [Ashdown, 1998]. 59

60 Σύστημα μεγεθολόγησης Μέτρο «συνολικής απώλειας» ASTM D Γραμμικό (Linear optimized system) Δύο σειρών (Two tiered optimized system) Χωρίς περιορισμούς (Optimized system with no constraints) Πίνακας 7: Σύγκριση συστημάτων μεγεθολόγησης βάσει του μέτρου «συνολικής απώλειας» [Ashdown, 1998]. Η αξιοπιστία του μέτρου αυτού μπορεί να επαληθευτεί με τη διεξαγωγή μιας κατάλληλης πραγματικής δοκιμής ενός βελτιστοποιημένου μεγεθολογίου σε ένα δείγμα ατόμων από τον σημερινό πληθυσμό. Σύμφωνα με το μέτρο της «συνολικής απώλειας», όλα τα βέλτιστα συστήματα είναι επιτυχέστερα από το ASTM D Αν τα άτομα του δείγματος ελέγχου θα έπρεπε να επιλέξουν το μέγεθος που τους εφαρμόζει καλύτερα σύμφωνα με το σύστημα μεγεθολόγησης ASTM D , θα έβρισκαν κατά μέσο όρο ότι οι διαστάσεις τους θα διέφεραν συνολικά 4,8% από τις διαστάσεις για τις οποίες προορίζονταν αυτά τα ενδύματα. Από την άλλη μεριά, αν είχαν να επιλέξουν το μέγεθος που τους εφαρμόζει καλύτερα σύμφωνα με οποιοδήποτε από τα βέλτιστοποιημένα συστήματα, τότε κατά μέσο όρο οι σωματομετρικές τους διαστάσεις θα διέφεραν συνολικά μόνο 2,7-2,9% από τις διαστάσεις για τις οποίες προορίζονταν τα ενδύματα αυτά [Ashdown, 1998]. To γραμμικό βελτιστοποιημένο σύστημα σχεδιάστηκε με αυτόν τον τρόπο προκειμένου να έχει την ίδια βασική δομή με το ASTM D , αλλά τα μεγέθη σε αυτό το σύστημα επιλέχθηκαν άμεσα από τις τέσσερις σχετικές σωματομετρικές διαστάσεις. Χωρίς να παραβιάζεται ο περιορισμός που διατηρεί τη δομή του μεγεθολογίου γραμμική, τα μεγέθη τοποθετούνται με πιο αποδοτικό τρόπο για να ικανοποιήσουν τα άτομα του δείγματος. Αν και αυτό είναι το λιγότερο αποτελεσματικό από τα βελτιστοποιημένα συστήματα, ξεπερνά το σύστημα ASTM D Το βελτιστοποιημένο σύστημα δύο σειρών παρουσιάζει περαιτέρω βελτίωση όταν μετριέται η «συνολική απώλεια». Οι περιορισμοί που χρησιμοποιήθηκαν για να δημιουργηθεί αυτό το σύστημα θα μπορούσαν να παρέχουν έναν νέο τρόπο για τη δημιουργία κατηγοριών μεγεθών, δεδομένου ότι διαιρεί το δείγμα σε ομάδες που θα διαμορφώσουν τα βέλτιστα γραμμικά μεγεθολόγια για το σύνολο του δείγματος. Το καλύτερο σύστημα που βασίζεται στη μέτρηση της «συνολικής απώλειας» είναι το βελτιστοποιημένο σύστημα χωρίς περιορισμούς. Αυτό είναι κατανοητό, καθώς το σύστημα αυτό δεν έχει δομικούς περιορισμούς κατά την διαδικασία δημιουργίας των μεγεθών, έτσι ώστε να παρέχει την καλύτερη δυνατή εφαρμογή για όλο τον πληθυσμό. 60

61 ASTM Γραμμική Δύο Σειρών Χωρίς Περιορισμούς Μέγεθος Συχνότητα Μέγεθος Συχνότητα Μέγεθος Συχνότητα Μέγεθος Συχνότητα A B C D E F G H I J A1 B1 C1 D1 E1 A2 B2 C2 D2 E A B C D E F G H I J Σύνολο 376 Σύνολο 376 Σύνολο 376 Σύνολο 376 Πίνακας 8: Συχνότητες κατανομής των συστημάτων μεγεθολόγησης σε δείγμα 376 ατόμων [Ashdown, 1998]. 4.2 Χρήση σωματομετρικών δεδομένων στην ανάπτυξη μεγεθολογίων Η διαδικασία ανάπτυξης διαγραμμάτων για τα σωματομετρικά μεγέθη περιλαμβάνει τη συλλογή ανθρωπομετρικών μετρήσεων ενός συγκεκριμένου πληθυσμού και ο διαχωρισμός του σε ομογενείς ομάδες για τον σκοπό της κατασκευής ενδυμάτων. Οι περισσότερες χρησιμοποιούμενες μέχρι σήμερα τεχνικές είναι μάλλον περίπλοκες και βασίζονται σε περίπλοκους μαθηματικούς υπολογισμούς. Η μελέτη των Gupta και Gangadhar (2004) αποτελεί μία απλή στατιστική προσέγγιση για την ανάπτυξη μεγεθολογίων βασισμένων σε ανθρωπομετρικά δεδομένα. Αποδείχθηκε ότι είναι δυνατόν να καλυφθούν οι ανάγκες του 95% του πληθυσμού με τη χρησιμοποίηση 11 μεγεθών. Πραγματοποιήθηκε ανάλυση πολλών μεταβλητών για να εντοπιστούν οι σχέσεις μεταξύ τους. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε ανάλυση των κύριων διαστάσεων για να προσδιοριστούν οι βασικές σωματομετρικές μετρήσεις, οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για τον διαχωρισμό του πληθυσμού σε ομάδες. Ως κρίσιμες διαστάσεις για τη σωστή εφαρμογή των ενδυμάτων προσδιορίστηκαν η περίμετρος του στήθους, για το πάνω μέρος του σώματος, και η περίμετρος των γοφών, για το κάτω μέρος του σώματος. Επίσης έγινε η κατανομή του πληθυσμού σε σωματότυπους και ο έλεγχος των μεγεθολογίων έγινε με τον υπολογισμό του μέτρου της «συνολικής απώλειας» της καλής εφαρμογής [Gupta και Gangadhar, 2004; Μπαμπά, 2004]. Μέσα από τη διαδικασία που ακολουθήθηκε, διαπιστώθηκε ότι πράγματι υπάρχει μεγάλη ποικιλομορφία στα είδη των σωματότυπων και στη συσχέτιση με τις επιμέρους διαστάσεις. Επομένως, με την παραπάνω διαδικασία διευκολύνεται σε μεγάλο βαθμό η ανάπτυξη μεγεθολογίων που να ικανοποιούν τις ανάγκες του μεγαλύτερου δυνατού ποσοστού του πληθυσμού. 61

62 5ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Εφαρμογή μεθοδολογίας για την ανάπτυξη συστήματος ταξινόμησης μεγεθών βάσει ελληνικών ανθρωπομετρικών δεδομένων Στην Ελλάδα, η παραγωγή ενδυμάτων βασίζεται σε αρκετά ξεπερασμένα μεγεθολόγια που μάλιστα δεν συμβαδίζουν με τη μορφολογία και τις απαιτήσεις του ελληνικού πληθυσμού. Ως επί το πλείστον, χρησιμοποιούνται μεγεθολόγια από το εξωτερικό κυρίως της Γαλλίας και των ΗΠΑ έχοντας σαν αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλές φορές προβλήματα στην καλή εφαρμογή των ενδυμάτων. Στο παρελθόν, δεν είχε γίνει κάποια προσπάθεια ανάπτυξης κάποιου μεγεθολογίου αποκλειστικά για τον ελληνικό πληθυσμό. Ένας λόγος ήταν ότι για να γίνει αυτό, θα έπρεπε πρώτα να γίνει καταγραφή και ανάλυση σωματομετρικών δεδομένων των Ελλήνων, διαδικασία χρονοβόρα και με μεγάλο κόστος. Παρόμοιες προσπάθειες έγιναν τη δεκαετία του 80 αλλά από τότε δεν υπήρξε ενημέρωση των δεδομένων. Όπως έχει αναφερθεί και προηγουμένως, τα σωματομετρικά δεδομένα των χωρών έχουν αλλάξει μέσα στις δεκαετίες και ιδιαιτέρως τα τελευταία 20 χρόνια. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν θα μπορούσε να μην ισχύει και για την Ελλάδα. Εξαιτίας του νέου τρόπου διατροφής και του τρόπου ζωής, οι διαστάσεις των Ελλήνων έχουν αλλάξει. Παρατηρείται αύξηση των τιμών των γραμμικών διαστάσεων (όπως το ύψος) καθώς επίσης και των μετρήσεων περιμέτρου (περίμετρος γοφών, μέσης κ.ά.). Επομένως, είναι φανερό ότι η παραγωγή ενδυμάτων στην Ελλάδα πρέπει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα προκειμένου να υπάρχουν καλύτερα αποτελέσματα. 5.1 Στατιστική ανάλυση σωματομετρικών στοιχείων για τον κλάδο της ένδυσης στην Ελλάδα Εξαιτίας της έλλειψης σωματομετρικών μετρήσεων για την Ελλάδα, κατά την περίοδο το ΕΛΚΕΔΕ - Κέντρο Σχεδιασμού και Τεχνολογίας - σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Σωματομετρίας στα πλαίσια του Προγράμματος EUREKA HUMANOID E!3760, διεξήγαγε έρευνα και πλήρη στατιστική ανάλυση σωματομετρικών στοιχείων για τον κλάδο της ένδυσης. Συνολικά, η έρευνα αυτή αναφέρεται σε μετρήσεις 1011 αντρών και 989 γυναικών ηλικιών από 20 έως 65 ετών. Η συλλογή των ανθρωπομετρικών δεδομένων έγινε με τη χρήση μετροταινίας και αναστημομέτρου και με τη χρήση νέων τεχνολογιών (3D body scanners). 62

63 Οι διαστάσεις που αναλύονται είναι: Γραμμικές Διαστάσεις: Ανάστημα Εσωτερικό μήκος ποδιού Μήκος ακρώμυου-καρπού Διαστάσεις Περιμέτρου: Περίμετρος Στήθους Περίμετρος Βάσης Στήθους Περίμετρος Λαιμού Περίμετρος Μέσης (ομφαλός) Περίμετρος Γοφών Στόχος του κεφαλαίου αυτού είναι να εφαρμοστεί μεθοδολογία για την ανάπτυξη συστήματος ταξινόμησης βάσει ελληνικών ανθρωπομετρικών δεδομένων, έτσι ώστε να αναπτυχθούν τα κατάλληλα μεγεθολόγια για τις ελληνίδες ηλικίας από 20 έως 65 ετών. 5.2 Μεθοδολογία Η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη των νέων μεγεθολογίων για τον ελληνικό πληθυσμό περιγράφεται στα παρακάτω στάδια [Μπαμπά, 2004 ]: 1. Στατιστική ανάλυση των σωματομετρικών δεδομένων Κατά το στάδιο αυτό, γίνεται στατιστική ανάλυση των δεδομένων που περιλαμβάνει τον υπολογισμό της μέσης τιμής (mean), του μέσου (median), της τυπικής απόκλισης (standard deviation), την ασύμμετρη κατανομή (skew), τη μέγιστη τιμή (max) και την ελάχιστη τιμή (min) για κάθε μία από τις διαστάσεις που εξετάζονται. 2. Ανάλυση γραμμικής συσχέτισης Στο στάδιο αυτό, ελέγχεται η γραμμική συσχέτιση μεταξύ των διαστάσεων. Ο σκοπός της διαδικασίας αυτής είναι η κατασκευή ενός σετ μεταβλητών με τις οποίες να προσδιορίζονται οι κύριες και τις δευτερεύουσες διαστάσεις. Οι σχέσεις μεταξύ των σωματομετρικών διαστάσεων για το υπό εξέταση δείγμα πληθυσμού είναι απαραίτητες για την κατασκευή των πατρόν. 3. Ταξινόμηση πληθυσμού σε σωματότυπους Στο τρίτο στάδιο, ταξινομείται ο πληθυσμός σε σωματότυπους, για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης μεγεθολογίων. Η ταξινόμηση αυτή, γίνεται με βάση: Το ύψος Και την «τιμή διαφοράς» ή «Drop Value» όπου ισούται με την διαφορά της Περιφέρειας με την Περίμετρο Μέσης. 63

64 Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, για τον προσδιορισμό της γενικής μορφής των σωμάτων (σωματότυπων) χρησιμοποιείται η κατανομή, της «τιμής διαφοράς» ή «Drop Value» ή διαφοράς ΔΠ. Οι τιμές αυτής της κατανομής βοηθούν στο να προσδιορισθούν οι σχέσεις μεταξύ των βασικών διαστάσεων που καθορίζουν την μορφή των σωμάτων [Cooklin, 1999]. 4. Προσδιορισμός κύριων διαστάσεων Στο στάδιο αυτό ταξινομείται ο εξεταζόμενος πληθυσμός σε σειρές μεγεθών, οι οποίες αναπτύσσονται με βάση την Περιφέρεια ως κύρια (χαρακτηριστική) σωματομετρική διάσταση για την κατασκευή ενδυμάτων για το κάτω μέρος του σώματος. Στην παρούσα διπλωματική εργασία θα ασχοληθούμε με τον γυναικείο πληθυσμό και με τη δημιουργία μεγεθολογίων μόνο για το κάτω μέρος του σώματος (παντελόνι, φούστα). Αντίστοιχη ταξινόμηση γίνεται και ως προς τις δευτερεύουσες διαστάσεις: ύψος και εσωτερικό μήκος ποδιού. Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία [Gupta και Gangadhar, 2004], οι σειρές μεγεθών θα πρέπει να καλύπτουν τα διαστήματα [(Mean SD), (Mean+SD)] των σωματομετρικών διαστάσεων. Για να επιτευχθεί ικανοποιητική κάλυψη μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού προτείνεται η ανάπτυξη σειρών μεγεθών, που να καλύπτουν τα διαστήματα [(Mean 2SD), (Mean+2SD)] των σωματομετρικών διαστάσεων. Από τα διαστήματα αυτά εξαιρούνται ακραία τμήματα, τα οποία καλύπτουν λιγότερο από του πληθυσμού. Αφού ορισθεί το διάστημα μέσα στο οποίο θα αναπτυχθεί η σειρά μεγεθών, στη συνέχεια καθορίζεται η διαφορά δ μεταξύ δύο διαδοχικών μεγεθών xk x k 1 κάθε μιας διάστασης και προσδιορίζεται το πλήθος των μεγεθών n που θα αναπτυχθούν ανά διάσταση. Δηλαδή: xk 1 x k Η ανάπτυξη των μεγεθών γίνεται ως προς την κάθε μία κύρια διάσταση (περίμετρος μέσης, περιφέρεια). Η κάθε σειρά μεγεθών θα πρέπει να ικανοποιεί την ομάδα του πληθυσμού που βρίσκεται στο διάστημα από Mean 2SD μέχρι Mean+2SD ως προς κάθε μία από τις κύριες και δευτερεύουσες διαστάσεις. Δηλαδή: ( Mean 2SD) ( Mean 2SD) n 4SD 5. Προσδιορισμός δευτερευουσών διαστάσεων Στο στάδιο αυτό ταξινομείται το κλάσμα του εξεταζόμενου πληθυσμού που αντιστοιχεί σε κάθε μία τιμή μεγέθους των παραπάνω σειρών των κύριων μεγεθών σε σειρές δευτερευόντων μεγεθών. Το πλήθος n των μεγεθών των δευτερευουσών διαστάσεων, τα οποία είναι απαραίτητα να αναπτυχθούν για κάθε κύριο μέγεθος υπολογίζεται από τον τύπο του προηγούμενου σταδίου. Έτσι για το κλάσμα του 64

65 πληθυσμού που αντιστοιχεί σε κάθε κύριο μέγεθος γίνεται μία επιπλέον διαβάθμιση σε σχέση με μία δευτερεύουσα διάσταση. Από τον συνδυασμό των μεγεθών της κύριας και των δευτερευουσών διαστάσεων προκύπτει μια σειρά δευτερευόντων μεγεθών. 6. Συγκεντρωτικοί πίνακες ως βάση για την ανάπτυξη μεγεθολογίων Στο στάδιο αυτό, διαμορφώνονται συγκεντρωτικοί πίνακες των κατανομών που προκύπτουν κατά το προηγούμενο στάδιο ως βάση για την ανάπτυξη μεγεθολογίων. 7. Ανάπτυξη μεγεθολογίων για εξατομικευμένη μαζική παραγωγή ενδυμάτων βάσει σεναρίων Διαμορφώνονται διακριτά σενάρια βάσει των οποίων επιτυγχάνεται η ανάπτυξη μεγεθολογίων για εξατομικευμένη (σε διάφορους βαθμούς) μαζική παραγωγή ενδυμάτων. Στη συνέχεια τα σενάρια προσαρμόζονται σε κάθε ένα τύπο ενδύματος. 8. Αποτίμηση των προτεινόμενων μεγεθολογιών Για την αποτίμηση των προτεινόμενων μεγεθολογίων, πολλοί ερευνητές [Tryfos, 1986; McCulloch et al., 1998, Gupta και Gangadhar, 2004] χρησιμοποίησαν την τιμή της «συνολικής απώλειας», που είναι ο μέσος όρος της ευκλείδειας απόστασης των χρησιμοποιούμενων διαστάσεων των εξεταζόμενων ατόμων από το κατάλληλο μέγεθός τους. Τιμή Συνολικής Απώλειας= 2 assigned. bust actual. bust 2 assigned. waist actual. waist 2 assigned. hip actual. hip Number. of. individuals. in. the. category Επίσης, θα χρησιμοποιηθεί το εργαλείο του «Συνολικού Ποσοστού Ικανοποίησης» [Μπαμπά, 2004], διότι ο αριθμός των μεγεθών είναι διαφορετικός ανάλογα με το ακολουθούμενο σενάριο. Ακολουθεί ο αλγόριθμος υπολογισμού του «Συνολικού Ποσοστού Ικανοποίησης» του πληθυσμού, με τη βοήθεια του οποίου αποτιμάται η αξία εφαρμογής κάθε ενός σεναρίου για την ανάπτυξη μεγεθολογίων από τα εξεταζόμενα ανθρωπομετρικά δεδομένα. Για κάθε συγκεκριμένο μέγεθος k κάθε μεγεθολογίου που προκύπτει από ένα συγκεκριμένο σενάριο j, για κάθε έναν τύπο ενδύματος i, υπολογίζονται τα Ποσοστά Ικανοποίησης aijk του πληθυσμού, με βάση τον παρακάτω αλγόριθμο: Το Ποσοστό Ικανοποίησης a ijk ισούται με το ποσοστό του πληθυσμού για το οποίο και οι τρεις χαρακτηριστικές σωματομετρικές 65

66 διαστάσεις κάθε ατόμου ( x i, yi, zi )δεν απέχουν από τις καθορισθείσες μέγιστες τιμές ( xi max, yi max, zi max ) περισσότερο από τις αντίστοιχες τυπικές διαστάσεις του ενδύματος ( x ik, yik, zik ) για το συγκεκριμένος μέγεθος k. Δηλαδή, x x x y y y z z z i ik i max, i ik i max, i ik i max Οι τιμές του δείκτη i=1,2 αντιστοιχούν στον τύπο του εξεταζόμενου ενδύματος, δηλαδή το παντελόνι και τη φούστα. Οι διαφορές xi max, yi max, zi max αντιστοιχούν στο μισό της διαφοράς δύο διαδοχικών μεγεθών της κύριας και των δύο δευτερευουσών διαστάσεων. Το Συνολικό Ποσοστό Ικανοποίησης a ijk για τον κάθε ένα από τους εξεταζόμενους τύπους ενδυμάτων i και για το κάθε ένα από τα σενάρια j, μπορεί να υπολογισθεί από τον τύπο: n a ij a ijk k 1 Η μεθοδολογία παρουσιάζεται συνοπτικά στο λογικό διάγραμμα που ακολουθεί: 66

67 Ανθρωπομετρικά δεδομένα Στάδιο 1: Στοιχειώδης στατιστική ανάλυση των σωματομετρικών δεδομένων Στάδιο 2: Ανάλυση γραμμικής συσχέτισης Στάδιο 3: Ταξινόμηση πληθυσμού σύμφωνα με τη μορφή του σώματος Στάδιο 4: Προσδιορισμός των κύριων μεγεθών για κάθε μία διάσταση Στάδιο 5: Προσδιορισμός των δευτερευόντων μεγεθών για κάθε κύριο μέγεθος Στάδιο 6: Συγκεντρωτικοί πίνακες ως βάση για την ανάπτυξη μεγεθολογίων Στάδιο 7: Ανάπτυξη μεγεθολογίων για εξατομικευμένη μαζική παραγωγή ενδυμάτων βάσει σεναρίων Στάδιο 8: Αποτίμηση των προτεινόμων μεγεθολογίων Σχήμα 24. Λογικό διάγραμμα της μεθοδολογίας [Μπαμπά, 2004] 67

68 5.3 Εφαρμογή της μεθοδολογίας σε ελληνικά ανθρωπομετρικά δεδομένα Στην παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζεται δείγμα 989 γυναικών ηλικίας από 20 έως 65 ετών. Το δείγμα αυτό χωρίστηκε σε τρεις ηλικιακές ομάδες: γυναίκες 20 έως 29 ετών, γυναίκες 30 έως 44 ετών και γυναίκες 45 έως 65 ετών. Η μεθοδολογία που παρουσιάστηκε παραπάνω, εφαρμόστηκε σε ανθρωπομετρικά δεδομένα των παραπάνω κατηγοριών. Πιο συγκεκριμένα, τα μεγεθολογία που θα προκύψουν αφορούν μόνο το ρουχισμό του κάτω μέρος του σώματος, δηλαδή θα αναπτυχθούν 2 μεγεθολόγια (ένα για το παντελόνι και ένα για τη φούστα) για κάθε κατηγορία, δηλαδή συνολικά θα αναπτυχθούν 6 μεγεθολόγια. Τα δεδομένα μετρήθηκαν με την παραδοσιακή τεχνική και καταγράφηκαν 4 βασικές σωματομετρικές διαστάσεις για κάθε άτομο. Από αυτές, οι δύο είναι γραμμικές και οι άλλες δύο είναι διαστάσεις περιμέτρου, όπως παρουσιάζονται παρακάτω: Γραμμικές Διαστάσεις: Ύψος, Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Διαστάσεις περιμέτρου: Περίμετρος Μέσης, Περίμετρος Γοφών Στοιχειώδης στατιστική ανάλυση των σωματομετρικών δεδομένων Σύμφωνα με την προτεινόμενη μεθοδολογία, πραγματοποιήθηκε στοιχειώδης στατιστική ανάλυση των 4 σωματομετρικών διαστάσεων των 989 ατόμων και προσδιορίστηκαν τα αντίστοιχα βασικά στατιστικά μεγέθη, δηλαδή η μέση τιμή (Mean), η τυπική απόκλιση(standard Deviation), η ελάχιστη τιμή (Min) και η μέγιστη τιμή (Max). Στη συνέχεια υπολογίστηκαν τα μεγέθη Mean-2SD, Mean-SD, Mean+SD, Mean+2SD, για τον προσδιορισμό του εύρους των σωματομετρικών διαστάσεων, το οποίο θα καλύπτουν τα προτεινόμενα μεγεθολόγια. Η μέση τιμή (Mean) εκφράζει τις σωματομετρικές διαστάσεις της μέσης σύγχρονης Ελληνίδας ηλικίας 20-29, και ετών αντίστοιχα. 68

69 i. Γυναίκες από 20 έως 29 ετών Μέσα από την ανάλυση που έγινε, συντάχθηκαν οι παρακάτω πίνακες που βοηθούν στον προσδιορισμό του εύρους των σωματομετρικών διαστάσεων, το οποίο θα καλύπτουν τα προτεινόμενα μεγεθολόγια. Έτσι, ο Πίνακας 9 δείχνει τη στατιστική ανάλυση των μετρήσεων των σωματομετρικών διαστάσεων των Γυναικών ηλικίας ετών. Διαστάσεις Mean SD Min Max Mean-2SD Mean-SD Mean+ SD Mean+2SD Ύψος 164,2 6, ,67 157,94 170,47 176,74 Εσωτερικό 75,2 3, ,5 71,8 78,5 81,9 Μήκος Ποδιού Περιφέρεια 100,3 9, ,5 90,9 109,78 119,18 Περίμετρος Μέσης 79,1 9,6 60, ,9 69,5 88,8 98,4 Πίνακας 9: Στατιστική ανάλυση των μετρήσεων των σωματομετρικών διαστάσεων των Γυναικών ηλικίας ετών. Σύμφωνα με την κατανομή του ύψους που φαίνεται στον Πίνακα 10, υπάρχει μεγάλη διακύμανση των τιμών, όμως το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (45%) θεωρείται πως έχει μέτριο ύψος, δηλαδή μεταξύ cm. Κατηγορία Ύψος Πληθυσμός (%) Very Small<Mean-2SD <151 5 (2,5%) Mean-2SD<Small<Mean-SD (9,7%) Mean-SD<Medium<Mean (45%) Mean<Full<Mean+SD (29,3%) Mean+SD<Large<Mean+2SD (9,2%) Extra Large>Mean+2SD >177 7 (3,6%) Πίνακας 10: Κατανομή του Ύψους στις Γυναίκες ηλικίας ετών. Σύμφωνα με την κατανομή του εσωτερικού μήκος ποδιού που φαίνεται στον Πίνακα 11, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (38,6%) κυμαίνεται στη μέση τιμή, δηλαδή μεταξύ 72-75cm. Κατηγορία Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Πληθυσμός (%) Very Small<Mean-2SD <68 9 (4,6%) Mean-2SD<Small<Mean-SD (4,1%) Mean-SD<Medium<Mean (38,6%) Mean<Full<Mean+SD (32,9%) 69

70 Mean+SD<Large<Mean+2SD (13,4%) Extra Large>Mean+2SD >81 4 (2%) Πίνακας 11: Κατανομή του Εσωτερικού Μήκος Ποδιού στις Γυναίκες ηλικίας ετών. Σύμφωνα με την κατανομή της περιφέρειας που φαίνεται στον Πίνακα 12, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (46,9%) βρίσκεται στη μέση τιμή, δηλαδή μεταξύ cm. Κατηγορία Περιφέρεια Πληθυσμός (%) Very Small<Mean-2SD <81 3 (1,5%) Mean-2SD<Small<Mean-SD (7,2%) Mean-SD<Medium<Mean (46,9%) Mean<Full<Mean+SD (22,1%) Mean+SD<Large<Mean+2SD (13,9%) Extra Large>Mean+2SD >119 8 (4,1%) Πίνακας 12: Κατανομή της Περιφέρειας στις Γυναίκες ηλικίας ετών. Σύμφωνα με την κατανομή της περιμέτρου μέσης που φαίνεται στον Πίνακα 13, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (42,7%) κυμαίνεται στη μέση τιμή, δηλαδή μεταξύ 70-79cm. Κατηγορία Περίμετρος Πληθυσμός Μέσης (%) Very Small<Mean-2SD <59 0 Mean-2SD<Small<Mean-SD (1) Mean-SD<Medium<Mean (42,7%) Mean<Full<Mean+SD (25,7%) Mean+SD<Large<Mean+2SD (11,3%) Extra Large>Mean+2SD >98 7 (3,6%) Πίνακας 13: Κατανομή της Περιμέτρου Μέσης στις Γυναίκες ηλικίας ετών. 70

71 ii. Γυναίκες από 30 έως 44 ετών Σύμφωνα με την προηγούμενη διαδικασία, ο Πίνακας 14 δείχνει τη στατιστική ανάλυση των μετρήσεων των σωματομετρικών διαστάσεων που είναι απαραίτητες για τη διεξαγωγή των μεγεθολογίων των Γυναικών ηλικίας ετών. Διαστάσεις Mean SD Min Max Mean-2SD Mean-SD Mean+ SD Mean+2SD Ύψος 164,2 5, ,7 158,5 169,9 175,7 Εσωτερικό 71,8 5, ,3 66,6 77,1 82,3 Μήκος Ποδιού Περιφέρεια 101,6 9, ,2 92,4 110,9 120,1 Περίμετρος Μέσης 82,3 10, ,3 71,8 92,8 103,3 Πίνακας 14: Στατιστική ανάλυση των μετρήσεων των σωματομετρικών διαστάσεων των Γυναικών ηλικίας ετών. Όπως φαίνεται στον Πίνακα 15, η κατανομή του ύψους έχει μεγάλη διακύμανση, όμως το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (43,4%) θεωρείται πως έχει μέτριο ύψος, δηλαδή μεταξύ cm. Κατηγορία Ύψος Πληθυσμός (%) Very Small<Mean-2SD <152 3 (0,8%) Mean-2SD<Small<Mean-SD ,5 42 (11,4%) Mean-SD<Medium<Mean (43,4%) Mean<Full<Mean+SD (22,8%) Mean+SD<Large<Mean+2SD ,7 56 (15,2%) Extra Large>Mean+2SD > (3,2%) Πίνακας 15: Κατανομή του Ύψους στις Γυναίκες ηλικίας ετών. Σύμφωνα με την κατανομή του εσωτερικού μήκος ποδιού που φαίνεται στον Πίνακα 16, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (24,4%) κυμαίνεται στη μέση τιμή, δηλαδή μεταξύ 67-71cm. Κατηγορία Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Πληθυσμός (%) Very Small<Mean-2SD <61 14 (3,8%) Mean-2SD<Small<Mean-SD (9,7%) Mean-SD<Medium<Mean (24,4%) Mean<Full<Mean+SD (44%) Mean+SD<Large<Mean+2SD (1) 71

72 Extra Large>Mean+2SD >83 0 Πίνακας 16: Κατανομή του Εσωτερικού Μήκος Ποδιού στις Γυναίκες ηλικίας ετών. Σύμφωνα με την κατανομή της περιφέρειας που φαίνεται στον Πίνακα 17, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (46,4%) βρίσκεται στη μέση τιμή, δηλαδή μεταξύ cm. Κατηγορία Περιφέρεια Πληθυσμός (%) Very Small<Mean-2SD <83 4 (1,08%) Mean-2SD<Small<Mean-SD (8,6%) Mean-SD<Medium<Mean (46,4%) Mean<Full<Mean+SD (25,8%) Mean+SD<Large<Mean+2SD (9,2%) Extra Large>Mean+2SD > (4,3%) Πίνακας 17: Κατανομή της Περιφέρειας στις Γυναίκες ηλικίας ετών. Σύμφωνα με την κατανομή της περιμέτρου μέσης που φαίνεται στον Πίνακα 18, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (47%) κυμαίνεται στη μέση τιμή, δηλαδή μεταξύ 72-82cm. Κατηγορία Περίμετρος Πληθυσμός Μέσης (%) Very Small<Mean-2SD <61,3 0 Mean-2SD<Small<Mean-SD (21,1%) Mean-SD<Medium<Mean (47%) Mean<Full<Mean+SD (24,4%) Mean+SD<Large<Mean+2SD (10%) Extra Large>Mean+2SD > (3,2%) Πίνακας 18: Κατανομή της Περιμέτρου Μέσης στις Γυναίκες ηλικίας ετών. 72

73 iii. Γυναίκες από 45 έως 65 ετών Σύμφωνα με την προηγούμενη διαδικασία, ο Πίνακας 19 δείχνει τη στατιστική ανάλυση των μετρήσεων των σωματομετρικών διαστάσεων που είναι απαραίτητες για τη διεξαγωγή των μεγεθολογίων των Γυναικών ηλικίας ετών. Διαστάσεις Mean SD Min Max Mean-2SD Mean-SD Mean+ SD Mean+2SD Ύψος 160,6 6, ,7 154, ,4 Εσωτερικό 69,9 5,1 53, ,5 64, ,2 Μήκος Ποδιού Περιφέρεια 106,1 9 78, ,1 124,2 Περίμετρος Μέσης 90,6 12, ,4 78,5 102,7 114,8 Πίνακας 19: Στατιστική ανάλυση των μετρήσεων των σωματομετρικών διαστάσεων των Γυναικών ηλικίας ετών. Σύμφωνα με τον Πίνακα 20, η κατανομή του ύψους έχει μεγάλη διακύμανση, όμως το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (39,3%) θεωρείται πως έχει μέτριο ύψος, δηλαδή μεταξύ cm. Κατηγορία Ύψος Πληθυσμός (%) Very Small<Mean-2SD <147 7 (1,6%) Mean-2SD<Small<Mean-SD (13%) Mean-SD<Medium<Mean (39,3%) Mean<Full<Mean+SD (32%) Mean+SD<Large<Mean+2SD (8,8%) Extra Large>Mean+2SD > (2,7%) Πίνακας 20: Κατανομή του Ύψους στις Γυναίκες ηλικίας ετών. Σύμφωνα με την κατανομή του εσωτερικού μήκος ποδιού που φαίνεται στον Πίνακα 21, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (41,4%) κυμαίνεται πάνω από τη μέση τιμή, δηλαδή μεταξύ 70-75cm. Κατηγορία Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Πληθυσμός (%) Very Small<Mean-2SD <59 15 (3,4%) Mean-2SD<Small<Mean-SD (1) Mean-SD<Medium<Mean (27,4%) Mean<Full<Mean+SD (41,4%) 73

74 Mean+SD<Large<Mean+2SD (12,5%) Extra Large>Mean+2SD >81 1 (0,23%) Πίνακας 21: Κατανομή του Εσωτερικού Μήκος Ποδιού στις Γυναίκες ηλικίας ετών. Σύμφωνα με την κατανομή της περιφέρειας που φαίνεται στον Πίνακα 22, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (39%) βρίσκεται στη μέση τιμή, δηλαδή μεταξύ cm. Κατηγορία Περιφέρεια Πληθυσμός (%) Very Small<Mean-2SD <88 7 (1,6%) Mean-2SD<Small<Mean-SD (11,3%) Mean-SD<Medium<Mean (39%) Mean<Full<Mean+SD (29,7%) Mean+SD<Large<Mean+2SD (10,9%) Extra Large>Mean+2SD > (2,7%) Πίνακας 22: Κατανομή της Περιφέρειας στις Γυναίκες ηλικίας ετών. Σύμφωνα με την κατανομή της περιμέτρου μέσης που φαίνεται στον Πίνακα 23, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (35,3%) κυμαίνεται στη μέση τιμή, δηλαδή μεταξύ 79-90cm. Κατηγορία Περίμετρος Πληθυσμός Μέσης (%) Very Small<Mean-2SD <66 6 (1,3%) Mean-2SD<Small<Mean-SD (11,8%) Mean-SD<Medium<Mean (35,3%) Mean<Full<Mean+SD (33,9%) Mean+SD<Large<Mean+2SD (8,3%) Extra Large>Mean+2SD > (3,4%) Πίνακας 23: Κατανομή της Περιμέτρου Μέσης στις Γυναίκες ηλικίας ετών. 74

75 5.3.2 Ανάλυση γραμμικής συσχέτισης Για κάθε ζεύγος σωματομετρικών διαστάσεων προσδιορίσθηκε ο συντελεστής γραμμικής συσχέτισης (linear regression correlation coefficient, R), ώστε να καταστεί δυνατός ο προσδιορισμός των κύριων και των δευτερευουσών διαστάσεων. Επιπλέον, υπολογίστηκαν οι παράμετροι της εξίσωσης της αντίστοιχης γραμμικής σχέσης. Εφαρμόστηκε η τεχνική της γραμμικής παλινδρόμησης με τη μέθοδο των ελάχιστων τετραγώνων (least squares linear regression analysis). Με αυτό τον τρόπο προσδιορίσθηκαν οι ιδανικές αναλογίες μεταξύ των σωματομετρικών διαστάσεων. Σύμφωνα με τους Gupta και Gangadhar (2004): Αν ο συντελεστής συσχέτισης είναι μικρότερος του 0,5 δεν υπάρχει καμία συσχέτιση. Αν ο συντελεστής συσχέτισης είναι μεταξύ 0,5 και 0,75 τότε υπάρχει ήπια συσχέτιση. Αν ο συντελεστής συσχέτισης είναι μεγαλύτερος του 0,76 τότε υπάρχει ισχυρή γραμμική συσχέτιση. Υπολογίσθηκε η γραμμική συσχέτιση μεταξύ των κύριων και των δευτερευουσών διαστάσεων για κάθε μία από τις τρεις κατηγορίες του δείγματος όπως φαίνεται παρακάτω: i. Γυναίκες από 20 έως 29 ετών Για την ανάπτυξη μεγεθολογίου για παντελόνι: Για την κατασκευή ενός παντελονιού απαραίτητες διαστάσεις είναι η Περιφέρεια, η Περίμετρος Μέσης και το Εσωτερικό Μήκος Ποδιού. Όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα, μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και της περιφέρειας υπάρχει ισχυρή γραμμική συσχέτιση που δίνεται από τη σχέση y=0,8235x+35,17. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού, όπως φαίνεται και στο σχήμα, παρατηρήθηκαν ακραίες μετρήσεις αυτών των διαστάσεων, οι οποίες αποκλίνουν της γραμμικής συσχέτισης. 75

76 Περιφέρεια-Περίμετρος Μέσης y = 0,8235x + 35,17 R 2 = 0, Περιφέρεια Linear (Περιφέρεια) Σχήμα 25: Συσχέτιση Περιμέτρου της Μέσης με Περιφέρεια. Αντιθέτως, μεταξύ της περιφέρειας και του εσωτερικού μήκους ποδιού δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y= 0,0415x+71,071) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 26. Όπως φαίνεται στο σχήμα, υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν ιδιαίτερα από τη γραμμική συσχέτιση. Περιφέρεια-Εσωτερικό Μήκος Πόδιού y = 0,0415x + 71,071 R 2 = 0, Εσ, Μήκος Ποδιού Linear (Εσ, Μήκος Ποδιού) Σχήμα 26: Συσχέτιση Περιφέρειας με Εσωτερικό Μήκος Ποδιού. 76

77 Επίσης μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και του Εσωτερικού μήκος ποδιού, δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y=0,0298x+72,8) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 27. Και σ αυτήν την περίπτωση υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν αισθητά από τη γραμμική συσχέτιση. Περίμετρος Μέσης-Εσωτερικό Μήκος Ποδιού y = 0,0298x + 72,878 R 2 = 0, Εσ, Μήκος Ποδιού Linear (Εσ, Μήκος Ποδιού) Σχήμα 27: Συσχέτιση Περιμέτρου Μέσης με Εσωτερικό Μήκος Ποδιού. Για την ανάπτυξη μεγεθολογίου για φούστα: Για την κατασκευή μίας φούστας απαραίτητες διαστάσεις είναι η Περιφέρεια, η Περίμετρος Μέσης και το Ύψος. Όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα, μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και της περιφέρειας υπάρχει ισχυρή γραμμική συσχέτιση που δίνεται από τη σχέση y=0,8235x+35,17. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού, όπως φαίνεται και στο σχήμα, παρατηρήθηκαν ακραίες μετρήσεις αυτών των διαστάσεων, οι οποίες αποκλίνουν της γραμμικής συσχέτισης. 77

78 Περιφέρεια-Περίμετρος Μέσης y = 0,8235x + 35,17 R 2 = 0, Περιφέρεια Linear (Περιφέρεια) Σχήμα 28: Συσχέτιση Περιμέτρου της Μέσης με Περιφέρεια. Αντιθέτως, μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και του ύψους δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y= 0,1695x+51,354) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 29. Όπως φαίνεται στο σχήμα, υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν ιδιαίτερα από τη γραμμική συσχέτιση. Περίμετρος Μέσης-Ύψος y = 0,1695x + 51,354 R 2 = 0,0122 Περ. Μέσης (ομφαλός) Linear (Περ. Μέσης (ομφαλός)) Σχήμα 29: Συσχέτιση Περιμέτρου της Μέσης με Ύψος. 78

79 Ομοίως, μεταξύ της περιφέρειας και του ύψους, δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y=0,0415x+71,071) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 30. Και σ αυτήν την περίπτωση υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν αισθητά από τη γραμμική συσχέτιση. Περιφέρεια-Εσωτερικό Μήκος Πόδιού y = 0,0415x + 71,071 R 2 = 0, Εσ, Μήκος Ποδιού Linear (Εσ, Μήκος Ποδιού) Σχήμα 30: Συσχέτιση Περιφέρειας με Ύψος. ii. Γυναίκες από 30 έως 44 ετών Για την ανάπτυξη μεγεθολογίου για παντελόνι: Όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα, μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και της περιφέρειας υπάρχει ήπια γραμμική συσχέτιση που δίνεται από τη σχέση y=0,6839x+45,369. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού, όπως φαίνεται και στο σχήμα, παρατηρήθηκαν ακραίες μετρήσεις αυτών των διαστάσεων, οι οποίες αποκλίνουν της γραμμικής συσχέτισης. 79

80 Περιφέρεια-Περίμετρος Μέσης y = 0,6839x + 45,369 R 2 = 0, Περιφέρεια Linear (Περιφέρεια) Σχήμα 31: Συσχέτιση Περιφέρειας με την Περιμέτρο της Μέσης Αντιθέτως, μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και του εσωτερικού μήκος ποδιού δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y= 0,0505x+76,016) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 32. Όπως φαίνεται στο σχήμα, υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν ιδιαίτερα από τη γραμμική συσχέτιση. Περίμετρος Μέσης-Εσωτερικό Μήκος Ποδιού y = -0,0505x + 76,016 R 2 = 0, Εσ, Μήκος Ποδιού Linear (Εσ, Μήκος Ποδιού) Σχήμα 32: Συσχέτιση Περιμέτρου της Μέσης με Εσωτερικό Μήκος Ποδιού 80

81 Ομοίως, μεταξύ της περιφέρειας και του εσωτερικού μήκος ποδιού, δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y=0,0421x+67,575) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 33. Και σ αυτήν την περίπτωση υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν αισθητά από τη γραμμική συσχέτιση. Περιφέρεια-Εσωτερικό Μήκος Ποδιού y = 0,0421x + 67,575 R 2 = 0, Εσ, Μήκος Ποδιού Linear (Εσ, Μήκος Ποδιού) Σχήμα 33: Συσχέτιση Περιφέρειας με Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Για την ανάπτυξη μεγεθολογίου για φούστα: Όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα, μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και της περιφέρειας υπάρχει ήπια γραμμική συσχέτιση που δίνεται από τη σχέση y=0,6839x+45,369. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού, όπως φαίνεται και στο σχήμα, παρατηρήθηκαν ακραίες μετρήσεις αυτών των διαστάσεων, οι οποίες αποκλίνουν της γραμμικής συσχέτισης. 81

82 Περιφέρεια-Περίμετρος Μέσης y = 0,6839x + 45,369 R 2 = 0, Περιφέρεια Linear (Περιφέρεια) Σχήμα 34: Συσχέτιση Περιφέρειας με την Περιμέτρο της Μέσης Αντιθέτως, μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και του ύψους δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y= 0,0539x+91,222) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 35. Όπως φαίνεται στο σχήμα, υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν ιδιαίτερα από τη γραμμική συσχέτιση. Περίμετρος Μέσης-Ύψος y = -0,0539x + 91,222 R 2 = 0,0009 Περ. Μέσης (ομφαλός) Linear (Περ. Μέσης (ομφαλός)) Σχήμα 35: Συσχέτιση Περιμέτρου της Μέσης με το Ύψος. 82

83 Ομοίως, μεταξύ της περιφέρειας και του ύψους, δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y=0,059x+92,0037) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 36. Και σ αυτήν την περίπτωση υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν αισθητά από τη γραμμική συσχέτιση. Περιφέρεια-Ύψος y = 0,059x + 92,003 R 2 = 0, Περιφέρεια Linear (Περιφέρεια) Σχήμα 36: Συσχέτιση Περιφέρειας με το Ύψος. iii. Γυναίκες από 45 έως 65 ετών Για την ανάπτυξη μεγεθολογίου για παντελόνι: Όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα, μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και της περιφέρειας υπάρχει ήπια γραμμική συσχέτιση που δίνεται από τη σχέση y=0,537x+57,457. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού, όπως φαίνεται και στο σχήμα, παρατηρήθηκαν ακραίες μετρήσεις αυτών των διαστάσεων, οι οποίες αποκλίνουν της γραμμικής συσχέτισης. 83

84 Περίμετρος Μέσης - Περιφέρεια y = 0,537x + 57,457 R 2 = 0, Περ. Γοφών Linear (Περ. Γοφών) Σχήμα 37: Συσχέτιση Περιμέτρου της Μέσης με Περιφέρεια Αντιθέτως, μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και του εσωτερικού μήκος ποδιού δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y= 0,0436x+73,86) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 38. Όπως φαίνεται στο σχήμα, υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν ιδιαίτερα από τη γραμμική συσχέτιση. Περίμετρος Μέσης-Εσωτερικό Μήκος Ποδιού y = -0,0436x + 73,86 R 2 = 0, Εσωτ. Μήκος Ποδιού Linear (Εσωτ. Μήκος Ποδιού) Σχήμα 38: Συσχέτιση Περιμέτρου της Μέσης με Εσωτερικό Μήκος Ποδιού 84

85 Ομοίως, μεταξύ της περιφέρειας και του εσωτερικού μήκος ποδιού, δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y=0,0847x+60,909) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 39. Και σ αυτήν την περίπτωση υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν αισθητά από τη γραμμική συσχέτιση. Περιφέρεια-Εσωτερικό Μήκος Ποδιού y = 0,0847x + 60,909 R 2 = 0, Εσωτ. Μήκος Ποδιού Linear (Εσωτ. Μήκος Ποδιού) Σχήμα 39: Συσχέτιση Περιφέρειας με Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Για την ανάπτυξη μεγεθολογίου για φούστα: Όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα, μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και της περιφέρειας υπάρχει ήπια γραμμική συσχέτιση που δίνεται από τη σχέση y=0,537x+57,457. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού, όπως φαίνεται και στο σχήμα, παρατηρήθηκαν ακραίες μετρήσεις αυτών των διαστάσεων, οι οποίες αποκλίνουν της γραμμικής συσχέτισης. 85

86 Περίμετρος Μέσης - Περιφέρεια y = 0,537x + 57,457 R 2 = 0, Περ. Γοφών Linear (Περ. Γοφών) Σχήμα 40: Συσχέτιση Περιμέτρου της Μέσης με Περιφέρεια Αντιθέτως, μεταξύ της περιμέτρου της μέσης και του ύψους δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y= 0,326x+38,299) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 41. Όπως φαίνεται στο σχήμα, υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν ιδιαίτερα από τη γραμμική συσχέτιση. Περίμετρος Μέσης - Ύψος y = 0,326x + 38,299 R 2 = 0, Περ. Μέσης (ομφαλός) Linear (Περ. Μέσης (ομφαλός)) Σχήμα 41: Συσχέτιση Περιμέτρου της Μέσης με Ύψος. 86

87 Ομοίως, μεταξύ της περιφέρειας και του ύψους, δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση (y=0,2966x+58,493) η οποία παρουσιάζεται στο Σχήμα 42. Και σ αυτήν την περίπτωση υπάρχουν αρκετές τιμές οι οποίες αποκλίνουν αισθητά από τη γραμμική συσχέτιση. Περιφέρεια - Ύψος y = 0,2966x + 58,493 R 2 = 0, Περ. Γοφών Linear (Περ. Γοφών) Σχήμα 42: Συσχέτιση Περιφέρειας με Ύψος. Συμπερασματικά, παρόλο που βλέπουμε μία μικρή διαφοροποίηση στις τιμές στις διαφορετικές κατηγορίες γυναικών, διαπιστώνουμε ότι και στις τρεις κατηγορίες οι μετρήσεις περιμέτρου (περίμετρος μέσης και περιφέρεια) εμφανίζουν να έχουν καλή συσχέτιση μεταξύ τους. Αντίθετα, μεταξύ των μετρήσεων μήκους (ύψος, εσωτερικό μήκος ποδιού) και τις μετρήσεις περιμέτρου δεν υπάρχει καλή γραμμική συσχέτιση. Αυτό είναι μία σημαντική παρατήρηση δεδομένου ότι τα περισσότερα εμπειρικά διαγράμματα μεγέθους είναι βασισμένα σε μία γραμμική αύξηση των μετρήσεων σε όλα τα μεγέθη. Με άλλα λόγια, υπήρχε η λανθασμένη εντύπωση ότι καθώς το μέγεθος του σώματος αυξάνεται ως προς την περίμετρο, αυξάνεται αντίστοιχα και ως προς το ύψος. Λόγω αυτής της υπόθεσης, τα υπάρχοντα συστήματα ταξινόμησης των ενδυμάτων (μεγεθολόγια) παράγουν ένα ένδυμα κατάλληλο μόνο για το 20% του συνολικού πληθυσμού στο οποίο απευθύνονται. 87

88 Διαστάσεις Ύψος Περίμετρος Μέσης Περιφέρεια Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Ύψος 1 0,126 0,137 0,6654 Περίμετρος Μέσης 0, ,7989 0,074 Περιφέρεια 0,137 0, ,137 Εσωτερικό Μήκος ποδιού 0,6654 0,074 0,137 1 Πίνακας 24: Συντελεστές συσχέτισης R των σωματομετρικών διαστάσεων των Γυναικών ετών. Διαστάσεις Ύψος Περίμετρος Μέσης Περιφέρεια Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Ύψος 1 0,3 0,1 0,385 Περίμετρος Μέσης 0,3 1 0,719 0,3 Περιφέρεια 0,1 0, ,55 Εσωτερικό Μήκος ποδιού 0,385 0,102 0,55 1 Πίνακας 25: Συντελεστές συσχέτισης R των σωματομετρικών διαστάσεων των Γυναικών ετών. Διαστάσεις Ύψος Περίμετρος Μέσης Περιφέρεια Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Ύψος 1 0,296 0,444 0,2813 Περίμετρος Μέσης 0, ,69 0,105 Περιφέρεια 0,444 0,69 1 0,22 Εσωτερικό Μήκος ποδιού 0,2813 0,105 0,22 1 Πίνακας 26: Συντελεστές συσχέτισης R των σωματομετρικών διαστάσεων των Γυναικών ετών. 88

89 Περιφέρεια: Η Περιφέρεια παρουσιάζει πολύ καλή συσχέτιση με τη διάσταση της της Περιμέτρου της Μέσης. Με τη γραμμική διάσταση του ύψους και του εσωτερικού μήκους ποδιού δεν έχει γραμμική συσχέτιση. Περίμετρος Μέσης: Η Περίμετρος Μέσης παρουσιάζει πολύ καλή συσχέτιση με τη διάσταση της Περιφέρειας, δηλαδή έχει μεγάλο συντελεστή συσχέτισης και σχετικά καλή συσχέτιση με τις γραμμικές διαστάσεις. Με τη γραμμική διάσταση του εσωτερικού μήκος ποδιού έχει ήπια σχέση, ενώ με το ύψος δεν υφίσταται συσχέτιση. Ύψος: Το Ύψος παρουσιάζει από ήπια μέχρι πολύ καλή συσχέτιση με τη γραμμική διάσταση του Εσωτερικού Μήκους Ποδιού. Με τις διαστάσεις περιμέτρου (μέσης και περιφέρειας) δεν υφίσταται συσχέτιση. Εσωτερικό Μήκος Ποδιού: Το Εσωτερικό Μήκος Ποδιού παρουσιάζει από ήπια μέχρι πολύ καλη συσχέτιση με τη διάσταση του Ύψους. Με τη διάσταση της Περιμέτρου Μέσης παρουσιάζει ήπια συσχέτιση, ενώ με τη διάσταση της Περιφέρειας δεν υφίσταται συσχέτιση. Από τα παραπάνω αποτελέσματα προκύπτει το συμπέρασμα ότι οι σημαντικότερες διαστάσεις είναι η Περίμετρος της Μέσης, η Περιφέρεια, το Ύψος και το Εσωτερικό Μήκος Ποδιού. Για την κατασκευή ενός παντελονιού η Περιφέρεια μπορεί να θεωρηθεί ως κύρια διάσταση. Έχει πολύ καλή συσχέτιση με τις υπόλοιπες διαστάσεις περιμέτρου και μέτρια συσχέτιση με τις υπόλοιπες διαστάσεις. Επίσης, διαθέτει ένα αρκετά μεγάλο εύρος τιμών (από 75 έως 135cm για Γυναίκες ετών, από 75 έως 140cm για Γυναίκες ετών και από 78,5 έως 134cm για Γυναίκες ετών). Ανάλογα, για την κατασκευή μιας φούστας η Περίμετρος Μέσης μπορεί να θεωρηθεί ως κύρια διάσταση. Το ύψος είναι η διάσταση που έχει πολύ καλή συσχέτιση με τις άλλες γραμμικές διαστάσεις, όπως το εσωτερικό μήκος ποδιού, διαστάσεις απαραίτητες για τη σωστή εφαρμογή των ενδυμάτων. Συνεπώς, οι διαστάσεις της Περιφέρειας, της Περιμέτρου της Μέσης, του Εσωτερικού Μήκος Ποδιού και του Ύψους μπορούν να θεωρηθούν ως οι απαραίτητες μετρήσεις για την εξατομικευμένη μαζική παραγωγή ενδυμάτων. Για την παραγωγή των ενδυμάτων απαιτείται καταρχήν η κύρια διάσταση και στη συνέχεια, ανάλογα με τον τύπο του ενδύματος, απαιτούνται και οι δευτερεύουσες διαστάσεις Ταξινόμηση πληθυσμού σε σωματότυπους Σύμφωνα με τη μεθοδολογία, οι βασικές παράμετροι που καθορίζουν τη μορφή του σώματος είναι: Το ύψος και Η διαφορά ΔΠ, όπου ΔΠ=[(Περιφέρεια)-(Περίμετρος Μέσης)] ή «Drop Value» Αρχικά ταξινομήθηκε ο εξεταζόμενος πληθυσμός σε σωματότυπους ανάλογα με το ύψος και στη συνέχεια με τη διαφορά ΔΠ. 89

90 A. Ταξινόμηση πληθυσμού ως προς το ύψος i. Γυναίκες από 20 έως 29 ετών Σύμφωνα με τα σωματομετρικά δεδομένα, έγινε η παρακάτω κατηγοριοποίηση όπως φαίνεται στον Πίνακα 27. Κατηγορία Ύψος Πληθυσμός (%) Πολύ Κοντοί<Mean-2SD <151 5 (2,5%) Mean-2SD<Κοντοί<Mean-SD (9,7%) Mean-SD<Μέτριοι<Mean (45%) Mean<Ψηλοί<Mean+SD (29,3%) Mean+SD<Πολύ Ψηλοί <Mean+2SD (9,2%) Πάρα πολύ Ψηλοί>Mean+2SD >177 7 (3,6%) Από την κατηγοριοποίηση προκύπτει ότι το 45% του πληθυσμού θεωρείται ότι έχει μέτριο ύψος, δηλαδή μεταξύ cm και ότι το 29,3% ανήκει στους ψηλούς, δηλαδή μεταξύ cm. Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται η κατανομή του πληθυσμού σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση που παρουσιάστηκε παραπάνω. 50,00% Πίνακας 27: Ταξινόμηση πληθυσμού των Γυναικών ετών ως προς το ύψος. 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% < >177 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% Σχήμα 43: Κατανομή ύψους για το σύνολο του πληθυσμού των Γυναικών

91 ii. Γυναίκες από 30 έως 44 ετών Σύμφωνα με τα σωματομετρικά δεδομένα, έγινε η παρακάτω κατηγοριοποίηση όπως φαίνεται στον Πίνακα 28. Κατηγορία Ύψος Πληθυσμός (%) Πολύ κοντοί<mean-2sd <152 3 (0,8%) Mean-2SD<Κοντοί<Mean-SD ,5 42 (11,4%) Mean-SD<Μέτριοι<Mean (43,4%) Mean<Ψηλοί<Mean+SD (22,8%) Mean+SD<Πολύ ψηλοί<mean+2sd ,7 56 (15,2%) Πάρα πολύ ψηλοί>mean+2sd > (3,2%) Πίνακας 28: Ταξινόμηση πληθυσμού των Γυναικών ετών ως προς το ύψος. Από την κατηγοριοποίηση προκύπτει ότι το 43,4% του πληθυσμού θεωρείται ότι έχει μέτριο ύψος, δηλαδή μεταξύ cm και ότι το 21,8% ανήκει στους ψηλούς, δηλαδή μεταξύ cm. Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται η κατανομή του πληθυσμού σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση που παρουσιάστηκε παραπάνω. 50,00% 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% < , ,7 >176 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% Σχήμα 44: Κατανομή ύψους για το σύνολο του πληθυσμού των Γυναικών ετών. 91

92 iii. Γυναίκες από 45 έως 65 ετών Σύμφωνα με τα σωματομετρικά δεδομένα, έγινε η παρακάτω κατηγοριοποίηση όπως φαίνεται στον Πίνακα 29. Κατηγορία Ύψος Πληθυσμός (%) Πολύ Κοντοί<Mean-2SD <147 7 (1,6%) Mean-2SD<Κοντοί<Mean-SD (13%) Mean-SD<Μέτριοι<Mean (39,3%) Mean<Ψηλοί<Mean+SD (32%) Mean+SD<Πολύ Ψηλοί<Mean+2SD (8,8%) Πάρα πολύ ψηλοί>mean+2sd > (2,7%) Πίνακας 29: Ταξινόμηση πληθυσμού των Γυναικών ετών ως προς το ύψος. Από την κατηγοριοποίηση προκύπτει ότι το 39,3% του πληθυσμού θεωρείται ότι έχει μέτριο ύψος, δηλαδή μεταξύ cm και ότι το 32% ανήκει στους ψηλούς, δηλαδή μεταξύ cm. Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται η κατανομή του πληθυσμού σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση που παρουσιάστηκε παραπάνω. 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% < >174 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% Σχήμα 45: Κατανομή ύψους για το σύνολο του πληθυσμού των Γυναικών ετών. 92

93 B. Ταξινόμηση πληθυσμού σύμφωνα με τη διαφορά ΔΠ Για τον προσδιορισμό της γενικής μορφής των σωμάτων χρησιμοποιείται η κατανομή που προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ της περιφέρειας και της περιμέτρου της μέσης. Οι τιμές αυτές βοηθούν στο να προσδιορισθούν οι σχέσεις μεταξύ των βασικών διαστάσεων που καθορίζουν τη μορφή των σωμάτων και κατά συνέπεια την κατασκευή των ενδυμάτων [Cooklin, 1999]. Κάθε κατηγορία αντιστοιχεί σε μία από τις γενικά αντιληπτές μορφές σωμάτων. Δηλαδή : Πάρα πολύ αδύνατη, με περίμετρο μέσης πάρα πολύ μικρότερη από την περιφέρεια Αδύνατη, με περίμετρο μέσης πολύ μικρότερη από την περιφέρεια Κανονική, με περίμετρο μέσης μικρότερη από την περιφέρεια Εύσωμη, με περίμετρο μέσης ελάχιστα μικρότερη από την περιφέρεια Σωματώδης, με περίμετρο μέσης σχεδόν ίση με την περιφέρεια Πολύ σωματώδης, με περίμετρο μέσης μεγαλύτερη από την περιφέρεια Επομένως, προτείνεται η παρακάτω ταξινόμηση του πληθυσμού στους αντίστοιχους σωματότυπους για τις τρεις κατηγορίες ξεχωριστά: i. Γυναίκες από 20 έως 29 ετών Σωματότυποι Διαφορά Περιφέρειας Πληθυσμός % Μέσης (cm) Πολύ Αδύνατη > Αδύνατη 27-31, Κανονική 22-26, Εύσωμη Σωματώδης 11-15, Πολύ Σωματώδης <10, Πίνακας 30: Ταξινόμηση πληθυσμού σύμφωνα με τη διαφορά ΔΠ για τις Γυναίκες ετών. Από την παραπάνω ταξινόμηση, προκύπτει ότι ο ελληνικός γυναικείος πληθυσμός από 20 έως 29 ετών παρουσιάζει μία τάση για μεγαλύτερη περιφέρεια. Η διαφορά μεταξύ της περιφέρειας και της περιμέτρου της μέσης στο μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού να είναι κατά μέσο όρο με 20 cm. Επομένως, η μεγαλύτερη σε ποσοστό κατηγορία πληθυσμού (40,7%) ανήκει στον εύσωμο σωματότυπο. Η κατανομή του πληθυσμού σύμφωνα με τη διαφορά ΔΠ παρουσιάζεται στο Σχήμα

94 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 10% 5% 0% > , , ,8 <10,5 Σχήμα 46: Κατανομή του πληθυσμού σύμφωνα με τη διαφορά ΔΠ για τις Γυναίκες ετών. ii. Γυναίκες από 30 έως 44 ετών Σωματότυποι Διαφορά Περιφέρειας Πληθυσμός % Μέσης (cm) Πολύ Αδύνατη > ,5% Αδύνατη 27-32, ,9% Κανονική % Εύσωμη ,7% Σωματώδης 6-12,6 26 7% Πολύ Σωματώδης <5,9 4 1,08% Πίνακας 31: Ταξινόμηση πληθυσμού σύμφωνα με τη διαφορά ΔΠ για τις Γυναίκες ετών. Από την παραπάνω ταξινόμηση, προκύπτει ότι ο ελληνικός γυναικείος πληθυσμός από 30 έως 44 ετών παρουσιάζει μία τάση για μεγαλύτερη περιφέρεια. Η διαφορά μεταξύ της περιφέρειας και της περιμέτρου της μέσης στο μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού να είναι κατά μέσο όρο με 19 cm. Επομένως, η μεγαλύτερη σε ποσοστό κατηγορία πληθυσμού (46,7%) ανήκει στον εύσωμο σωματότυπο. Η κατανομή του πληθυσμού σύμφωνα με τη διαφορά ΔΠ παρουσιάζεται στο Σχήμα

95 50,00% 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% > , ,9 <5,9 Σχήμα 47: Κατανομή του πληθυσμού σύμφωνα με τη διαφορά ΔΠ για τις Γυναίκες ετών. iii. Γυναίκες από 45 έως 65 ετών Σωματότυποι Διαφορά Περιφέρειας Πληθυσμός % Μέσης (cm) Πολύ Αδύνατη > ,7% Αδύνατη 24-32, ,6% Κανονική 15,5-23, ,5% Εύσωμη 8-15, ,4% Σωματώδης ,4% Πολύ Σωματώδης <-1,34 5 1,1% Πίνακας 32: Ταξινόμηση πληθυσμού σύμφωνα με τη διαφορά ΔΠ για τις Γυναίκες ετών. Από την παραπάνω ταξινόμηση, προκύπτει ότι ο ελληνικός γυναικείος πληθυσμός από 45 έως 65 ετών παρουσιάζει επίσης μία τάση για μεγαλύτερη περιφέρεια. Σε αυτη την κατηγορία η διαφορά μεταξύ της περιφέρειας και της περιμέτρου της μέσης στο μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού να είναι κατά μέσο όρο με 12 cm. Επομένως, η μεγαλύτερη σε ποσοστό κατηγορία πληθυσμού (44,4%) ανήκει στον εύσωμο σωματότυπο. Η κατανομή του πληθυσμού σύμφωνα με τη διαφορά ΔΠ παρουσιάζεται στο Σχήμα

96 50,00% 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% > <-1,35 Σχήμα 48: Κατανομή του πληθυσμού σύμφωνα με τη διαφορά ΔΠ για τις Γυναίκες ετών Προσδιορισμός των κύριων μεγεθών για κάθε μία διάσταση Στο στάδιο αυτό, ταξινομείται ο εξεταζόμενος πληθυσμός σε σειρές μεγεθών, οι οποίες αναπτύχθηκαν με βάση την περιφέρεια και την περίμετρο της μέσης ως χαρακτηριστική σωματομετρική διάσταση για την κατασκευή του παντελονιού και της φούστας. Αντίστοιχη ταξινόμηση ισχύει για τις δευτερεύουσες διαστάσεις, δηλαδή το ύψος και το εσωτερικό μήκος ποδιού. Οι σειρές μεγεθών κρίθηκε σκόπιμο να καλύπτουν τα διαστήματα [(Mean-2SD),(Mean+2SD)] των κύριων και δευτερευουσών διαστάσεων, για να ικανοποιείται το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού. i. Γυναίκες από 20 έως 29 ετών Το μεγαλύτερο ποσοστό της συγκεκριμένης κατηγορίας πληθυσμού, δηλαδή το 9 έχει περιφέρεια από 82 έως 119cm (Σχήμα 49), δηλαδή βρίσκεται στο διάστημα μεταξύ[(mean-2sd),(mean+2sd)]. 96

97 50,00% 46,9% 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 22,1% 13,9% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 10,00% 5,00% 1,5% 7,2% 4,1% 0,00% < >119 Σχήμα 49: Κατανομή της περιφέρειας του πληθυσμού των Γυναικών ετών. Το 90% του πληθυσμού, έχει περίμετρο μέσης από 60 έως 98 cm (Σχήμα 50), δηλαδή βρίσκεται μεταξύ του [(Mean-2SD),(Mean+2SD)]. Ειδικά για την περίμετρο μέσης, επειδή 0% του πληθυσμού βρίσκεται στο Mean-2SD=59cm, ως τιμή έναρξης του διαστήματος ορίστηκε η ελάχιστη τιμή, η οποία ήταν η 60 cm. 0,45 42,7% 0,4 0,35 0,3 0,25 0,2 0, ,7% 11,3% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 0,1 0,05 0% 3,6% 0 < > >98 Σχήμα 50: Κατανομή της περιμέτρου της μέσης του πληθυσμού των Γυναικών ετών. 97

98 Το 93,2% του πληθυσμού έχει ύψος από 152 έως 176 cm, δηλαδή βρίσκεται περίπου στο διάστημα από Mean-2SD έως Mean+2SD (Σχήμα 51). 50,00% 45,00% 45% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 29,3% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 15,00% 10,00% 9,7% 9,2% 5,00% 2,5% 3,6% 0,00% < >177 Σχήμα 51: Κατανομή του ύψους του πληθυσμού των Γυναικών ετών. Το 94,6% του πληθυσμού έχει εσωτερικό μήκος ποδιού από 64 έως 81 cm, δηλαδή βρίσκεται περίπου στο διάστημα από Mean-2SD έως Mean+2SD (Σχήμα 52). 45,00% 40,00% 38,6% 35,00% 32,9% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 13,4% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 10,00% 5,00% 4,6% 4,1% 2% 0,00% < >82 Σχήμα 52: Κατανομή του εσωτερικού μήκος ποδιού του πληθυσμού των Γυναικών ετών. 98

99 Αφού καθορίστηκαν τα διαστήματα μέσα στα οποία θα αναπτυχθούν οι σειρές των μεγεθών, στη συνέχεια καθορίζεται η διαφορά δ μεταξύ δύο διαδοχικών μεγεθών x k, x k 1 κάθε μιας διάστασης και στη συνέχεια προσδιορίζεται το πλήθος των μεγεθών n που θα αναπτυχθούν ανά διάσταση. Δηλαδή: 4SD xk 1 x k και n. Για την περιφέρεια προσδιορίστηκε η διαφορά μεταξύ δύο διαδοχικών μεγεθών ίση με δ=4 cm. Στο διάστημα από 82 έως 118 cm καθορίστηκε ότι απαιτείται η ανάπτυξη εννιά διακεκριμένων μεγεθών, δηλαδή n=9. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 20% 18% 16% 16,4% 17,5% 14% 12,8% 12% 10% 8% 6% 4% 4,1% 7,7% 5,6% 5,6% 4,1% 2% 2% 0% Σχήμα 53: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς την περιφέρεια των Γυναικών ετών. Για την περίμετρο μέσης ομοίως καθορίζεται η διαφορά μεταξύ δύο διαδοχικών μεγεθών ίση με δ=4 cm. Η κατανομή ανά μέγεθος παρουσιάζεται στο παρακάτω Σχήμα 54. Στο διάστημα από 60 έως 100 cm προσδιορίζεται η ανάπτυξη n=10 διακεκριμένων μεγεθών: 99

100 ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΣ ΜΕΣΗΣ 18% 15,9% 16% 14,4% 14% 12,8% 12% 11,8% 10% 8% 8,2% 6% 4% 2% 2% 6,1% 4,6% 5,1% 3,6% 0% Σχήμα 54: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς την περίμετρο της μέσης των Γυναικών ετών. Σχήμα 55: Σύγκριση κατανομών περιφέρειας και περιμέτρου μέσης των Γυναικών ετών. 100

101 Για το ύψος θεωρείται δευτερεύουσα διάσταση για την παραγωγή φουστών. Η διαφορά μεγεθών θα είναι ίση με δ=5 cm. Η κατανομή ανά μέγεθος παρουσιάζεται στο παρακάτω Σχήμα 56. Στο διάστημα από 151 έως 177 cm προσδιορίζεται η ανάπτυξη n=6 διακεκριμένων μεγεθών: ΎΨΟΣ 50,00% 45% 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 29,3% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 4,7% 9,2% 5,00% 2,5% 3,6% 0,00% < >177 Σχήμα 56: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς την περίμετρο της μέσης των Γυναικών ετών. Το εσωτερικό μήκος ποδιού θεωρείται δευτερεύουσα διάσταση για την παραγωγή παντελονιών. Για το εσωτερικό μήκος ποδιού, καθορίζεται η διαφορά μεταξύ διαδοχικών μεγεθών ίση με δ=3cm. Στο διάστημα από cm προσδιορίζεται η ανάπτυξη n=6 διακεκριμένων μεγεθών. Η κατανομή ανά μέγεθος παρουσίαζεται στο Σχήμα

102 ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΜΗΚΟΣ ΠΟ ΙΟΥ 45,00% 40,00% 38,6% 32,9% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 13,4% 10,00% 5,00% 4,6% 4,1% 2% 0,00% < >81 Σχήμα 57: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς το εσωτερικό μήκος ποδιού των Γυναικών ετών. ii. Γυναίκες από 30 έως 44 ετών Το μεγαλύτερο ποσοστό της συγκεκριμένης κατηγορίας πληθυσμού, δηλαδή το 90% έχει περιφέρεια από 84 έως 120cm (Σχήμα 58), δηλαδή βρίσκεται στο διάστημα μεταξύ[(mean-2sd),(mean+2sd)]. 50,00% 46,4% 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 25,8% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 10,00% 5,00% 1,8% 8,6% 9,2% 4,3% 0,00% < > >120 Σχήμα 58: Κατανομή της περιφέρειας του πληθυσμού των Γυναικών ετών. 102

103 Το 97,2% του πληθυσμού έχει περίμετρο μέσης από 62 έως 103 cm, δηλαδή βρίσκεται περίπου στο διάστημα από Mean-2SD έως Mean+2SD (Σχήμα 59). Ειδικά για την περίμετρο μέσης, επειδή 0% του πληθυσμού βρίσκεται στο Mean-2SD=61,3cm, ως τιμή έναρξης ορίστηκε η ελάχιστη τιμή η οποία ήταν η 62 cm. 0,5 47% 0,45 0,4 0,35 0,3 0,25 0,2 15,5% 24,4% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 0,15 0,1 0,05 0 9,9% 3,2% 0% <61, >104 Σχήμα 59: Κατανομή της περιμέτρου της μέσης του πληθυσμού των Γυναικών ετών. Το 92,8% του πληθυσμού έχει ύψος από 153 έως 175 cm, δηλαδή βρίσκεται περίπου στο διάστημα από Mean-2SD έως Mean+2SD (Σχήμα 60). 50,00% 45,00% 43,4% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 11,4% 22,8% 11,2% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 10,00% 5,00% 0,00% 0,8% 3,2% < , ,7 >176 Σχήμα 60: Κατανομή του ύψους του πληθυσμού των Γυναικών ετών. 103

104 Το 97,2% του πληθυσμού έχει εσωτερικό μήκος ποδιού από 64 έως 81 cm, δηλαδή βρίσκεται περίπου στο διάστημα από Mean-2SD έως Mean+2SD (Σχήμα 61). 50,00% 45,00% 44% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 25% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 15,00% 10,00% 9,8% 11% 5,00% 0,00% 3% < >83 0% Σχήμα 61: Κατανομή του ύψους του πληθυσμού των Γυναικών ετών. Αφού καθορίστηκαν τα διαστήματα μέσα στα οποία θα αναπτυχθούν οι σειρές των μεγεθών, στη συνέχεια καθορίζεται η διαφορά δ μεταξύ δύο διαδοχικών μεγεθών με τον τρόπο που έγινε και για την προηγούμενη κατηγορία πληθυσμού. Επομένως: Για την περιφέρεια προσδιορίστηκε η διαφορά μεταξύ δύο διαδοχικών μεγεθών ίση με δ=4 cm. Στο διάστημα από 84 έως 120 cm καθορίστηκε ότι απαιτείται η ανάπτυξη εννιά διακεκριμένων μεγεθών, δηλαδή n=9. Η κατανομή φαίνεται στο παρακάτω Σχήμα 62: 104

105 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 30,00% 26,9% 25,00% 22,8% 20,00% 19% 15,00% 14,5% 1 10,00% 6,5% 5,00% 2,9% 3,5% 3,5% 0,00% Σχήμα 62: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς το εσωτερικό μήκος ποδιού των Γυναικών ετών. Για την περίμετρο μέσης ομοίως καθορίζεται η διαφορά μεταξύ δύο διαδοχικών μεγεθών ίση με δ=4 cm. Η κατανομή ανά μέγεθος παρουσιάζεται στο παρακάτω Σχήμα 63. Στο διάστημα από 64 έως 104 cm προσδιορίζεται η ανάπτυξη n=10 διακεκριμένων μεγεθών: ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΣ ΜΕΣΗΣ 25% 23,5% 20% 15% 16% 14,9% 12,5% 9,7% 10% 8,6% 6,7% 5% 4% 4% 3,5% 0% Σχήμα 63: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς την περίμετρο μέσης των Γυναικών ετών. 105

106 Σχήμα 64: Σύγκριση κατανομών περιφέρειας και περιμέτρου μέσης των Γυναικών ετών. Το ύψος θεωρείται δευτερεύουσα διάσταση για την παραγωγή φουστών. Η διαφορά μεγεθών θα είναι ίση με δ=4 cm. Η κατανομή ανά μέγεθος παρουσιάζεται στο παρακάτω Σχήμα 64. Στο διάστημα από 152 έως 176 cm προσδιορίζεται η ανάπτυξη n=6 διακεκριμένων μεγεθών: ΎΨΟΣ 40,00% 35,00% 34,7% 30,00% 25,00% 24,7% 25% 20,00% 16,8% 15,00% 10,00% 5,1% 7% 5,00% 0,00% Σχήμα 64: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς την περίμετρο μέσης των Γυναικών ετών. 106

107 Το εσωτερικό μήκος ποδιού θεωρείται δευτερεύουσα διάσταση για την παραγωγή παντελονιών. Για το εσωτερικό μήκος ποδιού, καθορίζεται η διαφορά μεταξύ διαδοχικών μεγεθών ίση με δ=4cm. Στο διάστημα από cm προσδιορίζεται η ανάπτυξη n=5 διακεκριμένων μεγεθών. Η κατανομή ανά μέγεθος παρουσίαζεται στο Σχήμα 65. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΜΗΚΟΣ ΠΟ ΙΟΥ 40,00% 35,5% 35,00% 30,00% 25,00% 22,8% 30,7% 20,00% 15,00% 10,00% 9,7% 1 5,00% 0,00% iii. Γυναίκες από 45 έως 65 ετών Σχήμα 65: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς το εσωτερικό μήκος ποδιού των Γυναικών ετών. iv. Γυναίκες από 45 έως 65 ετών Το μεγαλύτερο ποσοστό της συγκεκριμένης κατηγορίας πληθυσμού, δηλαδή το 95,2% έχει περιφέρεια από 89 έως 125cm (Σχήμα 66), δηλαδή βρίσκεται στο διάστημα μεταξύ[(mean-2sd),(mean+2sd)]. 45,00% ,00% 39% 35,00% 29,7% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 11,3% 10,9% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 10,00% 5,00% 1,6% 2,7% 0,00% < >125 Σχήμα 66: Κατανομή της περιφέρειας του πληθυσμού των Γυναικών ετών. 107

108 Το 92,7% του πληθυσμού έχει περίμετρο μέσης από 67 έως 115 cm, δηλαδή βρίσκεται περίπου στο διάστημα από Mean-2SD έως Mean+2SD (Σχήμα 67). 40,00% 35,00% 35,3% 33,9% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 11,8% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 10,00% 8,3% 5,00% 1,3% 3,4% 0,00% < >115 Σχήμα 67: Κατανομή της περιμέτρου της μέσης του πληθυσμού των Γυναικών ετών. Το 93,1% του πληθυσμού έχει ύψος από 148 έως 173 cm, δηλαδή βρίσκεται περίπου στο διάστημα από Mean-2SD έως Mean+2SD (Σχήμα 68). 45,00% 40,00% 39,3% 35,00% 32% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 13% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 10,00% 8,8% 5,00% 1,6% 2,7% 0,00% < > >174 Σχήμα 68: Κατανομή του ύψους του πληθυσμού των Γυναικών ετών. 108

109 Το 92,2% του πληθυσμού έχει εσωτερικό μήκος ποδιού από 59 έως 80 cm, δηλαδή βρίσκεται περίπου στο διάστημα από Mean-2SD έως Mean+2SD (Σχήμα 69). Ειδικά για το εσωτερικό μήκος ποδιοόυ, επειδή 0,23% του πληθυσμού βρίσκεται στο Mean+2SD=82cm, ως τιμή λήξης ορίστηκε η μέγιστη τιμή η οποία ήταν η 82 cm. 45,00% 41,4% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 1 27,4% 12,5% Series1 Series2 Series3 Series4 Series5 Series6 10,00% 5,00% 0,00% 3,4% 0,23% < >81 Σχήμα 69: Κατανομή του ύψους του πληθυσμού των Γυναικών ετών. Αφού καθορίστηκαν τα διαστήματα μέσα στα οποία θα αναπτυχθούν οι σειρές των μεγεθών, στη συνέχεια καθορίζεται η διαφορά δ μεταξύ δύο διαδοχικών μεγεθών με τον τρόπο που έγινε και για τις δύο προηγούμενες κατηγορίες πληθυσμού. Επομένως: Για την περιφέρεια προσδιορίστηκε η διαφορά μεταξύ δύο διαδοχικών μεγεθών ίση με δ=4 cm. Στο διάστημα από 88 έως 124 cm καθορίστηκε ότι απαιτείται η ανάπτυξη εννιά διακεκριμένων μεγεθών, δηλαδή n=9. Η κατανομή φαίνεται στο παρακάτω Σχήμα 70: 109

110 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 16,00% 14,00% 14,4% 13,4% 13,7% 13,4% 12,00% 10,00% 8,00% 7,6% 6,00% 5,1% 5,3% 4,00% 2,3% 3,2% 2,00% 0,00% Σχήμα 70: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς την περιφέρεια των Γυναικών ετών. Για την περίμετρο μέσης ομοίως καθορίζεται η διαφορά μεταξύ δύο διαδοχικών μεγεθών ίση με δ=5 cm. Η κατανομή ανά μέγεθος παρουσιάζεται στο παρακάτω Σχήμα 71. Στο διάστημα από 65 έως 115 cm προσδιορίζεται η ανάπτυξη n=10 διακεκριμένων μεγεθών: ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΣ ΜΕΣΗΣ 20,00% 18,00% 16,00% 16,2% 17,2% 14,00% 12,7% 12,5% 12,00% 1 10,00% 8,00% 6,5% 6,00% 4,00% 2,00% 1,8% 3,9% 3% 2,7% 0,00% Σχήμα 71: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς την περίμετρο μέσης των Γυναικών ετών. 110

111 20,00% 18,00% 16,00% 14,00% 12,00% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 0,00% Σχήμα 72: Σύγκριση κατανομών περιφέρειας και περιμέτρου μέσης των Γυναικών ετών. Για το ύψος θεωρείται δευτερεύουσα διάσταση για την παραγωγή φουστών. Η διαφορά μεγεθών θα είναι ίση με δ=4 cm. Η κατανομή ανά μέγεθος παρουσιάζεται στο παρακάτω Σχήμα 73. Στο διάστημα από 148 έως 172 cm προσδιορίζεται η ανάπτυξη n=6 διακεκριμένων μεγεθών: 45,00% 40,00% 39,3% 35,00% 32% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 13% 10,00% 8,8% 5,00% 1,6% 2,7% 0,00% Σχήμα 73: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς την περίμετρο μέσης των Γυναικών ετών. 111

112 Το εσωτερικό μήκος ποδιού θεωρείται δευτερεύουσα διάσταση για την παραγωγή παντελονιών. Για το εσωτερικό μήκος ποδιού, καθορίζεται η διαφορά μεταξύ διαδοχικών μεγεθών ίση με δ=4cm. Στο διάστημα από cm προσδιορίζεται η ανάπτυξη n=6 διακεκριμένων μεγεθών. Η κατανομή ανά μέγεθος παρουσίαζεται στο Σχήμα 74. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΜΗΚΟΣ ΠΟ ΙΟΥ 30,00% 26,5% 25,00% 20,9% 20,00% 15,00% 13% 12,7% 14,1% 10,00% 5,3% 5,00% 0,00% Σχήμα 74: Ανάπτυξη μεγεθών ως προς το εσωτερικό μήκος ποδιού των Γυναικών ετών Προσδιορισμός των δευτερευόντων μεγεθών για κάθε κύριο μέγεθος Στη συγκεκριμένη φάση της μεθοδολογίας, ταξινομείται ο πληθυσμός κάθε τιμής των παραπάνω κύριων μεγεθών σε σειρές δευτερευόντων μεγεθών. Αφού αναπτυχθούν τα μεγέθη για κάθε μία κύρια διάσταση, το επόμενο βήμα είναι να προσδιορισθούν ποια μεγέθη δευτερευουσών διαστάσεων είναι απαραίτητα να αναπτυχθούν για κάθε μέγεθος ξεχωριστά. Έτσι, στον πληθυσμό του κάθε μεγέθους γίνεται μια επιπλέον διαβάθμιση σε σχέση με μία δευτερεύουσα διάσταση. Στη συνέχεια, από τον συνδυασμό της κύριας και των δευτερευουσών διαστάσεων προτείνεται μια σειρά δευτερευόντων μεγεθών ανάλογα με τον τύπο των ενδυμάτων. Όπως έχει αναφερθεί και προηγουμένως, η συγκεκριμένη εργασία ασχολείται με τη δημιουργία μεγεθολογίων για τα γυναικεία παντελόνια και φούστες (ενδύματα για το κάτω μέρος του σώματος). Ανάπτυξη μεγεθολογίου για γυναικείο παντελόνι Η κύρια διάσταση για τη δημιουργία παντελονιών είναι η περιφέρεια και οι δευτερεύουσες είναι το εσωτερικό μήκος ποδιού και η περίμετρος μέσης. Για κάθε τιμή του μεγέθους της περιφέρειας θα πρέπει 112

113 να προσδιορισθούν (α) μία σειρά μεγεθών περιμέτρου μέσης και (β) μία σειρά μεγεθών του εσωτερικού μήκος ποδιού που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη μεγεθολογίων που να ικανοποιούν τον πληθυσμό που έχει (α) περίμετρο μέσης από Mean-2SD έως Mean+2SD και (β) εσωτερικό μήκος ποδιού από Mean-2SD έως Mean+2SD. i. Γυναίκες από 20 έως 29 ετών Περιφέρεια Σύνολο Περίμετρος Μέσης ,54% 0.54% 0,54% 1,62% ,6% 3,27% 1,6% 0,54% 6,52% ,09% 8,1% 4,9% 2,1% 0,54% 16,1% ,27% 5,4% 3,82% 2,1% 14,59% ,09% 5,4% 8,1% 3,2% 12,41% ,54% 1,09% 3,8% 4,3% 2,7% 0,54% 12,97% ,09% 2,1% 2,1% 3,2% 2,1% 10,59% ,54% 1,09% 0,54% 4,3% 0,54% 7,01% ,54% 0,54% 4,3% 5,38% ,54% 1,6% 2,14% Σύνολο 2,14% 4,9% 14,6% 18,9% 21% 12,79% 6,44% 8,02% 6,44% 95,23% Πίνακας 33: Σειρές μεγεθών για γυναικείο παντελόνι και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. Περιφέρεια Σύνολο Εσωτερικό μήκος ποδιού ,54% 0,54% 1,09% 2,17% ,54% 2,19% 1,09% 4,39% 0,54% 0,54% 0,54% 0,54% 10,37% ,54% 2,74% 7,14% 7,14% 8,24% 4,39% 2,19% 2,74% 1,09% 36,21% ,09% 2,19% 4,39% 7,14% 8,79% 6,04% 2,74% 4,39% 4,39% 41,16% ,64% 1,64% 1,09% 2,19% 1,09% 0,54% 0,54% 8,73% Σύνολο 2,17% 5,47% 15,9% 18,1% 22,51% 13,16% 6,56% 8,21% 6,56% 98,64% Πίνακας 34: Σειρές μεγεθών για γυναικείο παντελόνι και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. 113

114 Περιφέρεια Περίμετρος Μέσης Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Σύνολο ,7% 0,8% 0,35% 0% 0,18% 2,1% 1,93% Σύνολο 1,1% 1,2% 1% 0,55% 0,18% 4,03% ,7% 0,9% 0% 2,3% 2,2% 1,3% Σύνολο 1,2% 1,9% 1,4% 0,9% 5,8% % 0,7% 0,7% 1,05% 0,7% 1% 0,85% 0,7% 1,3% 0,7% 0,7% 0,7% 1% 1,05% 0,7% 3,4% 3,15% 4,35% 3,85% 2,5% 2,55% Σύνολο 3,8% 3,95% 5,15% 4,45% 2,4% 19,75% ,9% 0,7% 0,7% 1,4% 1% 1 % 1,2% 1 % 0,8 % 0,65% 0,7% 0,85% 1,1% 1,8% 1,2% 3,65% 4,7% 4,8% 3,4% 2,45% 2,3% Σύνολο 3% 4,8% 5,35% 6,15% 2% 21,3% ,45% 1% 0,45% 0,8% 0,7% 1,05% 0,85% 1,4% 0,8% 1,2 % 1% 0,9% 0,7% 0,35% 0,55% 0,7% 1% 0,8% 0,7% 2,45% 2,7% 3,7%% 3,55% 3,4% 3,5% 2,5% Σύνολο 2,15% 3,55% 5,9% 5,5% 4,7% 21,8% ,65% 0,8% 0,7% 0,7% 0,25% 1,05% 0,75% 1,6% 3,35% 2,9% 2,4% 1,05% Σύνολο 1,3% 2,35% 2,55% 3,05% 2,05% 11,3% ,25% 0,15% 0,35% 0,05% 1,8% 1,3% 0,8% 114

115 Σύνολο 0,65% 1% 0,85% 1,05% 0,35% 3,9% ,15% 0,8% 0,8% 1,1% 1,9% 1,9% 1,45% Σύνολο 0,75% 1,1% 1,6 % 2% 1,2% 6,65% ,15% 0,15% 0,05% 0,05% 0% 0,95% 0,45% Σύνολο 0,35% 0,15% 2% Πίνακας 35: Συγκεντρωτικός πίνακας σειράς μεγεθών για γυναικείο παντελόνι και τα αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. Κατ αναλογία με τον παραπάνω προσδιορισμό της σειράς δευτερευόντων μεγεθών με βάση την περίμετρο μέσης, προσδιορίσθηκε στη συνέχεια σειρά μεγεθών με βάση το εσωτερικό μήκος ποδιού για κάθε συγκεκριμένη τιμή μεγέθους η οποία προέκυψε από τον συνδυασμό των τιμών των μεγεθών της περιφέρειας και της περιμέτρου μέσης (Πίνακας 35). Για παράδειγμα, για μέγεθος περιφέρειας και μέγεθος περιμέτρου μέσης μπορούμε να αναπτύξουμε τέσσερα μεγέθη βάσει του εσωτερικού μήκος ποδιού, όπως προκύπτει από τον παρακάτω υπολογισμό: ( Mean 2SD) ( Mean 2SD) n 3,8 115

116 ii. Γυναίκες από 30 έως 44 ετών Περιφέρεια Σύνολο Περίμετρος Μέσης ,84% 1,38% 1,38% 0,92% 5,52% ,84% 2,76% 3,22% 0,46% 8,28% ,46% 1,38% 5,52% 4,6% 0,92% 12,88% ,3% 6,45% 5,06% 11,5% 1,38% 26,69% ,46% 6,45% 4,6% 3,22% 0,46% 15,19% ,76% 2,3% 0,46% 4,6% 1,84% 11,96% ,46 0,46% 1,38% 0,92% 1,38% 1,84% 0,46% 6,44% ,46% 1,84% 0,92% 0,92% 4,14% ,38% 0,92% 0,92% 0,46% 3,68% ,92% 0,92% 0,92% 2,76% Σύνολο 2,76% 7,36% 18,87% 23,47% 19,78% 10,58% 8,28% 3,68% 3,22% 98% Πίνακας 36: Σειρές μεγεθών για γυναικείο παντελόνι και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. Περιφέρεια Σύνολο Εσωτερικό μήκος ποδιού ,46% 0,46% 3,22% 4,14% 1,38% 0,46% 2,78% 12,9% ,76% 4,6% 4,6% 4,14% 0,92% 1,84% 0,92% 19,78% ,84% 2,3% 3,68% 4,6% 6,91% 1,84% 1,38% 1,84% 1,38% 20,24% ,46% 1,38% 6,45% 6,45% 5,99% 4,6% 2,3% 0,46% 0,92% 29,01% ,46% 0,92% 3,68% 2,3% 3,68% 0,46% 0,92% 12,42% Σύνολο 2,76% 7,36% 18,87% 23,47% 20,72% 11,5% 8,3% 3,68% 3,22% 99,88% Πίνακας 37: Σειρές μεγεθών για γυναικείο παντελόνι και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. 116

117 Περιφέρεια Περίμετρος Μέσης Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Σύνολο 0,45% 0% 0,25% 0,35% 0,25% 1% 1,9% 1,3$ Σύνολο 0,85% 0,75% 1,1% 0,8% 0,7% 4,2% ,45% 0,25% 0,35% 0,45% 0,25% 0,35% 0,25 1,25% 1,4% 1,8% 1,5% 1,2% Σύνολο 1,45% 1,6% 1,45% 1,1% 1,55% 7,15% % 0,45% 1,2% 1,9% 1,8% 1,3% 0,9% Σύνολο 1,15% 1,5% 1,85% 1,5% 1,1% 7,1% ,15% 0,25% 0,7 % 1% 0,8% 1,2% 0,25% 0,8% 0,7% 0,8% 1,25% 2,2% 3,1% 2,5% 3,7% 1,75% 1,5% 1,05% Σύνολο 1,85% 3,05% 5,35% 4,1% 2,7% 17,05% % 0,7% 0,8% 1% 0,7% 1,4% 2,3% 2,9% 3,1% 2,2% 1,6% Σύνολο 1,9% 2,2% 2,6% 4,1% 2,7% 13,5% ,25% 0,7% 0,15% 0,25% 0,7% 2,8% 1,4% 2,7% 1,5% 1,05% Σύνολο 1,3% 1,75% 1,6% 2% 1% 7,65% ,8% 0,25% 0,35% 1,8% 2,3% 2,4% 2,25% 1,85% 1,4% Σύνολο 2,2% 2,5% 3% 2,5% 1,8% 12% % 0,7% 1,3% 2,3% 117

118 ,25% 1,75% Σύνολο 0,75% 1,2% 1,6% 1,2% 5,35% ,35% 0,8% 0,7% 0,25% 0,8% 1,2% 2,3% 2,9% 1,75% 1,05% Σύνολο 1,3% 2,05% 2,25% 2,4% 1,2% 9,2% Πίνακας 38: Συγκεντρωτικός πίνακας σειράς μαγεθών για γυναικείο παντελόνι και τα αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. iii. Γυναίκες από 45 έως 65 ετών Περιφέρεια Σύνολο Περίμετρος Μέσης ,76% 0,76% 0,38% 0,76% 2,66% ,15% 0,38% 3,07% 0,38% 4,98% ,76% 2,3% 4,23% 2,3% 1,15% 10,74% ,38% 1,15% 1,92% 3,84% 1,15% 0,38% 8,82% ,15% 1,92% 3,84% 3,46% 5,76% 1,53% 0,38% 18,04% ,3% 3,84% 1,53% 1,15% 5,38% 3,07% 17,27% ,38% 1,92% 3,84% 4,23% 1,53% 1,92% 1,53% 15,35% ,76% 0,38% 1,53% 1,92% 0,76% 0,76% 6,11% ,38% 0,76% 0,38% 1,52% ,38% 1,15% 0,76% 0,76% 1,15% 4,2% Σύνολο 3,05% 5,74% 12,28% 16,48% 14,96% 14,97% 11,88% 6,89% 3,44% 89,69% Πίνακας 39: Σειρές μεγεθών για γυναικείο παντελόνι και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. Περιφέρεια Σύνολο Εσωτερικό μήκος ποδιού ,38% 0,38% 1,53% 1,15% 0,76% 1,92% 0,38% 6,5% ,38% 0,76% 4,61% 2,3% 0,38% 2,3% 0,76% 0,38% 11,87% ,15% 1,53% 3,84% 4,31% 3,07% 3,91% 4,23% 0,72% 0,38% 23,14% ,76% 2,3% 4,61% 7,3% 6,53% 5% 1,92% 1,92% 0,38% 30,72% ,38% 1,15% 3,07% 1,92% 5% 6,53% 4,23% 2,3% 1,92% 26,5% Σύνολο 3,05% 6,12% 16,13% 17,36% 16,13% 17,74% 11,9% 6,86% 5,6% 98,89% Πίνακας 40: Σειρές μεγεθών για γυναικείο παντελόνι και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. 118

119 Περιφέρεια Περίμετρος Μέσης Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Σύνολο 0,35% 0,35% 0,8% 0,35% 1,45% 2,6% 2,15% 1,45% Σύνολο 1,25% 1,4% 2,15% 1,65% 1,2% 7,65% ,35% 0,25% 0,7% 1% 0,8% 0,8 % 1% 1,2% 0,7% 0,35% 1,6% 2,2% 3,05% 3,4% 1,8% Σύνολο 1,4% 1,4% 3,3% 4% 1,95% 12,05% ,35% 0,15% 0,7% 1 % 0,35% 0,5 % 0,7% 0,35% 0,8% 1% 0,55% 0,25% 1,45% 2,6% 2,95% 3% 1,6% 1,1% Σύνολο 1,2% 3,25% 2,6% 3,6% 2,05% 12,7% ,25% 0,15% 0,15% 0,45% 0,45% 0,15% 0,3 % 0,9% 0,75% 1,2 % 1% 0,9% 0,45% 0,8% 1,2% 0,9% 1,4% 1,2% 1 % 0,8% 0,7% 0,25% 0,25% 0,15% 3,95% 1,15% 3,25% 2,6% 4,1% 3,7% 3,05% 2,15% 1,65% 1,15% Σύνολο 2,4% 3,6% 7% 9% 2,95% 24,95% ,15% 0,25% 0,35% 0,05% 0,15% 0,05% 0,7% 0,25% 1% 0,8% 1,2% 0,45% 0,65% 0,8% 0,7% 1% 1,45% 1,95% 2,7% 2,3% 3,45% 1% 1,5% Σύνολο 1,55% 0,75% 2,85% 5% 4,2% 14,35% % 0,25% 0,05% 0,15% 0,15% 0,65% 0,85% 0,8% 1,05% 1,55% 2,4% 1,5% 2,3% 0,7% Σύνολο 0,7% 1,2% 3,75% 2,55% 3,05% 11,25% ,05% 0,45% 0,9 % 0,8% 0,15% 0,65% 0,25% 0,35% 0,8% 1,15% 2,65% 2,1% 119

120 ,25% 0,05% 0,15% 0,7% 2,25% 0,65% 0,95% Σύνολο 0,95% 1,15% 3,65% 2,3% 2,5% 10,55% ,25% 0,15% 0,15% 0 % 0,15% 0,25% 0,05% 0,05% 0,075% 0,05% 0,05% 0,15% 0,25% 0,25% 1% 0,975% 0,9% 0,75% Σύνολο 0,85% 0,9% 0,275% 1% 1,15% 4,075% ,15% 0,15% 0,15% 0,15% 1,4% 1,2% 2,2% Σύνολο 0,35% 0,35% 0,35% 0,35% 0,8% 2,1% Πίνακας 41: Συγκεντρωτικός πίνακας σειράς μεγεθών για γυναικείο παντελόνι και τα αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. Ανάπτυξη μεγεθολογίου για γυναικεία φούστα Η κύρια διάσταση για τη δημιουργία παντελονιών είναι η περιφέρεια και οι δευτερεύουσες είναι το ύψος και η περίμετρος μέσης. Για κάθε τιμή του μεγέθους της περιφέρειας θα πρέπει να προσδιορισθούν (α) μία σειρά μεγεθών περιμέτρου μέσης και (β) μία σειρά μεγεθών του ύψους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη μεγεθολογίων που να ικανοποιούν τον πληθυσμό που έχει (α) περίμετρο μέσης από Mean-2SD έως Mean+2SD και (β) ύψος από Mean-2SD έως Mean+2SD. 120

121 i. Γυναίκες από 20 έως 29 ετών Περιφέρεια Σύνολο Περίμετρος Μέσης ,54% 0.54% 0,54% 1,62% ,6% 3,27% 1,6% 0,54% 6,52% ,09% 8,1% 4,9% 2,1% 0,54% 16,1% ,27% 5,4% 3,82% 2,1% 14,59% ,09% 5,4% 8,1% 3,2% 12,41% ,54% 1,09% 3,8% 4,3% 2,7% 0,54% 12,97% ,09% 2,1% 2,1% 3,2% 2,1% 10,59% ,54% 1,09% 0,54% 4,3% 0,54% 7,01% ,54% 0,54% 4,3% 5,38% ,54% 1,6% 2,14% Σύνολο 2,14% 4,9% 14,6% 18,9% 21% 12,79% 6,44% 8,02% 6,44% 95,23% Πίνακας 42: Σειρές μεγεθών για γυναικείa φούστα και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. Περιφέρεια Σύνολο Ύψος ,54% 0,54% 0,54% 0,54% 2,16% ,54% 0,54% 1,09% 1,09% 4,3% 0,54% 0,54% 0,54% 1,09% 10,27% ,64% 3,29% 8,24% 9,34% 8,24% 4,39% 2,19% 2,74% 3,29% 43,36% ,09% 4,39% 7,14% 3,84% 3,29% 2,19% 4,39% 26,33% ,64% 1,09% 1,64% 2,74% 0,54% 2,19% 9,84% ,64% 1,09% 0,54% 3,27% Σύνολο 2,18% 5,46% 15,9% 19,2% 18,56% 12,6% 6,55% 8,21% 6,57% 95,23% Πίνακας 43: Σειρές μεγεθών για γυναικείa φούστα και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. 121

122 Περιφέρεια Περίμετρος Μέσης Ύψος Σύνολο 0% 0,7% 0,25% 0,25% 0% 1,5% 2% Σύνολο 1,1% 0,9% 0,45% 0,45% 3,5% ,8% 0,65% 0,25% 0,35% 0% 0,25% 0% 2,4% 2,35% 1,75% Σύνολο 1,95% 1,2% 0,85% 1,35% 0,45% 6,5% ,8% 0,25% 0,8% 0,25% 0.3% 0.2% 0,15% 0% 2,6% 1,8% 2,2% 2,15% 1,5% 1% Σύνολο 2,7% 1,85% 2,25% 1,75% 1,9% 0,8% 11,45% ,7% 0,7% 0,8% 1,2% 1,05% 0,7% 0,7% 0,8% 0,9% 0,35% 0,45% 1,7% 3,25% 4,25% 4,15% 2,9% 2% Σύνολο 3,2% 2,4% 4,75% 3,7% 2,15% 2,05% 18,25% ,7% 0,75% 0,55% 0,8% 1,3% 0,7% 1,05% 0,8% 0,7% 0,65% 0,25% 0% 1,8% 3,2% 4,85% 3,8% 2,85% 1,95% 1,1% Σύνολο 3,65% 3,15% 4% 3,65% 2,75% 2,35% 19,55% % 0,25% 0,7% 1% 0,65% 0,8% 0,7% 1,6% 2,9% 4% 2,4% 1,5% Σύνολο 1,4% 1,45% 3,2% 2,55% 2,2% 1,6% 12,4% % 0,8% 0,7% 0,35% 0,35% 0,25% 2,1% 3,3% 1,95% Σύνολο 1,3% 1,9% 1,55% 1,15% 0,85% 7,35% % 0,35% 0,8% 0,65% 0,45% 0,25% 0,25% 0,45% 0% 0,15% 0,25% 1,3% 2,7% 2,2% 4,4% 122

123 Σύνολο 1,1% 1,15% 1,05% 1,5% 1% 1% 6,8% % 0,8% 0% 0% 1,3% 2,6% 2,2% Σύνολο 0,7% 1,2% 1,9% 0,8% 1% 6,1% Πίνακας 44: Συγκεντρωτικός πίνακας σειράς μαγεθών για γυναικεία φούστα και τα αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. ii. Γυναίκες από 30 έως 44 ετών Περιφέρεια Σύνολο Περίμετρος Μέσης ,84% 1,38% 1,38% 0,92% ,84% 2,76% 3,22% 0,46% ,46% 1,38% 5,52% 4,6% 0,92% ,3% 6,45% 5,06% 11,5% 1,38% ,46% 6,45% 4,6% 3,22% 0,46% ,76% 2,3% 0,46% 4,6% 1,84% ,46 0,46% 1,38% 0,92% 1,38% 1,84% 0,46% ,46% 1,84% 0,92% 0,92% ,38% 0,92% 0,92% 0,46% ,92% 0,92% 0,92% 102 Σύνολο 2,76% 7,36% 18,87% 23,47% 19,78% 10,58% 8,28% 3,68% 3,22% 98% Πίνακας 45: Σειρές μεγεθών για γυναικείa φούστα και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. Περιφέρεια Σύνολο Ύψος ,3% 0,92% 0,92% 0,46% 0,92% 0,46% 5,98% ,3% 2,76% 0,92% 3,22% 1,84% 0,46% 1,84% 1,84% 0,46% 15,64% ,46% 1,84% 6,45% 5,99% 7,37% 3,22% 0,92% 0,92% 1,38% 28,55% ,84% 5,99% 8,29% 2,76% 2,76% 1,84% 23,48% ,92% 1,38% 3,68% 5,52% 2,3% 1,84% 0,46% 0,46% 16,56% ,38% 0,92% 1,84% 0,92% 0,46% 5,52% Σύνολο 2,76% 7,36% 18,42% 23,02% 20,25% 10,12% 7,82% 3,68% 2,3% 95,73% Πίνακας 46: Σειρές μεγεθών για γυναικεία φούστα και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. 123

124 Περιφέρεια Περίμετρος Μέσης Ύψος Σύνολο 0 % 0,35% 0% 0,15 % 0,2 % 1,2% 1,7% 1,4% Σύνολο 1,15% 0,9% 0,55% 0,7% 4,3% % 0,45% 0,7 % 0,35% 0,45% 0,25% 0,25% 0,7% 0,8% 0,25% 0,15% 1,05% 2,2% 3% 2,25% 1,45% Σύνολο 1,35% 1,65% 1,65% 1,65% 2,25% 1,1% 8% % 0,15% 0,45% 1,35% 2% 2,1% 1,2% 1% Σύνολο 0,95% 1,25% 1,85% 1,5% 1,1% 1% 7,65% ,15% 0,15% 0,7% 0,35% 0,7 % 1,2% 0,9% 1 % 0,7% 0,35% 0,7% 0,7% 0,35% 1,2% 2,05% 3,8% 2,95% 3,6% 2,15% 1,6% 1,4% Σύνολο 1,7% 2,85% 5,65% 3,2% 2,7% 2,35% 18,45% ,35% 0,45% 0.3% 0,9% 0,7% 0,8% 1% 0,9% 0,35% 0,7% 0,25% 1,5% 2,1% 3,55% 3,95% 2,65% 1,45% Σύνολο 1,65% 1,85% 3,1% 3,6% 2,65% 2,35% 15,2% ,15% 0,25% 0,55% 0,35% 0,25% 1,75% 1,5% 2,75% 1,95% 1,45% Σύνολο 1,3% 1,6% 1,85% 2,15% 1,3% 1,25% 9,45% ,25% 0,35% 0,7% 0,35% 0,75% 0,8% 0,75% 1,2 % 0,8% 0,25% 0.7% 1,05% 0,25% 1,85% 2,85% 3,85% 4,1% 2,4% 1,45% Σύνολο 1,9% 2,55% 2,95% 4,05% 3,05% 2% 16,5% 124

125 ,25% 0,7% 0,7% 0,25% 0,55% 1,75% 3,25% 2,15% Σύνολο 0,75% 1% 1,6% 1,6% 1,15% 1,05% 7,15% % 0,15% 0,35% 0,8% 0,8% 0,7% 0,25% 1,2% 2,7% 3,2% 2,45% 1,3% Σύνολο 1,05% 1,75% 2,9% 2,35% 1,5% 1,3% 10,85% Πίνακας 47: Συγκεντρωτικός πίνακας σειράς μεγεθών για γυναικεία φούστα και τα αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. iii. Γυναίκες από 45 έως 65 ετών Περιφέρεια Σύνολο Περίμετρος Μέσης ,76% 0,76% 0,38% 0,76% ,15% 0,38% 3,07% 0,38% ,76% 2,3% 4,23% 2,3% 1,15% ,38% 1,15% 1,92% 3,84% 1,15% 0,38% ,15% 1,92% 3,84% 3,46% 5,76% 1,53% 0,38% ,3% 3,84% 1,53% 1,15% 5,38% 3,07% ,38% 1,92% 3,84% 4,23% 1,53% 1,92% 1,53% ,76% 0,38% 1,53% 1,92% 0,76% 0,76% ,38% 0,76% 0,38% ,38% 1,15% 0,76% 0,76% 1,15% 112 Σύνολο 3,05% 5,74% 12,28% 16,48% 14,96% 14,97% 11,88% 6,89% 3,44% 89,69% Πίνακας 48: Σειρές μεγεθών για γυναικεία φούστα και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. Περιφέρεια Σύνολο Ύψος ,76% 1,53% 0,76% 1,53% 2,3% 0,76% 0,38% 8,02% ,53% 1,92% 1,53% 1,15% 1,92% 0,76% 1,92% 0,38% 11,71% ,76% 1,15% 6,92% 5% 3,84% 2,69% 1,53% 1,15% 23,04% ,76% 1,15% 3,84% 5,38% 3,84% 5,76% 2,3% 1,53% 0,38% 24,94% ,76% 0,76% 2,69% 3,46% 1,53% 3,84% 4,23% 1,53% 0,38% 19,18% ,76% 0,76% 2,6% 1,92% 2,6% 0,76% 2,3% 11,7% Σύνολο 3,04% 6,12% 16,89% 17,66% 15,26% 16,89% 11,8% 6,89% 3,44% 97,99% Πίνακας 49: Σειρές μεγεθών για γυναικεία φούστα και αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών. 125

126 Περιφέρεια Περίμετρος Μέσης Ύψος Σύνολο 0,35% 0,25% 0,15% 0,15% 1,25% 1,85% 2,35% 1,05% Σύνολο 0,8% 1,05% 1,5% 1,3% 0,95% 0,9% 6,5% ,05% 0,25% 0,25% 0,25% 0,15% 0,15% 0,15% 1% 1% 1,5% 0,95% 1,1% Σύνολο 0,9% 0,9% 0,75% 0,95% 1,05% 1% 5,55% ,25% 0,35% 0,25% 0,7 % 1% 0,7% 0,45% 0,25% 1,4% 2,45% 3,2% 2,1% 1,9% 1,5% Σύνολο 1,25% 2,1% 3,7% 2,75% 1,7% 1,05% 12,55% ,15% 0,15% 0,25% 0,3 % 0,6 % 0,35% 0,7% 0,65% 0,35% 0,25% 0,25% 0,15% 0,25% 1,9% 1,45% 1,65% 2,2% 2,7% 2,3% 2,2% 1,55% 1,25% 2,6% Σύνολο 2% 2,45% 3,45% 4,3% 4% 2,1% 19,8% ,15% 0,25% 0,35% 0,35% 0,7% 0,65% 0,15% 0,25% 0,35% 0,25% 1,85% 2% 2,65% 2,4% 2,5% 1,3% 1,4% Σύνολο 1,55% 2,25% 3,45% 3,4% 1,4% 1,8% 13,85% ,35% 0,7% 0,25% 2% 2,8% 2,35% 1,85% 1,9% Σύνολο 1,35% 1,6% 2,1% 2,7% 1,9% 1,25% 10,9% ,05% 0,15% 0,7 % 0,8% 0,9% 1% 0,65% 0,7% 1,2% 1% 0,25% 0,45% 0,7% 1,6% 2,55% 4% 3,8% 2,6% 126

127 ,05% 0,15% 3,65% 1,35% Σύνολο 0,9% 1,4% 3,5% 4,05% 4,9% 3% 17,75% ,15% 0,05% 0,25% 0,25% 0,35% 0,25% 0,05% 0,25% 0,15% 0,75% 1,7% 1,4% 1,3% 0,8% Σύνολο 0,85% 0,95% 1,45% 1,35% 0,7% 0,65% 5,95% ,15% 0,25% 0,15% 1,35% 1% 1% Σύνολο 0,35% 0,8% 3,35% Πίνακας 50: Συγκεντρωτικός πίνακας σειράς μαγεθών για γυναικεία φούστα και τα αντίστοιχα ποσοστά πληθυσμού ανά μέγεθος στις Γυναίκες ετών Σενάρια για την ανάπτυξη μεγεθολογίων Με την αξιοποίηση και ανάλυση των δεδομένων που προέκυψαν από την εφαρμογή της μεθοδολογίας στα σωματομετρικά δεδομένα πληθυσμού 989 γυναικών ηλικίας 20 έως 65 ετών, διαμορφώθηκαν πέντε σενάρια ανάπτυξης μεγεθολογίων ενδυμασίας, που είναι τα εξής: Σενάριο 1 ο : Ανάπτυξη μόνο των κανονικών μεγεθών τα οποία παραδοσιακά χρησιμοποιούνται για τη μαζική παραγωγή ενδυμάτων prêt-a-porter. Σενάριο 2 ο : Ανάπτυξη των κανονικών μεγεθών και δύο επιπλέον μεγεθών για κάθε ένα κύριο μέγεθος για τη δευτερεύουσα διάσταση, ως πρώτο βήμα για την εξατομικευμένη μαζική παραγωγή ενδυμάτων. Σενάριο 3 ο : Ανάπτυξη των κανονικών μεγεθών και οκτώ επιπλέον μεγεθών για κάθε ένα κύριο μέγεθος για τις δύο δευτερεύουσες διαστάσεις ως ένα ακόμη βήμα στην κατεύθυνση της εξατομικευμένης μαζικής παραγωγής. Το σενάριο αυτό υφίσταται μόνο για την περίπτωση κατασκευής ενδυμάτων όπου είναι απαραίτητη η χρήση και επιπλέον δευτερεύουσας διάστασης. Σενάριο 4 ο : Στην περίπτωση που είναι απαραίτητη μόνο μία δευτερεύουσα διάσταση, απαιτείται ανάπτυξη των κανονικών μεγεθών και τεσσάρων επιπλέον μεγεθών για κάθε ένα κύριο μέγεθος, με στόχο την εξατομικευμένη μαζική παραγωγή. Εναλλακτικά, στην περίπτωση που είναι απαραίτητη και δεύτερη δευτερεύουσα διάσταση απαιτείται ανάπτυξη 24 επιπλέον μεγεθών για κάθε ένα κύριο μέγεθος. 127

128 Σενάριο 5 ο : Ανάπτυξη όλων των μεγεθών για κάθε ένα κύριο μέγεθος, και για κάθε δευτερεύουσα διάσταση. Δηλαδή, κατασκευάζονται μεγέθη που ικανοποιούν μέχρι και το του συνολικού πληθυσμού. Έτσι επιτυγχάνεται πολύ ικανοποιητικός βαθμός εξατομικευμένης μαζικής παραγωγής ενδυμάτων. Για κάθε ένα συγκεκριμένο k του μεγεθολογίου που αντιστοιχεί σε ένα συγκεκριμένο σενάριο j ενός τύπου ενδύματος i υπολογίσθηκαν τα Ποσοστά Ικανοποίησης a ijk του πληθυσμού, με βάση τον προτεινόμενο αλγόριθμο (βλ. Ενότητα 5.2), για i=1,2, j=1,2,3,4 και k=1,2 και n όπου n είναι το εκάστοτε συνολικό πλήθος μεγεθών. Οι τιμές i=1 και 2 αντιστοιχούν στο παντελόνι και στη φούστα. Οι διαφορές xi max, yi max, zi max αντιστοιχούν στο μισό της διαφοράς δύο διαδοχικών μεγεθών της κύριας και των δύο δευτερευουσών διαστάσεων. Το Συνολικό Ποσοστό Ικανοποίησης a ijk για τον κάθε ένα από τους δύο τύπους ενδυμάτων i και για το κάθε ένα από τα πέντε σενάρια j υπολογίζεται σύμφωνα με την προτεινόμενη μεθοδολογία από τον τύπο: n a ij a ijk k Μεγεθολόγια για την κατασκευή γυναικείου παντελονιού Με την αξιοποίηση των δεδομένων, για την περιφέρεια, την περίμετρο μέσης και το εσωτερικό μήκος ποδιού του εξεταζόμενου πληθυσμού, διαμορφώθηκαν τέσσερα από τα πέντε σενάρια ανάπτυξης μεγεθολογίων για την κατασκευή γυναικείου παντελονιού. Σύμφωνα με το Σενάριο 1, προτάθηκε η ανάπτυξη μόνο δέκα κανονικών μεγεθών με βάση την περιφέρεια, για τη μαζική παραγωγή γυναικείου παντελονιού. Για τις κατηγορίες πληθυσμού γυναίκες από 20 έως 29 ετών, γυναίκες από 30 έως 44 ετών και γυναίκες από 45 έως 65 ετών, τα κανονικά μεγέθη αντιστοιχούν σε εσωτερικό μήκος ποδιού 72-75cm, cm και 66-70cm αντίστοιχα όπως φαίνεται στους Πίνακες 51, 52 και 53 αντίστοιχα. Περιφέρεια Εσωτερικό μήκος ποδιού Α A 1A 2A 3A 4A 5A 6A 7A 8A Β B 1B 2B 3B 4B 5B 6B 7B 8B C C 1C 2C 3C 4C 5C 6C 7C 8C D D 1D 2D 3D 4D 5D 6D 7D 8D Ε E 1E 2E 3E 4E 5E 6E 7E 8E Πίνακας 51: Μεγεθολόγιο για παντελόνια για τις Γυναίκες ετών. 128

129 Περιφέρεια Εσωτερικό μήκος ποδιού Α A 1A 2A 3A 4A 5A 6A 7A 8A Β B 1B 2B 3B 4B 5B 6B 7B 8B C C 1C 2C 3C 4C 5C 6C 7C 8C D D 1D 2D 3D 4D 5D 6D 7D 8D Ε E 1E 2E 3E 4E 5E 6E 7E 8E Πίνακας 52: Μεγεθολόγιο για παντελόνια για τις Γυναίκες ετών. Περιφέρεια Εσωτερικό μήκος ποδιού Α A 1A 2A 3A 4A 5A 6A 7A 8A Β B 1B 2B 3B 4B 5B 6B 7B 8B C C 1C 2C 3C 4C 5C 6C 7C 8C D D 1D 2D 3D 4D 5D 6D 7D 8D Ε E 1E 2E 3E 4E 5E 6E 7E 8E Πίνακας 53: Μεγεθολόγιο για παντελόνια για τις Γυναίκες ετών. Σύμφωνα με το Σενάριο 2, προτάθηκε η ανάπτυξη είκοσι μεγεθών. Εκτός από το κάθε ένα κανονικό μέγεθος, αναπτύχθηκαν δύο επιπλέον μεγέθη με βάση τη δευτερεύουσα διάσταση: το εσωτερικό μήκος ποδιού. Αυτή η πρόταση αποτελεί το πρώτο βήμα για την εξατομικευμένη μαζική παραγωγή γυναικείου παντελονιού prêt-a-porter. Σύμφωνα με το Σενάριο 4, προτάθηκε η ανάπτυξη τριάντα μεγεθών. Εκτός από το κάθε ένα κανονικό μέγεθος, αναπτύχθηκαν τέσσερα επιπλέον μεγέθη με βάση τη δευτερεύουσα διάσταση: το εσωτερικό μήκος ποδιού. Αυτή η πρόταση αποτελεί το δεύτερο βήμα για την εξατομικευμένη μαζική παραγωγή ενδυμάτων. Σύμφωνα με το Σενάριο 5, προτάθηκε η ανάπτυξη 45 μεγεθών σε κάθε μία από τις κατηγορίες πληθυσμού, δηλαδή όλων των απαιτούμενων μεγεθών που ικανοποιούν μέχρι και ποσοστό του συνολικού πληθυσμού. Έτσι επιτυγχάνεται πολύ ικανοποιητικός βαθμός εξατομικευμένης μαζικής παραγωγής ενδυμάτων και συγκεκριμένα του γυναικείου παντελονιού. Για κάθε μέγεθος k του μεγεθολογίου κάθε κατηγορίας πληθυσμού, που αντιστοιχεί σε ένα συγκεκριμένο σενάριο j, για την κατασκευή γυναικείου παντελονιού υπολογίστηκαν τα Ποσοστά Ικανοποίησης a ijk του πληθυσμού, με βάση τον παρακάτω αλγόριθμο: 129

130 Το Ποσοστό Ικανοποίησης aijk ισούται με το ποσοστό του πληθυσού για τον οποίο οι δύο χαρακτηριστικές σωματομετρικές διαστάσεις του, περιφέρεια, περίμετρος μέσης και εσωτερικό μήκος ποδιού δεν απέχουν περισσότερο από τις μέγιστες τιμές οι οποίες καθορίστηκαν και από τις αντίστοιχες τυπικές διαστάσεις του παντελονιού για το συγκεκριμένο μέγεθος k. Δηλαδή, x x k 2cm, y y k 1, 5cm για j=1,2,4,5 και k=1,2 και n=45 μεγεθών. Οι διαφορές 2 και 1,5 cm, αντιστοιχούν στο μισό της διαφοράς δύο διαδοχικών μεγεθών της περιφέρειας (4cm) και του εσωτερικού μήκος ποδιού (3cm). Το Συνολικό Ποσοστό Ικανοποίησης ijk για το κάθε ένα από τα τέσσερα σενάρια j μπορεί να υπολογιστεί από τον τύπο: n a ij a ijk k 1 όπου το συνολικό πλήθος μεγεθών n παίρνει τις τιμές 10, 20, 30 και 45 για τα σενάρια 1,2,4 και 5. Οι τιμές των a ijk μπορούν να ληφθούν από τους Πίνακες 41, 44 και 47 (βλ. Ενότητα 5.3.5) αντίστοιχα για κάθε μία από τις τρεις κατηγορίες πληθυσμού. Επομένως, για την κατηγορία των γυναικών από 20 έως 29 ετών τα Συνολικά Ποσοστά Ικανοποίησης ijk για το κάθε ένα από τα τέσσερα σενάρια j δίνονται στο παρακάτω σχήμα. a a 130

131 100% 90% 80% 70% Σενάριο 5 60% Σενάριο 4 50% 40% Σενάριο 2 30% 20% Σενάριο 1 10% 0% Σχήμα 75: Ποσοστό Ικανοποίησης του πληθυσμού ανάλογα με τον αριθμό των μεγεθών που κατασκευάζονται σύμφωνα με κάθε ένα σενάριο ανάπτυξης μεγεθολογίων για γυναικείο παντελόνι για την κατηγορία πληθυσμού Γυναίκες 20 έως 29 ετών. 131

132 Για την κατηγορία των γυναικών από 30 έως 44 ετών τα Συνολικά Ποσοστά Ικανοποίησης ijk δίνονται στο παρακάτω σχήμα. a για το κάθε ένα από τα τέσσερα σενάρια j 100% 90% 80% Σενάριο 5 70% 60% Σενάριο 4 50% 40% Σενάριο 2 30% 20% Σενάριο 1 10% 0% Σχήμα 76: Ποσοστό Ικανοποίησης του πληθυσμού ανάλογα με τον αριθμό των μεγεθών που κατασκευάζονται σύμφωνα με κάθε ένα σενάριο ανάπτυξης μεγεθολογίων για γυναικείο παντελόνι για την κατηγορία πληθυσμού Γυναίκες 30 έως 44 ετών. Για την κατηγορία των γυναικών από 45 έως 65 ετών τα Συνολικά Ποσοστά Ικανοποίησης a ijk δίνονται στο παρακάτω σχήμα. για το κάθε ένα από τα τέσσερα σενάρια j 132

133 100% 90% Σενάριο 5 80% 70% 60% Σενάριο 4 50% 40% Σενάριο 2 30% 20% Σενάριο 1 10% 0% Σχήμα 77: Ποσοστό Ικανοποίησης του πληθυσμού ανάλογα με τον αριθμό των μεγεθών που κατασκευάζονται σύμφωνα με κάθε ένα σενάριο ανάπτυξης μεγεθολογίων για γυναικείο παντελόνι για την κατηγορία πληθυσμού Γυναίκες 45 έως 65 ετών. Από τα Σχήματα 74, 75 και 76 προκύπτει ότι και στις τρεις κατηγορίες πληθυσμού υπάρχει σημαντική αύξηση του Συνολικού Ποσοστού Ικανοποίησης a ijk συναρτήσει του πλήθους των μεγεθών n καθώς εφαρμόζονται διαδοχικά τα Σενάρια 1,2, 4 και 5. Επομένως, από την παραπάνω μεθοδολογία που ακολουθήθηκε, για το γυναικείο παντελόνι αναπτύχθηκαν 3 μεγεθολογία, ένα για κάθε μία κατηγορία πληθυσμού που είναι τα εξής: i. Γυναίκες από 20 έως 29 ετών Περιφέρεια Σωματότυπος Περίμετρος Μέσης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Α1 1B1 2Α1 2B1 2C1 1Α2 1Β2 2Α2 2B2 2C2 1Α3 1B3 2Α3 2B3 2C3 1Α4 1B4 2Α4 2B4 2C4 1Α5 1B5 2Α5 2B5 2C5 133

134 D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης F-Πάρα πολύ σωματώδης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 3B1 3C1 3D1 3E1 4Α1 4B1 4C1 4D1 4E1 5A1 5B1 5C1 5D1 5E1 5F1 6Α1 6B1 6C1 6D1 6E1 7A1 7B1 7C1 8Α1 8B1 8C1 8D1 8E1 9A1 9B1 9C1 3Α2 3B2 3C2 3D2 3E2 4Α2 4B2 4C2 4D2 4E2 5A2 5B2 5C2 5D2 5E2 5F2 6Α2 6B2 6C2 6D2 6E2 7Α2 7B2 7C2 8Α2 8B2 8C2 8D2 8E2 9Α2 9B2 9C2 3Α3 3B3 3C3 3D3 3E3 4Α3 4B3 4C3 4D3 4E3 5A3 5B3 5C3 5D3 5E3 5F3 6Α3 6B3 6C3 6D3 6E3 7Α3 7B3 7C3 8Α3 8B3 8C3 8D3 8E3 9Α3 9B3 9C3 3Α4 3B4 3C4 3D4 3E4 4Α4 4B4 4C4 4D4 4E4 5A4 5B4 5C4 5D4 5E4 5F4 6Α4 6B4 6C4 6D4 6E4 7Α4 7B4 7C4 8Α4 8B4 8C4 8D4 8E4 9Α4 9B4 9C4 3Α5 3B5 3C5 3D5 3E5 4Α5 4B5 4C5 4D5 4E5 5A5 5B5 5C5 5D5 5E5 5F5 6Α5 6B5 6C5 6D5 6E5 7Α5 7B5 7C5 8Α5 8B5 8C5 8D5 8E5 9Α5 9B5 9C5 Πίνακας 54: Μεγεθολόγιο για ενδύματα του κάτω μέρους του σώματος (συγκεκριμένα παντελόνι) για τις Γυναίκες ετών. ii. Γυναίκες από 30 έως 44 ετών Περιφέρεια Σωματότυπος Περίμετρος Μέσης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Α1 1B1 1C1 1Α2 1Β2 1C2 1Α3 1B3 1C3 1Α4 1B4 1C4 1Α5 1B5 1C5 134

135 135 D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 2B1 2C1 2D1 2E1 2Α2 2B2 2C2 2D2 2E2 2Α3 2B3 2C3 2D3 2E3 2Α4 2B4 2C4 2D4 2E4 2Α5 2B5 2C5 2D5 2E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 3B1 3C1 3D1 3E1 3Α2 3B2 3C2 3D2 3E2 3Α3 3B3 3C3 3D3 3E3 3Α4 3B4 3C4 3D4 3E4 3Α5 3B5 3C5 3D5 3E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης F-Πάρα πολύ σωματώδης Α1 4B1 4C1 4D1 4E1 4F1 4Α2 4B2 4C2 4D2 4E2 4F2 4Α3 4B3 4C3 4D3 4E3 4F3 4Α4 4B4 4C4 4D4 4E4 4F4 4Α5 4B5 4C5 4D5 4E5 4F Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης F-Πάρα πολύ σωματώδης A1 5B1 5C1 5D1 5E1 5F1 5A2 5B2 5C2 5D2 5E2 5F2 5A3 5B3 5C3 5D3 5E3 5F3 5A4 5B4 5C4 5D4 5E4 5F4 5A5 5B5 5C5 5D5 5E5 5F Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 6B1 6C1 6D1 6E1 6Α2 6B2 6C2 6D2 6E2 6Α3 6B3 6C3 6D3 6E3 6Α4 6B4 6C4 6D4 6E4 6Α5 6B5 6C5 6D5 6E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης A1 7B1 7C1 7D1 7E1 7F1 7Α2 7B2 7C2 7D1 7E1 7F1 7Α3 7B3 7C3 7D3 7E3 7F3 7Α4 7B4 7C4 7D4 7E4 7F4 7Α5 7B5 7C5 7D5 7E5 7F Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 8B1 8C1 8Α2 8B2 8C2 8Α3 8B3 8C3 8Α4 8B4 8C4 8Α5 8B5 8C Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης A1 9B1 9C1 9D1 9E1 9Α2 9B2 9C2 9D2 9E2 9Α3 9B3 9C3 9D3 9E3 9Α4 9B4 9C4 9D4 9E4 9Α5 9B5 9C5 9D5 9E5 Πίνακας 55: Μεγεθολόγιο για ενδύματα του κάτω μέρους του σώματος (συγκεκριμένα παντελόνι) για τις Γυναίκες ετών.

136 136 iii. Γυναίκες από 45 έως 65 ετών Περιφέρεια Σωματότυπος Περίμετρος Μέσης Εσωτερικό Μήκος Ποδιού Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 1B1 1C1 1D1 1Α2 1Β2 1C2 1D2 1Α3 1B3 1C3 1D3 1Α4 1B4 1C4 1D4 1Α5 1B5 1C5 1D Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 2B1 2C1 2D1 2E1 2Α2 2B2 2C2 2D2 2E2 2Α3 2B3 2C3 2D3 2E3 2Α4 2B4 2C4 2D4 2E4 2Α5 2B5 2C5 2D5 2E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 3B1 3C1 3D1 3E1 3Α2 3B2 3C2 3D2 3E2 3Α3 3B3 3C3 3D3 3E3 3Α4 3B4 3C4 3D4 3E4 3Α5 3B5 3C5 3D5 3E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 4B1 4C1 4D1 4E1 4F1 4Α2 4B2 4C2 4D2 4E2 4F2 4Α3 4B3 4C3 4D3 4E3 4F3 4Α4 4B4 4C4 4D4 4E4 4F4 4Α5 4B5 4C5 4D5 4E5 4F Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης F-Πάρα πολύ σωματώδης A1 5B1 5C1 5D1 5E1 5F1 5A2 5B2 5C2 5D2 5E2 5F2 5A3 5B3 5C3 5D3 5E3 5F3 5A4 5B4 5C4 5D4 5E4 5F4 5A5 5B5 5C5 5D5 5E5 5F Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 6B1 6C1 6D1 6Α2 6B2 6C2 6D2 6Α3 6B3 6C3 6D3 6Α4 6B4 6C4 6D4 6Α5 6B5 6C5 6D Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης A1 7B1 7C1 7D1 7Α2 7B2 7C2 7D2 7Α3 7B3 7C3 7D3 7Α4 7B4 7C4 7D4 7Α5 7B5 7C5 7D Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 8B1 8C1 8D1 8E1 8Α2 8B2 8C2 8D2 8E2 8Α3 8B3 8C3 8D3 8E3 8Α4 8B4 8C4 8D4 8E4 8Α5 8B5 8C5 8D5 8E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός A1 9B1 9Α2 9B2 9Α3 9B3 9Α4 9B4 9Α5 9B5

137 C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης C1 9C2 9C3 9C4 9C5 Πίνακας 56: Μεγεθολόγιο για ενδύματα του κάτω μέρους του σώματος (συγκεκριμένα παντελόνι) για τις Γυναίκες ετών. 5.5 Μεγεθολόγια για την κατασκευή γυναικείας φούστας Με την αξιοποίηση των δεδομένων, για την περιφέρεια, την περίμετρο μέσης και το ύψος του εξεταζόμενου πληθυσμού, διαμορφώθηκαν τέσσερα από τα πέντε σενάρια ανάπτυξης μεγεθολογίων για την κατασκευή γυναικείου παντελονιού. Σύμφωνα με το Σενάριο 1, προτάθηκε η ανάπτυξη μόνο των δεκαπέντε κανονικών μεγεθών με βάση την περιφέρεια, για τη μαζική παραγωγή γυναικείας φούστας. Για τις κατηγορίες πληθυσμού γυναίκες από 20 έως 29 ετών, γυναίκες από 30 έως 44 ετών και γυναίκες από 45 έως 65 ετών, τα κανονικά μεγέθη αντιστοιχούν σε ύψος cm, cm και cm αντίστοιχα όπως φαίνεται στους Πίνακες 57, 58 και 59 αντίστοιχα. Ύψος Περιφέρεια Α A 1A 2A 3A 4A 5A 6A 7A 8A Β B 1B 2B 3B 4B 5B 6B 7B 8B C C 1C 2C 3C 4C 5C 6C 7C 8C D D 1D 2D 3D 4D 5D 6D 7D 8D Ε E 1E 2E 3E 4E 5E 6E 7E 8E F E 1E 2E 3E 4E 5E 6E 7E 8E Πίνακας 57: Μεγεθολόγιο για φούστες για τις Γυναίκες ετών. Ύψος Περιφέρεια Α A 1A 2A 3A 4A 5A 6A 7A 8A Β B 1B 2B 3B 4B 5B 6B 7B 8B C C 1C 2C 3C 4C 5C 6C 7C 8C D D 1D 2D 3D 4D 5D 6D 7D 8D Ε E 1E 2E 3E 4E 5E 6E 7E 8E F E 1E 2E 3E 4E 5E 6E 7E 8E Πίνακας 58: Μεγεθολόγιο για φούστα για τις Γυναίκες ετών. 137

138 Ύψος Περιφέρεια Α A 1A 2A 3A 4A 5A 6A 7A 8A Β B 1B 2B 3B 4B 5B 6B 7B 8B C C 1C 2C 3C 4C 5C 6C 7C 8C D D 1D 2D 3D 4D 5D 6D 7D 8D Ε E 1E 2E 3E 4E 5E 6E 7E 8E F E 1E 2E 3E 4E 5E 6E 7E 8E Πίνακας 59: Μεγεθολόγιο για φούστα για τις Γυναίκες ετών. Σύμφωνα με το Σενάριο 2, προτάθηκε η ανάπτυξη είκοσι μεγεθών. Εκτός από το κάθε ένα κανονικό μέγεθος, αναπτύχθηκαν δύο επιπλέον μεγέθη με βάση τη δευτερεύουσα διάσταση: το εσωτερικό μήκος ποδιού. Αυτή η πρόταση αποτελεί το πρώτο βήμα για την εξατομικευμένη μαζική παραγωγή γυναικείου παντελονιού prêt-a-porter. Σύμφωνα με το Σενάριο 4, προτάθηκε η ανάπτυξη τριανταπέντε μεγεθών. Εκτός από το κάθε ένα κανονικό μέγεθος, αναπτύχθηκαν τέσσερα επιπλέον μεγέθη με βάση τη δευτερεύουσα διάσταση: το εσωτερικό μήκος ποδιού. Αυτή η πρόταση αποτελεί το δεύτερο βήμα για την εξατομικευμένη μαζική παραγωγή ενδυμάτων. Σύμφωνα με το Σενάριο 5, προτάθηκε η ανάπτυξη 54 μεγεθών σε κάθε μία από τις κατηγορίες πληθυσμού, δηλαδή όλων των απαιτούμενων μεγεθών που ικανοποιούν μέχρι και ποσοστό του συνολικού πληθυσμού. Έτσι επιτυγχάνεται πολύ ικανοποιητικός βαθμός εξατομικευμένης μαζικής παραγωγής ενδυμάτων και συγκεκριμένα του γυναικείου παντελονιού. Για κάθε μέγεθος k του μεγεθολογίου κάθε κατηγορίας πληθυσμού, που αντιστοιχεί σε ένα συγκεκριμένο σενάριο j, για την κατασκευή γυναικείου παντελονιού υπολογίστηκαν τα Ποσοστά Ικανοποίησης a ijk του πληθυσμού, με βάση τον παρακάτω αλγόριθμο: Το Ποσοστό Ικανοποίησης aijk ισούται με το ποσοστό του πληθυσού για τον οποίο οι δύο χαρακτηριστικές σωματομετρικές διαστάσεις του, περιφέρεια, περίμετρος μέσης και εσωτερικό μήκος ποδιού δεν απέχουν περισσότερο από τις μέγιστες τιμές οι οποίες καθορίστηκαν και από τις αντίστοιχες τυπικές διαστάσεις του παντελονιού για το συγκεκριμένο μέγεθος k. Δηλαδή, x x k 2cm, y y k 2cm για j=1,2,4,5 και k=1,2 και n=54 μεγεθών. Οι διαφορές 2 και 1,5 cm, αντιστοιχούν στο μισό της διαφοράς δύο διαδοχικών μεγεθών της περιφέρειας (4cm) και του ύψους (4cm). 138

139 Το Συνολικό Ποσοστό Ικανοποίησης για το κάθε ένα από τα τέσσερα σενάρια j μπορεί να υπολογιστεί από τον τύπο: n a ij a ijk k 1 όπου το συνολικό πλήθος μεγεθών n παίρνει τις τιμές 10, 20, 30 και 45 για τα σενάρια 1,2,4 και 5. Οι τιμές των a ijk μπορούν να ληφθούν από τους Πίνακες 50, 53 και 56 αντίστοιχα (βλ. Ενότητα 5.3.5) για κάθε μία από τις τρεις κατηγορίες πληθυσμού. Επομένως, για την κατηγορία των γυναικών από 20 έως 29 ετών τα Συνολικά Ποσοστά Ικανοποίησης ijk για το κάθε ένα από τα τέσσερα σενάρια j δίνονται στο παρακάτω σχήμα. a aijk 100% 90% 80% 70% Σενάριο 5 60% Σενάριο 4 50% 40% Σενάριο 2 30% 20% 10% Σενάριο 1 0% Σχήμα 78: Ποσοστό Ικανοποίησης του πληθυσμού ανάλογα με τον αριθμό των μεγεθών που κατασκευάζονται σύμφωνα με κάθε ένα σενάριο ανάπτυξης μεγεθολογίων για γυναικεία φούστα για την κατηγορία πληθυσμού Γυναίκες 20 έως 29 ετών. 139

140 Για την κατηγορία των γυναικών από 30 έως 44 ετών τα Συνολικά Ποσοστά Ικανοποίησης ijk δίνονται στο παρακάτω σχήμα. a για το κάθε ένα από τα τέσσερα σενάρια j 100% 90% 80% Σενάριο 5 70% 60% Σενάριο 4 50% 40% 30% Σενάριο 2 20% Σενάριο 1 10% 0% Σχήμα 79: Ποσοστό Ικανοποίησης του πληθυσμού ανάλογα με τον αριθμό των μεγεθών που κατασκευάζονται σύμφωνα με κάθε ένα σενάριο ανάπτυξης μεγεθολογίων για γυναικεία φούστα για την κατηγορία πληθυσμού Γυναίκες 30 έως 44 ετών. Για την κατηγορία των γυναικών από 45 έως 65 ετών τα Συνολικά Ποσοστά Ικανοποίησης a ijk δίνονται στο παρακάτω σχήμα. για το κάθε ένα από τα τέσσερα σενάρια j 140

141 100% 90% 80% Σενάριο 5 70% Σενάριο 4 60% 50% 40% Σενάριο 2 30% 20% Σενάριο 1 10% 0% Σχήμα 80: Ποσοστό Ικανοποίησης του πληθυσμού ανάλογα με τον αριθμό των μεγεθών που κατασκευάζονται σύμφωνα με κάθε ένα σενάριο ανάπτυξης μεγεθολογίων για γυναικεία φούστα για την κατηγορία πληθυσμού Γυναίκες 45 έως 65 ετών. Από τα Σχήματα 78, 79 και 80 προκύπτει ότι και στις τρεις κατηγορίες πληθυσμού υπάρχει σημαντική αύξηση του Συνολικού Ποσοστού Ικανοποίησης a ijk συναρτήσει του πλήθους των μεγεθών n καθώς εφαρμόζονται διαδοχικά τα Σενάρια 1,2, 4 και 5. Επομένως, από την παραπάνω μεθοδολογία που ακολουθήθηκε, για τη γυναικεία φούστα αναπτύχθηκαν 3 μεγεθολογία, ένα για κάθε μία κατηγορία πληθυσμού που είναι τα εξής: i. Γυναίκες από 20 έως 29 ετών Περιφέρεια Σωματότυπος Περίμετρος Μέσης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Πολύ κοντοί Α1 1B1 2 Κοντοί Α2 1B2 3 Μέτριοι Α3 1B3 Ύψος 4 Ψηλοί Α4 1B4 5 Πολύ Ψηλοί Α5 1B5 6 Πάρα πολύ ψηλοί Α 6 1B6 141

142 Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 2B1 2C1 2Α2 2B2 2C2 2Α3 2B3 2C3 2Α4 2B4 2C4 2Α5 2B5 2C5 2 Α 6 2B6 2C Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 3B1 3C1 3D1 3E1 3Α2 3B2 3C2 3D2 3E2 3Α3 3B3 3C3 3D3 3E3 3Α4 3B4 3C4 3D4 3E4 3Α5 3B5 3C5 3D5 3E5 3Α6 3B6 3C6 3D6 3E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 4B1 4C1 4D1 4E1 4Α2 4B2 4C2 4D2 4E2 4Α3 4B3 4C3 4D3 4E3 4Α4 4B4 4C4 4D4 4E4 4Α5 4B5 4C5 4D5 4E5 4 Α 6 4B6 4C6 4D6 4E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης F-Πάρα πολύ σωματώδης A1 5B1 5C1 5D1 5E1 5F1 5A2 5B2 5C2 5D2 5E2 5F2 5A3 5B3 5C3 5D3 5E3 5F3 5A4 5B4 5C4 5D4 5E4 5F4 5A5 5B5 5C5 5D5 5E5 5F5 5A6 5B6 5C6 5D6 5E6 5F Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 6B1 6C1 6D1 6E1 6Α2 6B2 6C2 6D2 6E2 6Α3 6B3 6C3 6D3 6E3 6Α4 6B4 6C4 6D4 6E4 6Α5 6B5 6C5 6D5 6E5 6Α6 6B6 6C6 6D6 6E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης A1 7B1 7C1 7Α2 7B2 7C2 7Α3 7B3 7C3 7Α4 7B4 7C4 7Α5 7B5 7C5 7Α6 7B6 7C Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 8B1 8C1 8D1 8E1 8Α2 8B2 8C2 8D2 8E2 8Α3 8B3 8C3 8D3 8E3 8Α4 8B4 8C4 8D4 8E4 8Α5 8B5 8C5 8D5 8E5 8Α6 8B6 8C6 8D6 8E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης A1 9B1 9C1 9Α2 9B2 9C2 9Α3 9B3 9C3 9Α4 9B4 9C4 9Α5 9B5 9C5 9Α6 9B6 9C6 Πίνακας 60: Μεγεθολόγιο για ενδύματα του κάτω μέρους του σώματος (συγκεκριμένα φούστα) για τις Γυναίκες ετών.

143 143 ii. Γυναίκες από 30 έως 44 ετών Περιφέρεια Σωματότυπος Περίμετρος Μέσης Ύψος 1 Πολύ Κοντοί Κοντοί Μέτριοι Ψηλοί Πολύ Ψηλοί Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 1B1 1C1 1Α2 1Β2 1C2 1Α3 1B3 1C3 1Α4 1B4 1C4 1Α5 1B5 1C Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 2B1 2C1 2D1 2E1 2Α2 2B2 2C2 2D2 2E2 2Α3 2B3 2C3 2D3 2E3 2Α4 2B4 2C4 2D4 2E4 2Α5 2B5 2C5 2D5 2E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 3B1 3C1 3D1 3E1 3Α2 3B2 3C2 3D2 3E2 3Α3 3B3 3C3 3D3 3E3 3Α4 3B4 3C4 3D4 3E4 3Α5 3B5 3C5 3D5 3E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης F-Πάρα πολύ σωματώδης Α1 4B1 4C1 4D1 4E1 4F1 4Α2 4B2 4C2 4D2 4E2 4F2 4Α3 4B3 4C3 4D3 4E3 4F3 4Α4 4B4 4C4 4D4 4E4 4F4 4Α5 4B5 4C5 4D5 4E5 4F Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης F-Πάρα πολύ σωματώδης A1 5B1 5C1 5D1 5E1 5F1 5A2 5B2 5C2 5D2 5E2 5F2 5A3 5B3 5C3 5D3 5E3 5F3 5A4 5B4 5C4 5D4 5E4 5F4 5A5 5B5 5C5 5D5 5E5 5F Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 6B1 6C1 6D1 6E1 6Α2 6B2 6C2 6D2 6E2 6Α3 6B3 6C3 6D3 6E3 6Α4 6B4 6C4 6D4 6E4 6Α5 6B5 6C5 6D5 6E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης A1 7B1 7C1 7D1 7E1 7F1 7Α2 7B2 7C2 7D1 7E1 7F1 7Α3 7B3 7C3 7D3 7E3 7F3 7Α4 7B4 7C4 7D4 7E4 7F4 7Α5 7B5 7C5 7D5 7E5 7F Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 8B1 8C1 8Α2 8B2 8C2 8Α3 8B3 8C3 8Α4 8B4 8C4 8Α5 8B5 8C Α-Αδύνατος Β-Κανονικός A1 9B1 9Α2 9B2 9Α3 9B3 9Α4 9B4 9Α5 9B5

144 144 C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης C1 9D1 9E1 9C2 9D2 9E2 9C3 9D3 9E3 9C4 9D4 9E4 9C5 9D5 9E5 iii. Γυναίκες από 45 έως 65 ετών Περιφέρεια Σωματότυπος Περίμετρος Μέσης Ύψος 1 Πολύ Κοντός Κοντός Μέτριος Ψηλός Πολύ Ψηλός Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 1B1 1C1 1D1 1Α2 1Β2 1C2 1D2 1Α3 1B3 1C3 1D3 1Α4 1B4 1C4 1D4 1Α5 1B5 1C5 1D Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 2B1 2C1 2D1 2E1 2Α2 2B2 2C2 2D2 2E2 2Α3 2B3 2C3 2D3 2E3 2Α4 2B4 2C4 2D4 2E4 2Α5 2B5 2C5 2D5 2E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 3B1 3C1 3D1 3E1 3Α2 3B2 3C2 3D2 3E2 3Α3 3B3 3C3 3D3 3E3 3Α4 3B4 3C4 3D4 3E4 3Α5 3B5 3C5 3D5 3E Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 4B1 4C1 4D1 4E1 4F1 4Α2 4B2 4C2 4D2 4E2 4F2 4Α3 4B3 4C3 4D3 4E3 4F3 4Α4 4B4 4C4 4D4 4E4 4F4 4Α5 4B5 4C5 4D5 4E5 4F Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης F-Πάρα πολύ σωματώδης A1 5B1 5C1 5D1 5E1 5F1 5A2 5B2 5C2 5D2 5E2 5F2 5A3 5B3 5C3 5D3 5E3 5F3 5A4 5B4 5C4 5D4 5E4 5F4 5A5 5B5 5C5 5D5 5E5 5F Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α1 6B1 6C1 6D1 6Α2 6B2 6C2 6D2 6Α3 6B3 6C3 6D3 6Α4 6B4 6C4 6D4 6Α5 6B5 6C5 6D Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος A1 7B1 7C1 7Α2 7B2 7C2 7Α3 7B3 7C3 7Α4 7B4 7C4 7Α5 7B5 7C5 Πίνακας 61: Μεγεθολόγιο για ενδύματα του κάτω μέρους του σώματος (συγκεκριμένα φούστα) για τις Γυναίκες ετών.

145 D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης Α-Αδύνατος Β-Κανονικός C-Εύσωμος D-Σωματώδης E-Πολύ Σωματώδης D1 7D2 7D3 7D4 7D Α1 8B1 8C1 8D1 8E1 9A1 9B1 9C1 8Α2 8B2 8C2 8D2 8E2 9Α2 9B2 9C2 8Α3 8B3 8C3 8D3 8E3 9Α3 9B3 9C3 8Α4 8B4 8C4 8D4 8E4 9Α4 9B4 9C4 8Α5 8B5 8C5 8D5 8E5 9Α5 9B5 9C5 Πίνακας 62: Μεγεθολόγιο για ενδύματα του κάτω μέρους του σώματος (συγκεκριμένα παντελόνι) για τις Γυναίκες ετών. 145

146 6ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Παραγωγή πρωτοτύπων Μέσα από την παραπάνω διαδικασία, έγινε εφαρμογή συγκεκριμένης μνεθοδολογίας και αναπτύχθηκαν συστήματα ταξινόμησης μεγεθών βάσει ελληνικών σωματομετρικών δεδομένων. Στο σημείο αυτό, σε συνεργασία με την κυρία Μαρία Μπαμπά και την κυρία Μαγδαληνή Κιοβρέκη γίνεται παραγωγή πρωτοτύπων (πατρόν) με βάση τα μεγεθολόγια που έχουν αναπτυχθεί παραπάνω, για να γίνουν φανερά στην πράξη τα εξαγόμενα αποτελέσματα της διαδικασίας αυτής. 1. Γυναικείο παντελόνι Οι εικόνες (πατρόν) που παρατίθενται είναι ταξινομημένες ανά ηλικιακή ομάδα, ως προς το μέγεθος μέσης και ως προς τις διακυμάνσεις στο μήκος του παντελονιού. i. Γυναίκες από 20 έως 29 ετών Σχήμα 81: Πατρόν γυναικείου παντελονιού για την κατηγορία πληθυσμού Γυναίκες από 20 έως 29 ετών. Η συγκεκριμένη εικόνα μας δείχνει το πατρόν του παντελονιού, ταξινομημένο ως προς το μέγεθος της μέσης. Το σχέδιο σε μαύρο χρώμα δείχνει το βασικό μέγεθος και το σχέδιο σε άσπρο χρώμα είναι οι διαβαθμίσεις του αρχικού μεγέθους. Η κατασκευή του αρχικού πατρόν ξεκινάει από τα 90cm (μέση τιμή) και αυξάνεται διαδοχικά ανά δ=4cm για 146

147 την κατασκευή των μεγαλύτερων μεγεθών και μειώνεται διαδοχικά ανά δ=4cm για την κατασκευή των μικρότερων μεγεθών σύμφωνα με το μεγεθολόγιο που χρησιμοποιήθηκε (βλ. Κεφάλαιο 5.4) Σχήμα 82: Πατρόν γυναικείου παντελονιού για την κατηγορία πληθυσμού από Γυναίκες 20 έως 29 ετών. Αντίστοιχα, η συγκεκριμένη εικόνα μας δείχνει το πατρόν του παντελονιού, το οποίο είναι ταξινομημένο ως προς τις διακυμάνσεις του μήκους του παντελονιού. Το σχέδιο σε μαύρο χρώμα δείχνει το βασικό μέγεθος και το σχέδιο σε άσπρο χρώμα είναι οι διαβαθμίσεις του αρχικού μεγέθους. Η κατασκευή του αρχικού πατρόν ξεκινάει από τα 72cm (μέση τιμή) και αυξάνεται διαδοχικά ανά δ=3cm για την κατασκευή των μεγαλύτερων μεγεθών και μειώνεται διαδοχικά ανά δ=3cm για την κατασκευή των μικρότερων μεγεθών, σύμφωνα με το μεγεθολόγιο που χρησιμοποιήθηκε (βλ. Κεφάλαιο 5.4) 147

148 ii. Γυναίκες από 30 έως 44 ετών Σχήμα 83: Πατρόν γυναικείου παντελονιού για την κατηγορία πληθυσμού Γυναίκες από 30 έως 44 ετών. Η συγκεκριμένη εικόνα μας δείχνει το πατρόν του παντελονιού, ταξινομημένο ως προς το μέγεθος της μέσης. Το σχέδιο σε μαύρο χρώμα δείχνει το βασικό μέγεθος και το σχέδιο σε άσπρο χρώμα είναι οι διαβαθμίσεις του αρχικού μεγέθους. Η κατασκευή του αρχικού πατρόν ξεκινάει από τα 92cm (μέση τιμή) και αυξάνεται διαδοχικά ανά δ=4cm για την κατασκευή των μεγαλύτερων μεγεθών και μειώνεται διαδοχικά ανά δ=4cm για την κατασκευή των μικρότερων μεγεθών σύμφωνα με το μεγεθολόγιο που χρησιμοποιήθηκε (βλ. Κεφάλαιο 5.4) 148

149 Σχήμα 84: Πατρόν γυναικείου παντελονιού για την κατηγορία πληθυσμού Γυναίκες από 30 έως 44 ετών. Αντίστοιχα, η συγκεκριμένη εικόνα μας δείχνει το πατρόν του παντελονιού, το οποίο είναι ταξινομημένο ως προς τις διακυμάνσεις του μήκους του παντελονιού. Το σχέδιο σε μαύρο χρώμα δείχνει το βασικό μέγεθος και το σχέδιο σε άσπρο χρώμα είναι οι διαβαθμίσεις του αρχικού μεγέθους. Η κατασκευή του αρχικού πατρόν ξεκινάει από τα 70cm (μέση τιμή) και αυξάνεται διαδοχικά ανά δ=4cm για την κατασκευή των μεγαλύτερων μεγεθών και μειώνεται διαδοχικά ανά δ=4cm για την κατασκευή των μικρότερων μεγεθών, σύμφωνα με το μεγεθολόγιο που χρησιμοποιήθηκε (βλ. Κεφάλαιο 5.4) 149

150 iii. Γυναίκες από 45 έως 65 ετών Σχήμα 85: Πατρόν γυναικείου παντελονιού για την κατηγορία πληθυσμού Γυναίκες από 45 έως 65 ετών. Η συγκεκριμένη εικόνα μας δείχνει το πατρόν του παντελονιού, ταξινομημένο ως προς το μέγεθος της μέσης. Το σχέδιο σε μαύρο χρώμα δείχνει το βασικό μέγεθος και το σχέδιο σε άσπρο χρώμα είναι οι διαβαθμίσεις του αρχικού μεγέθους. Η κατασκευή του αρχικού πατρόν ξεκινάει από τα 96cm (μέση τιμή) και αυξάνεται διαδοχικά ανά δ=4cm για την κατασκευή των μεγαλύτερων μεγεθών και μειώνεται διαδοχικά ανά δ=4cm για την κατασκευή των μικρότερων μεγεθών σύμφωνα με το μεγεθολόγιο που χρησιμοποιήθηκε (βλ. Κεφάλαιο 5.4) 150

151 Σχήμα 86: Πατρόν γυναικείου παντελονιού για την κατηγορία πληθυσμού Γυναίκες από 45 έως 65 ετών. Αντίστοιχα, η συγκεκριμένη εικόνα μας δείχνει το πατρόν του παντελονιού, το οποίο είναι ταξινομημένο ως προς τις διακυμάνσεις του μήκους του παντελονιού. Το σχέδιο σε μαύρο χρώμα δείχνει το βασικό μέγεθος και το σχέδιο σε άσπρο χρώμα είναι οι διαβαθμίσεις του αρχικού μεγέθους. Η κατασκευή του αρχικού πατρόν ξεκινάει από τα 66cm (μέση τιμή) και αυξάνεται διαδοχικά ανά δ=4cm για την κατασκευή των μεγαλύτερων μεγεθών και μειώνεται διαδοχικά ανά δ=4cm για την κατασκευή των μικρότερων μεγεθών, σύμφωνα με το μεγεθολόγιο που χρησιμοποιήθηκε (βλ. Κεφάλαιο 5.4) 151