Ε. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν ως Σωστό η Λάθος γράφοντας στο τετράδιο σας το γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση.

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ε. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν ως Σωστό η Λάθος γράφοντας στο τετράδιο σας το γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση."

ÊἙρμῆς Πανταζής
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΜΑΘΗΜΑ / ΣΑΞΗ : ΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΜΑΣΟ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΙΜΟΤ ΘΕΜΑ 1 A. Ένα υδατικό διάλυμα οξέος ΗB συγκέντρωσης 10 - Μ δεν μπορεί να έχει ph : α) 5 β) 4 γ) δ) 1 Β. Από τα ακόλουθα ιόντα είναι παραμαγνητικό: α) 1 Sc + β) 9 Cu +1 γ) 5 Mn + δ) 16 S - Γ. Σε 1L καθενός από τα επόμενα διαλύματα προστίθεται 0,05 mol Ca(). Μικρότερη μεταβολή ph θα παρατηρηθεί στο διάλυμα: α) HBr 0.1M β) NHCl 1.0Μ NH 1.0M γ) K 0,1Μ δ) KCl 0,1Μ Δ. Στο μόριο του διοξειδίου του άνθρακα (CO ) ο υβριδισμός του ατόμου του άνθρακα είναι: α) sp β) sp γ) sp Ε. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν ως Σωστό η Λάθος γράφοντας στο τετράδιο σας το γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση. Σελίδα 1 από 8

2 α) Αντιδράσεις πολυμερισμού δίνουν μόνο οι ακόρεστοι υδρογονάνθρακες β) Για τα ισχυρά οξέα δεν ορίζεται σταθερά ιοντισμού. γ) Σε ένα διάλυμα που περιέχει ΝaF και CaF υπάρχει επίδραση κοινού ιόντος. δ) Αν ένα υδατικό διάλυμα περιέχει χ mol ενός οξέος, για την πλήρη εξουδετέρωση του απαιτούνται x mol Na. ε) Το RO - είναι ισχυρή βάση. (5 μονάδες) ΘΕΜΑ A. Δύο χημικά στοιχεία Α και Β ανήκουν στην πρώτη ομάδα του Περιοδικού Πίνακα και έχουν ατομικούς αριθμούς Ζ και Ζ+10. α) Να βρείτε την τιμή του Ζ. (10 μονάδες) Β. Σε υδατικό διάλυμα ΝΗ προστίθεται ορισμένη ποσότητα Na χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος. Να γράψετε τι παθαίνει καθένα από τα τέσσερα επόμενα μεγέθη (αυξάνεται, ελαττώνεται, παραμένει σταθερό). α) ο βαθμός ιοντισμού της NH β) το ph του διαλύματος γ) η σταθερά ιοντισμού της NH + δ) η συγκέντρωση του [ ΝΗ ] (5 μονάδες) Γ. Διαθέτουμε τις οργανικές ενώσεις μεθανικό οξύ, αιθανάλη, -βουτανόλη και φαινόλη. Διαθέτουμε επίσης τα επόμενα αντιδραστήρια: α) Fehling β) I /Na γ) Na δ) Na CO Να εξετάσετε με ποια αντιδραστήρια αντιδρά καθεμία από τις παραπάνω ενώσεις και να γράψετε τις αντίστοιχες αντιδράσεις. (10 μονάδες) Σελίδα από 8

3 ΘΕΜΑ Ποιος είναι ο συντακτικός τύπος κορεσμένης οργανικής ένωσης (Α) που έχει τις παρακάτω ιδιότητες: α) Έχει γενικό μοριακό τύπο C v H v+ O. β) Αντιδρά με Να εκλύοντας αέριο Η. γ) Έχει σχετική μοριακή μάζα 88. δ) οξειδώνεται πλήρως σε καρβοξυλικό οξύ (Β). ε) Με αφυδάτωση σχηματίζει αλκένιο (Γ), το οποίο με την προσθήκη Η Ο (παρουσία οξέος) δίνει αλκοόλη (Δ) που καταβυθίζει ίζημα με την επίδραση αλκαλικού διαλύματος Ι. ζ) Η αλκοόλη (Δ) με αφυδάτωση δίνει αλκένιο (Ε), το οποίο με την προσθήκη Η Ο (παρουσία οξέος) σχηματίζει αλκοόλη (Ζ) που δεν μπορει να αποχρωματίσει όξινο διάλυμα KMnO 4. Να γραφούν οι χημικές εξισώσεις των σχετικών αντιδράσεων. (5 μονάδες) ΘΕΜΑ 4 Διαθέτουμε το υδατικό διάλυμα οξέος ΗΑ(Δ)συγκέντρωσης 1 C 1 1Mκαι όγκου V1 1L, καθώς και το υδατικό διάλυμα οξέος ΗΒ (Δ)ίδιας συγκέντρωσης και όγκου. Στο (Δ)προσθέτουμε 1 ποσότητα άλατος ΝaA (χωρίς μεταβολή του όγκου), οπότε παρατηρούμε ότι το ph του διαλύματος (Δ)που δημιουργείται παραμένει σταθερό. Στο διάλυμα Δ προσθέτουμε 0.1 mol άλατος ΝaB (χωρίς μεταβολή του όγκου), οπότε προκύπτει διάλυμα (Δ 4)με ph Τι συμπεραίνετε για την ισχύ των οξέων ΗΑ και ΗΒ; Στην περίπτωση που κάποιο οξύ είναι ασθενές, να βρεθεί η σταθερά ιοντισμού του.. Αν τόσο το διάλυμα Δ, όσο και το Δ4 αραιωθούν με νερό, έτσι ώστε ο όγκος κάθε διαλύματος να δεκαπλασιαστεί, θα υπάρξει μεταβολή στο ph του κάθε διαλύματος;. Στο Δ4 προσθέτουμε ορισμένη ποσότητα στερεού Na, οπότε παρατηρείται μεταβολή στο phτου διαλύματος κατά μία μονάδα. Βρείτε τον αριθμό mol Naπου προσθέσαμε(ο όγκος του διαλύματος παραμένει σταθερός με την προσθήκη Na). Σελίδα από 8

4 Θεωρήστε πως τα μαθηματικά δεδομένα επιτρέπουν τη χρήση των γνωστών προσεγγίσεων. (5 μονάδες) Απαντήσεις ΘΕΜΑ 1 Α. α, Β γ, Γ β, Γ α, Δ α) Λ β) Λ γ) Λ δ) Λ ε) Σ Β. α) Μειώνεται ο βαθμός ιοντισμού β) ph αυξάνεται γ) Η K b παραμένει σταθερή δ) Η [ ΝΗ ] μειώνεται Γ. Το οξύ αντιδρά με το Na και με το Na CO Η αλδεύδη αντιδρά με το Fehling και με το I /Na Η αλκοόλη αντιδρά μόνο με το I /Na Η φαινόλη αντιδρά μόνο με το Na ΘΕΜΑ Η οργανική ένωση (Α) είναι μονοσθενής αλκοόλη ή μονοαιθέρας. Όμως, η (Α) αντιδρά με Να, συνεπώς είναι αλκοόλη. Από το Μr = 88 βρίσκουμε το Μ.Τ: 1ν + ν = 88 ν = 5, άρα ο Μ.Τ. της είναι C 5 H 11. Η (Α) είναι πρωτοταγής αλκοόλη, καθώς οξειδώνεται σε καρβοξυλικό οξύ. Συνεπώς, οι πιθανοί Σ.Τ. είναι οι εξής: CH CH CH CH (1 πεντανόλη) CH CH CHCH ( μέθυλο - 1 βουτανόλη) CH CHCH CH ( μέθυλο-1 βουτανόλη) CH C CH ( διμέθυλο προπανόλη) Σελίδα 4 από 8

5 Από τις παραπάνω αλκοόλες, μόνο οι τρεις πρώτες μπορούν να αφυδατωθούν δίνοντας αλκένιο (Γ), με αντίστοιχους Σ.Τ.: CH CH CH = CH (1 πεντένιο) CH CH C= CH ( μέθυλο - 1 βουτένιο) CHCH = CH ( μέθυλο- 1 βουτένιο) Η προσθήκη Η Ο (παρουσία οξέος) στο (Γ) θα δώσει τις παρακάτω αντίστοιχες αλκοόλες (Δ): CH CH CH CHCH ( πεντανόλη) CH CH CCH CH ΟH ΟH ( μέθυλο- βουτανόλη) CH CHCHCH ( μέθυλο- βουτανόλη) Από τις αλκοόλες (Δ), την αλογονοφορμική δίνουν μόνο η πεντανόλη και η μέθυλο- βουτανόλη. Το προϊόν της αφυδάτωσης της αλκοόλης (Δ) δίνει το αλκένιο (Ε) που είναι είτε το CH CH = CH ( πεντένιο) ή το CH C= CH CH ( μέθυλο - βουτένιο) αντίστοιχα. Το αλκένιο (Ε) με προσθήκη Η Ο (παρουσία οξέος) θα πρέπει να σχηματίσει τριτοταγή αλκοόλη (Ζ), καθώς αυτή δεν οξειδώνεται. Συνεπώς, το (Ε) είναι το μέθυλο- βουτένιο που δίνει την παρακάτω αλκοόλη (Z): Σελίδα 5 από 8

6 CH CCH CH ( μέθυλο- βουτανόλη) Συμπέρασμα όλων των παραπάνω σκέψεων είναι ότι η αλκοόλη (Α) είναι η μέθυλο- 1 βουτανόλη.οι αντιδράσεις που πραγματοποιούνται φαίνονται παρακάτω: (A) 1 CH CHCH CH +Na CH CHCH CH ONa+ H CH (Β) 5CH CHCH CH 4KMnO 6H SO 5CH CHCH CO 4MnSO K SO 11H O CH CHCH CH π.ηso 4 /170 C H + (Γ) CH CΗCΗ=CH + H O CH CHCH=CH +H- CH CHCHCH (Δ) C CH CHCHCH 6K 4I CHI CH CHCOOK+5KI+5H O CH C π.ηso 4 /170 C CH CHCHCH CH C= CΗCH +Η-ΟΗ H + (Ε) CH C= CΗCH +H O CH CCΗCH (Ζ) Σελίδα 6 από 8

7 ΘΕΜΑ 4 1. Για το διάλυμα (Δ)έχουμε: 1 Με την προσθήκη ποσότητας άλατος NaA το ph του διαλύματος δεν μεταβάλλεται, επομένως το άλας είναι ουδέτερο. Με δεδομένο ότι το Να + δεν αντιδρά με το Η Ο συμπεραίνουμε πως ούτε το Α - αντιδρά με το Η Ο.Άρα, το οξύ ΗΑ είναι ισχυρό. Έτσι: HA H O HO A 0,1 0,1 0,1 Άρα ph 1 (το ΝαΑ ως ουδέτερο άλας δεν επηρεάζει το ph) Για το διάλυμα (Δ )έχουμε: Αν το ΗΒ ήταν ισχυρό, τότε θα ίσχυε ότι και στην προηγούμενη περίπτωση, οπότε και στο Δ 4, θα είχαμε ph 1.Όμως, ph=5, συνεπώς το ph επηρεάζεται από το άλας ΝαΒ το ΗΒ είναι ασθενές οξύ. Η σταθερά ιοντισμού του υπολογίζεται ως εξής: Το διάλυμα (Δ 4)είναι ρυθμιστικό διάλυμα (περιέχει το ασθενές οξύ ΗΒ και τη συζυγή του βάση Β - με ίδιες συγκεντρώσεις 0.1 Μ). Άρα: (M) HB HO HO B NaB Na B 0,1 x x x 0,1 0,1 0,1 Από την εξίσωση Henderson-Hasselbalch: B 5 ph pk a log ph pk a Ka 10. Σελίδα 7 από 8 HB. Με αραίωση του διαλύματος Δ με νερό σε δεκαπλάσιο όγκο, έχουμε: 0,1 1 CAV A CTV T CT 0,01M 10 HA H0 HO A 10 M 10 M 10 M, άρα ph' (HA) Για το διάλυμα (Δ 4)μετά την αραίωση έχουμε: CV A A ΗΒ:C AVA CTV T CT 10 M VT CV A A NaB:C AVA CTV T CT 10 M B VT

8 Το διάλυμα είναι ρυθμιστικό: B ph pk a log ph pk a 5 HB =σταθερό (αναμενόμενο, καθώς το διάλυμα είναι ρυθμιστικό και οι συγκεντρώσεις του μειώνονται με ανάλογο τρόπο, ενώ η αραίωση που πραγματοποιείται είναι μέσα στα επιτρεπτά όρια).. Η προσθήκη ποσότητας Naπροκαλεί αύξηση στο pη κατά μία μονάδα, καθώς αυξάνεται η [ΟΗ - ] Έτσι, ph 6. HB τελ n n 0,1molκαι ymol Na NaB HB Na NaB H O 0,1 y 0,1 0,1 y 0,1 y mol αρχ. τελ. Το Naκαταναλώνεται πλήρως, καθώς αν ήταν σε περίσσεια είχαμε πλήρη εξουδετέρωση, τότε θα προέκυπτε βασικό διάλυμα. ή 0,1 y 0,1 y Οπότε CHB C0M,C NaB 1 1 Έχουμε ρυθμιστικό διάλυμα: B CβM. B Cβ ph pk a log 6 5 log HB Cο 10 Cβ 9 10C ο Cβ 0,1 y 10(0,1 y) y mol Na C Από το χημικό τμήμα των φροντιστηρίων Πουκαμισάς Ηρακλείου συνεργάστηκαν: Μ.Κυριακάκης, Γ.Παπαδαντωνάκης. Σελίδα 8 από 8

Σχετικά έγγραφα

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ 1 Για τις ερωτήσεις 1.1-1.4 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1.1 Υδατικό διάλυμα NaCl 1M που βρίσκεται