Προβιοτικά για την καλή υγεία του εντέρου

Transcript

1 Προβιοτικά για την καλή υγεία του εντέρου Πόσο υγιές είναι το έντερο σας; Η βελτίωση και η διατήρηση της κατάστασης των εντέρων καθίσταται σημαντική, αφού το έντερο είναι πηγή πολλών ασθενειών. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες που διεξήχθησαν στην Αμερική από την Εταιρεία Dannon το 2007, σχεδόν το 90% των ανδρών είχε πεπτικά προβλήματα, ενώ το 70% των γυναικών επισήμαναν ότι τα πεπτικά προβλήματα επηρέαζαν σημαντικά την ποιότητα ζωής τους. Πολλοί άνθρωποι βρίσκονται σε αμήχανη θέση όταν καλούνται να μιλήσουν στον γιατρό τους για τα πεπτικά τους προβλήματα. Η ανησυχία, η αμηχανία και η δυσφορία κυριαρχούν στο συναισθηματικό κόσμο ατόμων με γουργουρητό, φούσκωμα, αέρια, δυσκοιλιότητα ή διαρροϊκές κενώσεις. Είναι γεγονός ότι, αν το πεπτικό σύστημα υπολειτουργεί για διάφορους λόγους, ο οργανισμός δεν κάνει χρήση όλων των θρεπτικών ουσιών που λαμβάνονται με την τροφή. Έτσι η υγιεινή διατροφή ή τα πιθανά συμπληρώματα διατροφής που λαμβάνονται, είναι ανώφελα αφού ο καταπονημένος οργανισμός δεν μπορεί να κάνει χρήση αυτών. Είναι γνωστό ότι τα συμπληρώματα διατροφής έχουν υψηλό χρηματικό κόστος και πάνε χαμένα τα χρήματα γιατί δεν μπορούν να απορροφηθούν από ένα έντερο προβληματικό. Ο Ρόλος της μικροβιακής χλωρίδας στην

2 υγεία Περισσότερα από 400 διαφορετικά είδη και πάνω από 200 τρισεκατομμύρια βακτήρια ζουν συνολικά στο πεπτικό σύστημα ενός ανθρώπου ενώ όλο το σώμα αποτελείτε από 60 τρισεκατομμύρια κύτταρα. Η ισορροπία μεταξύ των φιλικών και παθογόνων βακτηρίων είναι ευαίσθητη και διαρκώς μεταβαλλόμενη, καθώς συναγωνίζονται για την επικράτηση.δηλαδή ο άνθρωπος δεν αποτελείται μόνο από τα δικά του κύτταρα, αλλά τον ολοκληρώνουν 200 τρισεκατομμύρια μικρόβια, το λεγόμενο μικροβίωμα (microbiome). Πρόκειται για βακτήρια που κατοικούν στον γαστρεντερικό σωλήνα και συνιστούν την εντερική χλωρίδα. Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες μικροοργανισμών, το γένος Bifidobacterium και το γένος Lactobacillus. Τα μικρόβια της εντερικής χλωρίδας όχι μόνο δεν είναι αδρανή, αλλά ρυθμίζουν σε καθημερινές λειτουργίες του σώματος. Τα βακτήρια αυτά, που στο μέσο άνθρωπο ζυγίζουν συνολικά 2 κιλά, μπορούν να ρυθμίζουν τις αυξομειώσεις βάρους και να αλλάζουν την ανταπόκριση στα φάρμακα. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες μπορεί να ευθύνονται για την εκδήλωση διαβήτη τύπου 2, να πυροδοτούν το άσθμα, το έκζεμα και τον αυτισμό καθώς και αυτοάνοσα νοσήματα όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας. Έχει λοιπόν μεγάλη σημασία το είδος των βακτηρίων που κατοικούν στην εντερική χλωρίδα και εδώ έρχονται να παίξουν ρόλο τα προβιοτικά.

3 Γιατί καταστρέφονται τα καλά βακτήρια; Ενώ οι άνθρωποι ξεκινούν τη ζωή τους έχοντας ένα υγιές εντερικό περιβάλλον, η ηλικία, ο τρόπος ζωής και διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η κακή διατροφή, το στρες, το χλωριωμένο νερό, οι ασθένειες, τα αντιβιοτικά που λαμβάνουμε μέσω τροφών ή για ιατρικούς λόγους, το αλκοόλ, οι γέννες με καισαρική τομή, οι ασθένειες των ταξιδιωτών κ.ά., ελαττώνουν τον πληθυσμό των φιλικών βακτηρίων. Αυτό επιτρέπει στα παθογόνα βακτήρια να υπερισχύουν και να προκαλέσουν προβλήματα. Όταν η αναλογία των φιλικών προς τα παθογόνα ελαττώνεται, αρχίζουν να εκδηλώνονται διάφορα συμπτώματα όπως υπερβολικά αέρια, φουσκώματα, διάρροια, εντερική τοξικότητα, δυσκοιλιότητα και φτωχή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Εάν αυτή η ανισορροπία δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να μετατραπεί σε χρόνια κατάσταση, να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα και να οδηγήσει σε σοβαρές παθήσεις. Ένα υγιές περιβάλλον στο παχύ έντερο πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον ποσοστό 85% σε φιλικά βακτήρια, έτσι ώστε να εμποδίζουν την υπερανάπτυξη αποικιών των παθογόνων μικροοργανισμών όπως η Escherichia coli, η σαλμονέλα η κάντιντα και άλλα πολλά. Τι είναι τα προβιοτικά και γιατί τα

4 χρειαζόμαστε Τα προβιοτικά ορίζονται ως οι μη παθογόνοι μικροοργανισμοί συνήθως βακτήρια που μοιάζουν με τα ωφέλιμα βακτήρια του εντέρου και επιβιώνουν κατά την παραμονή και την διάβαση τους από την γαστρεντερική οδό, διότι δεν επηρεάζονται από το όξινο περιβάλλον του στομάχου και από την χολή. Εισέρχονται στον οργανισμό μέσω της διατροφής και είναι ωφέλιμα όταν καταναλώνονται σε επαρκείς ποσότητες. Οι προβιοτικοί μικροοργανισμοί ζουν στον ανθρώπινο οργανισμό χωρίς να τον βλάπτουν. Αντίθετα, εμποδίζουν να αναπτυχθούν τα παθογόνα μικρόβια τα οποία όταν βρουν την ευκαιρία επιτίθενται και μολύνουν τα διάφορα όργανα του σώματος. Τα προβιοτικά συμβάλλουν στην ισορροπία της χλωρίδας του εντέρου η οποία προστατεύει τον οργανισμό από τις μολύνσεις. Επιπρόσθετα, βοηθούν στη διάσπαση των πρωτεϊνών και των λιπών στο πεπτικό σύστημα κάτι που βοηθά στην πέψη και απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών. Σε παιδιά και καταπονημένους ασθενείς, η εν λόγω δράση των προβιοτικών μπορεί να είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη. Σε ποιά νοσήματα μπορούν να βοηθήσουν τα προβιοτικά

5 Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα ενδείξεις, είναι σημαντικά για την πρόληψη άλλα και την αντιμετώπιση των διαρροιών που προκαλούνται από την αντιβίωση, κυρίως στα παιδιά. Συμβάλουν επίσης στην πρόληψη της διάρροιας από μόλυνση με ρετρoϊό. Φαίνεται ακόμα πως βοηθούν και σε πολλά άλλα πεπτικά προβλήματα (π.χ. σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, έλκος στομάχου, φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, δυσκοιλιότητα, δυσανεξία στην λακτόζη) και ίσως στην πρόληψη και θεραπεία γυναικολογικών προβλημάτων (μυκητιάσεις, κολπίτιδες, τραχηλίτιδες, κυστίτιδα). Μπορούν επίσης να καταπραϋνουν τα συμπτώματα του άγχους, της κατάθλιψης, προστατεύουν από αλλεργίες, μειώνουν την χοληστερίνη,προστατεύουν τον οργανισμό από τις ελεύθερες ρίζες και βοηθούν στην υγεία του ήπατος Υπάρχουν μέχρι σήμερα ενδείξεις που εισηγούνται ότι τα προβιοτικά ίσως βοηθούν στις ακόλουθες παθολογικές καταστάσεις, φλεγμονές ή ασθένειες: Διάρροια: Στις περιπτώσεις που εκδηλώνεται διάρροια μετά από θεραπεία με ορισμένα αντιβιοτικά, τα προβιοτικά πιθανόν να βοηθούν όπως επίσης και μετά από μόλυνση με με ροτροϊό. Σπαστική κολίτιδα (σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου). Νόσος Crohn. 4. Ελκώδης κολίτιδα. Στις φλεγμονώδεις ασθένειες του

6 εντέρου, όπως η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn, οι πάσχοντες βιώνουν συμπτώματα, όπως οξεία διάρροια, εμετό και κοιλιακό πόνο. Οι φλεγμονώδεις ασθένειες του εντέρου πιστεύεται ότι προκαλούνται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά αρνητικά σε συγκεκριμένα βακτήρια του γαστρεντερικού σωλήνα, προκαλώντας φλεγμονή στο έντερο Έλκος στο στομάχι: Τα προβιοτικά πιθανόν να βοηθούν στην καταπολέμηση του ελικοβακτηρίδιου του πυλωρού το οποίο προκαλεί γαστρίτιδα, έλκος στο πεπτικό σύστημα και, στη χειρότερη περίπτωση, καρκίνο. Στις μολυσματικές νόσους του εντέρου, μείωση της διάρκειας της λοίμωξης ιδιαίτερα με το μικρόβιο Clostridium difficile. Μετά από χειρουργική επέμβαση του παχέος εντέρου, πρόληψη και θεραπεία της φλεγμονής που προκύπτει. Δυσανεξία στη λακτόζη. Πρόληψη καρκίνου του εντέρου. Τερηδόνα και ουλίτιδα. Για την πρόληψη και θεραπεία των μυκητιάσεων του γυναικείου κόλπου. Χρήσιμα φαίνεται να είναι τα προβιοτικά σε κάθε γυναίκα που παρουσιάζει επαναλαμβανόμενα επεισόδια με γυναικολογικές λοιμώξεις (κολπίτιδα, τραχηλίτιδα), ή ουρολογικές λοιμώξεις (κυστίτιδα). Για την πρόληψη και θεραπεία των ουρολοιμώξεων. 13. Για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης, μείωση του κινδύνου υποτροπής της νόσου. Σημαντικά είναι τα αποτελέσματα από έρευνες που δείχνουν ότι η κατανάλωση προβιοτικών συνδέεται με τη μειωμένη δραστικότητα των ενζύμων που μετατρέπουν προκαρκινογόνες ουσίες σε

7 καρκινογόνες Για την πρόληψη του εκζέματος στα παιδιά. Τα προβιοτικά συστήνονται σε περιπτώσεις χρήσεις αντιβιοτικών. Τα αντιβιοτικά είναι χημικές ουσίες που σκοτώνουν συγκεκριμένα είδη μικροοργανισμών. Παρόλο που στοχεύουν στην καταπολέμηση κάποιου βλαβερού μικροοργανισμού, καταστρέφουν παράλληλα και τη χλωρίδα του εντέρου. Τα προβιοτικα, αναμφισβήτητα, μπορούν να προλάβουν, ακόμα και να αντιμετωπίσουν, την προκαλούμενη από τα αντιβιοτικά, διάρροια. Ενδιαφέρουσες μελέτες δείχνουν ότι ενδεχομένως ορισμένα βακτήρια του εντέρου να παχαίνουν και ότι κάποια προβιοτικά μπορεί να βοηθούν στο αδυνάτισμα. Πρόληψη αλλεργιών. Τα προβιοτικά εκπαιδεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να διακρίνει τα παθογόνα από τα μη παθογόνα αντιγόνα και να μπορεί να ανταποκρίνεται κατάλληλα. Αυτή η σημαντική λειτουργία αποτρέπει το ανοσοποιητικό σύστημα από την υπερβολή στην αντιμετώπιση των μη επιβλαβών μικροοργανισμών, από η οποία είναι η γένεση αλλεργιών. Προάγουν την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού Παράγουν πολύτιμα αντιοξειδωτικά Βελτιώνουν τη διαθρεπτική απορρόφηση των βιταμινών, των μετάλλων και των αμινοξέων και συνθέτουν τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες είναι απαραίτητες για την υγεία του νευρικού συστήματος. Προλαμβάνουν τροφικές δηλητηριάσεις Τα στοιχεία που υπάρχουν στηρίζουν την άποψη ότι τα προβιοτικά πιθανόν να βελτιώνουν και τη γενική κατάσταση της υγείας. Έτσι τα προβιοτικά τρόφιμα βρίσκονται στο κέντρο του ενδιαφέροντος, τόσο των επιστημονικών μελετών, όσο και των εμπορικών

8 επιχειρήσεων. Θα πρέπει ωστόσο να αναφερθεί ότι τα περισσότερα προβιοτικά προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά δεν έχουν στην πραγματικότητα οφέλη για την υγεία διότι τα βακτήρια καταστρέφονται στο στομάχι. Από την άλλη μεριά, έχουν εντοπισθεί και ορισμένες παρενέργειες. Παράγουν ουσίες που συμβάλλουν: Στη μείωση της χοληστερόλης και τη ρύθμιση του σακχάρου Στην καλή ποιότητα της επιδερμίδας Στη διατήρηση της υγείας των οστών Τα προβιοτικά συστήνονται ευρύτατα στις περιπτώσεις μολύνσεων από μύκητες και βακτήρια όπως π.χ. η Candida, επειδή εγκαθιστούν μεγάλους υγιείς πληθυσμούς φιλικών βακτηρίων που συναγωνίζονται τους παθογόνους για να επικρατήσουν. Τα προβιοτικά είναι επίσης απαραίτητα για την πρόληψη και θεραπεία στις άφθες (του στόματος), τις μυκητιάσεις των ποδιών (πόδι του αθλητή), τις κολπικές μυκητιάσεις και την ακμή. Τα είδη των προβιοτικών Lactobacillus plantarum: Παράγει γαλακτικό οξύ που αναστέλλει την ανάπτυξη των παθογόνων μικροοργανισμών και προστατεύει από τον μετεωρισμό (αέρια). Lactobacillus casei: Κατάλληλος σε περιπτώσεις εντερικών μολύνσεων και νόσου του Crohn, καθώς και στην αλλεργική ρινίτιδα. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Lactobacillus bifidus: Κάνει το περιβάλλον αφιλόξενο για τα παθογόνα βακτήρια (όπως το e.coli). Κατάλληλος για τη διάρροια λόγω αντιβιοτικών, για τη διάρροια λόγω ροτροϊού και την αντιμετώπιση του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου Lactobacillus acidophilus: Βοηθεί στον έλεγχο των κολικών και της διάρροιας των βρεφών. Ενισχύει το ανοσοποιητικό και

9 μειώνει την ανάπτυξη του μύκητα candida. Lactobacillus bulgaricus: Συμβάλλει στην αντιμετώπιση τόσο της δυσκοιλιότητας όσο και της διάρροιας, επιδρώντας στην περισταλτικότητα του εντέρου. Bacillus longum: Συμβάλλει στην απομάκρυνση των νιτρωδών (είναι καρκινικές ουσίες). Πώς πρέπει να παίρνουμε προβιοτικά Τα καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται όταν τα προβιοτικά λαμβάνονται τακτικά, κατά προτίμηση καθημερινά, έτσι ώστε να αντικαθίστανται οι βακτηριακοί πληθυσμοί που χάνονται λόγω του βλαβερού τρόπου ζωής και των επιβαρυντικών περιβαλλοντικών παραγόντων. Οι τελευταίες έρευνες κατέδειξαν ότι τα προβιοτικά λειτουργούν καλύτερα όταν λαμβάνονται με γεμάτο στομάχι, όταν δηλαδή οι τροφές έχουν εξουδετερώσει την οξύτητα των γαστρικών υγρών του στομαχιού. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Wired.com, Brandon Keim, Hacking your body s bacteria for better health, April 26, 2007, ahacking, (Accessed April 15, 2008) Wikipedia.org, Gut flora, (Accessed April 8, 2008) 6 About.com: Nutrition, Shereen Jegtvig, What are processed foods?, February 13, 2008,

10 essedfoods.htm, (Accessed April 29, 2008) 7 Logicaltherapy.com, The Healthy Cell blog, (Accessed April 29,2008) 8 Family Education.com, Healthy habits: cut back on refined sugars, Excerpted from Healthy Habits: 20 Simple Ways to Improve Your Health, David and Anne Frahm, 2003, /36008.html?page=4, (Accessed April 29, 2008) 9 USAToday.com, Elizabeth Weise, Obesity linked to microbes, December 20, 2006, (Accessed April 29, 2008) 10 Mercola.com, Nancy Lee Bentley, The incredible health benefits to you of traditionally fermented foods, January 3, 2004 Φαλάφελ Υλικά 1/2 κιλό ρεβύθια μουλιασμένα αποβραδίς στο νερό

11 1 φρέσκο κρεμμύδι ψιλοκομμένο 2 ξερά κρεμμύδια ψιλοκομμένα 3-4 σκελίδες σκόρδου ψιλοκομμένες 1 ματσάκι μαϊντανό ψιλοκομμένο 2 κουταλάκια κόλλιανδρο 2 κουταλάκια κύμινο αλατοπίπερο κατά βούληση 1/3 κουταλάκι σόδα Παρασκευή Αφήνουμε τα ρεβύθια από βραδύς για να μουλιάσουν. Σουρώνουμε και πολτοποιούμε το μείγμα.μετά προσθέτουμε τα υπόλοιπα υλικά. Προσθέτουμε τα μυρωδικά, ανακατεύουμε τα μπαχαρικά και τη σόδα και τα βάζουμε στο μείγμα. Ζυμώνουμε καλά να μοιραστούν τα υλικά. Πλάθουμε μέτρια μπιφτέκια τα ψήνουμε στο φούρνο στους 170 βαθμούς για 1/2 ώρα περίπου ή μέχρι να πάρουν χρώμα. Αν θέλετε τα τηγανίζετε 8 Χορτοφαγικά Μπιφτέκια- Κεφτέδες

12 1)Πεντανόστιμα μπιφτέκια από καρύδια. Τα δοκιμάσαμε σε ένα χορτοφαγικό γεύμα που μας έκανε ένας φίλος στο ξενοδοχείο του. Τα παιδιά της παρέας όταν έμαθαν όταν το γεύμα θα ήταν χορτοφαγικό είχαν παραγγείλει σουβλάκια.τα έπεισα με μεγάλη δυσκολία να τα δοκιμάσουν και η μεγάλη έκπληξη όλων μας «δεν φάγανε τα σουβλάκια» Υλικά: 2 κούπες ωμά καρύδια μουλιασμένα σε νερό αποβραδίς 1/2 κούπες ξερό κρεμμύδι ψιλοκομμένο 1 κουταλάκι του γλυκού βιολογική μουστάρδα 1 κουτάλι της σούπας Worcester sauce χωρίς γλουτένη 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι 2 κουταλάκι του γλυκού κύμινο Λίγο πιπέρι μαύρο τριμμένο 1 κουταλιά της σούπας βιολογικό ελαιόλαδο Εκτέλαση: Αφότου μουλιάσετε τα καρύδια μερικές ώρες, βάλτε όλα τα υλικά στον κάδο ενός μπλέντερ και χτυπήστε τα μέχρι να ομογενοποιηθούν.to πλάθετε μπιφτέκια και το βάζετε στο φούρνο να ψηθούν. Μπορείτε να κάνετε το μίγμα πιο λείο αν θέλετε να το χρησιμοποιήσετε πάνω σε πίτσα

13 2) Mπιφτέκια από μανιτάρια. Υλικά για 4 μπιφτέκια 1/2 κιλό μανιτάρια porto bello 1 μέτριο κρεμμύδι ή 4 φρέσκα κρεμμυδάκια 2 σκελίδες σκόρδο 1 φλυτζάνι νιφάδες βρώμης 1/2 ματσάκι ψιλοκομμένο μαϊντανό 1 πικάντικη ή γλυκιά πιπεριά κέρατο 5-6 κλαδάκια φρέσκο θυμάρι ή μια κουταλιά ξερό αλάτι και μπόλικο πιπέρι 3-4 κουταλιές ελαιόλαδο και λάδι για το τηγάνισμα ή το ψήσιμο στο φούρνο Παρασκευή: Ψιλοκόβουμε τα μανιτάρια και ή τα αλατίζουμε ελαφρά, τα στίβουμε να φύγουν τα πολλά υγρά τους ή τα σωτάρουμε στο τηγάνι με ελάχιστο λάδι μέχρι να στεγνώσουν. Τρίβουμε στον τρίφτη το κρεμμύδι ή ψιλοκόβουμε τα φρέσκα κρεμμυδάκια, τα σκόρδα,την πιπεριά, το θυμάρι και το μαϊντανό. Ανακατεύουμε όλα τα υλικά και βάζουμε το μισό φλυτζάνι βρώμη, φροντίζοντας να φτιάξουμε μια ζύμη που να στέκει. Αν χρειάζεται προσθέτουμε λίγη βρώμη ακόμα. Πλάθουμε τη ζύμη σε σχήμα μπιφτεκιού και πανάρουμε με την υπόλοιπη βρώμη. Τα τηγανίζουμε σε αντικολλητικό τηγάνι, βάζοντάς τα σε λάδι

14 που καίει στην αρχή για να αποκτήσουν κρούστα και γρήγορα χαμηλώνουμε τη φωτιά μέχρι να ψηθούν ή τα βάζουμε σε λαδωμένο ταψάκι ή πάνω σε λαδόκολλα, μέχρι να ροδίσουν. Φροντίζουμε να τα γυρίσουμε κι απ τις 2 πλευρές. Όταν τα βγάλουμε τ ακουμπάμε σε χαρτί κουζίνας. ΠΗΓΗ E%AD%CE%BA%CE%B9%CE%B1- %CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%8E%CE%BD/ 3)Μπιφτέκια από ρύζι και λαχανικά Υλικά: μισό φλυτζάνι ρύζι 1 καρότο 1 κρεμμύδι 2-3 φλυτζάνια σπανάκι μισή κόκκινη πιπεριά μισό φλυτζάνι αμύγδαλα ανάλατα μισό φλυτζάνι αλεύρη βρώμης ή καλαμποκιού δυόσμος αλάτι πάπρικα γλυκιά 2-3 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο

15 Εκτέλεση: 1. Βράζουμε το ρύζι. 2. Ξεπλένουμε και καθαρίζουμε όλα τα λαχανικά. 3. Αλέθουμε στο μούλτι όλα τα λαχανικά, το αμύγδαλο και το ρύζι. 4. Ανακατεύουμε σε ένα μπωλ και προσθέτουμε τη βρώμη ή το καλαμπόκι, τα μπαχαρικά και το ελαιόλαδο. 5. Πλάθουμε σε μπιφτέκια και τα βάζουμε σε ένα ταψί στρωμένο με αντικολλητικό χαρτί. 6. Ψήνουμε στο γκριλ μέχρι να γίνουν και από τις δύο μεριές. *Εναλλακτικά αν θέλουμε τα τηγανίζουμε. 4)Μπιφτέκια κινόας ή κεχρί Υλικά: 180 gr κινόα ή κεχρί 500 ml ζωμός λαχανικών αν μπορούμε να φτιάξουμε ή σκέτο νερό 2 καρότα 2 κ.σ. ρεβιθάλευρο 2 κ.γ. μουστάρδα 1 κ.γ. κάρυ 1 κ.γ. κύμινο

16 λάδι Εκτέλεση: Βάζουμε την κινόα ή το κεχρί με τον ζωμό σε ένα κατσαρολάκι και βάζουμε σε μέτρια φωτιά. Όταν αρχίζει να βράζει χαμηλώνουμε λίγο τη φωτιά. Μετά από 10 προσθέτουμε στην κατσαρόλα τα καρότα τριμμένα, ανακατεύουμε και αφήνουμε το μείγμα να βράσει άλλα 5. Αποσύρουμε από τη φωτιά και ρίχνουμε στην κατσαρόλα το ρεβιθάλευρο, τη μουστάρδα, το κάρυ και το κύμινο. Ανακατεύουμε πολύ και αφήνουμε το μείγμα 10 να σταθεί και να κρυώσει λίγο. Όταν κρυώσει παίρνουμε μικρές ποσότητες και σχηματίζουμε μπιφτέκια: καλό είναι να τα κάνουμε στρουμπουλά, κάπως κοντόχοντρα για να μην διαλύονται εύκολα. Αφού τα σχηματίσουμε τα αφήνουμε μερικά λεπτά να κρυώσουν και να σταθεροποιηθούν. Έπειτα βάζουμε να κάψει λάδι σε ένα τηγάνι και τα τηγανίζουμε 2-3 σε κάθε πλευρά, μέχρι να γίνουν χρυσαφένια. Σερβίρουμε με σαλάτα. Από το πολύ καλό βιβλίο Vegan Kochen του Martin Kintrup, σε μικρή παραλλαγή. 5)Μπιφτέκια με Κινόα και Καρπούς

17 Τα αρώματα και οι γεύσεις των υλικών δένουν τόσο τέλεια που σε συνδυασμό με την απίστευτη υφή, κάνουν αυτά τα χορτοφαγικά μπιφτέκια καταπληκτικά! Υλικά : Nερό ¾ κούπας κινόα (ξεπλένουμε καλά πρώτα) 3 μεσαία μανιτάρια ψιλοκομμένα 1 μεγάλο κρεμμύδι ψιλοκομμένο 1/8 κούπας διάφοροι σπόροι (σουσάμι, κολοκυθόσποροι, ηλιόσποροι, λιναρόσποροι) ½ κούπας βρόμη (ελαφρά στο μίξερ) ½ κούπας καβουρντισμένα καρύδια και ψιλοκομμένα ½ κ.γ. μίσο 2 κ.σ. λιναρόσπορο ½ κ.γ. σκόρδο σκόνη 2 κ.σ. μαϊντανό ψιλοκομμένο 3 κ.σ. soy sauce 1 κούπα ψωμί ολικής τριμμένο (βάλτε περισσότερο αν θέλετε περισσότερη πυκνότητα) ½ κ.γ.chilli σκόνη (προεαιρετικό αν δεν σας αρέσουν τα καυτερά) 1 κ.γ. κάρυ σκόνη ξίσμα ενός λεμονιού

18 Αλεύρι Εκτέλεση: 1. Ρίξτε 1½ κούπες νερό σε ένα κατσαρολάκι και βάλτε το κινόα. Μόλις πάρει βράση, αφήστε το κινόα να σιγοβράσει μέχρι να το απορροφήσει σχεδόν όλο. Ανακατέψτε και αφήστε το υπόλοιπο νερό να εξατμιστεί έως ότου έχετε μόνο το κινόα. 2. Σε ένα μπολ βάλτε όλα σας τα υλικά εκτός των μανιταριών. Τηγανίστε τα μανιτάρια σε χαμηλή φωτιά για 5-10 λεπτά, ανακατεύοντας τα. Αφήστε να κρυώσουν. 3. Μόλις κρυώσουν τα μανιτάρια, προσθέστε τα στο μπώλ με τα υπόλοιπα υλικά (σημαντικό: στραγγίστε τα υγρά), και ανακατέψτε με ένα κουτάλι. 4. Πλάστε με το μείγμα 4-6 μπιφτέκια και βάλτε τα στο ψυγείο για λίγες ώρες ή στην κατάψυξη για 1 ώρα. 5. Ρίξτε μερικές κουταλιές λάδι σε αντικολλητικό τηγάνι, αλευρώστε τα μπιφτέκια σας και τηγανίστε τα για 4-5 λεπτά από κάθε πλευρά τον ίδιο χρόνο. 5. Μετά, τοποθετήστε τα μπιφτέκια σας στον φούρνο και ψήστε στους (180ºC), για άλλα λεπτά. Συνοδεύετε με ότι θέλετε ή τα κάνετε σάιντουϊτς. Εγώ τα συνόδευσα με πατάτες λεμονάτες φούρνου 6)Μπιφτέκια από μανιτάρια, φακές και καρύδια

19 Αφράτα, νόστιμα και ζουμερά χορτοφαγικά μπιφτέκια, χωρίς ίχνος χοληστερόλης και χωρίς κιμά, φτιαγμένα από μανιτάρια, φακές και ξηρούς καρπούς που δίνουν μια ξεχωριστή αίσθηση χωρίς να προσθέτουν θερμίδες. Προετοιμασία: 10 λεπτά Μαγείρεμα: 30 λεπτά Μερίδες: 4 Μέθοδος * Σοτάρετε στο τηγάνι τα καρύδια μέχρι να βγάλουν το άρωμά τους, περίπου για πέντε λεπτά και στη συνέχεια βάλτε τα στο μίξερ * Ζεστάνετε μία μικρή ποσότητα λαδιού και ρίξτε μέσα τα μανιτάρια, το κρεμμύδι, το σκόρδο, το θυμάρι, το αλάτι και το πιπέρι για περίπου πέντε λεπτά επίσης μέχρις ότου εξατμιστεί το υγρό. Προσθέστε τα κι αυτά στο μίξερ * Σιγοβράστε τις φακές για περίπου μισή ώρα μέχρι να μαλακώσουν * Ανακατέψτε όλα τα υλικά μέσα σε ένα μεγάλο μπολ μαζί με τη φρυγανιά και τον μαϊντανό και πλάστε 8 μπιφτέκια * Ζεστάνετε το υπόλοιπο λάδι σε μέτρια φωτιά και τηγανίστε τα μπιφτέκια μέχρις ότου ψηθούν εσωτερικά και σχηματίσουν κρούστα απ έξω, περίπου 4 λεπτά από κάθε πλευρά

20 * Σερβίρετε με πράσινη σαλάτα και ντοματίνια ή φτιάξτε χορτοφαγικά μπέργκερ με ψωμάκια ΠΗΓΗ ria-fakes-kai-karidia/!prettyphoto/0/#!prettyphoto 7)Mπιφτέκια λαχανικών κ ρυζιού Υλικά: 1/2φλ ρύζι 1/2 φλ αρακάς 1/2 φλ καλαμπόκι 1/2φλ μανιτάρια 1 ξερό κρεμμύδι 2 σκελίδες σκόρδα 1 κολοκύθι τριμμένο 2 καρότα 150γρ φρυγανιά τριμμένη 2 όχι πολύ ώριμες ντομάτες 5 κσ ελαιόλαδο δυόσμος μαΐντανός αλάτι πιπέρι

21 Εκτέλεση: Βράζω το ρύζι μαζί με τον αρακά και το καλαμπόκι. Πολτομποιώ στο μπλέντερ : τα καρότα, το κρεμμύδι, τα σκόρδα,τις ντομάτες, τα μανιτάρια, τον μαϊντανό και τον δυόσμο. Τρίβω το κολοκύθι στον τρίφτη και το σουρώνω να φύγουν τα υγρά του. Ανακατεύω σε ένα μπολ όλα τα πολτοποιημένα υλικά μαζί με τα βρασμένα (αφού έχουν κρυώσει λίγο), το κολοκύθι και το ελαιόλαδο, αλατοπιπερώνω και ανακατεύω καλά να γίνει ένα ομοιογενές μείγμα. Προσθέτω την τριμμένη φρυγανιά. Σκεπάζω το μείγμα και το βάζω για δύο περίπου ώρες (ή και όλη νύχτα) στο ψυγείο. Πλάθω τα μπιφτέκια μου και τα αραδιάζω σε λαδόκολα ή φόρμα σιλικόνης, ψήνω σε προθερμασμένο φούρνο σε αέρα στους 200 βαθμούς για 25 λεπτά. Όταν είναι έτοιμα βγάλτε το ταψάκι από τον φούρνο και αφήστε τα πέντε λεπτάκια να σταθούν. Απολαύστε τα!!! Πηγή 8)Μπιφτέκια γλυκοπατάτας με ρεβίθια και κινόα Συστατικά 1 μέτρια γλυκοπατάτα 1 μέτριο κρεμμύδι τριμμένο 2 σκελίδες σκόρδο, λιωμένες 2 φρέσκα κρεμμύδια, πολύ ψιλοκομμένα

22 ½ κουταλιά του γλυκού ginger τριμμένο ή 1 κουταλιά ginger σκόνη (προαιρετικά) 1/3 του φλιτζανιού κινόα μαγειρεμένο 1 φλιτζάνι ρεβίθια βρασμένα 1/3 του φλιτζανιού αλεύρι 1/3 του φλιτζανιού νιφάδες βρώμης 2 αυγά Αλατοπίπερο 1κουταλιά του γλυκού κύμινο Λίγο ελαιόλαδο για το ψήσιμο Μέθοδος Βήμα1 Πλένουμε και τρυπάμε την γλυκοπατάτα σε διάφορα σημεία. Την ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180C για 45 λεπτά περίπου ή μέχρι να μαλακώσει αρκετά. Βήμα2 Την αφήνουμε να κρυώσει, την ξεφλουδίζουμε και την πολτοποιούμε στο multi, όπως και τα ρεβίθια. Τα μεταφέρουμε σε ένα μεγάλο μπολ και ρίχνουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά. Βήμα3 Ζυμώνουμε καλά το μείγμα ώστε να ενωθούν ομοιόμορφα τα υλικά μας. Το πλάθουμε σε 6 μεγάλα μπιφτέκια και τα ακουμπάμε σε ταψί στρωμένο με λαδόκολλα. Βήμα4 Τα ραντίζουμε με λίγο λάδι και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180C για 20 λεπτά περίπου ή μέχρι να σφίξει το μπιφτέκι και να ροδίσει ελαφρά η επιφάνεια. Τα σερβίρουμε αμέσως με πράσινη σαλάτα ή άλλο συνοδευτικό της αρεσκείας μας. ΠΗΓΗ 84%CE%AD%CE%BA%CE%B9%CE%B1- %CE%B3%CE%BB%CF%85%CE%BA%CE%BF%CF%80%CE%B1%CF%84%CE%AC%CF%84%C E%B1%CF%82-%CE%BC%CE%B5-

23 %CF%81%CE%B5%CE%B2%CE%AF%CE%B8%CE%B9%CE%B1-%CE%BA%CE%B1/ Αποτοξίνωση ήπατος χολής στην Άρβη Με μεγάλη επιτυχία τέλειωσε η αποτοξίνωση ήπατος -χολής με μια πολύ ωραία ομάδα πού έγινε στην πανέμορφη εξωτική Άρβη σήμερα Ακολουθήθηκε το πρωτόκολλο του Andrea Morris στο οποίο προσθέσαμε πολλά δρώμενα. Ήταν ένα Σαββατοκύριακο με γέλιο, μπάνιο στην θάλασσα, περπάτημα στο φαράγγι, επίσκεψη στις βιολογικές μπανανιές και παπάγιες του Γιάννη, πολλή άσκηση, αποτοξίνωση και στο τέλος έληξε με καλό φαγητό το οποίο το τρώγαμε πάνω από τα φύλλα μπανάνας!!

24 Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα με τα άλατα Epsom, όμως όταν είσαι ομάδα διασκεδάζεις την πίκρα!

25 Περπάτημα στο μόλο με τσάι από γαιδουράγκαθο (στη Μαίρη δεν άρεσε καθόλου αλλά τι να κάνει αφού το πίνανε οι άλλοι, το ήπιε και αυτή )

26 Μερικοί χολόλιθοι Τα δύσκολα τέλειωσαν και στις 11πμ τρώμε τα φρούτα (παπάγιες, μπανάνες, μήλα)

27 Και στις 1μμ ρύζι μπασμάτι σερβιρισμένο σε φύλλα από τον ανθό της μπανάνας, μπρόκολο, καρότα, παντζάρι, πατάτες φούρνου, ψωμί χωρίς γλουτένη ζυμωμένο από την Σταυρούλα, και χορτόσουπα. Η αλήθεια είναι ότι το παρακάναμε λίγο στο φαγητό αλλά όλα ήταν υγιεινά. Το απόγευμα κάναμε αφέψημα τον κόκκινο ιβίσκο!!! Στην αρχή με λέγανε βασανιστή και διάφορα τέτοια κολακευτικά επίθετα, αλλά στο φαγητό άλλαξαν γνώμη!!!

28 Φυστικοβούτυρο σπιτικό Φτιάξτε φυστικοβούτυρο μόνοι σας Περιέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά των ξηρών καρπών και είναι μία πολύ καλή λύση για να εμπλουτίσετε το πρωινό των παιδιών σας και το δικό σας. Είναι μία απλή διαδικασία φτηνότερη από το να το αγοράσετε από το σούπερ μάρκετ και χωρίς συντηρητικά. Υλικά για 2 φλιτζάνια: 450 γραμμάρια φυστίκα αράπικα, ψημένα χωρίς αλάτι 1 κ.σ. ελαιόλαδο (μόνο εάν βγει πολύ σφιχτό) ½ κ.γ. θαλασσινό αλάτι Προαιρετικά λίγο μέλι Βάλτε όλα τα υλικά σε ένα πολυμίξερ και χτυπήστε. Θα γίνουν πρώτα πολύ μικρά κομματάκια, και εάν επιμείνετε θα καταλήξτε να έχετε ένα τέλειο φυστικοβούτυρο. Αποθηκεύστε στο ψυγείο για 3 βδομάδες. 8/11/2016 Μόλις πριν λίγο το έφτιαξα με φυστίκια τα οποία ήταν ψημένα με αλάτι Ιμαλαίων. Ήταν τέλειο!»

29 Μπισκότα με ταχίνι και μέλι Φτιάξτε στα παιδιά σας μπισκοτάκια με υγιεινά υλικά πανεύκολα.όλα τα υλικά της συνταγής ανήκουν στις υπερτροφές. Υλικά ½ φλιτζάνι ταχίνι ½ φλιτζάνι μέλι 1 φλιτζάνι αλεσμένα αμύγδαλα και καρύδια 1/2φλιτζάνι σταφίδες 1,5 φλιτζάνι βρώμη αναποφλοίωτη αλεσμένη ελαφρώς 3 κουταλιές κακάο 100% 1/2 κουταλάκι κανέλα Κευλάνης

30 Οδηγίες 1. Ρίχνετε σ ένα μπολ το ταχίνι, το μέλι, την καρυδοαμυγδαλόψιχα, τις σταφίδες και την κανέλα και τα ανακατεύετε. 2. Στη συνέχεια ρίχνετε λίγο λίγο την βρώμη ανακατεύοντας και το κακάο. 3. Σ ένα ταψί απλώνετε μια λαδόκολλα και από το μείγμα παίρνετε κομμάτια στο μέγεθος περίπου ενός καρυδιού και το πλάθετε με τα χέρια σε μπαλάκι το οποίο πριν το βάλετε στο ταψί το πατάτε λίγο, όπως κάνουμε με τα μπιφτέκια (υπολογίστε περίπου 12 κομμάτια). 4. Τα τοποθετείτε αραιά μέσα στο ταψί, γιατί τα μπισκότα απλώνουν με το ψήσιμο. Στο μεταξύ προθερμαίνετε το φούρνο στους 180 βαθμούς (πάνω κάτω) και τα ψήνετε για 10. ΠΡΟΣΟΧΗ δεν χρειάζονται περισσότερο ψήσιμο. 5. Όταν τα βγάλετε από τον φούρνο τα μπισκότα είναι πολύ μαλακά, γι αυτό πριν τα μαζέψετε αφήστε τα να κρυώσουν λίγο, αλλά βγάλτε τα από το ταψί με την λαδόκολλα. 6. Όταν κρυώσουν αν δεν τα σερβίρετε, τα κλείνετε σε γυάλινο βάζο. τα μπισκότα όταν βγαίνουν από τον φούρνο είναι πολύ μαλακά, αλλά μόλις κρυώσουν λίγο σφίγγουν, γι αυτό περιμένετε 5 πριν τα μαζέψετε από το ταψί, Μερέντα χαρουπιού

31 ΜΕΡΕΝΤΑ ΧΑΡΟΥΠΙΟΥ Υλικά Ταχίνι αναποφλοίωτο 1/2 κιλό Μέλι 150 γρ, χαρουπάλευρο 250 γρ λίγο κονιάκ και όσο νερό σηκώσει. Εκτέλεση Τα ανακατεύουμε με κουτάλι δίνοντάς του την πυκνότητα που θέλουμε Αν το κάνουμε αραιό το βάζουμε σε ψωμί ή σε κρέπα Aν το κάνουμε σφιχτό το πλάθουμε σε μικρά μπαλάκια και το πασπαλίζουμε με σησάμι,η με κακάο η με καρύδα Διατηρείται στο ψυγείο μέρες Να φτιάχνετε μικρότερη ποσότητα για να μη σας χαλάει Κρέπα χωρίς γλουτένη με μους

32 σοκολάτα ΚΡΕΠΑ ΧΩΡΙΣ ΓΛΟΥΤΕΝΗ ΜΕ ΜΟΥΣ ΣΟΚΟΛΑΤΑ Υλικά για τις κρέπες 1 Φλιτζάνι νερό χλιαρό 3 κουταλιές σούπας αλεύρι καλαμποκιού 3 κουταλιές σούπας αλεύρι ρεβιθιού 3 κουταλιές σούπας αλεύρι ρυζιού 3 κουταλιές σούπας αλεύρι νισεστέ(κορν φλάου) Ξύσμα λεμονιού Αλάτι Ιμαλάιων θαλασσινό Λίγο λάδι Εκτέλεση Τα ανακατεύουμε όλα μαζί φτιάχνοντας ένα πολύ αραιό χυλό. Ζεσταίνουμε πολύ ένα αντικολητικό τηγανάκι και ρίχνουμε μέσα μια κουταλιά( σούπας σερβιρίσματος) από τον χυλό. ΜΟΥΣ ΚΑΚΑΟ ΜΕ ΑΒΟΚΑΝΤΟ ΚΑΙ ΜΠΑΝΑΝΑ

33 Υλικά για την μους σοκολάτας Λιώνουμε ώριμο αβοκάντο με μία μπανάνα και 2-3 κουταλιές κακάο 100% Προσθέτουμε λίγο χυμό φυσικό πχ πορτοκάλι η φτιάχνουμε γάλα αμυγδάλου και τα χτυπάμε στο μίξερ.προσθέτουμε 1-2 κουταλιές μέλι (εξαρτάται πόσο γλυκό το θέλουμε) Αν το κάνουμε αραιό θα το φάμε με κουταλάκι σε ένα ωραίο μπώλ παγωμένο και γαρνιρισμένο με κανέλα,αμύγδαλα ή ότι άλλο θέλουμε Αν το κάνουμε ποιο σφιχτό μπορούμε να το αλείψουμε σε κρέπα Ψωμί χωρίς γλουτένη

34 Ψωμί χωρίς γλουτένη Είναι πολύ σημαντικό για την υγεία μας να αφαιρέσουμε την γλουτένη από την διατροφή μας.γιαυτό ας ψάξουμε να βρούμε συνταγές που τα άλευρα που θα χρησιμοποιήσουμε να μην έχουν γλουτένη.δεν θα περιμένουμε να φουσκώσει το ψωμί πολύ γιατί αυτό που το φουσκώνει είναι η γλουτένη και επειδή η γλουτένη είναι κόλλα το ψωμί θα θρυματίζεται.αυτό διορθώνετε λίγο βάζοντας ξανθικό κόμμι για να δέσει λίγο τα άλευρα. ΥΛΙΚΑ 410γρ νερό 2 αυγά (προαιρετικά) 65γρ λάδι 1κγ αλάτι θαλασσινό ή Ιμαλαίων 1κσ ζάχαρη (προαιρετικά) 110γρ πατατάλευρο (potato starch) ή κορν φλάουρ (νισεστέ) 65γρ ρεβυθάλευρο 65γρ ρυζάλευρο 260γρ καλαμποκάλευρο 3κσ ξανθακικό κόμμι(είναι για να δέσει επειδή τα αλεύρια αυτά δεν έχουν γλουτένη) 1,5 κγ μαγιά (σκόνη) ΕΚΤΕΛΕΣΗ Ρίχνουμε τα υλικά στον κάδο με τη σειρά που αναφέρονται (πρώτα τα υγρά, μετά τα άλευρα, τελευταία τη μαγιά) Το μίγμα για ψωμί χωρίς γλουτένη δεν γίνεται ζυμάρι αλλά πηχτός χυλός.

35 Το αφήνουμε να φουσκώσει και το ψήνουμε στους 180 βαθμούς Η κόρα δεν βγαίνει σκληρή είναι λίγο σαν μπισκότο, μέτρια σκληρή και θρυμματιστή. Μπορούμε να πασπαλίσουμε αποπάνω σουσάμι και ηλιόσπορους