Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο της Επιτροπής - COM(2010)346 τελικό.

Transcript

1 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 1 Ιουλίου 2010 (02.07) (OR. en) 11743/10 STATIS 46 ECOFIN 429 ECO 57 FIN 297 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Για το Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Jordi AYET PUIGARNAU, Διευθυντής Ημερομηνία Παραλαβής: 30 Ιουνίου 2010 Αποδέκτης: κ. Pierre de BOISSIEU, Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Θέμα: Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την ενδιάμεση αξιολόγηση του κοινοτικού στατιστικού προγράμματος Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο της Επιτροπής - COM(2010)346 τελικό. συνημμ.: COM(2010)346 τελικό 11743/10 thm DG G 1 EL

2 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2010)346 τελικό ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ EL 1 EL

3 ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ EΙΣΑΓΩΓΗ Στις 11 Δεκεμβρίου 2007 εκδόθηκε η απόφαση αριθ. 1578/2007/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το κοινοτικό στατιστικό πρόγραμμα (ΚΣΠ) Η απόφαση αυτή ενισχύεται από τις πολιτικές προτεραιότητες της ευημερίας, της ανταγωνιστικότητας, της καινοτομίας και της ανάπτυξης, της αλληλεγγύης και της ανθρώπινης ανάπτυξης, της οικονομικής, κοινωνικής και περιφερειακής συνοχής, της αειφόρου ανάπτυξης και των δημογραφικών προκλήσεων καθώς και της περαιτέρω διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Το παρόν έγγραφο συνιστά την ενδιάμεση έκθεση προόδου που απαιτείται από το άρθρο 6 της απόφασης και βασίζεται στους εσωτερικούς μηχανισμούς υποβολής εκθέσεων της Eurostat για τα ετήσια προγράμματα εργασίας και σε έκθεση συμβούλου για την κάλυψη ορισμένων ειδικών στοιχείων. Το τμήμα 2 συνοψίζει τα κύρια επιτεύγματα του ΚΣΠ, το τμήμα 3 εξετάζει το δεύτερο μισό του ΚΣΠ και το τμήμα 4 εξετάζει ειδικά στοιχεία που πρέπει να περιληφθούν στην έκθεση. Στο τμήμα 5 διατυπώνονται συστάσεις για το μέλλον. 2. KΥΡΙΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Περίληψη Το παρόν τμήμα επικεντρώνεται στα πρώτα δύο χρόνια του προγράμματος. Το ΚΣΠ περιλαμβάνει περίπου 130 στόχους, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι πολυετείς και απαιτούν σταθερή εφαρμογή σε ολόκληρη την περίοδο του προγράμματος. Για κάθε τίτλο 2 του προγράμματος, πολλοί από τους στόχους (περίπου το 90%) είναι σε φάση υλοποίησης και είναι πιθανόν να έχουν επιτευχθεί έως το τέλος του 2012, μολονότι οι περιορισμοί πόρων στο ευρωπαϊκό στατιστικό σύστημα (ΕΣΣ) ενδέχεται να καταστήσουν την επίτευξή τους δυσκολότερη από ό,τι αναμενόταν. Ορισμένοι σημαντικοί στόχοι είχαν ήδη επιτευχθεί πριν από το τέλος του 2009 [ίδρυση του ευρωπαϊκού συμβουλευτικού φορέα για τη διακυβέρνηση στον τομέα της στατιστικής (ESGAB), έκδοση κανονισμού για τις στατιστικές ενέργειας, φιλικότερος προς τον χρήστη δικτυακός τόπος της Eurostat)]. Οι στόχοι για την επίτευξη των οποίων οι εργασίες δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη περιλαμβάνουν την ανάπτυξη δεικτών για την ανάλυση των επιδόσεων στους τομείς της εφοδιαστικής 1 2 ΕΕ L 344 της Σύμφωνα με τις Συνθήκες. EL 2 EL

4 και των διατροπικών μεταφορών, την εφαρμογή της NACE αναθ. 2 στους εθνικούς λογαριασμούς και την ανάπτυξη μεθοδολογίας για την αξιολόγηση της ποιότητας των περιφερειακών στοιχείων. Επιπλέον, το ΕΣΣ κατέδειξε την ικανότητά του να αντιμετωπίσει τις στατιστικές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στους τομείς των μακροοικονομικών και κοινωνικών στατιστικών. Εκδόθηκαν αποφάσεις σχετικά με τη στατιστική αντιμετώπιση των κρατικών παρεμβάσεων και παρασχέθηκαν κατάλληλοι οικονομικοί δείκτες και δείκτες για την αγορά εργασίας. Οι υπάρχοντες στατιστικοί δείκτες επανεξετάζονται και υπάρχουν εν εξελίξει διάφορα σχέδια που στοχεύουν στην παροχή πρόσθετων δεικτών για τους φορείς χάραξης πολιτικής, κάνοντας καλύτερη χρήση των υφιστάμενων στοιχείων. Δεδομένου ότι θα υπάρχουν διαθέσιμοι λιγότεροι πόροι, θα χρειαστεί ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια για την εναρμόνιση της μεθοδολογίας, των εννοιών και των ορισμών σε πολλούς τομείς καθώς και για τη βελτίωση της τυποποίησης προκειμένου να επιτευχθούν όλοι οι στόχοι του ΚΣΠ έως το τέλος του Οριζόντια θέματα Ο ρόλος των στατιστικών στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση Βασιζόμενες στον νέο κανονισμό για τα μητρώα επιχειρήσεων, οι εργασίες για τη δημιουργία κοινοτικού μητρώου πολυεθνικών ομάδων επιχειρήσεων προχώρησαν καλά, με την επικύρωση συνόλων στοιχείων για τέτοιες ομάδες. Καταρτίστηκε σχέδιο κανονισμού σχετικά με την ανταλλαγή εμπιστευτικών στοιχείων μεταξύ της Eurostat και του ευρωπαϊκού συστήματος κεντρικών τραπεζών, με σκοπό την ενίσχυση της ποιότητας του μητρώου. Άλλες αξιοσημείωτες δραστηριότητες περιλαμβάνουν την καταβολή μεγαλύτερων προσπαθειών για την τυποποίηση των μέσων διαβίβασης των στοιχείων και των μεταδεδομένων, την περαιτέρω ανάπτυξη ενοποιημένων εργαλείων ΤΠ για τα συστήματα παραγωγής, τις εννοιολογικές εργασίες για το νέο ευρωπαϊκό σύστημα εθνικών λογαριασμών (ΕΣΛ) και την επιτυχή εφαρμογή της NACE αναθ. 2 σε πολλούς στατιστικούς τομείς. Θεσπίστηκαν νέα δομή διακυβέρνησης για το στατιστικό απόρρητο και διαδικασία παροχής ανατροφοδότησης για τα σχετικά ερευνητικά σχέδια στο ΕΣΣ. Σχέσεις με τους ενδιαφερομένους Το ΕΣΣ Το 2008 εκδόθηκε μια πρώτη έκθεση σχετικά με τη συμμόρφωση του ΕΣΣ προς τον κώδικα ορθής πρακτικής (ΚΟΠ) για τις ευρωπαϊκές στατιστικές, η εφαρμογή του συνεχίστηκε σε ολόκληρο το ΕΣΣ, ενώ ο ESGAB, ο οποίος ιδρύθηκε για να παράσχει μια ανεξάρτητη άποψη του ΕΣΣ εν προκειμένω, στηρίζει τακτικές ενέργειες μέτρησης της συμμόρφωσης και παρακολούθησης των βελτιώσεων. Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα στατιστικής κατάρτισης αναπτύσσεται τώρα ετησίως στο πλαίσιο μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής. Συνεργασία με τους χρήστες Ο διάλογος με τους χρήστες ενισχύθηκε μέσω συνεδρίων σχετικά με τις στατιστικές για τους εθνικούς λογαριασμούς και τις στατιστικές τιμών, καθώς και μέσω της EL 3 EL

5 ίδρυσης και της λειτουργίας του νέου οργανισμού παροχής συμβουλών στους χρήστες (ευρωπαϊκή στατιστική συμβουλευτική επιτροπή), με τη δρομολόγηση διαλόγου με άλλους ενδιαφερομένους και ακροάσεων εντός της Επιτροπής. Τεχνική συνεργασία με τρίτες χώρες και συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς Tο κύρος του ΕΣΣ και τα ευρωπαϊκά πρότυπα στην παγκόσμια σκηνή ενισχύθηκαν μέσω τακτικών διαβουλεύσεων και συντονισμού. Μέσα Καλύτερη ρύθμιση και ισορροπία κόστους και οφέλους Oι δραστηριότητες προς αυτή την κατεύθυνση κατέδειξαν ότι ούτε ο φόρτος ούτε το κόστος μετρώνται από όλα τα κράτη μέλη (KM) με συστηματικό και ομοιογενή τρόπο για όλους τους στατιστικούς τομείς. Οι προτάσεις απλούστευσης και αναδιατύπωσης της νομοθεσίας στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, της μετανάστευσης, του Intrastat, των στατιστικών διάρθρωσης των επιχειρήσεων (ΣΔΕ) και της γεωργίας εγκρίθηκαν το 2008 και το 2009 στο πλαίσιο της προσπάθειας μείωσης του φόρτου των φορέων που υποβάλλουν τα στοιχεία. Δεδομένου ότι περαιτέρω μηχανική απλούστευση των στατιστικών απαιτήσεων θα διατάρασσε την ομαλή παροχή στοιχείων καλής ποιότητας στους χρήστες, η Eurostat θέσπισε διαδικασίες εκσυγχρονισμού της στατιστικής παραγωγής, με παράλληλη αναθεώρηση/επαναπροσδιορισμό των προτεραιοτήτων του στατιστικού προγράμματος. Παρακολούθηση της συμμόρφωσης Η τακτική παρακολούθηση της συμμόρφωσης για την ενίσχυση της ποιότητας των κοινοτικών στατιστικών εφαρμόστηκε εντός των περιορισμών του τρέχοντος πλαισίου. Αυξανόμενη ικανότητα ανταπόκρισης στις ανάγκες των χρηστών Δρομολογήθηκαν διάφορα σχέδια, π.χ. σε σχέση με τον εκσυγχρονισμό των στατιστικών επιχειρήσεων και εμπορίου (ΕΣΕΠ), έτσι ώστε να συνδυαστούν διάφορες στατιστικές πηγές και να διαφοροποιηθούν οι απαιτήσεις για τις συνεισφορές στα ευρωπαϊκά συνολικά στοιχεία (αναδιατύπωση του κανονισμού ΣΔΕ). Η χρήση ενοτήτων ad hoc επεκτάθηκε στον τομέα των κοινωνικών στατιστικών (π.χ. για την υγεία, την αναπηρία, τους μετανάστες, τη μετάβαση από το σχολείο στην εργασία), επιδιώκοντας την αύξηση της ανταπόκρισης στις νέες ανάγκες των χρηστών. Οικονομική στήριξη για την περίοδο του προγράμματος Για να απλουστευθούν οι διαδικασίες διαχείρισης των επιχορηγήσεων, η Eurostat δρομολόγησε διάφορες πρωτοβουλίες, όπως η ανάπτυξη συμφωνιών-πλαισίων για επιχορηγήσεις εταιρικών σχέσεων, η εξέταση των κατ αποκοπήν ποσών στις επιχορηγήσεις και η απλούστευση των διαδικασιών για τα δίκτυα του ΕΣΣ, αλλά θα χρειαστούν περαιτέρω προσπάθειες. Χρήση της εμπειρογνωμοσύνης των εταίρων για κοινοτικούς σκοπούς EL 4 EL

6 Αναπτύχθηκαν νέοι τύποι συνεργατικών δικτύων για την ανταλλαγή εμπειρογνωμοσύνης και τη διοχέτευση γνώσεων και πόρων στο ΕΣΣ (ESSnets). Συγκεντρώνουν τις εργασίες στο πλαίσιο σχεδίων που εκτελούνται από ορισμένα ΚΜ, ενώ τα αποτελέσματα διατίθενται σε ολόκληρο το ΕΣΣ. Αυτό το εργαλείο καλύτερης συνεργασίας στο πλαίσιο του ΕΣΣ χρησιμοποιείται εντατικά σε διάφορους τομείς και έχει ήδη αποφέρει καλά αποτελέσματα. Διάδοση Ο ανανεωμένος δικτυακός τόπος της Eurostat άρχισε να λειτουργεί on-line τον Απρίλιο του 2009, με βελτιωμένη πρόσβαση, δυνατότητες πλοήγησης και λήψης στοιχείων. Εξάλλου, οριστικοποιείται μια ανανεωμένη βάση δεδομένων αναφοράς, έτσι ώστε να ενισχυθούν οι λειτουργικότητες για τη διαχείριση των στοιχείων και των μεταδεδομένων. Η επιτυχία διαφόρων άλλων πρωτοβουλιών, όπως η Statistics Explained και οι σημαντικές δημοσιεύσεις, καταδεικνύεται από τον αυξανόμενο αριθμό μεταφορτώσεων. Διατομεακές δραστηριότητες Οι διαρθρωτικοί δείκτες (ΔΔ) αναπτύχθηκαν περαιτέρω και χρησιμοποιήθηκαν για την ανάλυση των εθνικών μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων στο πλαίσιο των συστημάτων παρακολούθησης για τη στρατηγική της Λισαβόνας. Αναπτύχθηκαν προφίλ ποιότητας και βελτιωμένοι δίαυλοι διάδοσης τόσο για τους ΔΔ όσο και για τους δείκτες αειφόρου ανάπτυξης (ΔΑΑ). Οι ΔΑΑ χρησιμοποιήθηκαν για την επικαιροποίηση της στρατηγικής αειφόρου ανάπτυξης της ΕΕ και την έκθεση παρακολούθησής της το 2009, ενώ ολοκληρώθηκε μια μελέτη εφικτότητας με θέμα τη διεύρυνσή τους με δείκτες ευημερίας. Στο μέτωπο της διεύρυνσης, δόθηκε βοήθεια στις υποψήφιες και τις δυνητικά υποψήφιες χώρες, προκειμένου να εκσυγχρονίσουν και να ενισχύσουν τα στατιστικά συστήματά τους καθώς και να βελτιώσουν τη διαθεσιμότητα στατιστικών στοιχείων καλής ποιότητας. Ελήφθησαν ειδικά μέτρα για την τακτική δημοσίευση στοιχείων με σκοπό τη στήριξη της διαδικασίας διαπραγμάτευσης και για τη διεθνή παρακολούθηση των απογραφών πληθυσμού. Οι συζητήσεις για τη συμπλήρωση των μακροοικονομικών δεικτών, όπως το ΑΕΠ, με δείκτες που αντικατοπτρίζουν τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές πτυχές της προόδου οδήγησαν στην έκδοση της ανακοίνωσης «ΑΕΠ και πέρα από αυτό: η μέτρηση της προόδου σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο» 3. Στατιστικοί τομείς ανά τίτλο Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων: Αναπτύχθηκε νέα νομοθεσία για το Intrastat και το Extrastat με σκοπό τη μείωση του φόρτου των απαντώντων και, για το Extrastat, με σκοπό την αντιμετώπιση δυνητικών απωλειών στοιχείων, όταν τα απαιτούμενα στατιστικά στοιχεία δεν είναι διαθέσιμα από τις τελωνειακές διασαφήσεις. Διερευνήθηκαν τρόποι μείωσης των ασυμμετριών στην αντιστοιχία των εμπορικών ροών, ενώ η συνεκτικότητα μεταξύ των στατιστικών του εμπορίου 3 COM(2009) 433 της EL 5 EL

7 αγαθών και του ισοζυγίου πληρωμών (ΙΠ) βελτιώθηκε μέσω της τακτικής παρακολούθησης και της έκδοσης κατάλληλων συστάσεων. Γεωργία: Παρασχέθηκε σημαντική στήριξη στα ΚΜ και θεσπίστηκε νομοθεσία που εγγυάται την εκτέλεση γεωργικής απογραφής που καλύπτει την περίοδο Αναπτύχθηκε στρατηγική για τη βελτίωση των στατιστικών χρήσης γης και καταβλήθηκαν προσπάθειες για την κάλυψη των αναγκών στατιστικής πληροφόρησης για τη θαλάσσια πολιτική της Επιτροπής. Ελήφθησαν νομοθετικά μέτρα στον τομέα των γεωργοπεριβαλλοντικών στατιστικών καθώς και για τη μείωση του φόρτου στον τομέα των στατιστικών για τα ζώα και των στατιστικών συγκομιδής. Ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, των υπηρεσιών και των κεφαλαίων: Συλλέχθηκαν για πρώτη φορά στοιχεία στον τομέα των στατιστικών για τις αλλοδαπές συνδεδεμένες επιχειρήσεις και θεσπίστηκε νομοθεσία για την υποβολή εκθέσεων ποιότητας. Αναπτύχθηκε η μεθοδολογία για τις στατιστικές σχετικά με τις άδειες διαμονής και θεσπίστηκαν μέτρα εφαρμογής. Δικαιοσύνη, ελευθερία και ασφάλεια: Καταρτίστηκαν μέτρα εφαρμογής σχετικά με τις ετήσιες στατιστικές μετανάστευσης. Διαμορφώθηκε μια ad hoc ενότητα για την ένταξη των μεταναστών στην αγορά εργασίας. Το 2007 ξεκίνησε η ετήσια έκδοση στατιστικών για τα ποινικά αδικήματα και την ποινική δικαιοσύνη και αναλήφθηκαν 17 πιλοτικές δράσεις για τη δοκιμή του ερωτηματολογίου για την έρευνα της ΕΕ για την ασφάλεια 2013 (έρευνα για τη θυματοποίηση). Μεταφορές: Παρασχέθηκαν συνεχώς στοιχεία για όλους τους τρόπους μεταφορών και ενοποιήθηκε η νομική βάση. Σε σχέση με την ασφάλεια των μεταφορών, δρομολογήθηκε μνημόνιο συνεννόησης με τους παραγωγούς άλλων στοιχείων. Οικονομική και νομισματική πολιτική: Στον τομέα των εθνικών λογαριασμών, η Eurostat συνέβαλε στην αναθεώρηση του συστήματος εθνικών λογαριασμών (ΣΕΛ) των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο οριστικοποιήθηκε το Παράλληλα, επικαιροποιείται το ΕΣΛ και το πρόγραμμα διαβίβασής του είναι υπό συζήτηση. Άρχισε ο σχεδιασμός για την εξασφάλιση της συντονισμένης εφαρμογής του αναθεωρημένου ΕΣΛ και του νέου εγχειριδίου του ΔΝΤ για το ΙΠ. Δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στην επαλήθευση των στατιστικών ιδίων πόρων και παρασχέθηκαν στοιχεία για τη δημοσιονομική και φορολογική εποπτεία στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, ενώ, παράλληλα, οι εργασίες για τη βελτίωση του μεθοδολογικού πλαισίου και της συγκρισιμότητας των στοιχείων συνεχίστηκαν. Η έκτακτη κατάσταση σχετικά με τα αριθμητικά στοιχεία για το χρέος και το έλλειμμα της Ελλάδας έθεσαν στη Eurostat μια ιδιαίτερη πρόκληση υψηλής έντασης πόρων όσον αφορά την ανάλυση της κατάστασης και τον σχεδιασμό αντιμέτρων. Το 2009 δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά συγκεντρωτικά στοιχεία της ΕΕ από τον χρηματοοικονομικό λογαριασμό του ΙΠ. Για τις βραχυπρόθεσμες στατιστικές, δημοσιεύτηκε έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού, στην οποία υπογραμμίζονται οι βέλτιστες πρακτικές και οι ποιοτικές πτυχές των στοιχείων. Καταβλήθηκαν περαιτέρω προσπάθειες για τη βελτίωση της κάλυψης, του μήκους των σειρών και της επικαιρότητας των κύριων ευρωπαϊκών οικονομικών δεικτών. Στον τομέα των στατιστικών για τις τιμές, συνεχίστηκαν οι εργασίες για τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή, ενώ οι δραστηριότητες παρακολούθησης της συμμόρφωσης κάλυψαν πρόσθετες χώρες. Σημειώθηκε πρόοδος στη συλλογή EL 6 EL

8 λεπτομερέστερων στατιστικών στοιχείων για τις τιμές. Αρχής γενομένης από το 2008, παράγονται στατιστικές για τις ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης, σύμφωνα με τον νέο κανονισμό. Το σχέδιο για τους τομεακούς λογαριασμούς αποτελεί παράδειγμα παροχής νέων στατιστικών με βάση την ολοκλήρωση των υφιστάμενων στοιχείων. Απασχόληση: Εφαρμόστηκαν διάφορες ενότητες ad hoc για την έρευνα εργατικού δυναμικού (ΕΕΔ). Θεσπίστηκαν η νομική βάση για μελλοντικές ενότητες ad hoc και η ρύθμιση για τις τριμηνιαίες στατιστικές των διαθέσιμων θέσεων εργασίας. Έγινε πλήρης ανασκόπηση της ποιότητας των ΕΕΔ. Διαδόθηκαν τα αποτελέσματα της έρευνας του 2006 για τη διάρθρωση των εισοδημάτων, συμπεριλαμβανομένης της διάδοσής τους στην ερευνητική κοινότητα. Κοινή εμπορική πολιτική: Σημειώθηκε πρόοδος στην εναρμόνιση των στοιχείων από διαφορετικούς αλλά διασυνδεόμενους τομείς, όπως οι στατιστικές εμπορίου, οι στατιστικές ΙΠ και οι εθνικοί λογαριασμοί. Κοινωνική πολιτική, παιδεία, επαγγελματική εκπαίδευση και νεολαία: Το 2009, στη συνέχεια της κρίσης, αναλύθηκαν οι κοινωνικές στατιστικές προκειμένου να συμπληρωθούν τα κενά πληροφόρησης. Κατέστησαν διαθέσιμες συγκρίσιμες πληροφορίες σχετικά με την κοινωνική προστασία και την κοινωνική ένταξη. Το σχέδιο για τις βασικές μεταβλητές στις κοινωνικές έρευνες οδηγεί στην καλύτερη ενσωμάτωση των εννοιών και των ορισμών μεταξύ των τομέων. Για τις στατιστικές σχετικά με την παιδεία και τη διά βίου μάθηση σημειώθηκε πρόοδος και δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα για την εκπαίδευση ενηλίκων και τη συνεχή επαγγελματική κατάρτιση. Ευρύ φάσμα στοιχείων σχετικά με τη νεολαία διαδόθηκαν μέσω της έκθεσης 2009 της ΕΕ για τη νεολαία. Καταρτίστηκε ανασκόπηση όλων των σχετιζόμενων με τα φύλα στατιστικών και παρήχθησαν εν προκειμένω ειδικά στοιχεία. Εκδόθηκε ο κανονισμός σχετικά με την απογραφή πληθυσμού και στέγασης και ετοιμάστηκαν μέτρα εφαρμογής. Παρασχέθηκαν προβολές του γενικού και περιφερειακού πληθυσμού για τα αντίστοιχα μέτρα πολιτικής. Δημόσια υγεία: Εκδόθηκε κανονισμός-πλαίσιο για τη δημόσια υγεία και την υγεία και ασφάλεια στον τόπο εργασίας, ετοιμάστηκαν μέτρα εφαρμογής και δημοσιεύτηκαν στοιχεία σχετικά με την υγειονομική περίθαλψη, τις αιτίες θανάτου, τα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές νόσους. Το 2008 διενεργήθηκε ευρωπαϊκή έρευνα για την υγεία μέσω συνέντευξης. Προστασία του καταναλωτή: Δημοσιεύτηκαν μια έκδοση τύπου Panorama για τους καταναλωτές στην Ευρώπη καθώς και ένα βιβλίο τσέπης για τα τρόφιμα από το αγρόκτημα έως το τραπέζι. Όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων, δημοσιεύτηκαν στοιχεία σχετικά με τον έλεγχο και τις δραστηριότητες παρακολούθησης των τροφίμων και των ζωοτροφών. Βιομηχανία: Οι αναπτυξιακές εργασίες στον τομέα των στατιστικών των επιχειρήσεων επικεντρώθηκαν στους δείκτες για την παγκοσμιοποίηση και την επιχειρηματικότητα, και πραγματοποιήθηκαν διάφορες μελέτες και δοκιμαστικοί υπολογισμοί. Θεσπίστηκε το πρόγραμμα MEETS και εγκρίθηκαν επακόλουθα ετήσια προγράμματα εργασίας. Ο κανονισμός για την κοινωνία της πληροφορίας τροποποιήθηκε και διατέθηκαν στοιχεία για την έκθεση σχετικά με την ψηφιακή ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Για τις στατιστικές τουρισμού εκδόθηκαν διάφορες EL 7 EL

9 δημοσιεύσεις προσανατολισμένες στην πολιτική και αναθεωρήθηκε η σχετική νομική βάση. Το σχέδιο για τους δορυφορικούς λογαριασμούς του τουρισμού επικεντρώθηκε σε περαιτέρω εναρμόνιση. Το 2008 εκδόθηκε ο κανονισμός για τις στατιστικές ενέργειας και συλλέχθηκαν στοιχεία αντιστοίχως. Οι μεθοδολογικές εργασίες επικεντρώθηκαν, μεταξύ άλλων, στη μέτρηση της ενεργειακής απόδοσης και στην ανανεώσιμη ενέργεια. Οικονομική και κοινωνική συνοχή: Μετά την αναθεώρηση της εδαφικής ταξινόμησης NUTS το 2008, μετατράπηκαν όλα τα περιφερειακά στοιχεία και ξεκίνησε σχέδιο για τη συλλογή ευρέος φάσματος στοιχείων NUTS επιπέδου 3. Δρομολογήθηκε νέος γύρος συλλογής στοιχείων για τον αστικό έλεγχο. Έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη: Πραγματοποιήθηκαν πολλές έρευνες για την κοινοτική καινοτομία, τη σταδιοδρομία των κατόχων διδακτορικού και την έρευνα και την ανάπτυξη η μεθοδολογία και η ποιότητά τους βελτιώθηκαν και η πρόσβαση στα στοιχεία διευρύνθηκε. Όσον αφορά τη μεθοδολογία, άρχισαν να λειτουργούν οι κατάλληλες δομές εξωτερικής και εσωτερικής διακυβέρνησης. Δρομολογήθηκαν σχέδια συνεργασίας για την ολοκλήρωση των στοιχείων, τον έλεγχο της δημοσιοποίησης στατιστικών στοιχείων και τις βασιζόμενες σε μοντέλα προσεγγίσεις, και συμφωνήθηκε μια στρατηγική για τη διεύρυνση της πρόσβασης στα μικροδεδομένα. Περιβάλλον: Αναθεωρήθηκε η ευρωπαϊκή στρατηγική για τους περιβαλλοντικούς οικονομικούς λογαριασμούς και εγκρίθηκε σχετική νομοθετική πρόταση. Οι εργασίες σχετικά με τους συγκεντρωτικούς δείκτες για την αποδοτικότητα των πόρων και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις προχώρησαν, ενώ οι δραστηριότητες σχετικά με τις στατιστικές για τα απόβλητα, την ανακύκλωση, το νερό και το έδαφος σημειώνουν πρόοδο. Η Eurostat συνεισέφερε στις συσκέψεις για τις στατιστικές σχετικά με την κλιματική αλλαγή, κατάρτισε σχετικά σχέδια δράσης και παρέσχε πολύτιμη στήριξη στην προετοιμασία της ετήσιας απογραφής αερίων θερμοκηπίου της ΕΕ. Αναπτυξιακή συνεργασία: Η συνεργασία επικεντρώθηκε στην προώθηση του συντονισμού των χορηγών και στην υπογράμμιση της σημασίας των στατιστικών, ιδίως σε σχέση με τις εθνικές στρατηγικές ανάπτυξης. Καταρτίστηκε οδηγός για τις στατιστικές της ΕΕ σχετικά με την αναπτυξιακή συνεργασία, έτσι ώστε να στηριχθεί ο σχεδιασμός στατιστικών προγραμμάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες. Χρηματοοικονομική και τεχνική συνεργασία με τρίτες χώρες: Παρασχέθηκε ευρύ φάσμα τεχνικών συμβουλών και στήριξης στις ευρωπαϊκές γειτονικές χώρες και δημοσιεύθηκαν τα στοιχεία που προέκυψαν από τα προγράμματα συνεργασίας. Χρήση ανθρώπινων και χρηματοοικονομικών πόρων Το 2008 σημειώθηκε ελαφρά αύξηση των ανθρώπινων πόρων, κυρίως λόγω της διεύρυνσης, αλλά από το 2009 θα ακολουθηθεί η πολιτική της Επιτροπής για μηδενική αύξηση των πόρων, η οποία θα συνοδευτεί από στρατηγικά σχέδια για τον εκ των προτέρων σχεδιασμό και ανάπτυξη της σταδιοδρομίας. Οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις για την εφαρμογή προγραμμάτων ανήλθαν περίπου σε 66 εκατ. ευρώ το 2008 (οι πιστώσεις της Eurostat ανήλθαν περίπου σε 48 εκατ. EL 8 EL

10 ευρώ) και 80 εκατ. ευρώ το 2009 (54 εκατ. ευρώ για τις πιστώσεις της Eurostat), με αύξηση του ποσοστού του προϋπολογισμού προς την Eurostat, αντικαθιστώντας τους προϋπολογισμούς με εκχώρηση αρμοδιοτήτων από άλλες υπηρεσίες της Επιτροπής. 3. ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΙΣΟ ΤΟΥ ΚΣΠ Όσον αφορά τη λειτουργία του ΕΣΣ (σχέδιο δράσης Κρακοβίας/Χάγης), εκδόθηκε το 2009 κανονισμός σχετικά με τις ευρωπαϊκές στατιστικές 4. Ο εν λόγω κανονισμός παρέχει ένα σταθερό και διαφανές νομικό περιβάλλον, το οποίο διασφαλίζει την ανεξαρτησία, την ακεραιότητα και την υπευθυνότητα των μελών του ΕΣΣ. Ειδικότερα, θέτει αρχές που επιτρέπουν σε όλα τα μέλη του ΕΣΣ να παράγουν και να διαδίδουν στατιστικές αποτελεσματικότερα, καθορίζει τη δομή του ΕΣΣ, παρέχει συντονιστικό ρόλο, στο στατιστικό σύστημα, στην Eurostat σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στις εθνικές στατιστικές υπηρεσίες σε εθνικό επίπεδο, θεσμοθετεί τα συνεργατικά δίκτυα και ενισχύει στις απαιτήσεις για την ποιότητα των παραγόμενων στατιστικών. Η περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή του ΚΟΠ στο ΕΣΣ είναι εξίσου σημαντικές για τη βελτίωση της ποιότητας και της αξιοπιστίας των ευρωπαϊκών στατιστικών. Επιπλέον, τον Αύγουστο του 2009 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με τη μέθοδο παραγωγής των στατιστικών της ΕΕ ένα όραμα για την επόμενη δεκαετία 5, η οποία χαιρετίστηκε από το Συμβούλιο Ecofin τον Νοέμβριο του Κύριος στόχος είναι η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της στατιστικής παραγωγής, με την αλλαγή της μεθόδου παραγωγής. Η σταθερή προσαρμογή του χαρτοφυλακίου των προϊόντων και υπηρεσιών του ΕΣΣ μέσω της καινοτομίας και των νέων εξελίξεων αναμένεται να εξασφαλίσουν ότι το ΕΣΣ θα είναι σε θέση να συνεχίσει να διαδραματίζει κατάλληλο ρόλο στη στήριξη της διαδικασίας χάραξης πολιτικής στην ΕΕ και να ικανοποιεί τις προσδοκίες των χρηστών στο μέλλον. Το όραμα βασίζεται στην ανάπτυξη εργαλείων που χρησιμοποιούν τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνίας, καθώς και σε μια ολιστική προσέγγιση, και θα οδηγήσει στη μετάβαση από τα παραδοσιακά μοντέλα τύπου καμινάδας (stovepipe models) σε ένα ολοκληρωμένο μοντέλο παραγωγής, όπως περιγράφεται στην προσφάτως αναπτυχθείσα κοινή στρατηγική εφαρμογής. Επιπλέον, μια νέα δομή διακυβέρνησης του ΕΣΣ καλύπτει προηγμένα μοντέλα και μορφές συνεργασίας στο ΕΣΣ, όπως οι ομάδες διευθυντών για όλους τους στατιστικούς τομείς, οι ομάδες χορηγίας για επιμέρους, χρονικώς περιορισμένα σχέδια στρατηγικής σημασίας, καθώς και τα συνεργατικά δίκτυα για τη διευκόλυνση των τεχνικών εξελίξεων και τη μεταφορά γνώσεων εντός του ΕΣΣ. Πραγματοποιείται ήδη μεταρρύθμιση της διαδικασίας προγραμματισμού και σχεδιασμού. Για να ευθυγραμμιστεί το ελληνικό στατιστικό σύστημα με τις απαιτήσεις της ΕΕ και τα πρότυπα του ΕΣΣ, το ΕΣΣ θα βοηθήσει την Ελληνική Στατιστική Αρχή να αναδιαμορφώσει το στατιστικό σύστημα, έτσι ώστε να είναι σε θέση να παράγει Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 223/2009 του Συμβουλίου της COM(2009) 404 τελικό της η συνεδρίαση του Συμβουλίου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων, EL 9 EL

11 αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία, και η εν λόγω βοήθεια θα απορροφήσει σημαντικούς πόρους του ΕΣΣ. Τέλος, ξεκίνησε η διαδικασία υπαγωγής όλων των τομέων σε ανάλυση κόστους αποτελεσματικότητας (π.χ. ανάπτυξη συνοπτικών δελτίων πληροφόρησης, μέτρηση κόστους και φόρτου), αλλά θα χρειαστούν περαιτέρω προσπάθειες. 4. ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Ανταγωνιστικές επιπτώσεις στις ΜΜΕ λόγω της μείωσης του διοικητικού φόρτου Αξιολογήθηκαν οι επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα στις ΜΜΕ μέσω της εκτίμησης της μείωσης του φόρου σ αυτή την ομάδα επιχειρήσεων, αναθεωρώντας την πιο επιβαρυντική στατιστική νομοθεσία για τις επιχειρήσεις, ιδίως τα Intrastat, ΣΔΕ και Prodcom. Αν ενσωματωθούν στις πρακτικές των ΚΜ διάφορες αλλαγές που έγιναν στη νομοθεσία της ΕΕ, όπως ο περιορισμός του αριθμού των ερευνώμενων στατιστικών προϊόντων, η αύξηση των κατώτατων ορίων προκειμένου να υποβάλουν οι επιχειρήσεις εκθέσεις στοιχείων Intrastat και η κατάργηση ορισμένων μεταβλητών που υποβάλλονται στο πλαίσιο των ΣΔΕ, θα μπορούσαν να επαναδιοχετευθούν στις επιχειρηματικές δραστηριότητες των ΜΜΕ περίπου εκατ. ευρώ. Επιμερισμός της οικονομικής επιβάρυνσης μεταξύ του προϋπολογισμού της ΕΕ και των προϋπολογισμών των κρατών μελών Ο επιμερισμός της οικονομικής επιβάρυνσης ορίζεται ως το μερίδιο των προϋπολογισμών που δαπανάται από την ΕΕ και τα ΚΜ αντίστοιχα για την παραγωγή των στατιστικών που καλύπτονται από το ΚΣΠ. Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης που παρέχεται από την ΕΕ στηρίζει επενδύσεις και ενίσχυση ικανοτήτων για νέες πρωτοβουλίες στα ΚΜ και δεν περιλαμβάνει κανονικά τις στατιστικές δραστηριότητες που βασίζονται σε νομικές πράξεις. Η οικονομική επιβάρυνση που προκύπτει από την εφαρμογή του ΚΣΠ σχετίζεται κατά κύριο λόγο με την παραγωγή στατιστικών πληροφοριών στις εθνικές στατιστικές υπηρεσίες και, συνεπώς, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη συμβολή των ΚΜ. Το γεγονός ότι μεταξύ 60% και 90% των στατιστικών προγραμμάτων εργασίας των ΚΜ σχετίζεται με τα προγράμματα εργασίας της ΕΕ συνεπάγεται ότι υπάρχει σημαντικός βαθμός συνέργειας μεταξύ των ευρωπαϊκών και των εθνικών στατιστικών προγραμμάτων εργασίας. Για την παραγωγή ακριβέστερων εκτιμήσεων, χρειάζεται να θεσπιστεί κατάλληλο σύστημα πληροφόρησης για το κόστος που βαρύνει την ΕΕ και τα ΚΜ. Στοιχεία για την αμερόληπτη ανάλυση του κοινωνικού και οικονομικού αντικτύπου Η Eurostat παρακολουθεί τακτικά τις ανάγκες των χρηστών, συμπεριλαμβανομένων των αναγκών των φορέων χάραξης πολιτικής για σκοπούς παρακολούθησης και επανεξέτασης των πολιτικών. Η ικανοποίηση των χρηστών μετράται μέσω τακτικών ερευνών και με άλλους τρόπους. Αντίστοιχα, το ΕΣΣ παρέχει τα σύνολα στοιχείων που είναι αναγκαία για την αμερόληπτη και αντικειμενική ανάλυση του κοινωνικού και του οικονομικού αντικτύπου. EL 10 EL

12 5. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Υλοποίηση προηγούμενων συστάσεων Οι συστάσεις από την προηγούμενη αξιολόγηση ελήφθησαν υπόψη με την καθιέρωση μηχανισμών που θα καταστήσουν δυνατή τη σύνδεση των στόχων του ΚΣΠ με τα ετήσια προγράμματα εργασίας στη διαδικασία σχεδιασμού και υποβολής εκθέσεων, βελτιώνοντας έτσι την παρακολούθηση της εφαρμογής των προγραμμάτων. Η σύσταση για εξισορρόπηση απαιτήσεων και πόρων βοήθησε στη διαμόρφωση της ανακοίνωσης σχετικά με ένα όραμα για την επόμενη δεκαετία. Καθορισμός νέων αναγκών στατιστικής πληροφόρησης Απαιτήσεις για νέα, πιο σύνθετα και επίκαιρα στοιχεία για σκοπούς χάραξης πολιτικής είναι πιθανόν να ανακύπτουν ανά πάσα στιγμή, π.χ. σε σχέση με την ανακοίνωση για το ΑΕΠ και πέρα απ αυτό, την έκθεση της Επιτροπής σχετικά με τη μέτρηση της οικονομικής απόδοσης και της κοινωνικής προόδου («έκθεση Stiglitz- Sen-Fitoussi»), την ανάγκη περισσότερων γεωγραφικών στοιχείων, τα στοιχεία σχετικά με την αναπηρία, τους δείκτες για τις καταναλωτικές αγορές, και ιδίως για την παρακολούθηση των λεπτομερών τιμών των προϊόντων σε ετήσια βάση και τη στρατηγική «Ευρώπη 2020». Για να ικανοποιηθούν αυτές οι ανάγκες, θα απαιτηθεί από το ΕΣΣ μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση, η οποία θα χρησιμοποιεί πολλαπλές και συνδυασμένες πηγές στοιχείων, μαζί με εναρμονισμένη μεθοδολογία, έννοιες και ορισμούς. Ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων στο ΕΣΣ Οι εξελίξεις στο ΕΣΣ θα οδηγήσουν σε περαιτέρω αναπροσανατολισμό του ΚΣΠ για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων. Θα χρειαστεί αναπροσαρμογή της ετήσιας διαδικασίας προγραμματισμού και των ετήσιων προγραμμάτων, καθώς και η αξιολόγηση των στόχων του ΚΣΠ. Η θέσπιση περισσότερων και διαφόρων ολοκληρωμένων μοντέλων συνεργασίας με τα κράτη μέλη θα απαιτήσει μεγαλύτερη αλληλεπίδραση, αυξημένη χρήση των δικτύων του ΕΣΣ και από κοινού χρήση εργαλείων για την αύξηση της αποδοτικότητας του συστήματος. Ανάλυση κόστους επιβάρυνσης και επαναπροσδιορισμός προτεραιοτήτων Το ΚΣΠ απαιτεί την υποβολή στοιχείων για τα θέματα αυτά. Πρέπει να εξεταστούν τα αποτελέσματα των υφιστάμενων μετρήσεων για το κόστος και την επιβάρυνση και να μελετηθεί περαιτέρω ο τρόπος λήψης ομοιογενών πληροφοριών για το κόστος και την επιβάρυνση από όλα τα κράτη μέλη, καθώς και για τη χρήση των στατιστικών. Πρέπει να αναπτυχθεί μια εννοιολογική προσέγγιση όσον αφορά τον επαναπροσδιορισμό των προτεραιοτήτων για τις δραστηριότητες, με βάση τα διαθέσιμα συνοπτικά δελτία πληροφοριών ανά νομική πράξη, και να καταβληθεί αποφασιστική προσπάθεια για την εφαρμογή της προσέγγισης αυτής. Διαθεσιμότητα πόρων για την εφαρμογή του προγράμματος Πρέπει να εξεταστεί στο επίπεδο του ΕΣΣ η δυνατότητα επίτευξης κατάλληλης ισορροπίας μεταξύ, αφενός, των στόχων του ΚΣΠ και του οράματος και, αφετέρου, της τρέχουσας επιδεινούμενης κατάστασης όσον αφορά τους πόρους στις στατιστικές υπηρεσίες πολλών κρατών μελών. Χρειάζεται, σε επίπεδο ΕΣΣ, μια EL 11 EL

13 στρατηγική ανάλυση των στόχων για το δεύτερο μισό του προγράμματος, καθώς και η πρόσθετη επαναξιολόγηση των αναγκών των χρηστών, έτσι ώστε να καθοριστούν στρατηγικές προτεραιότητες και να αυξηθεί η αποδοτικότητα της παραγωγής στατιστικών. EL 12 EL