Περιεχόμενα. Πιστοποίηση ΕΛΟΤ ΕΝ ISO Σκοπός του Προγράμματος 4. Κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτοί

Transcript

1

2 Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή 2. Διαπιστεύσεις: Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. Πιστοποίηση ΕΛΟΤ ΕΝ ISO Σκοπός του Προγράμματος 4. Κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτοί στο Πρόγραμμα - Τρόπος ένταξης 5. Το Πιστοποιητικό Επιμόρφωσης 6. Χρονική διάρκεια και κόστος φοίτησης 7. Προαπαιτούμενα 8. Δομή και τρόπος παρουσίασης μαθημάτων 9. Τρόπος Διεξαγωγής του Προγράμματος 10. Επιστημονικό Γραφείο Υποστήριξης (Help Desk) 11. Τρόπος εξέτασης και βαθμολόγησης 12. Λοιπές Υποχρεώσεις Εκπαιδευομένων - Προ ποθέσεις Χορήγησης Πιστοποιητικού 13. Συγγραφείς του εκπαιδευτικού υλικού 14. Ο Ακαδημα κός Υπεύθυνος 15. Πώς διαμορφώνεται η ύλη του Προγράμματος 16. Υπόδειγμα Χορηγούμενου Πιστοποιητικού - ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

3 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών σας καλωσορίζει στο Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης και συγκεκριμένα στο εκπαιδευτικό αντικείμενο Επιχειρηματικότητα και Τουρισμός. Η ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσης και πιστοποίησης επαγγελματικών δεξιοτήτων οδήγησε το Κ.Ε.Κ. του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο σχεδιασμό των πρωτοποριακών αυτών Προγραμμάτων Κατάρτισης, με γνώμονα τη διασύνδεση της θεωρητικής με την πρακτική γνώση, αναπτύσσοντας κυρίως, την εφαρμοσμένη διάσταση των επιστημών στα αντίστοιχα επαγγελματικά πεδία. Η ανάπτυξη των προγραμμάτων στηρίχτηκε κυρίως: στην εμπειρία του Ε.Κ.Π.Α. από πιλοτικά προγράμματα, τα οποία αποτέλεσαν το εφαλτήριο για τη δημιουργία των Προγραμμάτων εξ Αποστάσεως Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης, στη γνώση των καθηγητών του, αλλά και καθηγητών άλλων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, στην πρακτική εμπειρία ειδικευμένων επιστημόνων διεθνούς κύρους, στην άρτια και σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή του Ιδρύματος. Στη συνέχεια, σας παρουσιάζουμε αναλυτικά το πρόγραμμα σπουδών για το εκπαιδευτικό αντικείμενο Επιχειρηματικότητα και Τουρισμός, τις προ ποθέσεις συμμετοχής σας σε αυτό, καθώς και όλες τις λεπτομέρειες που πιστεύουμε ότι είναι χρήσιμες, για να έχετε μια ολοκληρωμένη εικόνα του προγράμματος. 2

4 2. Διαπιστεύσεις: Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. Πιστοποίηση ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2000 Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. Το ΚΕΚ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι πιστοποιημένο (Κ.Π ) από τον επίσημο εθνικό φορέα για την ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση του Εθνικού Συστήματος Πιστοποίησης της Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης στην Ελλάδα (Ε.ΚΕ.ΠΙΣ.), από τον Οκτώβριο του Σε συνέχεια της πρώτης απόφασης πιστοποίησης, και σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες σχετικά με την εφαρμογή του Συστήματος Παρακολούθησης και Αξιολόγησης, το ΚΕΚ λαμβάνει σε ετήσια βάση, Βεβαίωση Ανανέωσης Πιστοποίησης. Πιστοποίηση ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2000 Το Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (e-learning) του ΚΕΚ του ΕΚΠΑ, από τον Ιούλιο του 2008, και μετά από σχετική αξιολόγησή του από τον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης (ΕΛ.Ο.Τ.), διαθέτει Πιστοποίηση Διαχείρισης Συστήματος Ποιότητας, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2000. Η συγκεκριμένη πιστοποίηση τεκμηριώνει με αντικειμενικό τρόπο την ικανότητα του Οργανισμού να παρέχει εκπαιδευτικά προγράμματα με συνέπεια, διασφαλίζοντας συγχρόνως, την ικανοποίηση των απαιτήσεων του καταρτιζόμενου. Παράλληλα, η εφαρμογή του συστήματος, μεριμνά για την τήρηση επιμέρους διεργασιών που εξασφαλίζουν τη διαρκή βελτίωσή του, καθώς και τη συμμόρφωσή του σύμφωνα με τις απαιτήσεις του τελικού αποδέκτη των παρεχομένων υπηρεσιών εκπαίδευσης. 3

5 3. Σκοπός του Προγράμματος Το πρόγραμμα «Επιχειρηματικότητα και Τουρισμός» παρέχει εξειδικευμένες γνώσεις σε όσους επιθυμούν να διευρύνουν το γνωστικό τους υπόβαθρο σε ότι αφορά τη διοίκηση τουριστικών επιχειρήσεων. Σε μια χώρα, όπως η Ελλάδα, όπου ο κλάδος του τουρισμού αποτελεί μία από τις κυριότερες πηγές εισοδήματος με σημαντική συνεισφορά στο εθνικό ΑΕΠ, η ανάπτυξη σχετικών γνώσεων και ικανοτήτων συνιστούν αναμφισβήτητα συγκριτικό πλεονέκτημα στις ιδιαιτέρως ανταγωνιστική αγορά εργασίας. Πιο συγκεκριμένα, μέσω της συμμετοχής του στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, ο εκπαιδευόμενος έχει τη δυνατότητα να: εξοικειωθεί με την έννοια της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας, κατανοήσει τη διαδικασία οργάνωσης ενός business plan, αντιληφθεί τις διαδικασίες παροχής υπηρεσιών και να κατανοήσει το ρόλο που διαδραματίζουν στην προσέλκυση του πελάτη, αποκτήσει εξειδικευμένες γνώσεις σε ότι αφορά την προώθηση και προβολή υπηρεσιών ταξιδιωτικού πρακτορείου, γνωρίσει τις επιχειρηματικές και διοικητικές δραστηριότητες των τουριστικών επιχειρήσεων, εξοικειωθεί με τις κυριότερες μορφές και δράσεις των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, βελτιώσει την αποδοτικότητά του και να αποκτήσει μεγαλύτερη ευελιξία στην σύγχρονη αγορά εργασίας, αναπτύξει τις ηγετικές τους ικανότητες και να αναλάβει επιτυχώς επιχειρηματική δράση. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε στελέχη ξενοδοχειακών και τουριστικών επιχειρήσεων που επιθυμούν να εξειδικεύσουν τις γνώσεις τους στη αποτελεσματική διοίκηση συναφών επιχειρηματικών μονάδων, αλλά και σε όσους ενδιαφέρονται να απασχοληθούν μελλοντικά στο γενικότερο κλάδο του τουρισμού έχοντας τα απαραίτητα εφόδια, προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις του συγκεκριμένου τομέα της οικονομίας. 4

6 4. Κατηγορίες Υποψηφίων που Γίνονται Δεκτοί στο Πρόγραμμα - Τρόπος Ένταξης Η έναρξη του Προγράμματος γίνεται με δημόσια αναγγελία (τόσο στον Τύπο, όσο και στο Διαδίκτυο), όπου καθορίζονται οι διαδικασίες που απαιτούνται για την ένταξη του ενδιαφερόμενου στο Πρόγραμμα. Αίτηση συμμετοχής μπορούν να υποβάλλουν: απόφοιτοι ΑΕΙ και ΑΤΕΙ της ημεδαπής και της αλλοδαπής απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με εμπειρία σε συναφή με το εκπαιδευτικό αντικείμενο θέση. Λόγω του περιορισμένου αριθμού των θέσεων συμμετοχής, θα τηρηθούν αυστηρά τα παρακάτω κριτήρια επιλογής υποψηφίων. Κριτήρια Επιλογής Υποψηφίων Βαθμός πτυχίου ή Βεβαίωσης ή Απολυτηρίου Λυκείου, επίπεδο γνώσης της αγγλικής γλώσσας, και για τους αποφοίτους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η προ πηρεσία σε συναφή με το εκπαιδευτικό αντικείμενο θέση. Η αίτηση συμμετοχής υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας Η αποδοχή ή η απόρριψή της αίτησης συμμετοχής ανακοινώνεται στον υποψήφιο εκπαιδευόμενο ατομικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. 5

7 5. Το Πιστοποιητικό Εξειδίκευσης Η επιτυχής ολοκλήρωση των οκτώ (8) μαθημάτων που περιλαμβάνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, οδηγεί στη χορήγηση Πιστοποιητικού Εξειδίκευσης στο γνωστικό αντικείμενο «Επιχειρηματικότητα και Τουρισμός». Παρακάτω παρουσιάζεται αναλυτικά ο τρόπος αξιολόγησης των εκπαιδευομένων. 6. Χρονική Διάρκεια και Κόστος Φοίτησης Η χρονική διάρκεια του Προγράμματος είναι επτά (7) μήνες, ενώ ο απαιτούμενος χρόνος διδασκαλίας εκτιμάται στις 154 ώρες. Η οργάνωση της δομής του προγράμματος εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης βασίζεται σε επίπεδο διδακτικών ενοτήτων. Η εκτίμηση του απαιτούμενου χρόνου διδασκαλίας αποσκοπεί στην διευκόλυνση των ενδιαφερομένων αναφορικά με τον υπολογισμό του χρόνου ενασχόλησής τους με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Προκύπτει δε, από τον συνολικό αριθμό των διδακτικών ενοτήτων του εκπαιδευτικού υλικού, επί την αναγωγή των απαιτούμενων ωρών διδασκαλίας του σε ώρες δια ζώσης διάλεξης (ανάλογα με τον γνωστικό όγκο και τον βαθμό δυσκολίας του), ανά διδακτική ενότητα. Τα παραπάνω βασίζονται σε εκτιμώμενα στοιχεία, ενώ, όπως είναι ευνόητο, η τελική εκτίμηση του χρόνου ενασχόλησης του εκπαιδευομένου, υπόκειται σε υποκειμενικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα το προηγούμενο γνωστικό του επίπεδο και η προσωπική ικανότητα αφομοίωσης γνώσεων. Το συνολικό κόστος φοίτησης είναι 1350 ευρώ. Τα δίδακτρα καταβάλλονται σε τραπεζικό λογαριασμό και εκδίδεται απόδειξη είσπραξης στα στοιχεία του μετέχοντα. 7. Προαπαιτούμενα Τα προαπαιτούμενα για την παρακολούθηση του Προγράμματος από τους εκπαιδευόμενους είναι: Πρόσβαση στο Διαδίκτυο και κατοχή προσωπικού Βασικές γνώσεις χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών. 6

8 8. Δομή και Τρόπος Παρουσίασης Μαθημάτων Το περιεχόμενο του κάθε μαθήματος που βρίσκεται στο Διαδίκτυο αφορά τα κύρια σημεία της θεωρίας και είναι εμπλουτισμένο κυρίως με τα εξής: παραδείγματα λυμένες ασκήσεις ασκήσεις αυτοαξιολόγησης μελέτες περιπτώσεων πάνω σε πραγματικά δεδομένα πρόσθετη βιβλιογραφία Μέσω του συγκεκριμένου τρόπου παρουσίασης των μαθημάτων επιτυγχάνεται η εμπέδωση της θεωρίας με έναν πιο εποικοδομητικό τρόπο απ ότι σε ένα παραδοσιακού τύπου έντυπο. Παράλληλα, η δομή των μαθημάτων είναι διαμορφωμένη, έτσι ώστε το εκπαιδευτικό υλικό να: καθοδηγεί το σπουδαστή στη μελέτη του, προάγει την αλληλεπίδραση του σπουδαστή με το μαθησιακό υλικό, επεξηγεί δύσκολα σημεία και έννοιες, αξιολογεί και ενημερώνει το σπουδαστή για την πρόοδο του, εξειδικεύει τις θεωρητικές γνώσεις με τη χρήση πρακτικών εφαρμογών. 7

9 9. Τρόπος Διεξαγωγής του Προγράμματος Η διδασκαλία στα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης του ΚΕΚ διεξάγεται μέσω του διαδικτύου, προσφέροντας στον εκπαιδευόμενο «αυτονομία», δηλαδή δυνατότητα μελέτης ανεξαρτήτως περιοριστικών παραγόντων, όπως η υποχρέωση της φυσικής του παρουσίας σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο. Το εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος διατίθεται σταδιακά, ανά διδακτική ενότητα, μέσω ειδικά διαμορφωμένων ηλεκτρονικών τάξεων. Κατά την εξέλιξη κάθε μαθήματος αναρτώνται σε σχετικό link οι απαραίτητες για την ομαλή διεξαγωγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας ανακοινώσεις, όπως: Το Χρονοδιάγραμμα υποβολής των ασκήσεων το οποίο περιλαμβάνει τις ημερομηνίες διάθεσης των ενοτήτων και τις προθεσμίες υποβολής των αντίστοιχων tests, Ο Οδηγός Μελέτης ανά Διδακτική Ενότητα που στοχεύει στην διευκόλυνση της οργάνωσης της μελέτης του εκπαιδευόμενου, Η Τελική Εργασία η οποία διατίθεται κατά την ολοκλήρωση του μαθήματος (εφόσον το απαιτεί η φύση του μαθήματος) και αφορά το σύνολο της διδακτέας ύλης. Ο εκπαιδευόμενος, αφού ολοκληρώσει τη μελέτη της εκάστοτε διδακτικής ενότητας, καλείται να υποβάλει ηλεκτρονικά, το αντίστοιχο τεστ. Τα τεστ περιλαμβάνουν ερωτήσεις αντιστοίχισης ορθών απαντήσεων, πολλαπλής επιλογής, αληθούς/ψευδούς δήλωσης, ή upload, όπου ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να διατυπώσει και να επισυνάψει την απάντησή του. Παράλληλα, παρέχεται πλήρης εκπαιδευτική υποστήριξη δεδομένου ότι ο εκπαιδευόμενος μπορεί να απευθύνεται ηλεκτρονικά (για το διάστημα που διαρκεί το εκάστοτε μάθημα) στον ορισμένο εκπαιδευτή του, μέσω ενσωματωμένου στην πλατφόρμα ηλεκτρονικού συστήματος επικοινωνίας, για την άμεση επίλυση αποριών σχετιζόμενων με τα μαθήματα και τις ασκήσεις αξιολόγησης. Τέλος, το εκπαιδευτικό υλικό παρέχεται και σε ηλεκτρονική μορφή (e-book) προκειμένου να διευκολυνθούν οι εκπαιδευόμενοι σε περιπτώσεις που προτιμούν την έντυπη έκδοσή του. 10. Επιστημονικό Γραφείο Υποστήριξης (Help( Desk) Μέσω του ενσωματωμένου στην εκπαιδευτική πλατφόρμα συστήματος επικοινωνίας, ο εκπαιδευόμενος έχει επίσης τη δυνατότητα να απευθυνθεί στην Διοικητική ή Τεχνική Υποστήριξη του προγράμματος, ανάλογα με τη φύση του ζητήματος που τον απασχολεί. 8

10 11. Τρόπος Εξέτασης και Βαθμολόγησης Σε κάθε διδακτική ενότητα ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να επιλύει και να υποβάλλει ηλεκτρονικά το αντίστοιχο τεστ, τηρώντας το χρονοδιάγραμμα που έχει δοθεί από τον εκπαιδευτή του. Η βαθμολογία προηγούμενων διδακτικών ενοτήτων ανακοινώνεται στον εκπαιδευόμενο πριν την προθεσμία υποβολής του τεστ της επόμενης ενότητας. Η κλίμακα βαθμολογίας κυμαίνεται από 0 έως 100%. Συνολικά, η βαθμολογία κάθε μαθήματος προκύπτει κατά το 60% από τις ασκήσεις αξιολόγησης και κατά το υπόλοιπο 40% από την τελική εργασία, η οποία εκπονείται στο τέλος του συγκεκριμένου μαθήματος και εφόσον το απαιτεί η φύση αυτού. Η χορήγηση του Πιστοποιητικού Εξειδίκευσης πραγματοποιείται, όταν ο εκπαιδευόμενος λάβει σε όλα τα μαθήματα βαθμό μεγαλύτερο ή ίσο του 50%. Σε περίπτωση που η συνολική βαθμολογία ενός ή περισσοτέρων μαθημάτων δεν ξεπερνά το 50%, ο εκπαιδευόμενος έχει τη δυνατότητα επανεξέτασης των μαθημάτων αυτών μετά την ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας του προγράμματος. Η βαθμολογία που θα συγκεντρώσει κατά τη διαδικασία επανεξέτασής του είναι και η οριστική για τα εν λόγω μαθήματα, με την προ πόθεση ότι ξεπερνά εκείνη που συγκέντρωσε κατά την κανονική διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σε διαφορετική περίπτωση διατηρείται η αρχική βαθμολογία. Εάν ο εκπαιδευόμενος δεν λάβει προαγωγικό βαθμό στα μαθήματα του προγράμματος και εφόσον σε όλα τα μαθήματα λάβει βαθμό μεγαλύτερο ή ίσο του 30%, τότε δύναται να λάβει Βεβαίωση Παρακολούθησης του προγράμματος στην οποία περιγράφεται η επίδοσή του. 9

11 12. Λοιπές Υποχρεώσεις Εκπαιδευομένων - Προ ποθέσεις Χο- ρήγησης Πιστοποιητικού Πέρα από την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος για τη χορήγηση του Πιστοποιητικού απαιτούνται τα εξής: 10 Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης Η διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης Εκπαιδευόμενου στοχεύει στη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχομένων εκπαιδευτικών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, εξουσιοδοτημένο στέλεχος του ΚΕΚ, επικοινωνεί τηλεφωνικώς με ένα τυχαίο δείγμα εκπαιδευόμενων, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συμμετείχαν στις εκπαιδευτικές διαδικασίες του προγράμματος, εάν αντιμετώπισαν προβλήματα σε σχέση με το εκπαιδευτικό υλικό, την επικοινωνία με τον ορισμένο εκπαιδευτή τους, καθώς και με τη γενικότερη μαθησιακή διαδικασία. Η τηλεφωνική επικοινωνία διεξάγεται με την ολοκλήρωση του εκάστοτε προγράμματος, ενώ η μέση χρονική διάρκειά της συγκεκριμένης διαδικασίας είναι περίπου 2-3 λεπτά. Σε περίπτωση μη συμμετοχής του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης, εφόσον κληθεί, ή μη ταυτοποίησής του κατά τη διεξαγωγή της, δεν χορηγείται το πιστοποιητικό σπουδών, ακόμα και αν η βαθμολογία που έχει συγκεντρώσει ο εγγεγραμμένος στο πρόγραμμα είναι προβιβάσιμη. Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία αξιολόγησης προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων Η διαδικασία αξιολόγησης των προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσω του συνδέσμου όπου ο μετέχων μπορεί να δει σύντομη περιγραφή των εν λόγω προγραμμάτων, καθώς και να υποβάλλει ηλεκτρονικά τη φόρμα ταξινόμησής τους, με βάση το βαθμό προτίμησης που τους αποδίδει. Στοχεύει δε, στη μελέτη και τον σχεδιασμό ενεργειών, προς την κατεύθυνση της κάλυψης πραγματικών εκπαιδευτικών αναγκών, σύμφωνα με τη φιλοσοφία του Προγράμματος E-learning του ΕΚΠΑ. Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων Η διαδικασία αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσω του συνδέσμου από τον εκπαιδευόμενο μετά την περάτωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στόχος της εν λόγω διαδικασίας

12 αξιολόγησης είναι αφενός η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που εμπλέκονται στη διενέργεια της μαθησιακής διαδικασίας και αφορούν την εκπαιδευτική, γραμματειακή και τεχνική υποστήριξη, και αφετέρου στη μελέτη και το σχεδιασμό ενεργειών προς την κατεύθυνση της διαρκούς αναβάθμισης του Προγράμματος e-learning του ΕΚΠΑ, μέσω της ανάπτυξης νέων εκπαιδευτικών εργαλείων για την αποτελεσματικότερη αφομοίωση των προσφερόμενων γνώσεων, καθώς και στη διασφάλιση της πρακτικής εφαρμογής αυτών, σε πραγματικές συνθήκες εργασίας. Αποπληρωμή του συνόλου των διδάκτρων Ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να μην έχει οικονομικής φύσεως εκκρεμότητες. Σε περίπτωση που υπάρχουν τέτοιες, το πιστοποιητικό σπουδών διατηρείται στο αρχείο της Γραμματείας, για εύλογο χρονικό διάστημα και μέχρι την κάλυψη της εκκρεμότητας. 13. Συγγραφείς του Εκπαιδευτικού Υλικού Οι συγγραφείς του εκπαιδευτικού υλικού είναι μέλη ΔΕΠ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ή και ειδικοί εμπειρογνώμονες με ιδιαίτερη συγγραφική καταξίωση, οι οποίοι κατέχουν πολύ βασικό ρόλο στην υλοποίηση του προγράμματος. Συγγράφουν τα βασικά κείμενα και αναλαμβάνουν την επιστημονική ευθύνη για την μετατροπή του εκπαιδευτικού υλικού σε e-learning μορφή. 14. Ο Ακαδημα κός Υπεύθυνος Ο ακαδημα κός υπεύθυνος του Προγράμματος είναι ο Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Πετράκης Παναγιώτης, ο οποίος έχει την ευθύνη για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση της ακαδημα κής διαδικασίας για το συγκεκριμένο πρόγραμμα. 11

13 15. Πώς Διαμορφώνεται η Ύλη του Προγράμματος ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Διδακτική ενότητα 1: Η Επιχειρηματικότητα Στην πρώτη Διδακτική ενότητα μελετάται η έννοια της επιχειρηματικότητας. Αναλύονται τα βασικά χαρακτηριστικά της, ενώ ταυτόχρονα γίνεται μία ιστορική αναδρομή όσον αφορά την εξέλιξη της. Αναφορές για την έννοια της επιχειρηματικότητας, καθώς και για το ρόλο και τη δράση του επιχειρηματία, συναντούμε σε πολλά κείμενα από την αρχαιότητα μέχρι τις ημέρες μας. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι στα πλαίσια αυτών των κειμένων οι έννοιες «επιχειρηματικότητα» και «επιχειρηματίας» είναι αλληλένδετες. Διδακτική ενότητα 2: Αβεβαιότητα, Κίνδυνος και Απόδοση Σκοπός της δεύτερης διδακτικής ενότητάς είναι να παρουσιάσει τις έννοιες της αβεβαιότητας και του κινδύνου που αντιμετωπίζει κάθε επιχειρηματική πρωτοβουλία. Ποιο συγκεκριμένα, πέρα από τις συγκεκριμένες έννοιες αναλύονται οι διάφορες μορφές συμπεριφοράς του ανθρώπου έναντι στον κίνδυνο καθώς και η σχέση τους με το κέρδος του επιχειρηματία. Παράλληλα, καταγράφονται οι τρόποι εμφάνισης της αβεβαιότητας σε μια επιχείρηση καθώς και οι τρόποι αντιμετώπισης τους. Διδακτική ενότητα 3: Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα Στην τρίτη διδακτική ενότητα μελετάται η έννοια της καινοτομίας και η σχέση της με την επιχειρηματικότητα. Σημαντικό ενδιαφέρον δίνεται τόσο στη διάχυση της καινοτομίας όσο και στις επιπτώσεις που αυτή έχει στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Αναλύονται και οι μέθοδοι εφαρμογής της καινοτομίας με τη χρήση εννοιών, όπως οι επιθετικές και οι αμυντικές καινοτομίες. Διδακτική ενότητα 4: Ο Εντοπισμός των Επιχειρηματικών Ευκαιριών Στην παρούσα διδακτική ενότητα μελετείται η έννοια της επιχειρηματικής ευκαιρίας και τα χαρακτηριστικά της. Παράλληλα, εξετάζονται οι μορφές και οι τύποι των επιχειρηματικών ευκαιριών. Το βασικό ενδιαφέρον επικεντρώνεται τόσο στον εντοπισμό όσο και στη δημιουργία των επιχειρηματικών ευκαιριών. Τέλος, ένα σημαντικό μέρος της ενότητας αφιερώνεται τόσο στη μελέτη των ερευνών αγοράς όσο και στην παρουσίαση του διεθνή ορίζοντα της επιχειρηματικότητας. 12

14 Διδακτική ενότητα 5: Το Επιχειρηματικό Πλεονέκτημα Στην πέμπτη διδακτική ενότητα παρουσιάζεται συνοπτικά η έννοια του επιχειρηματικού πλεονεκτήματος ενώ αναλύονται και οι μέθοδοι διαμόρφωσης του επιχειρηματικού πλεονεκτήματος. Γι αυτό το λόγο, περιγράφεται ο κύκλος ζωής του προ όντος, οι φάσεις ανάπτυξης ενός προ όντος και η σχέση τους με το χρόνο εισαγωγής του στην αγορά και η σχέση του επιχειρηματικού πλεονεκτήματος με την τεχνολογία. Διδακτική ενότητα 6: Τα Προσωπικά Χαρακτηριστικά του Επιχειρηματία Ο σκοπός της πρώτης διδακτικής ενότητας είναι να αναλυθούν τα βασικά χαρακτηριστικά του επιχειρηματία και πως αυτά τον ωθούν σε επιχειρηματική δράση. Δηλ. προσπαθούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα αν ο επιχειρηματίας έχει κάποια ειδικά χαρακτηριστικά ως προσωπικότητα. Ταυτόχρονα παραθέτουμε και αναλύουμε τα βασικά του προσωπικά γνωρίσματα του επιχειρηματία. Διδακτική ενότητα 7: Κοινωνία και Επιχειρηματικότητα Στη δεύτερη διδακτική ενότητα αναλύονται όλοι οι πολιτικοί, κοινωνικοί, γεωγραφικοί, πολιτιστικοί παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Με άλλα λόγια, η διδακτική ενότητα ασχολείται με θέματα που καλύπτουν τους κοινωνικούς, γεωγραφικούς και πολιτιστικούς παράγοντες ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας, τις εξωτερικές οικονομίες κλίμακας και την κοινωνική ευθύνη του επιχειρηματία. Διδακτική ενότητα 8: Το Επιχειρηματικό και Οικονομικό Περιβάλλον Η τρίτη διδακτική ενότητα επιχειρεί να δείξει τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην οικονομική θεωρία και την επιχειρηματικότητα και την καθώς και τη σημαντικότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και των επιχειρηματικών δικτύων για την ανάπτυξη της οικονομίας. Πρώτα αναλύεται η σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην οικονομική θεωρία και στην επιχειρηματικότητα. Παρατίθενται για το σκοπό αυτό οι θέσεις των βασικών οικονομικών σχολών (Νεοκλασική, Αυστριακή, Κε- νσιανή), για την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη της οικονομίας. Έπειτα, αναφερόμαστε σε βασικές οικονομικές έννοιες, όπως το παραγωγικό κύκλωμα και τα βασικά είδη των οικονομικών συστημάτων, τις παραγωγικές δυνατότητες της οικονομίας, τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να μεταβληθεί η επιχειρηματικότητα μέσω του μικροοικονομικού και μακροοικονομικού περιβάλλοντος. Στο τέλος, περιγράφεται η μεγάλη σπουδαιότητα των ΜΜΕ για την οικονομία και αναλύεται η έννοια των επιχειρηματικών δικτύων, οι λειτουργίες τους και η συμβολή τους στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. 13

15 Διδακτική ενότητα 9: Επιχειρηματική Βιωσιμότητα και Επιχειρηματικός Σχεδιασμός Η παρούσα διδακτική ενότητα παρουσιάζει με τρόπο σαφή και κατανοητό τη σημασία του επιχειρηματικού σχεδιασμού και του επιχειρηματικού σχεδίου ως εργαλείου επιχειρηματικότητας Στα πλαίσια της Δ/Ε αναφερόμαστε στην έννοια του επιχειρηματικού σχεδιασμού, στην κατάρτιση επιχειρηματικού σχεδίου, στα περιεχόμενα και την ενδεδειγμένη μορφή του, στην επιλογή των στόχων της επιχείρησης και τον τρόπο με τον οποίο εμφανίζονται στο επιχειρηματικό σχέδιο και τέλος, τη σύνδεση της επιχειρηματικής βιωσιμότητας με τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού επιχειρηματικού σχεδίου Επίσης, γίνεται μια ανάλυση του επιχειρηματικού σχεδίου και των στοιχείων που αυτό περιλαμβάνει. Η επιλογή των στόχων της επιχείρησης και η απεικόνισή τους στο επιχειρηματικό σχέδιο είναι το επόμενο θέμα αυτής της ενότητας. Αμέσως μετά, αναφέρονται οι μορφές και η διάρθρωση του επιχειρηματικού σχεδίου, όπως και η ανάλυση των επιμέρους τμημάτων του. Τέλος, δίνεται η σύνδεση της επιχειρηματικής βιωσιμότητας με το επιχειρηματικό σχέδιο. Διδακτική ενότητα 10: Τα Πρώτα Βήματα μιας Επιχειρηματικής Πρωτοβουλίας Η δεύτερη διδακτική ενότητα δείχνει με τρόπο σαφή και κατανοητό τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να οργανωθεί μια επιχείρηση, την επιλογή του κατάλληλου τόπου εγκατάστασης, την νομική μορφή που θα υιοθετήσει. Επομένως, καλύπτει τις βασικές έννοιες που πρέπει να γνωρίζετε και τις διαδικασίες που απαιτούνται για να ξεκινήσετε τη δική σας επιχείρηση. Παρουσιάζονται αναλυτικά τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει ο επίδοξος επιχειρηματίας και, πιο συγκεκριμένα, η επιλογή του πώς θα οργανωθεί η επιχείρηση και η επιλογή του τόπου εγκατάστασης και της νομικής μορφής. Ακόμη, παρουσιάζονται οι διαδικασίες έναρξης που απαιτούνται στις διάφορες μορφές επιχείρησης, καθώς και η επιλογή του κατάλληλου χρόνου για την είσοδο της επιχείρησης στην αγορά. Διδακτική ενότητα 11: Οι Επιχειρηματικές Δυσκολίες Στην τρίτη διδακτική ενότητα παρουσιάζεται συνοπτικά η έννοια των επιχειρηματικών δυσκολιών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον ορισμό της επιχειρηματικής αποτυχίας και στους λόγους εμφάνισής της. Παράλληλα, δίνονται συνοπτικά τα πρώτα συμπτώματα που εμφανίζει μια επιχείρηση που διακρίνει στον ορίζοντα την πιθανότητα της αποτυχίας ενώ προτείνονται και τρόποι για την αντιμετώπιση της αποτυχίας τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. 14

16 Διδακτική ενότητα 12: Η Επιτυχημένη Επιχειρηματικότητα Η τελευταία διδακτική ενότητα παρουσιάζει τα βασικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν την επιτυχημένη επιχειρηματικότητα. Γι αυτό το λόγο, αναπτύσσεται ο ρόλος της ηγεσίας στην επιχείρηση και ο ρόλος της στη χάραξη στης στρατηγικής ανάπτυξης. Επίσης, περιγράφεται το υπόδειγμα Porter που συμβάλλει στην ανάλυση της υιοθετημένης στρατηγικής ανάπτυξης. Τέλος, δίνονται τα βασικά εργαλεία και οι κατευθυντήριες γραμμές που μπορεί να ακολουθήσει η επιχείρηση για την ανάπτυξη της μακροχρόνια. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ÄéäáêôéêÞ Åíüôçôá 1: Ôé èá ðñýðåé íá ãíùñßæåôå îåêéíþíôáò ìéá íýá åðé åßñçóç (Business Start-Up) Óôç óõãêåêñéìýíç äéäáêôéêþ åíüôçôá ðáñïõóéüæïíôáé üëá åêåßíá ôá äåäïìýíá ðïõ èá ðñýðåé íá ãíùñßæåôå ðñéí îåêéíþóåôå ôçí äçìéïõñãßá ìéáò åðé åßñçóçò. Åßíáé ãåãïíüò áíáìöéóâþôçôï üôé ìßá åðé åßñçóç óôï îåêßíçìá ôùí äñáóôçñéïôþôùí ôçò áíôéìåôùðßæåé õøçëü âáèìü áâåâáéüôçôáò ìå áðïôýëåóìá íá ðáñáôçñïýíôáé ìåãüëá ðïóïóôü èíçóéìüôçôáò ìéêñþí åðé åéñþóåùí óôçí ðñþôç ðåñßïäï ëåéôïõñãßáò ôïõò. Óõíåðþò èá ãßíåé ðñïóðüèåéá åöáñìïãþò ôùí ðñïôüóåùí ôçò èåùñßáò óôéò áðïöüóåéò ðïõ ó åôßæïíôáé ìå ôéò õðü äçìéïõñãßá åðé åéñþóåéò ÄéäáêôéêÞ Åíüôçôá 2: Ç ÊáôÜñôéóç ôïõ Åðé åéñçìáôéêïý Ó åäßïõ (Business Plan) Óôçí åíüôçôá áõôþ ðáñïõóéüæïíôáé ïé âáóéêýò áñ Ýò äçìéïõñãßáò åíüò õðïèåôéêïý åðé åéñçìáôéêïý ó åäßïõ ãéá ôïí äõíçôéêü åðé åéñçìáôßá ï ïðïßïò èýëåé íá îåêéíþóåé ôçí åðé åßñçóç ôïõ. Óôï ôýëïò ôçò åíüôçôáò êüèå Ýíáò åêðáéäåõüìåíïò óå óõíåñãáóßá ìå ôïí õðåýèõíï êáèçãçôþ ôïõ èá äçìéïõñãþóåé ôï äéêü ôïõ åðé åéñçìáôéêü ó Ýäéï ÄéäáêôéêÞ Åíüôçôá 3: Ï ñüëïò ôçò äéêáéü ñçóçò (Franchising) ùò åíáëëáêôéêþ ìïñöþ áíüðôõîçò åðé åéñçìáôéêüôçôáò Óôç óõãêåêñéìýíç ÄéäáêôéêÞ Åíüôçôá ãßíåôáé ìéá ðëþñçò ðáñïõóßáóç ôçò "äéêáéü ñçóçò" ùò åíáëëáêôéêþò ðñüôáóçò ãéá áíüðôõîç åðé åéñçìáôéêþò äñüóçò. ÐáñïõóéÜæïíôáé ôá ðëåïíåêôþìáôá êáé ôá ìåéïíåêôþìáôá, ïé ðñïûðïèýóåéò ðïõ ôßèåíôáé óôïí åðé åéñçìáôßá ðïõ èýëåé íá êéíçèåß ìýóù áõôïý ôïõ ôñüðïõ äñüóçò, êáèþò êáé áñêåôýò ìåëýôåò ðåñßðôùóçò ðïõ êáôáãñüöïõí ôçí åëëçíéêþ êáé äéåèíþ åìðåéñßá óå èýìáôá Franchising. 15

17 MANAGEMENT ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Διδακτική Ενότητα 1: Τα Ιδιαίτερα Χαρακτηριστικά των Υπηρεσιών Σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι η παρουσίαση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των υπηρεσιών, τα οποία τις διαφοροποιούν από τα αγαθά. Επίσης, παρουσιάζονται οι επιδράσεις των χαρακτηριστικών αυτών στο management των υπηρεσιών. Διδακτική Ενότητα 2: Αποστόλη, Όραμα και Άξιες μιας Επιχείρησης Παροχής Υπηρεσιών Ιδέα των Παρεχόμενων Υπηρεσιών Σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει τα θεμελιώδη στοιχεία που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις λειτουργίες, την οργάνωση, τις σχέσεις με το εξωτερικό περιβάλλον και επομένως το μάνατζμεντ μιας επιχείρησης παροχής υπηρεσιών. Τα θεμελιώδη αυτά στοιχεία είναι η αποστολή, το όραμα και οι αξίες της επιχείρησης καθώς και η ιδέα (concept) των παρεχόμενων υπηρεσιών. Η Διδακτική Ενότητα 3: Επιλογή, Σχεδιασμός, Παρακολούθηση και Αξιολόγηση Διαδικασιών Σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει τις βασικές αρχές και τα εργαλεία, βάσει των οποίων επιλέγονται, σχεδιάζονται, παρακολουθούνται και αξιολογούνται οι διαδικασίες παραγωγής / παροχής υπηρεσιών. Η ορθή υλοποίηση των εργασιών που προαναφέρθηκαν αποτελεί αναγκαία προ πόθεση για την παροχή υπηρεσιών με ένα αξιόπιστο τρόπο και σε ικανοποιητικό επίπεδο ποιότητας. Διδακτική Ενότητα 4: Η Επιχείρηση Παροχής Υπηρεσιών και οι Πελάτες της Σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει τέσσερις βασικές δραστηριότητες ενός οργανισμού παροχής υπηρεσιών, οι οποίες αφορούν τις σχέσεις αυτού του οργανισμού με τους υφιστάμενους και τους δυνητικούς πελάτες του. Οι δραστηριότητες αυτές είναι: - Η προώθηση των υπηρεσιών - Η τιμολόγηση των υπηρεσιών - Η ανάλυση και μέτρηση της ικανοποίησης των πελατών και η διαχείριση παραπόνων - Η εγγύηση των υπηρεσιών. Ο ορθός σχεδιασμός και η επιτυχής υλοποίηση των ανωτέρω δραστηριοτήτων συμβάλλουν άμεσα τόσο στην αύξηση των πωλήσεων, όσο και στη βελτίωση της λειτουργίας του οργανισμού. Αντίθετα, η ανεπιτυχής προώθηση των υπηρεσιών, η λανθασμένη τιμολόγησή τους, η έλλειψη ενδιαφέροντος για τους μη ικανοποιημένους πελάτες και η άστοχη εφαρμογή μιας εγγύησης υπηρεσιών είναι δυνατό να θέσουν σε κίνδυνο ακόμα και την ίδια τη βιωσιμότητα του οργανισμού. 16

18 Διδακτική Ενότητα 5: Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων Παροχής Υπηρεσιών (Μέρος Ι) Σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει τέσσερα σημαντικά θέματα οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών. Τα θέματα αυτά είναι η διοίκηση του ανθρώπινου δυναμικού, η διαχείριση δυναμικότητας (capacity management), η διαχείριση εγκαταστάσεων και τα συστήματα μέτρησης της απόδοσης σε επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών. Πρόκειται για τέσσερα πολύ σημαντικά ζητήματα, τα οποία απασχολούν τους διοικούντες των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών, τόσο σε στρατηγικό όσο και σε λειτουργικό επίπεδο. Η ορθή προσέγγιση των ανωτέρω θεμάτων αποτελεί απαραίτητη προ πόθεση για την αποδοτική λειτουργία των επιχειρήσεων, την ικανοποίηση των εργαζομένων, την υψηλή ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, την ικανοποίηση των πελατών και την επίτευξη της επιθυμητής κερδοφορίας. Διδακτική Ενότητα 6: Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων Παροχής Υπηρεσιών (Μέρος ΙΙ) Σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει τρία σημαντικά θέματα, οι αποφάσεις για τα οποία είναι δυνατό να αλλάξουν άρδην την ανταγωνιστική θέση μιας επιχείρησης. Τα θέματα αυτά είναι η διαχείριση της καινοτομίας, η διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης και η διαμόρφωση στρατηγικής. Πρόκειται για τρία πολύ σημαντικά ζητήματα, τα οποία οι διοικούντες τις επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένοι να εξετάσουν δεδομένου ότι αυτές λειτουργούν σε ένα παγκοσμιοποιημένο, συνεχώς μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό περιβάλλον. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Διδακτική Ενότητα 1: Αρχές της Οργανωτικής - Διοικητικής Δομής της Επιχείρησης Η παρούσα διδακτική ενότητα έχει ως σκοπό να αναλύσει τη λειτουργία της οργάνωσης των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων η οποία αναφέρεται στην κατανομή εργασίας στα διάφορα τμήματά της. Η λειτουργία της οργάνωσης των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στηρίζεται σε διάφορες αρχές που καθορίζουν τη δομή της, αλλά και τις απαραίτητες λειτουργικές διαδικασίες. Ο προγραμματισμός δράσης των ξενοδοχειακών τμημάτων αποτελεί την αρχική και κύρια λειτουργία της οργάνωσης και διοίκησης της επιχείρησης, ενώ ο στρατηγικός επιχειρηματικός σχεδιασμός της ξενοδοχειακής επιχείρησης δίνει απάντηση στα προβλήματα των γρήγορων μεταβολών και της αστάθειας του περιβάλλοντος στο οποίο δραστηριοποιείται.. Καθορίζει τον μελλοντικό προσδιορισμό της πορείας της επιχείρησης. Εστιάζεται στους στόχους της επιχείρησης, στη μεθόδευση των ενεργειών και στους πόρους που θα απαιτηθούν για την επίτευξη των στόχων. 17

19 Διδακτική Ενότητα 2: Οικονομική Διοίκηση Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων Η παρούσα διδακτική ενότητα έχει ως σκοπό να παρουσιάσει τον οικονομικό σχεδιασμό της ξενοδοχειακής επιχείρησης, ο οποίος αποτελεί μια από τις σημαντικότερες λειτουργίες της Διοίκησης. Οι κύριες λειτουργίες του οικονο μικού σχεδιασμού είναι ο σχεδιασμός ελέγχου των τμημάτων της επιχείρησης, η οικονομική ανάλυση και πληροφόρηση, καθώς και οι μέθοδοι και τεχνικές της οικονομικής διοίκησης. Διδακτική Ενότητα 3: Λειτουργικές Επιχειρηματικές Δραστηριότητες Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων Σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι η παράθεση διαφόρων επιχειρηματικών λειτουργιών των τουριστικών επιχειρήσεων. Κάτι τέτοιο είναι δυνατόν να επιτευχθεί με τη σύνταξη ενός επιχειρηματικού πλάνου δια μέσου του οποίου σχεδιάζουμε τον προ πολογισμό χρηματοδότησης της επένδυσης και με διάφορους μεθόδους αξιολογούμε τα επενδυτικά σχέδια. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον δίνεται τόσο στην ανάλυση των ισχυρών και αδυνάτων σημείων της επιχείρησης όσο και στα χαρακτηριστικά της τουριστικής αγοράς. Και τα δύο επηρεάζουν ουσιωδώς τον υποψήφιο επιχειρηματία στην τελική του απόφαση. Διδακτική Ενότητα 4: Χρηματοοικονομική Ανάλυση Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων Στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα παρουσιάζεται η ανάλυση αριθμοδεικτών και παρατίθενται παραδείγματα των πιο συχνά χρησιμοποιούμενων αριθμοδεικτών στα πλαίσια ανάλυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Διδακτική Ενότητα 5: Διαχείριση Ολικής Ποιότητας και Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα θα ασχοληθούμε με το ζήτημα της Διαχείρισης Ολικής Ποιότητας. Η διαχείριση ολικής ποιότητας αποτελεί ένα θέμα καθοριστικής σημασίας για όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους. 18

20 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Διδακτική Ενότητα 1: Αρχές και Δράσεις Αειφορίας Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει και να αναλύσει τις αρχές και τις δράσεις των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, οι οποίες έχουν στόχο την αειφόρο ανάπτυξη. Οι αρχές αειφορίας των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, στις οποίες θα αναφερθούμε, αφορούν την προστασία και αξιοποίηση του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία και την οικονομική ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών και την κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων. Οι δράσεις αειφορίας που θα παρουσιαστούν αφορούν, τον καθορισμό της φέρουσας ικανότητας μιας περιοχής, τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνουν οι επιχειρήσεις εναλλακτικών μορφών τουρισμού και τον σχεδιασμό τουριστικής ανάπτυξης περιοχών που αναπτύσσουν εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Διδακτική Ενότητα 2: Δράσεις Ευαισθητοποίησης Εκπαίδευσης και Επιμόρφωσης Επισκεπτών και Ντόπιων Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιασθούν και να αναλυθούν οι δράσεις των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, για ευαισθητοποίηση, εκπαίδευση και επιμόρφωση των επισκεπτών μιας περιοχής. Να παρουσιασθούν δραστηριότητες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για το περιβάλλον και τον πολιτισμό, καθώς και αγροτουριστικές και αθλητικές δραστηριότητες των επισκεπτών. Επίσης, να παρουσιασθούν και να αναλυθούν οι δράσεις των εναλλακτικών μορφών τουρισμού που αφορούν την ευαισθητοποίηση, εκπαίδευση και επιμόρφωση της τοπικής κοινωνίας. Διδακτική Ενότητα 3: Διασφάλιση Ποιότητας στις Παρερχόμενες Υπηρεσίες Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει και να αναλύσει την έννοια της ποιότητας και τις δράσεις των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, που αφορούν θέματα διασφάλισης ποιότητας, στα προσφερόμενα αγαθά και στις παρεχόμενες υπηρεσίες. Ακόμη να παρουσιάσει τα πρότυπα διασφάλισης ποιότητας και τους φορείς πιστοποίησης των πρότυπων ποιότητας Διεθνώς και στην Ελλάδα, και τέλος, να παρουσιάσει τι προβλέπει η ισχύουσα εθνική και κοινοτική νομοθεσία για θέματα υγιεινής και ποιότητας στα προσφερόμενα προ όντα και στις παρεχόμενες υπηρεσίες. 19

21 ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Διδακτική Ενότητα 1: Οικοτουρισμός Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει και να αναλύσει την έννοια και τα χαρακτηριστικά του οικοτουρισμού. Επίσης να αναφερθεί στις προ ποθέσεις που απαιτούνται για την ανάπτυξη οικοτουρισμού σε μια περιοχή, και στα μέτρα διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών για την ανάπτυξη οικοτουρισμού. Τέλος, να αναφερθεί στις θετικές και πιθανόν αρνητικές επιπτώσεις που προκαλούνται στις περιοχές που αναπτύσσεται οικοτουρισμός. Διδακτική Ενότητα 2: Αγροτουρισμός Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει και να αναλύσει την έννοια, τα χαρακτηριστικά και τους στόχους του αγροτουρισμού, που αφορούν την τοπική κοινωνία, το περιβάλλον και τον επισκέπτη. Επίσης να αναφερθεί στις θετικές και πιθανόν αρνητικές συνέπειες που προκαλούνται στις περιοχές που αναπτύσσεται αγροτουρισμός. Τέλος, να αναφερθεί στην έννοια και τις κατηγορίες αγροτουριστικών επιχειρήσεων καθώς και στα προγράμματα ενίσχυσης αγροτουρισμού που στήριξαν και στηρίζουν την ανάπτυξη του. Διδακτική Ενότητα 3: Πολιτιστικός Τουρισμός Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει και να αναλύσει την έννοια, τα χαρακτηριστικά και τους στόχους του πολιτιστικού τουρισμού. Να αναφέρει επίσης τις κατηγορίες πολιτιστικών πόρων και τη δυνατότητα οικονομικής αξιοποίησης του τουριστικού προ όντος μέσω του πολιτιστικού τουρισμού. Τέλος, να αναφερθεί στις θετικές και πιθανόν αρνητικές συνέπειες που μπορεί να προκαλέσει ο πολιτιστικός τουρισμός. Διδακτική Ενότητα 4: Εναλλακτικές Μορφές Δραστηριοτήτων και Τουρισμός Περιπέτειας Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει και να αναλύσει το εννοιολογικό πλαίσιο και τα χαρακτηριστικά των εναλλακτικών μορφών τουριστικών δραστηριοτήτων χαμηλής έντασης και των διαφόρων μορφών τουρισμού περιπέτειας. Επίσης, να παρουσιάσει τις σημαντικότερες εναλλακτικές μορφές δραστηριοτήτων χαμηλής έντασης, όπως επίσης και τις σημαντικότερες δραστηριότητες του τουρισμού περιπέτειας. Τέλος, να παρουσιάσει πώς εφαρμόζονται και πού απαντώνται στην Ελλάδα. 20

22 Διδακτική Ενότητα 5: Θαλάσσιος Τουρισμός Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει και να αναλύσει το εννοιολογικό πλαίσιο και τις μορφές του θαλάσσιου τουρισμού και ιδιαίτερα τον αλιευτικό τουρισμό, τον καταδυτικό τουρισμό και τις αθλητικές θαλάσσιες δραστηριότητες. Επίσης, να παρουσιάσει το θαλάσσιο τουρισμό της περιήγησης με κρουαζιερόπλοιο (κρουαζιέρα) και με σκάφη αναψυχής (yachting). Διδακτική Ενότητα 6: Άλλες Μορφές Εναλλακτικού Τουρισμού Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει και να αναλύσει άλλες μορφές εναλλακτικού τουρισμού, μεταξύ των οποίων, το θρησκευτικό τουρισμό καθώς και τους τόπους και χώρους στους οποίους αυτός αναπτύσσεται. Επίσης να παρουσιάσει τον γεωτουρισμό ως μορφή τουρισμού καθώς και τους στόχους και τις αρχές που τον διέπουν. Τέλος, να γίνει αναφορά στην έννοια του ιαματικού τουρισμού και στον τρόπο που αυτός εφαρμόζεται στην Ελλάδα. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ Διδακτική Ενότητα 1: Τουριστικό Προ όν & Τουριστική Ζήτηση Ο σκοπός αυτής της διδακτικής ενότητας είναι η παρουσίαση θεμάτων του γενικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος που σχετίζονται με τις διοικητικές και οργανωτικές πτυχές του ταξιδιωτικού πρακτορείου, ανεξάρτητα από τον τύπο και την επιχειρηματική δραστηριότητά του. Ειδικότερα, πραγματοποιείται μια επιχειρηματική προσέγγιση του τουριστικού φαινομένου τόσο από την πλευρά της προσφοράς (τουριστικό προ όν, όπως αυτό γίνεται αντιληπτό από την οπτική γωνία του πρακτορείου ταξιδιών) όσο και από την πλευρά της ζήτησης (οπτική του τουρίστα - καταναλωτή). Διδακτική Ενότητα 2: Management Ταξιδιωτικού Πρακτορείου Ο σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι η παρουσίαση και ανάλυση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του μάνατζμεντ ενός ταξιδιωτικού πρακτορείου, ως μια επιχείρηση παροχής υπηρεσιών. Παρουσιάζονται ζητήματα που διαμορφώνουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο δραστηριοποιείται το πρακτορείο, όπως ο ρόλος τους στο τουριστικό κύκλωμα, οι εργασίες και δραστηριότητες, η τυπολογία τους, η επιλογή θέσης και εγκαταστάσεων, καθώς και η λειτουργία του ελέγχου και του προ πολογισμού. 21

23 Διδακτική Ενότητα 3: Οργάνωση Υπηρεσιών & Θέσεις Εργασίας Η παρούσα διδακτική ενότητα αποσκοπεί στην παρουσίαση της οργάνωσης των διαφόρων υπηρεσιών και τμημάτων του πρακτορείου ταξιδιών. Ειδικότερα, αναλύονται το οργανόγραμμα, οι εργασίες και λειτουργίες του κάθε τμήματος της επιχείρησης, καθώς και η περιγραφή των βασικών θέσεων εργασίας σε ένα πρακτορείο ταξιδιών. ΠΡΟΒΟΛΗ & ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ & ΤOUR Τ OPERATORS Διδακτική Ενότητα 1: Προβολή - Έννοια & Τεχνικές Σκοπός της παρούσας ενότητας είναι να οριστεί η έννοια της προβολής ως συστατικό στοιχείο του μίγματος μάρκετινγκ. H προβολή, με τη βοήθεια μηνυμάτων, προσπαθεί να επηρεάσει άμεσα ή έμμεσα τους αγοραστές στην κατανάλωση συγκεκριμένων προ όντων και υπηρεσιών. Αντικειμενικός σκοπός της ενότητας είναι να παρουσιαστούν τα στοιχεία που συνιστούν την προβολή, ο ρόλος του καθενός στη λειτουργία της επιχείρησης και γενικότερα, οι σκοποί της προβολής. Διδακτική Ενότητα 2: Προβολή - Προώθηση Πωλήσεων Η παρούσα διδακτική ενότητα μελετά το ρόλο της διαφήμισης στο μίγμα της προβολής, αλλά και τη συμβολή της στους γενικότερους στόχους του μίγματος μάρκετινγκ της επιχείρησης. Διδακτική Ενότητα 3: Προβολή - Προσωπική Πώληση Η διδακτική ενότητα έχει σκοπό να εισάγει τον εκπαιδευόμενο σε όλα τα στάδια πραγματοποίησης μιας πώλησης. Οι πωλήσεις της επιχείρησης είναι εκείνες που στηρίζουν όλο το οικοδόμημα, καθώς αποτελούν τα έσοδα με τα οποία η επιχείρηση από τη μία θα καλύψει τα λειτουργικά της έξοδα και από την άλλη θα αποταμιεύσει ως κέρδη για μελλοντικές επενδύσεις. Επομένως, κατανοούμε ότι σκοπός των επιχειρήσεων είναι η πώληση. Πώς όμως η πώληση θα είναι επιτυχημένη, ώστε και ο πελάτης να μείνει ικανοποιημένος, αλλά και η επιχείρηση να έχει τη δυνατότητα να εξασφαλίσει μακροχρόνιες πωλήσεις; Εάν οι επιχειρήσεις σεβαστούν τον πελάτη και ολόκληρη τη διαδικασία πώλησης, τα οφέλη τους θα είναι πολλαπλά και μακροπρόθεσμα. 22

24 Διδακτική Ενότητα 4: Mελέτη Περίπτωσης 1: Μπροσούρα & Πώληση Η παρούσα διδακτική ενότητα αποσκοπεί στην παρουσίαση των ζητημάτων της διάθεσης και πώλησης τουριστικών προ όντων και υπηρεσιών. Τα κύρια θέματα της ενότητας είναι: - η ανάλυση του βασικού τρόπου παρουσίασης των τουριστικών προ όντων (μπροσούρα), - η περιγραφή των τεχνικών πώλησης, - η παρουσίαση του έντυπου κράτησης και του voucher, καθώς επίσης και του ερωτηματολογίου πελατών για ανατροφοδότηση. Αποσκοπεί, λοιπόν, στην ανάδειξη της ενδεδειγμένης προσέγγισης και των κατάλληλων τεχνικών προβολής και πωλήσεων των υπηρεσιών του ταξιδιωτικού πρακτορείου και του Tour Operator (T.O.) Διδακτική Ενότητα 5: Συστήματα Κρατήσεων - Global Distribution Systems & INTERNET Σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει συνοπτικά τα ζητήματα που σχετίζονται με τις εφαρμογές των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στο χώρο των ταξιδιωτικών πρακτορείων. Πραγματοποιείται μια παρουσίαση των διαφόρων ηλεκτρονικών συστημάτων κρατήσεων και διάθεσης στα πρακτορεία ταξιδιών, καθώς επίσης και των ευκαιριών, δυνατοτήτων και προκλήσεων που διανοίγονται από την ευρεία χρήση και την εμπορική αξιοποίηση του Διαδικτύου στην αγορά των ταξιδιών και των διακοπών. Διδακτική Ενότητα 6: Μελέτη Περίπτωσης 2 - E-commerce Η συγκεκριμένη διδακτική ενότητα στοχεύει να αναδείξει το ηλεκτρονικό εμπόριο (E-commerce) ως μια δυναμική αγορά, η οποία δημιουργεί ευκαιρίες και απειλές για τα ταξιδιωτικά πρακτορεία, καθώς και τους ενδεδειγμένους τρόπους προσέγγισής του. Ειδικότερα, εξετάζονται και αναλύονται ιδιαίτερα ζητήματα που προκύπτουν από την εμπορική αξιοποίηση και εκτεταμένη χρήση του Internet ως εργαλείου κρατήσεων και πωλήσεων, όπως το e-travel και e-commerce, οι κόμβοι παροχής πληροφοριών και κρατήσεων, οι online / ηλεκτρονικές πωλήσεις. Παρουσιάζεται, επίσης, ένα μεθοδολογικό πλαίσιο ανάπτυξης και υλοποίησης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών στο πεδίο του ηλεκτρονικού μάρκετινγκ και ηλεκτρονικού εμπορίου. 23

25 16. Υπόδειγμα Χορηγούμενου Πιστοποιητικού 24

26 Παράρτημα Μεταφορά εκπαιδευομένου σε μεταγενέστερο κύκλο σπουδών Η μεταφορά εκπαιδευομένου σε μεταγενέστερο κύκλο σπουδών από αυτόν που έχει πραγματοποιηθεί η εγγραφή του, επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις (λόγοι υγείας ή ανωτέρας βίας) και μετά από αξιολόγηση και έγκριση σχετικού αιτήματός του από αρμόδια Επιτροπή. Ο εκπαιδευόμενος πρέπει με δική του πρωτοβουλία να ενημερώσει την Γραμματεία σχετικά με την αδυναμία τήρησης των ακαδημα κών του υποχρεώσεων και εν τη γενέσει του ζητήματος, προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να καταστεί εκπρόθεσμος σε περίπτωση απόρριψης του αιτήματός του, καθώς και για την χρονική διάρκεια αυτής του της αδυναμίας. Σε περίπτωση που ο καταρτιζόμενος δεν δύναται να αντεπεξέλθει στις εκπαιδευτικές του υποχρεώσεις υπάρχουν τα εξής ενδεχόμενα: α. Μεταφορά σε επόμενο κύκλο σπουδών Η μεταφορά σε επόμενο κύκλο σπουδών, παρέχει στον καταρτιζόμενο την δυνατότητα να διακόψει προσωρινά την παρακολούθηση των μαθημάτων και να συνεχίζει στον επόμενο κύκλο σπουδών με αυτά που υπολείπονται, ώστε να ολοκληρώσει το πρόγραμμα. Το αίτημα μεταφοράς υποβάλλεται από τον καταρτιζόμενο στη Γραμματεία του προγράμματος, συνοδευόμενο από οποιοδήποτε έγγραφο ή στοιχείο (π.χ. ιατρική γνωμάτευση) αποδεικνύει την αδυναμία του καταρτιζόμενου να αντεπεξέλθει στις ακαδημα κές του υποχρεώσεις, ή υπεύθυνη δήλωση αυτού. Το αίτημα εξετάζεται από αρμόδια Επιτροπή αποτελούμενη από τον Ακαδημα κό Υπεύθυνο του Προγράμματος, τον Επιστημονικό Υπεύθυνο του Προγράμματος, τον Υπεύθυνο των Εκπαιδευτών, Εκπρόσωπο της Διοίκησης και τον Υπεύθυνο της Γραμματείας, ενώ η απόφαση της επιτροπής κοινοποιείται σε εύλογο χρονικό διάστημα στον ενδιαφερόμενο μέσω της Γραμματείας. Ρητώς επισημαίνεται ότι η δυνατότητα μεταφοράς σε επόμενο κύκλο παρέχεται εφάπαξ (για μια και μοναδική φορά) και σε χρονικό ορίζοντα ενός έτους από την υποβολή του αιτήματος, εφόσον το πρόγραμμα επαναδιατεθεί στο διάστημα αυτό. Προκειμένου να διεκπεραιωθεί η μεταφορά του καταρτιζόμενου σε επόμενο κύκλο σπουδών (δεδομένου ότι έχει εγκριθεί το σχετικό αίτημα σύμφωνα με τα προαναφερόμενα), ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να υποβάλλει εκ νέου και με δική του πρωτοβουλία την αίτηση συμμετοχής του, όταν το πρόγραμμα θα είναι διαθέσιμο, και μετά τη λήψη της απαντητικής επιστολής, να επικοινωνήσει με τη Γραμματεία και να αιτηθεί την επανένταξή του σε αυτό. 25

27 Σε ότι αφορά την εκπαιδευτική διαδικασία σημειώνεται ότι: για τα μαθήματα που ο καταρτιζόμενος έχει ήδη παρακολουθήσει και ολοκληρώσει διατηρείται η αρχική βαθμολογία και ο καταρτιζόμενος απαλλάσσεται από την παρακολούθησή τους, για τα μαθήματα που έχει παρακολουθήσει σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% διατηρείται επίσης η βαθμολογία του και εφόσον έχει βαθμολογικά αποτύχει σε αυτά, οδηγείται σε επαναληπτικές εξετάσεις, μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος τα μαθήματα στα οποία ο καταρτιζόμενος είτε δεν συμμετείχε, είτε συμμετείχε σε ποσοστό μικρότερο του 50%, παρακολουθούνται κανονικά στον νέο κύκλο σπουδών. Επισημαίνεται επίσης ότι σε περίπτωση τροποποίησης της διδακτέας ύλης, ακολουθείται το νέο πρόγραμμα σπουδών. Αναφορικά με τα δίδακτρα του προγράμματος γίνεται συμψηφισμός με τα ήδη καταβληθέντα, σε κάθε περίπτωση όμως, το σύνολο αυτών παραμένει ως είχε σύμφωνα με τα ισχύοντα στον αρχικό κύκλο εγγραφής του. Ειδικά για την περίπτωση των πρόσθετων υποχρεώσεων των εκπαιδευομένων (όπως αυτές αναφέρονται στους οδηγούς σπουδών των προγραμμάτων), οι οποίες εμμέσως ή αμέσως επηρεάζουν το σύνολο των διδάκτρων, ισχύουν επίσης τα αναφερόμενα στον ισχύοντα κατά τον αρχικό κύκλο εγγραφής, οδηγό σπουδών. β. Εγκατάλειψη Προγράμματος Εάν η απόφαση της Επιτροπής για μεταφορά του καταρτιζόμενου σε επόμενο κύκλο σπουδών είναι απορριπτική, τότε ο εκπαιδευόμενος δύναται είτε να συνεχίσει το πρόγραμμα στον τρέχοντα κύκλο, είτε να το εγκαταλείψει οριστικά. Εάν ο καταρτιζόμενος έχει ολοκληρώσει επιτυχώς κάποια από τα μαθήματα που περιλαμβάνει το πρόγραμμα, μπορεί να αιτηθεί την χορήγηση Βεβαίωσης Επιτυχούς Παρακολούθησης Μαθημάτων. Σε περίπτωση που οι βαθμολογίες του δεν ξεπερνούν το 50%, αλλά είναι μεγαλύτερες από το 30%, μπορεί αντίστοιχα να αιτηθεί τη χορήγηση σχετικής Βεβαίωσης Συμμετοχής. Σημειώνεται ότι προ πόθεση για την χορήγηση των παραπάνω βεβαιώσεων είναι η αποπληρωμή του αναλογούντος ποσού διδάκτρων. 26