ΟΙ ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ

Transcript

1 οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΦΥΛΛΟ 89 Μηνιαία οικολογική Εφημερίδα Τιμή φύλλου 0,01 ΟΙ ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΣΤΙΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ INside INformation: ηλιασ Γιαννιρησ Κωστας Διακος Υποψήφιος Περιφερειάρχης Αττικής Μιχαλης Τρεμοπουλος Υποψήφιος Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Υποψήφιος Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου έργα & ΣΙΑ Νέα δίκτυα παραγωγώνκαταναλωτών 7 Κωστας Παπακωνσταντiνου Υποψήφιος Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νικος Χρυσογελος Χρηστος Ματης Δημητρης Κουρετας ΑΦΙΕΡΩΜΑ Η στάση των Οικολόγων Πράσινων για το Μνημόνιο 8 Υποψήφιος Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Υποψήφιος Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Υποψήφιος Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Θανασης Μακρης Λαμπρος Μπουκλης Υποψήφιος Δήμαρχος Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης Υποψήφιος Δήμαρχος Πελοπονήσου ΠΡΙΣΜΑ Τοπική αυτοδιοίκηση και Άμεση Δημοκρατία 14

2 2 ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟικονομIα ΕπιχειρΩν ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΠΡΟΧΕΙΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΛΙΕΙΑ Κείμενο: Θεματική Ομάδα Περιβάλλοντος των Οικολόγων Πράσινων Η ανεξέλεγκτη αλιευτική δραστηριότητα έχει συμβάλλει στη συνεχή υποβάθμιση του θαλάσσιου οικοσυστήματος και οδηγεί στην απώλεια της βιοποικιλότητας, την υπεραλίευση και την υπονόμευση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του αλιευτικού κλάδου. Στο πλαίσιο αυτό η πολιτική ηγεσία καλείται να λάβει εκείνα τα μέτρα που θα διασφαλίσουν την επιβίωση του αλιευτικού τομέα με σεβασμό στην ορθολογική αξιοποίηση των αλιευτικών πόρων. Ο Καν. (ΕΚ) 1967/06 για τη Μεσόγειο παρέχει ένα ελάχιστο πακέτο μέτρων που θα μπορούσε να συγκρατήσει την ταχεία υποβάθμιση του θαλάσσιου οικοσυστήματος λόγω της ανεξέλεγκτης υπεραλίευσης. Δυστυχώς γινόμαστε μάρτυρες της έλλειψης πολιτικής βούλησης για την ορθολογική διαχείριση της αλιείας. Διαπιστώνουμε την συνέχιση μιας πολιτικής που εφαρμόστηκε από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου, η οποία στο πλαίσιο μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων δρούσε με γνώμονα την «ικανοποίηση» συντεχνιακών αιτημάτων, καταστρατηγώντας όχι μόνο τις επιταγές της βιωσιμότητας αλλά και την κοινοτική νομοθεσία. Οι ενέργειες της Πολιτικής Ηγεσίας της προηγούμενης κυβέρνησης αλλά και της σημερινής όπως μεταφράζεται με τις αλλεπάλληλες αιτήσεις για παρεκκλίσεις (βιντζότρατα, γρι-γρι), οι οποίες έχουν στο σύνολο τους απορριφθεί από την Ε.Ε., είναι ενδεικτικές των κυβερνητικών προτεραιοτήτων. Δεν έχει ακόμη ανακληθεί η παράνομη Υπουργική Απόφαση η οποία παρέχει τη δυνατότητα στις μηχανότρατες να αλιεύουν στο 1 μίλι από τις ακτές, κατά παράβαση της κοινοτικής νομοθεσίας, μέτρο που δεν θα μπορούσε να έχει μόνιμο χαρακτήρα.. Παρά την σαφή απαγόρευση των συρόμενων εργαλείων σε κοραλλιογενή πεδία και ασβεστοφυκικούς βυθούς, δεν έχει υπάρξει καμία προσπάθεια εντοπισμού και χαρτογράφησης των πεδίων αυτών στην ελληνική επικράτεια για την ουσιαστική εφαρμογή του μέτρου. Καμία μέριμνα δεν έχει ληφθεί για το θέμα της δημιουργίας προστατευόμενων περιοχών αλιείας, παρόλο που η δυνατότητα θέσπισης τους προβλέπεται από την κοινοτική νομοθεσία, και υπάρχει ενδιαφέρον και από τους ίδιους τους επαγγελματίες αλιείς Διαπιστώνουμε ότι δυστυχώς οι Υπηρεσίες της Ε.Ε. καλούνται να υποκαταστήσουν την έλλειψη πολιτικού οράματος για την αλιεία στη χώρα μας, έλλειψη που υποσκάπτει την εικόνα μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, και εν μέσω των παραπάνω σοβαρών προβλημάτων στη διαχείριση της αλιείας, αποφασίζεται η μεταφορά της Γενικής Διεύθυνσης Αλιείας στο νεοσύστατο Υπουργείο Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας. Η μεταφορά προβλέπεται στο ΠΔ 96/2010 (ΦΕΚ 170Α/ ), περιγράφεται με μία απλή πρόταση και με ασαφές περιεχόμενο, αγνοώντας τους διαφορετικούς τομείς πολιτικής που αφορούν τη διαχείριση της αλιείας, και υποδηλώνοντας για μία ακόμα φορά ότι ο τομέας της αλιείας αντιμετωπίζεται με ερασιτεχνισμό και προχειρότητα. Είναι βέβαιο ότι η απλή μεταφορά της υφιστάμενης Γενικής Δ/νσης Αλιείας σε διαφορετικό κτίριο, χωρίς πρόβλεψη για βελτίωση της διοικητικής της δομής καθώς και η οποιαδήποτε βεβιασμένη μεταφορά αρμοδιοτήτων ή τμήματος αρμοδιοτήτων, θα οδηγήσει σε σοβαρή δυσλειτουργία τις Υπηρεσίες Αλιείας και θα επιδεινώσει περαιτέρω τη θέση τόσο των επαγγελματιών του κλάδου, όσο και του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Η κυβέρνηση πρέπει να αντιμετωπίσει επιτέλους με σοβαρότητα το θέμα της διαχείρισης της αλιείας και να κάνει όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του αλιευτικού κλάδου και η προστασία του φυσικού μας πλούτου. Συνάντηση των Οικολόγων Πράσινων με το Κ.Κ.Ε. για το νομοσχέδιο για τον Ο.Σ.Ε. Να ακουστεί η πραγματικότητα για το σιδηρόδρομο Συνάντηση με το βουλευτή κ. Γιώργο Μαυρίκο εκ μέρους του Κ.Κ.Ε, είχαν στις 21 Οκτωβρίου στη Βουλή οι Οικολόγοι Πράσινοι. Την αντιπροσωπεία τους αποτελούσαν η Ιωάννα Κοντούλη και ο Γιάννης Παρασκευόπουλος, μέλη της Εκτελεστικής Γραμματείας. Η συνάντηση εντάσσεται στο πλαίσιο των επαφών που έχουν ζητήσει από τις 11 Οκτωβρίου οι Οικολόγοι Πράσινοι με τους πολιτικούς αρχηγούς όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης, για το θέμα του νομοσχεδίου για τον ΟΣΕ. Από την πλευρά του Κ.Κ.Ε. κανονίστηκε συνάντηση με τον κ. Μαυρίκο, καθώς η κ. Παπαρρήγα δήλωσε αδυναμία να συμμετέχει η ίδια λόγω φόρτου υποχρεώσεων. Ο κ. Μαυρίκος ενημέρωσε την αντιπροσωπεία των Οικολόγων Πράσινων για τις θέσεις του Κ.Κ.Ε. για το σιδηρόδρομο, την αντίθεσή του στο νομοσχέδιο και την πρόθεσή του να το καταψηφίσει στη Βουλή, καθώς και για την πρότασή του για ενιαίο φορέα δημόσιων συγκοινωνιών που να περιλαμβάνει και τις υπεραστικές μεταφορές. Η αντιπροσωπεία των Οικολόγων Πράσινων αναφέρθηκε στους σοβαρότατους κινδύνους που δημιουργούν οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου για τον Ο.Σ.Ε., παραπέμποντας και στο αναλυτικό υπόμνημα που έχουν καταθέσει οι Οικολόγοι Πράσινοι στα μέλη της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής. Ιδιαίτερα επικίνδυνο θεωρούν τον περιορισμό των χρηματοδοτήσεων προς το σιδηρόδρομο σε ποσά που επαρκούν μόνο για τον άξονα Κιάτο-Αθήνα-Θεσσαλονίκη, αλλά και τις διατάξεις για το «καταργημένο δίκτυο» που προβλέπουν ξήλωμα γραμμών και αλλαγή χρήσης των σταθμών και των διαδρόμων κυκλοφορίας: οι διατάξεις αυτές κάνουν πρακτικά αδύνατη την ανακατασκευή και επαναλειτουργία των γραμμών, ακόμη και όταν η κρίση θα έχει περάσει, και εξυπηρετούν πιθανότατα οικονομικά συμφέροντα ανταγωνιστών του σιδηροδρόμου. «Έχει ζωτική σημασία να ακουστεί στην κοινή γνώμη η πραγματικότητα για το σιδηρόδρομο», τόνισαν οι εκπρόσωποι των Οικολόγων Πράσινων. «Αν το έλλειμμα του Ο.Σ.Ε. υπολογιστεί με τα ίδια κριτήρια που ισχύουν σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη, τότε δεν ξεπερνά το 10% των ποσών που παρουσιάζονται. Στις σημερινές συνθήκες, με τα μειωμένα εισοδήματα, τα ακριβά καύσιμα και τα υψηλά διόδια, ο σιδηρόδρομος αποτελεί απαραίτητη διέξοδο και όχι πολυτέλεια. Λέμε λοιπόν ναι στην εξυγίανση και την αναβάθμιση, αλλά όχι στον ακρωτηριασμό. Το νομοσχέδιο για τον ΟΣΕ, όπως κατατέθηκε, αποτελεί όχι μόνο κήρυξη πολέμου στο σιδηρόδρομο, αλλά και σοβαρό οικονομικό σκάνδαλο. Στη συζήτηση στη Βουλή, θεωρούμε απαραίτητο να τεθούν τουλάχιστον δύο «κόκκινες γραμμές»: για τις χρηματοδοτήσεις, που περιορίζονται μόλις στο 1/12 αυτών που ισχύουν σε χώρες με αντίστοιχο δίκτυο όπως η Δανία, και για τις ρυθμίσεις για το «καταργημένο δίκτυο», που προδιαγράφουν όχι απλώς το κλείσιμο, αλλά και το ξήλωμα των περισσότερων περιφερειακών γραμμών». Η Εκτελεστική Γραμματεία των Οικολόγων Πράσινων NA ΦΥΓΕΙ Ο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΤΟΥ ΓΥΨΟΥ! Σοβαρότατο πολιτικό ζήτημα θέτουν οι παράνομες ενέργειες του διορισμένου Γ.Γ. Περιφέρειας Κρήτης Αθ. Καρούντζου Οι Οικολόγοι Πράσινοι καταγγέλλουν -για άλλη μια φορά- τις ενέργειες του διορισμένου γ.γ. περιφέρειας Κρήτης Αθ. Καρούντζου που, μήνες τώρα, αρνείται να υπογράψει το χωροταξικό σχέδιο (Σχέδιο Χωρικής & Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης-Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) του Δήμου Ινναχωρίου Χανίων και να το προωθήσει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής για να γίνει νόμος, προφασιζόμενος ασήμαντα τυπικά ζητήματα του φακέλου. Οι προφάσεις αυτές έχουν απαντηθεί δεόντως τόσο από την μελετητική ομάδα και από Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ινναχωρίου (με ΟΜΟΦΩΝΕΣ αποφάσεις) όσο και από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (τμήμα. Δυτικής Κρήτης). Παράλληλα, διαμαρτυρίες από εκατοντάδες πολίτες έχουν δημοσιευτεί στα Μ.Μ.Ε. του νησιού-όπου το θέμα έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις- ενώ γράμμα διαμαρτυρίας με αναλυτικές επεξηγήσεις έχει σταλεί στον ίδιο τον πρωθυπουργό. Η θλιβερή πραγματικότητα-την οποία έχουν πια καταλάβει όλοι οι Κρητικοί- είναι πως ο Γ.Γ. προσπαθεί είτε να επιβάλει την ύπαρξη λατομικής ζώνης στο σχέδιο αυτό σε συγκεκριμένη περιοχή κοντά στο Ελαφονήσι, όπου υπάρχουν κοιτάσματα γύψου είτε να ακυρώσει συνολικά το σχέδιο. Να σημειωθεί πως το ΣΧΟΟΑΠ καλύπτει (μεταξύ των άλλων περιοχών του δήμου) και την περιοχή «ΦΥΣΗ 2000» Χρυσοσκαλίτισσας-Ελαφονησιού και συμβαδίζει με τις προτάσεις της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης για αυτή την περιοχή, που βρίσκεται ήδη για έγκριση στο Υπ. Περιβάλλοντος. Επειδή θεωρούμε πως οι ενέργειες του συγκεκριμένου περιφερειάρχη αποτελούν παράβαση καθήκοντος, καλούμε την κυβέρνηση να τον αντικαταστήσει άμεσα. Ειδάλλως, ως κόμμα θα υποστηρίξουμε πολιτικά τις εναντίον του δικαστικές προσφυγές. Άλλωστε, έχουμε ήδη προωθήσει το σχετικό πληροφοριακό υλικό στον Ευρωβουλευτή μας Μ. Τρεμόπουλο για επερώτηση στο Ευρωκοινοβούλιο. Η Εκτελεστική Γραμματεία

3 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΘΕμαΠαιδεΙας ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ 3 «Τώρα μπορώ τουλάχιστον να σας κοιτάζω ήρεμος, έχω σταματήσει πια να σας τρώω» Κείμενο: Ρόζα Μηνακούλη Είναι τα λόγια που είπε ο Κάφκα, ο μεγάλος συγγραφέας της Δίκης, στα ψάρια κοιτάζοντάς τα στις φωτισμένες δεξαμενές τους, σ ένα ενυδρείο του Βερολίνου, την εποχή που έγινε αυστηρά χορτοφάγος. Για τον Κάφκα κάνει αναφορά στο βιβλίο του «Τρώγοντας ζώα» ο Τζόναθαν Σάφραν Φόερ, ένας από τους νεότερους και πολυσυζητημένους Αμερικανούς συγγραφείς. Θα έτρωγα ποτέ το σκύλο μου, αναρωτιέται ο Τζόναθαν Φόερ, τότε γιατί τρώω άλλα ζώα; Τι πρέπει να τρώει το παιδί μου; Ποιος αποφασίζει πάνω στη γη ποιος θα σκοτωθεί, ποιο ζώο θα πεθάνει και ποιο όχι; Χρειάζεται όλη αυτή η βιομηχανική κτηνοτροφία με τις φρικιαστικές σφαγές ζώων; Μήπως είμαστε δέσμιοι τραγικών διατροφικών συνηθειών; Με αυτόν τον πρόλογο ξεκινάει την παρουσίαση του βιβλίου «Τρώγοντας ζώα» του Τζόναθαν Σάφραν Φόερ, που κυκλοφορεί τον Οκτώβριο από τις εκδόσεις Μελάνι, στο Βήμα της Κυριακής στις 3 Οκτωβρίου, ο δημοσιογράφος Γ. Ν. Μπασκόζος. Είναι ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί απ όλους μας και ειδικά από εμάς τους φιλόζωους, οι οποίοι διαμαρτυρόμαστε μεν για την κακοποίηση των ζώων, για τα πειράματα, για το κυνήγι κλπ, αλλά παρόλα αυτά εξακολουθούμε να τα τρώμε. Δεν τρώμε το σκύλο μας αλλά τρώμε το κατσικάκι, το αρνάκι, το ψαράκι. Εξακολουθούμε να έχουμε πουλάκια στα κλουβάκια και ψαράκια στη γυάλα μας κι αυτό να το θεωρούμε φιλοζωία. Δε θα ξεχάσω ποτέ όταν είχα πάει στο Duesseldorf της Γερμανίας όπου είδα στο δρόμο μια κυρία με γούνινο παλτό και καπέλο, με φιδίσια τσάντα και παπούτσια, να τρώει hot dog και να κρατάει το σκυλάκι της αγκαλιά. Προφανώς θεωρούσε τον εαυτό της φιλόζωο επειδή φρόντιζε το σκυλάκι της. Επίσης σε μια εκδήλωση διαμαρτυρίας για τις φόλες, που στη χώρα μας πλέον έχουν πάρει διαστάσεις επιδημίας, μια κυρία φορούσε γούνα, και όταν της είπα πώς είναι δυνατόν σε μια τέτοια εκδήλωση να φοράει γούνα, μου απάντησε ότι δεν θα της πω εγώ τι θα φοράει ούτε τι θα τρώει, χωρίς εγώ βέβαια να την έχω ρωτήσει τίποτα για το σουβλάκι. Ας αναρωτηθούμε πώς είναι δυνατόν όλοι εμείς που ζητάμε τη συνταγματική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ζώων, την κατάργηση του κυνηγιού, ως βάρβαρη δραστηριότητα, να έχουμε στο πιάτο μας το προϊόν της φρικιαστικής σφαγής των ζώων. Η 4η Οκτωβρίου, ημέρα της εορτής του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, προστάτη των ζώων, έχει καθιερωθεί παγκοσμίως Ημέρα των ζώων. Ας αναρωτηθούμε και πάλι πώς είναι δυνατόν όλοι εμείς που αυτή τη μέρα πραγματοποιήσαμε ζωοφιλική πορεία, αποδώσαμε ψήφισμα στη Βουλή και σε συνέντευξη Τύπου, στα γραφεία της ΕΣΗΕΑ, αναπτύξαμε τα αιτήματα που αναφέρονταν στο ψήφισμα για τα θέματα των ζώων, να τρώμε τον πόνο τους και να καταπίνουμε την αγωνία τους. Και ας αναρωτηθούν και όλοι οι Παράγοντες του τόπου μας, που στάθηκαν στο πλευρό μας είτε με την παρουσία τους είτε με τα μηνύματά τους υπέρ των δικαιωμάτων των ζώων (άνθρωποι των Γραμμάτων, της Τέχνης, του Πολιτισμού, πολιτικοί, δημοσιογράφοι) καθώς και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, για τη βία που κρύβεται πίσω από τις γευστικές μας απολαύσεις. Μπορεί τα ζώα να έχουν αποκτήσει κι αυτά τη δική τους ημέρα, όμως, 79 χρόνια μετά την καθιέρωσή της, δεν κατάκτησαν ακόμα τα βασικά τους δικαιώματα στη ζωή, την ελευθερία και τη ζήση τους. Η ανθρωπότητα συνεχίζει να τα βλέπει ως αντικείμενα, παραγωγικές μηχανές, αναλώσιμα υλικά και να σφαγιάζει ετησίως 67 δισεκατομμύρια ζώα και να αλιεύει εκατομμύρια ιχθύων και όχι μόνο. Όσο σφαγιάζουμε ζώα για να ικανοποιήσουμε τους γευστικούς μας κάλυκες, δε μπορούμε να λεγόμαστε πολιτισμένοι. Ο Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης έδωσε το μανδύα του για να σώσει δύο αρνάκια από τη σφαγή. Εμείς έχουμε σώσει κανένα; Επίσης πέταγε τα ψάρια που τους πρόσφεραν οι ψαράδες, πίσω στη θάλασσα, εμείς; Τα ζώα θα αποκτήσουν τα δικαιώματά τους την ημέρα που με καθάρια ματιά θα τους πούμε «τώρα μπορούμε τουλάχιστον να σας κοιτάμε ήρεμοι, έχουμε σταματήσει να σας τρώμε πια». ΠεζOδρομοι για τους πεζοyς και Oχι για τα αυτοκiνητα και τις μοτοσικλeτεσ Η Αθήνα, η πόλη μας, είναι μια πόλη συμπαγής σε σχέση με τον πληθυσμό της με μικρές αποστάσεις που μπορούν να καλυφθούν συχνά με βάδισμα ή με ποδηλασία. Ωστόσο, η προτεραιότητα δίνεται στην κίνηση των αυτοκινήτων και των μοτοσικλετών και όχι στην κίνηση και παραμονή των ανθρώπων. Ο Νέος Κόσμος, η γειτονιά μας, είναι μια περιοχή μεικτής χρήσης της πόλης, μια και συγκεντρώνει πολλαπλές δραστηριότητες και δεν αποτελεί μόνο περιοχή κατοικίας. Είναι ωστόσο μια γειτονιά ιδιαίτερα επιβαρημένη για εμάς τους κατοίκους της, που βρισκόμαστε εκτεθειμένοι καθημερινά σε κινδύνους. Τα πεζοδρόμια σε ελάχιστες περιπτώσεις έχουν επαρκές πλάτος, ενώ και η σχετική νομοθεσία είναι ανεπαρκής. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία (που είναι πολύ πίσω από τις συστάσεις του ΟΟΣΑ), θα πρέπει τα πεζοδρόμια, (για λόγους κίνησης και ατόμων με αναπηρίες), να έχουν πλάτος πάνω από 2,00 μέτρα. Όμως και αυτό σε ελάχιστα σημεία της πόλης τηρείται. Πολυάριθμες είναι οι αυθαιρεσίες που σημειώνονται σ αυτά τα στενά πεζοδρόμια: κάδοι σκουπιδιών, περίπτερα, στύλοι, κλπ, τοποθετούνται ανεξέλεγκτα πάνω σε πεζοδρόμια και σε σημεία διαβάσεων. Τις περισσότερες φορές οι είσοδοι των γκαράζ πολυκατοικιών γίνονται κακότεχνα και καταστρέφουν την προσβασιμότητα του πεζοδρομίου. Αλλά και με την ανεξέλεγκτη λειτουργία των συνεργείων, εκτός από την υπόλοιπη περιβαλλοντική επιβάρυνση που προκαλούν, συχνά συναντάμε το φαινόμενο όχι μόνο να καταπατούν αυθαίρετα τα γύρω πεζοδρόμια, αλλά ακόμα και να μεταφέρουν την εργασία που θα έπρεπε να γίνεται εντός του συνεργείου, (πολλάκις μαζί με τα μηχανήματα), πάνω στο πεζοδρόμιο. Η νομοθεσία για την διέλευση δεν τηρείται ούτε και κατά την περίοδο κατασκευής έργων, οπότε θα έπρεπε να κατασκευάζεται πρόσθετο πεζοδρόμιο για να μπορούν να κινούνται οι πεζοί με ασφάλεια. Τα περισσότερα από τα παραπάνω στοιχεία, παρουσιάζονται ως ένα βαθμό και σε αντίστοιχο πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη. Το μεγαλύτερο βέβαια πρόβλημα είναι η ανεξέλεγκτη στάθμευση αυτοκινήτων και μηχανών σε αυτούς τους ελάχιστους χώρους που έχουν απομείνει για την κίνηση των πεζών. Με το πρόσχημα μάλιστα της ανεπάρκειας των χώρων στάθμευσης (που υπονοεί μια πολιτική αντίθετη στον περιορισμό της χρήσης ΙΧ), πολλοί ελεύθεροι χώροι υποβαθμίζονται ή καταστρέφονται για να μετατραπούν σε χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων. Έτσι, αποτελούν πόλο έλξης και νέων μετακινήσεων με ΙΧ, με αποτέλεσμα ποτέ να μην επαρκούν, να γεμίζουν, και τα υπεράριθμα αυτοκίνητα να καταλαμβάνουν και πάλι τα γύρω πεζοδρόμια. Οι λιγοστοί πεζόδρομοι, μόνο κατ όνομα είναι πεζόδρομοι. Αν θέλαμε να κυριολεκτήσουμε θα έπρεπε να τους ονομάσουμε γκαραζόδρομους ή μοτοσικλετόδρομους. Οι ίδιες αυθαιρεσίες σημειώνονται και στις πλατείες της πόλης. Έτσι το βάδισμα στην πόλη, αντί να αποτελεί μια ευχάριστη και υγιεινή δραστηριότητα, έχει γίνει μια δύσκολη υπόθεση. Αυτό ισχύει δυστυχώς κατ εξοχήν για τις πιο ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού: υπερήλικες, μικρά παιδιά, άτομα με αναπηρίες, γονείς με καροτσάκια, κλπ. Αυτά τα εμποδιζόμενα άτομα, που υπολογίζονται από το ΥΠΕΧΩΔΕ στο 50% περίπου του πληθυσμού, έχουν κυριολεκτικά εκδιωχθεί με βίαιο τρόπο από τους δρόμους και έχουν χάσει πλέον την αυτονομία κίνησής τους. Και τούτο, δεν είναι μόνο ζήτημα ποιότητας ζωής, αλλά είναι πρόβλημα καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Καταπατάται το δικαίωμα του σεβασμού της ζωής και της ελεύθερης και ασφαλούς κινητικότητας εκατομμυρίων πολιτών, που τα καταδικάζονται με τον τρόπο αυτό σε ένα ιδιόμορφο καθεστώς κοινωνικού αποκλεισμού. Πρόκειται για μια μορφή βαρβαρότητας που προσβάλλει τον πολιτισμό μας και τις αξίες της κοινωνίας μας. ΖΗΤΑΜΕ: ΣΕΒΑΣΜΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΡΟΥΡΗΣΗ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΩΝ ΠΕΖΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΜΕΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΜΟΔΙΩΝ ΦΟΡΕΩΝ (Τροχαία, Αστυνομία, Δημοτική Αρχή) ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΜΑ- ΚΡΥΝΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΚΑΡΙΣΜΕΝΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΠΕ- ΖΟΔΡΟΜΙΑ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ: ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΑΣ ΠΟΛΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΓΙΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ & ΜΗ- ΧΑΝΕΣ ΠΗΓΑΣΟΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΠΕΖΗ ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΕΖΩΝ

4 4 ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ EΙΣ ΥΓΕΙΑΝ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Η Ελλαδα πρεπει να σταματησει να μεταχειριζεται τους μεταναστες σαν εγκληματιες Οι ελληνικές αρχές πρέπει να αναθεωρήσουν αμέσως την πολιτική τους να φυλακίζουν παράτυπους μετανάστες και αιτούντες άσυλο, περιλαμβανομένων πολλών ασυνόδευτων παιδιών, υποστήριξε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία με νέα έκθεσή της. Η έκθεση Ελλάδα: Συστηματική κράτηση παράτυπων μεταναστών και αιτούντων άσυλο σε υποτυπώδεις συνθήκες τεκμηριώνει τη μεταχείριση μεταναστών και αιτούντων άσυλο, πολλοί εκ των οποίων κρατούνται σε ακατάλληλες συνθήκες, σε σταθμούς συνοριακής φύλαξης και κέντρα κράτησης μεταναστών, με ανύπαρκτη ή περιορισμένη πρόσβαση σε νομική, κοινωνική και ιατρική βοήθεια. «Οι αιτούντες άσυλο και οι παράτυποι μετανάστες δεν είναι εγκληματίες. Ωστόσο, οι ελληνικές αρχές τους μεταχειρίζονται σαν να ήταν, παραβλέποντας τα δικαιώματά τους με βάση το διεθνές δίκαιο. Επί του παρόντος, οι μετανάστες τίθενται αυτομάτως υπό κράτηση, χωρίς να εξετάζεται αν αυτό το μέτρο είναι αναγκαίο. Η κράτηση αιτούντων άσυλο και μεταναστών βάσει του παράτυπου καθεστώτος τους θα έπρεπε πάντα να αποτελεί έσχατο μέτρο», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουορθ, Διευθύντρια Προγράμματος Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας. Στην Ελλάδα, η κράτηση πριν την απέλαση μπορεί να διαρκέσει έως έξι μήνες για αιτούντες άσυλο και παράτυπους μετανάστες. Επίσης, η ελληνική νομοθεσία καθιστά την παράνομη είσοδο και έξοδο από τη χώρα ποινικό αδίκημα. Κάθε χρόνο, φθάνουν στην Ελλάδα δεκάδες χιλιάδες παράτυποι μετανάστες και αιτούντες άσυλο. Η συντριπτική πλειονότητα αιτούντων άσυλο και ατόμων που διαφεύγουν από χώρες που μαστίζονται από πόλεμο φθάνουν στη χώρα μέσω των ελληνοτουρκικών χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων. Είναι κυρίως Αφγανοί, Σομαλοί, Παλαιστίνιοι, Ιρακινοί και Ερυθραίοι. «Έπειτα από ένα συχνά επικίνδυνο ταξίδι, οι μετανάστες καταλήγουν σε κέντρα κράτησης χωρίς πρόσβαση σε δικηγόρο, διερμηνείς ή κοινωνικούς λειτουργούς. Ως αποτέλεσμα, η κατάστασή τους δεν αξιολογείται σωστά και πολλοί που χρήζουν διεθνούς προστασίας ενδέχεται να αποστέλλονται πίσω στα μέρη από τα οποία διέφυγαν, ενώ άλλοι ενδέχεται να στερούνται κατάλληλη περίθαλψη και υποστήριξη», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουορθ. Οι παράτυποι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο δεν ενημερώνονται για τη διάρκεια της κράτησής τους ή για το μέλλον τους. Μπορεί να κρατούνται επί παρατεταμένες χρονικές περιόδους σε εγκαταστάσεις όπου επικρατεί συνωστισμός και όπου ασυνόδευτοι ανήλικοι κρατούνται μαζί με ενήλικες. Εκείνοι που κρατούνται έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη και είδη υγιεινής. Λίγοι αιτούντες άσυλο αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες από τις ελληνικές αρχές. Από τις περισσότερες από αιτήσεις ασύλου που εξετάστηκαν το 2009, μόνο 36 έλαβαν καθεστώς προσφυγικής προστασίας, ενώ 128 έλαβαν καθεστώς επικουρικής προστασίας. Στη συντριπτική πλειονότητα των κέντρων κράτησης που επισκέφθηκαν εκπρόσωποι της Διεθνούς Αμνηστίας, οι συνθήκες κυμαίνονταν από ανεπαρκείς έως κακές. Οι κρατούμενοι μίλησαν στη Διεθνή Αμνηστία για περιπτώσεις κακομεταχείρισης από λιμενοφύλακες και αστυνομικούς. Η διάρκεια και οι ακατάλληλες συνθήκες κράτησης προκάλεσαν τη διαμαρτυρία παράτυπων μεταναστών και αιτούντων άσυλο στη Βέννα, στη βορειοανατολική Ελλάδα, τον Φεβρουάριο του Ομοίως, τον Απρίλιο του 2010, παράτυποι μετανάστες προχώρησαν σε απεργία πείνας στο νησί της Σάμου, για να διαμαρτυρηθούν για τη διάρκεια κράτησής τους. «Η κράτηση δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως εργαλείο για τον έλεγχο της μετανάστευσης. Οι αρχές οφείλουν να καταδείξουν σε κάθε ατομική περίπτωση ότι μια τέτοια κράτηση είναι αναγκαία και ανάλογη προς το στόχο που πρόκειται να επιτευχθεί και ότι τα εναλλακτικά μέτρα δεν θα είναι αποτελεσματικά», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουορθ. Η Διεθνής Αμνηστία πιστεύει ότι τα σχέδια που καταρτίζονται από τις ελληνικές αρχές για την ίδρυση κέντρων υποδοχής και καταγραφής πρέπει να περιλαμβάνουν εναλλακτικές προσεγγίσεις, όπως τη λειτουργία ανοιχτών ή ημι-ανοιχτών κέντρων για εκείνους που φθάνουν στη χώρα. Οι αρχές χρειάζεται να διασφαλίσουν ότι οι παράτυποι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο που φθάνουν σε εκείνα τα κέντρα έχουν πρόσβαση σε δωρεάν νομική βοήθεια, σε διερμηνεία από γλώσσες που κατανοούν, καθώς και σε ιατρική περίθαλψη. Περιπτώσεις Μια οικογένεια αιτούντων άσυλο από το Αφγανιστάν συνελήφθη τον Δεκέμβριο του 2008 για απόπειρα εξόδου από την Ελλάδα με πλαστά έγγραφα. Το ποινικό δικαστήριο επέβαλε στους ενήλικες εξάμηνη ποινή με αναστολή, πρόστιμο ευρώ και διέταξε τη δικαστική απέλασή τους. Σύμφωνα με αναφορές, η οικογένεια δικάστηκε χωρίς την παρουσία δικηγόρου ή διερμηνέα. Φέρεται ότι κρατήθηκαν επί τέσσερις μήνες υπό ανεπαρκείς συνθήκες, ενώ η μητέρα και η κόρη στη συνέχεια χωρίστηκαν από την υπόλοιπη οικογένεια. Η οικογένεια δεν κατάφερε να κάνει αίτηση για άσυλο μέχρι τη μεταφορά τους από το σταθμό συνοριακής φύλαξης, όπου κρατήθηκαν επί τέσσερις μήνες, στις εγκαταστάσεις της φυλακής. Η μητέρα και η κόρη της παρέμειναν υπό κράτηση επί 15 μήνες (αποφυλακίστηκαν τον Μάρτιο του 2010), αποκλειστικά για το σκοπό της επιβολής της δικαστικής απέλασης της μητέρας. Ο S., ένας 16χρονος Αφγανός ασυνόδευτος ανήλικος, έφθασε στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του Συνελήφθη στην Αθήνα στα μέσα Νοεμβρίου και καταδικάστηκε για οπλοκατοχή, όταν η αστυνομία ανέφερε ότι βρήκε επάνω του ένα μικρό μαχαίρι. Οι αστυνομικές αρχές είχαν καταχωρήσει τον S. ως ενήλικα (ηλικίας 26 ετών) και δικάστηκε ως ενήλικας, καταδικάστηκε σε φυλάκιση ενός μήνα και του επιβλήθηκε πρόστιμο. Κρατήθηκε με ενήλικες τόσο ως μέρος της ποινής φυλάκισής του, όσο και αργότερα, αναμένοντας την απέλασή του μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου του Ως χώρα προέλευσής του καταχωρήθηκε το Ιράν αντί για το Αφγανιστάν. Ο S. δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι, εξαρχής, είχε αναφέρει την πραγματική του ηλικία στις αρχές. Ο S. δήλωσε επίσης ότι δεν του είχε παρασχεθεί δικηγόρος στη διάρκεια της δίκης του και δεν ήταν σε θέση να επικοινωνήσει με την οικογένειά του από τη φυλακή, επειδή δεν είχε χρήματα για να αγοράσει κάρτα τηλεφώνου. Ο S. αποφυλακίστηκε στα τέλη Δεκεμβρίου 2009 και εξήλθε με επίσημη ειδοποίηση που του ζητούσε να εγκαταλείψει τη χώρα εντός 30 ημερών. Γραφείο Τύπου και Προβολής Διεθνούς Αμνηστίας σημεια διανομησ Booze Cooperativa Κολοκοτρώνη ΑΘΗ- ΝΑ ΒΙΟΒΙΖΖ Εμμανουήλ Μπενάκη ΑΘΗ- ΝΑ ΚANNABISHOP Χαριλάου Τρικούπη ΑΘΗΝΑ Φυσιολατρικός & Αθλητικός Σύλλογος Παιωνιος Σκούρτου ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ Θησαυρός Υγείας Παπαφλέσσα 26&Τραλέων ΓΑΛΑΤΣΙ Kampos biomarket Αρτέμιδος 9 & Λαοδίκης ΓΛΥΦΑΔΑ Βιβλιοπωλείο Αναγνώστου Δημήτριου Μεγ.Αλεξάνδρου ΓΡΕΒΕΝΑ ΕΥΟΙ ΒΑΚΧΕ Αγ.Βαρβάρας ΔΑΦΝΗ Πρακτορείο διανομής Ελλ.Τύπου ΕΥΡΩΠΗ Ελευθερίου Βενιζέλου ΖΑΚΥΝΘΟΣ Βιολογικά Προιόντα BIOSHOP Σταυρός Μπόχαλη ΖΑΚΥΝΘΟΣ Φαρμακείο Πρόκου Λώρας Λ.Πρωτόπαππα ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ BIOCAFE Κυπριακού Αγώνα ΚΕΡΚΥΡΑ ΟΙΚΟΖΩΗ Ιωάννου Θεοτόκη ΚΕΡΚΥΡΑ Συνεταιριστικό Βιβλιοπωλείο Ρήγα Φεραίου ΚΟΖΑΝΗ ΑΜΑΛΘΕΙΑ Αδείμαντου ΚΟΡΙΝΘΟΣ ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙ- ΤΩΝ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Σεφέρη 8 ΚΟΡΙΝΘΟΣ Βιολογικά Προιόντα Διονύσου ΜΑΡΟΥΣΙ Vitrine Ενδύματα παιδικά και γυναικεία Δεκελείας Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ Vitrine Ενδύματα παιδικά και γυναικεία Π.Τσαλδάρη ΝΙΚΑΙΑ Φωτό Έγχρωμον Αγ.Ι.Πράτσικα ΠΑΤΡΑ ΟΙΝΟΧΩΡΟΣ Καποδιστρίου ΠΕΙΡΑΙΑΣ EYOI EYAN Αριστοτέλους ΠΕΙΡΑΙΑΣ Βιβλιοπωλείο ΒΙΒΛΙΟΠΟΝΤΙΚΑΣ Ανδρου 10, Ερμούπολη ΣΥΡΟΣ ΓΑΙΑ Δημητρακάκη ΧΑΝΙΑ Βιολογικά Προϊόντα Κήπος Αγγέλων Χίου ΧΑΛΑΝΔΡΙ Φυσιολατρικός όμιλος Μυτιλήνης Υδάτινος Αεροπόρου Γιανναρέλλη ΛΕΣΒΟΣ Το Περιβόλι της Οικολογίας Ανδρέου Μεταξά ΕΞΑΡΧΕΙΑ ΟΙΚΟΖΗΝ βιολογικά προϊόντα Στουρνάρη 36 ΑΘΗΝΑ ΟΙΚΟΖΗΝ βιολογικά προϊόντα Εμμανουήλ Μπενάκη ΑΘΗΝΑ BIO- ARMONIA Αγ.Ιωάννου ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΝΑΡΑΓΙΕΝΑ Αιγ.Πελάγους 85 & Ελβετίας ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΕΙΡΑΝ Βιολογικά προϊόντα Πάνου Σουλίου ΑΓΡΙΝΙΟ ΒΙΟ ΤΡΟΦΗ ΠΗΛΙΟΥ 28ης Οκτωβρίου ΒΟΛΟΣ IN VIVO Βιολογικά προϊόντα Πλ.Δημαρχείου ΚΑΤΕΡΙΝΗ ΒΙΟΤΡΟΠΙΟ Καπετάν Κόσυρη Αγ.Νικόλαος ΚΡΗΤΗ ΠΡΟΠΟΛΙΣ Παναγούλη ΛΑΡΙΣΑ ΤΡΟΦΗ & ΥΓΕΙΑ Ερμού ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΠΑΝΤΟΥ Πλ.Μοδή ΦΛΩΡΙΝΑ BIOtrofima - Κερασίδης Δ.Γληνού ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Ρουσσάκης Ιορδάνης Βιολογικά Προϊόντα Η Φύση Εμμανουήλ Παππά 2α ΔΡΑΜΑ & Προύσης ΔΡΑΜΑ Πολυχώρος Θυμωμένο Πορτραίτο Καποδιστρίου ΙΩΑΝΝΙΝΑ Χαρίλαος Εργαστήριο Ξηρών Καρπών Βατικιώτου 24 ΘΕΣΣΑΛΟ- ΝΙΚΗ Γκούσιου Αγγελική Βιολογικά Προϊόντα 14ης Μαϊου & Παλαιολόγου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ Βιολογικά Προϊόντα Τσαούση Παναγιώτα Καραϊσκάκη 72 ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ Βιόσπορος Βιολογικά Προϊόντα Βορείου Ηπείρου 135 ΣΕΠΟΛΙΑ ΑΓΝΗ ΓΗ Φερτάκης Λ.Πεντέλης 104 ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ Βιοσπορά Γεωργίου Παπανδρέου ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ Βιολογικό Χωριό Αγ.Ιωάννου ΒΟΥΛΑ ΛΕΒΑΝΤΑ Βιολογικά, υγιεινή διατροφή Πλατεία Αγ.Ελεούσας ΚΑΛΛΙΘΕΑ BIORYTHM Βιολογικά προϊόντα & γεωργικά εφόδια Κ.Γιαμπουδάκη ΡΕΘΥ- ΜΝΟ Μίνι Μάρκετ Stop & Shop Χρυσ.Σμύρνης Ν.ΒΟΥΤΣΑΣ Ελίανθος Βιολογικό Παντοπωλείο Αρτάκης Ν.ΣΜΥΡΝΗ Hλιαχτίδα Βιολογικά Προϊόντα Δημοκρίτου ΘΗΒΑ Άρκευθος Βιολογικά Προϊόντα Βασ. Γεωργίου Γλυφάδα Ασφαλιστικό γραφείο Σάκης Αποστολόπουλος Παλαιάς Καβάλας 212 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ Ιχθυοπωλείο ΤΑ ΔΙΔΥΜΑ Χαρ.Τρικούπη ΠΕΙΡΑΙΑΣ Αποθήκη καλτσών & εσωρούχων Ε.ΜΠΑΣΑΚΟΥ ΙΙας Μεραρχίας 19 ΤΕΡΨΙΘΕΑ Κατάστημα ενδυμάτων Κοσμάς Πανωρίδης Αραπάκη 100 ΚΑΛΛΙΘΕΑ ALOE FLOWERS Κατερίνα Αναστασάκη Φιλελλήνων 33 ΠΕΙΡΑΙΑΣ NATURA SHOP Το ερμάρι της Ρένας Σπύρου Μουστακλή ΠΑΡΚΟ ΤΡΙΤΣΙ ΙΛΙΟΝ Γυναικολογικό ιατρείο Μακρένογλου Ανίκητος Λεωφ. Ιπποκράτους ΣΑΛΑΜΙΝΑ Οδοντοτεχνικό Εργαστήριο Βενιζέλου Ελασσόνα

5 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 εργα & σια ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ 5 Τα παράπλευρα οφέλη της σωστής θερμικής μόνωσης κτιρίων Κείμενο: Αλέξανδρος Αργυρόπουλος Πολιτικός Μηχανικός Υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με τον συνδυασμό: ΠΕΝΤΕΛΗ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ Είναι πλέον κοινός τόπος ότι η σωστή θερμική μόνωση κτιρίων έχει οφέλη περιβαλλοντικά και οικονομικά από την μείωση των δαπανών θέρμανσης και κλιματισμού. Δεδομένου ότι οι δαπάνες για ενέργεια των κτιρίων αντιπροσωπεύουν το 40% της συνολικής παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας, το θέμα αυτό είναι σημαντικό και τονίζεται με κάθε ευκαιρία από το κόμμα των Οικολόγων Πράσινων ως μία εναλλακτική πολιτική αειφορικής παρέμβασης για την στρατηγική ενέργειας και ανάπτυξης που θα πρέπει πλέον να κυριαρχήσει επενδυτικά στην Ελλάδα. Αυτό που δεν είναι τόσο γνωστό είναι ότι, πέραν των άμεσων ωφελειών που αφορούν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, ενέργειας πετρελαίου ή φυσικού αερίου για τη θέρμανση ή τη ψύξη των κτιρίων, υπάρχουν και άλλα, εξίσου σημαντικά κρυμμένα και παράπλευρα οφέλη από την εφαρμογή σωστής θερμικής μόνωσης, είτε σε νέα κτίρια είτε κατά την αναβάθμιση υπαρχόντων κτιρίων: 1.Διπλασιασμός της διάρκειας ζωής της υδραυλικής μόνωσης (στεγάνωσης): Μια από τις επιφάνειες που ταλαιπωρούνται περισσότερο ενεργειακά από την θερμοκρασία και την ηλιακή ακτινοβολία είναι η - επίπεδη συνήθως - ταράτσα των κτιρίων. Αν αντικρύσει κανείς την Αθήνα ή κάποια άλλη ελληνική πόλη από ψηλά θα δει πληθώρα ταρατσών που είναι κατασκευασμένες με ελλιπή θερμική μόνωση. Οι περισσότερες από αυτές τις ταράτσες έχουν στεγανωθεί με ασφαλτικές μεμβράνες (ασφαλτόπανα) ή απλές επαλείψεις. Οι στεγανώσεις αυτές, εφόσον μένουν εκτεθειμένες στα κλιματικά φαινόμενα και ειδικά στην ηλιακή ακτινοβολία, έχουν συνήθως διάρκεια ζωής χρόνια κατά μέσο όρο. Μετά θέλουν συντήρηση ή και πλήρη ανακατασκευή με ό,τι αυτό συνεπάγεται: Κόστος, απορρίμματα, χαμένες εργατοώρες του ιδιοκτήτη και των μέσων παραγωγής. Αν όμως οι στεγανώσεις αυτές σκεπαστούν με ειδικές μονωτικές πλάκες που αποτελούνται από θερμομονωτικό υλικό με ενσωματωμένη επάνω λεπτή πλάκα από σκυρόδεμα 2 εκατοστών, τότε προστατεύονται από την ηλιακή ακτινοβολία και τις ακραίες κλιματικές συνθήκες (παγετό, άνεμο), οπότε η διάρκειά ζωής τους υπερδιπλασιάζεται. Έτσι, παράλληλα με τη θερμική μόνωση του κτιρίου, έχουμε και προστασία της υγρομόνωσης. Οι πλάκες αυτές τοποθετούνται εύκολα με τα χέρια, και μπορούν ανά πάσα στιγμή να αφαιρεθούν για να ελέγξουμε την κατάσταση της στεγάνωσης, είτε για να επανατοποθετηθούν σε επόμενο όροφο, αν κάνουμε προσθήκη ορόφου στο κτίριο. 2.Αποφυγή συγκεντρώσεων υδρατμών: Το φαινόμενο της εσωτερικής υγρασίας, που προέρχεται από την συγκέντρωση και υγροποίηση των υδρατμών σε σημεία του κτιρίου που έχουν ανεπαρκή θερμική μόνωση, είναι συνηθισμένο τις χειμερινές περιόδους και έχει σαν συνέπεια την εμφάνιση, μετά από λίγο καιρό, μούχλας στην εσωτερική επιφάνεια των κτιρίων, ειδικά στις οροφές των κουζινών και των λουτρών. Για την αντιμετώπιση του φαινομένου συχνά καταφεύγουμε σε ειδικά αντιμυκητιακή χρώματα τα οποία δεν είναι φιλικά προς το περιβάλλον. Χρηματική και περιβαλλοντική αποτίμηση της ατέλειας αυτής δεν βλέπουμε συχνά, είναι όμως υπαρκτή. Το δυσάρεστο αυτό φαινόμενο εξαλείφεται με την βελτίωση της θερμικής μόνωσης διότι αποφεύγονται οι συγκεντρώσεις υδρατμών και έτσι βελτιώνεται αισθητά η υγιεινή και η αισθητική του εσωτερικού χώρου των κτιρίων. 3.Βελτίωση θερμικής άνεσης: Τρίτη, και εξίσου σημαντική, είναι η βελτίωση στην εσωτερική θερμική άνεση που αισθανόμαστε σε μια σωστά μονωμένη κατοικία ή γραφείο: Όλοι μας θα έχει τύχει κάποια εποχή να μείνουμε σε ένα καλοκαιρινό σπίτι ή ξενοδοχείο με ελλιπή μόνωση που διαθέτει όμως κλιματιστικό. Με το κλιματιστικό είναι δυνατόν να κατεβάσουμε την εσωτερική θερμοκρασία του δωματίου στους 25 ο C ή και 22 ο C και να αισθανόμαστε άνετα. Η αίσθηση όμως αυτή δεν είναι ίδια με την ιδιαίτερη θαλπωρή που αισθανόμαστε όταν μπαίνουμε σε ένα παραδοσιακό κτίριο το οποίο, λόγω της κατασκευής του (π.χ. φαρδιούς πέτρινους τοίχους, σωστή σκίαση από δένδρα), έχει 25 ο C θερμοκρασία χωρίς την χρήση κλιματιστικού. Η διαφορά αυτή στην αίσθηση οφείλεται σε δύο λόγους: Στο ρεύμα αέρα του κλιματιστικού που δεν έχει την ίδια ποιότητα με το φυσικά δροσισμένο δωμάτιο, και κυρίως στην απουσία της θερμικής ακτινοβολίας των τοίχων και οροφής που εξακολουθεί να υπάρχει στο αμόνωτο δωμάτιο παρά την παρουσία κλιματιστικού. Με τη βελτίωση της θερμικής μόνωσης, οι τοίχοι και οι οροφές αποκτούν πλέον την ίδια θερμοκρασία με τον εσωτερικό χώρο, και έτσι και η θερμική άνεση βελτιώνεται και το κτίριο αποκτά τη θαλπωρή του παραδοσιακού. Όποτε λοιπόν με ρωτάνε: - Πότε αποσβαίνεται η επένδυση σε βελτιωμένη θερμική μόνωση; απαντώ: Την αμέσως επόμενη μέρα! Προς αναζητηση μιας νεας ΗθικΗς απεναντι στα ΖΩα ΜΕρος 2ο: Η παραβιαση και η καταρρευση του ΣυμβολαΙου με τα ΖΩα. Κείμενο: Ιωάννης Μαχαίρας Η παραβίαση του Συμβολαίου με τα Ζώα (τους άγραφους πολιτισμικούς κανόνες της συμπεριφοράς μας απέναντι στα ζώα, όχι μόνο ως τροφή αλλά πηγή συμβολισμού και σχέσης με τη Φύση) είναι καταστροφική με δύο διαφορετικούς τρόπους: Αφ ενός γιατί διαταράσσει το σύνθετο βιολογικό σύμπλεγμα των μορφών της ζωής στη Γη. Φανταστείτε, τι θα συνέβαινε αν τα λιοντάρια οι βασιλιάδες των ζώων, όπως χλευαστικά τα αποκαλούμε- σκότωναν κάθε αντιλόπη που θα έβρισκαν μπροστά τους στις πεδιάδες της Αφρικής, επειδή είναι αρκετά γρήγορα και αρκετά δυνατά. Η λεία τους θα εξαφανιζόταν και μετά θα χάνονταν και τα λιοντάρια. Και Αφ ετέρου γιατί η βάναυση εκμετάλλευση, η εμπάθεια της ανωτερότητάς μας απέναντί στα ζώα, ήταν και είναι μια «καλή» εκπαίδευση-εξάσκηση επιβολής της σκλαβιάς και της κτηνωδίας σε άλλους ανθρώπους. Η βάναυση μεταχείριση των ζώων σημαίνει και είναι εξάσκηση-εξοικείωση μιας γενικότερης βαναυσότητας η οποία, αφού εδραιωθεί ως αντίληψη, μπορεί να κατευθυνθεί, είτε εκ νέου στα ζώα είτε κατευθείαν απέναντι στους ανθρώπους. Δεν είναι τυχαία η συμπεριφορά των Ευρωπαίων Κονκισταδόρες στους ιθαγενείς της Αμερικανικής ηπείρου. Τα εγκλήματά τους δικαιώνονταν μέσα από την τοποθέτηση του ντόπιου πληθυσμού στο βασίλειο των Ζώων. Πρέπει να εγκαθιδρύσουμε συνειδητά και με μεγάλη δόση μετριοφροσύνης ένα νέο συμβόλαιο με τα Ζώα. Πρέπει να δημιουργηθεί ένα νέο κύμα πολιτισμού που θα αρνηθεί και θα ανατρέψει πειστικά τον παραλογισμό των οικονομικών επιχειρημάτων που δικαιώνουν τάχα τη βάναυση συμπεριφορά του ανθρώπου απέναντι στα Ζώα. Πρέπει να ανατραπεί η ανθρωποκεντρική λογική ότι όλα πάνω στη γη δημιουργήθηκαν για να υπηρετούν τις ανθρώπινες επιθυμίες. Οι νέοι κανόνες θα έχουν οικο-κεντρική κατεύθυνση, θα είναι ένα νέο σύστημα οικο-κεντρικής Ηθικής, που θα τοποθετεί τον άνθρωπο ως ένα ισότιμο είδος ανάμεσα στα άλλα είδη -τίποτα λιγότερο και τίποτε περισσότερο από αυτό. Τα μέσα δεν μπορεί να είναι άλλα πέρα από την πειθώ, τη γνώση και την εκπαίδευση. Να τι μπορεί να συμπεριλάβει ένα τέτοιο Συμβόλαιο του Νέου Ανθρώπου με τα Ζώα: 1. Σε κανένα ζώο δεν πρέπει να αποδίδονται φανταστικές ιδιότητες, του «καλού» ή του «κακού», προκειμένου να ικανοποιηθούν οι δεισιδαιμονίες και οι θρησκευτικές μας προκαταλήψεις. 2. Κανένα ζώο δεν πρέπει να κρατείται αιχμάλωτο αν δεν του προσφέρεται το κατάλληλο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον που αρμόζει στο είδος του. 3. Κανένα ζώο δεν πρέπει να οδηγείται στην εξαφάνιση με άμεση καταδίωξη, ή με την καταστροφή του βιοτόπου του, ή με την συνεχιζόμενη επέλαση της καταστροφικής ή «άγριας» Ανάπτυξης. 4. Κανένα ζώο δεν πρέπει να συντροφεύει ανθρώπους αν δεν μπορεί να προσαρμοστεί με ευκολία στον τρόπο ζωής του κατόχου του. 5. Κανένα ζώο δεν πρέπει να οδηγείται στην ταπείνωση και την καταπίεση για τη «διασκέδαση» των ανθρώπων. 6. Να μην βασανίζεται κανένα άγριο ζώο σωματικά ή ψυχικά για να συμμετέχει σε «αθλητικές» δοκιμασίες. 7. Κανένα εκτρεφόμενο ζώο δεν πρέπει να υφίσταται βασανισμούς από τη συμμετοχή του σε ανώφελους πειραματικούς σκοπούς. 8. Κανένα εκτρεφόμενο ζώο δεν πρέπει να κρατείται σε υποβαθμισμένο περιβάλλον προκειμένου να μας εξασφαλίσει τροφή. 9. Κανένα ζώο δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης για το τρίχωμα, το δέρμα, το κόκαλο και οποιοδήποτε άλλο είδος πολυτελείας. 10. Κανένα εργαζόμενο ζώο δεν πρέπει να υποχρεώνεται σε εξάντληση και ανώφελες ταλαιπωρίες προκειμένου να εκτελέσει σκληρή εργασία. η βάναυση εκμετάλλευση, η εμπάθεια της ανωτερότητάς μας απέναντί στα ζώα, ήταν και είναι μια «καλή» εκπαίδευση-εξάσκηση επιβολής της σκλαβιάς και της κτηνωδίας σε άλλους ανθρώπους.

6 6 ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ oxygenergy ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον ολοφάνερες σε όλο τον πλανήτη. Οι επιστήμονες συμφωνούν ότι το φαινόμενο του θερμοκηπίου οφείλεται στην καύση του πετρελαίου και των άλλων ορυκτών καυσίμων, και προτείνουν την αντικατάστασή τους από ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ. Η ΑΛΛΑΓΗ αυτή πρέπει να γίνει ΑΜΕΣΑ διότι τα επόμενα χρόνια θα είναι καθοριστικά για το μέλλον μας. Κείμενο: Μιχάλης Μπονατάκης Καρδιολόγος-Χανιά Μια τέτοια εξέλιξη απαιτεί αλλαγή στις συνειδήσεις των ανθρώπων που θα επιβάλουν την μοναδική εναλλακτική λύση στα σημερινά αδιέξοδα, που δεν είναι άλλη από την πράσινη στροφή στην οικονομία, την βιωσιμότητα και την αειφορία. Η ΑΛΛΑΓΗ αυτή θα προκαλέσει πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις σε παγκόσμια αλλά και σε τοπική κλίμακα, και για αυτό το λόγο θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε ΕΙΡΗΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Ποιες είναι άραγε οι δυνάμεις που αντιστέκονται σε αυτήν την αλλαγή; Πρώτο και καλλύτερο το καρτέλ πετρελαίου το όποιο σήμερα ελέγχει την παγκόσμια οικονομία. Ένα μεγάλο μέρος των ΜΜΕ ανήκει στους επιχειρηματίες που ελέγχουν την επεξεργασία και το εμπόριο πετρελαίου στη χώρα μας. Οι κυβερνητικοί και κρατικοί αξιωματούχοι διαπλεκόμενοι και εξαρτημένοι από τις πολυεθνικές του πετρελαίου. Οι επιχειρήσεις διανομής του πετρελαίου. Οι Δημόσιες επιχειρήσεις στον τομέα της ενέργειας πχ ΔΕΗ, ΔΕΠ (Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου). Οι αυτοκινητοβιομηχανίες που συνεχίζουν να παράγουν ρυπογόνα οχήματα και καθυστερούν να προχωρήσουν στην παραγωγή ηλεκτρικών και άλλων μη ρυπογόνων οχημάτων. Ποιοι είναι άραγε οι πολιτικοί ιδεολογικοί και κοινωνικοί σύμμαχοι του καρτέλ του πετρελαίου; ΟΛΟΙ ΟΣΟΙ ΥΠΟΤΙΜΟΥΝ Η ΑΓΝΟΟΥΝ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ. Οι κυβερνήσεις (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ) αποσιωπούν σκόπιμα και συνειδητά τις μεγάλες εθνικές συμφορές που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή, και αρνούνται να αναλάβουμε σαν χώρα το μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί για την αντιμετώπισή της. Ποιος αναφέρεται σήμερα στον καύσωνα της Αθήνας το 1987 που σκότωσε 3000 άτομα; Ποιος τονίζει ότι η βασική αιτία για τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Πελοπόννησο είναι η κλιματική αλλαγή και ποιος αγωνίζεται να πείσει τους κατοίκους της Πελοποννήσου ότι οι λιγνιτικές μονάδες στη Μεγαλόπολη πρέπει να αντικατασταθούν με ΑΠΕ; ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΔΟΞΟ Η Ελλάδα είναι η χώρα της Ευρώπης με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή, και παρά ταύτα έχει αναπτυχθεί ένα ετερόκλητο ισχυρό «λαϊκό» κίνημα ενάντια στις ΑΠΕ και ιδιαίτερα ενάντια στα ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Οι δικαιολογημένες αντιρρήσεις για την δημιουργία ενός αιολικού πάρκου είναι πολύ συγκεκριμένες, είναι νομοθετημένες με ιδιαίτερα αυστηρούς όρους, και αρμόδια να κρίνουν την καταλληλότητα μιας περιοχής είναι τα επιστημονικά ιδρύματα που έχουν σαν αντικείμενό τους το περιβάλλον. Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι αντιδράσεις εναντία στα αιολικά πάρκα είναι εντελώς αδικαιολόγητες και επιστημονικά ατεκμηρίωτες. Τα επιχειρήματα τους είναι παιδαριώδη λες και απευθύνονται σε ανθρώπους με μειωμένη νοημοσύνη. Μας «ενημέρωσαν» ότι το τσιμέντο των ανεμογεννητριών είναι τοξικό και ότι τα έργα ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας καταστρέφουν την περιοχή που θα εγκατασταθούν!!! Τα αιολικά πάρκα και τα υβριδικά, που είναι μια από τις σημαντικότερες μορφές ΑΠΕ, δαιμονοποιούνται και κατηγορούνται ως υπεύθυνα για την τοπική ερημοποίηση, αποσιωπώντας ότι κυρίαρχη αιτία για την επερχόμενη ερημοποίηση είναι η κλιματική αλλαγή. Αυτοί που χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για ένα στρέμμα θαμνοδάσους που χρειάζεται μια ανεμογεννήτρια, και παραβλέπουν ότι αυτή η ανεμογεννήτρια θα απαλλάξει το περιβάλλον από 2000 έως 8000 τόνους CO2 ετησίως, δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να διυλίζουν τον κώνωπα και να καταπίνουν την κάμηλο. Πώς άραγε να χαρακτηρίσουμε την παραπάνω συμπεριφορά; Μήπως πρόκειται για το φαινόμενο του «οικολογικού φαρισαϊσμού»; Τις προεκτάσεις αυτού του φαινόμενου τις βλέπουμε στις απόψεις που εκφράζουν ορισμένοι επίδοξοι δημοτικοί άρχοντες, οι οποίοι αρνούνται την δημιουργία αιολικών πάρκων στην περιοχή τους. Δεν μας είπαν όμως, αν όλοι οι ΔΗΜΟΙ κάνουν το ίδιο, πώς θα τροφοδοτήσουμε με καθαρή ενέργεια τις μεγάλες πόλεις και τις βιομηχανίες; Μήπως εδώ έχουμε να κάνουμε με το φαινόμενο του «ενεργειακού τοπικισμού»; Υπάρχουν όμως και αυτοί που εναντιώνονται στα αιολικά πάρκα για ιδεολογικούς λόγους. Είναι αυτοί που βάζουν ως άμεση προτεραιότητα την ανατροπή του καπιταλισμού και όχι την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ένα μεγάλο μέρος της αριστεράς αντιστρατεύεται τις ιδιωτικές επενδύσεις σε ΑΠΕ ενώ ταυτόχρονα ουδέποτε συμμετείχε στο κίνημα ενάντια στην κλιματική αλλαγή ούτε καν έβαλε στην ατζέντα των πολιτικών προτεραιοτήτων τα θέματα του περιβάλλοντος. Έτσι λοιπόν δεν είναι καθόλου παράδοξο γιατί στην Ελλάδα δεν έχουν προχωρήσει οι ΑΠΕ. Όλοι οι παραπάνω παράγοντες συνιστούν την περίφημη ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ, η οποία αποτελείται από δυο συνιστώσες: τον ιδιοτελή και κοντόφθαλμο λαϊκισμό από την μια, και όσους έχουν έμμεση η άμεση οικονομική σχέση με το καρτέλ πετρελαίου από την άλλη. ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ Η στάση του κάθε πολίτη και του κάθε πολιτικού σχηματισμού απέναντι στην κλιματική αλλαγή καθορίζει και την έννοια προοδευτικός ή συντηρητικός. ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΣ είναι εκείνος που εναρμονίζει τον αγώνα για κοινωνική δικαιοσύνη, με κυρίαρχο άμεσο καθήκον την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Όσο οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται πιο φανερές, με πρόσφατα παραδείγματα τις πυρκαγιές στην Ρωσία και τις πλημμύρες στο Πακιστάν, τόσο δυναμώνει η διαδικασία αλλαγής των συνειδήσεων των πολιτών και τόσο πιο δυναμικά εμφανίζεται στο προσκήνιο το ΜΕΤΩΠΟ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ που το απαρτίζουν: Πρώτα από όλα οι ΑΚΤΙΒΙΣΤΕΣ και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις που ολοένα επεκτείνουν την δράση τους σε τοπικό και σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι πρωτοπόροι ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ και οι ΕΡΕΥ- ΝΗΤΕΣ. Αυτοί ανακάλυψαν και ανέδειξαν την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής, του φαινόμενου του θερμοκηπίου και τις επιπτώσεις τους στην βιωσιμότητα του ανθρωπινού είδους, και έχουν επεξεργαστεί συγκεκριμένες και υλοποιήσιμες προτάσεις για την έγκαιρη αντιμετώπιση της κλιματικής απειλής. Οι ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ στις εταιρίες που επενδύουν σε ΑΠΕ, οι μικρομεσαίοι επενδυτές σε φωτοβολταϊκά πάρκα, οι βιοκαλλιεργητές, οι εργαζόμενοι στον ήπιο τουρισμό, και γενικά όλοι όσοι απασχολούνται ή επενδύουν στην ΠΡΑΣΙΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ. Τα προοδευτικά και ευαισθητοποιημένα στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης και του κρατικού μηχανισμού, οι οποίοι, αν και ολίγοι, συνεισφέρουν πολλά για να υλοποιηθούν τα προγράμματα προστασίας του περιβάλλοντος και προώθησης των ΑΠΕ, με λαμπρό παράδειγμα τον Δήμο Ανάβρας του Νόμου Μαγνησίας. Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ που εκφράζεται από τα ΠΡΑΣΙΝΑ ΚΟΜΜΑΤΑ στην Ευρώπη και από τους ΟΙΚΟΛΟΓΟΥΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ στην Ελλάδα. Όπως επίσης ένα σημαντικό τμήμα της αριστεράς που ξεπερνά τις ιδεολογικές αγκυλώσεις του παρελθόντος, και πολλά μέλη και στελέχη των δυο κομμάτων (ΠΑ- ΣΟΚ-ΝΔ) που έχουν ευαισθητοποιηθεί στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Ολοένα και περισσότεροι πολίτες αναδεικνύουν τα θέματα του περιβάλλοντος μέσα από τη δουλειά τους: εκπαιδευτικοί, δημοσιογράφοι, επαγγελματίες υγείας κλπ. Η πρόοδος κάθε κοινωνίας γίνεται μέσα από την συνεχή σύγκρουση του παλιού με το καινούργιο, έτσι σήμερα έχουν διαμορφωθεί δυο ιδεολογικά ρεύματα που καθορίζουν την έννοια της προόδου ή της συντήρησης: από τη μια ο ΡΥΠΟΓΟΝΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΟΣ ΕΥΔΑΙ- ΜΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΟΛΙΓΩΝ και από την άλλη η ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΛΩΝ.

7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ 7 ΝΕΑ ΔΙΚΤΥΑ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ- ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ Την τοπική κατανάλωση μπορεί να ενισχύσει ένας παραδοσιακός θεσμός: το εβδομαδιαίο παζάρι. Πρέπει όμως να απαλλαγεί από τα ξενόφερτα στοιχεία και τις στρεβλώσεις που έχει. Στο παζάρι πρέπει να προσέρχονται αποκλειστικά ντόπιοι παραγωγοί για να πουλήσουν τοπικά προϊόντα, κάνοντας πράξη το σύνθημα «τοπική παραγωγή για τοπική κατανάλωση». Οι έμποροι μικροπωλητές και τα ξένα προϊόντα δεν έχουν θέση. Υπάρχουν τα εμπορικά καταστήματα για να τα διαθέσουν και δικαίως παραπονούνται οι καταστηματάρχες για αθέμιτο ανταγωνισμό (πώληση χωρίς παραστατικά και χωρίς πάγια έξοδα). Οι Νομαρχιακές και Τοπικές Αυτοδιοικήσεις, που έχουν την ευθύνη της λειτουργίας των τοπικών αγορών, μπορούν θαυμάσια να παρέμβουν μέσω της διαδικασίας χορήγησης αδειών διευκολύνοντας τους παραγωγούς τοπικών προϊόντων σε βάρος των διακινητών ξένων εισαγόμενων. Είναι απαράδεκτο να διακινούνται, για παράδειγμα, μπανάνες στις λαϊκές αγορές. Αυτές τις έχουν τα μανάβικα και τα υπερ-καταστήματα, και όσοι τις θέλουν μπορούν από εκεί να τις προμηθευτούν όλες τις ημέρες της εβδομάδας. Κείμενο: Γεώργιος Α. Δαουτόπουλος, Καθηγητής Αγροτικής Κοινωνιολογίας ΑΠΘ daoutop@agro.auth.gr Όσα περισσότερα προϊόντα παράγονται και καταναλώνονται σε ακτίνα έως 100 χιλιομέτρων από τον τόπο της παραγωγής, τόσο το καλύτερο για την τοπική και την εθνική οικονομία. Αυτό είναι επίσης καλύτερο για την αειφορία και το παγκόσμιο περιβάλλον. Λιγότερες μεταφορές και λιγότερη κατανάλωση μη ανανεώσιμων ορυκτών καυσίμων. Αυτή είναι μια μεγάλη αντίφαση των Διεθνών Οργανισμών. Από τη μια διαλαλούν την ανάγκη να μετασχηματίσουμε τη γεωργία και τη διαβίωσή μας σε αειφορική, και από την άλλη ευνοούν πολιτικές υπερατλαντικών μεταφορών αγροτικών προϊόντων. Αυτή είναι μια αντίφαση που πρέπει σύντομα να εκλείψει δεδομένου ότι δεν πρόκειται να ευημερήσουν οι αγροτικές περιοχές των αναπτυσσόμενων χωρών από την εξαγωγή φθηνών αγροτικών προϊόντων. Συχνά ενισχύονται οι μονοκαλλιέργειες και η παραγωγή προϊόντων μη βασικών (π.χ. φρούτα), που κατευθύνονται στις ανεπτυγμένες χώρες για τις οποίες και παράγονται. Δεν είναι πλεονάσματα μιας ντόπιας αγροτικής παραγωγής, αλλά μια σκοπούμενη και στοχευόμενη παραγωγή συγκεκριμένων μη βασικών αγροτικών προϊόντων διατροφής. Επίσης, ένα μεγάλο μέρος της χαμηλής τους τιμής οφείλεται στο γεγονός ότι παράγονται με παιδική εργασία ή εργασία χωρίς ασφαλιστική κάλυψη ή με αυθαίρετα και ανεξέλεγκτα ωράρια. Επομένως αυτό που πρέπει να προτάξουμε είναι η επάνοδος στην αυτάρκεια. Αυτάρκεια σε επίπεδο νοικοκυριού, χωριού, περιοχής, Νομού, Πριφέρειας. Ίσως διαβάσατε το 2004 τις διαμαρτυρίες των παραγωγών σιταριού για τις αθρόες εισαγωγές από την Ουκρανία, λίγες εβδομάδες πριν από τη συγκομιδή της νέας σοδιάς. Τα σιτάρια παρέμειναν στις αποθήκες απούλητα και μόλις το χειμώνα άρχισε η διάθεση κάποιων ποσοτήτων, κυρίως για ζωοτροφές. Εδώ υπάρχει μια άλλη μεγάλη αντίφαση και ένα μεγάλο ηθικό πρόβλημα. Διαμαρτύρονται οι παραγωγοί γιατί οι Έλληνες καταναλωτές δεν τίμησαν το προϊόν τους, όταν οι ίδιοι το περιφρονούν τόσο βάναυσα. Ενώ παράγουν τόσο μεγάλες ποσότητες, δεν παρακρατούν για παράδειγμα 500 κιλά για να παρασκευάσουν το ψωμί της οικογένειάς τους. Και ας υπάρχουν σήμερα μικρά ζυμωτήρια (ακόμα και αυτόματα), άφθονα ξύλα και χρόνος για να μοσχοβολήσουν οι γειτονιές στα χωριά από τα ευωδιαστά σπιτικά ψωμιά. Αν λοιπόν εσύ ο παραγωγός δεν τιμάς την παραγωγή σου, θέλεις και απαιτείς να την τιμήσω εγώ, ο ξένος και απλός καταναλωτής; Επίσης και εμείς, αν είχαμε την ευαισθησία να υποστηρίξουμε την ντόπια παραγωγή σιτηρών, αδυνατούμε να το κάνουμε, γιατί όταν αγοράζουμε το ψωμί, ουδείς μας πληροφορεί για την προέλευσή του. Για την ενίσχυση της τοπικής παραγωγής, που ας μη νομιστεί ότι είναι μια πρόταση για βραδυπορούσες οικονομίες, πολλές τοπικές κοινωνίες στις ΗΠΑ και το Ενωμένο Βασίλειο εκδίδουν τοπικό νόμισμα που κυκλοφορεί μόνο στα όριά τους και χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την αγορά τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών. Στις ίδιες χώρες διαμορφώνονται κινήματα πολιτών που προτρέπουν τη χρήση των τοπικών προϊόντων, οι λεγόμενοι Locavores. Προτείνουν μάλιστα ως όριο την καθιέρωση μιας απόστασης 400 χιλιομέτρων από τον τόπο κατοικίας, όση η απόσταση που μπορεί να διανύσει ένα αυτοκίνητο με ένα γέμισμα. Στην Ελληνική γλώσσα, θα τους αποκαλούσαμε τοποφάγους, αυτούς που καταναλώνουν μόνο προϊόντα που παράγονται στον τόπο τους. Εμείς προτείνουμε μια ακτίνα 100 χιλιομέτρων που ουσιαστικά καλύπτει την έκταση μιας Περιφέρειας. Την ανάγκη για επαρκή πληροφόρηση του καταναλωτή αντιμάχονται τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα τα οποία επιστρατεύουν την οικονομική τους ισχύ για να επηρεάσουν πολιτικές αποφάσεις. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα με την υποχρέωση για την αναγραφή της χώρας προέλευσης και των συστατικών του γάλακτος. Την απόφαση χαιρέτησαν με ικανοποίηση οι εκπρόσωποι των χιλιάδων Ελλήνων γαλακτοπαραγωγών, αλλά η υλοποίησή της έγινε από τις αρχές του 2010 μετά από 3 αναβολές. Μήπως το ίδιο πρέπει να γίνει και για το ψωμί και τα άλλα αρτοσκευάσματα;. Για ένα βασικό προϊόν στη χώρα μας, όπως είναι το ψωμί, αγνοούμε το που παρήχθη το στάρι και το αλεύρι που χρησιμοποιήθηκαν. Ένας άλλος τρόπος σύνδεσης της τοπικής παραγωγής με την τοπική κατανάλωση είναι η προσαρμογή της παραγωγικής κατεύθυνσης της εκμετάλλευσης στις ανάγκες κατανάλωσης ενός αριθμού τοπικών καταναλωτών. Ο παραγωγός (συνήθως παραγωγός κηπευτικών) συγκεντρώνει παραγγελίες από έναν αριθμό πελατών, και στη συνέχεια παράγει τα προϊόντα που του ζήτησαν και τα οποία τους παραδίδει σε προσυμφωνημένες τιμές και ποσότητες. Ένα τέτοιο σύστημα διασφαλίζει τον παραγωγό, γιατί έχει λύσει το πρόβλημα της διάθεσης της παραγωγής του και μάλιστα σε γνωστές τιμές (καλύτερες του χονδρεμπορίου), τον καθιστά περισσότερο υπεύθυνο στην παραγωγική διαδικασία, και παράλληλα διασφαλίζει και τους καταναλωτές γιατί δεν προμηθεύονται ανώνυμα προϊόντα με άγνωστο παραγωγικό χειρισμό, αλλά επώνυμα προϊόντα από έναν παραγωγό που γνωρίζουν και με τον οποίο έχουν αναπτύξει ακόμη και φιλικές σχέσεις. Παρόμοια συστήματα παραγωγής λειτουργούν στις ανεπτυγμένες χώρες με την ονομασία «κοινοτική γεωργία», σε μια προσπάθεια να διατηρήσουν την ενασχόληση με τη γεωργία μέσα στα όρια της τοπικής κοινωνίας. Αξίζει να αναφέρουμε εδώ το νεοσύστατο άτυπο δίκτυο αγοράς και διανομής βιολογικών αγροτικών προϊόντων που λειτουργεί στην ηλεκτρονική διεύθυνση omotrapezoi. blogspot.com Ξεκίνησε τη λειτουργία του πριν από 12 μήνες και έχει στο δίκτυο διανομής 60 νοικοκυριά της Θεσσαλονίκης. Τα μέλη του δικτύου στην αρχή κάθε εβδομάδας μπαίνουν στην ιστοσελίδα και ενημερώνονται για τα διαθέσιμα προϊόντα και τις τιμές και στέλνουν ηλεκτρονικά την παραγγελία τους. Κάθε Πέμπτη, τα τρόφιμα που έχουν παραγγελθεί φθάνουν σε τρία σημεία στην πόλη, από όπου τα παραλαμβάνουν τα μέλη του δικτύου. Το δίκτυο στοχεύει στην επέκταση του σε έναν αριθμό 100 μελών. Όπως τονίζει ο συντονιστής του δικτύου Φώτης Φωτόπουλος σε συνέντευξη του στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ (5/12/2009), «είχα κουραστεί να πηγαίνω στα σούπερ μάρκετ και να μην ξέρω τι τρώω. Σήμερα χαίρομαι και γεύομαι αυτό που έχω στο πιάτο μου». Το δίκτυο λειτουργεί στη βάση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης παραγωγών και καταναλωτών.