ΑΓΡΩΣΤΩΔΗ. Η πιο σημαντική κατηγορία φυτών για την ανθρωπότητα

Transcript

1 ΑΓΡΩΣΤΩΔΗ Η πιο σημαντική κατηγορία φυτών για την ανθρωπότητα

2 Ταξινόμηση Κατηγορία Ονομα Χαρακτηριστικά Βασίλειο Plantae Οργανισμοί με σταθερό κυτταρικό τοίχωμα, χλωροφύλλη κλπ Άθροισμα Spermatophyta Σπερματόφυτα Υποάθροισμα Anthophyta (Angiospermae ) Ανθόφυτα Κλάση Monocotyledones Έμβρυο με μια κοτυληδόνα Οικογένεια Poaceae Αγρωστώδη

3 Η οικογένεια Poaceae Γένη : Είδη: Δημητριακά Λιβαδικά / χορτοδοτικά φυτά/ λειμώνες Καλλωπιστικά Υλικά για κατασκευές Υλικά για ψάθες

4 Τι είναι τα αγρωστώδη; Είναι μονοκοτυλήδονα με παραλληλόνευρα φύλλα και άνθη μικρά με 3 συνήθως στήμονες.

5 Πολυετείς ή μονοετείς πόες, με όρθιους βλαστούς, αποκλίνοντες, κατακείμενους ή έρποντες, βλαστούς (στελέχη) κυκλικούς (κυλινδρικούς), κοίλους ή (σπάνια) συμπαγείς στα μεσογονάτια διαστήματα, συμπαγείς στα γόνατα. Εντεριώνη

6 Φύλλα εναλλασσόμενα, επιμήκη με μακρύ κολεό, με μεμβρανώδες έλασμα στη βάση, που ονομάζεται γλωσσίδιο (ligule). Ο κολεός περιβάλλει το βλαστό.

7 Άνθη: σταχύδια αποτελούμενα από 1 ή περισσότερα ανθύλλια. Συνήθως περιβάλλονται από βράκτια

8 Η βλάστηση αρχίζει με προσρόφηση νερού. Ενεργοποιούνται ένζυμα και αρχίζει η μεταβολική δραστηριότητα του ενδοσπερμίου. Κοτυληδόνα Επικοτύλιο STARCH Ζάκχαρα Αμυλάση Κάλυμμα σπόρου (testa) Ενδοσπέρμιο Αλευρώνη Αποθηκευτικές πρωτεΐνες GA 3 DNA RNA Amino acids 660 nm Radicle P fr 730 nm P r H 2 O Σκοτάδι Προσρόφηση

9 Στάδια βλάστησης Ανάπτυξη της πρωταρχικής ρίζας Διακλάδωση της ρίζας Καρύοπσις και έμβρυο Έκπτυξη του πρώτου φύλλου

10 Ρίζα Η κύρια ρίζα που αναπτύσσεται κατά την φύτρωση του σπόρου αναστέλλει την αύξηση της αργά ή γρήγορα και δίνει τη θέση της σε πολυάριθμες άλλες που βγαίνουν στη βάση του βλαστού. Οι ρίζες αυτές είναι αδιακλάδωτες και σχηματίζουν ένα πυκνό θύσσανο γι αυτό ονομάζονται και θυσσανωτές Το βάθος που φθάνουν ποικίλει από είδος σε είδος και επηρεάζεται από τη φύση του εδάφους. Τα πολυετή αγρωστώδη έχουν πλουσιότερο ριζικό σύστημα από τα ετήσια.

11 Καλάμι Ο Βλαστός των αγρωστωδών ονομάζεται καλάμι. Είναι ένα κυκλικό ή πεπλατυσμένο στέλεχος που συνήθως είναι κούφιο και φέρει συμπαγείς κόμπους κατά διαστήματα που ονομάζονται γόνατα.

12 Καλάμι Έλασμα Κολεός

13 αυτιά έλασμα κολεός

14 Γλωσσίδιο

15 Είδη Γλωσσιδίων

16 Τομή φύλλου Άνω επιδερμίδα Προέκταση δεσμικού κολεού Δεσμικός κολεός Κεντρικό νεύρο Προέκταση δεσμικού κολεού Κάτω επιδερμίδα

17 Οι βλαστοί μπορεί να είναι όρθιοι και οριζόντιοι. Όταν οι οριζόντιοι βλαστοί είναι κατακείμενοι και επίγειοι ονομάζονται στόλονες ενώ όταν είναι υπόγειοι ονομάζονται ριζώματα. Τα ριζώματα δε πρέπει να συγχέονται με τις ρίζες γιατί έχουν γόνατα και είναι τροποποιημένοι βλαστοί. Στόλονες Ριζώματα

18 Φύλλα Αδελφώματα Ριζώματα Ρίζες Στόλονες

19 Ταξιανθίες Υπάρχουν τρείς βασικές μορφές ταξιανθίας Φόβη Σταχυόμορφη φόβη Στάχυς

20 Σταχύδιο

21 Ραχίλα Ανθύλλιο Στήμονες Χιτώνας

22 Κυριότερες καλλιέργειες αγρωστωδών Σιτάρι (C3) Καλαμπόκι (C4) Ρύζι (C3) Κριθάρι (C3) Σόργο (C4) Βρώμη (C3) Σίκαλη (C3)

23

24 Οικολογία των Αγρωστωδών

25 Η γεωγραφική κατανομή των χερσαίων οικοσυστημάτων βασίζεται κυρίως στη διαφοροποίηση του κλίματος Copyright 2002 Pearson Education, Inc., publishing as Benjamin Cummings

26

27 Τα μέσα ετήσια των θερμοκρασιών και των βροχοπτώσεων έχουν καλή συσχέτιση με τα οικοσυστήματα των διαφόρων περιοχών Copyright 2002 Pearson Education, Inc., publishing as Benjamin Cummings

28 Ποολίβαδα

29 Τα ποολίβαδα της εύκρατης ζώνης έχουν εποχική ξηρασία, περιοδικές φωτιές και χρησιμοποιούνται για βόσκηση και γεωργία.

30 Οι σαβάνες είναι ποολίβαδα με διάσπαρτα δένδρα τα οποία έχουν διαχωρισμένες εποχές (υγρές και ξηρές).

31 Σαβάνα

32 Η τούνδρα (αρκτική και αλπική) είναι ένα οικοσύστημα που ή αύξηση των δένδρων περιορίζεται λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών και της μικρής αυξητικής περιόδου

33 Τούνδρα

34 Στέπες Εκτεταμένα ποολίβαδα. Έχουν ημίξηρο κλίμα, δέχονται mm βροχής το έτος. Μεγάλες θερμοκρασιακές διαφορές μεταξύ χειμώνα και καλοκαιριού Ευρασιατική στέπα

35 Στέπα στο Ουζμπεκιστάν

36 Μεσογειακά ποολίβαδα σε περιοχές με Μεσογειακό κλίμα

37 Μεσογειακά ποολίβαδα

38 Είναι διαδοχικά οικοσυστήματα με ξηροθερμική περίοδο και χρησιμοποιούνται για βόσκηση

39 Τα αγρωστώδη απαντώνται σε όλες τις ηπείρους από το επίπεδο της θάλασσας έως την αλπική ζώνη

40 Περίπου 250mm βροχόπτωσης το έτος Περίπου 500mm βροχόπτωσης το έτος Περίπου 880mm βροχόπτωσης το έτος Τα ετήσια αγρωστώδη απαντούν συχνότερα στη χαμηλή ζώνη (0-600μ ) ενώ τα πολυετή είναι περισσότερο διαδεδομένα στην μεσαία ( μ) και στην ψηλή ζώνη (1200μ.)

41 Αλλαγή της βλάστησης λόγω υψομέτρου Οι λόγοι αλλαγής της βλάστησης είναι: Μείωση της θερμοκρασίας Αύξηση της σχετικής υγρασίας Αύξηση των κατακρημνισμάτων Αύξηση της έντασης του φωτός και της διάρκειας της ημέρας Δυνατότεροι άνεμοι

42 Προσαρμόζονται σε όλους τους τύπους εδαφών. Προτιμούν πηλώδη εδάφη, σκοτεινόχρωμα με σχετικά μεγάλη υδατοϊκανότητα αλλά μπορούν να αναπτυχθούν και σε βαριά, μικρής διαπερατότητας εδάφη

43 Έχουν μεγάλη αντοχή στις ακραίες θερμοκρασίες το χειμώνα και το καλοκαίρι.

44 Τα αγρωστώδη μπορούν να αποτελέσουν δείκτες της έντασης της βόσκησης και συνεπώς της κατάστασης του λιβαδιού. Με άλλα λόγια από τα είδη των αγρωστωδών που επικρατούν σε ένα λιβάδι μπορεί να κριθεί αν βρίσκεται σε καλή, μέτρια ή κακή λιβαδική κατάσταση

45 Βόσκηση και ρίζες 50% 70% 90% Καμία επίδραση στην αύξηση των ριζών 50% των ριζών σταματά να αυξάνει για περίπου 3 εβδομάδες Όλες οι ρίζες σταματούν να αυξάνουν για περίπου 3 εβδομάδες

46 Αποτελούν τη σημαντικότερη κατηγορία βοσκόμενων ειδών Είναι λιγότερα σε αριθμό ειδών αλλά δίνουν το μεγαλύτερο ποσοστό βοσκήσιμης ύλης

47 Οικονομικά χαρακτηριστικά αγρωστωδών Αποτελούν τροφή για τα ζώα. Διακρίνονται σε επιθυμητά, μετρίως επιθυμητά και ανεπιθύμητα με βάση την λιβαδική τους αξία (παραγωγή βοσκήσιμης ύλης, αντοχή στη βόσκηση κτλ.) Για να χαρακτηριστεί ένα λιβαδικό είδος ως επιθυμητό πρέπει να πληρεί τα παρακάτω κριτήρια: 1. Μεγάλη παραγωγή βοσκήσιμης ύλης 2. Υψηλή θρεπτική αξία 3. Υψηλή βοσκησιμότητα 4. Αντοχή στη βόσκηση 5. Καλή εποχιακή κατανομή της βοσκήσιμης ύλης 6. Ανθεκτικότητα σε ασθένειες και προσβολές από έντομα

48 Χάρη στην ικανότητα τους να παράγουν σπόρο, να φυτρώνουν και να εγκαθίστανται εύκολα, να αυξάνουν και να αντιδρούν ευνοϊκά στη λίπανση και να παράγουν άφθονη και θρεπτική βοσκήσιμη ύλη έχουν ιδιαίτερη οικονομική σημασία για τις βελτιώσεις των λιβαδιών γιατί μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις τεχνητές σπορές

49 Διακρίνονται σε ψυχρόβια (C 3 ) και θερμόβια (C 4 ) Έχουν διαφορετικό φωτοσυνθετικό κύκλο (C 3 ) Το πρώτο σταθερό οργανικό μόριο που συντίθεται είναι η φωσφογλυκεράτη (phosphoglycerat) με 3 άτομα άνθρακα (C4) Το πρώτο σταθερό οργανικό μόριο που συντίθεται είναι το οξαλακετυκό οξύ (oxalacetic acid) με 4 άτομα άνθρακα

50 Κύκλος του Kranz

51 C3

52 C4

53 Περιοχές που ευνοούν την επικράτηση των C 3 (κόκκινο) και περιοχές που ευνοούν τη επικράτηση των C 4 (μπλε)

54 Θερμοκρασίες για καθαρή φωτοσύνθεση των C 4 και C 3 φυτών

55 C 4 grasses: α) λιγότερο ανθεκτικά σε χαμηλές θερμοκρασίες (π.χ. η άνθιση σταματά όταν θερμοκρασία νύχτας T <13 C) β) πιο ανθεκτικά σε μειωμένη υγρασία

56 Καμπύλες αύξησης Ψυχρόβια Ιαν. Μάρτ Μάιος Ιουλ Σεπτ Νοεμ. Θερμόβια