ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΡΟΣ Α

Transcript

1 ΜΕΡΟΣ Α 01/30

2 1. Οργάνωση του νευρικού συστήµατος Βασικές λειτουργίες των συνάψεων και των νευροδιαβιβαστικών ουσιών 2. Αισθητικοί υποδοχείς 3. Πόνος, κεφαλαλγία και αίσθηση του θερµού 4. Αντανακλαστικά του νωτιαίου µυελού και του εγκεφαλικού στελέχους Λειτουργία της αιθουσαίας συσκευής 5. Ο έλεγχος της λειτουργίας των µυών από τον κινητικό φλοιό, τα βασικά γάγγλια και την παρεγκεφαλίδα 6. Ο φλοιός του εγκεφάλου και οι διανοητικές λειτουργίες του εγκεφάλου 7. Ενεργοποίηση του εγκεφάλου Εγρήγορση και ύπνος Εγκεφαλικές λειτουργίες συµπεριφοράς 02/30

3 1. Οργάνωση του νευρικού συστήµατος Βασικές λειτουργίες των συνάψεων και των νευροδιαβιβαστικών ουσιών Αισθητικό σκέλος νευρικού συστήµατος Αισθητικοί υποδοχείς: 1. Φωτοϋποδοχείς 2. Υποδοχής ακοής 3. Υποδοχείς αφής Κινητικό σκέλος νευρικού συστήµατος Ρύθµιση: 1. Συστολής σκελετικών µυών 2. Συστολής λείων µυών 3. Έκκρισης εξωκρινών και ενδοκρινών αδένων 4. Οι λειτουργίες αυτές καλούνται κινητικές λειτουργίες 5.Οι µύες και οι αδένες καλούνται εκτελεστικά όργανα 03/30

4 1. Οργάνωση του νευρικού συστήµατος Βασικές λειτουργίες των συνάψεων και των νευροδιαβιβαστικών ουσιών Επεξεργασία των πληροφοριών Το Ν.Σ. επεξεργάζεται τις εισερχόµενες πληροφορίες και προχωρά αναλόγως στις κατάλληλες κινητικές αντιδράσεις Περίπου το 99% των αισθητικών πληροφοριών απορρίπτονται από τον εγκέφαλο ως άχρηστες, και δεν προκαλούν κινητική απάντηση Αποθήκευση πληροφοριών Μνήµη Το µεγαλύτερο µέρος των πληροφοριών που απορρίπτονται, εναποθηκεύονται για µελλοντικό έλεγχο και για χρήση στη διεργασία της σκέψης Η εναποθήκευση των πληροφοριών καλείται µνήµη και γίνεται κυρίως στο φλοιό του εγκεφάλου 04/30

5 1. Οργάνωση του νευρικού συστήµατος Βασικές λειτουργίες των συνάψεων και των νευροδιαβιβαστικών ουσιών Συνάψεις ΚΝΣ Το τυπικό νευρικό κύτταρο αποτελείται από: 1. Κυτταρικό σώµα 2. Νευράξονα 3. ενδρίτες Στην επιφάνεια του σώµατος και των δενδριτών συναντώνται χιλιάδες µικρά κοµβία (προσυναπτικά κοµβία) τα οποία αποτελούν απολήξεις νευρικών ινών άλλων νευρικών κυττάρων 05/30

6 1. Οργάνωση του νευρικού συστήµατος Βασικές λειτουργίες των συνάψεων και των νευροδιαβιβαστικών ουσιών Νευροδιαβιβαστικές ουσίες στις συνάψεις του ΚΝΣ: Α. Μικροµοριακές µε ταχεία επίδραση 1. Ακετυλοχολίνη 2. Νορεπινεφρίνη (νοραδρεναλίνη) 3. Ντοπαµίνη 4. Γλυκίνη 5. γ-αµινοβουτυρικό οξύ (GABA) 6. Γλουταµινικό οξύ 7. Σεροτονίνη 8. Ισταµίνη Β. Νευροπεπτίδια (βραδεία επίδραση) 1. Υποθαλαµικές ορµόνες απελευθέρωσης (πχ εκλυτική ορµόνη της θυρεοειδοτρόπου ορµόνης) 2. Υποφυσιακά πεπτίδια (από τον οπίσθιο λοβό της υπόφυσης) 3. Πεπτίδια του ύπνου 06/30

7 2. Αισθητικοί υποδοχείς Εισαγωγή Οι πληροφορίες εισρέουν στο από τους αισθητικούς υποδοχείς Οι αισθητικοί υποδοχείς ανιχνεύουν αισθητικά ερεθίσµατα όπως: 1. Αφή 2. Ήχος 3. Φώς 4. Πόνος 5. Ψυχρό 6. Θερµό 7. Κ.α. 07/30

8 2. Αισθητικοί υποδοχείς Τα είδη των αισθητικών υποδοχέων και τα ερεθίσµατα που ανιχνεύουν Τα 5 βασικά είδη υποδοχέων είναι: 1. Μηχανοϋποδοχείς Μηχανική παραµόρφωση 2. Θερµοϋποδοχείς Μεταβολές της θερµότητας (ψυχρό και θερµό) 3. Υποδοχείς πόνου Ιστική βλάβη, φυσική ή χηµική 4. Υποδοχείς ηλεκτροµαγνητικών κυµάτων Φως στον αµφιβληστροειδή του οφθαλµού 5. Χηµειοϋποδοχείς Ερεθίσµατα: γευστικά στο στόµα, οσφρητικά στη µύτη, το επίπεδο οξυγόνου στο αρτηριακό αίµα, την ωσµωτική πίεση των υγρών, τη συγκέντρωση CO2 κ.α. 08/30

9 2. Αισθητικοί υποδοχείς Εξοικείωση υποδοχέων Οι αισθητικοί υποδοχείς, µετά από ένα χρονικό διάστηµα εξοικειώνονται πλήρως ή µερικώς προς το ερέθισµα Νευρικές ίνες Οι νευρικές ίνες µεταδίδουν τα αισθητικά ερεθίσµατα από και προς το ΚΝΣ και ταξινοµούνται σε δύο τύπους: Τύπου Α είναι εµµύελες και άγουν το ερέθισµα µε µεγάλη ταχύτητα πχ οι ίνες που άγουν τις πληροφορίες για τη θέση του σώµατος Τύπου C είναι αµύελες και άγουν το ερέθισµα µε µικρότερη ταχύτητα πχ οι ίνες που άγουν τον πόνο 09/30

10 2. Αισθητικοί υποδοχείς Υποδοχείς της αφής Οι υποδοχείς της αφής ανιχνεύουν: 1. Επαφή 2. Πίεση και 3. όνηση Χαρακτηριστικά: 1. Βρίσκονται παντού στο δέρµα και σε άλλους ιστούς ως ελεύθερες νευρικές απολήξεις 2. Στα άτριχα µέρη του δέρµατος (ράγες δακτύλων, χείλη) υπάρχουν πολυάριθµα σωµάτια Meissner που είναι εξαιρετικά ευαίσθητοι υποδοχείς 3. Στις ράγες των δακτύλων υπάρχουν επίσης οι δίσκοι Merkel 4. Στη βάση κάθε τρίχας καταλήγει νευρική ίνα, η οποία διεγείρεται µε ελάχιστη µετακίνηση της τρίχας 5. Στα βαθύτερα στρώµατα του δέρµατος και στους εν τω βάθει ιστούς, βρίσκονται πολλά τελικά όργανα Ruffini 6. Αµέσως κάτω από το δέρµα και στις περιτονίες συναντώνται τα σωµάτια Pacini 10/30

11 2. Αισθητικοί υποδοχείς Αισθητικές οδοί Όλα σχεδόν τα αισθητικά ερεθίσµατα από τα διάφορα τµήµατα του σώµατος εισέρχονται στο Νωτιαίο Μυελό µε τις οπίσθιες ρίζες των νωτιαίων νεύρων Μετά την είσοδο τους στον ΝΜ, τα νευρικά ερεθίσµατα άγονται στον εγκέφαλο µε δύο διαφορετικές αισθητικές οδούς: 1. Σύστηµα οπισθίων δεσµών έσω ληµνίσκων Αποτελείται από παχιές εµµύελες νευρικές ίνες που µεταδίδουν ερεθίσµατα όπως αφή, δόνηση, κίνηση, θέση µελών σώµατος, πιέσεις, µε µεγάλη ταχύτητα 2. Σύστηµα προσθιοπλάγιων δεσµών Αποτελείται από λεπτές εµµύελες νευρικές ίνες που µεταδίδουν ερεθίσµατα όπως πόνος, θερµός και ψυχρό, αδρής αφής και πίεσης, γαργαλισµό και κνησµός, καθώς και τις γενετήσιες αισθήσεις, µε πολύ µικρότερη ταχύτητα 11/30

12 2. Αισθητικοί υποδοχείς Σωµατοαισθητικός φλοιός Βρεγµατικός λοβός Το πρόσθιο µισό του βρεγµατικού λοβού αφορά την πρόσληψη και την ερµηνεία των σωµατικών αισθητικών σηµάτων ενώ το οπίσθιο µισό του βρεγµατικού λοβού αφορά ακόµα υψηλότερα επίπεδα ερµηνείας Ινιακός και Κροταφικός λοβός Τα ερεθίσµατα που αφορούν την όραση καταλήγουν στον ινιακό λοβό και αυτά που αφορούν την ακοή στον κροταφικό λοβό Μετωπιαίος λοβός Το οπίσθιο µισό του µετωπιαίου λοβού αφορά τη ρύθµιση των κινήσεων 12/30

13 3. Πόνος, κεφαλαλγία και αίσθηση του θερµού Πόνος και σκοπιµότητα Ο πόνος εµφανίζεται όταν υπάρχει βλάβη σε ιστούς και αποτελεί προστατευτικό µηχανισµό αφού αναγκάζει το άτοµο να αντιδράσει µε σκοπό να απαλείψει το αλγογόνο ερέθισµα Οι δύο τύποι πόνου 1. Ταχύς πόνος: Οξύς Νυγµώδης - Ηλεκτρικός Αρχίζει εντός 0,1sec από την εφαρµογή του αλγογόνου ερεθίσµατος Άγεται µε νευρικές ίνες τύπου Α Πχ εισαγωγή βελόνας, τοµή δέρµατος µε µαχαίρι, οξύ έγκαυµα, επίδραση ηλεκτρικού ρεύµατος 2. Βραδύς πόνος: Καυστικός Βύθιος Σφύζων Χρόνιος Αρχίζει εντός 1sec ή και περισσότερο, ο οποίος αυξάνεται βραδέως σε ένταση. Σχετίζεται µε καταστροφή ιστών Άγεται µε νευρικές ίνες τύπου C 13/30

14 3. Πόνος, κεφαλαλγία και αίσθηση του θερµού Υποδοχείς πόνου Όλοι οι υποδοχείς πόνου είναι ελεύθερες νευρικές απολήξεις και βρίσκονται κυρίως στο δέρµα αλλά και 1. στο περιόστεο 2. στα τοιχώµατα των αρτηριών 3. στις αρθρικές επιφάνειες 4. Οι περισσότεροι εν τω βάθει ιστοί δεν είναι πλούσιοι σε υποδοχείς πόνου Οι υποδοχείς του πόνου διεγείρονται από: 1. Μηχανικά 2. Θερµικά (αρχίζει όταν το δέρµα θερµαίνεται >45 ο C) και 3. Χηµικά ερεθίσµατα * Οι υποδοχείς του πόνου δεν παρουσιάζουν το φαινόµενο της εξοικείωσης. Αντίθετα, σε ορισµένες περιπτώσεις παρουσιάζουν αύξηση της ευαισθησίας (υπεραλγησία) * Τα ερεθίσµατα άγονται στον ΝΜ µε τις οπίσθιες ρίζες των νευρών 14/30

15 3. Πόνος, κεφαλαλγία και αίσθηση του θερµού Σύστηµα καταστολής το πόνου Ο εγκέφαλος διαθέτει την ικανότητα να ελέγχει ως ένα βαθµό την είσοδο των ερεθισµάτων του πόνου µε την ενεργοποίηση συστήµατος ελέγχου πόνου που λέγεται σύστηµα αναλγησίας ο βαθµός αντίδρασης στον πόνο από άτοµο σε άτοµο, διαφέρει σε µεγάλο βαθµό Σπλαχνικός πόνος Πρόκειται για τον πόνο που προέρχεται από διάφορα σπλάχνα της κοιλίας και του θώρακα ιαφέρει από τον τοιχωµατικό, στο γεγονός ότι είναι συνήθως διάχυτος και δύσκολα εντοπίζεται 15/30

16 3. Πόνος, κεφαλαλγία και αίσθηση του θερµού Κεφαλαλγία : Άλγος στην επιφάνεια της κεφαλής (πονοκέφαλος) Ο ίδιος ο εγκέφαλος είναι σχεδόν πλήρως αναίσθητος στον πόνο Κεφαλαλγίες ενδοκρανιακής προέλευσης 1. Έλξη φλεβώδων κόλπων 2. Βλάβη στο σκηνίδιο της παρεγκεφαλίδας 3. ιάταση της σκληράς µήνιγγας 4. Τραυµατισµός, σύνθλιψη ή διάταση των αιµοφόρων αγγείων της σκληράς µήνιγγας Ηµικρανία: πιστεύεται ότι προκαλείται από διαταραχές των αιµοφόρων αγγείων όπως ο αγγειόσπασµος των αρτηριών της κεφαλής (από συγκινησιακή κατάσταση ή παρατεταµένο άγχος), ο οποίος ακολουθείται από χαλάρωση-διάταση των αγγείων µε έντονες σφύξεις Αλκοολική κεφαλαλγία: πιστεύεται ότι οφείλεται στην τοξικότητα του οινοπνεύµατος που ερεθίζει άµεσα τις µήνιγγες Κεφαλαλγίες εξωκρανιακής προέλευσης 1. Από µυϊκό σπασµό: από συγκινησιακή ένταση 2. Από ερεθισµό ρινικών και παραρρινικών στοιχείων 3. Από διαταραχές των οφθαλµών 16/30

17 4. Αντανακλαστικά του νωτιαίου µυελού και του εγκεφαλικού στελέχους Λειτουργία της αιθουσαίας συσκευής Οργάνωση νωτιαίου µυελού Τα αισθητικά σήµατα εισέρχονται στο Νωτιαίο Μυελό µε τις οπίσθιες (αισθητικές) ρίζες,, και κατόπιν: α. ένας κλάδος καταλήγει στη φαιά ουσία του Ν.Μ.. και προκαλεί την έκλυση των αντανακλαστικών β. ένας κλάδος καταλήγει σε υψηλότερα επίπεδο (στέλεχος, εγκεφαλικό φλοιό) Τα κινητικά σήµατα εξέρχονται του Ν.Μ.. από τα πρόσθια κέρατα και τις πρόσθιες ρίζες 17/30

18 4. Αντανακλαστικά του νωτιαίου µυελού και του εγκεφαλικού στελέχους Λειτουργία της αιθουσαίας συσκευής Μυοτατικό αντανακλαστικό Οποτεδήποτε διατείνεται ο µυς προκαλείται αντανακλαστική συστολή των µυϊκών ινών του Χαρακτηριστικό παράδειγµα: Αντανακλαστικό της επιγονατίδος -- Απότοµη διάταση του τετρακεφάλου προκαλεί έκλυση µυοτατικού αντανακλαστικού µε αποτέλεσµα τη σύσπαση του και την εκτίναξη του κάτω άκρου προς τα εµπρός -- Αυξάνονται σε ένταση σε περιπτώσεις Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων (ΑΕΕ) ή Όγκων εγκεφάλου (στο αντίθετο πλάγιο) 18/30

19 4. Αντανακλαστικά του νωτιαίου µυελού Λειτουργία της αιθουσαίας συσκευής και του εγκεφαλικού στελέχους Αντανακλαστικό κάµψης (απόσυρσης) Ο ερεθισµός του δέρµατος (διέγερση υποδοχέων αφής) ενός άκρου προκαλεί τη συστολή των καµπτήρων µυών του άκρου, µε αποτέλεσµα την αποµάκρυνση (απόσυρση) του από το ερέθισµα Καλείται και αντανακλαστικό του πόνου, αφού εκλύεται µε έντονο τρόπο και µε την επίδραση αλγογόνου ερεθίσµατος: Πχ τσίµπηµα καρφίτσας, επίδραση θερµότητας κτλ Αντανακλαστικό έκτασης Σε 0,2-0,5 sec µετά την έκλυση του αντανακλαστικού κάκψης, προκαλείται η έκταση του αντίθετου σκέλους. Σκοπός είναι η πλήρης αποµάκρυνση του σώµατος από το αλγογόνο ερέθισµα 19/30

20 4. Αντανακλαστικά του νωτιαίου µυελού Λειτουργία της αιθουσαίας συσκευής και του εγκεφαλικού στελέχους Εγκεφαλικό στέλεχος Αποτελείται από: 1. Προµήκη µυελό 2. Γέφυρα 3. Μεσεγκέφαλο Επιτελεί ειδικές λειτουργίες όπως η ρύθµιση: 1. Αναπνοής 2. Καρδιαγγειακού συστήµατος 3. Γαστρεντερικής λειτουργίας 4. Στερεότυπων κινήσεων του σώµατος 5. Ισορροπίας σώµατος 6. Κινήσεων οφθαλµών 20/30

21 4. Αντανακλαστικά του νωτιαίου µυελού Λειτουργία της αιθουσαίας συσκευής και του εγκεφαλικού στελέχους Αίθουσα και η ισορροπία του σώµατος Η συσκευή της αίθουσας βρίσκεται στο λιθοειδές τµήµα κάθε κροταφικού οστού και είναι το όργανο µε το οποίο γίνονται αντιληπτές οι αισθήσεις της ισορροπίας του σώµατος Σε κάθε αιθουσαία συσκευή περιλαµβάνονται τρεις ηµικύκλιοι σωλήνες, τοποθετηµένοι σε ορθή γωνία µεταξύ τους Από την αίθουσα ξεκινά το αιθουσαίο νεύρο, το οποίο συνενούται µε το κοχλιακό σχηµατίζονται το αιθουσοκοχλιακό ή στατικοακουστικό νεύρο (VIII εγκεφαλική συζυγία) 21/30

22 5. Ο έλεγχος της λειτουργίας των µυών από τον κινητικό φλοιό, τα βασικά γάγγλια και την παρεγκεφαλίδα Εισαγωγή Σε αντίθεση µε τα αντανακλαστικά, όλες οι εκούσιες κινήσεις απαιτείται ενσυνείδητη δραστηριότητα του φλοιού του εγκεφάλου Τα κινητικά σήµατα µεταδίδονται από το φλοιό στο Ν.Μ. είτε άµεσα (πυραµιδικό σύστηµα) είτε έµµεσα (εξωπυραµιδικό σύστηµα) Φλοιονωτιαία Πυραµιδική οδός Είναι η πιο σηµαντική φυγόκεντρος οδός από τον κινητικό φλοιό του εγκεφάλου. Μετά την αφετηρία της πορεύεται προς το στέλεχος όπου σχηµατίζει τις πυραµίδες του προµήκους. Κατόπιν, οι πυραµιδικές ίνες, χιάζονται και κατέρχονται µε τις πλάγιες φλοιονωτιαίες οδούς, καταλήγοντας στη φαιά ουσία του Ν.Μ. Εξωπυραµιδικό σύστηµα Περιλαµβάνει όλα τα τµήµατα που συµβάλλουν στον έλεγχο των κινήσεων αλλά δεν αποτελούν τµήµα του πυραµιδικού συστήµατος. Σ αυτό περιλαµβάνονται νευρικές οδοί που διέρχονται από τα βασικά γάγγλια, το δικτυωτό σχηµατισµό, τους αιθουσαίους πυρήνες κ.α. 22/30

23 5. Ο έλεγχος της λειτουργίας των µυών από τον κινητικό φλοιό, τα βασικά γάγγλια και την παρεγκεφαλίδα Παρεγκεφαλίδα Είναι ιδιαίτερα σηµαντική για τον έλεγχο της ταχείας µυϊκής δραστηριότητας όπως τρέξιµο, δακτυλογράφηση, παίξιµο πιάνου, ακόµα και για την οµιλία κτλ Η παρεγκεφαλίδα συµβάλλει στην ιεράρχηση της κινητικής δραστηριότητας και ταυτόχρονα πραγµατοποιεί διορθωτικές προσαρµογές των κινήσεων Κλινικές ανωµαλίες της παρεγκεφαλίδας: 1. υσµετρία και αταξία: ασυνταξία των κινήσεων 2. Ανεπάρκεια προόδου της κίνησης 3. υσαθρία 4. Τελικός τρόµος 5. Παρεγκεφαλιδικός νυσταγµός (τροµώδης κίνηση των οφθαλµών) 23/30

24 5. Ο έλεγχος της λειτουργίας των µυών από τον κινητικό φλοιό, τα βασικά γάγγλια και την παρεγκεφαλίδα Βασικά γάγγλια Είναι οµάδα πυρήνων στον εγκεφαλικό φλοιό µε τον οποίο και διασυνδέονται, και συνίστανται στα εξής: 1. Κερκοφόρος πυρήνας 2. Κέλυφος 3. Ωχρά σφαίρα 4. Μέλαινα ουσία 5. Υποθαλαµικός πυρήνας Συµµετέχει στον έλεγχο των κινήσεων σε συνεργασία µε το φλοιονωτιαίο σύστηµα Κλινικά σύνδροµα από βλάβες των βασικών γαγγλίων: 1. Αθέτωση 2. Ηµιχορεία 3. Νόσος Parkinson (τροµώδης παράλυση) 4. Χορεία Huntington 24/30

25 6. Ο φλοιός του εγκεφάλου και οι διανοητικές λειτουργίες του εγκεφάλου Συνειρµικές περιοχές Οι κυριότερες είναι: 1. Βρεγµατο-ινιακοκροταφική α. Ανάλυση των συντεταγµένων του σώµατος στο χώρο β. Αναγνώριση του λόγου περιοχή Wernicke γ. Αρχική επεξεργασία του οπτικού λόγου (ανάγνωση) δ. Ονοµασία αντικειµένων 2. Προµετωπιαία Σχηµατισµό λέξεων (άρθρωση λέξεων και µικρών φράσεων) περιοχή Broca 3. Μεταιχµιακή περιοχή Σχετίζεται µε συναισθήµατα και τη κινητοποίηση του ατόµου 25/30

26 6. Ο φλοιός του εγκεφάλου και οι διανοητικές λειτουργίες του εγκεφάλου Συνειρµικές περιοχές Αφασία Wernikcke Οι ασθενείς µε βλάβη στην περιοχή του Wernicke είναι τελείως ανίκανοι να κατανοήσουν και να ερµηνεύσουν το νόηµα και τις σκέψεις που εκφράζονται µε τον προφορικό ή τον γραπτό λόγο Αφασία Broca Αφασία εκποµπής Οι ασθενείς µε βλάβη στην περιοχή Broca δεν είναι σε θέση να ελέγξουν το σύστηµα εκποµπής του έναρθρου λόγου («θόρυβος» αντί λέξεις) 26/30

27 6. Ο φλοιός του εγκεφάλου και οι διανοητικές λειτουργίες του εγκεφάλου Μνήµη Ταξινοµείται σε: 1. Βραχυπρόθεσµη µνήµη: περιλαµβάνει τη διατήρηση πληροφοριών στη µνήµη για µερικά δευτερόλεπτα ή το πολύ λεπτά 2. Μεσοπρόθεσµη (ενδιάµεση µνήµη): διαρκεί µερικές µέρες ή εβδοµάδες, αλλά τελικά χάνεται 3. Μακροπρόθεσµη µνήµη: µπορεί να ανακαλείται για χρόνια ή και για ολόκληρη τη ζωή του ατόµου 27/30

28 7. Ενεργοποίηση του εγκεφάλου Εγρήγορση και ύπνος Εγκεφαλικές λειτουργίες συµπεριφοράς Ο ύπνος Κατάσταση αναισθησίας από την οποία το άτοµα αφυπνίζεται µε αισθητικά ή άλλα ερεθίσµατα, σε αντίθεση µε το κώµα, από το οποίο το άτοµα δεν αφυπνίζεται Υπάρχουν δύο τύποι ύπνου, οι οποίοι κατά τη διάρκεια της νύκτας συνεχώς εναλλάσσονται µεταξύ τους: 1. Ύπνος βρεδέων κυµάτων 2. Ύπνος REM Ύπνος βραδέων κυµάτων --- Αποτελεί το µεγαλύτερο µέρος του ύπνου (75%) --- Ο ύπνος στο στάδιο αυτό είναι βαθύς και ήρεµος --- Παρατηρείται κατά την 1 η ώρα µετά την επέλευση του ύπνου --- Συνοδεύεται από ελάττωση της ΑΠ κατά 10-30% --- υνατόν να υπάρχουν όνειρα ή εφιάλτες αλλά αυτά δεν χαράσσονται στη µνήµη 28/30

29 7. Ενεργοποίηση του εγκεφάλου Εγρήγορση και ύπνος Εγκεφαλικές λειτουργίες συµπεριφοράς Ο ύπνος Ύπνος REM (Rapid Eye Movement-ταχέων κινήσεων οφθαλµών) --- Αποτελούν το υπόλοιπο 25% του ύπνου --- Εµφανίζονται περιοδικά ανά 90 λεπτά περίπου και διαρκούν 5-30 min ανάλογα µε το πόσο ξεκούραστο είναι το άτοµο (όταν είναι κουρασµένο διαρκεί πολύ λίγο ενώ όταν είναι ξεκούραστο η διάρκεια του αυξάνεται) --- Ο ύπνος στο στάδιο αυτό δεν είναι ήρεµος και συνήθως συσχετίζεται µε όνειρα --- Παρατηρούνται άτακτες µυϊκές συστολές καθώς και ταχείες κινήσεις των οφθαλµών --- Ο εγκέφαλος παρουσιάζει εξαιρετική δραστηριότητα 29/30

30 7. Ενεργοποίηση του εγκεφάλου Εγρήγορση και ύπνος Εγκεφαλικές λειτουργίες συµπεριφοράς Τα κύµατα του εγκεφάλου Ηλεκτροεγκεφαλογράφηµα (ΗΕΓ): Είναι η καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου Στο µεγαλύτερο διάστηµα τα εγκεφαλικά κύµατα είναι ακανόνιστα Οι διακριτές µορφές του ΗΕΓ είναι οι εξής: 1. Κύµατα άλφα: παρατηρούνται σε όλα σχεδόν τα φυσιολογικά άτοµα 2. Κύµατα βήτα: παρατηρούνται σε ψυχική ένταση 3. Κύµατα θήτα: παρατηρούνται κυρίως σε παιδιά 4. Κύµατα δέλτα: παρατηρούνται σε πολύ βαθύ ύπνο, στην βρεφική νόσο και σε βαριά οργανική βλάβη του εγκεφάλου 30/30