ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση

Transcript

1 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, COM(2001) 168 τελικό 2001/0086 (COD) Πρόταση Ο ΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τις συµφωνίες περί παροχής ασφάλειας (υποβληθείσα από την Επιτροπή)

2 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΓΕΝΙΚΑ 1.1. Ιστορικό Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, ορισµένοι επαγγελµατικοί φορείς έθεσαν το πρόβληµα της έλλειψης ασφάλειας δικαίου που αντιµετωπίζουν τα συστήµατα πληρωµών και διακανονισµού αξιογράφων, οι κεντρικές τράπεζες και οι συµµετέχοντες στις χρηµατοοικονοµικές αγορές. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζεται στις αυξανόµενες ροές εντός των συστηµάτων αυτών και την σηµασία τους για την εύρυθµη λειτουργία µιας σύγχρονης κοινωνίας. Οι αυξανόµενοι όγκοι προκάλεσαν επίσης υψηλότερο βαθµό έκθεσης στον πιστωτικό κίνδυνο για τους συµµετέχοντες στην αγορά, δίνοντάς τους ισχυρά κίνητρα να µειώσουν τον κίνδυνο µέσω συµψηφισµού ή σύστασης ασφαλειών. Πολλάκράτη µέλη εισήγαγαν νοµοθετικάµέτρα περί συµψηφισµού ή αναθεώρησαν τις υφιστάµενες νοµοθεσίες τους, µε αποτέλεσµα να υπάρξει σηµαντική σύγκλιση των σχετικών νοµοθετικών πράξεων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικότερα, η οδηγία του 1998 για το αµετάκλητο του διακανονισµού 1 αποτέλεσε θεµέλιο στη δηµιουργία ενός υγιούς και σταθερού νοµικού πλαισίου για τα συστήµατα πληρωµών και διακανονισµού τίτλων. Ο οδηγία καλύπτει επίσης την ασφάλεια που παρέχεται σε σχέση µε πράξεις των κεντρικών τραπεζών των κρατών µελών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατά την άσκηση των τραπεζικών τους καθηκόντων (συµπεριλαµβανοµένης της νοµισµατικής πολιτικής). Η οδηγία συνεπώς προάγει την αποτελεσµατικότητα των διασυνοριακών πράξεων που είναι αναγκαία για την οµαλή λειτουργία του Ευρωσυστήµατος (η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών µελών που συµµετέχουν στην Οικονοµική και Νοµισµατική Ένωση). Η οδηγία για το αµετάκλητο του διακανονισµού αποτελεί σήµερα την µοναδική ευρωπαϊκή νοµοθετική πράξη η οποία ρυθµίζει την διασυνοριακή παροχή ασφάλειας στο πλαίσιο των χρηµατοοικονοµικών συναλλαγών, πλην όµως απαιτούνται περαιτέρω µέτρα για να διευκολυνθεί η αποτελεσµατική χρήση των ασφαλειών αυτών. Η οµάδα πολιτικής για τις χρηµατοπιστωτικές υπηρεσίες, που αποτελείται από εκπροσώπους των υπουργών ECOFIN και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας οι οποίοι συνεδριάζουν υπό την προεδρία της Επιτροπής, τόνισαν την ανάγκη επίτευξης µεγαλύτερης προόδου στον τοµέα των ασφαλειών πέρα από την οδηγία για το αµετάκλητο του διακανονισµού. Στην ανακοίνωση της Επιτροπής µε τίτλο "Σχέδιο δράσης για τις χρηµατοπιστωτικές υπηρεσίες", δόθηκε απόλυτη προτεραιότητα στην θέσπιση οδηγίας για την διασυνοριακή χρήση των ασφαλειών. Το σχέδιο δράσης επικυρώθηκε από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Λισσαβόνας, το Μάρτιο του Σύµφωνα µε αυτό, η Επιτροπή ανέλαβε, σε στενή συνεργασία µε εµπειρογνώµονες της αγοράς και τις εθνικές αρχές να εκπονήσει προτάσεις νοµοθετικής δράσης στο συγκεκριµένο τοµέα. 1 Οδηγία 98/26/EΚ της19ης Μαίου 1998-ΕΕ L166. 2

3 Για τη µελέτη του θέµατος αυτού, η Επιτροπή δηµιούργησε µια οµάδα εργασίας για τις ασφάλειες, επιλέγοντας ειδικούς από ένα κατάλογο ονοµάτων τα οποία προτάθηκαν µέσω ευρωπαϊκών οργανισµών παροχής χρηµατοπιστωτικών υπηρεσιών. Η οµάδα συνδύαζε ευρύ φάσµα εµπειρίας και ενδιαφερόντων, καθώς και ειδικές γνώσεις σε τοµεακό και γεωγραφικό επίπεδο. Συνεδρίασε πέντε φορές, η δε τελευταία ήταν την Άνοιξη του Στηριζόµενη στις εξαιρετικές συµβουλές της οµάδας-φόρουµ για τις ασφάλειες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έστειλε στους ενδιαφερόµενους φορείς ένα έγγραφο εργασίας για τις ασφάλειες µε σκοπό την πραγµατοποίηση διαβουλεύσεων. Το έγγραφο αυτό περιελάµβανε περιγραφή των κυριότερων χαρακτηριστικών της προτεινόµενης νοµοθετικής δράσης και µια σειρά ερωτήσεων προς τους παραλήπτες σχετικά µε τους τελικούς όρους και στόχους της πρωτοβουλίας. Μια οµάδα κυβερνητικών νοµικών εµπειρογνωµόνων και εκπροσώπων των κεντρικών τραπεζών, υπό την προεδρία της Επιτροπής, εξέτασε τα θέµατα αυτάµεταξύ Ιουνίου και εκεµβρίου Στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, η Επιτροπή κατέληξε στο συµπέρασµα ότι ο καλύτερος τρόπος για να σηµειωθεί πρόοδος είναι η έκδοση οδηγίας της ΕΕ για την χρήση των ασφαλειών, µέσω της οποίας οι υγιείς νοµικές βάσεις που τέθηκαν από την οδηγία για το αµετάκλητο του διακανονισµού όσον αφορά τα συστήµατα πληρωµών και διακανονισµού τίτλων θα µπορούσαν να επεκταθούν ώστε να συµπεριλάβουν γενικά τις συναλλαγές στις χρηµατοοικονοµικές αγορές Συνολική αξιολόγηση Το σχέδιο δράσης για τις χρηµατοπιστωτικές υπηρεσίες αποτελεί την απάντηση της Επιτροπής στην ανάγκη βελτίωσης της ενιαίας αγοράς χρηµατοπιστωτικών υπηρεσιών. Στο έγγραφο αυτό τονίζεται η σπουδαιότητα της επείγουσας λήψης µέτρων ώστε να διασφαλισθούν οφέλη από το ενιαίο νόµισµα και από την βέλτιστη λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς χρηµατοπιστωτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να πάψει η κατάτµηση των κεφαλαιαγορών, µε την εξάλειψη των περιττών διαφορών στα κράτη µέλη της ΕΕ, δηµιουργώντας µε τον τρόπο αυτό ένα ενιαίο οικονοµικό χώρο. Οι εργασίες σχετικάµε την εφαρµογή της οδηγίας για το αµετάκλητο του διακανονισµού καταδεικνύουν τη σηµασία κοινών κανόνων για την ασφάλεια που συστήνεται στο πλαίσιο των συστηµάτων πληρωµών και διακανονισµού τίτλων και των κεντρικών τραπεζών. Η αµοιβαία αποδοχή και αναγκαστική εκτέλεση των διασυνοριακών ασφαλειών είναι απαραίτητες για τη σταθερότητα του χρηµατοπιστωτικού συστήµατος της ΕΕ και για την ύπαρξη µιας αποδοτικής και ενοποιηµένης χρηµατοπιστωτικής αγοράς της ΕΕ, συµπεριλαµβανοµένης της ενιαίας νοµισµατικής πολιτικής στην Οικονοµική και Νοµισµατική Ένωση η οποία προστατεύεται εν µέρει µόνο από την κοινοτική νοµοθεσία µέσω της οδηγίας για το αµετάκλητο του διακανονισµού. Η οδηγία αυτή καλύπτει το πρώτο στάδιο κατά το οποίο το Ευρωσύστηµα παρέχει ρευστότητα στην αγοράσυνολικάπροσφέροντας ρευστότητα έναντι εξασφάλισης σε πιστωτικά ιδρύµατα. Γενικά, οι παράγοντες της αγοράς ισορροπούν τη ρευστότητα αυτή αγορά µέσω πράξεων µεταξύ τους οι οποίες αντιστοιχίζουν τα επιµέρους πλεονάσµατα και ελλείµµατα ρευστότητας. Τέτοιου είδους πράξεις πραγµατοποιούνται µέσω των χρηµαταγορών, γενικάστη βάση µη παροχής ασφαλειών για βραχυπρόθεσµες συναλλαγές και στη βάση της διασφάλισης για περισσότερο µακροπρόθεσµες συναλλαγές. Ούτε η οδηγία για το αµετάκλητο 3

4 του διακανονισµού ούτε οποιαδήποτε άλλη κοινοτική νοµοθεσία καλύπτουν το ευρύτερο αυτό θέµα νοµισµατικής πολιτικής. Οι συµµετέχοντες στην αγοράτης ΕΕ οι οποίοι επιθυµούν να µειώσουν τον πιστωτικό κίνδυνο µέσω της χρήσης ασφαλειών βρίσκονται αντιµέτωποι µε 15 διαφορετικάκαθεστώτα όσον αφοράτο θέµα της διασφάλισης (διαδικασία την οποία πρέπει να ακολουθήσει ο ασφαλειολήπτης προκειµένου να εξασφαλίσει ότι τα δικαιώµατά του επί της ασφάλειας είναι αντιτάξιµα έναντι τρίτων, συµπεριλαµβανοµένου του εκκαθαριστή σε περίπτωση πτώχευσης). Αντιµετωπίζουν επίσης ορισµένες αβέβαιες καταστάσεις όσον αφορά το εφαρµοστέο δίκαιο σε διασυνοριακές µεταβιβάσεις τίτλων σε λογιστική µορφή. Πρέπει επίσης να λάβουν υπόψη τους την επίπτωση όλων των διαφορετικών πτωχευτικών νοµοθεσιών που ισχύουν στα κράτη µέλη. Συνέπεια όλων των ανωτέρω είναι ότι τα διοικητικά κωλύµατα εµποδίζουν την λειτουργία µιας οικονοµικάαποτελεσµατικής και ολοκληρωµένης αγοράς της ΕΕ και η έλλειψη ασφάλειας του δικαίου οδηγεί σε περιττούς συστηµικούς κινδύνους στις χρηµατοοικονοµικές αγορές, αλλάκαι σε υψηλότερο κίνδυνο µη έγκυρης διασυνοριακής χρήσης ασφαλειών σε σχέση µε τη χρήση των ασφαλειών που γίνεται σε επίπεδο κράτους µέλους. Για να επιτευχθούν οι στόχοι του Σχεδίου ράσης σχετικά µε την εξασφάλιση µιας ενοποιηµένης ευρωπαϊκής χρηµατοπιστωτικής αγοράς και για να στηριχθεί η οµαλή υλοποίηση της ενιαίας νοµισµατικής πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Νοµισµατική Ένωση, προτείνεται η δηµιουργία ενός οµοιόµορφου καθεστώτος ελάχιστων απαιτήσεων που να διέπει την παροχή τίτλων και µετρητών ως ασφαλειών, είτε µε την µορφή ενεχύρου είτε µε την µορφή µεταβίβασης τίτλων, συµπεριλαµβανοµένων των συµφώνων επαναγοράς, που ονοµάζονται επίσης "repos" (οι τίτλοι πωλούνται έναντι µετρητών, µε ταυτόχρονη συµφωνία επαναγοράς ισοδύναµων τίτλων σε συγκεκριµένη τιµή και σε µελλοντική ηµεροµηνία ή όταν ζητηθεί). Μολονότι η οδηγία για την εκκαθάριση των πιστωτικών ιδρυµάτων 2, η οδηγία για την εκκαθάριση των ασφαλιστικών επιχειρήσεων 3 και ο κανονισµός για τις διαδικασίες αφερεγγυότητας 4 επέκτειναν την εφαρµογή των αρχών lex concursus µε αµοιβαία αναγνώριση των µέτρων εξυγίανσης και των διαδικασιών αφερεγγυότητας που διενεργούνται στο κράτος µέλος καταγωγής του οφειλέτη και η οδηγία για το αµετάκλητο του διακανονισµού στα συστήµατα πληρωµών και διακανονισµού τίτλων αποµονώνει την ασφάλεια που παρέχεται στους φορείς λειτουργίας των συστηµάτων αυτών καθώς και στις κεντρικές τράπεζες των κρατών µελών, στην άσκηση των καθηκόντων τους, από τα αποτελέσµατα της πτώχευσης, η παρούσα πρόταση εστιάζεται στην παροχή ασφάλειας µεταξύ δυο συµβαλλοµένων µερών σε µια συµφωνία περί παροχής ασφάλειας. 2. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑΣ 2.1. Οι στόχοι της οδηγίας σεσχέση µετις κοινοτικές υποχρεώσεις Οι κυριότεροι στόχοι είναι: ΕΕ L..., σελ.... ΕΕ L..., σελ.... ΕΕ L 160, , σελ.1. 4

5 Η εξασφάλιση της ύπαρξης αποτελεσµατικών και ευλόγως απλών καθεστώτων για την σύσταση ασφαλειών είτε µε την µεταβίβαση τίτλων (συµπεριλαµβανοµένων των repos) είτε µέσω ενεχύρου (δηλαδή να προβλέπεται ότι η µόνη προϋπόθεση διασφάλισης ή διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί για την προστασία µιας συµφωνίας παροχής ασφάλειας πρέπει να είναι η κοινοποίηση του δικαιώµατος και η καταχώρησή του από τον σχετικό διαµεσολαβητή ο οποίος διατηρεί λογαριασµό τίτλων. Για τους τίτλους στον κοµιστή, η προϋπόθεση διασφάλισης πρέπει να είναι η παράδοση της ασφάλειας). Η περιορισµένη προστασία των συµφωνιών παροχής ασφάλειας από ορισµένους κανόνες του δικαίου περί αφερεγγυότητας, ιδιαιτέρως εκείνους που θα εµπόδιζαν την πραγµατική εκποίηση της ασφάλειας ή θα έθεταν εν αµφιβόλω την εγκυρότητα τεχνικών όπως είναι ο συµψηφισµός σε περίπτωση λύσης της σχέσης, η παροχή πρόσθετης ασφάλειας (δηλ. συµπληρωµατικής ασφάλειας λόγω µεταβολών στην αναπροσαρµοσµένη αξία του ανοίγµατος ή της ασφάλειας) και η υποκατάσταση της ασφάλειας. Η δηµιουργία ασφάλειας του δικαίου στην περίπτωση σύγκρουσης των νοµοθεσιών όσον αφοράτην µεταχείριση των τίτλων σε λογιστική µορφή που χρησιµοποιούνται ως ασφάλεια σε διασυνοριακό επίπεδο µε την επέκταση της αρχής που θεσπίζει το άρθρο 9 παράγραφος 2 της οδηγίας για το αµετάκλητο του διακανονισµού (δηλ. µε τη συµπλήρωση της ερµηνείας του ευρύτερα αναγνωριζόµενου κανόνα lex rei sitae, σύµφωνα µε τον οποίο το εφαρµοστέο δίκαιο είναι εκείνο του κράτους στο οποίο βρίσκεται το στοιχείο, προσδιορίζοντας τον τόπο στον οποίο βρίσκονται οι χρησιµοποιούµενοι ως ασφάλεια τίτλοι σε λογιστική µορφή). Περιορισµός των διοικητικών επιβαρύνσεων που επηρεάζουν τη χρήση της ασφάλειας στις χρηµατοπιστωτικές αγορές, περιορίζοντας την επιβολή επαχθών διατυπώσεων είτε κατάτην σύναψη είτε κατάτην εκτέλεση των συµφωνιών παροχής ασφαλείας. Εξασφάλιση ότι οι συµφωνίες που επιτρέπουν ασφαλειολήπτη να επαναχρησιµοποιήσει ασφάλεια για τους δικούς του σκοπούς βάσει των µηχανισµών που ισχύουν για το ενέχυρο αναγνωρίζονται ως έγκυρες, όπως για τα σύµφωνα επαναγοράς (repos). Η πρόταση ικανοποιεί τους στόχους του Σχεδίου ράσης οδηγώντας σε περαιτέρω ενοποίηση της χρηµατοπιστωτικής αγοράς της ΕΕ και στηρίζει την οµαλή λειτουργία της ενιαίας νοµισµατικής πολιτικής στην Οικονοµική και Νοµισµατική Ένωση. Η οδηγία θα ενδυναµώσει ως εκ τούτου την ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων που προβλέπεται στα άρθρα 56 ως 60 και την ελευθερία παροχής υπηρεσιών βάσει του άρθρου 49 της Συνθήκης Το µέτρο απορρέει από την αποκλειστική αρµοδιότητα της Κοινότητας Η πράξη εµπίπτει στην αποκλειστική αρµοδιότητα της Κοινότητας σύµφωνα µε το άρθρο 95 της συνθήκης ΕΚ και είναι σηµαντικό για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Στο πλαίσιο αυτό, η πρόταση της Επιτροπής απευθύνεται στο Συµβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προς έγκριση βάσει της διαδικασίας συναπόφασης που προβλέπεται στο άρθρο 251 της Συνθήκης. Το άρθρο 95 προβλέπει διαβούλευση µε την Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή. 5

6 2.3. Το καταλληλότερο µέσο για την επίτευξη των στόχων Η προτεινόµενη δράση προορίζεται να ικανοποιήσει τις ανάγκες της αγοράς (δηλ. να δηµιουργήσει ένα οµοιόµορφο ελάχιστο καθεστώς για την παροχή τίτλων και µετρητών ως ασφάλεια που να αναγνωρίζεται σε ολόκληρη την Κοινότητα) µε την λιγότερη δυνατή διαταραχή του νοµικού πλαισίου που ισχύει επί του παρόντος στα κράτη µέλη. Εξετάστηκε κατά πόσον η Σύσταση θα αποτελούσε το προσφορότερο µέσο για την επίτευξη των στόχων. Όπως περιγράφεται στο τµήµα 2.1, οι στόχοι είναι µάλλον πολύπλοκοι και αφορούν τα δικαιώµατα των πιστωτών, την περιουσία, την σύµβαση και το δίκαιο περί αφερεγγυότητας. Βάσει των εµπειριών από παρόµοια εγχειρήµατα στο παρελθόν µε τα οποία έγινε προσπάθεια εξορθολογισµού ή εναρµόνισης σε τέτοιους τοµείς, εξάγεται το συµπέρασµα ότι µια λύση η οποία θα βασίζεται σε Σύσταση δεν θα διαθέτει την αναγκαία διαφάνεια και ασφάλεια του δικαίου για τους συµµετέχοντες στην αγορά. Για το λόγο αυτό, κρίθηκε καταλληλότερη η θέσπιση µιας νοµικάδεσµευτικής πράξης. εν θεωρήθηκε αναγκαία η θέσπιση οµοιόµορφης νοµοθεσίας µέσω κανονισµού, νοµικά δεσµευτικού χωρίς ενσωµάτωση στα κράτη µέλη. Εφόσον η εν λόγω νοµοθετική πράξη θα συµπληρώσει, ιδιαίτερα, την οδηγία για το αµετάκλητο του διακανονισµού, καλόν θα είναι να έχει την ίδια µορφή µε αυτήν. Ως εκ τούτου, κρίθηκε αρκετή και ενδεδειγµένη η έκδοση οδηγίας στην οποία καθορίζονται οι γενικοί στόχοι όπως αυτοί αναφέρονται στο τµήµα 2.1. Η διαδικασία αυτή θα επιτρέψει στα κράτη µέλη να ενσωµατώσουν την οδηγία είτε µε τη δηµιουργία ενός νέου καθεστώτος είτε µε την τροποποίηση της υφιστάµενης νοµοθεσίας στο βαθµό που είναι αναγκαίο για την συµµόρφωση µε την οδηγία αυτή. Στην εκπόνηση πρότασης οδηγίας, η Επιτροπή έθεσε ως στόχο την εξεύρεση ισορροπίας µεταξύ αφενός της κάλυψης του ευρύτερου δυνατού πεδίου, δηλ. συµπεριλαµβάνοντας όλα τα είδη των συνήθων συµφωνιών παροχής ασφάλειας, και αφετέρου την ελαχιστοποίηση της παρέµβασης στη νοµοθεσία των κρατών µελών. Η πρόταση συνεπώς εστιάζεται στα κυριότερα θέµατα που αφορούν σήµερα τη διασυνοριακή χρήση των ασφαλειών στις αγορές χρηµατοπιστωτικών υπηρεσιών χονδρικής, και δεν επιχειρεί µια πιο περιεκτική εναρµόνιση του συγκεκριµένου πολύπλοκου νοµοθετικού τοµέα Πλεονεκτήµατα της προτεινόµενης οδηγίας Ένα υγιές και αποτελεσµατικό νοµικό καθεστώς για τον περιορισµό του πιστωτικού κινδύνου µέσω της χρήσης ασφαλειών θα βελτιώσει τη λειτουργία και την σταθερότητα των ευρωπαϊκών χρηµατοπιστωτικών αγορών. Η λειτουργία των αγορών θα βελτιωθεί επειδή θα αυξηθούν οι δυνατότητες διενέργειας διασυνοριακών πράξεων στην εσωτερική αγορά, δηµιουργώντας µια περισσότερο ανταγωνιστική ευρωπαϊκή χρηµατοπιστωτική αγορά. Αυτό αφοράιδιαίτερα τις µικρού και µεσαίου µεγέθους επιχειρήσεις επειδή οι αντισυµβαλλόµενοι θα είναι διατεθειµένοι να συναλλαγούν µε επιχειρήσεις µε λιγότερο υψηλή πιστοληπτική ικανότητα, ή µε επιχειρήσεις που δεν έχουν τέτοιου είδους αξιολόγηση, εφόσον λάβουν ασφάλεια στην οποία έχουν εµπιστοσύνη. Η σταθερότητα θα ενισχυθεί δεδοµένου ότι η κατάλληλη χρήση των ασφαλειών θα µειώσει τον κίνδυνο η αδυναµία εξόφλησης ενός συµµετέχοντος να προκαλέσει σε άλλους συµµετέχοντες ανάλογο πρόβληµα ικανοποίησης των υποχρεώσεών τους. Η προτεινόµενη οδηγία, ιδιαίτερα δε οι διατάξεις επιτρέπουν την επαναχρησιµοποίηση των ενεχυρασµένων 6

7 τίτλων, θα ενισχύσουν επιπλέον τη ρευστότητα της αγοράς, µειώνοντας µε τον τρόπο αυτό την µεταβλητότητα και παρέχοντας τη δυνατότητα στους επενδυτές να αγοράζουν ή να πωλούν τίτλους ευκολότερα και σε εύλογη τιµή. 3. ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ Άρθρο 1 Σύµφωνα µε το άρθρο αυτό, στόχος της παρούσας οδηγίας είναι η προστασία της παροχής χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας σε διµερή βάση µεταξύ δύο µερών που συµµετέχουν στην σχετική συµφωνία. Άρθρο 2 Το άρθρο αυτό καθορίζει το είδος των συµφωνιών επί των οποίων εφαρµόζεται η οδηγία. Οι απαιτήσεις του άρθρου 2 παράγραφοι 3 και 5, ιδιαίτερα ότι η ασφάλεια πρέπει να παραδοθεί ή να παρακρατηθεί σε ειδικό λογαριασµό ή να υποδειχθεί ως παρακρατούµενη, εντάσσονται στην επιχειρηµατολογία που αναπτύσσεται για να υποστηριχθεί η προτεινόµενη µη εφαρµογή των απαιτήσεων περί εγγραφής στο άρθρο 4. Το άρθρο 2 παράγραφος 3 καθιστάσαφές ότι οι συµφωνίες παροχής ασφάλειας είναι δυνατόν να εφαρµόζονται σε συγκεκριµένο λογαριασµό µετρητών ή τίτλων, έτσι ώστε να µην είναι αναγκαία η σύσταση νέου εγγράφου για κάθε ποσό ή παράδοση τίτλων που πιστώνονται στο λογαριασµό. Το άρθρο 2 παράγραφος 6 καθιστάσαφές ότι οι υποχρεώσεις που απορρέουν από µια συµφωνία παροχής χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας είναι δυνατόν να περιλαµβάνουν µελλοντικές και ενδεχόµενες υποχρεώσεις (π.χ. υποχρεώσεις βάσει συµφωνίας ανταλλαγής ή βάσει άλλης σύµβασης επί παραγώγων) και υποχρεώσεις τρίτου µέρους, και ότι καλύπτονται επίσης και οι ρυθµίσεις τύπου "all monies" στις οποίες η ασφάλεια παρέχεται για παρούσα ή µελλοντική οφειλή στον ασφαλειολήπτη..άρθρο 3 Tο άρθρο αυτό περιλαµβάνει τον ορισµό εννοιών που χρησιµοποιούνται στα επόµενα άρθρα. Ο όρος "συµφωνία για την παροχή χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας" χρησιµοποιείται για να περιγράψει τις συµφωνίες στις οποίες εφαρµόζεται το καθεστώς που δηµιουργείται από την οδηγία. Η κατηγορία αυτή υποδιαιρείται σε "συµφωνίες για την παροχή ασφάλειας µε µεταβίβαση τίτλου" (όπου περιλαµβάνονται τα σύµφωνα επαναγοράς και οι συµφωνίες µεταβίβασης τίτλου όπως αυτές που αναφέρονται στο "Credit Support Annex" της ISDA) και σε "εγγυοδοτικές συµφωνίες µε την παροχή ασφάλειας" (κλασσικό ενέχυρο µε ή χωρίς παράδοση του ενεχυράσµατος). Οι όροι "χρηµατοοικονοµική ασφάλεια", "ασφάλεια επί τίτλων σε λογιστική µορφή", "σχετικός διαµεσολαβητής", "λογαριασµός ασφάλειας επί αξιόγραφων" "ρήτρα συµψηφισµού σε περίπτωση λύσης της σχέσης" είναι σηµαντικοί για τις διατάξεις που καθορίζουν το πεδίο εφαρµογής της οδηγίας (άρθρο 2), "το δικαίωµα χρήσης" (άρθρο 6), και ενσωµατώνουν µια διασταλτική ερµηνεία της αρχής του άρθρου 9 παράγραφος 2 της οδηγίας σχετικάµε τον αµετάκλητο χαρακτήρα του διακανονισµού (άρθρο 10). Ο ορισµός της "ρήτρας" συµψηφισµού σε περίπτωση λύσης της σχέσης" σηµαίνει ότι η παρούσα οδηγία δεν προστατεύει τις ρήτρες τύπου "walkaway", βάσει των οποίων το µέρος που δεν εκπληρώνει 7

8 τις υποχρεώσεις του στερείται κάθε οφειλόµενου ποσού ή πίστωσης που δικαιούται στο πλαίσιο της διαδικασίας συµψηφισµού. Η συµπερίληψη ασφαλειοληπτών και ασφαλειοδοτών από τρίτες χώρες δεν σκοπεύει να δώσει στην οδηγία υπερεδαφική ισχύ. Η οδηγία εφαρµόζεται µόνο στο βαθµό που ο ασφαλειοδότης ή ο ασφαλειολήπτης υπόκειται στη νοµοθεσία ενός κράτους µέλους, συµπεριλαµβανοµένης και εκείνης περί αφερεγγυότητας. Τα ιδρύµατα υπόκεινται γενικάστη νοµοθεσία περί αφερεγγυότητας του κράτους µέλους στο οποίο έχουν συσταθεί ή ιδρυθεί. Οι γενικές απαιτήσεις περί τροποποίησης των νοµοθεσιών περί αφερεγγυότητας στα κράτη µέλη εφαρµόζονται συνεπώς γενικάστους ασφαλειοδότες της ΕΕ, ανεξάρτητα από το εάν ο ασφαλειολήπτης προέρχεται από κάποιο κράτος µέλος. Κατάσυνέπεια, ο κοινοτικός εκκαθαριστής, όταν προβαίνει ενός αντισυµβαλλόµενου από κάποιο κράτος µέλος δεν θα πρέπει να διακρίνει ανάλογα µε το εάν ο ασφαλειολήπτης είναι από άλλο κράτος µέλος ή από τρίτη χώρα. Αυτό συµφωνεί γενικάµε την ισχύουσα κοινοτική νοµοθεσία και επιτρέπει στις επιχειρήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συνάπτουν ευκολότερα συµφωνίες διασφάλισης στο εξωτερικό (δηλ. θα είναι µικρότερη η επιβάρυνση που συνεπάγεται η γνωµοδότηση µε την οποία αποδεικνύεται ότι η συµφωνία διασφάλισης είναι εκτελεστή σε περίπτωση πτώχευσης). Άρθρο 4 Tο άρθρο αυτό περιορίζει τις διατυπώσεις που είναι δυνατόν να απαιτούνται για την εκτέλεση µιας συµφωνίας περί παροχής ασφάλειας. Απαγορεύει την επιβολή οιωνδήποτε απαιτήσεων "επισήµου πράξεως" ως προϋποθέσεων εγκυρότητας, πλην εκείνων που αναφέρονται στο άρθρο 2. Παραδείγµατα "επισήµων πράξεων" περιγράφονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου. Η οδηγία δεν επιδιώκει να παρέµβει στις νοµοθεσίες ή τους κανονισµούς των κρατών µελών όσον αφοράτη δηµοσιότητα και την εγγραφή, εκτός εάν οι κυρώσεις για την παράβαση µιας από τις νοµοθετικές ή κανονιστικές διατάξεις περιλαµβάνουν την ακυρότητα µιας συµφωνίας περί παροχής χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας. Ο λόγος για τον οποίο δεν πρέπει να επιβάλλεται µια τέτοια κύρωση είναι ότι η οδηγία εφαρµόζεται σε µια συµφωνία για την παροχή ασφάλειας µόνο εφόσον η ασφάλεια έχει µεταβιβασθεί στον ασφαλειολήπτη ή η ύπαρξή της επιβεβαιώνεται µε την εγγραφή στον λογαριασµό ή στο µητρώο στο οποίο έχει καταχωρηθεί το εµπράγµατο δικαίωµα του ασφαλειοδότη. Κατάσυνέπεια, τρίτα µέρη που συναλλάσσονται µε τον ασφαλειοδότη δεν διατρέχουν τον κίνδυνο παραπλάνησης όσον αφοράτο δικαίωµα του ασφαλειοδότη επί της ασφάλειας, στο βαθµό που τα τρίτα αυτάµέρη προβαίνουν σε κατάλληλες ενέργειες αναζήτησης. Άρθρο 5 Το άρθρο αυτό συµπληρώνει το άρθρο 4 µε την απαγόρευση της επιβολής τυπικών και διαδικαστικών υποχρεώσεων σχετικάµε την εκτέλεση µιας συµφωνίας περί παροχής ασφάλειας και προστατεύοντας τη συµφωνία αυτή από τις επιπτώσεις της εφαρµογής νοµοθεσίας περί αφερεγγυότητας. Καθιστάσαφές ότι διατάξεις σε µια συµφωνία περί παροχής ασφάλειας (όπως οι ρήτρες περί "αυτόµατης πρόωρης λύσης") δυνάµει των οποίων κάποιο γεγονός σε σχέση µε την αφερεγγυότητα θέτει σε λειτουργία την εκτέλεση της συµφωνίας είναι ισχυρές, και απαιτεί όπως η εκποίηση της ασφάλειας και η εφαρµογή των διατάξεων περί συµψηφισµού εξαιρούνται από οποιαδήποτε "απαλλαγή" η οποία γενικά εφαρµόζεται στο πλαίσιο διαδικασιών εκκαθάρισης ή µέτρων εξυγίανσης. Επιτρέπει στον ασφαλειολήπτη, σε περίπτωση υπερηµερίας του ασφαλειοδότη, να εκποιήσει ταχέως την ασφάλεια χωρίς να υποχρεούται σε περίοδο αναµονής, γεγονός το οποίο θα µπορούσε να µειώσει σηµαντικάτην αξία της ασφάλειας για τον ασφαλειολήπτη και να οδηγήσει τον 8

9 ασφαλειοδότη σε αδυναµία εκπλήρωσης των υποχρεώσεών του προς άλλους αντισυµβαλλόµενους. Ο ασφαλειολήπτης έχει συνεπώς τη δυνατότητα να εκποιήσει την ασφάλεια χωρίς να υπόκειται σε οποιαδήποτε από τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 5 παράγραφος 1, δηλαδή χωρίς να είναι αναγκαία η προειδοποίηση ή έγκριση της πρόθεσης πώλησης από µια δηµόσια αρχή ή η πώληση να πραγµατοποιηθεί µε πλειστηριασµό ή µε οποιοδήποτε άλλο τρόπο. Η δυνατότητα ταχείας εκποίησης της ασφάλειας θα µειώσει τις διαταραχές της αγοράς που προκαλούνται από αφερεγγυότητα και συνεπώς και τον συστηµικό κίνδυνο. εδοµένης της φύσης των σχετικών ασφαλειών και της αποτελεσµατικότητας των αγορών, τα παρεχόµενα αυτάµέτρα προστασίας δεν φαίνεται να θέτουν σε κίνδυνο την επίτευξη µιας δίκαιης τιµής κατάτην εκποίηση της ασφάλειας. Article 6 Το άρθρο αυτό εξετάζει το δικαίωµα χρήσης ή εκ νέου χρήσης της χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας που παρέχεται στο πλαίσιο σχετικής συµφωνίας. Σε αρκετάκράτη µέλη, οι ασφαλειολήπτες επιτρέπεται να επαναχρησιµοποιούν τα ενεχυραζόµενα περιουσιακάστοιχεία µε τον εκ νέου ενεχυρασµό τους ή υποθήκευσή τους σε τρίτων υπό τον όρο ότι γίνονται πλήρως σεβαστάτα δικαιώµατα του ασφαλειοδότη, (δηλαδή ότι διατηρείται το δικαίωµα του αρχικού ενεχυραστή όσον αφοράτην επιστροφή του πράγµατος, µετάαπό εξόφληση του δανείου). Σε άλλα κράτη µέλη, ο ασφαλειοδότης µπορεί να επιτρέψει στον ασφαλειολήπτη να επαναχρησιµοποιήσει τα ενεχυραζόµενα πράγµατα ως εάν ο τελευταίος ήταν κύριος των περιουσιακών αυτών στοιχείων. Για να εγκαθιδρυθεί ένα σαφές καθεστώς και να αυξηθεί η ρευστότητα της αγοράς, προτείνεται ο ασφαλειοδότης να είναι σε θέση να επιτρέπει στον ασφαλειολήπτη να επαναχρησιµοποιεί την ασφάλεια µέσω πώλησης κλπ, µε την υποχρέωση ο τελευταίος να παραδίδει ισοδύναµους τίτλους µε την εξόφληση του δανείου, όπως συµβαίνει στην περίπτωση του συµφώνου επαναγοράς στο οποίο ο ασφαλειολήπτης καθίσταται κύριος της ασφάλειας. Εκτός από την αύξηση της ρευστότητας στην αγοράπου προέρχεται από την επαναχρησιµοποίηση των ενεχυραζόµενων τίτλων, τόσο οι ασφαλειοδότες όσο και οι ασφαλειολήπτες µπορούν να επωφεληθούν από το δικαίωµα επαναχρησιµοποίησης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο ασφαλειολήπτης µπορεί να δηµιουργήσει έσοδο από την επαναχρησιµοποίηση της ασφάλειας και, ως αποτέλεσµα αυτού, να είναι σε θέση να προσφέρει καλύτερους όρους χρηµατοδότησης στον ασφαλειοδότη. Ο τρόπος µε τον οποίο πρέπει ένα τέτοιου είδους νοµικό σύστηµα να εισαχθεί στη νοµοθεσία των κρατών µελών περιγράφεται στο άρθρο 6 παράγραφοι 2,3 και 4: (1) Εάν η ασφάλεια επαναχρησιµοποιείται και πιστώνεται εκ νέου σε σχετικό λογαριασµό ασφάλειας, οι χρονικές περίοδοι βάσει του εφαρµοζόµενου δικαίου που διέπουν την ακυρότητα (για παράδειγµα, "ύποπτες περίοδοι" βάσει των κανόνων περί αφερεγγυότητας όπως περιγράφονται στο άρθρο 9 παράγραφος 3(1)) αρχίζουν να ισχύουν από τη στιγµή κατάτην οποία παρασχέθηκε η αρχική ασφάλεια (δηλαδή η επιστραφείσα ασφάλεια υπόκειται εκ νέου στη συµφωνία σαν να µην είχε ποτέ χρησιµοποιηθεί). (2) Εφόσον λάβει χώρα γεγονός που συνεπάγεται την αναγκαστική εκτέλεση στο διάστηµα της επαναχρησιµοποίησης της ασφάλειας, η υποχρέωση παράδοσης ισοδύναµης ασφάλειας µπορεί να αποτελέσει αντικείµενο ρήτρας συµψηφισµού σε περίπτωση λύσης της σχέσης (δηλαδή η υποχρέωση του ασφαλειολήπτη να παραδώσει ισοδύναµη ασφάλεια εκφράζεται ως υποχρέωση καταβολής ποσού σε 9

10 Άρθρο 7 µετρητά, µε βάση την τρέχουσα αξία της ασφάλειας, και να αφαιρεθεί έναντι της ασφαλιζόµενης υποχρέωσης του ασφαλειοδότη προς τον ασφαλειολήπτη, έτσι ώστε να καταβληθεί µόνο το καθαρό υπόλοιπο σε ένα εκ των δυο µερών). Το άρθρο αυτό ζητεί από τα κράτη µέλη να αναγνωρίζουν την εγκυρότητα των συµφωνιών µεταβίβασης τίτλου, συµπεριλαµβανοµένων των συµφώνων επαναγοράς και απαγορεύει την εξοµοίωση τέτοιων συµφωνιών µε το ενέχυρο. Σε περίπτωση εξοµοίωσης τέτοιου είδους συµφωνιών µε ενέχυρα το αποτέλεσµα θα είναι, εφόσον διαφέρουν οι προϋποθέσεις διασφάλισης της εγκυρότητας των συµφώνων επαναγοράς από εκείνες των ενεχύρων, να µην ικανοποιούνται οι τελευταίες και συνεπώς να είναι άκυρη ολόκληρη η συµφωνία περί παροχής ασφάλειας. Το άρθρο 7 εξαλείφει τον κίνδυνο αυτό απαγορεύοντας ρητάτο επαναχαρακτηρισµό των συµφωνιών παροχής χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας µε µεταβίβαση τίτλου. Άρθρο 8 Ο όρος "συµψηφισµός" εισήχθη πολύ πρόσφατα στα νοµικάκείµενα και χρησιµοποιείται για να καταδείξει διάφορες περιπτώσεις συµφωνιών που συνεπάγονται το συµψηφισµό. Η µορφή του συµψηφισµού που συνδέεται ειδικότερα µε τις συµφωνίες παροχής ασφάλειας είναι ο συµψηφισµός σε περίπτωση λύσης της σχέσης ( close-out netting ), που αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο του µηχανισµού εφαρµογής των συµφώνων επαναγοράς και άλλων συµφωνιών περί παροχής ασφάλειας µε µεταβίβαση τίτλου. Σύµφωνα µε τον εν λόγω συµψηφισµό, οι αµοιβαίες υποχρεώσεις των µερών επιταχύνονται ή λήγουν και αντικαθίστανται από µια υποχρέωση ενός εκ των δυο µερών να καταβάλει στο άλλο µέρος ένα ενιαίο καθαρό ποσό που αντιπροσωπεύει τη διαφοράµεταξύ των εκτιµώµενων τρεχουσών αξιών των υποχρεώσεων εκάστου των µερών. Η εγκυρότητα της µορφής αυτής συµψηφισµού είναι δυνατόν να αµφισβητηθεί µε βάση τη νοµολογία περί αφερεγγυότητας ορισµένων κρατών, µε το σκεπτικό ότι δεν συµβιβάζεται µε κάποιο υποχρεωτικό κανόνα που απαγορεύει ή περιορίζει το συµψηφισµό σε περίπτωση αφερεγγυότητας. Το άρθρο 8 παράγραφος 1 επιβεβαιώνει την εγκυρότητα των διατάξεων σχετικά µε το συµψηφισµό σε συµφωνίες περί παροχής ασφάλειας, όπως ορίζονται στο άρθρο 3, παράγραφος 1, σηµείο σ) και το άρθρο 8 παράγραφος 2 προστατεύει τις διατάξεις αυτές από την παρέµβαση δικαιούχων ή προσώπων που επιδιώκουν τη δικαστική αναγνώριση δικαιωµάτων τα οποία υπόκεινται στις διατάξεις αυτές. Άρθρο 9 Το παρόν άρθρο προβλέπει ότι οι διαδικασίες εκκαθάρισης ή τα µέτρα εξυγίανσης δεν έχουν γενικάαναδροµικάαποτελέσµατα όσον αφοράτις συµφωνίες περί παροχής χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας, όπως είναι οι κανόνες για την ώρα µηδέν (οι κανόνες αυτοί παρέχουν αναδροµική ισχύ στην έναρξη διαδικασίας αφερεγγυότητας, η οποία τεκµαίρεται ότι έχει αρχίσει το µεσονύκτιο ( ώρα µηδέν )). Το άρθρο προστατεύει τη χρηµατοοικονοµική ασφάλεια η οποία έχει παραδοθεί κατά την ηµεροµηνία, πριν όµως από την ώρα, κατάτην οποία άρχισαν οι διαδικασίες αυτόµατης ακύρωσης. 10

11 Επιπλέον, εξετάζει την αλληλεπίδραση µεταξύ ορισµένων από τους σηµαντικότερους τρέχοντες όρους που χρησιµοποιούνται σε τυποποιηµένες συµφωνίες σχετικάµε τις ασφάλειες και το δίκαιο αφερεγγυότητας (συµπληρωµατική ασφάλεια και υποκατάσταση ασφάλειας). Αποτελεί κοινό χαρακτηριστικό των συµφωνιών περί παροχής ασφάλειας µετά την αρχική παράδοση της ασφάλειας να παρατηρούνται περαιτέρω πράξεις διασφάλισης ως αποτέλεσµα των µεταβολών της τρέχουσας αξίας της ασφάλειας, της καλυπτόµενης απαίτησης ή άλλων γεγονότων που προσδιορίζονται στη σχετική συµφωνία. Οι συµφωνίες του είδους αυτού καλούνται συµφωνίες συµπληρωµατικής διασφάλισης και υποκατάστασης. Στα σηµεία 1 και 2 κατωτέρω εξετάζονται δυο διαφορετικοί τύποι συµπληρωµατικής διασφάλισης ενώ στη παράγραφο 3 εξετάζεται η υποκατάσταση της ασφάλειας: (1) Η συµπληρωµατική ασφάλεια παίζει σηµαντικό ρόλο στον περιορισµό του κινδύνου του αντισυµβαλλόµενου, επειδή επιτρέπει στους συµµετέχοντες στην αγοράνα περιορίσουν αµοιβαία τον πιστωτικό τους κίνδυνο. Αυτό επιτυγχάνεται γενικά µέσω υπολογισµών αναπροσαρµογής, βάσει των οποίων η τρέχουσα αξία της ασφάλειας συγκρίνεται µε εκείνη της ασφαλιζόµενης απαίτησης. Εάν η αξία της ασφάλειας αποδειχθεί ανεπαρκής, ο ασφαλειολήπτης ζητεί συµπληρωµατική εξασφάλιση (και αντίστοιχα, εάν από τους υπολογισµούς προκύψει µεγαλύτερη αγοραία αξία της ασφάλειας, ο ασφαλειολήπτης υποχρεούται να επιστρέψει το πλεονάζον ποσό). Οι συµφωνίες αυτές θεωρούνται ότι αποτελούν ορθή πρακτική και υποστηρίζονται από τις αρµόδιες κανονιστικές αρχές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προτείνεται η υποστήριξη της πρακτικής αυτής στην οδηγία. Η εν λόγω υποστήριξη είναι αναγκαία επειδή σε ορισµένες χώρες η συµπληρωµατική ασφάλεια µπορεί να καταστεί άκυρη µε το επιχείρηµα ότι ο ασφαλειολήπτης τυγχάνει προτιµησιακής µεταχείρισης έναντι των λοιπών δανειστών µέσω της συµπληρωµατικής εγγύησης, εάν κατά τη διάρκεια µια συγκεκριµένης περιόδου µετάτην παροχή της συµπληρωµατικής ασφάλειας (η αποκαλούµενη ύποπτη περίοδος ) ο ασφαλειοδότης καταστεί αφερέγγυος. (2) Η συµπληρωµατική ασφάλεια είναι δυνατόν να απαιτείται και σε περίπτωση επιδείνωσης της πιστοληπτικής αξιοπιστίας του ασφαλειοδότη. Η συµπληρωµατική ασφάλεια για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου δεν καλύπτεται από την παρούσα πρόταση οδηγίας επειδή έρχεται σε σύγκρουση περισσότερο άµεσα µε την πολιτική στον τοµέα της νοµοθεσίας περί αφερεγγυότητας που γενικάδεν ενθαρρύνει διατάξεις βάσει των οποίων η θέση ενός δανειστή βελτιώνεται ως αποτέλεσµα, ή κατάτη χρονική στιγµή, ενός γεγονότος που συνδέεται µε την αφερεγγυότητα ή τουλάχιστον λόγω επιδείνωσης της πιστοληπτικής ικανότητας του δανειζόµενου. (3) Όταν ως ασφάλεια παρέχεται χαρτοφυλάκιο τίτλων, έχει πολύ µεγάλη σηµασία για τον ασφαλειοδότη να είναι σε θέση να αποσύρει συγκεκριµένους τίτλους αντικαθιστώντας τους µε άλλους ισοδύναµης αξίας. Με τον τρόπο αυτό, ο ασφαλειοδότης είναι σε θέση να εξακολουθήσει να διαπραγµατεύεται τίτλους οι οποίοι έχουν δοθεί ως ασφάλεια. Για το λόγο αυτό, πολλές συµφωνίες διασφάλισης προβλέπουν τη δυνατότητα µιας τέτοιας αντικατάστασης. Σε περίπτωση αφερεγγυότητας του ασφαλειοδότη, εάν η αντικατάσταση έχει λάβει χώρα κατά τη διάρκεια ύποπτης περιόδου, είναι δυνατόν να θεωρηθεί βάσει της νοµοθεσίας περί αφερεγγυότητας ότι ο ασφαλειοδότης κατέστη περισσότερο ευάλωτος, µολονότι από οικονοµική άποψη δεν έχει παρασχεθεί καµία νέα ασφάλεια. Προτείνεται µε την οδηγία αυτή να προστατευθεί η εν λόγω αντικατάσταση επειδή αυτή δε συνεπάγεται οποιαδήποτε µείωση των περιουσιακών στοιχείων του ασφαλειοδότη. Παράλληλα, η 11

12 εισαγωγή µιας τέτοιας νοµικής αρχής θα αυξήσει τόσο την εσωτερική αξία των τίτλων όσο και την ρευστότητα των χρηµατοοικονοµικών αγορών, όπως θα συνέβαινε στην περίπτωση του δικαιώµατος του ασφαλειολήπτη να επαναχρησιµοποιήσει το ενεχυρασµένο πράγµα, σύµφωνα µε το άρθρο 6. Το άρθρο 9 παρέχει περιορισµένη προστασία στη συµπληρωµατική ασφάλεια την οποία καλείται να παράσχει ο ασφαλειοδότης βάσει των όρων της σχετικής συµφωνίας καθώς και στις υποκατάστατες ασφάλειες τις οποίες επιτρέπεται να δώσει ο ασφαλειοδότης εφόσον αποσύρει άλλη ασφάλεια. Για τους σκοπούς των υποχρεωτικών κανόνων οι οποίοι επιφέρουν ακυρότητα (όπως είναι "ύποπτες περίοδοι" βάσει της νοµοθεσίας περί αφερεγγυότητας), η συµπληρωµατική και υποκατάστατη ασφάλεια θεωρούνται ότι παρέχονται κατά την ηµεροµηνία της αρχικής σύναψης της συµφωνίας για την παροχή χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας. Άρθρο 10 Οι περισσότεροι τίτλοι στις χρηµατοπιστωτικές αγορές τηρούνται σήµερα σε λογιστική µορφή σε λογαριασµούς τίτλων σε θεµατοφύλακες, καταπιστευµατοδόχους ή συστήµατα διακανονισµού, µε απόδειξη της ύπαρξης εµπράγµατων δικαιωµάτων στους σχετικούς τίτλους ή για την παράδοση ή για τη µεταβίβασή τους. Το γεγονός αυτό προκάλεσε ορισµένες δυσκολίες στην εφαρµογή της παραδοσιακής αρχής περί σύγκρουσης των νοµοθεσιών, βάσει της οποίας οι εµπράγµατες πτυχές σε περίπτωση διάθεσης του πράγµατος, διέπονται από το δίκαιο του τόπου στον οποίο βρίσκεται το υπό εξέταση στοιχείο τη συγκεκριµένη στιγµή (lex situs ou lex rei sitae), δεδοµένου ότι είναι δύσκολος ο προσδιορισµός του τόπου των τίτλων αυτών. Η κατάσταση αυτή δηµιουργεί έλλειψη ασφάλειας του δικαίου σχετικά µε το δίκαιο προς το οποίο πρέπει να συµµορφώνονται οι ασφαλειοδότες και οι ασφαλειολήπτες κατάτη δηµιουργία και τη διασφάλιση των δικαιωµάτων τους στην ασφάλεια. Οι δυσκολίες είναι ιδιαίτερα έντονες εάν οι τίτλοι παρακρατούνται από µια σειρά διαµεσολαβητών σε διαφορετικές χώρες. Το παρόν άρθρο δηµιουργεί ασφάλεια του δικαίου µε την εφαρµογή της αρχής που αναφέρεται στο άρθρο 9 παράγραφος 2 της οδηγίας για το αµετάκλητο του διακανονισµού των συστηµάτων πληρωµών στις συµφωνίες για την παροχή χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας γενικά, όταν η ασφάλεια συνίσταται σε τίτλους σε λογιστική µορφή ή σε µετρητά. Αυτό σηµαίνει ότι τα θέµατα που αναφέρονται στην παράγραφο 3 θα διέπονται από το δίκαιο της χώρας του σχετικού διαµεσολαβητή όπως διευκρινίζεται στην παράγραφο 2 µέσω του οποίου ο ασφαλειολήπτης παρακρατεί το δικαίωµάτου, που είναι το µόνο µέρος όπου υπάρχει άµεση απόδειξη του δικαιώµατος του ασφαλειολήπτη. Η προσέγγιση αυτή είναι γνωστή ως "Προσέγγιση του τόπου του σχετικού διαµεσολαβητή" (PRIMA). Το παρόν άρθρο εφαρµόζεται ανεξάρτητα από το εάν η ασφάλεια παρακρατείται εντός της Κοινότητας. Ο λόγος είναι ότι η ασφάλεια αποτελείται συχνά από τίτλους από διάφορα κράτη (συµπεριλαµβανοµένων και τρίτων χωρών) και είναι σηµαντικό να καθιερωθεί σαφής και συνεκτική προσέγγιση στην αντιµετώπιση στης σύγκρουσης νοµοθεσιών στο εσωτερικό της Κοινότητας. Το γεγονός ότι η πρόταση οδηγίας επηρεάζει ασφάλειες που παρακρατούνται εκτός της Κοινότητας δεν σηµαίνει ότι έχει εξωεδαφικάαποτελέσµατα. Η οδηγία επηρεάζει µόνο τη νοµοθεσία των κρατών µελών συµπεριλαµβανοµένων των κανόνων τους περί σύγκρουσης νοµοθεσιών. Οι κανόνες αυτοί αναφέρονται στο δίκαιο τρίτων χωρών, σε περιπτώσεις στις οποίες η ασφάλεια παρακρατείται εκτός της Κοινότητας, µε την εφαρµογή ενός κοινοτικού κανόνα περί σύγκρουσης νοµοθεσιών. Με άλλα λόγια, η οδηγία συµπληρώνει την ερµηνεία του ήδη υπάρχοντος κανόνα lex rei sitae προσδιορίζοντας τον 12

13 τόπο της ασφάλειας σε λογιστική µορφή. Ο κανόνας lex rei sitae ήδη απευθύνεται στη νοµοθεσία εκτός Κοινότητας και συνεπώς η οδηγία πρέπει να πράξει το ίδιο συµπληρώνοντας τον κανόνα αυτό. Η παραποµπή στην παράγραφο 3 στη γένεση ενός δικαιώµατος δεν εξετάζει το δίκαιο που διέπει τη συµφωνία περί παροχής ασφάλειας. Το δίκαιο αυτό θα είναι εκείνο που θα επιλέξουν τα µέρη σύµφωνα µε τη Σύµβαση της Ρώµης περί του εφαρµοστέου δικαίου στις συµβατικές υποχρεώσεις. Άρθρα 11 και 12 Η Επιτροπή επικουρούµενη από την επιτροπή κινητών αξιών 5 επανεξετάζει, όταν κρίνεται αναγκαίο, τα όρια που αντιστοιχούν στην κεφαλαιακή βάση και στα ακαθάριστα στοιχεία του ενεργητικού βάσει του άρθρου 2 σχετικάµε τον ασφαλειοδότη και τον ασφαλειολήπτη, ώστε να ληφθούν υπόψη οι νέες εξελίξεις την πρακτική της αγοράς. Άρθρα 13 έως 15 Πρόκειται για τυποποιηµένα άρθρα. 5 ΕΕ L..., σελ. 13

14 Πρόταση Ο ΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τις συµφωνίες περί παροχής ασφάλειας ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη: τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ιδιαίτερα το άρθρο 95, την πρόταση της Επιτροπής 6, τη γνώµη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας 7, την γνώµη της Οικονοµικής και Κοινωνικής Επιτροπής 8, τη γνώµη της Επιτροπής των Περιφερειών 9, αποφασίζοντας σύµφωνα µε τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 251 της συνθήκης 10, Εκτιµώντας τα εξής: (1) Η οδηγία 98/26/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 19ης Μαίου 1998, σχετικάµε το αµετάκλητο του διακανονισµού στα συστήµατα πληρωµών και στα συστήµατα διακανονισµού αξιογράφων 11 αποτέλεσε βάση για την δηµιουργία ενός υγιούς νοµικού πλαισίου για τα ανωτέρω συστήµατα. Η εφαρµογή της οδηγίας αυτής κατέδειξε τη σηµασία περιορισµού του εγγενούς συστηµικού κινδύνου των συστηµάτων αυτών ο οποίος απορρέει από την επίδραση των διαφόρων νοµοθεσιών και τα οφέλη από την ύπαρξη κοινών κανόνων σε σχέση µε την ασφάλεια που συστήνεται στο πλαίσιο των συστηµάτων αυτών. (2) Στην ανακοίνωσή της τής 11ης Μαίου 1999 προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο µε τίτλο "εφαρµογή του πλαισίου για τις χρηµατοπιστωτικές αγορές: πρόγραµµα δράσης" 12, η Επιτροπή ανέλαβε, µετάαπό διαβουλεύσεις µε ειδικούς επί των θεµάτων αυτών καθώς και µε τις εθνικές αρχές, να εκπονήσει νέες προτάσεις νοµοθετικής δράσης στον εν λόγω τοµέα, ζητώντας την πραγµατοποίηση περαιτέρω προόδου σε σχέση µε αυτή της οδηγίας 98/26/ΕΚ ΕΕ C,,σ.. Γνωµοδότηση της [] ΕΕ C,,σ. ΕΕ C,,σ.. ΕΕ C,,σ.. ΕΕ L166, , σ. 45. COM(1999)232 τελικό. 14

15 (3) Πρέπει να δηµιουργηθεί ένα κοινοτικό καθεστώς για την παροχή τίτλων και µετρητών ως ασφάλειας τόσο στο πλαίσιο του ενεχύρου όσο και στο πλαίσιο της µεταφοράς τίτλου, συµπεριλαµβανοµένων των συµφώνων επαναγοράς (repos). Αυτό θα συµβάλει στην ενοποίηση και οικονοµικότερη λειτουργία των χρηµατοοικονοµικών αγορών καθώς και στην σταθερότητα του χρηµατοπιστωτικού συστήµατος της Κοινότητας, στηρίζοντας µε τον τρόπο αυτό την ελευθερία παροχής υπηρεσιών και την ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων στην ενιαία αγοράχρηµατοπιστωτικών υπηρεσιών. Η παρούσα οδηγία εστιάζεται στην παροχή ασφάλειας µεταξύ δύο µερών τα οποία συνάπτουν σχετική συµφωνία. (4) Για να βελτιωθεί η ασφάλεια του δικαίου στις ανωτέρω συµφωνίες, τα κράτη µέλη πρέπει να φροντίσουν ώστε να µην εφαρµόζονται ορισµένες διατάξεις περί αφερεγγυότητας σε τέτοιου είδους συµφωνίες, ιδιαίτερα εκείνες οι οποίες έχουν ως αποτέλεσµα να αναστείλουν την ουσιαστική εκτέλεση της ασφάλειας ή να καταστήσουν αβέβαιη την ισχύ τρεχουσών τεχνικών όπως ο συµψηφισµός σε περίπτωση λύσης της σχέσης, η παροχή συµπληρωµατικής διασφάλισης µε τη µορφή πρόσθετης ασφάλειας και υποκατάστασης ασφάλειας. (5) Η αρχή στην οδηγία 98/26/ΕΚ, βάσει της οποίας το δίκαιο που εφαρµόζεται στις ασφάλειες επί τίτλων σε λογιστική µορφή είναι εκείνο της χώρας στην οποία βρίσκεται το σχετικό µητρώο, ο λογαριασµός ή το κεντρικό σύστηµα καταθέσεων, πρέπει να επεκταθεί ώστε να δηµιουργηθεί η αναγκαία ασφάλεια του δικαίου στην χρήση τέτοιου είδους τίτλων οι οποίοι παρακρατούνται σε διασυνοριακό επίπεδο και χρησιµοποιούνται ως ασφάλεια βάσει του πεδίου εφαρµογής της παρούσας οδηγίας. (6) Για να περιοριστούν οι διοικητικές επιβαρύνσεις των συµµετεχόντων οι οποίοι χρησιµοποιούν ως ασφάλεια τίτλους σε λογιστική µορφή, η µόνη προϋπόθεση διασφάλισης της ισχύος πρέπει να είναι η κοινοποίηση του δικαιώµατος και η καταχώρησή του από τον σχετικό φορέα ο οποίος τηρεί το λογαριασµό, ενώ για τους τίτλους στον κοµιστή η απαίτηση αυτή πρέπει να έχει τη µορφή παράδοσης της ασφάλειας. (7) Η απλοποίηση της χρήσης ασφαλειών µέσω του περιορισµού των διοικητικών επιβαρύνσεων θα συµβάλει στην αποτελεσµατικότητα των διασυνοριακών πράξεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των εθνικών κεντρικών τραπεζών των κρατών µελών που συµµετέχουν στην Οικονοµική και Νοµισµατική Ένωση, που είναι αναγκαίες για την εφαρµογή της κοινής νοµισµατικής πολιτικής. Περαιτέρω, η παροχή περιορισµένης προστασίας των εν λόγω συµφωνιών από ορισµένους κανόνες του δικαίου περί αφερεγγυότητας θα διευκολύνει επιπλέον γενικότερα την κοινή νοµισµατική πολιτική, στο πλαίσιο της οποίας οι συµµετέχοντες στην χρηµαταγορά εξισορροπούν µεταξύ τους την συνολική ρευστότητα της αγοράς µέσω διασυνοριακών πράξεων οι οποίες υποστηρίζονται µε ασφάλειες. (8) Ο κανόνας lex rei sitae, (σύµφωνα µε τον οποίο το εφαρµοστέο δίκαιο για τον προσδιορισµό του κατάπόσο µια συµφωνία περί παροχής ασφάλειας πληροί τις κατάλληλες προϋποθέσεις διασφάλισης των δικαιωµάτων και είναι αντιτάξιµη έναντι τρίτων, είναι το δίκαιο του κράτους στο οποίο βρίσκεται η ασφάλεια, συµπεριλαµβανοµένων των τρίτων χωρών), αναγνωρίζεται σήµερα από όλα τα κράτη µέλη. Ο τόπος στον οποίο συστήνεται µια ασφάλεια επί τίτλου σε λογιστική µορφή πρέπει να καθορισθεί. Εάν ο ασφαλειολήπτης έχει συνάψει έγκυρη και αποτελεσµατική συµφωνία διασφάλισης σύµφωνα µε το δίκαιο που ισχύει στη χώρα στην οποία τηρείται ο σχετικός λογαριασµός, ανεξάρτητα από το εάν πρόκειται για 15

16 κράτος µέλος ή µη, τότε η εγκυρότητα έναντι οιουδήποτε άλλου τίτλου ή δικαιώµατος και το εκτελεστό της ασφάλειας πρέπει να διέπονται µόνο από το δίκαιο της χώρας αυτής, αποφεύγοντας µε τον τρόπο αυτό την έλλειψη ασφάλειας του δικαίου ως αποτέλεσµα άλλης απρόβλεπτης νοµοθετικής ρύθµισης. (9) Πρέπει επίσης να ενισχυθούν οι δυνατότητες κοινοτικών αντισυµβαλλοµένων να συνάπτουν συµφωνίες διασφάλισης µε µέρη από τρίτες χώρες, τα δε κράτη µέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι σε τέτοιες συµφωνίες δεν εφαρµόζονται ορισµένες διατάξεις περί αφερεγγυότητας. Οι εξαιρέσεις αυτές πρέπει συνεπώς να ισχύουν για τον κοινοτικό ασφαλειοδότη, ανεξάρτητα όταν ο ασφαλειολήπτης προέρχεται από τρίτη χώρα. (10) Πρέπει να προστατευθεί η εφαρµογή της ρήτρας συµψηφισµού, όχι µόνο ως µηχανισµού εκτέλεσης των συµφωνιών παροχής ασφάλειας µε µεταβίβαση τίτλου συµπεριλαµβανοµένων και των συµφώνων επαναγοράς αλλά ευρύτερα, όταν η ρήτρα συµψηφισµού αποτελεί µέρος µιας συµφωνίας παροχής ασφάλειας. Οι υγιείς πρακτικές διαχείρισης του κινδύνου που χρησιµοποιούνται συχνότερα στις χρηµατοοικονοµικές αγορές πρέπει να προστατευθούν παρέχοντας τη δυνατότητα στους οικονοµικούς φορείς να διαχειρίζονται και να περιορίζουν τα πιστωτικάτους ανοίγµατα που απορρέουν από όλα τα είδη των χρηµατοοικονοµικών πράξεων σε καθαρή βάση ο πιστωτικός κίνδυνος υπολογίζεται µε την πρόσθεση όλων των τρεχόντων κινδύνων στο πλαίσιο όλων των εκκρεµών συναλλαγών µε ένα αντισυµβαλλόµενο, αντισταθµίζοντας συµµετρικές θέσεις ώστε να προκύψει ένα ενιαίο συνολικό ποσό το οποίο συγκρίνεται µε την τρέχουσα αξία της ασφάλειας. (11) Πρέπει να προστατευθούν οι υγιείς πρακτικές της αγοράς που ευνοούν οι κανονιστικές αρχές, βάσει των οποίων οι συµµετέχοντες στην χρηµατοπιστωτική αγοράχρησιµοποιούν τις συµφωνίες πρόσθετης ασφάλειας για να διαχειρισθούν και να µειώσουν τον µεταξύ τους πιστωτικό κίνδυνο µε υπολογισµούς της τρέχουσας αξίας του πιστωτικού ανοίγµατος και της αξίας της ασφάλειας και ανάλογα µε το αποτέλεσµα απαιτούν συµπληρωµατική ασφάλεια ή επιστρέφουν το πλεόνασµα της ασφάλειας. Ωστόσο δεν πρέπει να προστατεύεται η παροχή συµπληρωµατικής ασφάλειας η οποία απαιτείται λόγω επιδείνωσης της πιστοληπτικής ικανότητας του ασφαλειοδότη, επειδή κάτι τέτοιο αντιτίθεται στη βασική φιλοσοφία της νοµοθεσίας περί αφερεγγυότητας των κρατών µελών, η οποία αποθαρρύνει τη θέσπιση διατάξεων µέσω των οποίων η θέση του πιστωτή βελτιώνεται εξαιτίας ενός γεγονότος που συνδέεται µε την αφερεγγυότητα του δανειζόµενου. (12) Για να µειωθεί ο συστηµικός κίνδυνος στις κοινοτικές χρηµατοπιστωτικές αγορές, πρέπει να περιοριστούν οι διατυπώσεις οι οποίες είναι δυνατόν να απαιτούνται για την κατάρτιση µιας συµφωνίας παροχής ασφάλειας. Οι κυρώσεις για την παραβίαση των διατυπώσεων αυτών δεν πρέπει να περιλαµβάνουν την ακυρότητα µιας τέτοιας συµφωνίας. (13) Πρέπει να καταστεί δυνατή η παροχή ασφάλειας σε µετρητά, τόσο µε την µεταφορά τίτλου όσο και µε την σύσταση ενεχύρου που να προστατεύονται αντίστοιχα από την αναγνώριση του συµψηφισµού ή από την ενεχυρίαση της ασφάλειας σε µετρητά. Ο ασφαλειοδότης πρέπει συνεπώς να είναι σε θέση να διατηρεί την κυριότητα των ενεχυραζόµενων µετρητών και να προστατεύεται σε περιπτώσεις πτώχευσης του ασφαλειολήπτη. Το γεγονός αυτό έχει ιδιαίτερη σηµασία στις συχνές περιπτώσεις στις οποίες τα µετρητάχρησιµοποιούνται για υποκατάσταση κινητών αξιών. 16

17 (14) εδοµένου ότι τα µέτρα που είναι αναγκαία για την εφαρµογή της παρούσας οδηγίας είναι µέτρα γενικού χαρακτήρα κατάτην έννοια του άρθρου 2 της απόφασης 1999/468/ΕΚ του Συµβουλίου της 28ης Ιουνίου 1999 για τον καθορισµό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρµοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή 13, πρέπει να εγκρίνονται µε βάση την κανονιστική διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 5 της απόφασης αυτής. (15) Η παρούσα πράξη συµφωνεί µε τα θεµελιώδη δικαιώµατα και ακολουθεί τις αρχές που ορίζονται ιδιαίτερα στον Χάρτη Θεµελιωδών ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως γενικές αρχές κοινοτικού δικαίου 14. (16) Σύµφωνα µε τις αρχές της επικουρικότητας και αναλογικότητας, οι στόχοι της προτεινόµενης δράσης, για τη δηµιουργία ενός ελάχιστου καθεστώτος σχετικά µε τη χρήση χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας, δεν µπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη µέλη και είναι δυνατόν, συνεπώς, εξ αιτίας του εύρους και των αποτελεσµάτων του εγχειρήµατος, να επιτευχθούν καλύτερα από την Κοινότητα. Η παρούσα οδηγία περιορίζεται στο ελάχιστο απαιτούµενο ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί και δεν θεσπίζει µέτρα που να υπερβαίνουν τα αναγκαία προς το σκοπό αυτό. ΕΞΕ ΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ Ο ΗΓΙΑ: Αρθρο 1-Αντικείµενο Η παρούσα οδηγία ορίζει το κοινοτικό καθεστώς που εφαρµόζεται στις συµφωνίες παροχής χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας µεταξύ ασφαλειοδότη και ασφαλειολήπτη. Άρθρο 2-Πεδίο εφαρµογής 1. Η παρούσα οδηγία εφαρµόζεται στις συµφωνίες παροχής χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας οι οποίες ικανοποιούν τις απαιτήσεις που ορίζονται στις παραγράφους 2, 3 και Η συµφωνία πρέπει να καταρτίζεται ή η ύπαρξή της να αποδεικνύεται εγγράφως και να υπογράφεται από τον ασφαλειοδότη ή εξ ονόµατός του. 3. Η συµφωνία πρέπει να περιλαµβάνει ακόλουθες διατάξεις: (α) (β) πρέπει να προσδιορίζει την ασφάλεια στην οποία εφαρµόζεται για το σκοπό αυτό, αρκεί η συµφωνία να προσδιορίζει το λογαριασµό στον οποίο µπορεί να πιστώνεται εκάστοτε η χρηµατοοικονοµική ασφάλεια πρέπει να περιγράφει τις χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις που καλύπτει η παρεχόµενη ασφάλεια. Όταν πρόκειται για συγκεκριµένη κατηγορία ή είδος υποχρεώσεων, πρέπει να περιγράφεται η κατηγορία ή το είδος των υποχρεώσεων για τις οποίες παρέχεται η ασφάλεια ΕΕ L 184, , σ. 23. ΕΕ C 364, , σ. 1 17

18 (γ) εφόσον πρόκειται για συµφωνία εγγυοδοσίας µε την παροχή χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας και η χρηµατοοικονοµική ασφάλεια συνίσταται ή περιλαµβάνει µετρητά, η συµφωνία πρέπει να προβλέπει ότι τα µετρητάκατατίθενται ή µεταβιβάζονται στον ασφαλειολήπτη ή κατατίθενται ή µεταβιβάζονται σε τρίτο για λογαριασµό του ασφαλειολήπτη ή κατατίθενται σε λογαριασµό σε κάποιο τρίτο που έχει υποδειχθεί ως λογαριασµός ο οποίος διέπεται από την ανωτέρω συµφωνία. (δ) (ε) (στ) εάν η συµφωνία αφορά την παροχή χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας µε την µεταβίβαση τίτλου και η χρηµατοοικονοµική ασφάλεια συνίσταται ή περιλαµβάνει µετρητά, η συµφωνία πρέπει να προβλέπει ότι τα µετρητά κατατίθενται ή µεταβιβάζονται στον ασφαλειολήπτη ή σε τρίτο για λογαριασµό του ασφαλειολήπτη όταν η χρηµατοοικονοµική ασφάλεια συνίσταται ή περιλαµβάνει αξιόγραφα στον κοµιστή, η συµφωνία πρέπει να προβλέπει ότι τα αξιόγραφα αυτά παραδίδονται στον ασφαλειολήπτη ή σε άλλο πρόσωπο που ενεργεί ως αντιπρόσωπος ή καταπιστευµατοδόχος για λογαριασµό του ασφαλειολήπτη εάν πρόκειται για εγγυοδοτική συµφωνία µε την παροχή χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας και η τελευταία συνίσταται ή περιλαµβάνει τίτλους σε λογιστική µορφή, η συµφωνία πρέπει να προβλέπει ότι η ασφάλεια επί τίτλων σε λογιστική µορφή: (i) (ii) µεταβιβάζεται σε κάποιο σχετικό λογαριασµό ασφάλειας επί τίτλων ή ότι παρακρατείται διαφορετικάκαι υποδεικνύεται ως παρακρατούµενη έτσι ώστε να φαίνεται ότι παρακρατείται για λογαριασµό του ασφαλειοδότη αλλάυπόκειται στους όρους της σχετικής εγγυοδοτικής συµφωνίας (ζ) εάν η συµφωνία αφορά την παροχή χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας µε µεταβίβαση τίτλου και η χρηµατοοικονοµική ασφάλεια συνίσταται ή περιλαµβάνει αξιόγραφα σε λογιστική µορφή, η συµφωνία πρέπει να προβλέπει ότι η εν λόγω ασφάλεια µεταβιβάζεται σε λογαριασµό στο όνοµα του ασφαλειολήπτη ή σε λογαριασµό στο όνοµα άλλου προσώπου που υποδεικνύεται από τον ασφαλειολήπτη. 4. Ο ασφαλειοδότης και ο ασφαλειολήπτης πρέπει να είναι: (α) (β) δηµόσια αρχή ή κεντρική τράπεζα χρηµατοπιστωτικό ίδρυµα υποκείµενο σε προληπτική εποπτεία ή (γ) πρόσωπο, πλην φυσικού, του οποίου η κεφαλαιακή βάση υπερβαίνει τα 100 εκατ. ευρώ ή του οποίου τα ακαθάριστα στοιχεία του ενεργητικού υπερβαίνουν τα 1000 εκατ. ευρώ κατάτην στιγµή της ουσιαστικής παράδοσης της χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας, σύµφωνα µε τις πλέον πρόσφατες χρηµατοοικονοµικές καταστάσεις οι οποίες έχουν δηµοσιευθεί το πολύ δύο χρόνια από την εν λόγω χρονική στιγµή. 18

19 5. Εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 9, η παρούσα οδηγία δεν εφαρµόζεται σε οποιαδήποτε χρηµατοοικονοµική ασφάλεια εκτός αν και µέχρις ότου η χρηµατοοικονοµική αυτή ασφάλεια παραδοθεί πραγµατικά, µεταβιβασθεί, παρακρατηθεί ή υποδειχθεί ως παρακρατούµενη µε βάση την σχετική συµφωνία. 6. Οι χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις που καλύπτονται από συµφωνία περί παροχής ασφάλειας είναι δυνατόν να συνίστανται ή να περιλαµβάνουν: (α) µελλοντικές, ενδεχόµενες ή αναµενόµενες υποχρεώσεις (συµπεριλαµβανοµένων και εκείνων που απορρέουν από µια βασική ή παρόµοια συµφωνία) (β) (γ) υποχρεώσεις που έχει προς τον ασφαλειολήπτη κάποιο πρόσωπο εκτός του ασφαλειοδότη ή υποχρεώσεις συγκεκριµένης κατηγορίας ή είδους οι οποίες προκύπτουν σε διάφορες χρονικές στιγµές. Άρθρο 3 Ορισµοί 1. Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας: (α) "συµφωνία περί παροχής χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας" σηµαίνει την συµφωνία περί παροχής ασφάλειας µε µεταβίβαση τίτλου ή τη συµφωνία εγγυοδοσίας µε την παροχή ασφάλειας (β) (γ) "συµφωνία περί παροχής ασφάλειας µε µεταβίβαση τίτλου" σηµαίνει µια συµφωνία πώλησης και επαναγοράς ή µια συµφωνία βάσει της οποίας ο ασφαλειοδότης µεταβιβάζει την κυριότητα της ασφάλειας στον ασφαλειολήπτη µε σκοπό τη διασφάλιση της εκπλήρωσης των καλυπτόµενων υποχρεώσεων "συµφωνία εγγυοδοσίας µε παροχή χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας" σηµαίνει µια συµφωνία βάσει της οποίας ο ασφαλειοδότης διαθέτει ή παραδίδει χρηµατοοικονοµική ασφάλεια ως εγγύηση στον ασφαλειολήπτη, µε σκοπό την διασφάλιση της εκπλήρωσης των καλυπτόµενων χρηµατοοικονοµικών υποχρεώσεων η κυριότητα της ασφάλειας παραµένει στον ασφαλειοδότη εκτός εάν και µέχρις ότου η χρηµατοοικονοµική ασφάλεια µεταβιβασθεί ή περιέλθει στον ασφαλειολήπτη ή µεταβιβασθεί σε τρίτο ως αποτέλεσµα: (i) (ii) της άσκησης των δικαιωµάτων του ασφαλειολήπτη που απορρέουν από την επέλευση γεγονότος το οποίο συνεπάγεται εκτέλεση ή της άσκησης δικαιώµατος χρήσης (δ) "σύµφωνο πώλησης και επαναγοράς" είναι η συµφωνία βάσει της οποίας ο ασφαλειοδότης πωλεί χρηµατοπιστωτικάµέσα ή άµεσα ή έµµεσα δικαιώµατα σε τέτοιου είδους µέσα σε κάποιον ασφαλειολήπτη βάσει συµφώνου µε το οποίο ο ασφαλειοδότης αναλαµβάνει να αγοράσει και ο ασφαλειολήπτης να πωλήσει ισοδύναµα χρηµατοπιστωτικάµέσα σε µελλοντική ηµεροµηνία (την "ηµεροµηνία επαναγοράς") ή όταν ζητηθεί, και σε τιµή (την "τιµή 19