Κατεύθυνση Φορολογικού Δικαίου ΠΜΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Κατεύθυνση Φορολογικού Δικαίου ΠΜΣ"

Γεώργιος Δάβης
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Κατεύθυνση Φορολογικού Δικαίου ΠΜΣ

2 Συστηματική κατάταξη Φόρος Κληρονομιών, Δωρεών και Γονικών Παροχών Φορολογικό υποκείμενο Αντικείμενο Συντελεστής Φορολογική Βάση Άμεσος Περιουσία / κεφάλαιο Προοδευτικός Προσωπικός Υπολογισμός Κατ' αξία

3 Ιστορική αναδρομή 1836: Εισαγωγή κληρονομικών τελών με τη μορφή τελών χαρτοσήμου 1909: Εκσυγχρονισμός του συστήματος φορολογίας κληρονομιών (Ν. 3391/1909) 1919: Ριζική αναμόρφωση στη μορφή που ισχύει και σήμερα (Ν. 1641/1919) 1971: Κωδικοποίηση με το Ν.Δ. 118/ : Κωδικοποίηση με το Ν. 2961/ : Ν. 3634/2008 Κατάργηση του φόρου κληρονομιών, γονικών παροχών Ανατροπή του συστήματος συνυπολογισμού 2010: Επαναφορά του παλαιότερου συστήματος (Ν. 3815/2010, 3842/2010)

4 Δικαιολογητική βάση Φορολογία της περιουσιακής επαύξησης Αναδιανεμητικός σκοπός Αντεπιχειρήματα Προστασία της οικογενειακής περιουσίας Απόκτηση απρόσοδης περιουσίας

5 Δημοσιονομική επίδραση Εργαλείο άσκησης δημοσιονομικής πολιτικής. Επηρεάζει: Αποταμίευση Επιλογή μορφών αποταμίευσης Μεταβίβαση περιουσίας στα τέκνα Κατανάλωση Διεθνής τάση μείωσης ή κατάργησης

6 Σύστημα φορολογίας κληρονομιών Φορολογία της κληρονομιαίας περιουσίας (estate tax) Αγγλοσαξωνικές χώρες Φορολογία της κληρονομικής μερίδας Ελλάδα, Γαλλία, Γερμανία κ.λπ. Συνδυασμός των δύο παραπάνω Ορισμένες Πολιτείες των Η.Π.Α. Φορολογία της ωφέλειας από κεφάλαιο (capital gain tax) Σκανδιναβικές χώρες

7 Θεμελιώδεις αρχές του ελληνικού συστήματος Φορολογία της κληρονομικής μερίδας Φορολογία της καθαρής αξίας της κληρονομιαίας περιουσίας Προοδευτικότητα Συνάρτηση της επιβάρυνσης προς το βαθμό συγγένειας Εναρμόνιση των κληρονομιών, των δωρεών και των γονικών παροχών Συνυπολογισμός προηγούμενων δωρεών και γονικών παροχών Έκπτωση του φόρου που καταβάλλεται στην αλλοδαπή

8 Φορολογικό υποκείμενο φόρου κληρονομιών Κληρονόμοι / κληροδόχοι Διαχωρισμός σε τάξεις: Α' κατηγορία ο σύζυγος του κληρονομουμένου ο συμβληθείς με σύμφωνο συμβίωσης οι κατιόντες πρώτου βαθμού (τέκνα), οι κατιόντες εξ αίματος δεύτερου βαθμού (εγγόνια) οι ανιόντες εξ αίματος πρώτου βαθμού (γονείς)

9 Φορολογικό υποκείμενο φόρου κληρονομιών Διαχωρισμός σε τάξεις: Β' κατηγορία οι κατιόντες εξ αίματος τρίτου και επόμενων βαθμών (δισέγγονα) Οι ανιόντες εξ αίματος δευτέρου και επόμενων βαθμών (παππούδες) Τα εκούσια ή δικαστικά αναγνωρισθέντα τέκνα Οι κατιόντες του αναγνωρισθέντος Οι αδελφοί (αμφιθαλείς ή ετεροθαλείς) Οι συγγενείς εξ αίματος τρίτου βαθμού εκ πλαγίου

10 Φορολογικό υποκείμενο φόρου κληρονομιών Διαχωρισμός σε τάξεις: Β' κατηγορία (συνέχεια) πατριοί και μητριές τα τέκνα από προηγούμενο γάμο του συζύγου τέκνα εξ αγχιστείας (γαμπροί - νύφες) και ανιόντες εξ αγχιστείας (πεθεροί πεθερές) Γ' κατηγορία οποιοσδήποτε άλλος εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγενής του κληρονομουμένου εξωτικός

11 Φορολογικό αντικείμενο φόρου κληρονομιών Κτήση περιουσίας αιτία θανάτου από: Κληρονομία, κληροδοσία ή τρόπο Νέμηση ανιόντος Σύμβαση ασφάλισης ζωής του κληρονομουμένου (εφόσον δεν ορίζεται στο ασφαλιστήριο ο δικαιούχος) Αυτασφάλιση του κληρονομουμένου

12 Φορολογική βάση φόρου κληρονομιών Καθαρή αξία: ενεργητικό - παθητικό Αξία των στοιχείων της κληρονομίας Ακίνητα: Αντικειμενική αξία Αγοραία αξία (συγκριτικά στοιχεία) Μπορεί να ζητηθεί ο προσδιορισμός από το δικαστήριο (άρθρο 4 ΚΦΚ) Κινητά: αγοραία αξία Συνυπολογισμός προηγούμενων δωρεών ή γονικών παροχών

13 Φορολογική βάση Αξία επικαρπίας: ποσοστό επί της αξίας πλήρους κυριότητας Ηλικία επικαρπωτή Αξία επικαρπίας / / / / / / /10 80 και άνω 1/10

14 Διάφορα τεκμήρια Τεκμήριο κοινού λογαριασμού και τραπεζικής θυρίδας Άρθρο 19 ΚΦΚ Τεκμαίρεται ότι ανήκουν κατ ισομοιρία στους δικαιούχους Μαχητό τεκμήριο Τεκμήριο οικοσκευής (εξαιρέτου) Άρθρο 13 παρ. 2 ΚΦΚ Τεκμαίρεται ότι Στην κληρονομία υπάρχουν έπιπλα Η αξία τους είναι 1/30 της αξίας των κτισμάτων της κληρονομιάς Μαχητό τεκμήριο

15 Διάφορα τεκμήρια Τεκμήριο ύπαρξης χρημάτων Άρθρο 3 παρ. 3 ΚΦΚ Τεκμαίρεται ότι αποτελούν στοιχείο της κληρονομίας τα χρήματα που εισέπραξε ο κληρονομούμενος Από την εκποίηση κινητών κατά την τελευταία 3ετία προ του θανάτου Από την εκποίηση ακινήτων κατά την τελευταία 5ετία προ του θανάτου

16 Φορολογικός συντελεστής φόρου κληρονομιών Α' Κατηγορία Έως % % Άνω των % Β' Κατηγορία Έως % % Άνω των % Γ' Κατηγορία Έως % % Άνω των %

17 Φορολογικό υποκείμενο φόρου δωρεών Δωρεοδόχος Διαχωρισμός σε τάξεις: ίδιος με το φόρο κληρονομιών

18 Φορολογικό αντικείμενο φόρου δωρεών Κτήση περιουσίας αιτία δωρεάς: Σύμβαση δωρεάς Κάθε παροχή, παραχώρηση ή μεταβίβαση περιουσιακού στοιχείου χωρίς αντάλλαγμα, έστω και αν δεν καταρτίστηκε έγγραφο (άτυπη δωρεά) Ποσά ή συντάξεις από ασφάλεια ζωής (όταν στο ασφαλιστήριο ορίζεται ρητώς ο δικαιούχος)

19 Φορολογική βάση φόρου δωρεών Αξία των δωρηθέντων Ακίνητα: Αντικειμενική αξία Αγοραία αξία (συγκριτικά στοιχεία) Κινητά: αγοραία αξία Συνυπολογισμός προηγούμενων δωρεών ή γονικών παροχών

20 Φορολογικός συντελεστής φόρου δωρεών Ίδιος με το φόρο κληρονομιών Δωρεά χρηματικών ποσών: Δικαιούχοι α' κατηγορίας: 10% Δικαιούχοι β' κατηγορίας: 20% Δικαιούχοι γ' κατηγορίας: 40% Κατά τον υπολογισμό του φόρου εκπίπτει ο φόρος προηγούμενων δωρεών ή γονικών παροχών

21 Φορολογία γονικών παροχών Γονική παροχή: παροχή περιουσίας σε τέκνο από οποιονδήποτε γονέα Φορολογικό υποκείμενο: τέκνο Φορολογικό αντικείμενο: το δωρηθέν (κυρίως ακίνητο) Φορολογική βάση: ίδια με το φόρο δωρεών Συντελεστής: ίδιος με το φόρο δωρεών απαλλαγή της πρώτης κατοικίας (άρθρο 43 Ν. 2961/2001): Άγαμοι: έως Έγγαμοι: έως Κάθε παιδί (έως δύο): Τρίτο παιδί και επόμενα: Συνυπολογίζονται προηγούμενες γονικές παροχές

22 Εξόφληση με παραχώρηση ακινήτου Νομική βάση: άρθρο 82 παρ. 6 ΚΦΚ Μόνο για φόρο κληρονομιών Προϋποθέσεις Αποδεδειγμένη δυναμία καταβολής με μετρητά Οριστικά περαιωθείσα οφειλή Μεταβίβαση πλήρους κυριότητας Το προσφερόμενο ακίνητο πρέπει να είναι κληρονομιαίο Αίτηση του υποχρέου στη Δ.Ο.Υ. Αποδοχή του αιτήματος Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών έγκειται στη διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης Στην πράξη δεν γίνονται δεκτά τα αιτήματα ελλείψει οδηγιών από το Υπουργείο Αξία παραχώρησης Η αξία που έχει οριστεί για σκοπούς φόρου κληρονομιών Η αξία πέραν της οφειλής δεν επιστρέφεται

23 Εξόφληση με παραχώρηση έργου τέχνης Νομική βάση: άρθρο 82 παρ. 7 ΚΦΚ Για φόρο κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών Προϋποθέσεις Δεν απαιτείται αδυναμία καταβολής με μετρητά Η εξοφλητέα οφειλή πρέπει να αφορά έργα τέχνης Δεν απαιτείται να είναι τα ίδια έργα τέχνης Αποδοχή του αιτήματος Δεσμευτικό το αίτημα για τη Διοίκηση Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού Αξία παραχώρησης Η αξία που ορίζεται από ειδική εκτιμητική Επιτροπή Η αξία πέραν της οφειλής δεν επιστρέφεται

24 Παραχώρηση περιουσιακών στοιχείων στο Δημόσιο Νομική βάση: άρθρο 20 ΚΦΚ Αφορά Παραχώρηση χωρίς αντάλλαγμα Ακινήτων Κινητών αξιών Εκχώρηση απαιτήσεων Έννομες συνέπειες: τα παραχωρηθέντα δεν λαμβάνονται υπόψη για την επιβολή του φόρου Η μεταβίβαση και η εκχώρηση απαλλάσσονται από φόρους και τέλη

25 Κατεύθυνση Φορολογικού Δικαίου ΠΜΣ

Σχετικά έγγραφα

Φορολογικό Δίκαιο. Φορολογία της ακίνητης περιουσίας. Α. Τσουρουφλής

Φορολογικό Δίκαιο. Φορολογία της ακίνητης περιουσίας. Α. Τσουρουφλής Φορολογικό Δίκαιο Φορολογία της ακίνητης περιουσίας. Α. Τσουρουφλής 15/5/2018 Φορολογία ακίνητης περιουσίας Φόροι επί της ακίνητης περιουσίας Ενέργεια Απόκτηση Κατοχή Μεταβίβαση Εκμετάλλευση Φόρος ΦΠΑ