Ενότητα Εργαστηριακών Ασκήσεων 4 Προγραμματιζόμενοι Λογικοί Ελεγκτές (PLC)

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ενότητα Εργαστηριακών Ασκήσεων 4 Προγραμματιζόμενοι Λογικοί Ελεγκτές (PLC)"

Transcript

1 Ενότητα Εργαστηριακών Ασκήσεων 4 Προγραμματιζόμενοι Λογικοί Ελεγκτές (PLC) 4.1 Η εξέλιξη των αυτοματισμών και τα PLC Η εξέλιξη των αυτοματισμών, όπως ήταν φυσικό, ακολούθησε την πορεία εξέλιξης της τεχνολογίας. Οι πρώτοι αυτοματισμοί ήταν καθαρά μηχανικοί, όλοι οι έλεγχοι δηλαδή καθοριζόταν από την κίνηση γραναζιών και μοχλών. Το μεγάλο άλμα βέβαια στους αυτοματισμούς έγινε με την χρήση του ηλεκτρισμού. Το κύριο εξάρτημα των ηλεκτρολογικών αυτοματισμών είναι το ρελλέ. Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο αρχίζει η ηλεκτρονική εποχή. Ήδη από τις αρχές τις αρχές του 1900 έχουμε τις πρώτες ηλεκτρονικές συσκευές, το ραδιόφωνο, και αργότερα την τηλεόραση, τους ασύρματους και τα ραντάρ. Το κύριο εξάρτημα αυτών των συσκευών ήταν η ηλεκτρονική λυχνία. Η ανακάλυψη του τρανζίστορ το 1950 ήταν η αρχή της ηλεκτρονικής επανάστασης των ημιαγωγών. Το θαυματουργό αυτό στοιχείο αντικατέστησε την ακριβή, ογκώδη και ενεργειοβόρα ηλεκτρονική λυχνία και έκανε τις ηλεκτρονικές συσκευές μικρότερες, εύκολες στην κατασκευή και απείρως πιο φθηνές. Το 1945 κατασκευάστηκε ο πρώτος ηλεκτρονικός υπολογιστής, ο ENIAC, ο οποίος χρησιμοποιούσε λυχνίες. Ο ENIAC δεν θύμιζε σε τίποτα τους σημερινούς υπολογιστές, ήταν ένα ολόκληρο εργοστάσιο το οποίο έλυνε μαθηματικές εξισώσεις. Μετά το 1950 και την χρήση των τρανζίστορ έχουμε τους πρώτους πραγματικούς υπολογιστές, οι οποίοι πιάνουν δουλειά κυρίως στο θέμα της μηχανογράφησης δηλαδή στην αποθήκευση και διαχείριση μεγάλων αρχείων δεδομένων. Από την δεκαετία του 60 ήδη οι μηχανικοί άρχισαν να σκέφτονται τρόπους για να αξιοποιήσουν τις καταπληκτικές δυνατότητες των υπολογιστών στην βιομηχανία. Από τις πρώτες εφαρμογές των υπολογιστών στην βιομηχανία ήταν οι αυτόματες εργαλειομηχανές (τόρνοι, φρέζες κλπ), οι οποίες μέχρι τότε χρησιμοποιούσαν κυρίως μηχανολογικούς και λιγότερο ηλεκτρολογικούς αυτοματισμούς. Η επιτυχημένη αυτή εφαρμογή οδήγησε τους μηχανικούς να αρχίσουν να σκέφτονται την αντικατάσταση όλων των αυτοματισμών ενός εργοστασίου από έναν υπολογιστή. Μέχρι όμως την δεκαετία του 80 αυτό ήταν αδύνατο, διότι ο υπολογιστής ήταν μια πανάκριβη και δύσκολη στην χρήση της συσκευή. Η επανάσταση της πληροφορικής ξεκινάει το 1975 με την κατασκευή του πρώτου μικροϋπολογιστή. Πολλά από όλα όσα σήμερα θεωρούμε αυτονόητα δημιουργήθηκαν μετά το Η τεχνολογία άλλαξε πορεία, αλλάζοντας πορεία σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής. Ο μικροϋπολογιστής «τρύπωσε» παντού, σε οποιοδήποτε τομέα, σε οποιαδήποτε εφαρμογή. Η βιομηχανία μέχρι και την δεκαετία του 80 μπορούμε να πούμε ότι χρησιμοποιούσε ελάχιστα τα ηλεκτρονικά. Το 90 και πλέον της εκατό των αυτοματισμών καταλάμβαναν οι αυτοματισμοί με τα ρελλέ. Τα ηλεκτρονικά χρησιμοποιούνταν κυρίως για κάποιες ευφυείς εργασίες, και οι πλακέτες αυτές τοποθετούνταν μέσα στους πίνακες των ρελλέ. Περί τα μέσα της δεκαετίας του 80 οι εταιρείες παραγωγής ηλεκτρολογικού υλικού εμφανίζουν στους μηχανικούς και τεχνικούς της βιομηχανίας ένα νέο Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 118

2 προϊόν αυτοματισμού, το οποίο ονόμασαν P.L.C. Η πλήρης ονομασίας αυτής της νέας συσκευής είναι Programmable=Προγραμματιζόμενος, Logic=Λογικός, Controller=Ελεγκτής. Οι εταιρείες δεν χρησιμοποίησαν αρχικά στην αγορά την πλήρη ονομασία, μιλώντας απλά για PLC, πράγμα που ίσως έγινε έντεχνα για να μην τρομάξουν το τεχνικό κατεστημένο της Βιομηχανίας. To PLC δεν είναι τίποτα άλλα από ένας Μικροϋπολογιστής, κατάλληλα προσαρμοσμένος ώστε να χρησιμοποιείται για την δημιουργία αυτοματισμών. Το PLC προορίζονταν να αντικαταστήσουν τον κλασσικό πίνακα αυτοματισμού με τα ρελλέ. Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό μιλάμε για μια τεράστια αλλαγή στον τρόπο που μέχρι τότε δούλευε η βιομηχανία, δηλαδή έπρεπε να περάσει κατευθείαν από τα ρελλέ στους υπολογιστές! Εδώ ήταν που οι εταιρείες παραγωγής PLC έπαιξαν ένα σπουδαίο «παιχνίδι» μάρκετινγκ. Προσάρμοσαν τον τρόπο χρήσης του PLC στον τρόπο που δούλευε μέχρι τότε η βιομηχανία, δηλαδή: Έντεχνα απέφυγαν να χρησιμοποιήσουν λέξεις που θα «τρόμαζαν» το τεχνικό κατεστημένο της βιομηχανίας, όπως για παράδειγμα υπολογιστής, προγραμματισμός κλπ. Ακόμη και το όνομα του νέου προϊόντος απέφευγαν να το χρησιμοποιήσουν ολοκληρωμένο και προτιμούσαν να αναφέρουν τη συσκευή σαν PLC. Προσπάθησαν να μην αλλάξουν τον μέχρι τότε τρόπο εργασίας στον τομέα των αυτοματισμών. Δεν άλλαξαν δηλαδή τίποτα σε σχέση με τον σχεδιασμό ενός πίνακα αυτοματισμού. Απλά είπαν στους τεχνικούς: «αυτό το σχέδιο αντί να το δώσετε στον ηλεκτρολόγο για να το κατασκευάσει, θα το φτιάξετε με τον τρόπο που θα σας δείξουμε, και στην ουσία τους μάθαιναν προγραμματισμό. Οι πρώτες γλώσσες προγραμματισμού δεν έκαναν τίποτα παραπάνω από το να αντιγράφουν με πλήκτρα σε μία ειδική συσκευή προγραμματιστού, το σχέδιο του αυτοματισμού. Με τον τρόπο αυτό η είσοδος του PLC στην βιομηχανία υπήρξε επιτυχής και ομαλή. Σήμερα ο κλασσικός αυτοματισμός με ρελέ τείνει να εκλείψει. Όλες οι καινούργιες εγκαταστάσεις χρησιμοποιούν PLC. Μέχρι το 2005 ελάχιστες εγκαταστάσεις θα χρησιμοποιούν πίνακες κλασσικού αυτοματισμού. Σήμερα τα PLC έχουν εξελιχτεί πάρα πολύ σε σχέση με τα πρώτα μοντέλα της δεκαετίας του 80. Και βέβαια το προσωπικό της βιομηχανίας έχει εκπαιδευτεί καταλλήλως, στον χειρισμό και προγραμματισμό τους. Σήμερα ένας ηλεκτρολόγος θα πρέπει να γνωρίζει στοιχειώδη πράγματα από τα ηλεκτρονικά και τις βασικές αρχές των υπολογιστών, αλλιώς θα είναι δύσκολο να διαβάσει και να καταλάβει ακόμη και το πιο απλό εγχειρίδιο ενός PLC. Η χρήση των PLC παρέχει πάρα πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση τον κλασσικό αυτοματισμό. Η καθολική όμως γενίκευση της χρήσης τους δεν οφείλεται μόνο στα πλεονεκτήματα που παρέχουν στον τελικό χρήστη. H χρήση των PLC σε σχέση με τον κλασσικό αυτοματισμό συμφέρει πρώτιστα στις εταιρείες που τα παράγουν. Φανταστείτε μόνο πόσο κοστίζει σε μια εταιρεία παραγωγής ηλεκτρολογικού εξοπλισμού η παραγωγή ενός τεράστιου αριθμού από διαφορετικά ρελέ. Φανταστείτε ακόμη πόσο μεγάλο είναι το κόστος παραγωγής ακόμη και του πιο απλού ρελέ! Σε αντίθεση, όσον αφορά τα PLC η εταιρεία τι παράγει; Η απάντηση είναι: «Μια και μοναδική συσκευή Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 119

3 και αυτή ακόμη δεν είναι κάποια ιδιαίτερη συσκευή είναι απλά, ένας κοινός μικροϋπολογιστής!» Ναι! Η ψηφιοποίηση σε όλους τους τομείς (και όχι μόνο στον τομέα των αυτοματισμών) οδηγεί σε τρομακτική μείωση του κόστους παραγωγής των αντίστοιχών συσκευών. Γι αυτό μην απορείτε που οι τιμές στα ηλεκτρονικά πέφτουν! Να είστε σίγουροι ότι τα κέρδη των εταιρειών ανεβαίνουν. Πάντως θα μπορούσαμε να πούμε ότι ενώ σε όλους τους τομείς της παραγωγής περάσαμε από τις ηλεκτρολογικές συσκευές, στις ηλεκτρονικές με λυχνίες, μετά στις ηλεκτρονικές με ημιαγωγούς(τρανζίστορ) και τέλος φθάσαμε στις συσκευές με μικροϋπολογιστές, στις ψηφιακές συσκευές δηλαδή, στον τομέα των αυτοματισμών περάσαμε κατευθείαν από τους ηλεκτρολογικούς αυτοματισμούς στους μικροϋπολογιστές. Αν θέλουμε να αναζητήσουμε την αιτία γι αυτό θα λέγαμε, ότι μάλλον δεν προλάβαμε! Οι εξελίξεις στην ηλεκτρονική ήταν τόσο ραγδαίες, ενώ αντίθετα η βιομηχανική τεχνολογία αλλάζει με πολύ πιο αργούς ρυθμούς. 4.2 Τι είναι το PLC Στον κλασσικό αυτοματισμό της συρματωμένης λογικής, (τον αυτοματισμό με ρελέ) τα στάδια εργασίας για τον σχεδιασμό και την κατασκευή ενός αυτοματισμού μέχρι το σημείο της πλήρους λειτουργίας, είναι τα εξής: 1. Περιγραφή τους αυτοματισμού 2. Ανάπτυξη του λειτουργικού σχεδίου του αυτοματισμού 3. Ανάπτυξη του σχεδίου εφαρμογής του πίνακα (σχέδιο συρμάτωσης). 4. Κατασκευή του πίνακα 5. Εγκατάσταση και σύνδεση στις κλέμες του πίνακα των αισθητηρίων που δίνουν τις εντολές (είσοδοι) και των συσκευών αποδεκτών που εκτελούν τις εντολές (εξόδους) 6. Δοκιμή του πίνακα 7. Πλήρης λειτουργία του αυτοματισμού. Ο Προγραμματιζόμενος Λογικός Ελεγκτής (PLC) είναι ένας ειδικός μικροϋπολογιστής, ο οποίος έρχεται αν αντικαταστήσει τον πίνακα του κλασσικού Αυτοματισμού. Αντί για την κατασκευή, πίνακα που έχουμε στον κλασσικό αυτοματισμό, με την χρήση του PLC ο αυτοματισμός «προγραμματίζεται» μέσω κάποιας ειδικής συσκευής (προγραμματιστή) ή μέσω οποιουδήποτε υπολογιστή μέσω ειδικού λογισμικού. Τα στάδια εργασίας για τον σχεδιασμό και κατασκευή ενός αυτοματισμού στην προγραμματιζόμενη λογική είναι τα εξής: 1. Περιγραφή τους αυτοματισμού 2. Ανάπτυξη του λειτουργικού σχεδίου του αυτοματισμού 3. Ανάπτυξη του προγράμματος 4. Εισαγωγή του προγράμματος στο PLC μέσω του προγραμματιστή. 5. Εγκατάσταση και σύνδεση στις κλέμμες του PLC των αισθητηρίων που δίνουν τις εντολές (είσοδοι) και των συσκευών αποδεκτών που εκτελούν τις εντολές (εξόδους) 6. Δοκιμή του πίνακα 7. Πλήρης λειτουργία του αυτοματισμού. Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 120

4 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΕ PLC ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕ PLC ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕ ΡΕΛΕ ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 121

5 Παρατηρούμε ότι τα στάδια τα οποία αλλάζουν στις εργασίες σχεδιασμού και κατασκευής ενός αυτοματισμού όταν χρησιμοποιούμε την προγραμματιζόμενη λογική είναι τα 3 και 4, δηλαδή αντί για την κατασκευή του πίνακα, έχουμε τον προγραμματισμό του PLC. Από αυτό και μόνο μπορεί κάποιος να καταλάβει τα μεγάλα πλεονεκτήματα των PLC. Ο χρόνος που απαιτείται για τον προγραμματισμό του PLC είναι πολύ μικρός σε σχέση με τον χρόνο που απαιτείται για την κατασκευή του αντίστοιχου πίνακα αυτοματισμού. Άλλωστε αν έχουμε έτοιμο το πρόγραμμα ο χρόνος για τον προγραμματισμό του πίνακα είναι μηδενικός. Αυτό όμως δεν είναι και το μοναδικό πλεονέκτημα που προκύπτει από την εφαρμογή των PLC. Πλεονεκτήματα των PLC. Τα πρώτα μεγάλα πλεονεκτήματα των PLC αφορούν τους κατασκευαστές εξοπλισμού αυτοματισμών και πινάκων αυτοματισμού και ήδη τα έχουμε αναφέρει: 1. Το κόστος παραγωγής ενός PLC είναι ασήμαντα μικρό σε σχέση με το κόστος παραγωγής μιας τεράστιας ποικιλίας ρελέ και γενικά ειδικού εξοπλισμού αυτοματισμών. 2. Ο χρόνος κατασκευής του αυτοματισμού είναι μηδαμινός σε σχέση με την κατασκευή ενός κλασσικού πίνακα αυτοματισμού. Υπάρχουν όμως πολλά πλεονεκτήματα που έχουν σχέση με τον τελικό χρήστη, τις βιομηχανίες δηλαδή που εφαρμόζουν τους αυτοματισμούς, και είναι αυτά που μας ενδιαφέρουν περισσότερο. Κατά σειρά σπουδαιότητας αναφέρουμε: Τα PLC ελαχιστοποιούν το κόστος συντήρησης του πίνακα αυτοματισμού. Το κόστος αυτό αναλύεται ως εξής: Χρόνος εντοπισμού μιας βλάβης και κόστος διατήρησης αποθήκης ανταλλακτικών. Δηλαδή όταν υπάρχει μια βλάβη στον κλασσικό αυτοματισμό υπάρχει καθυστέρηση στην παραγωγή μέχρι να εντοπιστεί η βλάβη. Αν η βλάβη είναι εσωτερική (στον πίνακα) πρέπει να εντοπιστεί το ρελέ που έχει τη βλάβη. Αφού εντοπιστεί πρέπει να έχουμε διαθέσιμο το κατάλληλο ανταλλακτικό στην αποθήκη, διότι διαφορετικά θα υπάρξει σημαντική καθυστέρηση αφού θα χρειαστεί να γίνει η σχετική παραγγελία και η προμήθεια. Στο αυτοματισμό με PLC πρώτον δεν υπάρχει θέμα εσωτερικής βλάβης. Θα μου πείτε δεν χαλάει το PLC; Aυτό συμβαίνει σπάνια και οι εγγυήσεις είναι πάρα πολύ μεγάλες. Δεύτερον όσον αφορά τον εντοπισμό μιας εξωτερικής βλάβης υπάρχει ειδικό διαγνωστικό πρόγραμμα το οποίο μας βοηθάει στον άμεσο εντοπισμό. Όσο για το κόστος αποθήκευσης υλικών αυτό δεν υπάρχει, Τα PLC είναι ευέλικτα στον αυτοματισμό. Δηλαδή αν υποθέσουμε ότι θέλουμε να κάνουμε μια αλλαγή στον αυτοματισμό, αυτή μπορεί να γίνει μέσα σε λίγα λεπτά, αρκεί μόνο να αλλάξουμε τον πρόγραμμα. Σε έναν πίνακα κλασσικού αυτοματισμού, τέτοιου είδους αλλαγές είναι πράγμα πολύ δύσκολο έως αδύνατο. Ο αυτοματισμός με PLC επεκτείνεται πολύ εύκολα. Αυτό γίνεται είτε απλά αλλάζοντας το πρόγραμμα, είτε με την εισαγωγή νέων μονάδων εισόδων και εξόδων είτε ακόμη με την σύνδεση μιας νέας μονάδας PLC πλάϊ στο ήδη υπάρχον. Κάθε επέκταση στον κλασσικό αυτοματισμό είναι πολύ δύσκολη. Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 122

6 Tο PLC δεν το πετάς ποτέ. Αν υποθέσουμε ότι κάποια στιγμή καταργείται ο αυτοματισμός, το PLC μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε έναν άλλο αυτοματισμό, αρκεί να φτιάξουμε ένα νέο πρόγραμμα. Στον κλασσικό αυτοματισμό αυτό δεν γίνεται, το πολύ-πολύ να διαλύσουμε τον πίνακα και να πάρουμε τα υλικά του. Ο αυτοματισμός με PLC μας παρέχει καταπληκτικές δυνατότητες. Mπορούμε να δημιουργούμε πολύ εύκολα πολύπλοκες και έξυπνες επεξεργασίες, οι οποίες στον κλασσικό αυτοματισμό είναι εξαιρετικά δύσκολo να υλοποιηθούν. Η εγκατάσταση ενός PLC είναι πολύ πιο εύκολη από έναν πίνακα κλασσικού αυτοματισμού. Σε μια εγκατάσταση που χρησιμοποιεί αυτοματισμούς με PLC, σήμερα παρέχονται νέες καταπληκτικές δυνατότητες, σύνδεσης με κεντρικό υπολογιστή, σύνδεσης με το σύστημα αποθήκης, λογιστηρίου κλπ. Το PLC καταλαμβάνει ελάχιστο χώρο σε σχέση με τον αντίστοιχο πίνακα αυτοματισμού. Βλέπουμε ότι από την χρήση των PLC προκύπτουν μόνο πλεονεκτήματα. Υπάρχουν άραγε μειονεκτήματα; Θα μπορούσαμε ίσως να θεωρήσουμε μειονέκτημα την έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης των τεχνικών όλων των βαθμίδων ειδικά στην Ελλάδα, πράγμα το οποίο δυσκολεύει και δημιουργεί προβλήματα στην εφαρμογή των PLC. Η τελική ερώτηση που προκύπτει είναι: Πόσο κοστίζουν τελικά τα PLC; συμφέρει να χρησιμοποιούμε σε κάθε εγκατάσταση PLC; Η απάντηση είναι ότι οι τιμές πέφτουν καθημερινά και οι εταιρείες βγάζουν συνεχώς νέα μοντέλα που κάνουν για όλων των επιπέδων της εφαρμογές. Παρ όλα αυτά δεν συμφέρει ακόμη η χρήση του PLC, όταν έχουμε αυτοματισμό με πολλούς κινητήρες (πολλά ρελέ ισχύος) και μικρό αυτοματισμό (λίγα ρελλέ αυτοματισμού). Όμως ένα είναι σίγουρο ότι η βασιλεία του ρελέ φθάνει στο τέλος της, μέχρι το 2005 το ρελέ αυτοματισμού θα έχει εξαφανιστεί τελείως! 4.3 Η δομή ενός PLC Στην αγορά υπάρχουν σήμερα εκατοντάδες μοντέλα PLC κατασκευασμένα από πλήθος διαφορετικών εταιρειών. Ανεξάρτητα όμως από τον τύπο, το μέγεθος και τις επιμέρους διαφορές των PLC, σε όλα μπορούμε να διακρίνουμε τα παρακάτω μέρη: Την κεντρική μονάδα επεξεργασίας (CPU=Central Processing Unit), που αποτελεί και την καρδιά ή μάλλον τον εγκέφαλο του PLC Την μονάδα τροφοδοσίας Τις μονάδες εισόδων εξόδων (I/O modules) Η κεντρική μονάδα, η μονάδα τροφοδοσίας και οι μονάδες εισόδου εξόδου αποτελούν την κύρια μονάδα αυτοματισμού, δηλαδή το κύριο μέρος του PLC. Σε πολλά μοντέλα, κυρίως τα μικρά μοντέλα των εταιρειών, οι τρεις παραπάνω μονάδες βρίσκονται ενσωματωμένες σε μια συσκευή. Πέραν της κεντρικής μονάδας αυτοματισμού σε ένα PLC είναι ακόμη απαραίτητα: Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 123

7 To πλαίσιο ή τα πλαίσια για την τοποθέτηση των μονάδων και των τυχόν επεκτάσεων τους. H συσκευή προγραμματισμού (προγραμματιστής = programmer) για τον προγραμματισμό του PLC. Σημειώνουμε ότι ο Προγραμματιστής χρειάζεται κυρίως σε εκείνον που αναπτύσσει τους αυτοματισμούς. Ο προγραμματιστής είναι μια συσκευή τελείως ξεχωριστή από την μονάδα αυτοματισμού. Με έναν μόνο προγραμματιστή μπορούμε να χειριζόμαστε όλες τις μονάδες αυτοματισμού (της ίδιας εταιρείας εννοείται). ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΙΣΟΔΟΥ- ΕΞΟΔΟΥ ΤΡΟΦΟΔΟΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΙ ΡΑΓΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ Στη συνέχεια θα δούμε με λεπτομέρεια τις μονάδες του PLC Πλαίσιο τοποθέτησης μονάδων Όλες οι μονάδες ενός PLC τοποθετούνται σε ένα κεντρικό πλαίσιο. Στο πλαίσιο αυτό είναι ενσωματωμένο ένα σύστημα αγωγών (σύστημα ζυγών) μέσω των οποίων επικοινωνούν οι διάφορες μονάδες μεταξύ τους τόσο για την τροφοδοσία τους όσο και την ανταλλαγή πληροφοριών. Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 124

8 Αν οι θέσεις του κεντρικού πλαισίου που διατίθεται δεν επαρκούν για να τοποθετηθούν οι μονάδες εισόδων και εξόδων που απαιτούνται σε μια συγκεκριμένη εφαρμογή, τότε χρησιμοποιούνται ένα η περισσότερα πλαίσια επέκτασης για την τοποθέτηση των πρόσθετων μονάδων. Κάθε πλαίσιο επέκτασης διασυνδέεται με τον κεντρικό πλαίσιο ή με τα άλλα πλαίσια επέκτασης μέσω ειδικής μονάδας διασύνδεσης και καλωδίου. Αναφέρουμε ότι η κάθε εταιρεία και το κάθε μοντέλο έχει το δικό του σύστημα πλαισίου. Συνήθως τα πλαίσια είναι εύκολα στην εγκατάσταση τους. Στις φωτογραφίες που ακολουθούν δίνονται παραδείγματα πλαισίων, διαφόρων τύπων PLC. ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ Το οποίο τοποθετείται σε ράγα ΚΛΕΜΜΕΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΣΧΕΔΙΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΥΝΔΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 125

9 Μονάδα τροφοδοσίας Η μονάδα τροφοδοσίας ενός PLC έχει του παρακάτω σκοπούς Να δημιουργήσει από την τάση του δικτύου τροφοδοσία τις απαραίτητες εσωτερικές τάσεις που χρειάζονται για την τροφοδοσία αποκλειστικά των ηλεκτρονικών στοιχείων (τρανζίστορ, ολοκληρωμένα κυκλώματα κλπ). Οι τυπικές εσωτερικές τάσεις των PLC είναι συνήθως: DC5 V, DC 9 V, DC 24 V. Σε μια διακοπή της τάσης του δικτύου τροφοδοσίας να διατηρήσει το περιεχόμενο της μνήμης με την βοήθεια μιας μπαταρίας (συνήθως λιθίου), που είναι ενσωματωμένη στη μονάδα τροφοδοσίας. Χρειάζεται προσοχή ώστε να μην προκαλέσουμε υπερφόρτιση της μονάδας τροφοδοσίας. Για τον σκοπό αυτό συμβουλευόμαστε τα τεχνικά φυλλάδια της εταιρείας κατασκευής του PLC ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΤΡΟΦΟΔΟΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Κεντρική μονάδα επεξεργασίας Είναι η βασική μονάδα του PLC η οποία είναι υπεύθυνη για όλο τον αυτοματισμό. Η κεντρική μονάδα επεξεργασίας είναι στην ουσία ένας μικροϋπολογιστής και για αυτό το λόγο διακρίνουμε σε αυτήν όλα τα κύρια μέρη ενός μικροϋπολογιστή, δηλαδή: Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 126

10 Τον μικροεπεξεργαστή. Ο μικροεπεξεργαστής είναι ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα το οποία αποτελεί τoν «εγκέφαλο» κάθε μικροϋπολογιστή. Οι μικροεπεξεργαστές εξελίσσονται με ταχύτατους ρυθμούς, το όνομά τους δίνει συνήθως και το όνομα στο μοντέλο του μικροϋπολογιστή (π.χ λέμε PC 386, 486, Pentium κλπ). Στα PLC πολύ λίγο μας ενδιαφέρει να ξέρουμε ποιον μικροεπεξεργαστή χρησιμοποιεί η κεντρική μονάδα, αν και πολλές φορές μπορούμε να το διαβάσουμε στα χαρακτηριστικά που δίνουν οι εταιρείες. Ο μικροεπεξεργαστής για το PLC είναι ο κύριος υπεύθυνος για όλες τις λειτουργίες του (την λειτουργία περιγράφουμε στην επόμενη παράγραφο). Μνήμη RAM. Η μνήμη της κεντρικής μονάδας διακρίνεται σε μνήμη RAM, ROM και EEPROM. H μνήμη RAM (Random Access Memory = Μνήμη τυχαίας προσπέλασης) είναι εκείνη στην οποία μπορούμε να γράφουμε και να σβήνουμε, και η οποία σβήνει μόλις λείψει η ηλεκτρική τροφοδοσία της. Στην μνήμη RAM η κεντρική μονάδα αποθηκεύει μια σειρά από πληροφορίες σε ξεχωριστές περιοχές εργασίας. Μπορούμε να διακρίνουμε τις εξής περιοχές: Περιοχή μνήμης όπου αποθηκεύονται οι καταστάσεις των εισόδων και των εξόδων. Οι περιοχή αυτή ονομάζεται για με τις εισόδους «εικόνα εισόδων» για σε τις εξόδους «εικόνα εξόδων». Περιοχή μνήμης όπου αποθηκεύονται οι τιμές των ενδιάμεσων ρελέ, των χρονικών, των απαριθμητών κλπ Περιοχή μνήμης όπου αποθηκεύονται τα προγράμματα του χρήστη, δηλαδή τα προγράμματα που αντιστοιχούν σε έναν συγκεκριμένο αυτοματισμό. ΠΡΟΣΟΧΗ η μνήμη RAM σβήνει μόλις σταματήσει η τροφοδοσία του PLC. Για τις δύο πρώτες περιοχές αυτό δεν μας ενδιαφέρει, διότι τα στοιχεία που αποθηκεύονται εκεί είναι τιμές πρόσκαιρες που έχουν ισχύ μόνο όσο δουλεύει ο αυτοματισμός. Όμως το πρόγραμμα που αντιστοιχεί στον αυτοματισμό πρέπει να παραμένει ανεξίτηλο στη μνήμη και αφού κλείσουμε την τροφοδοσία. Γι αυτό το λόγο αυτή η περιοχή μνήμης που περιέχει το πρόγραμμα παραμένει πάντα σε τροφοδοσία μεσω μιας επαναφορτιζόμενης μπαταρίας (π.χ. λιθίου). Μνήμη ΕEPROM. Βέβαια τα διάφορα PLC δεν χρησιμοποιούν μόνο τον παραπάνω τρόπο, της «πάντα τροφοδοτούμενης μνήμης RAM», για να διατηρήσουν το πρόγραμμα στην μνήμη. Ένας πιο ασφαλής τρόπος είναι η χρήση της μνήμης ΕEPROM (Εlecticaly Erasable, Programmable Read Only Memory=Μνήμη η οποία προγραμματίζεται και σβήνει ηλεκτρικά). Πρόκειται για μνήμη ROM (που μόνο διαβάζεται), και άρα δεν σβήνει όταν μείνει χωρίς τροφοδοσία, αλλά την οποία μπορούμε να την γράφουμε, να την σβήνουμε και να την ξαναγράφουμε μέσω ειδικού μηχανήματος. Σε πολλά PLC η ΕEPROM χρησιμοποιείται σαν «κασέτα» για την εύκολη αλλαγή του αυτοματισμού σε έναν πίνακα από έναν απλό χειριστή του μηχανήματος. Δηλαδή έχουμε «γράμμενο» το εναλλακτικό πρόγραμμα σε ένα «τσιπάκι» ΕEPROM και απλά αλλάζουμε την ηλεκτρονική πλακέτα του PLC, όταν θέλουμε να αλλάξουμε πρόγραμμα. Μνήμη ROM. Στην μνήμη ROM η κεντρική μονάδα αποθηκεύει το λειτουργικό της σύστημα, δηλαδή τις οδηγίες για όλες τις βασικές λειτουργίες που είναι απαραίτητες για να δουλέψει το PLC. Βέβαια η μνήμη ROM δεν μας Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 127

11 ενδιαφέρει καθόλου, και γι αυτό δεν θα δείτε τίποτα γι αυτήν στα εγχειρίδια των εταιρειών. Εξωτερικά σε μια κεντρική μονάδα επεξεργασίας, σε όλων των τύπων τα PLC συνήθως υπάρχουν: Θέση σύνδεσης (ειδικός κονέκτορας) της συσκευής προγραμματισμού Θέση σύνδεσης επεκτάσεων. Στην θέση αυτή μπορεί να συνδέεται δεύτερο PLC, επέκταση μνήμης κλπ Διακόπτης δύο θέσεων ο οποίος θέτει το PLC σε θέση RUN/STOP, δηλαδή σε θέση λειτουργίας του αυτοματισμού(run) ή όχι (STOP). Ενδεικτικά LED, ως εξής: LED ένδειξης ότι το PLC είναι σε θέση RUN (λειτουργεί ο αυτοματισμός), LED ένδειξης ότι το PLC είναι υπό τροφοδοσία και LED το οποίο δείχνει ότι έχει πρόβλημα η επαναφορτιζόμενη μπαταρία. Θέση μπαταρίας Θέση σύνδεσης Προγραμματιστή Ένδειξη κατάστασης μαπαταρίας Διακόπτης RUN/STOP και ενδεικτικές λυχνίες Θέση μνήμης EEPROM Κεντρική μονάδα PLC Μονάδες εισόδων και εξόδων Ο μονάδες των εισόδων και των εξόδων αποτελούν τις μονάδες επικοινωνίας της κεντρικής μονάδας με τον έξω κόσμο, δηλαδή με τα αισθητήρια, τους διακόπτες και τα μπουτόν που δίνουν τις εντολές καθώς και με τα ρελέ των κινητήρων, βαλβίδες, ενδεικτικές λυχνίες, και γενικά τους αποδέκτες που εκτελούν τις εντολές του αυτοματισμού. Η κεντρική μονάδα μπορεί να δεχτεί ψηφιακά σήματα εισόδου και εξόδου χαμηλής τάσης και πολύ μικρού ρεύματος. Οι τάσεις που μπορεί να καταλάβει Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 128

12 η κεντρική μονάδα είναι συνήθως 0 Volt για το λογικό 0 και 5 Volt για το λογικό 1. Το ρεύμα εισόδου καθώς και το ρεύμα εξόδου δεν μπορεί να περάσει τα μερικά χιλιοστά του Amper. Οι μονάδες εισόδου και εξόδου Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 129

13 Optocupler Κλέμες Διαγράμματα όπου φαίνονται τα ηλεκτρονικά κυκλώματα για εξόδους 24 V DC και για διάφορες τιμές ρεύματος. Παρατηρήστε την γαλβάνικη απομόνωση η οποία επιτυγχάνεται με την χρήση οπτοσυζευκτών (Optocuplers) Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 130

14 Διαγράμματα όπου φαίνονται τα ηλεκτρονικά κυκλώματα για εισόδους 24 V DC.Παρατηρήστε την γαλβάνικη απομόνωση η οποία επιτυγχάνεται με την χρήση οπτοσυζευκτών (Optocuplers) αναλαμβάνουν να προσαρμόσουν τα σήματα εισόδου και εξόδου που έχουμε στον αυτοματισμό με τα σήματα που μπορεί να δεχτεί η κεντρική μονάδα, τόσο από άποψη τάσεων όσο και από άποψη ρευμάτων. Η προσαρμογή αυτή γίνεται με την χρήση ηλεκτρονικών στοιχείων ισχύος δηλαδή τρανζίστορ ισχύος, θυρίστορ και triac είτε ακόμη με την χρήση κατάλληλων ρελέ. Κάθε σύστημα PLC καταλήγει πάντα σε κλέμες. Οι κλέμες αυτές ανήκουν στις μονάδες εισόδου και εξόδου του PLC. Στις κλέμες εισόδου καταλήγουν οι αγωγοί που έρχονται από τα αισθητήρια (τερματικά, πιεζοστάτες, μπουτόν κλπ). Και στις κλέμες εξόδων καταλήγουν οι αγωγοί που τροφοδοτούν τα ρελέ ισχύος των κινητήρων, τις βαλβίδες, λυχνίες και τους λοιπούς αποδέκτες. Στους διαφόρους τύπους των PLC οι μονάδες εισόδου και εξόδου αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο. Σχεδόν όμως σε όλες τις περιπτώσεις ισχύουν τα παρακάτω: Μία μονάδα εισόδων ή εξόδων μπορεί να δουλεύει σε συνεχή τάση η σε εναλλασσόμενη, τυπικές τάσεις που συναντούμε στα PLC είναι: DC 24 V, 48 V, 60 V και AC 24 V, 48 V, 115 V, 230 V, με συνηθέστερες τις DC 24 V και ΑC 115 V και 230 V. Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 131

15 Η τάση αυτή δεν παρέχεται συνήθως από την μονάδα τροφοδοσίας του PLC, και πρέπει να την δημιουργήσουμε εμείς με άλλη τροφοδοτική μονάδα. Τα κυκλώματα και οι τάσεις των εισόδων είναι τελείως ανεξάρτητα από τα κυκλώματα και τις τάσεις των εξόδων. Επομένως η τάση για τις εισόδους μπορεί να είναι διαφορετική από την τάση για τις εξόδους. Αν η τάση εξόδων είναι η ίδια με την τάση των εισόδων μπορεί να χρησιμοποιηθεί το ίδιο τροφοδοτικό (για τάσεις DC), ή μετασχηματιστής τάσης χειρισμού (για τάσεις AC) για τις εισόδους και τις εξόδους. Η τάση εισόδων (δηλαδή η τάση που θα φθάσει σε μια είσοδο όταν ενεργοποιηθεί το αντίστοιχο αισθητήριο) διαχωρίζεται συνήθως γαλβανικά από το υπόλοιπο εσωτερικό κύκλωμα του PLC. Τα ίδια ισχύουν και για τις εξόδους. Aν σε κάποιες μονάδες εισόδων δεν έχουμε γαλβανική απομόνωση πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα το θέμα των γειώσεων. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σήμερα σε όλους τις εταιρείες που παράγουν PLC είναι η εξής: Περίπτωση 1 τα Modular PLC (συνήθως τα μεγάλα PLC) Σε αυτή την περίπτωση το PLC πωλείται σε modular μορφή, δηλαδή κομμάτικομμάτι. Τα βασικά κομμάτια ενός τέτοιου PLC είναι: H μονάδα τροφοδοσίας Η κεντρική μονάδα, η οποία έχει την δυνατότητα να οδηγήσει έναν ανώτατο αριθμό εισόδων και εξόδων. Π.χ το PLC της SIEMENS μπορεί να οδηγήσει μέχρι 255 μονάδες εισόδων ή εξόδων. Οι μονάδες εισόδων και εξόδων στα modular PLC πωλούνται και αυτές σε κομμάτια-μονάδες. Κάθε μια μονάδα εισόδων ή εξόδων μπορεί να έχει 4,8,16 ή 32 εισόδους ή εξόδους. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να επιλέγουμε μία μονάδα εισόδων ή εξόδων η οποία να έχει τα ηλεκτρολογικά χαρακτηριστικά που επιθυμούμε. Όπως έγινε κατανοητό σε ένα modular PLC μπορούμε να έχουμε μονάδες εισόδων ή εξόδων που να δουλεύουν σε διαφορετικές τάσεις τροφοδοσίας. Περίπτωση 2 Συμπαγή PLC (μικρά συνήθως) Όλές οι εταιρείες διαθέτουν και μικρά PLC στα οποία όλες οι μονάδες τους (τροφοδοσία, κεντρική μονάδα και μονάδες εισόδου εξόδου) είναι ενσωματωμένες σε μια συσκευή. Σε αυτού του είδους τα PLC οι μονάδες εισόδου και εξόδου είναι συνήθως 8 ή 16 και έχουν τα ίδια ηλεκτρολογικά χαρακτηριστικά. Παράδειγμα τέτοιου PLC είναι το SUCOS.της KLOKNER MOELLER. ΠΡΟΣΟΧΗ Το σημαντικότερο σημείο που πρέπει κάποιος να προσέξει σχετικά με τις εισόδους και εξόδους είναι ότι κάθε είσοδος ή έξοδος είναι για το PLC ακριβώς καθορισμένη, δηλαδή έχει καθορισμένο όνομα με το οποίο αναφέρεται και στο πρόγραμμα. Στα συμπαγή PLC πάνω στην κάθε κλέμα αναγράφεται το όνομα της εισόδου και εξόδου. Στα modular PLC, υπάρχει σαφές σύστημα με ο οποίο αναγνωρίζουμε το όνομα της κάθε κλέμας. Παραδείγματα δίνονται στα παρακάτω σχήματα. Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 132

16 Πλαίσιο στήριξης Τροφοδοτικό Κεντρική μονάδα (CPU) Μονάδες εισόδου και εξόδου Modular PLC. Αποτελείται από ανεξάρτητες μονάδες οι οποίες ενσωματώνονται στο πλαίσιο σύνδεσης Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 133

17 Είσοδοι Σύνδεση Επέκτασης Έξοδοι Σύνδεση προγραμματιστή Συμπαγές PLC : Περιλαμβάνει τροφοδοτικό, κεντρική μονάδα, μονάδες εισόδου και εξόδου, όλα ενσωματωμένα σε μια ενιαία συσκευή. 4.4 Αρχή λειτουργίας του PLC Ας υποθέσουμε ότι ένα PLC βρίσκεται σε κατάσταση λειτουργίας ενός αυτοματισμού (RUN). Τα στάδια λειτουργίας που ακολουθεί κατά την λειτουργία του είναι τα εξής: 1. Ο μικροεπεξεργαστής διακόπτει κάθε άλλη επεξεργασία και διαβάζει τις εισόδους. Αυτό σημαίνει ότι ελέγχει αν η κάθε είσοδος έχει υψηλή τάση (αρα λογικό 1) η χαμηλή τάση (άρα λογικό 0). 2. Οι τιμές 0 ή 1 για την κάθε είσοδο αποθηκεύονται σε μια ειδική περιοχή μνήμης η οποία ονομάζεται εικόνα εισόδων. Την εικόνα εισόδων μπορείτε να τη φανταστείτε σαν έναν πίνακα όπου ο μικροεπεξεργαστής «σημειώνει» τις τιμές που διάβασε. Π.χ είσοδος Ι1 = 1, Ι2=0, Ι3=0 κοκ. 3. Στην συνέχεια ο μικροεπεξεργαστής χρησιμοποιώντας σαν δεδομένα της τιμές των εισόδων που διάβασε, εκτελεί τις εντολές του προγράμματος, το οποίο περιγράφει τον αυτοματισμό. Το πρόγραμμα αυτό στην ουσία περιέχει μια σειρά από λογικές πράξεις. 4. Η εκτέλεση του προγράμματος θα δώσει αποτελέσματα για τις εξόδους. Τα αποτελέσματα αυτά αποθηκεύονται στην ειδική περιοχή της μνήμης που ονομάζεται εικόνα εξόδων. Η εικόνα εξόδων περιέχει όπως και η εικόνα εισόδων τις τιμές για την κάθε έξοδο, π.χ Q1=1. Q2=1, Q3=0 κοκ. ΣΗΜΕΙΩΝΟΥΜΕ ότι οι τιμές αυτές προκύπτουν από την εκτέλεση των λογικών πράξεων του προγράμματος. 5. Στην συνέχεια ο μικροεπεξεργαστής σταματάει κάθε άλλη εργασία και αποδίδει τις τιμές της εικόνας εξόδων στις εξόδους. Αυτό σημαίνει ότι σε όποια έξοδο δώσουμε 1 θα έχουμε υψηλά τάση και το αντίθετο. Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 134

18 ΚΥΚΛΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ PLC Διάβασμα εισόδων ΕΙΚΟΝΑ ΕΙΣΟΔΩΝ Το PLC είναι απομονωμένο από τον έξω κόσμο γι αυτό τον χρόνο ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Χρόνος κύκλου προγράμματος ΕΙΚΟΝΑ ΕΞΟΔΩΝ Απόδοση τιμών στις εξόδους Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 135

19 Με την συμπλήρωση του 5 ου βήματος συμπληρώνεται ένας πλήρης κύκλος λειτουργίας και ο κύκλος ξαναρχίζει από την αρχή. Ο κύκλος λειτουργίας εκτελείται συνεχώς όσο το PLC βρίσκετε σε κατάσταση RUN. Δηλαδή ένα PLC εκτελεί συνεχώς τα βήματα ενός κύκλου λειτουργίας (όπως τα περιγράψαμε) χωρίς αρχή και τέλος. Ο χρόνος που χρειάζεται για να διαγράψει το PLC έναν πλήρη κύκλο λειτουργίας ονομάζεται χρόνος κύκλου και εξαρτάται από τον μικροεπεξεργαστή του PLC, αλλά και από τον αριθμό εντολών του προγράμματος. Δηλαδή στο ίδιο PLC για ένα μεγαλύτερο πρόγραμμα, έχουμε μεγαλύτερο χρόνο κύκλου. Ο χρόνος κύκλου αποτελεί και ένα μέτρο σύγκρισης μεταξύ των PLC. Για να μπορούμε να έχουμε έναν αντικειμενικό τρόπο μέτρησης του χρόνου κύκλου, ορίζουμε τον μέσο χρόνο κύκλου, σαν τον χρόνο κύκλου ενός προγράμματος που καταλαμβάνει μνήμη 1 Κbyte. Πάντως στην χειρότερη περίπτωση και σε ένα αργό PLC, ο χρόνος κύκλου δεν ξεπερνάει τα μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου. Θα θέλαμε στο σημείο αυτό να τονίσουμε την ουσιαστική διαφορά στην λειτουργία ενός αυτοματισμού με PLC από έναν κλασσικό αυτοματισμό με ρελέ: Στην περίπτωση του κλασικού αυτοματισμού, όταν έχουμε μια αλλαγή σε ένα διακόπτη εισόδου, η αλλαγή αυτή προκαλεί εκείνη τη στιγμή διαδοχικές αλλαγές στις επαφές των αντιστοίχων ρελέ, μέχρι να αλλάξει και η κατάσταση της εξόδου. Έχουμε δηλαδή ένα πραγματικό φαινόμενο, ένα φαινόμενο που συμβαίνει σε πραγματικό χρόνο. Αν παρατηρήσουμε τον κύκλο λειτουργία του PLC, θα δούμε ότι το PLC δεν βλέπει συνεχώς τον έξω κόσμο, παρά μόνο κατά την στιγμή που διαβάζει τις εισόδους και αποδίδει τιμές στις εξόδους. Στον υπόλοιπο χρόνο του κύκλου, το PLC είναι ένας υπολογιστής ο οποίος εκτελεί πράξεις (λογικές βέβαια και όχι αριθμητικές) απομονωμένος από τον έξω κόσμο. Δηλαδή αν έχουμε μια αλλαγή σε μια είσοδο, το αποτέλεσμα στην έξοδο δεν είναι αποτέλεσμα ενός πραγματικού φαινομένου αλλά αποτέλεσμα υπολογισμών και επίλυσης λογικών μαθηματικών προβλημάτων. Για να δείτε τη διαφορά υποθέστε ότι κατά την διάρκεια του χρόνου κατά τον οποίον ο υπολογιστής, αφού έχει διαβάσει τις εισόδους, εκτελεί τις πράξεις του προγράμματος, εμείς αλλάζουμε μια είσοδο. Στην περίπτωση αυτή το PLC θα δώσει λάθος αποτέλεσμα στη αντίστοιχη έξοδο. Βέβαια κάτι τέτοιο είναι φανταστικό, γιατί είναι αδύνατον να συμβεί οποιαδήποτε αλλαγή στα λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου, που διαρκεί ο χρόνος του κύκλου λειτουργίας. Με άλλα λόγια το PLC «μιμείται» το πραγματικό φαινόμενο του αυτοματισμού, αλλά τόσο καλά που πολλές φορές είναι ταχύτερο από το πραγματικό φαινόμενο. 4.5 Γλώσσες προγραμματισμού ενός PLC Το βασικότερο κομμάτι σε ένα σύστημα αυτοματισμού με PLC δεν είναι το υλικό μέρος αλλά το λογισμικό, δηλαδή το πρόγραμμα που αντιστοιχεί στον επιθυμητό αυτοματισμό. Το πρόγραμμα αναπτύσσεται σε μια γλώσσα προγραμματισμού. Δυστυχώς στον τομέα των PLC δεν υπήρξε τυποποίηση, σε κανέναν τομέα λόγω του ανταγωνισμού των εταιρειών μεταξύ τους, ούτε βέβαια στο θέμα των γλωσσών προγραμματισμού. Δηλαδή δεν υπάρχουν γλώσσες προγραμματισμού για PLC που να ισχύουν ανεξάρτητα από εταιρεία, όπως για παράδειγμα συμβαίνει στον προγραμματισμό των Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 136

20 υπολογιστών. Παρ όλα αυτά οι γλώσσες των PLC όλων των εταιρειών μοιάζουν πολύ μεταξύ τους, έτσι που να μπορούμε να μιλάμε σήμερα για μια «τυποποίηση της αγοράς». Τρεις είναι σήμερα οι κυριότερες κατηγορίες γλωσσών προγραμματισμού για PLC, τις οποίες συναντούμε με μικρές διαφορές στα PLC όλων των εταιρειών: 1.Γλώσσα LADDER ή γλώσσα ηλεκτρολογικών γραφικών Είναι η πρώτη γλώσσα που αναπτύχθηκε ιστορικά. H γλώσσα Ladder στην ουσία επιτρέπει τη μεταφορά του ηλεκτρολογικού σχεδίου, μέσω της συσκευής προγραμματισμού στο PLC. Με την γλώσσα αυτή η εκπαίδευση των τεχνικών, που ήταν συνηθισμένοι στον κλασσικό αυτοματισμό, γινόταν εύκολα και γρήγορα, αφού δεν άλλαζε σε τίποτε στην εργασία σχεδιασμού του αυτοματισμού. Η γλώσσα LADDER χρησιμοποιεί όχι την ευρωπαϊκή προτυποποίηση του σχεδιασμού των αυτοματισμών, αλλά την αμερικάνικη. Αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι τα πρώτα PLC αναπτύχθηκαν στην Αμερική. Όμως στη συνέχεια ο τρόπος αυτό σχεδιασμού «βόλεψε» και έτσι διατηρήθηκε και από τις Ευρωπαϊκές εταιρείες, με αποτέλεσμα σήμερα να είναι πλέον καθιερωμένος. 2. Γλώσσα Λίστας εντολών ή γλώσσα Λογικών εντολών Η γλώσσα αυτή αναπτύχθηκε ταυτόχρονα με την γλώσσα LADDER, αν και οι εταιρείες έδειξαν στην αρχή δισταγμό στο να την «προωθήσουν», φοβούμενες μην τρομάξουν το τεχνικό κατεστημένο της βιομηχανίας. Η γλώσσα αυτή δημιουργεί λίστα προγράμματος με εντολές, οι οποίες αντιστοιχούν στις λογικές πύλες (AND, OR, NOT κλπ). Στην αρχή η γλώσσα λίστας εντολών ήταν πολύ φτωχή και περιοριζόταν μόνο στις βασικές λογικές εντολές, οι οποίες αντιστοιχούσαν αμέσως στις γραφικές εντολές της γλώσσας LADDER. Σήμερα οι γλώσσες αυτές έχουν εξελιχθεί πάρα πολύ και συναντά κανείς σε αυτές στοιχεία από τις γλώσσες των υπολογιστών και κυρίως των γλωσσών Αssembly. O προγραμματισμός σε λίστα εντολών απαιτεί από τον ηλεκτρολόγο να έχει έστω στοιχειώδεις γνώσεις προγραμματισμού. 3.Γλώσσα Λογικών γραφικών ή λογικού διαγράμματος Η γλώσσα αυτή είναι επίσης γραφική, αλλά αντί του κλασσικού σχεδίου αυτοματισμού, χρησιμοποιεί το αντίστοιχο λογικό κύκλωμα. Η γλώσσα αυτή είναι νεότερη και δεν χρησιμοποιείται από όλες τις εταιρείες. Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 137

21 Πρόγραμμα σε γλώσσα Λίστας Εντολών Πρόγραμμα σε γλώσσα Λογικών Γραφικών Πρόγραμμα σε γλώσσα Ηλεκτρολογικών γραφικών Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 138

22 4.6 Τρόπος προγραμματισμού των PLC Αφού συντάξουμε το πρόγραμμα στο «χαρτί», σε οποιαδήποτε γλώσσα προγραμματισμού, πρέπει να το εισάγουμε στο PLC. Αυτό γίνεται μέσω ενός προγραμματιστή ο οποίος μπορεί να έχει μια από τις παρακάτω μορφές: 1) Ειδικός προγραμματιστής χειρός. Κάθε PLC, οποιασδήποτε εταιρείας, συνοδεύεται από μια ειδική συσκευή προγραμματιστή, η οποία είναι συνήθως «χειρός», δηλαδή φορητή. Η προγραμματιστικές αυτές συσκευές διαθέτουν μια μικρή οθόνη υγρών κρυστάλλων και τυποποιημένα πλήκτρα προγραμματισμού. Συνήθως οι ειδικοί προγραμματιστές μπορούν να προγραμματίσουν τα PLC μόνο σε γλώσσα λίστας εντολών, αν και υπάρχουν προγραμματιστές με τους οποίους μπορούμε να προγραμματίσουμε σε κάποια από τις γραφικές γλώσσες. Για να προγραμματίσουμε το PLC πρέπει να το συνδέσουμε με τον προγραμματιστή. Η σύνδεση πραγματοποιείται μέσω της ειδικής θύρας που υπάρχει στην κεντρική μονάδα του PLC. Αφού πληκτρολογήσουμε το πρόγραμμα, το μεταφέρουμε στη μνήμη του PLC, όπου εγκαθίσταται και τίθεται σε λειτουργία. Όταν ολοκληρώσουμε την διαδικασία αυτή, ο προγραμματιστής αποσυνδέεται. Ο τρόπος χειρισμού του προγραμματιστή είναι τελείως ειδικός για κάθε PLC. Οι προγραμματιστές των διαφόρων εταιριών δεν μοιάζουν ούτε κατ ελάχιστο μεταξύ τους και αυτό είναι μια δυσκολία στην εκμάθηση του προγραμματισμού ενός νέου PLC. Προγραμματίζεται σε LADDER Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 139

23 Οι προγραμματιστές χειρός σήμερα διαθέτουν και άλλες δυνατότητες, όπως για παράδειγμα: Μπορούν να συνδεθούν με εκτυπωτή, και να εκτυπώσουμε το πρόγραμμα, Μπορούν να συνδεθούν με Προσωπικό Υπολογιστή με όσα πλεονεκτήματα μπορεί αυτό να έχει, π.χ. μπορούμε να αποθηκεύσουμε σε δισκέτα το πρόγραμμα, να κάνουμε εκτύπωση του προγράμματος κλπ. Μπορούν να συνδεθούν με ειδική συσκευή προγραμματισμού EEPROM, με την οποία μπορούμε να θέτουμε το πρόγραμμα σε πλακέτες EEPROM. Ακόμη με τον προγραμματιστή μπορούμε να ελέγχουμε την λειτουργία του προγράμματος-αυτοματισμού και να κάνουμε ανίχνευση βλαβών. Αυτή η δυνατότητα είναι ίσως το σημαντικότερο πλεονέκτημα του προγραμματιστή χειρός, διότι μπορεί να μεταφερθεί σε οποιαδήποτε εγκατάσταση PLC, να συνδεθεί στο PLC του πίνακα και να ψάξουμε για βλάβες. Προγραμματιστή ς PLC Έλεγχος βλαβών σε PLC Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 140

24 2) Προγραμματισμός με PC και με την χρήση ειδικού λογισμικού. Ο πιο εύκολος τρόπος προγραμματισμού ενός PLC σήμερα, είναι μέσω ενός Προσωπικού Υπολογιστή (PC). Με την χρήση ειδικού λογισμικού το οποίο δίνεται από την εταιρεία, το PC μετατρέπεται σε «προγραμματιστή». Για την σύνδεση του PC με το PLC ή με την συσκευή προγραμματισμού EEPROM, χρειάζεται ειδική κάρτα σύνδεσης (interface), η οποία τοποθετείται στο PC. Ο προγραμματισμός μέσω PC είναι πολύ ευκολότερος από τον προγραμματισμό με τον ειδικό προγραμματιστή χειρός, ειδικά για κάποιον που είναι εξοικειωμένος με την χρήση του PC. Ο προγραμματισμός στις ειδικές γραφικές γλώσσες γίνεται με τρόπο ιδανικό στην οθόνη του PC. Τα υπόλοιπα πλεονεκτήματα νομίζουμε είναι προφανή, δηλαδή: Μπορούμε να αποθηκεύουμε και να αρχειοθετούμε τα προγράμματα μας Μπορούμε να τυπώνουμε τα προγράμματα. ΕEPROM Συσκευή προγραμματισμού ΕEPROM PLC Απευθείας Προγραμματισμός PLC Προγραμματισμός μέσω ΕEPROM Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 141

25 3)Προγραμματισμός με ειδικές συσκευές Εκτός από τους δύο τρόπους που προαναφέραμε, υπάρχουν κάποιες εδικές συσκευές με τις οποίες ο προγραμματισμός, κυρίως στις γραφικές γλώσσες γίνεται πολύ εύκολα. Μία τέτοια συσκευή είναι η Φωτεινή πένα (light pen). Πρόκειται για μια συσκευή η οποία περιλαμβάνει μια οθόνη και πάνω στην οποία σχεδιάζουμε με μια ειδική «φωτεινή πένα». Light Pen 4.7 Τρόπος ανάπτυξης αυτοματισμού με PLC Είδαμε ότι ο τρόπος ανάπτυξης ενός αυτοματισμού με PLC δεν αλλάζει τον τρόπο σχεδιασμού του αυτοματισμού, δηλαδή σχεδιάζουμε τον αυτοματισμό με τον κλασσικό τρόπο και στην συνέχεια μετατρέπουμε το σχέδιο αυτοματισμού σε πρόγραμμα. Όλες οι γλώσσες προγραμματισμού, είτε πρόκειται για την λίστα εντολών είτε για τις γραφικές, έχουν προσαρμοστεί σε αυτό το μοντέλο. Βέβαια όσο οι γλώσσες προγραμματισμού εξελίσσονται τόσο περισσότερο απομακρύνονται από το μοντέλο του ηλεκτρολογικού σχεδίου, και πλησιάζουν τις ανώτερες γλώσσες προγραμματισμού. Για παράδειγμα: από τις σημαντικότερες εντολές στις ανώτερες γλώσσες προγραμματισμού είναι οι εντολές ελέγχου και διακλάδωσης (IF, GOTO) και υποπρογραμματάτων (GOSUB ), τέτοιου είδους εντολές δεν υπάρχουν στις γλώσσες των PLC, αλλά σιγά-σιγά αρχίζουμε να συναντούμε ανάλογες εντολές στις νεότερες εκδόσεις. Η εξέλιξη αυτή είναι σίγουρο ότι θα αλλάξει τον τρόπο ανάπτυξης αυτοματισμών, ήδη υπάρχει μια κατηγορία νέων σχεδιαστών αυτοματισμού οι οποίοι δουλεύουν περισσότερο σαν προγραμματιστές. Μπορούμε επομένως να πούμε ότι υπάρχουν 2 τρόποι ανάπτυξης αυτοματισμών με PLC. 1)Aνάπτυξη αυτοματισμού με κλασσικό σχεδιασμό Είναι ο τρόπος που είναι σήμερα πιο διαδεδομένος. Σύμφωνα με το μοντέλο αυτό ο σχεδιασμός του αυτοματισμού γίνεται με τον κλασσικό τρόπο, και στην συνέχεια μετατρέπουμε το σχέδιο αυτοματισμού σε πρόγραμμα. Πλεονεκτήματα: Έχουμε έτοιμο πάρα πολύ υλικό του αυτοματισμού Είναι περισσότερο ασφαλής ο αυτοματισμός, διότι το σχέδιο ελέγχεται πλήρως ως προς την λειτουργία του. Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 142

26 Μειονεκτήματα: Οι δυνατότητες του προγραμματισμού που ακολουθούν αυτό το μοντέλο είναι περιορισμένες, αφού αναγκαστικά ακολουθούν το σχέδιο. 2)Ανάπτυξη αυτοματισμού με προγραμματισμό. Ο άλλος τρόπος ανάπτυξης ενός αυτοματισμού με PLC είναι να αναπτύσσουμε απευθείας το πρόγραμμα χωρίς αναγκαστικά να φτιάξουμε πρώτα το κλασσικό σχέδιο του αυτοματισμού. Σε αυτή την περίπτωση το πρόγραμμα αναπτύσσεται σταδιακά δοκιμάζοντας βήμα προς βήμα την λειτουργία του. Η δοκιμή του προγράμματος γίνεται στον προσομοιωτή. Ο προσομοιωτής (simulator) δεν είναι τίποτα άλλα παρά μια συσκευή η οποία στην θέση των εξόδων συνδέει ενδεικτικές λυχνίες (led), και στην θέση των εισόδων διακόπτες. Στον προσομοιωτή δοκιμάζεται η λειτουργία του αυτοματισμού. Ο προσομοιωτής είναι απαραίτητος ειδικά όταν αναπτύσσουμε ένα πρόγραμμα χωρίς να έχουμε φτιάξει πρώτα το κλασσικό σχέδιο. Πλεονεκτήματα: Οι δυνατότητες που έχουμε σε αυτό το μοντέλο εργασίας καταπληκτικές αφού δεν δεσμευόμαστε από το σχέδιο του αυτοματισμού. Μειονεκτήματα: Η πιθανότητα λαθών είναι μεγαλύτερη. Tο πρόγραμμα πρέπει να δοκιμαστεί και να τεκμηριωθεί πολύ καλά έτσι ώστε να μην υπάρχουν λάθη στον αυτοματισμό. PLC Είσοδοι Προσομοιωτής Έξοδοι Προγραμματιστής ΠΡΟΣΟΧΗ Σήμερα σε όλα τα PLC, οι μονάδες εισόδου και εξόδου έχουν στην πρόσοψή τους ενδεικτικές λυχνίες. Άρα σήμερα ένας προσομοιωτής πρέπει να διαθέτει μόνο διακόπτες, αφού ενδεικτικές λυχνίες ήδη υπάρχουν. Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 143

27 4.8 Προγραμματισμός του PLC Στο κεφάλαιο που ακολουθεί θα δούμε πως θα προγραμματίσουμε ένα PLC. Θα θεωρήσουμε ότι ο σχεδιασμός ενός αυτοματισμού είναι ανεξάρτητος από τον τρόπο με τον οποίο θα τον υλοποιήσουμε, δηλαδή αν θα χρησιμοποιήσουμε τον κλασσικό τρόπο της συρματωμένης λογικής ή την προγραμματιζόμενη λογική των PLC. Θα θεωρήσουμε δηλαδή ότι υπάρχει το σχέδιο του αυτοματισμού, το οποίο έχει σχεδιαστεί με οποιοδήποτε τρόπο. Το πρόβλημα που υπάρχει σχετικά με τον προγραμματισμό των PLC είναι αυτό στο οποίο έχουμε ήδη αναφερθεί, δηλαδή το γεγονός ότι οι γλώσσες προγραμματισμού δεν είναι τυποποιημένες, αλλά διαφέρουν από εταιρεία σε εταιρεία. Διαφέρουν ακόμη και μεταξύ των μοντέλων της ίδιας εταιρείας. Βέβαια η λογική όλων των γλωσσών προγραμματισμού σε όλα τα PLC είναι ίδια. Αλλά και το σύνολο των εντολών σε ένα ποσοστό 80% μοιάζει μεταξύ τους σε όλες τις γλώσσες. Έτσι είναι σίγουρο ότι όποιος μάθει να χρησιμοποιεί πολύ καλά την γλώσσα σε ένα μοντέλο, πολύ εύκολα μαθαίνει και οποιοδήποτε άλλο, εντοπίζοντας πολύ γρήγορα της διαφορές. Θα παρουσιάσουμε τον προγραμματισμό των PLC σε 2 μέρη. Στο πρώτο μέρος θα δούμε πως προγραμματίζουμε το PLC για σχέδια συνδυαστικών αυτοματισμών και στο δεύτερο μέρος για σχέδια ακολουθιακών αυτοματισμών. Αυτό θα γίνει και για τις 3 κατηγορίες γλωσσών. Αυτό το κάνουμε διότι οι βασικές διαφορές μεταξύ των PLC αρχίζουν όταν έχουμε χρήση των χρονικών, απαριθμητών και των λοιπών ειδικών συναρτήσεων. Συνδυαστικοί και ακολουθιακοί αυτοματισμοί Υιοθετώντας την ορολογία από τα λογικά κυκλώματα, ονομάζουμε: Συνδυαστικό αυτοματισμό, τον αυτοματισμό εκείνον στον οποίο οι έξοδοι εξαρτώνται μόνο από τις εισόδους. Αυτό σημαίνει ότι οι κινητήρες, βαλβίδες και οι λοιποί αποδέκτες του αυτοματισμού λαμβάνουν εντολές μόνο από τα αισθητήρια και τους διακόπτες εισόδου και δεν εξαρτώνται από τον χρόνο ή από προηγούμενες καταστάσεις. Αντίθετα ονομάζουμε: Ακολουθιακό αυτοματισμό εκείνον στον οποίο οι έξοδοι εξαρτώνται όχι μόνο από τις εισόδους, αλλά και από τον χρόνο και από προηγούμενες καταστάσεις των εξόδων. Σχηματικά οι 2 κατηγορίες αυτοματισμών φαίνονται στα παρακάτω σχήματα. Είσοδοι Έξοδοι Είσοδοι Έξοδοι Συνδιαστικός Αυτοματισμός Ακολουθιακός Αυτοματισμός Μνήμη Χρονομέτρηση Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 144

28 Παράδειγμα συνδυαστικού και ακολουθιακού αυτοματισμού Κινητήρας αναδευτήρα Πλωτήρας Θερμοστάτης Ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα εξαγωγής Αντλία εισαγωγής υγρού Ο αυτοματισμός που περιγράψαμε στην παράγραφο 4.10 είναι συνδιαστικός αυτοματισμός, διότι η κατάσταση των εξόδων (αντλία, αναδευτήρας και βαλλβίδα εξαγωγής) εξαρτάται μόνο από την κατάσταση του πλωτήρα και του θερμοστάτη. Ο αυτοματισμός θα ήταν ακολουθιακός Παραλλαγή 1 Αν θεωρήσουμε ότι ο αναδευτήρας ανεξάρτητα από την κατάσταση του θερμοστάτη θα λειτουργήσει για κάποιον σταθερό χρόνο Τ. Παραλλαγή 2 Αν θεωρήσουμε ότι ο αυτοματισμός λειτουργεί ως εξής: Μια φορά το θερμό νερό θέλουμε να εξέρχεται όταν η θερμοκρασία πέσει κάτω από το επιθυμητό όριο, την επομένη φορά όμως ο αναδευτήρας θα λειτουργήσει για κάποιο σταθερό χρόνο Τ, ανεξάρτητα από την θερμοκρασία. 4.9 Το προγραμματιστικό μοντέλο ενός PLC. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να γνωρίζουμε για ένα PLC όταν ξεκινάμε να μελετάμε πως θα το προγραμματίσουμε είναι: Πόσες εισόδους έχει και πως τις ονομάζουμε. Οι είσοδοι σχεδόν σε όλα τα PLC χαρακτηρίζονται με το γράμμα Ι ακολουθούμενο από έναν αριθμό. Στα συμπαγή PLC ο αριθμός είναι ένας κανονικός αύξων αριθμός, ξεκινώντας από το 0 και φθάνοντας στο πλήθος των εισόδων.π.χ Ι1, Ι2, Ι3,Ι4 κλπ. Στα modular PLC όπου οι είσοδοι είναι ομαδοποιημένες σε μικρές μονάδες, ο αριθμός αποτελείται από 2 νούμερα τα οποία χωρίζουμε με τελεία. Το πρώτο νούμερο μας χαρακτηρίζει συνήθως την σειρά της μονάδας και το δεύτερο την είσοδο πάνω στην μονάδα. (δείτε σχήμα). Π.χ. έχουμε εισόδους Ι 0.0, Ι 0.1, Ι 0.2,., Ι 1.1 κλπ Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 145

29 Είσοδοι Έξοδοι Τροφοδοτικό Κεντρική Μονάδα Ονόματα Μονάδων ανάλογα με την θέση πλάϊ στην κεντρική μονάδα Ονόματα της κάθε εισόδου η εξόδου μέσα στην κάθε Όνομα της συγκεκριμένης εισόδου Ι 0.5 Ονομα της συγκεκριμένης εξόδου Q 3.2 Ονοματολογία σε modular PLC της SIEMENS Πόσες εξόδους έχει και πως τις ονομάζουμε. Τα ίδια που ισχύουν για τις εισόδους, ισχύουν και για τις εξόδους. Το γράμμα με το οποίο χαρακτηρίζουμε τις εξόδους στα διάφορα PLC είναι συνήθως το Q ή το Ο. Για τους αριθμούς ισχύουν ότι και για τις εισόδους. Τι γίνεται με τις ενδιάμεσες μνήμες. Πως ονομάζουμε τις ενδιάμεσες μνήμες. Οι ενδιάμεσες μνήμες αντιστοιχούν στα ρελέ του αυτοματισμού. Στα διάφορα PLC θα τα συναντήσουμε με το όνομα MARKERS ή FLAGS. Όπως ισχύει και για τις εισόδους εξόδους, χαρακτηρίζονται από ένα γράμμα ακολουθούμενο από έναν αριθμό. Τό γράμμα στα διάφορα PLC είναι το Μ ή το F. Ο αριθμός που ακολουθεί μπορεί να είναι μονός ξεκινώντας από το 0 και φθάνοντας έως τον μέγιστο αριθμό που διαθέτει το PLC (συνήθως οι ενδιάμεσες μνήμες δεν είναι λιγότερες από 255). Ο αριθμός μπορεί να είναι και διπλός για λόγους που δεν είναι του παρόντος Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 146

30 να εξηγήσουμε εδώ. Στην περίπτωση που ο αριθμός που χαρακτηρίζει τις μνήμες είναι διπλός εξελίσσεται με την εξής μορφή: M0.1 έως Μ0.15 M1.0 έως Μ1.15,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, Μ32.0 έως Μ32.15 Στην συνέχεια πρέπει να δούμε τι γίνεται με τις ειδικές συναρτήσεις: Πρέπει να δούμε ποιες είναι, πως ονομάζονται, πως τις χειρίζεται το συγκεκριμένο PLC και πόσες από την κάθε μία διαθέτει το PLC. Οι ειδικές συναρτήσεις κατά σειρά σπουδαιότητας είναι: Tα χρονικά. Τα οποία αντιστοιχούν στα χρονορελέ. Οι απαριθμητές. Οι γεννήτριες παλμοσειρών. Οι μετρητές χρόνου Οι συγκριτές ΠΡΟΣΟΧΗ Όλα τα παραπάνω στοιχεία λέμε ότι αποτελούν το προγραμματιστικό μοντέλο ενός PLC. Για να ξεκινήσουμε τον προγραμματισμό πρέπει να γνωρίζουμε το προγραμματιστικό μοντέλο του συγκεκριμένου PLC. Ι0.0 Ι0.1 Ι0.3 Ι0.14 Ι0.15 ΕΙΣΟΔΟΙ ΜΝΗΜΕΣ Μ1, Μ2, Μ3, Μ4, Μ5, Μ6, Μ7.. ΧΡΟΝΙΚΑ Τ1, Τ2, Τ3 ΑΠΑΡΙΘΜΗΤΕΣ C1, C2, C3. ΠΑΛΜΟΣΕΙΡΕΣ. MΕΤΡΗΤΕΣ ΧΡΟΝΟΥ Q0.0 Q0.1 Q0.3.. Q0.14 Q0.15 ΕΞΟΔΟΙ Προγραμματιστικό μοντέλο ενός PLC Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 147

31 Στη συνέχεια θα χρησιμοποιήσουμε ένα υποθετικό προγραμματιστικό μοντέλο το οποίο ισχύει με ασήμαντες διαφορές σε όλα τα PLC. Είσοδοι: I0.1, I0.2 έως Ι0.15 Έξοδοι: Q0.1, Q0.2 έως :0.15 Μνήμες: M1, M2, M3, M4 έως Μ.. Τις ειδικές συναρτήσεις θα τις δούμε όταν θα μελετήσουμε τους ακολουθιακούς αυτοματισμούς. ΕΙΣΟΔΟΙ Ι0.0 Ι0.1 Ι0.3 Ι0.14 Ι0.15 ΜΝΗΜΕΣ Μ1, Μ2, Μ3, Μ4, Μ5, Μ6, Μ Μ ΕΞΟΔΟΙ Q0.0 Q0.1 Q0.3.. Q0.14 Q0.15 Προγραμματιστικό μοντέλο του PLC που θα χρησιμοποιήσουμε στον προγραμματισμό (Δεν αναφέρουμε τις ειδικές συναρτήσεις) 4.10 Προγραμματισμός στη γλώσσα Λίστας εντολών Μορφή προγράμματος Το πρόγραμμα αποτελείται από μια σειρά εντολών. Κάθε εντολή αποτελεί μια γραμμή προγράμματος. Οι εντολές κατανέμονται σε ομάδες εντολών. Η κάθε ομάδα εντολών αντιστοιχεί σε μία λογική πύλη, ή αλλιώς σε έναν κλάδο του ηλεκτρολογικού κυκλώματος αυτοματισμού. Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 148

32 Πρόγραμμα = λίστα εντολών 1 2 Ομάδα εντολών Ομάδα εντολών Ομάδα εντολών 9 10,..... ΤΕΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ I1 I2 & M1 O1 M1 Μορφή προγράμματος στην γλώσσα Λίστας Εντολών ΠΡΟΣΟΧΗ. Η σειρά με την οποία τοποθετούνται οι ομάδες εντολών μέσα στο πρόγραμμα δεν έχει σημασία, όπως ακριβώς δεν έχει σημασία η σειρά με την οποία θα σχεδιάσουμε τους κλάδους σε ένα ηλεκτρολογικό κύκλωμα αυτοματισμού. Αντίθετα η σειρά των εντολών μέσα στην ομάδα είναι καθορισμένη και εξαρτάται από τις εντολές και την ενέργεια που θέλουμε να κάνουν αυτές. Μορφή Εντολής Η κάθε εντολή του προγράμματος αποτελείται από 2 μέρη. Το πρώτο μέρος καθορίζει την ενέργεια την οποία θα εκτελέσει το PLC, δηλαδή χαρακτηρίζει την εντολή. Το δεύτερο μέρος καθορίζει την διεύθυνση, δηλαδή καθορίζει σε ποια είσοδο ή έξοδο ή μνήμη αναφέρεται η ενέργεια της εντολής. ΕΝΤΟΛΗ L ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ I 0.1 Εντολή LOAD Αναφέρεται στην είσοδο Ι 0.1 Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 149

33 Παρουσίαση εντολών Η εντολή L (Load) Το πρόγραμμα το οποίο αντιστοιχεί σε οποιαδήποτε πύλη (ή κλάδο αυτοματισμού) ξεκινάει με την εντολή L (Load). Η εντολή Load σημαίνει φόρτωσε. Στην πραγματικότητα το PLC με την εντολή Load διαβάζει την τιμή μιας εισόδου, εξόδου ή μνήμης και την τιμή της (0 ή 1) την «φορτώνει» σε έναν «καταχωρητή» το οποίον θα ονομάζουμε ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ (Κ.Α.) Η εντολή L μπορεί να αναφέρεται στις εισόδους, εξόδους και μνήμες Π.χ. L I 0.1, L Q 0.2, L M 1 Ι =είσοδοι Q=έξοδοι L Κ.Α = Καταχωρητής Αποτελέσματος M=μνήμες H εντολή = (Ισον) To πρόγραμμα που αντιστοιχεί σε οποιαδήποτε πύλη (η κλάδο αυτοματισμού) τελειώνει πάντα με την εντολή ίσον. Η εντολή αναφέρεται στις εξόδους και μνήμες. Στην ουσία το PLC με την εντολή ίσον μεταφέρει στις εξόδους ή στις μνήμες το περιεχόμενο του Καταχωρητή Αποτελέσματος Π.χ = Q 1.2, = M 1 Q=έξοδοι = Κ.Α = Καταχωρητής Αποτελέσματος M=μνήμες Η εντολή Α (ΑΝD) H εντολή A λέει στο PLC να εκτελέσει την λογική πράξη AND. H Εντολή AND αναφέρεται σε εισόδους, εξόδους και μνήμες. Η Λογική πράξη γίνεται μεταξύ της εισόδου, εξόδου ή μνήμης που αναφέρεται στην εντολή και του περιεχομένου του Κ.Α. Το Αποτέλεσμα επιστρέφει στον Κ.Α. Προσέξτε το σχήμα, το οποίο αποδίδει πολύ καλά τον τρόπο που το PLC εκτελεί την λογική πράξη AND. Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 150

34 Ι =είσοδοι Q=έξοδοι L K.A M=μνήμες Ι =είσοδοι Q=έξοδοι M=μνήμες Α ΜΟΝΑΔΑ ΟΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Τα πρώτα προγράμματα Με τις 3 εντολές που μάθαμε είμαστε σε θέση να φτιάξουμε το πρώτο πρόγραμμα, που αντιστοιχεί σε μια πύλη AND (η τον αντίστοιχο κλάδο αυτοματισμού). Αν παρατηρήσουμε στο παραπάνω σχήμα τον τρόπο με τον οποίο εκτελεί την εντολή AND το PLC εύκολα καταλαβαίνουμε πώς να γράψουμε το πρόγραμμα, δηλαδή: I0.1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ I0.2 & Q 0.1 I1 I2 L I 0.1 A I 0.2 = Q 0.1 O1 Βιομηχανικός Αυτοματισμός Γιώργος Σούλτης 151

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 2

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 2 Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου Ενότητα 2 Τι είναι το PLC ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2 Τι είναι το PLC. 2.1 Πλεονεκτήματα των PLC. 2.2 Η δομή ενός PLC. 2.3 Τα PLC της αγοράς. 2.4 Αρχή λειτουργίας ενός PLC.

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 1 Η εξέλιξη των αυτοματισμών και οι προγραμματιζόμενοι λογικοί ελεγκτές

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 1 Η εξέλιξη των αυτοματισμών και οι προγραμματιζόμενοι λογικοί ελεγκτές Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου Ενότητα 1 Η εξέλιξη των αυτοματισμών και οι προγραμματιζόμενοι λογικοί ελεγκτές Η εξέλιξη των αυτοματισμών, όπως ήταν φυσικό, ακολούθησε την πορεία εξέλιξης

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 8. Προγραμματιζόμενοι Λογικοί Ελεγκτές (PLC)

Άσκηση 8. Προγραμματιζόμενοι Λογικοί Ελεγκτές (PLC) Άσκηση 8 Προγραμματιζόμενοι Λογικοί Ελεγκτές (PLC) ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1.1 Η εξέλιξη των αυτοματισμών και οι προγραμματιζόμενοι λογικοί ελεγκτές (PLC) Η εξέλιξη των αυτοματισμών ακολούθησε την εξέλιξη της τεχνολογίας.

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 3 Προγραμματισμός του PLC

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 3 Προγραμματισμός του PLC Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου Ενότητα 3 Προγραμματισμός του PLC ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 3 Προγραμματισμός ενός PLC. 3.1 Γλώσσες προγραμματισμού των PLC. 3.2 Συσκευές προγραμματισμού των PLC. 3.3 Τρόπος

Διαβάστε περισσότερα

Επιβλέπων καθηγητής : Καραϊσάς Πέτρος

Επιβλέπων καθηγητής : Καραϊσάς Πέτρος Πτυχιακή εργασία > > Αναστασίου Αλέξιος Α.Μ: 44 Μισαηλίδης Λάζαρος Α.Μ: 42 Επιβλέπων καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 5 Ανάπτυξη Προγράμματος σε Γλώσσα Λίστας Εντολών

Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα 5 Ανάπτυξη Προγράμματος σε Γλώσσα Λίστας Εντολών Αυτοματισμοί και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου Ενότητα 5 Ανάπτυξη Προγράμματος σε Γλώσσα Λίστας Εντολών ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 5.1 Βασικές εντολές προγραμματισμού στη γλώσσα λίστας εντολών. 5.2 Αναπτύσσοντας τα πρώτα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ : ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ. ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 περίοδος

ΘΕΜΑ : ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ. ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 περίοδος ΘΕΜΑ : ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 περίοδος Σε αυτό το μάθημα θα μάθετε να: 1. Αναφέρετε τα διάφορα είδη μνήμης και συσκευές που τις περιέχουν. 2. Περιγράφετε τα σημαντικά χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Βιομηχανικοί Ελεγκτές. Ενότητα: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1 ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Βιομηχανικοί Ελεγκτές. Ενότητα: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1 ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Βιομηχανικοί Ελεγκτές Ενότητα: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1 ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΛΑΦΟΔΗΜΟΣ Τμήμα Μηχ. Αυτοματισμού ΤΕ Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Βιομηχανικοί Ελεγκτές. Ενότητα: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 7 ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Βιομηχανικοί Ελεγκτές. Ενότητα: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 7 ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Βιομηχανικοί Ελεγκτές Ενότητα: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 7 ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΛΑΦΟΔΗΜΟΣ Τμήμα Μηχ. Αυτοματισμού ΤΕ Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

4.12 Προγραμματισμός σε Ακολουθιακά κυκλώματα αυτοματισμού

4.12 Προγραμματισμός σε Ακολουθιακά κυκλώματα αυτοματισμού 4.12 Προγραμματισμός σε Ακολουθιακά κυκλώματα αυτοματισμού Υπενθυμίζουμε ότι ακολουθιακό κύκλωμα αυτοματισμού ονομάζουμε εκείνο στο οποίο έχουμε εξάρτιση κάποιων εξόδων από τον χρόνο ή από προηγούμενες

Διαβάστε περισσότερα

Copyright, 2006 ΚΑΓΙΑΜΠΑΚΗΣ ΜΑΝΟΣ

Copyright, 2006 ΚΑΓΙΑΜΠΑΚΗΣ ΜΑΝΟΣ Copyright, 2006 ΚΑΓΙΑΜΠΑΚΗΣ ΜΑΝΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Βασικές πληροφορίες για τα PLC Σύστημα αυτοματισμού S7-200 -300-400 Λογισμικό προγραμματισμού STEP7-Micro/WIN Βασικές αρχές προγραμματισμού Εφαρμογές

Διαβάστε περισσότερα

Δομή Ηλεκτρονικού υπολογιστή

Δομή Ηλεκτρονικού υπολογιστή Δομή Ηλεκτρονικού υπολογιστή Η κλασσική δομή του μοντέλου που πρότεινε το 1948 ο Von Neumann Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας Είσοδος Αποθήκη Αποθήκη - Έξοδος Εντολών Δεδομένων Κλασσικό μοντέλο Von Neumann

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Βιομηχανικοί Ελεγκτές. Ενότητα: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΡΙΦΑΣΙΚΟΥ ΚΙΝΗΤΗΡΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Βιομηχανικοί Ελεγκτές. Ενότητα: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΡΙΦΑΣΙΚΟΥ ΚΙΝΗΤΗΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Βιομηχανικοί Ελεγκτές Ενότητα: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΡΙΦΑΣΙΚΟΥ ΚΙΝΗΤΗΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΛΑΦΟΔΗΜΟΣ Τμήμα Μηχ. Αυτοματισμού ΤΕ Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης

Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης 1.6.1 Συσκευές αποθήκευσης Μνήμη τυχαίας προσπέλασης - RAM Η μνήμη RAM (Random Access Memory Μνήμη Τυχαίας Προσπέλασης), κρατεί όλη την πληροφορία (δεδομένα και εντολές)

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΟΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:ΦΡΑΓΚΙΑΔΑΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχεία από την αρχιτεκτονική των μικροϋπολογιστών

Στοιχεία από την αρχιτεκτονική των μικροϋπολογιστών Στοιχεία από την αρχιτεκτονική των μικροϋπολογιστών Η επεξεργασία των δεδομένων ακολουθεί μια στερεότυπη διαδρομή: τα δεδομένα εισάγονται στο υπολογιστικό σύστημα, υφίστανται μια ορισμένη επεξεργασία και

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 8: Επικοινωνία Συσκευών με τον Επεξεργαστή

Μάθημα 8: Επικοινωνία Συσκευών με τον Επεξεργαστή Μάθημα 8: Επικοινωνία Συσκευών με τον Επεξεργαστή 8.1 Τακτική σάρωση (Polling) Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα πληκτρολόγιο συνδεδεμένο σε ένα υπολογιστικό σύστημα. Το πληκτρολόγιο είναι μια μονάδα εισόδου.

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 3.8 Τεχνικές μεταφοράς δεδομένων Λειτουργία τακτικής σάρωσης (Polling) Λειτουργία Διακοπών DMA (Direct Memory Access)

Μάθημα 3.8 Τεχνικές μεταφοράς δεδομένων Λειτουργία τακτικής σάρωσης (Polling) Λειτουργία Διακοπών DMA (Direct Memory Access) Μάθημα 3.8 Τεχνικές μεταφοράς δεδομένων Λειτουργία τακτικής σάρωσης (Polling) Λειτουργία Διακοπών DMA (Direct Memory Access) Μελετώντας το μάθημα θα μπορείς να ξέρεις τη λειτουργία του Polling να ξέρεις

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Αυτοματισμοί και

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Κύκλος Ζωής Εφαρμογών ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Εφαρμογές Πληροφορικής. Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Κύκλος Ζωής Εφαρμογών ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Εφαρμογές Πληροφορικής. Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών 44 Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών Διδακτικοί στόχοι Σκοπός του κεφαλαίου είναι οι μαθητές να κατανοήσουν τα βήματα που ακολουθούνται κατά την ανάπτυξη μιας εφαρμογής.

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 3.2: Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας

Μάθημα 3.2: Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας Κεφάλαιο 3 ο Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Μάθημα 3.: Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας Όταν ολοκληρώσεις το κεφάλαιο θα μπορείς: Να σχεδιάζεις την εσωτερική δομή της ΚΜΕ και να εξηγείς τη λειτουργία των επιμέρους

Διαβάστε περισσότερα

- Σχεδιασμός αυτοματισμού με τη χρήση ηλεκτροπνευματικών βαλβίδων

- Σχεδιασμός αυτοματισμού με τη χρήση ηλεκτροπνευματικών βαλβίδων - Σχεδιασμός αυτοματισμού με τη χρήση ηλεκτροπνευματικών βαλβίδων Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα των πνευματικών αυτοματισμών είναι η αντοχή τους σε άσχημες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας σε

Διαβάστε περισσότερα

Ευφυή Συστήματα Ελέγχου. Αυτοματισμός. Μια μικρή αναδρομή!! Από τον Ήρωνα. Στο σήμερα!!!!

Ευφυή Συστήματα Ελέγχου. Αυτοματισμός. Μια μικρή αναδρομή!! Από τον Ήρωνα. Στο σήμερα!!!! Αυτοματισμός Μια μικρή αναδρομή!! Από τον Ήρωνα Στο σήμερα!!!! 1 Μηχανολογικοί Αυτοματισμοί Ι Αυτοματισμός με άξονα και έκκεντρα Έκκεντρα 2 Ηλεκτρομηχανολογικοί Προγραμματιζόμενος μηχανικός Ελεγκτής Αυτοματισμοί

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ

ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι υπολογιστές αποτελούνται από πολλά ηλεκτρονικά εξαρτήματα. Κάθε εξάρτημα έχει ειδικό ρόλο στη λειτουργία του υπολογιστή. Όλα όμως έχουν σχεδιαστεί, για να συνεργάζονται,

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 1η. Εισαγωγή στην Πληροφορική

Ενότητα 1η. Εισαγωγή στην Πληροφορική Ενότητα 1η Εισαγωγή στην Πληροφορική 1.1 Τι είναι Πληροφορική Ένας σύντομος ορισμός για το τι είναι πληροφορική είναι ο παρακάτω: όλα εκείνα που χρειάζεται κανείς για να παράγει, να οργανώνει και να διαχειρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Ρεύμα σε πηνίο ηλεκτρονόμου, η σε οποιοδήποτε αποδέκτη 1. Όχι ρεύμα σε πηνίο ηλεκτρονόμου ή σε οποιονδήποτε αποδέκτη 0

Ρεύμα σε πηνίο ηλεκτρονόμου, η σε οποιοδήποτε αποδέκτη 1. Όχι ρεύμα σε πηνίο ηλεκτρονόμου ή σε οποιονδήποτε αποδέκτη 0 2.7 Λογικά κυκλώματα με ηλεκτρονόμους και διακόπτες Είδαμε ότι η Άλγεβρα Λογικής του Boole βρίσκει θαυμάσια εφαρμογή στον σχεδιασμό κυκλωμάτων με λογικές πύλες. Το ίδιο καλά όμως μπορεί να χρησιμοποιηθεί

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Αυτοματισμοί και

Διαβάστε περισσότερα

Αλγόριθμος. Αλγόριθμο ονομάζουμε τη σαφή και ακριβή περιγραφή μιας σειράς ξεχωριστών οδηγιών βημάτων με σκοπό την επίλυση ενός προβλήματος.

Αλγόριθμος. Αλγόριθμο ονομάζουμε τη σαφή και ακριβή περιγραφή μιας σειράς ξεχωριστών οδηγιών βημάτων με σκοπό την επίλυση ενός προβλήματος. Αλγόριθμος Αλγόριθμο ονομάζουμε τη σαφή και ακριβή περιγραφή μιας σειράς ξεχωριστών οδηγιών βημάτων με σκοπό την επίλυση ενός προβλήματος. Εντολές ή οδηγίες ονομάζονται τα βήματα που αποτελούν έναν αλγόριθμο.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΕΠΕΓΕΡΓΑΣΙΑ. (Είναι οι σκέψεις και οι πράξεις που κάνουμε για να λυθεί το πρόβλημα) ΕΙΣΟΔΟΥ - ΕΞΟΔΟΥ

ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΕΠΕΓΕΡΓΑΣΙΑ. (Είναι οι σκέψεις και οι πράξεις που κάνουμε για να λυθεί το πρόβλημα) ΕΙΣΟΔΟΥ - ΕΞΟΔΟΥ 1 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΡΜΗΣ Μάθημα: Ενότητα: Πληροφορική Α' Γυμν. Το Υλικό του Υπολογιστή ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ (Είναι τα στοιχεία που δίνουμε για λυθεί το πρόβλημα) ΕΠΕΓΕΡΓΑΣΙΑ (Είναι οι σκέψεις και οι πράξεις που

Διαβάστε περισσότερα

ΨΗΦΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο ΜΝΗΜΕΣ. (c) Αμπατζόγλου Γιάννης, Ηλεκτρονικός Μηχανικός, καθηγητής ΠΕ17

ΨΗΦΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο ΜΝΗΜΕΣ. (c) Αμπατζόγλου Γιάννης, Ηλεκτρονικός Μηχανικός, καθηγητής ΠΕ17 ΨΗΦΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο ΜΝΗΜΕΣ Μνήμες (Memory) - Είναι ημιαγώγιμα κυκλώματα που μπορούν να αποθηκεύσουν ένα σύνολο από δυαδικά ψηφία (bit). - Μια μνήμη αποθηκεύει λέξεις (σειρές από bit). - Σε κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Βιομηχανική Πληροφορική

Βιομηχανική Πληροφορική ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Βιομηχανική Πληροφορική Ενότητα 6: Προγραμματισμένοι Λογικοί Ελεγκτές PLC Αναστασία Βελώνη Μηχανικών Η/Υ Συστημάτων Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

- Εισαγωγή - Επίπεδα μνήμης - Ολοκληρωμένα κυκλώματα μνήμης - Συσκευασίες μνήμης προσωπικών υπολογιστών

- Εισαγωγή - Επίπεδα μνήμης - Ολοκληρωμένα κυκλώματα μνήμης - Συσκευασίες μνήμης προσωπικών υπολογιστών Μάθημα 4.5 Η Μνήμη - Εισαγωγή - Επίπεδα μνήμης - Ολοκληρωμένα κυκλώματα μνήμης - Συσκευασίες μνήμης προσωπικών υπολογιστών Όταν ολοκληρώσεις το μάθημα αυτό θα μπορείς: Να αναφέρεις τα κυριότερα είδη μνήμης

Διαβάστε περισσότερα

«Δουλεύω Ηλεκτρονικά, Δουλεύω Γρήγορα και με Ασφάλεια - by e-base.gr»

«Δουλεύω Ηλεκτρονικά, Δουλεύω Γρήγορα και με Ασφάλεια - by e-base.gr» Επεξήγηση web site με λογικό διάγραμμα «Δουλεύω Ηλεκτρονικά, Δουλεύω Γρήγορα και με Ασφάλεια - by e-base.gr» Web : www.e-base.gr E-mail : support@e-base.gr Facebook : Like Twitter : @ebasegr Πολλοί άνθρωποι

Διαβάστε περισσότερα

35ο Μάθημα ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ. Μπορεί να είναι συνεχές, μπορεί να είναι εναλλασσόμενο

35ο Μάθημα ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ. Μπορεί να είναι συνεχές, μπορεί να είναι εναλλασσόμενο 35ο Μάθημα ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ Μπορεί να είναι συνεχές, μπορεί να είναι εναλλασσόμενο Ηλεκτρικό ρεύμα, ηλεκτρικές πηγές, ηλεκτρικοί πόλοι, καλώδια, ηλεκτρικές συσκευές, συνεχές και εναλλασσόμενο ρεύμα,

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή μεταφορά και έλεγχος Δεδομένων. 1.4 Απλά και σύνθετα συστήματα αυτοματισμού.

Συλλογή μεταφορά και έλεγχος Δεδομένων. 1.4 Απλά και σύνθετα συστήματα αυτοματισμού. Συλλογή μεταφορά και έλεγχος Δεδομένων 1.4 Απλά και σύνθετα συστήματα αυτοματισμού. Το είδαμε μέχρι τώρα Δομή συστήματος αυτοματισμού Ο ελεγκτής προϋποθέτει την ύπαρξη κάποιων στοιχείων, στα οποία θα επιδράσει

Διαβάστε περισσότερα

Σύνοψη Θεωρίας ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ

Σύνοψη Θεωρίας ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ 1 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΡΜΗΣ Τάξη: Γ Μάθημα: Πληροφορική Εξεταστέα ύλη: Παρ11.1 & 11.2 Σύνοψη Θεωρίας ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ Αλγόριθμος είναι μια πεπερασμένη σειρά ενεργειών που περιγράφει τη διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 3: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Μάθημα 3: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Μάθημα 3: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 3.1 Περιφερειακές μονάδες και τμήμα επεξεργασίας Στην καθημερινή μας ζωή ερχόμαστε συνέχεια σε επαφή με υπολογιστές. Ο υπολογιστής είναι μια συσκευή που επεξεργάζεται

Διαβάστε περισσότερα

SIMATIC MANAGER SIMATIC MANAGER

SIMATIC MANAGER SIMATIC MANAGER 1 Προγραμματισμός του PLC. 1. Γενικά Μια προσεκτική ματιά σε μια εγκατάσταση που θέλουμε να αυτοματοποιήσουμε, μας δείχνει ότι αυτή αποτελείται από επιμέρους τμήματα τα οποία είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Αυτοματισμοί και

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΨΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΣΥΝΟΨΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΥΝΟΨΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ & ΠΛΕ ΕΞΟΜΟΙΩΣΗ ΑΝΤΛΗΤΙΚΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΑΡΔΕΥΤΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : ΤΡΩΓΑΔΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ιούνιος 1997 http://users.teilar.gr/%7etrogadas/didask/antlitik.htm

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Έννοιες της Πληροφορικής

Βασικές Έννοιες της Πληροφορικής Βασικές Έννοιες της Πληροφορικής Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Αυτόματη ηλεκτρονική μηχανή που δέχεται, φυλάσσει, επαναφέρει, επεξεργάζεται και παρουσιάζει πληροφορίες σύμφωνα με προκαθορισμένες εντολές. Δεδομένα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 ο. Ο Προσωπικός Υπολογιστής

Κεφάλαιο 4 ο. Ο Προσωπικός Υπολογιστής Κεφάλαιο 4 ο Ο Προσωπικός Υπολογιστής Μάθημα 4.3 Ο Επεξεργαστής - Εισαγωγή - Συχνότητα λειτουργίας - Εύρος διαδρόμου δεδομένων - Εύρος διαδρόμου διευθύνσεων - Εύρος καταχωρητών Όταν ολοκληρώσεις το μάθημα

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Λογιστικής. Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές. Μάθημα 8. 1 Στέργιος Παλαμάς

Τμήμα Λογιστικής. Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές. Μάθημα 8. 1 Στέργιος Παλαμάς ΤΕΙ Ηπείρου Παράρτημα Πρέβεζας Τμήμα Λογιστικής Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές Μάθημα 8 Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας και Μνήμη 1 Αρχιτεκτονική του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή Μονάδες Εισόδου Κεντρική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΥΚΛΩΜΑΤΟΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΜΕ ΧΡΗΣΗ PLC S7-200 ΚΑΙ INVERTER

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΥΚΛΩΜΑΤΟΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΜΕ ΧΡΗΣΗ PLC S7-200 ΚΑΙ INVERTER ΠΤΛ Χ1ΑΚΗ LFf ALlA ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ- ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΥΚΛΩΜΑΤΟΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΜΕ ΧΡΗΣΗ PLC S7-200 ΚΑΙ INVERTER fsiemens) ΣΕ ΥΠΟΜΟΝΑΔΑ ΠΡΟΣΘΗΚΗΣ ΚΑΡΒΟΥΝΟΥ ΣΤΗ ΠΡΩΤΗ ΥΛΗ ΣΕ ΒΙΟΜΗΧ.ΛΝΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ. ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΟΜΑΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΑΕ ΙΙ. Εισαγωγή στους Προγραμματιζόμενους Λογικούς Ελεγκτές

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΟΜΑΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΑΕ ΙΙ. Εισαγωγή στους Προγραμματιζόμενους Λογικούς Ελεγκτές ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΟΜΑΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Εργαστηριακή Άσκηση 3 ΣΑΕ ΙΙ Εισαγωγή στους Προγραμματιζόμενους Λογικούς Ελεγκτές Εκτός από τα κλασσικά ή μοντέρνα συστήματα αυτομάτου ελέγχου, στην παραγωγική διαδικασία,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΤΗΣ PLC SIMATIC S7-300

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΤΗΣ PLC SIMATIC S7-300 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΤΗΣ PLC SIATIC S7-300 5. Σκοπός του προσομοιωτή. Χωρίς τον προσομοιωτή ο έλεγχος της ορθότητας ενός προγράμματος μπορεί να γίνει μόνο offline με τη χρήση του λογισμικού STEP 7 της Siemens

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Μικροϋπολογιστές

Διαβάστε περισσότερα

Ελεύθερα Προγραμματιζόμενος Ελεγκτής Θερμικών Εφαρμογών

Ελεύθερα Προγραμματιζόμενος Ελεγκτής Θερμικών Εφαρμογών Ελεύθερα Προγραμματιζόμενος Ελεγκτής Θερμικών Εφαρμογών Γενικά Χρήση Επιπλέον δυνατότητες Ελεγχόμενες διατάξεις Ελεύθερα προγραμματιζόμενος ελεγκτής θερμοκρασίας με 4 εισόδους αισθητηρίων και 3 εξόδους

Διαβάστε περισσότερα

Μικροεπεξεργαστές. Σημειώσεις Μαθήματος Υπεύθυνος: Δρ Άρης Παπακώστας,

Μικροεπεξεργαστές. Σημειώσεις Μαθήματος Υπεύθυνος: Δρ Άρης Παπακώστας, Μικροεπεξεργαστές Σημειώσεις Μαθήματος 2013-14 Υπεύθυνος: Δρ Άρης Παπακώστας, Η γλώσσα assembly είναι μια γλώσσα προγραμματισμού χαμηλού επιπέδου για συγκεκριμένους υπολογιστές ή άλλη προγραμματιζόμενη

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργικά. Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Μακεδονίας Σιώζιος Κων/νος - Πληροφορική Ι

Λειτουργικά. Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Μακεδονίας Σιώζιος Κων/νος - Πληροφορική Ι Λειτουργικά Συστήματα 1 Λογισμικό του Υπολογιστή Για να λειτουργήσει ένας Η/Υ εκτός από το υλικό του, είναι απαραίτητο και το λογισμικό Το σύνολο των προγραμμάτων που συντονίζουν τις λειτουργίες του υλικού

Διαβάστε περισσότερα

Υπάρχουν δύο τύποι μνήμης, η μνήμη τυχαίας προσπέλασης (Random Access Memory RAM) και η μνήμη ανάγνωσης-μόνο (Read-Only Memory ROM).

Υπάρχουν δύο τύποι μνήμης, η μνήμη τυχαίας προσπέλασης (Random Access Memory RAM) και η μνήμη ανάγνωσης-μόνο (Read-Only Memory ROM). Μνήμες Ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα των ψηφιακών συστημάτων σε σχέση με τα αναλογικά, είναι η ευκολία αποθήκευσης μεγάλων ποσοτήτων πληροφοριών, είτε προσωρινά είτε μόνιμα Οι πληροφορίες αποθηκεύονται

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογικός σχεδιασμός πνευματικού αυτοματισμού με έμβολα

Μεθοδολογικός σχεδιασμός πνευματικού αυτοματισμού με έμβολα Μεθοδολογικός σχεδιασμός πνευματικού αυτοματισμού με έμβολα Είναι αλήθεια ότι στα θέματα του σχεδιασμού αυτοματισμών με πνευματικές βαλβίδες δεν υπάρχει μία και μοναδική μέθοδος όπως και δεν υπάρχει μια

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 Σύνδεση Μικροεπεξεργαστών και Μικροελεγκτών ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Κεφάλαιο 4 Σύνδεση Μικροεπεξεργαστών και Μικροελεγκτών ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Κεφάλαιο 4 Σύνδεση Μικροεπεξεργαστών και Μικροελεγκτών ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Παρακάτω δίνονται μερικοί από τους ακροδέκτες που συναντάμε στην πλειοψηφία των μικροεπεξεργαστών. Φτιάξτε έναν πίνακα που να

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 4: Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας

Μάθημα 4: Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας Μάθημα 4: Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας 4.1 Γενικά Ο υπολογιστής επεξεργάζεται δεδομένα ακολουθώντας βήμα βήμα, τις εντολές ενός προγράμματος. Το τμήμα του υπολογιστή, που εκτελεί τις εντολές και συντονίζει

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Αυτοματισμοί και

Διαβάστε περισσότερα

Αυτόματος κλιμακοστασίου με τη χρήση PLC. 1 Θεωρητικό μέρος

Αυτόματος κλιμακοστασίου με τη χρήση PLC. 1 Θεωρητικό μέρος Αυτόματος κλιμακοστασίου με τη χρήση PLC Σε αυτή την άσκηση θα δούμε τη λειτουργία αυτοματοποίησης φωτισμού, ενός κλιμακοστασίου τεσσάρων επιπέδων οικοδομής. Θα δούμε τι περιλαμβάνει και τα πλεονεκτήματα

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 5. Ρυθμίζοντας τη Φορά Περιστροφής. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 5. Ρυθμίζοντας τη Φορά Περιστροφής. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Σκοπός Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 5 Ρυθμίζοντας τη Φορά Περιστροφής DC Κινητήρα. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Βασική δομή ενός προγράμματος στο LabVIEW. Εμπρόσθιο Πλαίσιο (front

Διαβάστε περισσότερα

1.4 Τεχνολογικές εξελίξεις στο Υλικό Υπολογιστών

1.4 Τεχνολογικές εξελίξεις στο Υλικό Υπολογιστών 1.4 Τεχνολογικές εξελίξεις στο Υλικό Υπολογιστών Μεταξύ του 2700 π.χ. και 2300 π.χ. εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο Σουμεριακός Άβακας, ένας πίνακας με διαδοχικές στήλες που οριοθετούσαν τις διαδοχικές τάξεις

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 4.2 Η μητρική πλακέτα

Μάθημα 4.2 Η μητρική πλακέτα Μάθημα 4.2 Η μητρική πλακέτα - Εισαγωγή - Οι βάσεις του επεξεργαστή και της μνήμης - Οι υποδοχές της μητρικής πλακέτας - Άλλα μέρη της μητρική πλακέτας - Τυποποιήσεις στην κατασκευή μητρικών πλακετών Όταν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Α Γενικού Λυκείου (Μάθημα Επιλογής)

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Α Γενικού Λυκείου (Μάθημα Επιλογής) ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Α Γενικού Λυκείου (Μάθημα Επιλογής) Σύγχρονα Υπολογιστικά Συστήματα τους υπερυπολογιστές (supercomputers) που χρησιμοποιούν ερευνητικά εργαστήρια τα μεγάλα συστήματα (mainframes)

Διαβάστε περισσότερα

Το εσωτερικό ενός PC. Τεχνολογία Η/Υ & Πληροφοριών - 05 Κεντρική μονάδα Χουρδάκης Μανόλης

Το εσωτερικό ενός PC. Τεχνολογία Η/Υ & Πληροφοριών - 05 Κεντρική μονάδα Χουρδάκης Μανόλης Το εσωτερικό ενός PC 1 Το κουτί του PC (περίβλημα) περιέχει όλα τα βασικά μέρη του συστήματος Δύο κατηγορίες κουτιών: Desktop και Tower Mini tower Midi tower Full tower Κεντρική μονάδα Ο τύπος του κουτιού

Διαβάστε περισσότερα

Περιληπτικά, τα βήματα που ακολουθούμε γενικά είναι τα εξής:

Περιληπτικά, τα βήματα που ακολουθούμε γενικά είναι τα εξής: Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε, για να μη στεναχωριόμαστε, είναι πως τόσο στις εξισώσεις, όσο και στις ανισώσεις 1ου βαθμού, που θέλουμε να λύσουμε, ακολουθούμε ακριβώς τα ίδια βήματα! Εκεί που πρεπει να

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 ΥΠΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 ΥΠΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 Όπως είδαμε και σε προηγούμενο κεφάλαιο μια από τις βασικότερες τεχνικές στον Δομημένο Προγραμματισμό είναι ο Τμηματικός Προγραμματισμός. Τμηματικός προγραμματισμός ονομάζεται η τεχνική σχεδίασης

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός ΙI (Θ)

Προγραμματισμός ΙI (Θ) Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Κεντρικής Μακεδονίας - Σέρρες Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής Προγραμματισμός ΙI (Θ) Δρ. Δημήτρης Βαρσάμης Επίκουρος Καθηγητής Μάρτιος 2017 Δρ. Δημήτρης Βαρσάμης Μάρτιος 2017

Διαβάστε περισσότερα

Παραδείγματα Δεδομένων: Οι τιμές στο κυλικείο, μια λίστα από ονόματα, τα σήματα της τροχαίας.

Παραδείγματα Δεδομένων: Οι τιμές στο κυλικείο, μια λίστα από ονόματα, τα σήματα της τροχαίας. Δεδομένα Πληροφορίες Δεδομένα: Μια ομάδα από σύμβολα, αριθμούς, λέξεις που αντιπροσωπεύουν κάτι και θα χρησιμοποιηθούν σε μια επεξεργασία. Παραδείγματα Δεδομένων: Οι τιμές στο κυλικείο, μια λίστα από ονόματα,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ. Μετά την ολοκλήρωση της ενότητας αυτής θα μπορείτε:

ΣΥΝΘΕΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ. Μετά την ολοκλήρωση της ενότητας αυτής θα μπορείτε: Ενότητα 2.6 Κεφάλαιο 2 ΣΥΝΘΕΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΣΤΟΧΟΙ Μετά την ολοκλήρωση της ενότητας αυτής θα μπορείτε: Να αιτιολογείτε την αναγκαιότητα χρησιμοποίησης κάθε είδους αυτοματισμού. Να διακρίνετε

Διαβάστε περισσότερα

Εγκατάσταση του Arduino IDE

Εγκατάσταση του Arduino IDE ΑΣΠΑΙΤΕ Συλλογή και Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Πώς να κατεβάσετε και να εγκαταστήσετε το Ολοκληρωμένο Περιβάλλον Ανάπτυξης (IDE), για το προγραμματισμό του Arduino. Χρησιμοποιώντας το

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 4.1 Βασικές μονάδες προσωπικού υπολογιστή

Μάθημα 4.1 Βασικές μονάδες προσωπικού υπολογιστή Μάθημα 4.1 Βασικές μονάδες προσωπικού υπολογιστή - Εισαγωγή - Αρχιτεκτονική προσωπικού υπολογιστή - Βασικά τμήματα ενός προσωπικού υπολογιστή - Η κεντρική μονάδα Όταν ολοκληρώσεις το μάθημα αυτό θα μπορείς:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΛ 003: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΕΠΛ 003: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΠΛ 003: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Δρ. Κόννης Γιώργος Πανεπιστήμιο Κύπρου - Τμήμα Πληροφορικής Προγραμματισμός Στόχοι 1 Να περιγράψουμε τις έννοιες του Υπολογιστικού Προβλήματος και του Προγράμματος/Αλγορίθμου

Διαβάστε περισσότερα

Βασικά χαρακτηριστικά

Βασικά χαρακτηριστικά 1 of 6 10/09/2013 13:34 Ηλεκτρονικός πίνακας ελέγχου (πλακέτα) για ρολλά, τύπου S-2055, της εταιρείας AUTOTECH. Είναι κατάλληλος για ρολλά που τροφοδοτούνται από μονοφασικό εναλλασσόμενο ρεύμα 230 V AC

Διαβάστε περισσότερα

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω:

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Σημειώσεις Δικτύων Αναλογικά και ψηφιακά σήματα Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 29 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Αυτοματισμοί και Ηλεκτρονικός

Διαβάστε περισσότερα

Βιομηχανικοί Ελεγκτές

Βιομηχανικοί Ελεγκτές ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τ.Τ Βιομηχανικοί Ελεγκτές Ενότητα #5: PLC Μέρος Γ Κωνσταντίνος Αλαφοδήμος Τμήματος Μηχανικών Αυτοματισμού Τ.Ε. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ Τμήμα ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ Οι εργαστηριακές ασκήσεις Βιομηχανικών Ελεγκτών διεξάγονται τις ημέρες Δευτέρα και Τετάρτη (ώρες 16:00 19:00 και 19:00

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών. Υλικό Υπολογιστών Κεφάλαιο 5ο Οργάνωση υπολογιστών

Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών. Υλικό Υπολογιστών Κεφάλαιο 5ο Οργάνωση υπολογιστών Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών Υλικό Υπολογιστών Κεφάλαιο 5ο Οργάνωση υπολογιστών 1 Οργάνωση υπολογιστών ΚΜΕ Κύρια Μνήμη Υποσύστημα εισόδου/εξόδου 2 Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (ΚΜΕ) R1 R2 ΑΛΜ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗ10 Κεφάλαιο 2. ΠΛΗ10 Εισαγωγή στην Πληροφορική: Τόμος Α Κεφάλαιο: 2 2.1: Bασική Δομή του Υπολογιστή

ΠΛΗ10 Κεφάλαιο 2. ΠΛΗ10 Εισαγωγή στην Πληροφορική: Τόμος Α Κεφάλαιο: 2 2.1: Bασική Δομή του Υπολογιστή Εισαγωγή στην Πληροφορική: Τόμος Α Κεφάλαιο: 2 2.1: Bασική Δομή του Υπολογιστή Στόχοι Μαθήματος: Να γνωρίσετε τις βασικές λειτουργίες ενός Η/Υ. Να γνωρίσετε τις έννοιες δεδομένα, πληροφορία, επεξεργασία,

Διαβάστε περισσότερα

Μαλούτα Θεανώ Σελίδα 1

Μαλούτα Θεανώ Σελίδα 1 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 1η ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ 1. Τι ονομάζουμε υλικό και τι λογισμικό ενός υπολογιστικού συστήματος; 2. Τι είναι α) η μητρική πλακέτα ( motherboard), β) η κεντρική μονάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ Γ.Ν.Α. «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ΑΘΗΝΑ 24 9 2014 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ (ANALOG ADDRESSABLE) ΠΙΝΑΚΩΝ ΠΥΡΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ Οι κατωτέρω Τεχνικές Προδιαγραφές,

Διαβάστε περισσότερα

Παράδειγμα αντιστοίχισης κυκλώματος σε FPGA

Παράδειγμα αντιστοίχισης κυκλώματος σε FPGA Πανεπιστήμιο Κρήτης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Παράδειγμα αντιστοίχισης κυκλώματος σε FPGA Γιώργος Δημητρακόπουλος με τη βοήθεια του Βασίλη Παπαευσταθίου Στο παράδειγμα αυτό χρησιμοποιώντας μια πολύ μικρή

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 5: Χαρακτηριστικά της Κ.Μ.Ε.

Μάθημα 5: Χαρακτηριστικά της Κ.Μ.Ε. Μάθημα 5: Χαρακτηριστικά της Κ.Μ.Ε. 5.1 Το ρολόι Κάθε μία από αυτές τις λειτουργίες της Κ.Μ.Ε. διαρκεί ένα μικρό χρονικό διάστημα. Για το συγχρονισμό των λειτουργιών αυτών, είναι απαραίτητο κάποιο ρολόι.

Διαβάστε περισσότερα

Προβλήματα, αλγόριθμοι, ψευδοκώδικας

Προβλήματα, αλγόριθμοι, ψευδοκώδικας Προβλήματα, αλγόριθμοι, ψευδοκώδικας October 11, 2011 Στο μάθημα Αλγοριθμική και Δομές Δεδομένων θα ασχοληθούμε με ένα μέρος της διαδικασίας επίλυσης υπολογιστικών προβλημάτων. Συγκεκριμένα θα δούμε τι

Διαβάστε περισσότερα

K15 Ψηφιακή Λογική Σχεδίαση 7-8: Ανάλυση και σύνθεση συνδυαστικών λογικών κυκλωμάτων

K15 Ψηφιακή Λογική Σχεδίαση 7-8: Ανάλυση και σύνθεση συνδυαστικών λογικών κυκλωμάτων K15 Ψηφιακή Λογική Σχεδίαση 7-8: Ανάλυση και σύνθεση συνδυαστικών λογικών κυκλωμάτων Γιάννης Λιαπέρδος TEI Πελοποννήσου Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ Η έννοια του συνδυαστικού

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανοτρονική. Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο,

Μηχανοτρονική. Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο, Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο, 2016-2017 ΜΙΚΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΕΣ Μικροϋπολογιστής Υπολογιστής που χρησιμοποιείται για την είσοδο, επεξεργασία και έξοδο πληροφοριών. Είδη μικροϋπολογιστών:

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική για Μηχανικούς

Φυσική για Μηχανικούς Φυσική για Μηχανικούς Ρεύμα και Αντίσταση Εικόνα: Οι γραμμές ρεύματος μεταφέρουν ενέργεια από την ηλεκτρική εταιρία στα σπίτια και τις επιχειρήσεις μας. Η ενέργεια μεταφέρεται σε πολύ υψηλές τάσεις, πιθανότατα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Μικροϋπολογιστές

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1.5: Τα βασικά μέρη ενός υπολογιστή

Κεφάλαιο 1.5: Τα βασικά μέρη ενός υπολογιστή Κεφάλαιο 1.5: Τα βασικά μέρη ενός υπολογιστή 1.5.1 Ανάλυση των μερών ενός υπολογιστή Μονάδα συστήματος Είναι το κουτί του υπολογιστή το οποίο φαίνεται αρκετά συμπαγές, αλλά στην πραγματικότητα αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙ Η ΜΝΗΜΩΝ ΠΤΥΤΙΚΕΣ ΜΗ ΠΤΥΤΙΚΕΣ

ΕΙ Η ΜΝΗΜΩΝ ΠΤΥΤΙΚΕΣ ΜΗ ΠΤΥΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ ΕΙ Η ΜΝΗΜΩΝ ΠΤΥΤΙΚΕΣ ΜΗ ΠΤΥΤΙΚΕΣ 2 ΠΤΥΤΙΚΕΣ vs ΜΗ ΠΤΥΤΙΚΕΣ Πτητική είναι η µνήµη η οποία χάνει το περιεχόµενο της µε το σβήσιµο του ηλεκτρονικού υπολογιστή (διακοπή τροφοδοσίας), ενώ µη πτητική

Διαβάστε περισσότερα

Mέσα στερεάς κατάστασης

Mέσα στερεάς κατάστασης Πηγή: http://www.ipet.gr Mέσα στερεάς κατάστασης Τα αποθηκευτικά μέσα στερεής κατάστασης είναι συσκευές αποθήκευσης δεδομένων κλειστού τύπου, χωρίς κινούμενα μέρη, στις οποίες τα δεδομένα αποθηκεύονται

Διαβάστε περισσότερα

Σημειώσεις : Χρήστος Μουρατίδης. Κάντε κλικ για έναρξη

Σημειώσεις : Χρήστος Μουρατίδης. Κάντε κλικ για έναρξη Σημειώσεις : Χρήστος Μουρατίδης Κάντε κλικ για έναρξη Γενική εικόνα Στο σχήμα βλέπουμε μία γενική εικόνα του εσωτερικού της Κεντρική Μονάδας του υπολογιστή: Τροφοδοτικό Είναι μία ηλεκτρική μικροσυσκευή,

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική υπολογιστών

Αρχιτεκτονική υπολογιστών 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρχιτεκτονική υπολογιστών Ενότητα 3 : Μια άποψη του κορυφαίου επιπέδου λειτουργίας και διασύνδεσης του υπολογιστή Καρβούνης Ευάγγελος Η έννοια

Διαβάστε περισσότερα

WiFi V-Timer ΕΚΔΟΣΗ 2Η

WiFi V-Timer ΕΚΔΟΣΗ 2Η ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ WiFi V-Timer ΕΚΔΟΣΗ 2Η 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟ WiFi V-Timer... 3 2. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ WiFi V-Timer... 4 3. ΤΟΠΙΚΟΣ ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ WiFi V-Timer... 5 4. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΡΙΑ ΜΕΡΗ ΕΝΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚA ΜΕΡΗ. Κεντρική µονάδα επεξεργασίας (CPU - Central Processing Unit)

ΚΥΡΙΑ ΜΕΡΗ ΕΝΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚA ΜΕΡΗ. Κεντρική µονάδα επεξεργασίας (CPU - Central Processing Unit) ΚΥΡΙΑ ΜΕΡΗ ΕΝΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ Οι υπολογιστές αποτελούνται από πολλά εξαρτήµατα. Τα περισσότερα από αυτά είναι εσωτερικά, που βρίσκονται µέσα στο κουτί του υπολογιστή. Ωστόσο, µερικά εξαρτήµατα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Οι Μεταβολές ως Χαρακτηριστικό Γνώρισµα της Τεχνολογίας Επικοινωνιών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Οι Μεταβολές ως Χαρακτηριστικό Γνώρισµα της Τεχνολογίας Επικοινωνιών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Οι Μεταβολές ως Χαρακτηριστικό Γνώρισµα της Τεχνολογίας Επικοινωνιών ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής "σωστό-λάθος" Σηµειώστε αν είναι σωστή ή λανθασµένη καθεµιά από τις παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 Μάθημα : Μικροϋπολογιστές Τεχνολογία Τ.Σ. Ι, Θεωρητικής κατεύθυνσης Ημερομηνία

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 11 Αναλυτικότερα, η Σχεδίαση των Εγκαταστάσεων

Μάθημα 11 Αναλυτικότερα, η Σχεδίαση των Εγκαταστάσεων Μάθημα 11 Αναλυτικότερα, η Σχεδίαση των Εγκαταστάσεων Κίνησης Περίληψη. Βασικό βήμα στη σχεδίαση εγκαταστάσεων κίνησης, είναι ο υπολογισμός των ηλεκτρικών γραμμών διατομή καλωδίου και υλικά προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

Α.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ Τ.Τ. ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε.

Α.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ Τ.Τ. ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. Α.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ Τ.Τ. ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΜΕ PLC Επιβλέπων Καθηγητής: Δρ. Σταύρος Καμινάρης, Αναπληρωτής Καθηγητής Σπουδαστής:

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Αυτοματισμού και Σ.Α.Ε 1ου ΣΕΚ Άρτας. Απλός αυτόματος διακόπτης λειτουργίας τριφασικού ηλεκτροκινητήρα βραχυκυκλωμένου δρομέα

Εργαστήριο Αυτοματισμού και Σ.Α.Ε 1ου ΣΕΚ Άρτας. Απλός αυτόματος διακόπτης λειτουργίας τριφασικού ηλεκτροκινητήρα βραχυκυκλωμένου δρομέα Εργαστήριο Αυτοματισμού και Σ.Α.Ε 1ου ΣΕ Άρτας Ονοματεπώνυμο: Τμήμα: Ημερομηνία: ΤΙΤΛΟΣ ΑΣΗΣΗΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ ύκλωμα Ισχύος ύκλωμα Αυτοματισμού R S T SL Ασφάλεια Ράγας 6Α ή 10Α Ασφαλειοδιακόπτης Θερμικό

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 1 ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ Ο Αισθητήρας Δύναμης. Επανεξέταση των βασικών εννοιών της C και του προγραμματισμού.

Μάθημα 1 ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ Ο Αισθητήρας Δύναμης. Επανεξέταση των βασικών εννοιών της C και του προγραμματισμού. Σκοπός Σχεδίαση Συστημάτων με τον Arduino Μάθημα 1 ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ Ο Αισθητήρας Δύναμης. Επανεξέταση των βασικών εννοιών της C και του προγραμματισμού. Κατανόηση των βημάτων στη συστηματική ανάπτυξη ενός προγράμματος.

Διαβάστε περισσότερα

*Ένας υπολογιστής είναι στην πραγματικότητα ένα σύστημα πολλών μερών που συνεργάζονται μεταξύ τους.

*Ένας υπολογιστής είναι στην πραγματικότητα ένα σύστημα πολλών μερών που συνεργάζονται μεταξύ τους. Ένας υπολογιστής είναι στην πραγματικότητα ένα σύστημα πολλών μερών που συνεργάζονται μεταξύ τους. *Τα φυσικά μέρη που μπορούμε να δούμε και να αγγίξουμε ονομάζονται συνολικά υλικό (hardware). * * υπερυπολογιστές

Διαβάστε περισσότερα