ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΣΥΝΤΑΓΕΣ 08 ΔΙΑΤΡΟΦΗ Η ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ 18 ORAC ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Ο δωδεκάλογος 22. ΠΑΙΔΙ Προσαρμογή στο σχολείο 26 ΑΦΙΕΡΩΜΑ LADY GAGA 36

Transcript

1

2

3 editorial Αγαπημένοι μας φίλοι, Η μυρωδιά από το βρεγμένο χώμα είναι έντονη, τα σχολεία σφύζουν από ζωή μιας και οι μαθητές επέστρεψαν στα θρανία... Οι δρόμοι επανήλθαν στους έντονους ρυθμούς... Ναι! Φθινοπώριασε! Μια νέα εποχή έφτασε, με τις καλύτερες αναμνήσεις του καλοκαιριού επιστρέφουμε δυναμικά για την τελική ευθεία του 2014 που προμηνύεται ιδιαίτερα απαιτητική. Τα 602 καταστήματα «proton» που βρίσκονται απ άκρη σ άκρη σε όλη την Ελλάδα είναι κοντά σας και φέτος το φθινόπωρο, με τις καλύτερες προσφορές, την ευγένεια και τον σεβασμό να καλύψουν κάθε σας ανάγκη. Το Διοικητικό Συμβούλιο, το Προσωπικό και τα Μελή του Ομίλου ΕΛ.ΕΤ.Α. σας ευχόμαστε Καλό Φθινόπωρο!

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΓΟΡΩΝ Ιφιγενείας 23, Ν. Ιωνία Τηλ.: Fax: APXIΣYNTAKTPIA ΜΑΡΙΑ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ & ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΥΛΗΣ ΣΟΦΙΑ ΓΡΑΤΣΙΑ ART DIRECTOR ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΓΟΥΝΑΛΗ ATEΛIE ΣΕΜΙΡΑΜΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ ΤΟΛΗΣ ΑΝΔΡΕΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΟΥΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ & MARKETING ΣΟΦΙΑ ΤΣΑΚΙΡΙΔΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΒΕΦΑ & ΑΛΕΞΙΑ ΑΛΕΞΙΑΔΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΒΙΚΕΛΗΣ Νευρολόγος ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΡΗΓΟΡΑΚΗΣ Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΟΥΤΣΟΥΡΗΣ Πλαστικός Χειρουργός ΚΩΣΤΑΣ ΛΕΦΑΚΗΣ Αστρολόγος ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ Σύμβουλος Υγείας και Ευεξίας, Καθηγητής Φυσικής Αγωγής ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ STUDIO TRIBUTE PLUS ADV. TORBEN NIELSEN ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ TRIBUTE PLUS ADVERTISING Απόλλωνος 6, Ελληνικό Τηλ. κέντρο: (10 γραμμές) Fax: ΣΥΝΤΑΓΕΣ 08 ΔΙΑΤΡΟΦΗ Η ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ 18 ORAC ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Ο δωδεκάλογος 22 της υγείας, της ευεξίας και της... οικονομίας ΠΑΙΔΙ Προσαρμογή στο σχολείο 26 για... τους γονείς! ΑΦΙΕΡΩΜΑ LADY GAGA 36 YΓEIA ΗΜΙΚΡΑΝΙΑ. όλα όσα πρέπει 42 να γνωρίζετε ΟΜΟΡΦΙΑ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΑ... ΜΑΤΙΑ ΣΑΣ 50 ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΛΕΥΚΑΔΑ. ονειρικό ταξίδι 56 στα γαλαζοπράσινα νερά του Ιονίου GOSSIP REPORT... ΠOΛΛΩN AΣTEPΩN 64 ΠΑΡΑΞΕΝΑ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ... ΠΕΡΙΕΡΓΟΣ 68 ΑΣΤΡΑ ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ

5 ΣΥΝΤΑΓΕΣ Γεύσεις και αρώματα του φθινοπώρου Φίλοι και φίλες μου, Το φθινόπωρο είναι η πιο γλυκιά εποχή του χρόνου γεμάτη γεύσεις και αρώματα που ομορφαίνουν τη ζωή μας και γεμίζουν ζεστασιά την ψυχή και το σώμα. Ελάτε να ετοιμάσουμε ένα μενού με γεύσεις φθινοπώρου για ένα φιλικό κάλεσμα, μια γιορτή στο σπίτι ή για το Κυριακάτικο τραπέζι. Καλό φθινόπωρο με υγεία και χαμόγελο! Αλεξία Αλεξιάδου Μεσογειακό μπουρέκι με κιμά 750γρ. κιμά μοσχαρίσιο 1 κρεμμύδι τριμμένο 1 σκελίδα σκόρδο τριμμένο (προαιρετικά) 2 κουταλιές πελτέ ντομάτας 1/2 κούπας τριμμένη ψίχα ψωμιού 400γρ. ρικότα ή ανθότυρο (επιλέξτε αυτό που είναι μαλακό, σε κρεμώδη υφή) ή ποικιλία από λευκά τυριά της αρεσκείας σας, όπως μανούρι, μαλακιά φέτα και κριμ τσιζ για πιο πικάντικη γεύση 2/3 κούπας μαύρες ελιές σε φετάκια 2/3 κούπας λιαστές ντομάτες σε κομματάκια 1 κουταλιά ψιλοκομμένο βασιλικό ή μαϊντανό 1 φύλλο σφολιάτας 1 αυγό χωρισμένο 8 μερίδες Χρόνος προετοιμασίας 20' Χρόνος προετοιμασίας Προθερμάνετε το φούρνο στους 200 C. Ανακατέψτε σε ένα μπολ, τον κιμά, το κρεμμύδι, το σκόρδο, τον πελτέ, το ασπράδι και το ψωμί και αλατοπιπερώστε. 2. Ανοίξτε το φύλλο κι απλώστε επάνω το μείγμα του κιμά. Αλείψτε με μια μεγάλη σπάτουλα το τυρί, να καλύψει στην επιφάνεια του κιμά. Εάν χρησιμοποιήσετε ποικιλία τυριών, πολτοποιήστε τα με λίγο γάλα έτσι ώστε να επιτύχετε μια πηχτή κρέμα που να απλώνετε. Το ίδιο θα κάνετε, εάν το ανθότυρο που προμηθευθήκατε είναι τριφτό κι όχι μαλακό. Αραδιάστε τις ελιές και τις λιαστές ντομάτες σε όλη την επιφάνεια και πασπαλίστε με το μυρωδικό. 3. Τυλίξτε προσεχτικά σε ρολό (ξεκινώντας με την μακριά πλευρά γυρισμένη προς το μέρος σας) με τη βοήθεια της μεμβράνης που είναι τυλιγμένο το φύλλο. Βάλτε το για λίγο στο ψυγείο. 4. Τοποθετήστε το μπουρέκι με την ένωση προς τα κάτω σε ελαφρά λαδωμένο ταψί. Κάντε κάθετες χαρακιές στην επιφάνεια του φύλλου και αλείψτε το με το κροκάδι. Ψήστε το στους 200 C, με αέρα, 15. Χαμηλώστε τη θερμοκρασία στους 180 C με αέρα και συνεχίστε το ψήσιμο για άλλα 30, μέχρι να ροδίσει το φύλλο και να ψηθεί η γέμιση. Αφήστε το να κρυώσει ελαφρά πριν το κόψετε σε φέτες και το σερβίρετε. 8 9

6 Γεύσεις και αρώματα του φθινοπώρου Μοσχαράκι με μπίρα & αρωματικό πουρέ πατάτας 1 κιλό μοσχαρίσιο κρέας (από ελιά ή σπάλα) σε κομμάτια 3 εκ. 2 κουταλιές βούτυρο 4 κουταλιές ελαιόλαδο 2 μεγάλα κρεμμύδια κομμένα στη μέση και σε φέτες 1 κουταλιά πελτέ ντομάτας 2 φύλλα δάφνης 1 κουταλιά μουστάρδα Γαλλικού τύπου (όχι καυτερή) 1 κουταλιά καστανή ζάχαρη 2 κούπες (500 κ. εκ.) σκούρα μπίρα 1 κούπα ζωμό κρέατος φρέσκο μαϊντανό, για το γαρνίρισμα 4 μερίδες Χρόνος προετοιμασίας 40 Χρόνος ψησίματος 2 ώρες και 30 Βαθμός δυσκολίας Σε μεγάλη κατσαρόλα ή μεγάλο βαθύ τηγάνι λιώστε το μισό βούτυρο με το μισό λάδι. Σοτάρετε το κρέας σε δόσεις, να πάρει χρώμα απ όλες τις πλευρές. Βγάλτε το με τρυπητή κουτάλα και αφήστε το στην άκρη. 2. Χαμηλώστε τη φωτιά και προσθέστε το υπόλοιπο λάδι και το βούτυρο. Ρίξτε το κρεμμύδι και σοτάρετέ το 5, να μαραθεί. Ρίξτε κι ανακατέψτε τον πελτέ, τη δάφνη, τη μουστάρδα και τη ζάχαρη. Ρίξτε λίγη-λίγη τη μπίρα, ενώ ανακατεύετε συνεχώς, και ύστερα το ζωμό. Ρίξτε το κρέας πίσω στην κατσαρόλα, προσθέστε αλάτι και πιπέρι, αν χρειάζεται και αφήστε το φαγητό να πάρει βράση. 3. Αδειάστε το φαγητό σε πυρίμαχο σκεύος, καλύψτε το με αλουμινόχαρτο και ψήστε το σε προθερμασμένο φούρνο, στους 170 C, 2 ώρες και 30 ή ώσπου να μαλακώσει το κρέας. Στη μέση του ψησίματος, ανακατέψτε μία φορά το φαγητό. Πασπαλίστε με το μαϊντανό και σερβίρετε με πουρέ πατάτας. Αρωματικός πουρές πατάτας: Καθαρίστε και κόψτε 2 κιλά πατάτες σε 2 κομμάτια. Βάλτε τες σε κατσαρόλα με νερό που να τις σκεπάζει και 1 κουταλιά αλάτι. Βράστε τες ώσπου να μαλακώσουν πολύ καλά. Πατήστε τες με πρες πουρέ κι ανακατέψτε τες με το βούτυρο και 1/2-2/3 κούπας από το ζουμί που έβρασαν. Προσθέστε επιπλέον αλάτι, αν χρειάζεται, κι άσπρο πιπέρι. Για έξτρα άρωμα προσθέστε 2 κουταλιές μουστάρδα ανακατεμένες στο ζουμί που θα βάλετε και 2 σκελίδες σκόρδο σοταρισμένο στο βούτυρο που θα βάλετε. Για έξτρα γεύση προσθέστε 50γρ. καπνιστό τυρί τύπου Μετσοβόνε

7 Γεύσεις και αρώματα του φθινοπώρου Κότσι μοσχαρίσιο κρασάτο με λαχανικά στο φούρνο 4 μερίδες Χρόνος προετοιμασίας 30' Χρόνος μαγειρέματος 3 ώρες Βαθμός δυσκολίας ++ 1/4 κούπας αλεύρι 1 κουταλάκι φρεσκοτριμμένο πιπέρι 4 κομμάτια μοσχαρίσιο κρέας για osso bucco με το κότσι 1/2 κούπας ελαιόλαδο 4 σκελίδες σκόρδο τριμμένο 2 μέτρια κρεμμύδια ψιλοκομμένα 2 μεγάλα καρότα σε φετάκια 1 κούπα λευκό ξηρό κρασί 1 κούπα ζωμό κρέατος 400γρ. ντοματάκια κονσέρβας με το ζουμί τους 2 κουταλιές πελτέ ντομάτας 1 κουταλάκι ζάχαρη 1/2 κουταλιάς ξίδι αλάτι & φρεσκοτριμμένο πιπέρι για την επικάλυψη 1/2 κούπας ψιλοκομμένο μαϊντανό 2 σκελίδες σκόρδο τριμμένο 2 κουταλάκια ξύσμα λεμονιού 1. Βάλτε το αλεύρι και το πιπέρι σε μια σακούλα μαζί με τα κομμάτια του κρέατος και κουνήστε τα να αλευρωθούν καλά. Ζεστάνετε το μισό λάδι σε μεγάλη κατσαρόλα με βαρύ πάτο και σοτάρετε το κρέας, ώσπου να ροδίσει απ όλες τις πλευρές. 2. Βγάλτε το κρέας με τρυπητή κουτάλα και μεταφέρετέ το σε μεγάλο βουτυρωμένο πυρέξ. Προσθέστε στην κατσαρόλα το υπόλοιπο λάδι και σοτάρετε το σκόρδο, το κρεμμύδι και τα καρότα, ώσπου να μαραθούν. 3. Προσθέστε το κρασί, το ζωμό, τα ντοματάκια, τον πελτέ, τη ζάχαρη, το ξίδι, αλάτι και πιπέρι και σιγοβράστε τη σάλτσα 10. Περιχύστε με τη σάλτσα τα κομμάτια του κρέατος στο πυρέξ. Καλύψτε το με αλουμινόχαρτο και ψήστε το στους 180 C, 2 ώρες και Αφαιρέστε το αλουμινόχαρτο και συνεχίστε το ψήσιμο, ώσπου να ροδίσει η επιφάνεια του φαγητού. Σε μικρό μπολ ανακατέψτε το μαϊντανό με το τριμμένο σκόρδο και το ξύσμα λεμονιού. Πασπαλίστε με το μείγμα τις μερίδες του φαγητού που θα σερβίρετε στα πιάτα

8 Γεύσεις και αρώματα του φθινοπώρου Εύκολη μηλόπιτα σε ταψί 8 μερίδες Χρόνος προετοιμασίας 35' Χρόνος ψησίματος 50 8 μέτρια κόκκινα μήλα ημίσκληρα 1/2 κούπας ζάχαρη καστανή 1/3 κούπας ζάχαρη λευκή 2 κουταλιές χυμό λεμονιού 2 κουταλάκια κανέλα 1/4 κουταλάκι γαρίφαλο 1/8 κουταλάκι μοσχοκάρυδο 1/3 κούπας μαργαρίνη ή βούτυρο και 2 κουταλιές για το άλειμμα 1 βανίλια 2 φύλλα σφολιάτας 1 κροκάδι μεγάλο, ελαφρά χτυπημένα με 1 κουταλάκι νερό για το άλειμμα ζάχαρη άχνη και κανέλα για το πασπάλισμα 1. Καθαρίστε και κόψτε τα μήλα σε κυβάκια 2 εκ.. Βάλτε τα σε μπολ, ρίξτε κι ανακατέψτε τις δύο ζάχαρες, το χυμό λεμονιού, την κανέλα, το γαρίφαλο, το μοσχοκάρυδο και τη βανίλια. 2. Σ ένα πλατύ τηγάνι ζεστάνετε το βούτυρο κι απλώστε τα μήλα, να καλύψουν τον πάτο σε μια στρώση. Σιγοβράστε τα 8-10, ώσπου να καραμελωθούν, κρατώντας το σχήμα τους και το ζουμί να δέσει σε σκούρο σιρόπι, ελαφρά πηχτό. Αφήστε τα να κρυώσουν. 3. Στρώστε στο ταψί του φούρνου, αφού πρώτα το βουτυρώσετε, το ένα φύλλο σφολιάτας. Βάλτε στο ψυγείο για 20. Απλώστε επάνω τη γέμιση, κρύα, αν θέλετε καλύτερα από το ψυγείο, για να μην νοτίσει η σφολιάτα. Καλύψτε με το δεύτερο φύλλο. 4. Αλείψτε πρώτα με βούτυρο, λιωμένο και κατόπιν με το κροκάδι εδώ κι εκεί. Χαράξτε σε κομμάτια χωρίς να φτάνετε μέχρι κάτω. Αφήστε το ταψί να σταθεί 20 στο ψυγείο. Ψήστε το γλύκισμα στους 190 ο C,

9 Γεύσεις και αρώματα του φθινοπώρου Τούρτα Black Forest ελαφριά (Συνταγή χωρίς ζωϊκά λιπάρα, κατάλληλη για νηστεία ή για όσους προσέχουν τη χοληστερίνη τους) 12 μερίδες Χρόνος ετοιμασίας 2 ώρες για το νηστήσιμο κέικ σοκολάτας 3/4 κούπας καλαμποκέλαιο 2 κούπες ζάχαρη 1 κούπα κρύο νερό 3 κουταλιές ξίδι 3 κούπες αλεύρι που φουσκώνει μόνο του 1/2 κουταλάκι αλάτι 1/4 κουταλάκι βανίλια 2 κουταλάκια σόδα 1/3 κούπας κακάο για τη γέμιση 3 κούπες φυτική κρέμα για γλυκά 800γρ. κεράσια ή βύσσινα χωρίς κουκούτσι 2 κουταλιές κορν φλάουρ 1/2 κούπας ζάχαρη 2 κουταλιές κονιάκ 1/2 κουταλάκι εσάνς πικραμυγδάλου ή 2 κουταλιές ζουμί από κερασάκια Μαρασκίνο ή 2 κουταλιές λικέρ Αμαρέτο 200γρ. τριμμένη σοκολάτα υγείας 150γρ. σοκολάτα μαύρη για να φτιάξετε φύλλα σοκολατένια 1. Ετοιμάστε το κέικ. Χτυπήστε στο μίξερ τη ζάχαρη με το λάδι, το νερό και το ξίδι, 1. Ανακατέψτε σ ένα μπολ το αλεύρι με τη βανίλια, τη σόδα και το κακάο. Αδειάστε το μίγμα στο μπολ του μίξερ και χτυπήστε σε χαμηλή ταχύτητα ίσα, ίσα ν ανακατευτούν όλα τα υλικά. Αδειάστε το μίγμα σε 2 στρογγυλές φόρμες με διάμετρο 23 εκ. και ψήστε χωριστά σε φούρνο με αντιστάσεις στους 180 C, 1 ώρα. Βυθίστε μια ξύλινη φουρκέτα για να βεβαιωθείτε ότι ψήθηκε. Αν βγει στεγνή, το κέικ είναι έτοιμο. Αναποδογυρίστε το κέικ σε σχάρα κι αφήστε το, να κρυώσει εντελώς. 2. Ετοιμάστε τη γέμιση. Στραγγίστε το ζουμί από τα κεράσια ή βύσσινα. Ανακατέψτε το κορν φλάουρ με τη ζάχαρη σε μια μικρή κατσαρόλα και ρίξτε το ζουμί της κομπόστας. Βράστε σε χαμηλή φωτιά, έως ότου το μίγμα πήξει και διαυγάσει. Αφήστε το να κρυώσει ελαφρά. Προσθέστε το κονιάκ και την εσάνς κι ανακατέψτε. Βουτήξτε 36 κεράσια ή βύσσινα στο μίγμα, βγάλτε τα κι αφήστε τα στην άκρη. Ρίξτε τα υπόλοιπα κεράσια κι αφήστε το μίγμα να κρυώσει εντελώς. 3. Χτυπήστε τη φυτική κρέμα να πήξει. Βάλτε το ένα κέικ σε πιατέλα και στρώστε επάνω του τη μισή. Αραδιάστε εδώ κι εκεί τα κεράσια. Καλύψτε με το δεύτερο πάτο κέικ. Καλύψτε ολόκληρο το κέικ με σαντιγί. Γαρνίρετε τα τοιχώματα με τριμμένη σοκολάτα και στολίστε την επιφάνεια με ροζέτες σαντιγί και τα κεράσια που κρατήσατε. Για να φτιάξετε τα σοκολατένια φύλλα, αλείψτε καθαρά φύλλα από τον κήπο με λιωμένη σοκολάτα. Αφήστε να στεγνώσει επάνω σε λαδόκολλα και ξεχωρίστε τα σοκολατένια μέρη

10 ΔΙΑΤΡΟΦΗ Γράφει ο Δημήτρης Γρηγοράκης Η φθινοπωρινή διατροφή ORAC Το φθινόπωρο αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές περιόδους ανασυγκρότησης, έτσι ώστε να επενδύσουμε επάξια τις δυνάμεις που ανακτήσαμε από τις καλοκαιρινές διακοπές. Ένας από τους πιο σημαντικούς στόχους αποτελεί η ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος, προκειμένου να αποφύγουμε τις ιώσεις του χειμώνα. Επιπλέον, το φθινόπωρο προσπαθούμε να βελτιώσουμε τις διατροφικές συνήθειες, τόσο για να απαλλαγούμε από τα κιλά των διακοπών, όσο και να αποφύγουμε την επιπλέον αύξηση σωματικού βάρους, λόγω της χαμηλής φυσικής δραστηριότητας που παρατηρείται το χειμώνα. Σύμμαχος στην παραπάνω προσπάθειά μας αποτελεί και η αντιοξειδωτική δίατροφή Orac, η οποία συμβάλλει στη σταδιακή μείωση του σωματικού βάρους και ο βασικός της άξονας, φέτος το φθινόπωρο είναι: Η συστηματική κατανάλωση εποχιακών φρούτων και λαχανικών εφοδιάζει τον οργανισμό με μεγαλύτερη ποσότητα αντιοξειδωτικών, εφόσον έχει ολοκληρωθεί φυσιολογικά η ωρίμανση των τροφίμων. Έτσι, το σώμα μας δεν γεμίζει με χημικές ουσίες και φυτοφάρμακα, τα οποία παράγουν προοξειδωτικές ουσίες που εμποδίζουν την καλή λειτουργία των κυττάρων και του μεταβολισμού. Φθινοπωρινά τρόφιμα πλούσια σε αντιοξειδωτικά: αχλάδι, λάχανο, μήλο, μαρούλι, πορτοκάλι, κουνουπίδι, σταφύλι, παντζάρια, σύκο, σπανάκι, μπρόκολο, πράσα, σέλινο, ελιές, ελαιόλαδο. Η απώλεια σωματικού λίπους: Η σύνδεση των αντιοξειδωτικών με τη ρύθμιση του βάρους πραγματοποιήθηκε μέσα από την παρατήρηση ότι τα άτομα που καταναλώνουν άφθονα αντιοξειδωτικά, για παράδειγμα μέσω του πράσινου τσαγιού, τείνουν να έχουν χαμηλότερο σωματικό βάρος. Τα αποτελέσματα της έρευνας για την επίδραση των αντιοξειδωτικών στα λιπώδη κύτταρα υποδεικνύουν ότι παρεμποδίζουν τη συσσώρευση λίπους στα κύτταρα. Οι προτεινόμενοι μηχανισμοί που παρουσιάζονται περιλαμβάνουν κατά πρώτο λόγο τη βελτίωση της ινσουλινοευαισθησίας, της ικανότητας δηλαδή της ινσουλίνης να διενεργεί αποτελεσματικά το μεταβολισμό των υδατανθράκων και ιδιαίτερα της γλυκόζης. Επιπρόσθετοι μηχανισμοί αφορούν στην παρεμπόδιση της λιπογένεσης και στη ρύθμιση των ενζύμων και των ορμονών που εμπλέκονται στη σύνθεση και το μεταβολισμό των λιπιδίων, στημείωση του οξειδωτικού στρες των παχύσαρκων ατόμων, αλλά και στον περιορισμό της φλεγμονής, η οποία εμφανίζεται ιδιαίτερα αυξημένη στους παχύσαρκους, με δεδομένη την αντιφλεγμονώδη δράση που παρουσιάζουν ορισμένες αντιοξειδωτικές ενώσεις (π.χ. ρεσβερατρόλη, ολευροπαΐνη κ.λπ.). Συγχρόνως, η επαρκής πρόσληψη αντιοξειδωτικών θα σας βοη- θήσει να δημιουργήσετε ένα πιο ήπιο βιολογικό περιβάλλον, κάτι που ευνοεί ιδιαίτερα την απομάκρυνση των τοξικών ουσιών μέσω των φυσικών μεθόδων που διαθέτει ο οργανισμός: ούρα, κόπρανα, ιδρώτας κ.λπ. Η αποτελεσματικότερη αποβολή των τοξικών ουσιών διευκολύνει το μεταβολισμό και ενεργοποιεί την κινητοποίηση του αποθηκευμένου λίπους. Με τον τρόπο αυτό το σώμα επανακτά τη βιολογική του ισορροπία του και το πλεονάζον βάρος μειώνεται σταδιακά. Το γεγονός αυτό αποτελεί σίγουρα την πλέον ενδεδειγμένη και υγιεινή διαδικασία απώλειας βάρους. Η ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού: το φθινόπωρο είναι μία εποχή που λόγω της μείωσης της θερμοκρασίας και του έντονου στρες που έχουμε για τη νέα σεζόν που ξεκινάει, μας κάνει πιο ευάλωτους σε ιώσεις. Έτσι είναι σημαντικό να καταναλώνουμε τρόφιμα πλούσια στα ακόλουθα αντιοξειδωτικά προκειμένου να προφυλάξουμε τον οργανισμό μας: β-καροτένιο Συντελεί στην ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος μέσω της αύξησης της δραστικότητας των προστατευτικών φονικών κυττάρων (NΚ κυττάρων), ο ρόλος των οποίων έγκειται στην καταστροφή των μολυσμένων από ιούς κύτταρα. Το β-καροτένιο αποτελεί το πιο διαδεδομένο καροτενοειδές (αποτελεί την πρόδρομη ουσία για τον σχηματισμό της βιταμίνης Α) και οι κυριότερες διατροφικέρς του πηγές τώρα το χειμώνα είναι: τα καρότα καθώς και τα πράσινα φυλλώ

11 Η φθινοπωρινή διατροφή ORAC δη λαχανικά (σπανάκι, μαρούλι, μπρόκολο και ποικίλα χόρτα). Βιταμίνη C Συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγής λευκοκυττάρων, αντισωμάτων και ιντερφερονών, (πρωτεΐνες οι οποίες αναστέλλουν τον πολλαπλασιασμό των ιών). Κυριότερες φθινοπωρινές πηγές βιταμίνης C αποτελούν τα εσπεριδοειδή, το ακτινίδιο, το λάχανο, ο μαϊντανός, το κουνουπίδι και το μπρόκολο. Βιταμίνη Ε Συντελεί στην παραγωγή β-κυττάρων, μιας ειδικής κατηγορίας λεμφοκυττάρων, κύτταρα με ουσιαστικό ρόλο σε ειδικούς αμυντικούς μηχανισμούς του οργανισμού. Πολύ καλές πηγές βιταμίνης Ε αποτελούν το ελαιόλαδο, τα θαλασσινά (όπως οι γαρίδες), οι ξηροί καρποί. Ψευδάργυρος Εχει τον δικό του ιδιαίτερο ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα καθώς βοηθάει στην αποκατάσταση των πληγών και συνεργεί στην φυσιολογική ανάπτυξη του ανθρώπου. Τρόφιμα πλούσια σε ψευδάργυρο είναι: οστρακοειδή, μοσχάρι, πουλερικά, φασόλια, καρύδια. > Πόσες μονάδες ORAC χρειάζομαι; Η διατροφή σε φυσιολογικές καταστάσεις, βάσει της σύστασης του Αμερικάνικου Οργανισμού Γεωργίας (U.S.D.A.), θα πρέπει να περιέχει καθημερινά μονάδες ORAC. Ωστόσο, είναι βέβαιο πως ο καθένας έχει τις δικές του ατομικές ανάγκες σε μονάδες ORAC, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις θερμίδες. Για την καλύτερη τήρηση του διαιτολογίου σας λάβετε υπόψη τις παρακάτω συμβουλές: > Ελεύθερα μπορείτε να χρησιμοποιείτε: λεμόνι, ξύδι, καρυκεύματα, μουστάρδα, κρεμμύδι, σόδα. > Τα δημητριακά, το ψωμί, τα ζυμαρικά, τα κράκερ, οι φρυγανιές και τα παξιμάδια να είναι ολικής αλέσεως. > Φρούτα: μπορείτε να καταναλώνετε οποιοδήποτε φρούτο εποχής σε μέγεθος ενός φλιτζανιού τσαγιού ή ένα ποτήρι χυμό φρούτων ή ρόφημα φρούτων και λαχανικών. > Σαλάτα εποχής: μπορείτε να καταναλώνετε οποιοδήποτε λαχανικό επιθυμείτε, ωμό ή βραστό, σε απεριόριστη ποσότητα. > Να καταναλώνετε γάλα και γιαούρτι με 1,5 2% σε λιπαρά. > Στο ψάρι, στο κοτόπουλο και στο κρέας να αφαιρείτε την πέτσα. > Λάδι: ελαιόλαδο, συνολικά έως 2 κουταλιές της σούπας την ημέρα στο φαγητό και στη σαλάτα. > Αποφύγετε το ζωικό βούτυρο και προτιμήστε τη μαργαρίνη. > Ποσότητες: 1 μερίδα εστιατορίου {βάρους 150 γρ.(κρεατικά), 200 γρ. (Λαδερά, ζυμαρικά, όσπρια), γρ. (τυρί, ψωμί)}. > Αλλαγές στα γεύματα (και στις ήμερες) μπορείτε να πραγματοποιείτε κατά βούληση. > Αλκοόλ: Καλύτερη εναλλακτική λοιπόν αποτελεί η μπίρα, μιας και περιέχει λιγότερες θερμίδες συγκριτικά με τα υπόλοιπα ποτά. Πιο συγκεκριμένα η μπίρα περιέχει 43 θερμίδες ανά 100 ml σε αντίθεση με τα υπόλοιπα οινοπνευματώδη ποτά που δίνουν 250 θερμίδες ανά 100 ml. Καθημερινά μπορείτε να καταναλώνετε 1-2 ποτήρια. Σε καμία περίπτωση όμως δεν πρέπει να αθροίζονται εάν τυχόν δεν καταναλωθούν κάποιες ημέρες. > Να στραγγίζετε τα φαγητά σας (κυρίως τα λαδερά και τα μαγειρεμένα με σάλτσες) > Όταν συντρέχουν λόγοι αλλεργίας ή δυσαρέσκειας σε ορισμένες τροφές, αντικαταστήστε τα γεύματα με αντίστοιχες τροφές. > Σε περιπτώσεις που η διατροφή σας κρίνεται ανεπαρκής καλό είναι να λαμβάνετεπολυβιταμινούχο συμπλήρωμα διατροφής. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΡΗΓΟΡΑΚΗΣ Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, ΜSc Επιστημονικός Διευθυντής Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ-ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, grigorakis@logodiatrofis.gr 20 21

12 ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Γράφει ο Λεωνίδας Σταυρόπουλος Ο δωδεκάλογος της υγείας, της ευεξίας και της... οικονομίας Στην εποχή μας όλοι βρισκόμαστε σε δεινή οικονομική θέση, και ο καθένας μας αναζητεί τρόπους «κόλπα», προκειμένου να ξεφύγουμε από την προοπτική του οικονομικού μαρασμού. Όλοι κάνουμε τις ίδιες σκέψεις, «δε θα ψωνίσω άλλα κοστούμια ή γραβάτες», «έχω αρκετά πουκάμισα», «καιρός να φορέσω τα ξεχασμένα φορέματα, που αγόρασα πέρυσι και πρόπερσι» κ.ά. Για κάποιους αυτό σημαίνει μείωση της κίνησης του χρήματος, συνεπώς και οικονομικός στραγγαλισμός, που κάποια στιγμή θα επιστρέψει σε μάς. Δεν φτάνει το άγχος μας, έρχονται κατά καιρούς διάφοροι επιστήμονες ή επικεφαλής οργανισμών του ΟΗΕ, που διαπιστώνουν ότι για τις τιμές που ανεβαίνουν με εκρηκτικούς ρυθμούς, ευθύνονται κατά κύριο λόγο οι «δυτικοί» παχύσαρκοι Στηρίζονται σε έρευνες που λένε ότι η αχαλίνωτη κατανάλωση των παχύσαρκων κοστίζει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, λαμβάνοντας υπόψη μας και το κόστος από τη θνησιμότητα και τη νοσηρότητα. Οι υπέρβαροι γενικά, καταναλώνουν 18% περισσότερη τροφή από τον μέσο άνθρωπο. Κυκλοφορούν επί το πλείστον με το αυτοκίνητο ακόμα και σε διαδρομές μικρότερες του ενός χιλιομέτρου και φυσικά το όχημά τους καταναλώνει περισσότερο καύσιμο μεταφέροντας μεγαλύτερο βάρος! Στην αντίπερα όχθη άλλοι επιστήμονες, αρνούνται ότι ο υπερκαταναλωτισμός είναι η πηγή των προβλημάτων. Πιστεύουν ότι το πρόβλημα ξεκινά από τη ραγδαία αλλαγή των διατροφικών συνηθειών μας στις δύο τελευταίες δεκαετίες. Η διατροφή μας με φτηνές επεξεργασμένες τροφές, τα fast foods και η κατανάλωση τροφών χωρίς καμία διατροφική αξία, παρά μόνο θερμίδες ευθύνεται για τον διπλασιασμό των παχύσαρκων τα τελευταία είκοσι χρόνια. Έρευνες που έγιναν κατά κύριο λόγο στην Αμερική αποδεικνύουν ότι μόνο το 9% των ανθρώπων με υψηλό εισόδημα είναι παχύσαρκοι, ενώ αντιθέτως το ποσοστό των ανθρώπων με χαμηλά εισοδήματα ξεπερνά το 39% και σε κάποιες χώρες φτάνει και το 45%. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με βάση παρόμοιες διαπιστώσεις, προβλέπει ότι ο παχύσαρκος πληθυσμός στον πλανήτη αναμένεται να διπλασιαστεί μέσα στην επόμενη 5ετία! Τελικά όλες αυτές οι αναρίθμητες αναλύσεις συνεχώς επιβεβαιώνουν την πραγματικότητα, ότι ζούμε εκτός των πλαισίων που ορίζει η ανθρώπινη φύση. Το πιο απλό είναι να μείνουμε με σταυρωμένα χέρια και να περιμένουμε τη μοίρα. Το σωστότερο όμως είναι να αντιδράσουμε και να πάρουμε τη ζωή και τις συνήθειές μας στα χέρια μας. Πάρτε μια βαθειά αναπνοή, χαλαρώστε και σκεφτείτε ότι η παρούσα πραγματικότητα θα αρχίσει να αλλάζει από τη στιγμή που εσείς θα το αποφασίσετε. Εμείς, σας δίνουμε μια δωδεκάδα ιδεών, συμπληρώστε εσείς ότι επιπλέον νομίζετε και ξεκινήστε την οργάνωσή σας. > Στόχος μας είναι η ποιότητα της ζωής μας 1. Σκεφτείτε θετικά, χαμογελάστε και πείτε ένα μεγάλο ευχαριστώ σε αυτόν ή αυτούς που εσείς νομίζετε, στο Θεό, στον σύντροφό σας, στα παιδιά σας, στους γονείς σας, στους συνεργάτες σας Δραστηριοποιηθείτε κινηθείτε - γυμναστείτε. Ζώντας μια υποτονική ζωή αυξάνετε τις πιθανότητες για σοβαρές ασθένειες. Η προσεκτική τακτική άσκηση εκτός του ότι αυξάνει τα χρόνια, τα κάνει πιο ποιοτικά. Δηλαδή μειώνει τα κάθε λογής φάρμακα και άσκοπες επισκέψεις στους γιατρούς. Ωφέλεια οικονομική αποφασίστε εσείς, ανάλογα. Σκεφτείτε ότι εφαρμόζοντας όλες τις ιδέες θα είστε σε λίγο έτοιμοι να εξοπλίσετε το προσωπικό σας γυμναστήριο από τα χρήματα που εξοικονομήσατε! 3. Κόψτε το κάπνισμα, κάντε το σημαντικότερο βήμα. Πρόκειται για μια σοβαρή εξάρτηση που κόβεται προσπαθώντας εξίσου σοβαρά. Τα οφέλη στην υγεία σας αμέτρητα, αντίστοιχα και στην τσέπη σας, από μια τέτοια απόφαση. Σκεφτείτε, 1 πακέτο τσιγάρα κοστίζει 4+ ευρώ, επί 30 ημέρες, κερδίζετε 120 ευρώ μηνιαίως τουλάχιστον. Το ποσό αυτό υπερκαλύπτει το κόστος της γυμναστικής από ένα μήνα έως ένα εξάμηνο, ακόμα και για ένα έτος ανάλογα το γυμναστήριο. 4. Κόψτε τη ζάχαρη και γενικά τα γλυκά. «Λιγότερη ζάχαρη, περισσότερα γενέθλια». Ο διαβήτης, που γερνά συντομότερα τα κύτταρά μας, δύσκολα θα σας επισκεφτεί. Εάν περιορίσετε ένα γλύκισμα την ημέρα εξοικονομείτε τουλάχιστον 30 ευρώ μηνιαίως. 5. Παρακολουθήστε λιγότερη τηλεόραση. Σε μία ώρα τηλεθέασης καταναλώνουμε πατατάκια, διάφορα σνακ, ποτά και τσιγάρα προσθέτοντας άδειες θερμίδες, κατάλοιπα καπνού στον ορ

13 Ο δωδεκάλογος της υγείας, της ευεξίας και της... οικονομίας γανισμό μας και ένα βάρος οικονομικό στην τσέπη μας. Το κόστος μπορεί να ξεπεράσει τα 7 ευρώ την ημέρα και τα 200 ευρώ τον μήνα. Τόσα θα είναι τα χρήματα που θα εξασφαλίσετε όταν αντί να ξαπλώσετε στον καναπέ σας βάλετε τα αθλητικά παπούτσια σας και περπατήσετε. 6. Κάνετε τακτικά προληπτικές ιατρικές εξετάσεις. Πηγαίνετε στον γιατρό σας και ζητήστε του να σας κοιτάξει από πάνω έως κάτω, από την κορυφή έως τα νύχια προσεκτικά. Σοβαρές ασθένειες θεραπεύονται όταν είναι σε πρώιμα στάδια. Τα οικονομικά οφέλη σε εσάς αλλά και στο κράτος είναι τεράστια. 7. Ηρεμήστε και οδηγήστε. Τα τροχαία ατυχήματα είναι από τις σοβαρότερες αιτίες θανάτων (ειδικά στις νεότερες ηλικίες), προκαλώντας τρομερές αλλαγές στην υγεία και την ευζωία των εμπλεκομένων. Το οικονομικό κόστος, ανάλογα με την περίπτωση. Επιπλέον η ήρεμη οδήγηση μειώνει την κατανάλωση καυσίμων και κάνει καλό στο περιβάλλον και στην τσέπη μας εφόσον το αυτοκίνητό μας θα χρειάζεται λιγότερες επισκευές. 8. Αποφύγετε να παίρνετε το αυτοκίνητο ή τη μοτοσικλέτα για μικρές αποστάσεις που μπορείτε να περπατήσετε. Από μελέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φαίνεται πως στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο για αποστάσεις μικρότερες του 1 χλμ εννέα φορές την εβδομάδα, κατέχοντας την πρωτιά, όταν στη δεύτερη, Ιταλία, το χρησιμοποιούν τέσσερις φορές. Συνέπειες στο περιβάλλον, στην υγεία μας και την τσέπη μας. Φανταστείτε να εξοικονομήσετε τα 2 ευρώ τουλάχιστον ανά μετακίνηση, που μηνιαία μεταφράζεται σε 72 ευρώ. Ευκαιρία για κίνηση, περπατήστε λοιπόν! 9. Βελτιώστε την ποιότητα του ύπνου σας και απελευθερώστε με αυτόν τον τρόπο περισσότερη αυξητική ορμόνη που έχει η υπόφυση, ώστε να αμβλύνετε την διαδικασία της γήρανσης. Έρευνες δείχνουν ότι ιδανική θερμοκρασία ύπνου είναι οι 16ο C, ενώ θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 24ο C προκαλούν νευρικότητα και μειώνουν την ποιότητα του ύπνου. Εξοικονομήστε και χρήματα από την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος από τις μονάδες θέρμανσης ή από την κατανάλωση πετρελαίου, που στις περισσότερες περιπτώσεις ξεπερνά τα 40 ευρώ μηνιαίως. Για την καλοκαιρινή περίοδο η χρήση ανεμιστήρων οροφής ή επιδαπέδιων έχει αποδειχθεί ότι δροσίζει πιο υγιεινά το χώρο από τα air-conditioner. 10. Προγραμματίστε με ακρίβεια τις αγορές σας. Αποφύγετε να πηγαίνετε νηστικοί στα super markets, γιατί η πείνα δεν είναι ο καλύτερος οδηγός για ψώνια. Αγοράστε ακριβώς τις ποσότητες που θα καταναλώσετε σε μια εβδομάδα. Αυτό σημαίνει ότι έχετε σχεδιάσει το καθημερινό σας διατροφολόγιο. Θα εκπλαγείτε όταν μάθετε πόσα χρήματα μηνιαίως πετάμε Σκεφτείτε πόσα τρόφιμα, κυρίως φρούτα και λαχανικά, καταλήγουν στα σκουπίδια σε εβδομαδιαία βάση. 11. Αντισταθείτε σε κάθε λογής πειρασμούς που μειώνουν την υγεία και μας δημιουργούν αισθήματα ενοχής. Μπορείτε να δυναμώσετε την θέλησή σας ακριβώς όπως δυναμώνετε τους μύες σας, με εξάσκηση. Καταστρώστε σχέδια και δημιουργείστε συνήθειες, π.χ. κάθε Τρίτη και Πέμπτη στις 6:00 μ.μ. θα πηγαίνω γυμναστήριο. Μ αυτόν τον τρόπο εξασκείτε την ικανότητα του αυτοελέγχου σας και σιγά σιγά αυξάνετε την αποφασιστικότητά σας σε όλους του τομείς, ωφελούμενοι από τα αντίστοιχα αποτελέσματα. 12. Επιπροσθέτως, η φυσική άσκηση σε συνδυασμό με τη σωστή διατροφή (κατά προτίμηση μεσογειακή διατροφή) μπορεί να αυξήσει τη δυνατότητα να εργάζεστε με μεγαλύτερη ένταση χωρίς να κουράζεστε. Σας δίνουν περισσότερη ενέργεια και σθένος για να αντιμετωπίσετε τις απαιτήσεις της καθημερινής σας ζωής και σας εφοδιάζει με απόθεμα για να αντιμετωπίσετε τις απαιτήσεις των απρόσμενων και επειγόντων καταστάσεων. Βοηθάει να κρατάτε χαμηλά τη νευρική ένταση και υψηλά την πνευματική σας υγεία. Επίσης, σας οδηγεί σε ένα βιολογικό ξανάνιωμα χρόνια και μειώνει τον κίνδυνο εργατικών ατυχημάτων. Είναι βέβαιο ότι όλα αυτά οι διευθυντές σας θα τα παρατηρήσουν και το λιγότερο, θα σας επιβραβεύσουν τουλάχιστον οικονομικά. Δείτε την εποχή μας σαν μια ευκαιρία ώστε να διορθώσετε οτιδήποτε δεν σας αρέσει, ξεκινώντας από τα πιο απλά και καθημερινά. Έρευνες πανεπιστημίων της Αμερικής και της Ευρώπης δείχνουν ότι σε περιόδους οικονομικής άνθησης οι άνθρωποι δεν προσέχουν την υγεία τους, γιατί προτεραιότητά τους είναι η δουλειά τους ή κάτι άλλο. Να η ευκαιρία μας! ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ, Σύμβουλος Υγείας και Ευεξίας, Καθηγητής Φυσικής Αγωγής, Γενικός Διευθυντής της εταιρείας BODY iq Wellness Consultants Πηγή:

14 ΠΑΙΔΙ Προσαρμογή στο σχολείο για... τους γονείς! Αν νομίζατε ότι στη νέα αρχή του σχολείου χρειάζεται να προσαρμοστούν μόνο οι μικροί μαθητές, σίγουρα μέσα στις πρώτες ημέρες καταλάβατε ότι δεν είναι ακριβώς έτσι! Οι γονείς των παιδιών που μπαίνουν για πρώτη φορά στον ευρύτερο χώρο του σχολείου, είτε στον παιδικό σταθμό, το νηπιαγωγείο, είτε το δημοτικό, θα περάσουν κι εκείνοι τη δική τους (δύσκολη) φάση προσαρμογής!! Μέσα στο σύστημα μιας οικογένειας, είναι φυσικό κάθε έντονη αλλαγή που αφορά ένα μέλος της, να επηρεάζει και τα υπόλοιπα, είτε έμμεσα είτε άμεσα. Μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή της οικογένειας, λοιπόν, είναι και το μεγάλο ξεκίνημα του παιδιού όταν θα μπει στη μεγαλύτερη κοινωνική ομάδα ενός σχολείου, είτε πρόκειται για παιδικό σταθμό, είτε για νηπιαγωγείο, είτε για το δημοτικό. Τα πάντα είναι καινούρια, από τα πιο πρακτικά, π.χ. σηκωνόμαστε, ετοιμαζόμαστε κτλ, μέχρι τα συναισθήματα που βιώνει ένα παιδί, αγωνία, ενθουσιασμός, φόβος, χαρά, έκπληξη Ο γονιός είναι δίπλα σε όλη αυτή την πορεία, την ενισχύει, τη στηρίζει, φροντίζει για την ομαλότητά της και ζει μαζί με το παιδί όλη αυτή την αλλαγή και το νέο ταξίδι. Και δεν το ζει αμέτοχος, αλλά βιώνει και ο ίδιος αντίστοιχα συναισθήματα, αγωνία για το πώς θα είναι το παιδί του, πώς θα το φροντίζουν, αν θα τα καταφέρει, περηφάνια που το βλέπει να μεγαλώνει, χαρά όταν το βλέπει να κάνει φίλους και να είναι ενθουσιασμένο, ίσως και ζήλεια που το χαίρεται πια λιγότερο Όλα τα συναισθήματα είναι φυσιολογικά και τα βιώνουν όλοι οι γονείς με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ο ίδιος ο γονιός έχει να αντιμετωπίσει τη δική του πρόκληση, ο ρόλος του σιγά σιγά αλλάζει απέναντι στο παιδί του. Δεν είναι ο μόνος υπεύθυνος για τη φροντίδα του παιδιού του, αλλά θα πρέπει να εμπιστευτεί τη φροντίδα αυτή και σε άλλους ανθρώπους, που μπορεί και να μην τους γνωρίζει από πριν (αντίθετα από αυτό που έκανε πριν με τον παππού ή τη γιαγιά για παράδειγμα). Θα χρειαστεί να γνωρίσει κι εκείνος τη δασκάλα, τον δάσκαλο, να τους εμπιστευτεί και να τους αφήσει χώρο για να αναπτύξουν κι εκείνοι πλέον σχέση με το παιδί τους. Συχνά, αυτό είναι πιο δύσκολο από όσο μπορεί να φανταστεί κανείς! Οι αγωνίες και οι αλλαγές σχετίζονται και με την ηλικία του παιδιού. Για παράδειγμα, όσο μεγαλύτερο είναι το παιδί, τόσο μεγαλύτερο είναι και το βήμα προς την αυτονομία του, άρα τόσο περισσότερο ο γονιός αναλαμβάνει έναν πιο διακριτικό ρόλο, αφήνοντας το παιδί να αναλάβει τις πρωτοβουλίες του, ιδιαίτερα όταν είναι μόνο του στο σχολείο. Και συχνά, τα παιδιά έχουν περισσότερη ανάγκη να είναι αυτόνομα από όσο νομίζουν οι γονείς, σε όλες τις ηλικίες αντίστοιχα. Πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό ή στο νηπιαγωγείο, επιλέγουν με ποιά παιχνίδια θα παίξουν περισσότερο, ποιοί είναι οι αγαπημένοι τους φίλοι, αλλά και πότε θα ζητήσουν νερό ή τουαλέτα. Τα μεγαλύτερα παιδάκια, στην πρώτη δημοτικού, θα αποφασίσουν μόνα τους πια πότε θα φάνε στο διάλειμμα ή εάν κρυώνουν για να φορέσουν τη ζακέτα τους. Ιδιαίτερα για μια προστατευτική οικογένεια που μέχρι τώρα φρόντιζε και την παραμικρή λεπτομέρεια, αυτά μπορεί να είναι πολύ καινούρια. Αλλά ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσει ένας γονιός το παιδί του σε αυτό το νέο βήμα είναι να του δείξει εμπιστοσύνη, να του αφήσει πρωτοβουλία και να είναι εκεί ως βοηθός, παρά ως εκτελεστής πράξεων. Ο γονιός κάνει λιγότερα πράγματα για το παιδί του σε ενεργό επίπεδο, αλλά το βοηθά να κάνει το ίδιο πράγματα για τον εαυτό του. Κι αν και λιγότερο ενεργός, ο νέος ρόλος είναι εξίσου σημαντικός, καθώς ο γονιός είναι εκείνος που παρακολουθεί διακριτικά την προσπάθεια του παιδιού, το βοηθά και το οδηγεί σε λύσεις όταν χρειάζεται, το ενθαρρύνει και το επιβραβεύει. Αυτό που θα βοηθήσει είναι οι γονείς να κατανοήσουν την ανάγκη και την ικανότητα του παιδιού να αναλάβει περισσότερο την ευθύνη για τον εαυτό του και να είναι πιο ανεξάρτητο, καθώς να του παρέχουν τη δυνατότητα να αποφασίζει μόνο του για τον εαυτό του για ορισμένα ζητήματα, όπως και να αναλαμβάνει και τις ευθύνες των επιλογών του. Ο γονιός θα βοηθήσει ιδιαίτερα εάν ενθαρρύνει το παιδί του να μπορεί να επιβιώνει και να περνάει όμορφα στο νέο χώρο. Μπορεί να το ενθαρρύνει να εκφράζει τα συναισθήματά του και τις ανάγκες του στους ανθρώπους που το φροντίζουν στον παιδικό σταθμό ή το νηπιαγωγείο και να το ενισχύσει να αποκτήσει σχέση εμπιστοσύνης μαζί τους. Σε ένα παιδί που μπήκε πρώτη φορά στο δημοτικό, μπορεί να το ενθαρρύνει να αναπτύξει σχέση επικοινωνίας και εμπιστοσύνης με τη δασκάλα, αλλά και 26 27