Άγνοια Αστρονομίας: Διερεύνηση της άγνοιας της σχολικής κοινότητας σχετικά με μερικές από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις όλων των εποχών

Transcript

1 Άγνοια Αστρονομίας: Διερεύνηση της άγνοιας της σχολικής κοινότητας σχετικά με μερικές από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις όλων των εποχών Β ΛΥΚΕΙΟΥ: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

2 Περιεχόμενα Υπόθεμα: Γαλαξίες και το Σύμπαν - Ομάδα: Project X...5 Λίγα λόγια για το γενικό θέμα της ερευνητικής εργασίας...6 Η μέθοδος που ακολουθήσαμε συνοπτικά...6 Τι κάναμε αναλυτικά:...7 Δημιουργία ερωτηματολογίων:...7 Ποιο ήταν το ερωτηματολόγιο:...7 Οι ερωτήσεις της ομάδας μας: Διανομή και συλλογή ερωτηματολογίων: Πόσα ερωτηματολόγια λάβαμε πίσω συμπληρωμένα: Δυσκολίες που συναντήσαμε: Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Με ποιον τρόπο αντιμετωπίζουμε την άγνοια που είναι φανερή: Τι υλικό κατασκευάσαμε για να ενημερώσουμε τη σχολική κοινότητα; Παρουσίαση στην ημερίδα Γενικό συμπέρασμα: Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν Υπόθεμα: Αστροναύτες και εξωγήινοι - Ομάδα: Anorymous Λίγα λόγια για το γενικό θέμα της ερευνητικής εργασίας Η μέθοδος που ακολουθήσαμε συνοπτικά Δημιουργία ερωτηματολογίων: Ποιο ήταν το ερωτηματολόγιο: Ερωτηματολόγιο του Project Αστρονομίας Οι ερωτήσεις της ομάδας μας: Διανομή και συλλογή ερωτηματολογίων: Σε ποιους μοίρασε η ομάδα μας ερωτηματολόγια: Πόσα ερωτηματολόγια λάβαμε πίσω συμπληρωμένα: Δυσκολίες που συναντήσαμε: Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Επεξεργασία των συγκεκριμένων ερωτήσεών μας: Συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε: Με ποιον τρόπο αντιμετωπίζουμε την άγνοια που είναι φανερή: Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

3 Γενικό συμπέρασμα Ανακεφαλαίωση Τι μάθαμε κάνοντας την ερευνητική εργασία Αξιολόγηση της δουλειάς μας σαν ομάδα Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν Υπόθεμα: Αστερισμοί - Ομάδα: Constellation IV Λίγα λόγια για το γενικό θέμα της ερευνητικής εργασίας Το τμήμα της εργασίας που διερεύνησε η ομάδα μας: Η μέθοδος που ακολουθήσαμε συνοπτικά Δημιουργία ερωτηματολογίων: Περιγραφή της διαδικασίας δημιουργίας του ερωτηματολογίου: Ποιο ήταν το ερωτηματολόγιο: Οι ερωτήσεις της ομάδας μας: Διανομή και συλλογή ερωτηματολογίων: Σε ποιους μοίρασε η ομάδα μας ερωτηματολόγια: Πόσα ερωτηματολόγια λάβαμε πίσω συμπληρωμένα: Δυσκολίες που συναντήσαμε: Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Σχετικοί πίνακες: Σχετικές γραφικές παραστάσεις: Συμπέρασμα Mε ποιον τρόπο αντιμετωπίζουμε την άγνοια που είναι φανερή: Οι σωστές απαντήσεις στις ερωτήσεις μας με αναλυτική εξήγηση χρησιμοποιώντας τις σημερινές γνώσεις της αστρονομίας: Τι υλικό κατασκευάσαμε για να ενημερώσουμε τη σχολική κοινότητα: Παρουσίαση στην ημερίδα Γενικό συμπέρασμα Ανακεφαλαίωση Τι μάθαμε κάνοντας την ερευνητική εργασία Αξιολόγηση της δουλειάς μας σαν ομάδα Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν Πρωτογενείς: Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

4 Δευτερογενείς: Υπόθεμα: Η αρχή του Σύμπαντος και η εξέλιξή του - Ομάδα: Project Λίγα λόγια για το γενικό θέμα της ερευνητικής εργασίας Η μέθοδος που ακολουθήσαμε συνοπτικά Περιγραφή της διαδικασίας δημιουργίας του ερωτηματολογίου: Ποιο ήταν το ερωτηματολόγιο: Ερωτηματολόγιο του Project Αστρονομίας Οι ερωτήσεις της ομάδας μας: Σε ποιους μοίρασε η ομάδα μας ερωτηματολόγια: Πόσα ερωτηματολόγια λάβαμε πίσω συμπληρωμένα: Δυσκολίες που συναντήσαμε: Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Με ποιον τρόπο αντιμετωπίζουμε την άγνοια που είναι φανερή: ΕΠΙΛΟΓΟΣ Γενικό συμπέρασμα Ανακεφαλαίωση Τι μάθαμε κάνοντας την ερευνητική εργασία Αξιολόγηση της δουλειάς μας σαν ομάδα Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν Υπόθεμα: Οι αστέρες - Ομάδα: Dark Universe Γενικά Η μέθοδος που ακολουθήσαμε συνοπτικά Περιγραφή της διαδικασίας δημιουργίας του ερωτηματολογίου: Ποιο ήταν το ερωτηματολόγιο: Σε ποιους μοίρασε η ομάδα μας ερωτηματολόγια: Δυσκολίες που συναντήσαμε: Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Επεξεργασία των συγκεκριμένων ερωτήσεών μας: Συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε: Με ποιον τρόπο αντιμετωπίζουμε την άγνοια που είναι φανερή: Τι υλικό κατασκευάσαμε για να ενημερώσουμε τη σχολική κοινότητα; Σχετικές φωτογραφίες Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

5 Βασικά στοιχεία της παρουσίασης Ανακεφαλαίωση Αξιολόγηση της δουλειάς μας σαν ομάδα: Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν Πρωτογενείς: Δευτερογενείς: Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

6 Υπόθεμα: Γαλαξίες και το Σύμπαν - Ομάδα: Project X Μέλη: Μπουγκάνζα Σοφία Νεγρεπόντη Μαργαρίτα Πίστη Αμαλία Ελένη Ταρκαζίκη Δήμητρα 5 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

7 Λίγα λόγια για το γενικό θέμα της ερευνητικής εργασίας Το θέμα της εργασίας είναι γενικά η άγνοια σε ερωτήματα που αφορούν την αστρονομία. Το τμήμα της εργασίας που διερεύνησε η ομάδα μας αφορούσε τους γαλαξίες και τις μαύρες τρύπες. Ασχοληθήκαμε πιο συγκεκριμένα με τους ορισμούς: γαλαξίες, διαγαλαξιακή ύλη και μαύρες τρύπες. Επιπροσθέτως, με το σχήμα των γαλαξιών, την απόσταση μεταξύ τους και τη σχέση τους με τη γη. Η μέθοδος που ακολουθήσαμε συνοπτικά 1) Δημιουργήσαμε μια σειρά από ερωτήσεις από τις οποίες προσπαθήσαμε να εντοπίσουμε το ποσοστό των ανθρώπων που έχουν βασικές ή καθόλου γνώσεις, όσον αφόρα το θέμα της αστρονομίας. 2) Η ομάδα μας διένειμε ερωτηματολόγια στις τάξεις της Γ Λυκείου. Επεξεργαστήκαμε όλα τα ερωτηματολόγια ώστε σε πρώτη φάση να εντοπίσουμε τυχόν σφάλματα και αφού μοιράστηκαν τα ελέγξαμε για να προσδιορίσουμε και να καταγράψουμε τα αποτελέσματα. 3) Αρχικά, αναζητήσαμε τις απαντήσεις στο διαδίκτυο και σε άλλες πηγές. Έπειτα, συντάξαμε σύντομα κείμενα για την διευκόλυνσή μας στην τελική δημιουργία της παρουσίασής μας. 4) Το μεγαλύτερο ποσοστό των ερωτηθέντων, ακόμα και καθηγητές αγνοούσε βασικές αστρονομικές έννοιες. 5) Αφιερώσαμε μια ολόκληρη μέρα στην ενημέρωση των συμμαθητών και των καθηγητών μας, μέσω παρουσιάσεων, κατασκευών, βιντεοπροβολών και πόστερ. 6) Αποφασίστηκε να γίνει μια παρουσίαση μέσω power point. 6 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

8 Τι κάναμε αναλυτικά: Δημιουργία ερωτηματολογίων: Αρχικά, συγκεντρώσαμε πληροφορίες σχετικά με τους γαλαξίες και τις μαύρες τρύπες. Στη συνέχεια, επιλέξαμε τις ερωτήσεις που θα συμπεριλαμβάνονταν στα ερωτηματολόγια. Τέλος, παραθέσαμε τις σωστές και λανθασμένες απαντήσεις για τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου. Ποιο ήταν το ερωτηματολόγιο: Πρότυπο Πειραματικό Γ.Ε.Λ. Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά 1. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στον Άρη; α. 4 β. 0 γ. 2 δ Πότε έγινε η πρώτη αποστολή στην Σελήνη; α β γ δ. ποτέ 3. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στη Σελήνη; α. 34 β. 12 γ. 0 δ Πόσο χρόνο διαρκεί μια αποστολή στη Σελήνη; α. 2,5 μήνες β. 2+ χρόνια γ. 1 εβδομάδα δ. 16 μήνες 5. Τώρα, που βρίσκονται οι αστροναύτες σε σχέση με τη Γη; α. 2 km β km γ. 400km δ km 6. Ποια είναι η μεγαλύτερη απόσταση που έχει διανύσει επανδρωμένο σκάφος εκτός Γης; α km β. 150 km γ km δ. 0 km 7. Τι είναι τα UFO; α. Διαστημόπλοια β. Εξωγήινοι γ. Όπλα δ. Προϊόν φαντασίας. 8. Πότε ήρθε ο άνθρωπος σε επαφή με εξωγήινο για πρώτη φορά; 7 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

9 α β π.χ γ δ. κανένα από τα παραπάνω 9. Από ποιόν έχει αποδειχθεί επιστημονικά η ύπαρξη εξωγήινων ; α. Stephen Hawking β. Albert Einstein γ. Edwin Hubble δ. δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά κάτι τέτοιο 10. Τι είναι αστερισμοί; α. Συγκροτήματα αστεριών που βρίσκονται κοντά το ένα στο άλλο β. Ομαδοποιημένα αστέρια από τον άνθρωπο γ. Μακρινοί γαλαξίες δ. Ηλιακά συστήματα 11. Τι είναι οι αστρολάβοι ; α. Εξειδικευμένα εργαλεία προσανατολισμού β. Αστερισμοί γ. Επιστήμονες που μελετούν τα αστέρια δ. Τα πρώτα αστέρια που δημιουργήθηκαν 12. Ποιος είναι ο πιο κοντινός αστερισμός στη γη; α. Ανδρομέδα β. Κένταυρος γ. Περσέας δ. Ωρίωνας 13. Οι ορατοί αστερισμοί: α. Είναι περίπου ενενήντα β. Είναι η Μεγάλη και η Μικρή Άρκτος γ. Δεν μπορούν να μετρηθούν δ. Είναι περίπου χίλιοι 14. Πόσα αστέρια υπολογίζεται ότι έχει το σύμπαν; α. Είναι άπειρα β. Όσα μπορούμε να διακρίνουμε με ένα επιστημονικό τηλεσκόπιο γ. Πάνω από ένα πεντάκις εκατομμύρια δ. Δεν έχει μελετηθεί ακόμη 15. Η ζωή των αστεριών: α. Είναι αιώνια β. Εξαρτάται από το μέγεθος τους γ. Κρατάει μερικά εκατοντάδες χρόνια δ. Τελειώνει όταν πέφτουν 8 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

10 16. Τι είναι τα πεφταστέρια; α. Είναι αστέρια που πέφτουν β. Αστέρια που πεθαίνουν γ. Κομμάτια ύλης που μπαίνουν στην ατμόσφαιρα δ. Αστέρια που μπαίνουν στην ατμόσφαιρα 17. Είναι όλα τα αστέρια ίδια; α.διαφέρουν μόνο ως προς το μέγεθος φωτεινότητα β. Διαφέρουν μόνο ως προς την γ. Δεν διαφέρουν δ. Κανένα από τα παραπάνω 18. Τι είναι αστέρας; α. Πλανήτης β. Μπάλα φωτιάς από υδρογόνο γ. Μαύρη τρύπα δ. Κομήτης 19. Πού γεννιούνται οι αστέρες; α. Σε κολοσσιαία κύματα σκόνης β. Στη γη γ. Στην ατμόσφαιρα δ. Στο κενό 20. Πότε πεθαίνουν οι αστέρες; α. Όταν είναι αρκετά πυκνοί β. Όταν τελειώνει μεγάλο μέρος από το υδρογόνο τους γ. Όταν είναι αραιοί δ. Δεν πεθαίνουν ποτέ 21. Ποια είναι η ηλικία των αστεριών; α. 1 έως 10 δισεκατομμύρια χρόνια β χρόνια γ. Εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια δ. Πάνω από 2 δισεκατομμύρια 22. Από τη γη, ποιο αστέρι φαίνεται να έχει το μεγαλύτερο μέγεθος; α. Ο Μπετελγκέζ β. Ο R Δόρατος γ. Ο Αλτάιρ δ. Ο Ρίγκελ 23. Το πλήθος των αστέρων που μπορούμε να διακρίνουμε με γυμνό μάτι αγγίζει: α. Τους περίπου β. Τους γ. Τους δ. Μερικά εκατομμύρια 24. Από τι δημιουργήθηκε το σύμπαν; 9 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

11 α. Κανείς δεν ξέρει. β. Από μια υπερβολικά πυκνή και θερμή κατάσταση(singularity). γ. Από το κενό. 25. Πώς δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Με τη Μεγάλη Έκρηξη(Big Bang). β. Υπήρχε από πάντα. γ. Από τις ενέργειες του Θεού. 26. Πότε δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Πριν 13,798 δισεκατομμύρια χρόνια. γ. Πριν 90 με 100 δισεκατομμύρια χρόνια. 27. Πόσο μεγάλο είναι το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Άπειρο. γ. 23,45 δισεκατομμήρια έτη φωτός 28. Θα συνεχίσει να υπάρχει το σύμπαν, και αν όχι, ποιο θα είναι το τέλος του; α. Ναι, θα συνεχίσει να υπάρχει όπως είναι τώρα. β. Όχι, θα καταστραφεί με τη Μεγάλη Σύνθληψη (Big Crunch). γ. Θα συνεχίσει να διαστάλεται (μεγαλώνει), με άγνωστες συνέπειες. 29. Έχει κέντρο το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Δεν έχει. γ. Έχει και είναι ο γαλαξίας μας. 30. Ποιά είναι η μέση θερμοκρασία του σύμπαντος; α. -270,3 0 C β C γ C 31. Τι είναι οι γαλαξίες ; α. Σκόνη στο διάστημα β. Πολλά αστέρια μαζί γ. Αστερισμοί 32. Τι σχήμα έχει ο γαλαξίας μας; α. Ελλειπτικό β. Σπειροειδές γ. Ακανόνιστο 33. Πόσο απέχουν οι γαλαξίες μεταξύ τους; α. Εκατοντάδες χιλιάδες έως εκατομμύρια έτη φωτός β. Δεκάδες χιλιάδες έως εκατοντάδες χιλιάδες έτη φωτός 10 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

12 γ. Δεκάδες χιλιάδες έως εκατομμύρια έτη φωτός 34. Τι σχέση έχει η Γη με τους γαλαξίες; α. Οι γαλαξίες γυρίζουν γύρω από τη Γη β. Η Γη γυρίζει γύρω από τους γαλαξίες γ. Η Γη είναι μέρος του γαλαξία Milky Way 35. Τι είναι η διαγαλαξιακή ύλη; α. Αστέρια που βρίσκονται ανάμεσα στους γαλαξίες β. Η ύλη που αποτελούνται οι γαλαξίες γ. Η σκόνη ανάμεσα στους γαλαξίες 36. Τι είναι οι μαύρες τρύπες; α. Συγκέντρωση μάζας νεκρών αστεριών β. Κενά σημεία του σύμπαντος γ. Πλανητικές δίνες Στατιστικά στοιχεία 1. Φύλο: Γυναίκα Άνδρας 2. Ηλικία: και άνω 3. Ιδιότητα/Επάγγελμα: Μαθητής Καθηγητής Άλλο 4. Γραμματικές γνώσεις: Μαθητής Γυμνασίου Μαθητής Λυκείου Φοιτητής/Απόφοιτος Πανεπιστημίου Μεταπτυχιακού/Διδακτορικού Κάτοχος Οι ερωτήσεις της ομάδας μας: Τι είναι οι γαλαξίες ; Τι σχήμα έχει ο γαλαξίας μας; Πόσο απέχουν οι γαλαξίες μεταξύ τους; Τι σχέση έχει η Γη με τους γαλαξίες; Τι είναι η διαγαλαξιακή ύλη; Τι είναι οι μαύρες τρύπες; Διανομή και συλλογή ερωτηματολογίων: Τα ερωτηματολόγια μοιράστηκαν ενδοσχολικά στους μαθητές της Γ Λυκείου. 11 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

13 Πόσα ερωτηματολόγια λάβαμε πίσω συμπληρωμένα: Συνολικά από τα 90 ερωτηματολόγια που μοιράστηκαν, συλλέχθηκαν πίσω περίπου τα 85. Δυσκολίες που συναντήσαμε: Σημαντικό μέρος της δυσκολίας της ολοκλήρωσης της διαδικασίας ήταν ότι οι καθηγητές δεν μας επέτρεπαν να γίνει η διανομή, συμπλήρωση και συλλογή των ερωτηματολογίων στη διδακτική τους ώρα. Επιπλέον οι μαθητές φαίνονταν να μη λαμβάνουν τη διαδικασία με κατάλληλη σοβαρότητα. Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Επεξεργαστήκαμε όλες τις ερωτήσεις όλων των ερωτηματολογίων ώστε να διερευνήσουμε πως η άγνοια σε θέματα που αφορούν την αστρονομία συναντάται στο μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών. Το συμπέρασμα που βγάλαμε ήταν ότι η πλειονότητα των μαθητών δεν γνώριζαν βασικές γνώσεις της αστρονομίας. Με ποιον τρόπο αντιμετωπίζουμε την άγνοια που είναι φανερή: Σκεφτήκαμε να κόψουμε χαρτόνι και να φτιάξουμε κάρτες που εκτός από γαλαξιακές εικόνες θα συμπεριλαμβάνουν μικρές πληροφορίες για τους γαλαξίες και τις μαύρες τρύπες και θα συνοδεύονται με γλυκίσματα για να τραβήξουμε στους συμμαθητές μας την προσοχή. Οι σωστές απαντήσεις στις ερωτήσεις μας με αναλυτική εξήγηση χρησιμοποιώντας τις σημερινές γνώσεις της αστρονομίας: 1.Τι είναι οι γαλαξίες; Οι γαλαξίες αποτελούν τεράστια βαρυτικά συστήματα αστέρων, γαλαξιακών αερίων, αστρικής σκόνης και (πιθανώς) αόρατης σκοτεινής ύλης. Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τα ελληνικά και σημαίνει άξονας από γάλα και αναφέρεται στον δικό μας Γαλαξία. Οι γαλαξίες ταξινομούνται ανάλογα με το φαινόμενο μέγεθός τους. Αυτές οι μορφές είναι οι ελλειπτικοί γαλαξίες, οι οποίοι έχουν οπτικά ένα ελλειπτικό σχήμα, οι σπειροειδείς γαλαξίες που έχουν ένα δίσκο υλικών και οι ανώμαλοι γαλαξίες που δεν έχουν κανένα συγκεκριμένο σχήμα και είναι παράδειγμα βαρυτικής έλξης από τους γειτονικούς γαλαξίες. 12 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

14 2. Τι σχήμα έχει ο γαλαξίας μας; Ο Γαλαξίας μας είναι ένας μεγάλος ραβδωτός σπειροειδής γαλαξίας με δίσκο. Ο Γαλαξίας μας αποτελείται κυρίως από ένα πυρήνα, του οποίου το σχήμα είναι φακοειδές, πολύ πεπλατυσμένο. Από δύο εκ διαμέτρου αντίθετα άκρα του φακοειδούς αυτού πυρήνα εκφύονται οι δύο βραχίονές του, οι οποίοι και ελίσσονται γύρω από το κύριο φακοειδές σώμα του. Ο κύριος δίσκος του Γαλαξία μας έχει διάμετρο από μέχρι έτη φωτός, περίμετρο 250 ως 300 χιλιάδες έτη φωτός και πάχος γύρω στα έτη φωτός. Αποτελείται από 200 μέχρι 400 δισεκατομμύρια άστρα[3]. Αν ορίσουμε μια φυσική κλίμακα και θεωρήσουμε ότι ο Γαλαξίας μας είχε διάμετρο 130 χιλιόμετρα, τότε το Ηλιακό Σύστημα θα είχε μήκος 2 χιλιοστά. Η Γαλαξιακή Άλως εκτείνεται σε διάμετρο ως έτη φωτός. Όπως αναφέρεται εκτενώς, στη δομή του Γαλαξία παρακάτω, νέες έρευνες έδειξαν ότι ο δίσκος εκτείνεται πολύ περισσότερο από ότι νομίζαμε μέχρι τελευταία. Το απόλυτο μέγεθος του Γαλαξία, που δεν είναι δυνατό να μετρηθεί απευθείας, γίνεται δεκτό ως αστρονομική σύμβαση ότι είναι Πόσο απέχουν οι γαλαξίες μεταξύ τους; Οι περισσότεροι γαλαξίες έχουν διάμετρο από μερικές χιλιάδες έως μερικές εκατοντάδες χιλιάδες έτη φωτός και απέχουν μεταξύ τους εκατοντάδες χιλιάδες έως εκατομμύρια έτη φωτός. 4. Τι σχέση έχει η γη με τους γαλαξίες; Η γη είναι μέρος του γαλαξία Milky Way. 5.Tι είναι η διαγαλαξιακή ύλη; H μεσοαστρική ύλη είναι ύλη διάσπαρτη από αέρια και αστρική σκόνη πολύ αραιότερη από την ύλη των νεφελωμάτων, η οποία επειδή πληροί το μεσοαστρικό χώρο μεταξύ των αστέρων του κάθε γαλαξία ονομάστηκε μεσοαστρική. Η μεσοαστρική ύλη είναι ανάλογη με την υπάρχουσα ανάμεσα στους γαλαξίες και που ονομάζεται εξ' αυτού διαγαλαξιακή ή μεσογαλαξιακή ύλη. 6.Τι είναι οι μαύρες τρύπες; Μαύρη τρύπα είναι μια συγκέντρωση μάζας σημαντικά μεγάλης ώστε η δύναμη της βαρύτητας να μην επιτρέπει σε οτιδήποτε να ξεφεύγει από αυτή, παρά μόνο μέσω κβαντικής συμπεριφοράς. Το βαρυτικό πεδίο είναι τόσο δυνατό, ώστε η ταχύτητα διαφυγής κοντά του ξεπερνά την ταχύτητα του φωτός. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ότι τίποτα, ούτε καν το φως, δεν μπορεί να ξεφύγει από τη βαρύτητα της μαύρης 13 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

15 τρύπας, εξ ου και η λέξη «μαύρη». Μία «μαύρη τρύπα» είναι το σημείο εκείνο του διαστήματος, όπου κάποτε υπήρχε ο πυρήνας ενός γιγάντιου άστρου, ένας πυρήνας που περιείχε περισσότερα υλικά από δυόμισι ηλιακές μάζες και ο οποίος στην τελική φάση της εξέλιξης του άστρου έχασε την πάλη του ενάντια στη βαρύτητα, με αποτέλεσμα τα υλικά του να καταρρεύσουν και να συμπιεστούν περισσότερο ακόμα και από τα υλικά ενός αστέρα νετρονίων. Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν (συνοπτικά): Τι υλικό κατασκευάσαμε για να ενημερώσουμε τη σχολική κοινότητα; Χρησιμοποιώντας φωτογραφικό χαρτί εκτυπώσαμε φωτογραφίες από μαύρες τρύπες και γαλαξίες. Ύστερα, καταγράψαμε σύντομες πληροφορίες για το θέμα μας πάνω σε κάρτες που δημιουργήσαμε από μαύρο χαρτόνι. Στη συνέχεια, κολλήσαμε στο μπροστινό μέρος των καρτών τις φωτογραφίες. Τέλος χρησιμοποιώντας μια κάλπη μοιράσαμε στις τάξεις τιε εν λόγω πληροφορίες με συνοδεία γλυκών ώστε να προξενήσουμε ενδιαφέρον. 14 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

16 Παρουσίαση στην ημερίδα. Τέλος, παρουσιάσαμε στην ημερίδα και στη συνέχεια στην τελική παρουσίαση. Γενικό συμπέρασμα: Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι αν κάποιος ενδιαφέρεται πραγματικά για να μάθει κάτι, θα ψαχτεί μόνος του. Φαίνεται πως όσοι είμασταν στην εργασία της αστρονομίας και λίγα ακόμα παιδιά που ήταν εκτός τους τράβηξε έστω και λίγο την προσοχή η ιδέα μας. Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν Πρωτογενείς: Τα ερωτηματολόγια και οι απαντήσεις των μαθητών σε αυτά. Δευτερογενείς: 4%CF%81%CF%85%CF%80%CE%B1&newwindow=1&site=webhp&source=lnms&tbm =isch&sa=x&ei=8khhutgjdofn4gseyiggcw&ved=0cakq_auoaq&biw=1241&bih= B5%CF%82 4%CF%81%CF%85%CF%80%CE%B1&newwindow=1&site=webhp&source=lnms&sa= X&ei=7aHhUtXFBeyM7AbMzYGgBQ&ved=0CAgQ_AUoAA&biw=1241&bih=606&dpr =1.1 %CE%B5%CF%82&newwindow=1&site=webhp&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa= X&ei=h6HhUu66D4j44QSZ8YDgCA&ved=0CDsQsAQ&biw=1241&bih= Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

17 Υπόθεμα: Αστροναύτες και εξωγήινοι - Ομάδα: Anorymous Μέλη: Θεοφιλάτου Αικατερίνη Καλλίτση Άννα Καλατζόγλου Κωνσταντίνος Τσιφάκης Πέτρος 16 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

18 Λίγα λόγια για το γενικό θέμα της ερευνητικής εργασίας Το θέμα της εργασίας είναι η άγνοια της Αστρονομίας. Στόχος της εργασίας είναι η ενημέρωση του κόσμου πάνω σε βασικά θέματα της Αστρονομίας, τα οποία είναι καλό να τα γνωρίζουν όλοι. Το τμήμα της εργασίας που διερεύνησε η ομάδα μας είναι οι Αστροναύτες και οι εξωγήινοι. Ασχοληθήκαμε πιο συγκεκριμένα με τις αποστολές αστροναυτών και ανακαλύψεις που έχουν σημειωθεί και στην συνέχεια διερευνήσαμε την επαφή των ανθρώπων με εξωγήινες μορφές ζωής. Η μέθοδος που ακολουθήσαμε συνοπτικά 1) Δημιουργία ερωτηματολογίων: Δημιουργήσαμε μια σειρά από ερωτήσεις από τις οποίες προσπαθήσαμε να εντοπίσουμε το ποσοστό των ανθρώπων που έχουν βασικές ή καθόλου γνώσεις, όσον αφόρα το θέμα της αστρονομίας. 2) Διανομή και συλλογή ερωτηματολογίων: Η ομάδα μας διένειμε ερωτηματολόγια σε πολλές τάξεις του λυκείου και του γυμνασίου, αλλά και σε καθηγητές μέσα στο σχολείο. Επιπλέον η διανομή έγινε και σε εξωτερικούς χώρους σε ανθρώπους όλων των ηλικιών. 3) Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Επεξεργαστήκαμε όλα τα ερωτηματολόγια ώστε σε πρώτη φάση να εντοπίσουμε τυχόν σφάλματα και αφού μοιράστηκαν τα ελέγξαμε για να προσδιορίσουμε και να καταγράψουμε τα αποτελέσματα. 4) Επεξεργασία των συγκεκριμένων ερωτήσεών μας: Αρχικά, αναζητήσαμε τις απαντήσεις στο διαδίκτυο και σε άλλες πηγές. Έπειτα, συντάξαμε μικρά κείμενα για την διευκόλυνσή μας στην μετέπειτα δημιουργία της παρουσίασής μας. 5) Συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε: Συμπεράναμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ερωτηθέντων, ακόμα και καθηγητές αγνοούσε βασικές αστρονομικές έννοιες. 6) Με ποιον τρόπο αντιμετωπίσαμε την άγνοια που είναι φανερή: Αφιερώσαμε μια ολόκληρη μέρα στην ενημέρωση των συμμαθητών και των καθηγητών μας, μέσω παρουσιάσεων, βιντεοπροβολών και πόστερ. 17 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

19 7) Παρουσίαση στην ημερίδα. Ως ομάδα, αποφασίσαμε να κάνουμε την παρουσίαση των πορισμάτων μας μέσω του διαδικτυακού προγράμματος prezi. Έτσι, καταφέραμε να προσελκύσουμε άλλοτε θετικές και άλλοτε αρνητικές κριτικές. Δημιουργία ερωτηματολογίων: Κατ αρχάς, σκεφτήκαμε σαν ομάδα απλές ερωτήσεις που θεωρήσαμε ότι ο μέσος άνθρωπος θα γνώριζε και τις καταγράψαμε μέσω του Microsoft Word. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργήσαμε ένα μέρος του ερωτηματολογίου που αποτελούνταν από τις εννέα πρώτες ερωτήσεις περί της εξερεύνησης του διαστήματος από τους αστροναύτες και της ύπαρξης εξωγήινων. Ποιο ήταν το ερωτηματολόγιο: Ερωτηματολόγιο του Project Αστρονομίας Πρότυπο Πειραματικό Γ.Ε.Λ. Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά 1. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στον Άρη; α. 4 β. 0 γ. 2 δ Πότε έγινε η πρώτη αποστολή στην Σελήνη; α β γ δ. ποτέ 3. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στη Σελήνη; α. 34 β. 12 γ. 0 δ Πόσο χρόνο διαρκεί μια αποστολή στη Σελήνη; α. 2,5 μήνες β. 2+ χρόνια γ. 1 εβδομάδα δ. 16 μήνες 5. Τώρα, που βρίσκονται οι αστροναύτες σε σχέση με τη Γη; 18 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

20 α. 2 km β km γ. 400km δ km 6. Ποια είναι η μεγαλύτερη απόσταση που έχει διανύσει επανδρωμένο σκάφος εκτός Γης; α km β. 150 km γ km δ. 0 km 7. Τι είναι τα UFO; α. Διαστημόπλοια β. Εξωγήινοι γ. Όπλα δ. Προϊόν φαντασίας. 8. Πότε ήρθε ο άνθρωπος σε επαφή με εξωγήινο για πρώτη φορά; α β π.χ γ δ. κανένα από τα παραπάνω 9. Από ποιόν έχει αποδειχθεί επιστημονικά η ύπαρξη εξωγήινων ; α. Stephen Hawking β. Albert Einstein γ. Edwin Hubble δ. δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά κάτι τέτοιο 10. Τι είναι αστερισμοί; α. Συγκροτήματα αστεριών που βρίσκονται κοντά το ένα στο άλλο β. Ομαδοποιημένα αστέρια από τον άνθρωπο γ. Μακρινοί γαλαξίες δ. Ηλιακά συστήματα 11. Τι είναι οι αστρολάβοι ; α. Εξειδικευμένα εργαλεία προσανατολισμού β. Αστερισμοί γ. Επιστήμονες που μελετούν τα αστέρια δ. Τα πρώτα αστέρια που δημιουργήθηκαν 12. Ποιος είναι ο πιο κοντινός αστερισμός στη γη; α. Ανδρομέδα β. Κένταυρος γ. Περσέας δ. Ωρίωνας 13. Οι ορατοί αστερισμοί: α. Είναι περίπου ενενήντα β. Είναι η Μεγάλη και η Μικρή Άρκτος γ. Δεν μπορούν να μετρηθούν δ. Είναι περίπου χίλιοι 14. Πόσα αστέρια υπολογίζεται ότι έχει το σύμπαν; 19 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

21 α. Είναι άπειρα β. Όσα μπορούμε να διακρίνουμε με ένα επιστημονικό τηλεσκόπιο γ. Πάνω από ένα πεντάκις εκατομμύρια δ. Δεν έχει μελετηθεί ακόμη 15. Η ζωή των αστεριών: α. Είναι αιώνια β. Εξαρτάται από το μέγεθος τους γ. Κρατάει μερικά εκατοντάδες χρόνια δ. Τελειώνει όταν πέφτουν 16. Τι είναι τα πεφταστέρια; α. Είναι αστέρια που πέφτουν β. Αστέρια που πεθαίνουν γ. Κομμάτια ύλης που μπαίνουν στην ατμόσφαιρα δ. Αστέρια που μπαίνουν στην ατμόσφαιρα 17. Είναι όλα τα αστέρια ίδια; α.διαφέρουν μόνο ως προς το μέγεθος φωτεινότητα β. Διαφέρουν μόνο ως προς την γ. Δεν διαφέρουν δ. Κανένα από τα παραπάνω 18. Τι είναι αστέρας; α. Πλανήτης β. Μπάλα φωτιάς από υδρογόνο γ. Μαύρη τρύπα δ. Κομήτης 19. Πού γεννιούνται οι αστέρες; α. Σε κολοσσιαία κύματα σκόνης β. Στη γη γ. Στην ατμόσφαιρα δ. Στο κενό 20. Πότε πεθαίνουν οι αστέρες; α. Όταν είναι αρκετά πυκνοί β. Όταν τελειώνει μεγάλο μέρος από το υδρογόνο τους γ. Όταν είναι αραιοί δ. Δεν πεθαίνουν ποτέ 21. Ποια είναι η ηλικία των αστεριών; α. 1 έως 10 δισεκατομμύρια χρόνια β χρόνια γ. Εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια δ. Πάνω από 2 δισεκατομμύρια 20 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

22 22. Από τη γη, ποιο αστέρι φαίνεται να έχει το μεγαλύτερο μέγεθος; α. Ο Μπετελγκέζ β. Ο R Δόρατος γ. Ο Αλτάιρ δ. Ο Ρίγκελ 23. Το πλήθος των αστέρων που μπορούμε να διακρίνουμε με γυμνό μάτι αγγίζει: α. Τους περίπου β. Τους γ. Τους δ. Μερικά εκατομμύρια 24. Από τι δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Κανείς δεν ξέρει. β. Από μια υπερβολικά πυκνή και θερμή κατάσταση(singularity). γ. Από το κενό. 25. Πώς δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Με τη Μεγάλη Έκρηξη(Big Bang). β. Υπήρχε από πάντα. γ. Από τις ενέργειες του Θεού. 26. Πότε δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Πριν 13,798 δισεκατομμύρια χρόνια. γ. Πριν 90 με 100 δισεκατομμύρια χρόνια. 27. Πόσο μεγάλο είναι το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Άπειρο. γ. 23,45 δισεκατομμήρια έτη φωτός 28. Θα συνεχίσει να υπάρχει το σύμπαν, και αν όχι, ποιο θα είναι το τέλος του; α. Ναι, θα συνεχίσει να υπάρχει όπως είναι τώρα. β. Όχι, θα καταστραφεί με τη Μεγάλη Σύνθληψη (Big Crunch). γ. Θα συνεχίσει να διαστάλεται (μεγαλώνει), με άγνωστες συνέπειες. 29. Έχει κέντρο το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Δεν έχει. γ. Έχει και είναι ο γαλαξίας μας. 30. Ποιά είναι η μέση θερμοκρασία του σύμπαντος; α. -270,3 0 C β C γ C 31. Τι είναι οι γαλαξίες ; 21 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

23 α. Σκόνη στο διάστημα β. Πολλά αστέρια μαζί γ. Αστερισμοί 32. Τι σχήμα έχει ο γαλαξίας μας; α. Ελλειπτικό β. Σπειροειδές γ. Ακανόνιστο 33. Πόσο απέχουν οι γαλαξίες μεταξύ τους; α. Εκατοντάδες χιλιάδες έως εκατομμύρια έτη φωτός β. Δεκάδες χιλιάδες έως εκατοντάδες χιλιάδες έτη φωτός γ. Δεκάδες χιλιάδες έως εκατομμύρια έτη φωτός 34. Τι σχέση έχει η Γη με τους γαλαξίες; α. Οι γαλαξίες γυρίζουν γύρω από τη Γη β. Η Γη γυρίζει γύρω από τους γαλαξίες γ. Η Γη είναι μέρος του γαλαξία Milky Way 35. Τι είναι η διαγαλαξιακή ύλη; α. Αστέρια που βρίσκονται ανάμεσα στους γαλαξίες β. Η ύλη που αποτελούνται οι γαλαξίες γ. Η σκόνη ανάμεσα στους γαλαξίες 36. Τι είναι οι μαύρες τρύπες; α. Συγκέντρωση μάζας νεκρών αστεριών β. Κενά σημεία του σύμπαντος γ. Πλανητικές δίνες Στατιστικά στοιχεία 1. Φύλο: Γυναίκα Άνδρας 2. Ηλικία: και άνω 3. Ιδιότητα/Επάγγελμα: Μαθητής Καθηγητής Άλλο 4. Γραμματικές γνώσεις: Μαθητής Γυμνασίου Μαθητής Λυκείου Φοιτητής/Απόφοιτος Πανεπιστημίου Κάτοχος Μεταπτυχιακού/Διδακτορικού 22 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

24 Οι ερωτήσεις της ομάδας μας: 1. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στον Άρη; α. 4 β. 0 γ. 2 δ Πότε έγινε η πρώτη αποστολή στην Σελήνη; α β γ δ. ποτέ 3. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στη Σελήνη; α. 34 β. 12 γ. 0 δ Πόσο χρόνο διαρκεί μια αποστολή στη Σελήνη; α. 2,5 μήνες β. 2+ χρόνια γ. 1 εβδομάδα δ. 16 μήνες 5. Τώρα, που βρίσκονται οι αστροναύτες σε σχέση με τη Γη; α. 2 km β km γ. 400km δ km 6. Ποια είναι η μεγαλύτερη απόσταση που έχει διανύσει επανδρωμένο σκάφος εκτός Γης; α km β. 150 km γ km δ. 0 km 7. Τι είναι τα UFO; α. Διαστημόπλοια β. Εξωγήινοι γ. Όπλα δ. Προϊόν φαντασίας. 8. Πότε ήρθε ο άνθρωπος σε επαφή με εξωγήινο για πρώτη φορά; α β π.χ γ δ. κανένα από τα παραπάνω 9. Από ποιόν έχει αποδειχθεί επιστημονικά η ύπαρξη εξωγήινων ; α. Stephen Hawking β. Albert Einstein γ. Edwin Hubble 23 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

25 Διανομή και συλλογή ερωτηματολογίων: Μοιράσαμε τα ερωτηματολόγια σε όλες τις τάξεις του Λυκείου και του Γυμνασίου και σε εξωτερικούς χώρους. Στη συνέχεια τα συλλέξαμε και διαχωρίσαμε τις λανθασμένες από τις σωστές απαντήσεις ούτως ώστε να συγκεντρώσουμε τα απαραίτητα στοιχεία προς επεξεργασία. Σε ποιους μοίρασε η ομάδα μας ερωτηματολόγια: Η ομάδα μας διένειμε ερωτηματολόγια στις Α,Γ Γυμνασίου και στις Α,Β Λυκείου. Ακόμη με την βοήθεια του κύριου Παπαδάκη καταφέραμε να βγούμε από τις σχολικές εγκαταστάσεις και να μοιράσουμε ερωτηματολόγια σε άτομα διαφόρων ηλικιακών ομάδων. Πόσα ερωτηματολόγια λάβαμε πίσω συμπληρωμένα: Συνολικά από τα 400 ερωτηματολόγια που μοιράστηκαν, συλλέχθηκαν πίσω περίπου τα 340. Δυσκολίες που συναντήσαμε: Δεν ήταν λίγες οι φορές που κατά το μοίρασμα των ερωτηματολογίων συναντήσαμε δυσκολίες ερχόμενοι σε επαφή με άτομα τα οποία δεν έδειχναν να είναι συνεργάσιμα. Ακόμη, δεν ήταν εύκολο να πάρουμε άδεια να εξέλθουμε από το σχολείο. Τέλος, κατά την τελική παρουσίαση ορισμένοι παρατηρητές μας δεν μας διευκόλυναν καθόλου και αδιαφορούσαν. Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Η ομάδα μας είχε αναλάβει την συνολική οργάνωση και διαχείριση των υπολοίπων ομάδων κατά την συγκέντρωση και επεξεργασία των δεδομένων των ερωτηματολογίων με βάση την εκάστοτε χαρακτηριστική ιδιότητα (φύλο, ηλικία, εκπαίδευση, επάγγελμα) Επεξεργασία των συγκεκριμένων ερωτήσεών μας: 24 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

26 Οι ερωτήσεις που τέθηκαν από την ομάδα μας ήταν από την πρώτη έως και την ένατη: 1.Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στον Άρη; 2.Πότε έγινε η πρώτη αποστολή στη Σελήνη; 3.Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στη Σελήνη; 4.Πόσο χρόνο διαρκεί μια αποστολή στη Σελήνη; 5.Τώρα, πού βρίσκονται οι αστροναύτες σε σχέση με την Γη; 6.Ποια είναι η μεγαλύτερη απόσταση που έχει διανύσει επανδρωμένο σκάφος εκτός Γης; 7.Τι είναι τα UFO; 8.Πότε ήρθε ο άνθρωπος σε επαφή με εξωγήινο για πρώτη φορά; 9.Από ποιον έχει αποδειχθεί επιστημονικά η ύπαρξη εξωγήινων; Συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε: Μετά από την συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων μας, η ομάδα μας κατέληξε στο συμπέρασμα πως ένα μεγάλο ποσοστό της κοινότητάς μας εντός και εκτός σχολείου δεν κατέχει φαινομενικά δεδομένες γνώσεις γύρω από την Αστρονομία και το Σύμπαν. Με ποιον τρόπο αντιμετωπίζουμε την άγνοια που είναι φανερή: Οι σωστές απαντήσεις στις ερωτήσεις μας με αναλυτική εξήγηση χρησιμοποιώντας τις σημερινές γνώσεις της αστρονομίας: 1. Εφόσον δεν έχει γίνει ποτέ επανδρωμένη αποστολή στον Άρη, δεν θα μπορούσαν να έχουν πατήσει άνθρωποι εκεί. Αν και υπάρχουν διάφορες φημολογίες, δεν έχει προγραμματιστεί επίσημη επανδρωμένη αποστολή, καθώς υπάρχει ανεπάρκεια χρημάτων και τεχνογνωσίας. Παρ όλ αυτά θεωρείται πως στα μέσα του 2030 θα έχει επιτευχθεί κάτι τέτοιο. 2. Η πρώτη προσελήνωση έγινε στις 21 Ιουλίου 1969 από τους αστροναύτες της NASA, Neil Armstrong και Edwin "Buzz" Aldrin. Από το 1972 και μετά δεν έχουν πραγματοποιηθεί επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη και ούτε υπάρχουν επίσημα σχέδια για το μέλλον. 3. Συνολικά έχουν πατήσει στη Σελήνη μόνο 12 αστροναύτες. Πιο συγκεκριμένα οι Neil Armstrong, Edwin Buzz Aldrin, Charles Pete 25 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

27 Conrad, Alan Bean, Alan B. Shepard, Edgar Mitchell, David Scott, James Irwin, John Young, Charles Duke, Eugene Cernan και ο Harrison H. Jack Schmitt κατά την περίοδο Κατά μέσο όρο οι αποστολές διαρκούν περίπου μια βδομάδα. Αναλυτικότερα χρειάζονται 2-3 μέρες για να φτάσουν στην Σελήνη,1-2 μέρες για την εξερεύνησή τους εκεί και 2-3 μέρες για την αποστολή τους. 5. Σύμφωνα με πληροφορίες που αντλήσαμε από το Διεθνές Διαστημικό Σταθμό(Δ.Δ.Σ), το μέγιστο ύψος στο οποίο μπορεί να βρεθεί ένα διαστημόπλοιο και κατ επέκταση οι αστροναύτες είναι 360km (περίπου 400km). 6. Η μεγαλύτερη απόσταση που έχει διανύσει επανδρωμένο σκάφος εκτός γης, είναι km, όσο δηλαδή η απόσταση Γης Σελήνης που διανύθηκε το 1969 από τους Νηλ Άρμστρονγκ, Μπαζ Όλντριν και Μάϊκλ Κόλλινς. 7. UFO ή αλλιώς ΑΤΙΑ ονομάζεται γενικά κάθε είδους ιπτάμενο αντικείμενο αγνώστου ταυτότητας και προέλευσης. Παρά τους ισχυρισμούς πως έχουν γίνει θεάσεις εξωγήινων διαστημοπλοίων, ποτέ δεν επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη εξωγήινης ζωής από κανένα είδος έρευνας αξιόπιστων παραγόντων, όπως η NASA. 8. Πολλοί αμαθείς συμπολίτες μας έχουν την ψευδαίσθηση πως το ανθρώπινο είδος έχει έρθει σε επαφή με εξωγήινα όντα. Κάτι τέτοιο όμως είναι αβάσιμο και παραπλανητικό. 9. Πολλοί αμαθείς συμπολίτες μας έχουν την ψευδαίσθηση πως το ανθρώπινο είδος έχει έρθει σε επαφή με εξωγήινα όντα. Κάτι τέτοιο όμως είναι αβάσιμο και παραπλανητικό. Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν (συνοπτικά): Τι υλικό κατασκευάσαμε για να ενημερώσουμε τη σχολική κοινότητα; Ούτως ώστε να ενημερωθεί η σχολική κοινότητα, η ομάδα μας δημιούργησε μια παρουσίαση στο prezi ( 26 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

28 27 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

29 28 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

30 1) Παρουσίαση στην ημερίδα. 29 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

31 30 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

32 Γενικό συμπέρασμα Μέσα από αυτή την ερευνητική εργασία συμπεράναμε πως ένα μεγάλο μέρος της σχολικής και εξωσχολικής κοινότητας αγνοεί βασικές και σημαντικές αστρονομικές αρχές και γνώσεις. Συνεπώς, προσπαθήσαμε μέσω παρουσιάσεων και διαδραστικών προγραμμάτων να επιμορφώσουμε τον περίγυρό μας. Ανακεφαλαίωση Ανακεφαλαιώνοντας μετά από πολύ κόπο και συστηματική εργασία καταφέραμε όχι μόνο να εξετάσουμε την άγνοια των ανθρώπων αλλά ακόμα και να την αντιμετωπίσουμε. Τι μάθαμε κάνοντας την ερευνητική εργασία Κατά την ερευνητική εργασία, μάθαμε να λειτουργούμε ως ομάδα και να δεχόμαστε τις απόψεις των άλλων, δίχως να τους υποβαθμίζουμε. Επιπλέον, καταφέραμε μέσα από την συνεργασία και αλληλεγγύη που είχαμε να επιτεύξουμε και να ολοκληρώσουμε το στόχο μας. Αξιολόγηση της δουλειάς μας σαν ομάδα Ως ομάδα, είχαμε καλή συνεργασία και επιτύχαμε να υλοποιήσουμε την εργασία μας παρά τις ενδεχόμενες συγκρουόμενες απόψεις. Ακόμη, αν και δεν ακολουθήσαμε σωστά το χρονοδιάγραμμα καταφέραμε τελικά να παραδώσουμε την τελική εργασία στην ώρα της. 31 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

33 Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν Πρωτογενείς: Δευτερογενείς: «Εxploration of the Universe», Αbell, Morrison, Wolff, Saunders College Publishin, Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

34 Υπόθεμα: Αστερισμοί - Ομάδα: Constellation IV Μέλη: Κανάτα Ελένη Καψή Πολύβια Κουρουπάκη Γεωργία Κωνσταντάρα Χριστίνα Καλλιόπη 33 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

35 Λίγα λόγια για το γενικό θέμα της ερευνητικής εργασίας Παρόλο που οι γνώσεις της επιστήμης για το σύμπαν είναι αρκετά προχωρημένες και κανείς θα περίμενε να υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από τον κόσμο για τις αστρονομικές ανακαλύψεις, η άγνοια σχετικά με αυτές είναι δυστυχώς προφανής. Η παρούσα εργασία πραγματεύεται την άγνοια των πολιτών- μελών της σχολικής και τοπικής κοινότητας για θεμελιώδη ζητήματα αστρονομίας και την ενημέρωση της σχολικής κοινότητας σχετικά με αυτά. Το τμήμα της εργασίας που διερεύνησε η ομάδα μας: Η τετραμελής ομάδα μας ασχολήθηκε πιο συγκεκριμένα με τη δημιουργία ερωτημάτων σχετικών με τους αστερισμούς, την στατιστική επεξεργασία των ερωτηματολογίων που μοιράστηκαν όσον αφορά στη σχέση άγνοιας και φύλου καθώς και με τη δημιουργία οπτικοακουστικού υλικού για την ενημέρωση των μαθητών σχετικά με τους αστερισμούς. Η μέθοδος που ακολουθήσαμε συνοπτικά 7) Δημιουργία ερωτηματολογίων: Δημιουργήσαμε μια σειρά από ερωτήσεις σχετικές με τα αστέρια και τους αστερισμούς από τις οποίες αφαιρέσαμε κάποιες και τροποποιήσαμε άλλες. Ανατρέξαμε στο διαδίκτυο και σε επιστημονικά βιβλία αστρονομικού περιεχομένου για πιθανές απαντήσεις. 8) Διανομή και συλλογή ερωτηματολογίων: Η ομάδα μας διένειμε περίπου 60 ερωτηματολόγια σε δύο τμήματα της Τρίτης Λυκείου (Γ1 και Γ2), τα οποία συλλέχτηκαν μερικά λεπτά αργότερα. 9) Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Διορθώσαμε ένα πολύ μεγάλο μέρος των ερωτηματολογίων που μοιράστηκαν τόσο στον ενδοσχολικό όσο και στο εξωσχολικό περιβάλλον. Επεξεργαστήκαμε όλα τα ερωτηματολόγια ώστε να εξάγουμε κάποια συμπεράσματα σχετικά με το φύλο των ερωτούμενων και το ποσοστό των σωστών τους απαντήσεων. 10) Συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε: Τα συμπεράσματα που εξάγαμε τα περάσαμε σε excel και κατασκευάσαμε γραφήματα. Συγκεκριμένα, οι άντρες είχαν περισσότερες γνώσεις σχετικά με το αντικείμενο. 34 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

36 11) Με ποιον τρόπο αντιμετωπίσαμε την άγνοια που είναι φανερή: Δημιουργήσαμε ένα βίντεο μικρού μήκους που περιείχε μερικές βασικές πληροφορίες για τα αστέρια και τους αστερισμούς και το παρουσιάσαμε στη σχολική κοινότητα. 12) Παρουσίαση στην ημερίδα. Στην παρουσίαση στην ημερίδα θα παρουσιάσουμε την εργασία μας με ένα σύντομο power point. 35 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

37 Δημιουργία ερωτηματολογίων: Περιγραφή της διαδικασίας δημιουργίας του ερωτηματολογίου: Κάθε ομάδα ανέλαβε ένα θέμα. Η δική μας ομάδα επέλεξε τα αστέρια και ειδικότερα τους αστερισμούς. Σκεφτήκαμε κάποιες απλές απορίες που μπορεί να απασχολούν εμάς και τους συμμαθητές μας αναφορικά με αυτό το θέμα, τις διατυπώσαμε και θέσαμε κάποιες πιθανές απαντήσεις συμπεριλαμβανομένης της σωστής απάντησης ώστε να δημιουργηθεί μία ερώτηση πολλαπλής επιλογής. Ποιο ήταν το ερωτηματολόγιο: Το τελικό ερωτηματολόγιο είχε την ακόλουθη μορφή: 1. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στον Άρη; α. 4 β. 0 γ. 2 δ Πότε έγινε η πρώτη αποστολή στην Σελήνη; α β γ δ. ποτέ 3. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στη Σελήνη; α. 34 β. 12 γ. 0 δ Πόσο χρόνο διαρκεί μια αποστολή στη Σελήνη; α. 2,5 μήνες β. 2+ χρόνια γ. 1 εβδομάδα δ. 16 μήνες 5. Τώρα, που βρίσκονται οι αστροναύτες σε σχέση με τη Γη; α. 2 km β km γ. 400km δ km 6. Ποια είναι η μεγαλύτερη απόσταση που έχει διανύσει επανδρωμένο σκάφος εκτός Γης; α km β. 150 km γ km δ. 0 km 7. Τι είναι τα UFO; 36 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

38 α. Διαστημόπλοια β. Εξωγήινοι γ. Όπλα δ. Προϊόν φαντασίας. 8. Πότε ήρθε ο άνθρωπος σε επαφή με εξωγήινο για πρώτη φορά; α β π.χ γ δ. κανένα από τα παραπάνω 9. Από ποιόν έχει αποδειχθεί επιστημονικά η ύπαρξη εξωγήινων ; α. Stephen Hawking β. Albert Einstein γ. Edwin Hubble δ. δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά κάτι τέτοιο 10. Τι είναι αστερισμοί; α. Συγκροτήματα αστεριών που βρίσκονται κοντά το ένα στο άλλο β. Ομαδοποιημένα αστέρια από τον άνθρωπο γ. Μακρινοί γαλαξίες δ. Ηλιακά συστήματα 11. Τι είναι οι αστρολάβοι ; α. Εξειδικευμένα εργαλεία προσανατολισμού β. Αστερισμοί γ. Επιστήμονες που μελετούν τα αστέρια δ. Τα πρώτα αστέρια που δημιουργήθηκαν 12. Ποιος είναι ο πιο κοντινός αστερισμός στη γη; α. Ανδρομέδα β. Κένταυρος γ. Περσέας δ. Ωρίωνας 13. Οι ορατοί αστερισμοί: α. Είναι περίπου ενενήντα β. Είναι η Μεγάλη και η Μικρή Άρκτος γ. Δεν μπορούν να μετρηθούν δ. Είναι περίπου χίλιοι 14. Πόσα αστέρια υπολογίζεται ότι έχει το σύμπαν; α. Είναι άπειρα β. Όσα μπορούμε να διακρίνουμε με ένα επιστημονικό τηλεσκόπιο γ. Πάνω από ένα πεντάκις εκατομμύρια δ. Δεν έχει μελετηθεί ακόμη 15. Η ζωή των αστεριών: α. Είναι αιώνια β. Εξαρτάται από το μέγεθος τους 37 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

39 γ. Κρατάει μερικά εκατοντάδες χρόνια δ. Τελειώνει όταν πέφτουν 16. Τι είναι τα πεφταστέρια; α. Είναι αστέρια που πέφτουν β. Αστέρια που πεθαίνουν γ. Κομμάτια ύλης που μπαίνουν στην ατμόσφαιρα δ. Αστέρια που μπαίνουν στην ατμόσφαιρα 17. Είναι όλα τα αστέρια ίδια; α.διαφέρουν μόνο ως προς το μέγεθος φωτεινότητα β. Διαφέρουν μόνο ως προς την γ. Δεν διαφέρουν δ. Κανένα από τα παραπάνω 18. Τι είναι αστέρας; α. Πλανήτης β. Μπάλα φωτιάς από υδρογόνο γ. Μαύρη τρύπα δ. Κομήτης 19. Πού γεννιούνται οι αστέρες; α. Σε κολοσσιαία κύματα σκόνης β. Στη γη γ. Στην ατμόσφαιρα δ. Στο κενό 20. Πότε πεθαίνουν οι αστέρες; α. Όταν είναι αρκετά πυκνοί β. Όταν τελειώνει μεγάλο μέρος από το υδρογόνο τους γ. Όταν είναι αραιοί δ. Δεν πεθαίνουν ποτέ 21. Ποια είναι η ηλικία των αστεριών; α. 1 έως 10 δισεκατομμύρια χρόνια β χρόνια γ. Εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια δ. Πάνω από 2 δισεκατομμύρια 22. Από τη γη, ποιο αστέρι φαίνεται να έχει το μεγαλύτερο μέγεθος; α. Ο Μπετελγκέζ β. Ο R Δόρατος γ. Ο Αλτάιρ δ. Ο Ρίγκελ 23. Το πλήθος των αστέρων που μπορούμε να διακρίνουμε με γυμνό μάτι αγγίζει: α. Τους περίπου β. Τους γ. Τους δ. Μερικά εκατομμύρια 38 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

40 24. Από τι δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Κανείς δεν ξέρει. β. Από μια υπερβολικά πυκνή και θερμή κατάσταση(singularity). γ. Από το κενό. 25. Πώς δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Με τη Μεγάλη Έκρηξη(Big Bang). β. Υπήρχε από πάντα. γ. Από τις ενέργειες του Θεού. 26. Πότε δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Πριν 13,798 δισεκατομμύρια χρόνια. γ. Πριν 90 με 100 δισεκατομμύρια χρόνια. 27. Πόσο μεγάλο είναι το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Άπειρο. γ. 23,45 δισεκατομμήρια έτη φωτός 28. Θα συνεχίσει να υπάρχει το σύμπαν, και αν όχι, ποιο θα είναι το τέλος του; α. Ναι, θα συνεχίσει να υπάρχει όπως είναι τώρα. β. Όχι, θα καταστραφεί με τη Μεγάλη Σύνθληψη (Big Crunch). γ. Θα συνεχίσει να διαστάλεται (μεγαλώνει), με άγνωστες συνέπειες. 29. Έχει κέντρο το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Δεν έχει. γ. Έχει και είναι ο γαλαξίας μας. 30. Ποιά είναι η μέση θερμοκρασία του σύμπαντος; α. -270,3 0 C β C γ C 31. Τι είναι οι γαλαξίες ; α. Σκόνη στο διάστημα β. Πολλά αστέρια μαζί γ. Αστερισμοί 32. Τι σχήμα έχει ο γαλαξίας μας; α. Ελλειπτικό β. Σπειροειδές γ. Ακανόνιστο 33. Πόσο απέχουν οι γαλαξίες μεταξύ τους; α. Εκατοντάδες χιλιάδες έως εκατομμύρια έτη φωτός 39 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

41 β. Δεκάδες χιλιάδες έως εκατοντάδες χιλιάδες έτη φωτός γ. Δεκάδες χιλιάδες έως εκατομμύρια έτη φωτός 34. Τι σχέση έχει η Γη με τους γαλαξίες; α. Οι γαλαξίες γυρίζουν γύρω από τη Γη β. Η Γη γυρίζει γύρω από τους γαλαξίες γ. Η Γη είναι μέρος του γαλαξία Milky Way 35. Τι είναι η διαγαλαξιακή ύλη; α. Αστέρια που βρίσκονται ανάμεσα στους γαλαξίες β. Η ύλη που αποτελούνται οι γαλαξίες γ. Η σκόνη ανάμεσα στους γαλαξίες 36. Τι είναι οι μαύρες τρύπες; α. Συγκέντρωση μάζας νεκρών αστεριών β. Κενά σημεία του σύμπαντος γ. Πλανητικές δίνες Οι ερωτήσεις της ομάδας μας: Η ομάδα μας έθεσε τις εξής ερωτήσεις (10 έως 17): 10. Τι είναι αστερισμοί; 11. Τι είναι οι αστρολάβοι ; 12. Ποιος είναι ο πιο κοντινός αστερισμός στη γη; 13. Οι ορατοί αστερισμοί: 14. Πόσα αστέρια υπολογίζεται ότι έχει το σύμπαν; 15. Η ζωή των αστεριών: 16. Τι είναι τα πεφταστέρια; 17. Είναι όλα τα αστέρια ίδια; 40 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

42 Διανομή και συλλογή ερωτηματολογίων: Σε ποιους μοίρασε η ομάδα μας ερωτηματολόγια: Η ομάδα μας μοίρασε περίπου 60 ερωτηματολόγια σε δύο τμήματα της Τρίτης Λυκείου, συγκεκριμένα στο Γ1 και Γ2. Πόσα ερωτηματολόγια λάβαμε πίσω συμπληρωμένα: Λάβαμε περίπου τόσα ερωτηματολόγια, όσα μοιράσαμε. Κάποια από αυτά ήταν πλήρως συμπληρωμένα, ενώ άλλα ήταν μέχρι τη μέση. Δυσκολίες που συναντήσαμε: Κατά την διανομή των ερωτηματολογίων συναντήσαμε κάποιες δυσκολίες. Κάποιοι καθηγητές αρνήθηκαν να μας παραχωρήσουν χρόνο για τη συμπλήρωση των ερωτηματολογίων. Επίσης, οι μαθητές ήθελαν αρκετό χρόνο να τα συμπληρώσουν, καθώς αυτά ήταν ιδιαίτερα εκτενή. Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Επεξεργαστήκαμε όλα τα ερωτηματολόγια ώστε να διερευνήσουμε πως διάφοροι παράγοντες επηρεάζουν το επίπεδο των αστρονομικών γνώσεων (ηλικία, φύλο, επάγγελμα-ιδιότητα, εκπαίδευση). Η ομάδα μας ανέλαβε την επεξεργασία των στοιχείων της έρευνας με βάση το φύλο. Σχετικοί πίνακες: Απαντήσεις Σύνολο Μέσος Όρος Άντρες ,13 Γυναίκες ,18 41 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

43 Συχνότητα Συχνότητα Απαντήσεις Συχνότητα Αντρών 0, , , , Συχνότητα Γυναικών 0, , , , Σχετικές γραφικές παραστάσεις: Άντρες 0,5 0,4 0,3 0,2 0, Σωστές απαντήσεις Γυναίκες 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, Σωστές απαντήσεις Συμπέρασμα 42 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

44 Η άγνοια σχετικά με την αστρονομία πλήττει περισσότερο τις γυναίκες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και οι άντρες δεν είχαν υψηλά ποσοστά άγνοιας. Γενικά, οι άντρες φαίνεται να έχουν ασχοληθεί περισσότερο με το αντικείμενο. Mε ποιον τρόπο αντιμετωπίζουμε την άγνοια που είναι φανερή: Αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε ένα βίντεο μικρού μήκους, το οποίο παρουσίαζε τους τομείς της αστρονομίας με τους οποίους ασχολήθηκε η ομάδα μας. Πιο συγκεκριμένα, ενημέρωνε τους μαθητές για κάποια χαρακτηριστικά των αστεριών, για τους αστερισμούς, καθώς και για τον αστρολάβο. Οι σωστές απαντήσεις στις ερωτήσεις μας με αναλυτική εξήγηση χρησιμοποιώντας τις σημερινές γνώσεις της αστρονομίας: 1. Τι είναι αστερισμοί; Ομαδοποιημένα αστέρια από τον άνθρωπο: Οι αστερισμοί είναι διατάξεις αστέρων ομαδοποιημένοι από τον άνθρωπο. Θεωρούμε πως είναι οφθαλμαπάτες καθώς οι αποστάσεις των αστέρων στους αστερισμούς είναι τεράστιες, επομένως δεν αποτελούν συγκροτήματα αστεριών. Οι σύγχρονοι αστρονόμοι χρησιμοποιούν τους αστερισμούς για να προσδιορίσουν θέσεις στον ουρανό. Τα σύνορα ανάμεσα στους αστερισμούς είναι φανταστικές γραμμές που εξαπλώνονται από τον βορρά στο νότο και από τη δύση στην ανατολή, ώστε κάθε σημείο στον ουρανό βρίσκεται κάπου ανάμεσα στους 88 αστερισμούς. Οι περισσότεροι καθορίστηκαν από τους Αρχαίους Έλληνες, τους Κινέζους και του Αιγύπτιους. 2. Τι είναι οι αστρολάβοι ; Εξειδικευμένα εργαλεία προσανατολισμού: Οι αστρολάβοι είναι όργανα που χρησιμοποιούνται από την αρχαιότητα από τους αστρονόμους, τους θαλασσοπόρους και τους αστρολόγους για τον υπολογισμό γωνιών μέχρι 90⁰. Οι χρήσεις τους περιλαμβάνουν τον εντοπισμό και την πρόγνωση της θέσης του ήλιου, του φεγγαριού, των πλανητών και των αστεριών. 3. Πόσα αστέρια υπολογίζεται ότι έχει το σύμπαν; 43 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

45 Πάνω από ένα πεντάκις εκατομμύρια: Ένας μέσος γαλαξίας έχει περίπου εκατό δισεκατομμύρια αστέρια. Υπολογίζουμε ότι υπάρχουν περίπου εκατό δισεκατομμύρια γαλαξίες οπότε πάνω κάτω υπάρχουν 10 εξάκις εκατομμύρια αστέρια στο ορατό Σύμπαν. 4. Η ζωή των αστεριών: Εξαρτάται από το μέγεθος τους: Η χρονική διάρκεια ζωής ενός αστεριού εξαρτάται πρωτίστως από την ποσότητα καυσίμου που έχει να καταναλώσει και το ρυθμό με τον οποίο καταναλώνει αυτό το καύσιμο, δηλαδή από την αρχική του μάζα και φωτεινότητα. Η κατανάλωση γίνεται μέσω της πυρηνικής σύντηξης. 5. Τι είναι τα πεφταστέρια; Κομμάτια ύλης που μπαίνουν στην ατμόσφαιρα Τα πεφταστέρια στην πραγματικότητα δεν είναι αστέρια που «πέφτουν». Πρόκειται για μικρά κομμάτια (μέχρι και σε μορφή σκόνης) τα οποία είναι απομεινάρια κομητών και όταν εισέρχονται στην ατμόσφαιρα της Γης με τεράστιες ταχύτητες καίγονται εξαιτίας της τριβής με την ατμόσφαιρα μέσα σε δευτερόλεπτα. 6. Είναι όλα τα αστέρια ίδια; Τα αστέρια δεν είναι ίδια καθώς διαφέρουν ως προς την ηλικία, το χρώμα, τις αποστάσεις, την φωτεινότητα, το μέγεθος, τη θερμοκρασία και τη μάζα τους. Τι υλικό κατασκευάσαμε για να ενημερώσουμε τη σχολική κοινότητα: Αφού συλλέξαμε διάφορες πληροφορίες, φωτογραφίες και βίντεο σχετικά με το αντικείμενο, κατασκευάσαμε ένα βίντεο. 44 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

46 Παρουσίαση στην ημερίδα. Στην ημερίδα κάναμε μία παρουσίαση της ταινίας μας. Στην τελική παρουσίαση, εξηγήσαμε όλα όσα Γενικό συμπέρασμα Συνοψίζοντας, η άγνοια σχετικά με την αστρονομία είναι σε υψηλά επίπεδα, τόσο στο ενδοσχολικό περιβάλλον, όσο και στο εξωσχολικό. Επίσης, το ποσοστό άγνοιας των γυναικών είναι μεγαλύτερο σε σχέση με των ανδρών. Ανακεφαλαίωση Τι μάθαμε κάνοντας την ερευνητική εργασία Μέσα από αυτή την εργασία, αποκτήσαμε ποικίλες γνώσεις σχετικά με την αστρονομία και ειδικότερα με τα αστέρια και τους αστερισμούς. Παράλληλα, εξοικειωθήκαμε με την έρευνα και τη στατιστική επεξεργασία καθώς και με την ομαδική εργασία. Αξιολόγηση της δουλειάς μας σαν ομάδα 45 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

47 Κατά τη διάρκεια αυτής της ερευνητικής εργασίας, εργαστήκαμε αποτελεσματικά, συλλογικά και οργανωμένα. Συγκεκριμένα, διεκπεραιώναμε όλες τις υποχρεώσεις εγκαίρως, όπως ακριβώς μας υποδείκνυε ο καθηγητής. Σε κάθε περίπτωση, γινόταν δίκαιος καταμερισμός των εργασιών και κάθε μέλος αναλάμβανε το κομμάτι που του είχε ανατεθεί. Η συνεργασία μας σαν ομάδα ήταν επιτυχής και παραγωγική. 46 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

48 Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν Πρωτογενείς: Ερωτηματολόγια Δευτερογενείς: %CE%B1%CF% Exploration of the universe, 6 th edition, Abell Morrison Wolff, Saunders College Publishing 47 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

49 Υπόθεμα: Η αρχή του Σύμπαντος και η εξέλιξή του - Ομάδα: Project 3 Μέλη: Θεοδώρου Μαρία Κακαβέλου Μαρία Λυγερούδη Ανίτα Παυλοπούλου Καλλιόπη Έλλη 48 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

50 Λίγα λόγια για το γενικό θέμα της ερευνητικής εργασίας Το θέμα της ερευνητικής μας εργασίας είναι η καταπολέμηση της άγνοιας όσον αφορά θέματα αστρονομίας που απασχολούν το σύγχρονο μαθητή. Μερικές από αυτές τις θεματικές ενότητες είναι η δημιουργία του σύμπαντος, οι μαύρες τρύπες, οι αστερισμοί, οι εξωγήινοι και άλλα. Το θέμα της εργασίας μας είναι η αναζήτηση απαντήσεων αναφορικά με ζητήματα για την αρχή του σύμπαντος καθώς και τη μετέπειτα εξέλιξή του. Το τμήμα της εργασίας που διερεύνησε η ομάδα μας αφορούσε την πορεία του σύμπαντος, που αφού διερευνήθηκε, διατυπώθηκε με τη μορφή ερωτηματολογίου. Ασχοληθήκαμε πιο συγκεκριμένα με τις συνθήκες δημιουργίας του σύμπαντος (δηλαδή από τι δημιουργήθηκε, πώς και πότε), με την εξέλιξή του από τότε μέχρι και σήμερα καθώς και την πιθανή κατάληξή του. Η μέθοδος που ακολουθήσαμε συνοπτικά 13) Δημιουργία ερωτηματολογίων: Δημιουργήσαμε μια σειρά από ερωτήσεις από τις οποίες προβληματίσαμε μαθητές και ενηλίκους, σχετικές με το θέμα της ομάδας μας. 14) Διανομή και συλλογή ερωτηματολογίων: Η ομάδα μας διένειμε τα ερωτηματολόγια που συντάξαμε έπειτα από συνεργασία με τις υπόλοιπες ομάδες της ερευνητικής εργασίας. Αυτά μοιράστηκαν σε μαθητές γυμνασίου, λυκείου, φοιτητές, καθηγητές, συγγενείς, γνωστούς και αγνώστους. 15) Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Επεξεργαστήκαμε όλα τα ερωτηματολόγια ώστε να εντοπίσουμε την άγνοια που παρατηρείται στη σύγχρονη κοινωνία μας, με βάση διάφορα κριτήρια, τα οποία ήταν η ηλικία, το φύλο, το επάγγελμα και οι γραμματικές γνώσεις. 16) Συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε: Η δίκη μας ομάδα επεξεργάστηκε τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου με βάση το κριτήριο της ηλικίας. Τα αποτελέσματά μας παρατίθενται στους παρακάτω πίνακες και αναπαρίστανται στα ακόλουθα γραφήματα (στον κάτω άξονα αναγράφεται ο αριθμός των σωστών απαντήσεων). Απαντήσεις Σωστές Σύνολο Πλήθος Σωστών Απαντήσεις Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

51 Σωστές Συχνότητες 0, , , , , , Σωστές απαντήσεις Συχνότητες απαντήσεων 0,3 0,2 0, ) Με ποιον τρόπο αντιμετωπίσαμε την άγνοια που είναι φανερή: Αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε μία παρουσίαση, μέσω του προγράμματος Prezi, που παραθέτει τις ερωτήσεις που τέθηκαν από την ομάδα μας, καθώς και τις απαντήσεις, η οποία παρουσιάστηκε σε μια ημερίδα οργανωμένη αποκλειστικά για την αντιμετώπιση αυτής της άγνοιας. Επίσης κατασκευάσαμε μια τρισδιάστατη κατασκευή η οποία απεικόνιζε τη διαστολή του σύμπαντος, από τη στιγμή της μεγάλης έκρηξης μέχρι και σήμερα. 18) Παρουσίαση στην ημερίδα. Την Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου, οργανώθηκε μια ημερίδα στην οποία όλες οι ομάδες παρουσίασαν με το δικό τους τρόπο τις απαντήσεις των ερωτήσεων που είχαν θέσει. Προβλήθηκαν οι παρουσιάσεις και τα βίντεο και παρουσιάστηκαν οι κατασκευές. Η δική μας ομάδα συνέβαλλε στην ημερίδα μέσω της παρουσίασης που είχαμε ετοιμάσει και μέσω της κατασκευής μας. 50 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

52 Περιγραφή της διαδικασίας δημιουργίας του ερωτηματολογίου: Αφού επιλέξαμε το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούμε, θέσαμε τις δικιές μας απορίες σχετικά με αυτό και άλλες που πιστεύαμε ότι θα ενδιέφεραν τους συνομίληκούς μας. Στην συνέχεια, βρήκαμε τις απαντήσεις και σε κάθε ερώτηση, εκτός της σωστής απάντησης, αποφασίσαμε να βάλουμε παραπλανητικές απαντήσεις ή απαντήσεις που θα μπέρδευαν ακόμα και εμάς αν δεν είχαμε αναζητήσει τις απαντήσεις. Ποιο ήταν το ερωτηματολόγιο: Ερωτηματολόγιο του Project Αστρονομίας Πρότυπο Πειραματικό Γ.Ε.Λ. Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά 1. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στον Άρη; α. 4 β. 0 γ. 2 δ Πότε έγινε η πρώτη αποστολή στην Σελήνη; α β γ δ. ποτέ 3. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στη Σελήνη; α. 34 β. 12 γ. 0 δ Πόσο χρόνο διαρκεί μια αποστολή στη Σελήνη; α. 2,5 μήνες β. 2+ χρόνια γ. 1 εβδομάδα δ. 16 μήνες 5. Τώρα, που βρίσκονται οι αστροναύτες σε σχέση με τη Γη; α. 2 km β km γ. 400km δ km 6. Ποια είναι η μεγαλύτερη απόσταση που έχει διανύσει επανδρωμένο σκάφος εκτός Γης; α km β. 150 km γ km δ. 0 km 51 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

53 7. Τι είναι τα UFO; α. Διαστημόπλοια β. Εξωγήινοι γ. Όπλα δ. Προϊόν φαντασίας. 8. Πότε ήρθε ο άνθρωπος σε επαφή με εξωγήινο για πρώτη φορά; α β π.χ γ δ. κανένα από τα παραπάνω 9. Από ποιόν έχει αποδειχθεί επιστημονικά η ύπαρξη εξωγήινων ; α. Stephen Hawking β. Albert Einstein γ. Edwin Hubble δ. δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά κάτι τέτοιο 10. Τι είναι αστερισμοί; α. Συγκροτήματα αστεριών που βρίσκονται κοντά το ένα στο άλλο β. Ομαδοποιημένα αστέρια από τον άνθρωπο γ. Μακρινοί γαλαξίες δ. Ηλιακά συστήματα 11. Τι είναι οι αστρολάβοι ; α. Εξειδικευμένα εργαλεία προσανατολισμού β. Αστερισμοί γ. Επιστήμονες που μελετούν τα αστέρια δ. Τα πρώτα αστέρια που δημιουργήθηκαν 12. Οι ορατοί αστερισμοί: α. Είναι περίπου ενενήντα β. Είναι η Μεγάλη και η Μικρή Άρκτος γ. Δεν μπορούν να μετρηθούν δ. Είναι περίπου χίλιοι 13. Πόσα αστέρια υπολογίζεται ότι έχει το σύμπαν; α. Είναι άπειρα β. Όσα μπορούμε να διακρίνουμε με ένα επιστημονικό τηλεσκόπιο γ. Πάνω από ένα πεντάκις εκατομμύρια δ. Δεν έχει μελετηθεί ακόμη 14. Η ζωή των αστεριών: α. Είναι αιώνια β. Εξαρτάται από το μέγεθος τους γ. Κρατάει μερικά εκατοντάδες χρόνια δ. Τελειώνει όταν πέφτουν 52 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

54 15. Τι είναι τα πεφταστέρια; α. Είναι αστέρια που πέφτουν β. Αστέρια που πεθαίνουν γ. Κομμάτια ύλης που μπαίνουν στην ατμόσφαιρα δ. Αστέρια που μπαίνουν στην ατμόσφαιρα 16. Είναι όλα τα αστέρια ίδια; α.διαφέρουν μόνο ως προς το μέγεθος φωτεινότητα β. Διαφέρουν μόνο ως προς την γ. Δεν διαφέρουν δ. Κανένα από τα παραπάνω 17. Τι είναι αστέρας; α. Πλανήτης β. Μπάλα φωτιάς από υδρογόνο γ. Μαύρη τρύπα δ. Κομήτης 18. Πού γεννιούνται οι αστέρες; α. Σε κολοσσιαία κύματα σκόνης β. Στη γη γ. Στην ατμόσφαιρα δ. Στο κενό 19. Πότε πεθαίνουν οι αστέρες; α. Όταν είναι αρκετά πυκνοί β. Όταν τελειώνει μεγάλο μέρος από το υδρογόνο τους γ. Όταν είναι αραιοί δ. Δεν πεθαίνουν ποτέ 20. Ποια είναι η ηλικία των αστεριών; α. 1 έως 10 δισεκατομμύρια χρόνια β χρόνια γ. Εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια δ. Πάνω από 2 δισεκατομμύρια 21. Το πλήθος των αστέρων που μπορούμε να διακρίνουμε με γυμνό μάτι αγγίζει: α. Τους περίπου β. Τους γ. Τους δ. Μερικά εκατομμύρια 22. Από τι δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Κανείς δεν ξέρει. β. Από μια υπερβολικά πυκνή και θερμή κατάσταση(singularity). γ. Από το κενό. 53 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

55 23. Πώς δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Με τη Μεγάλη Έκρηξη(Big Bang). β. Υπήρχε από πάντα. γ. Από τις ενέργειες του Θεού. 24. Πότε δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Πριν 13,798 δισεκατομμύρια χρόνια. γ. Πριν 90 με 100 δισεκατομμύρια χρόνια. 25. Πόσο μεγάλο είναι το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Άπειρο. γ. 23,45 δισεκατομμήρια έτη φωτός 26. Θα συνεχίσει να υπάρχει το σύμπαν, και αν όχι, ποιο θα είναι το τέλος του; α. Ναι, θα συνεχίσει να υπάρχει όπως είναι τώρα. β. Όχι, θα καταστραφεί με τη Μεγάλη Σύνθληψη (Big Crunch). γ. Θα συνεχίσει να διαστάλεται (μεγαλώνει), με άγνωστες συνέπειες. 27. Έχει κέντρο το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Δεν έχει. γ. Έχει και είναι ο γαλαξίας μας. 28. Ποιά είναι η μέση θερμοκρασία του σύμπαντος; α. -270,3 0 C β C γ C 29. Τι είναι οι γαλαξίες ; α. Σκόνη στο διάστημα β. Πολλά αστέρια μαζί γ. Αστερισμοί 30. Τι σχήμα έχει ο γαλαξίας μας; α. Ελλειπτικό β. Σπειροειδές γ. Ακανόνιστο 31. Πόσο απέχουν οι γαλαξίες μεταξύ τους; α. Εκατοντάδες χιλιάδες έως εκατομμύρια έτη φωτός β. Δεκάδες χιλιάδες έως εκατοντάδες χιλιάδες έτη φωτός γ. Δεκάδες χιλιάδες έως εκατομμύρια έτη φωτός 32. Τι σχέση έχει η Γη με τους γαλαξίες; 54 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

56 α. Οι γαλαξίες γυρίζουν γύρω από τη Γη β. Η Γη γυρίζει γύρω από τους γαλαξίες γ. Η Γη είναι μέρος του γαλαξία Milky Way 33. Τι είναι η διαγαλαξιακή ύλη; α. Αστέρια που βρίσκονται ανάμεσα στους γαλαξίες β. Η ύλη που αποτελούνται οι γαλαξίες γ. Η σκόνη ανάμεσα στους γαλαξίες 34. Τι είναι οι μαύρες τρύπες; α. Συγκέντρωση μάζας νεκρών αστεριών β. Κενά σημεία του σύμπαντος γ. Πλανητικές δίνες Στατιστικά στοιχεία 1. Φύλο: Γυναίκα Άνδρας 2. Ηλικία: και άνω 3. Ιδιότητα/Επάγγελμα: Μαθητής Καθηγητής Άλλο 4. Γραμματικές γνώσεις: Μαθητής Γυμνασίου Μαθητής Λυκείου Φοιτητής/Απόφοιτος Πανεπιστημίου Μεταπτυχιακού/Διδακτορικού Κάτοχος Οι ερωτήσεις της ομάδας μας: Από τι δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Κανείς δεν ξέρει. β. Από μια υπερβολικά πυκνή και θερμή κατάσταση(singularity). γ. Από το κενό. Πώς δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Με τη Μεγάλη Έκρηξη(Big Bang). β. Υπήρχε από πάντα. γ. Από τις ενέργειες του Θεού. 55 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

57 Πότε δημιουργήθηκε το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Πριν 13,798 δισεκατομμύρια χρόνια. γ. Πριν 90 με 100 δισεκατομμύρια χρόνια. Πόσο μεγάλο είναι το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Άπειρο. γ. 23,45 δισεκατομμήρια έτη φωτός Θα συνεχίσει να υπάρχει το σύμπαν, και αν όχι, ποιο θα είναι το τέλος του; α. Ναι, θα συνεχίσει να υπάρχει όπως είναι τώρα. β. Όχι, θα καταστραφεί με τη Μεγάλη Σύνθληψη (Big Crunch). γ. Θα συνεχίσει να διαστάλεται (μεγαλώνει), με άγνωστες συνέπειες. Έχει κέντρο το σύμπαν; α. Δεν γνωρίζουμε. β. Δεν έχει. γ. Έχει και είναι ο γαλαξίας μας. Ποιά είναι η μέση θερμοκρασία του σύμπαντος; α. -270,3 0 C β C γ C 56 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

58 Σε ποιους μοίρασε η ομάδα μας ερωτηματολόγια: Η ομάδα μας μοίρασε ερωτηματολόγια στο Γυμνάσιο του σχολείου μας, σε καθηγητές Γυμνασίου και Λυκειού, καθώς και σε εξωσχολικούς φίλους και συγγενείς. Πόσα ερωτηματολόγια λάβαμε πίσω συμπληρωμένα: Τα ερωτηματολόγια που λάβαμε πίσω πλήρως συμπληρωμένα ήταν τετρακόσια(400). Δυσκολίες που συναντήσαμε: Κάποια ερωτηματολόγια, δεν ήταν πλήρως συμπληρωμένα, και, κύριο μειονέκτημα ήταν ότι πολλοί δεν είχαν συμπληρώσει τα στατιστικά στοιχεία στο τελευταίο μέρος του ερωτηματολογίου τα οποία μας ενδιέφεραν και περισσότερο. Ακόμα, πολλά άτομα, πιθανώς, να μην απαντούσαν με την κατάλληλη σοβαρότητα και υπευθυνότητα όπως θα έπρεπε, αφού αποτελούν κομμάτι μιας εργασίας που αποσκοπεί σε αντικειμενικά συμπεράσματα: απαντούσαν στην τύχη, ή έψαχναν τις απαντήσεις στο διαδίκτυο. Έτσι, δεν μπορούμε να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι τα αποτελέσματα είναι αντιπροσωπευτικά για τις ηλικιακές ομάδες που αφορούσαν. Αυτή είναι η μόνη δυσκολία που συναντήσαμε. 57 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

59 Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Επεξεργαστήκαμε όλες τις ερωτήσεις όλων των ερωτηματολογίων ώστε να διερευνήσουμε πως η άγνοια σε θέματα αστρονομίας εμφανίζεται σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες. Σχετικοί πίνακες: Ηλικίας Απαντήσεις Σύνολο Σύνολα Απαντήσεις Συχνότητες 0, ,6 0, , Μέσος όρος: 13, Ηλικίας Απαντήσεις Σύνολο Σύνολα Απαντήσεις Συχνότητες 0, , , , Μέσος όρος: 15, Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

60 Ηλικίας Απαντήσεις Σύνολο Σύνολα Απαντήσεις Συχνότητες 0,1 0,5 0,4 0 Μέσος όρος: 14,6 Ηλικίας 25 και άνω Απαντήσεις Σύνολο Σύνολα Απαντήσεις Συχνότητες 0, , , , Μέσος όρος: 15, Σχετικές γραφικές παραστάσεις (στον κάτω άξονα αναγράφεται ο αριθμός των σωστών απαντήσεων). 59 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

61 Ηλικίας Συχνότητες απαντήσεων για άτομα ηλικίας , Ηλικίας Συχνότητες απαντήσεων για άτομα ηλικίας ,6 0,4 0, Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

62 Ηλικίας Συχνότητες απαντήσεων για άτομα ηλικίας ,6 0,4 0, Ηλικίας 25 και άνω Συχνότητες απαντήσεων για άτομα ηλικίας 25 και άνω 0,4 0, Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

63 Το συμπέρασμα που βγάλαμε ήταν: 1ο. Τα άτομα ηλικίας 12 έως 14 ετών, από δείγμα 130 ατόμων, καθώς και τα άτομα ηλικίας 15 έως 18 ετών, από δείγμα 212 ατόμων, δείχνουν να έχουν άγνοια σε μεγάλο βαθμό για θέματα αστρονομίας με κάπως βελτιωμένη την εικόνα για τη δεύτερη κατηγορία. 2ο. Τα άτομα ηλικίας 19 έως 25 ετών, από δείγμα 10 ατόμων, καθώς και τα άτομα ηλικίας 25 ετών και άνω, από δείγμα 48 ατόμων, παρουσιάζουν ανάλογη εικόνα, όμως δεν πρέπει να θεωρηθούν ασφαλή τα συμπεράσματα λόγω του μικρού και συνεπώς μη αντιπροσωπευτικού δείγματος. Με ποιον τρόπο αντιμετωπίζουμε την άγνοια που είναι φανερή: Οι σωστές απαντήσεις στις ερωτήσεις μας με αναλυτική εξήγηση χρησιμοποιώντας τις σημερινές γνώσεις της αστρονομίας: Από τι/πώς και πότε δημιουργήθηκε το σύμπαν; Το σύμπαν δημιουργήθηκε από μία υπερβολικά πυκνή και θερμή κατάσταση περίπου πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια. Η άποψη που πλέον έχει επικρατήσει στην επιστημονική κοινότητα δημιουργίας του σύμπαντος είναι με την Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang). Πόσο μεγάλο είναι το σύμπαν, ποιό θα είναι το τέλος του; Εφόσον, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα το σύμπαν διαστέλλεται συνεχώς, είναι αδύνατον να προσδιορίσουμε το μέγεθός του. Σύμφωνα με την θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης, το σύμπαν θα συνεχίσει να διαστέλλεται και τελικά θα συνθλιβεί: θεωρεία της Μεγάλης Σύνθλιψης. Παρ όλα αυτά, αυτός ο ισχυρισμός είναι μέρος μιας θεωρίας που δεν μπορεί προς το παρόν να επαληθευτεί. Το μόνο που 62 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

64 αληθεύει είναι πως το σύμπαν συνεχίζει και διαστέλλεται, με άγνωστες όμως συνέπειες. Έχει κέντρο το σύμπαν; Οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το σύμπαν δεν έχει κέντρο. Για παράδειγμα, όπως η επιφάνεια της Γης δεν έχει κέντρο έτσι και το σύμπαν δεν έχει κέντρο. Ποιά είναι η μέση θερμοκρασία του σύμπαντος ; Η μέση θερμοκρασία του σύμπαντος είναι περίπου -270,3 0 C. Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν (συνοπτικά): Οι πηγές που αντλήσαμε κατά την διάρκεια της συλλογής ερωτήσεων και απαντήσεων ήταν το διαδίκτυο και οι γνώσεις του καθηγητή μας. Τι υλικό κατασκευάσαμε για να ενημερώσουμε τη σχολική κοινότητα; Κατασκευάσαμε μια αναπαράσταση του διαστελλόμενου σύμπαντος σε τέσσερα επίπεδα. Το πρώτο παρουσίαζε τη στιγμή της Μεγάλης Έκρηξης, στο δεύτερο 4 γαλαξίες κοντά ο ένας με τον άλλο και στα άλλα 2 επίπεδα οι 4 γαλαξίες όλο και πιο απομακρυσμένοι ο ένας από τον άλλον. 63 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

65 Ακόμα, δημιουργήσαμε μία παρουσίαση μέσω της ιστοσελίδας(site): Μπορείτε να δείτε την παρουσίασή μας μέσω του παρακάτω συνδέσμου και μην ξεχάσετε να ανοίξετε τα ηχεία σας! share (Μικρογραφία παρουσίασης) 2) 64 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

66 65 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

67 ΕΠΙΛΟΓΟΣ Γενικό συμπέρασμα Γενικότερα μπορούμε να συμπεράνουμε πως άγνοια για θέματα σχετικά με την αστρονομία εμφανίζεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες που εξετάσαμε και μάλιστα στην πλειοψηφία των δειγμάτων μας (όσο αξιόπιστα μπορεί να είναι αυτά) σε μεγάλο βαθμό. Ανακεφαλαίωση Κατά την διεκπεραίωση της διερευνητικής εργασίας μας, αφού χωριστήκαμε σε ομάδες και καταφέραμε να επιλέξουμε το θέμα της έρευνάς μας, θέσαμε ερωτήματα που μας απασχολούσαν. Επίσης αναζητήσαμε τις απαντήσεις τους, συντάξαμε ερωτήσεις για να ανιχνεύσουμε την πιθανή άγνοια για το θέμα μελέτης της διερευνητικής εργασίας μας και τέλος την αντιμετωπίσαμε. Τι μάθαμε κάνοντας την ερευνητική εργασία Μέσω της εργασίας μας μάθαμε να δουλεύουμε ομαδικά και να συνεργαζόμαστε με άλλα άτομα διαφορετικά από εμάς. Αυτό συμπεριλαμβάνει πολλές συζητήσεις, ιδέες, συμβιβασμούς και τελικά συνεργασία για την υλοποίηση των ιδεών μας! Έκτος όμως από αυτά που αποτελούν κοινό άξονα λειτουργίας όλων των ερευνητικών εργασιών γνωρίσαμε καλύτερα το κεφάλαιο Αστρονομία και φυσικά μάθαμε για ζητήματα της αστρονομίας που μας απασχολούσαν. 66 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

68 Αξιολόγηση της δουλειάς μας σαν ομάδα Υπήρχε συνεργατικότητα και αλληλοβοήθεια ανάμεσα στα μέλη της ομάδας, οι διαφωνίες που προέκυψαν λειτούργησαν δημιουργικά και δεν προκάλεσαν προβλήματα. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε βέβαια η καθοδήγηση, οι συμβουλές και η υπομονή του καθηγητή μας κ.πάσχου! 67 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

69 Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν Πρωτογενείς: Το ερωτηματολόγιο της διερευνητικής εργασίας που μοιράστηκε, καθώς και οι γνώσεις του καθηγητή μας. Δευτερογενείς: Το διαδίκτυο, πιο συγκεκριμένα : %B7_%CE%88%CE%BA%CF%81%CE%B7%CE%BE%CE%B Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

70 Υπόθεμα: Οι αστέρες - Ομάδα: Dark Universe Μέλη: Πλούμη Ελένη Σαγρή Αλεξάνδρα Τασιούλη Ελένη Φράγκου Μαρία 69 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

71 Γενικά Συνολικά, η ερευνητική μας εργασία βασίζεται στην «Άγνοια της Αστρονομίας». Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια του 1 ου Τετραμήνου, ονομαζόμενοι ως Dark Universe, διεξαγάγαμε μελέτη πάνω στους αστέρες. Πιο συγκεκριμένα, ασχοληθήκαμε με θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξη των αστέρων. Η μέθοδος που ακολουθήσαμε συνοπτικά 1) Δημιουργία ερωτηματολογίων: Δημιουργήσαμε μια σειρά από ερωτήσεις μέσω των οποίων φτάσαμε σε ορισμένα συμπεράσματα. 2) Διανομή και συλλογή ερωτηματολογίων: Η ομάδα μας διένειμε ερωτηματολόγια στο περιβάλλον του σχολείου. 3) Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Επεξεργαστήκαμε όλα τα ερωτηματολόγια ώστε να βγάλουμε στατιστικά. 4) Επεξεργασία των συγκεκριμένων ερωτήσεών μας: Απορρίψαμε ορισμένες ερωτήσεις εξαιτίας του μεγάλου βαθμού δυσκολίας. 5) Συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε: Μεγάλο ποσοστό μαθητών δείχνει πλήρη άγνοια όσον αφορά το σύμπαν, και συνεπώς τους αστέρες. 6) Με ποιον τρόπο αντιμετωπίσαμε την άγνοια που είναι φανερή: Κάναμε παρουσίαση διάρκειας μίας ημέρας ανοιχτή στους μαθητές του σχολείου. 7) Παρουσίαση στην ημερίδα. Περιγραφή της διαδικασίας δημιουργίας του ερωτηματολογίου: Αφιερώσαμε κάποια μαθήματα ώστε να δημιουργήσουμε τις ερωτήσεις. Ως πηγές για την επιλογή του θέματος, χρησιμοποιήσαμε το διαδίκτυο και βιβλία με κύριο θέμα τους τον Γαλαξία. Καταλήξαμε σε ερωτήσεις που ανταποκρίνονται στο γνωστικό επίπεδο των ερωτηθέντων. Ποιο ήταν το ερωτηματολόγιο: 1. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στον Άρη; 70 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

72 i. 4 ii. 0 iii. 2 iv Πότε έγινε η πρώτη αποστολή στην Σελήνη; i ii iii iv. ποτέ 3. Πόσοι αστροναύτες έχουν πατήσει στη Σελήνη; i. 34 ii. 12 iii. 0 iv Πόσο χρόνο διαρκεί μια αποστολή στη Σελήνη; i. 2,5 μήνες ii. 2+ χρόνια iii. 1 εβδομάδα iv. 16 μήνες 5. Τώρα, που βρίσκονται οι αστροναύτες σε σχέση με τη Γη; i. 2 km ii km iii. 400 km iv km 6. Ποια είναι η μεγαλύτερη απόσταση που έχει διανύσει επανδρωμένο σκάφος εκτός Γης; i km ii. 150 km iii km iv. 0 km 7. Τι είναι τα UFO; i. διαστημόπλοια ii. εξωγήινοι iii. όπλα iv. δεν υπάρχουν 71 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

73 8. Πότε ήρθε ο άνθρωπος σε επαφή με εξωγήινο για πρώτη φορά; i ii π.χ iii iv. κανένα από τα παραπάνω 9. Από ποιόν έχει αποδειχθεί επιστημονικά η ύπαρξη εξωγήινων ; i. Stephen Hawking ii. Albert Einstein iii. Edwin Hubble iv. δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά κάτι τέτοιο 10. Τι είναι αστερισμοί; i. Συγκροτήματα αστεριών που βρίσκονται κοντά το ένα στο άλλο ii. Ομαδοποιημένα αστέρια από τον άνθρωπο iii. Μακρινοί γαλαξίες iv. Ηλιακά συστήματα 11. Τι είναι οι αστρολάβοι ; i. Εξειδικευμένα εργαλεία προσανατολισμού ii. Αστερισμοί iii. Επιστήμονες που μελετούν τα αστέρια iv. Τα πρώτα αστέρια που δημιουργήθηκαν 12. Ποιος είναι ο πιο κοντινός αστερισμός στη γη; i. Ανδρομέδα ii. Κένταυρος iii. Περσέας iv. Ωρίωνας 13. Οι ορατοί αστερισμοί: i. Είναι περίπου ενενήντα ii. Είναι η Μεγάλη και η Μικρή Άρκτος iii. Δεν μπορούν να μετρηθούν iv. Είναι περίπου χίλιοι 72 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

74 14. Πόσα αστέρια υπολογίζεται ότι έχει το σύμπαν; i. Είναι άπειρα ii. Όσα μπορούμε να διακρίνουμε με ένα επιστημονικό τηλεσκόπιο iii. Πάνω από ένα πεντάκις εκατομμύρια iv. Δεν έχει μελετηθεί ακόμη 15. Η ζωή των αστεριών: i. Είναι αιώνια ii. Εξαρτάται από το μέγεθος τους iii. Κρατάει μερικά εκατοντάδες χρόνια iv. Τελειώνει όταν πέφτουν 16. Τι είναι τα πεφταστέρια; i. Είναι αστέρια που πέφτουν ii. Αστέρια που πεθαίνουν iii. Κομμάτια ύλης που μπαίνουν στην ατμόσφαιρα iv. Αστέρια που μπαίνουν στην ατμόσφαιρα 17. Είναι όλα τα αστέρια ίδια; i. Διαφέρουν μόνο ως προς το μέγεθος ii. Διαφέρουν μόνο ως προς την φωτεινότητα iii. Δεν διαφέρουν iv. Κανένα από τα παραπάνω 18. Τι είναι αστέρας; i. Πλανήτης ii. Μπάλα φωτιάς από υδρογόνο iii. Μαύρη τρύπα iv. Κομήτης 19. Πού γεννιούνται οι αστέρες; i. Σε κολοσσιαία κύματα σκόνης 73 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

75 ii. iii. iv. Στη γη Στην ατμόσφαιρα Στο κενό 20. Πότε πεθαίνουν οι αστέρες; i. Όταν είναι αρκετά πυκνοί ii. Όταν τελειώνει μεγάλο μέρος από το υδρογόνο τους iii. Όταν είναι αραιοί iv. Δεν πεθαίνουν ποτέ 21. Ποια είναι η ηλικία των αστεριών; i. 1 δισ. και 10 δισεκατομμύρια χρόνια ii χρόνια iii. Εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια iv. Πάνω από 2 δισεκατομμύρια 22. Από τη γη, ποιο αστέρι φαίνεται να έχει το μεγαλύτερο μέγεθος; i. Ο Μπετελγκέζ ii. Ο R Δόρατος iii. Ο Αλτάιρ iv. Ο Ρίγκελ 23. Το πλήθος των αστέρων που μπορούμε να διακρίνουμε με γυμνό μάτι αγγίζει: i. Τους περίπου ii. Τους iii. Τους iv. Μερικά εκατομμύρια 24. Από τι δημιουργήθηκε το σύμπαν; i. Κανείς δεν ξέρει. ii. Από μια υπερβολικά πυκνή και θερμή κατάσταση(singularity). iii. Από το κενό. 74 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

76 25. Πώς δημιουργήθηκε; i. Με τη Μεγάλη Έκρηξη(Big Bang). ii. Υπήρχε από πάντα. iii. Από τις ενέργειες του Θεού. 26. Πότε δημιουργήθηκε; i. Δεν γνωρίζουμε. ii. Πριν 13,798 δισεκατομμύρια χρόνια. iii. Πριν 90 με 100 δισεκατομμύρια χρόνια. 27. Πόσο μεγάλο είναι το σύμπαν; i. Δεν γνωρίζουμε. ii. Άπειρο. iii. 23,45 δισεκατομμήρια έτη φωτός 28. Θα συνεχίσει να υπάρχει το σύμπαν, και αν όχι, ποιο θα είναι το τέλος του; i. Ναι, θα συνεχίσει να υπάρχει όπως είναι τώρα. ii. Όχι, θα καταστραφεί με τη Μεγάλη Σύνθλιψη (Big Crunch). iii. Θα συνεχίσει να διαστάλεται (μεγαλώνει), με άγνωστες συνέπειες. 29. Έχει κέντρο το σύμπαν; i. Δεν γνωρίζουμε. ii. Δεν έχει. iii. Έχει και είναι ο γαλαξίας μας. 30. Ποιά είναι η μέση θερμοκρασία του σύμπαντος; i. -270,3 0C ii C iii C 75 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

77 Σε ποιους μοίρασε η ομάδα μας ερωτηματολόγια: Τα ερωτηματολόγια μοιράστηκαν στους μαθητές και μαθήτριες της δευτέρας γυμνασίου. Δυσκολίες που συναντήσαμε: Σε ορισμένες περιστάσεις ήταν πρακτικά αδύνατο να μοιραστούν τα ερωτηματολόγια. Πολλοί μαθητές ήταν απόντες την ημέρα της διανομής. Επίσης υπήρχαν παράπονα όσον αφορά την δυσκολία των ερωτήσεων. Επεξεργασία ερωτηματολογίων: Επεξεργαστήκαμε όλες τις ερωτήσεις όλων των ερωτηματολογίων ώστε να διερευνήσουμε τις γνώσεις των ερωτηθέντων ως προς το θέμα της αστρονομίας. Σχετικοί πίνακες: Απαντήσεις Σύνολο Σωστές Απαντήσεις Συχνότητες 0, , , , , , Σχετικές γραφικές παραστάσεις: 76 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

78 Σωστές απαντήσεις Συχνότητες απαντήσεων 0,25 0,2 0,15 0,1 0, Το συμπέρασμα που βγάλαμε ήταν: Η πλειοψηφία των μαθητών γυμνασίουλυκείου δεν ξεπέρασε τις γνώσεις των καθηγητών. Επεξεργασία των συγκεκριμένων ερωτήσεών μας: Επεξεργαστήκαμε όλα τα ερωτηματολόγια ώστε να διερευνήσουμε πως θα ήταν κατάλληλο να μεταδώσουμε τις βασικές γνώσεις αστρονομίας στους μαθητές έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί ως κάποιο βαθμό. Το συμπέρασμα που βγάλαμε ήταν πως το μεγαλύτερο ποσοστό των ερωτηθέντων (περί το 22%) απάντησε σωστά από 0 ως 6 ερωτήσεις. Αμέσως μετά, με πολύ μικρή διαφορά ακολουθεί το σύνολο που απάντησε σωστά από 7 ως 12 ερωτήσεις (21%). Το 19% των ερωτηθέντων έδωσε σωστή απάντηση σε 13 με 18 ερωτήσεις ερωτήσεις πέτυχε σωστά το μικρότερο ποσοστό (11%) σωστές απαντήσεις έδωσε ένα επίσης μικρό ποσοστό 14%. Τέλος, ένα 12% είχε σωστές ερωτήσεις. 77 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

79 Συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε: Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων έδωσαν λιγότερες από 18 σωστές απαντήσεις, από το σύνολο των ερωτήσεων που ήταν 36. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως υπάρχουν κάποιες γνώσεις σχετικά με την αστρονομία, παρόλο που θα ήταν σκόπιμο να αναπτύξουμε τρόπους, έτσι ώστε οι γνώσεις αλλά και το ενδιαφέρον ως προς το θέμα να αυξηθεί. Με ποιον τρόπο αντιμετωπίζουμε την άγνοια που είναι φανερή: Αφισοκολλήσαμε τις ερωτήσεις που θέσαμε στο ερωτηματολόγιο πάνω σε ένα τρίποδο αναλύοντας συνοπτικά τις απαντήσεις. Τι υλικό κατασκευάσαμε για να ενημερώσουμε τη σχολική κοινότητα; Φωτοτυπήσαμε τα glogsters όπου δημιουργήσαμε Χρησιμοποιήσαμε stand ή αλλιώς τρίποδα Σχετικές φωτογραφίες Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

80 3) Παρουσίαση στην ημερίδα. Βασικά στοιχεία της παρουσίασης Project Αστρονομίας Ομάδα 4- Dark Universe Θέμα: «Αστέρες» Υπεύθυνος Καθηγητής Project: Αργύριος Πάσχος Περιεχόμενα Τι είναι αστέρες Γέννηση των αστέρων Πότε πεθαίνουν οι αστέρες Ηλικία των αστέρων 79 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

81 Τι είναι αστέρας; Αστέρας είναι μια μπάλα φωτιάς. Οι αστέρες παράγουν δικό τους φως και ενέργεια. Η ενέργεια που εκλύεται έχει ως αποτέλεσμα τη θέρμανση και λάμψη του αστέρα. Που γεννιούνται οι αστέρες; Τ' αστέρια γεννιούνται μέσα στα μεσοαστρικά νέφη υδρογόνου που υπάρχουν στο σύμπαν. Μόρια υδρογόνου και κόκκοι σκόνης κινούνται και συγκρούονται συνεχώς μεταξύ τους. 80 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

82 Πότε πεθαίνουν οι αστέρες; Όταν το υδρογόνο στον πυρήνα του αστέρα εξαντληθεί, η ζωή του τελειώνει. Το πρώτο σημάδι γήρανσης του αστέρα είναι η διαστολή και το κοκκίνισμα των εξωτερικών περιοχών του. Ένα τέτοιο αστέρι ονομάζεται Κόκκινος Γίγαντας. Ποια είναι η ηλικία των αστέρων; Το μεγαλύτερο πλήθος αστέρων έχει ηλικία από ένα έως δέκα δισεκατομμύρια χρόνια. Κάποιοι αστέρες πιθανώς να φτάνουν τα 13.8 δισεκατομμύρια έτη. 81 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α

83 Επιμέλεια Παρουσίασης Project Πλούμη Ελένη Σαγρή Αλεξάνδρα Τασιούλη Ελένη Φράγκου Μαρία Γενικό συμπέρασμα: το μάθημα της αστρονομίας μας οδήγησε σε έναν εντελώς ξένο κόσμο που ως τώρα δεν γνωρίζαμε ή γνωρίζαμε εσφαλμένα Ανακεφαλαίωση Τι μάθαμε κάνοντας την ερευνητική εργασία: Εκτός των γενικών γνώσεων της αστρονομίας, ασχοληθήκαμε σχολαστικά με το θέμα των αστέρων Αξιολόγηση της δουλειάς μας σαν ομάδα: Δουλέψαμε συλλογικά με ευχάριστη διάθεση και όρεξη. Υπήρχε συνοχή στην κάθε εργασία που διεκπεραιώναμε. Το κάθε μέλος είχε διάφορες και καινοτόμες ιδέες που ωφέλησαν την ομάδα για ένα καλύτερο αποτέλεσμα. 82 Α σ τ ρ ο ν ο μ ί α