Chem-PA Βιβλίο καθηγητή. Χημεία Λυκείου. Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Chem-PA 2006. Βιβλίο καθηγητή. Χημεία Λυκείου. Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας"

Transcript

1

2

3 Chem-PA 2006 Χημεία Λυκείου Βιβλίο καθηγητή Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας

4

5 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος Προϋποθέσεις Εγκατάσταση Εκτέλεση Απεγκατάσταση ΛΥΚΕΙΟ ΤΑΞΗ Α Περιοδικός Πίνακας Οξέα Βάσεις και Δείκτες Οξέα Βάσεις Άλατα και Ηλεκτρική αγωγιμότητα Επίδραση οξέων σε μέταλλα και ανθρακικά άλατα Εξουδετέρωση ph Αραίωση διαλύματος οξέος βάσης ph Το εργαστήριο του σπιτιού μας Όξινη βροχή Δομή ατόμου (στιβάδες) Παρασκευή διαλύματος Αραίωση διαλυμάτων Ανάμειξη διαλυμάτων Νόμοι των αερίων Στοιχειομετρία Αντιδράσεις (εξουδετέρωσης διπλής, απλής αντικατάστασης) ΛΥΚΕΙΟ ΤΑΞΗ Β Μεταβολές φυσικών καταστάσεων Υγροποίηση ατμών Τάση ατμών Χημική κινητική Αποτελεσματική σύγκρουση Ταχύτητα αντίδρασης Παράγοντες Χημική ισορροπία (επίδραση συγκέντρωσης θερμοκρασίας πίεσης) Στοιχειομετρία Αντιδράσεις οργανικών ενώσεων ΛΥΚΕΙΟ ΤΑΞΗ Γ Δομή ατόμου (υποστιβάδες κβαντικοί αριθμοί ατομικά τροχιακά) Άτομο υδρογόνου Φάσμα εκπομπής Ηλεκτρονικοί τύποι κατά Lewis Μεταβολή ph διαλύματος οξέος Αραίωση Μεταβολή ph διαλύματος βάσης Αραίωση Ογκομέτρηση διαλύματος βάσης Οξυμετρία Ογκομέτρηση διαλύματος οξέος Αλκαλιμετρία ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Επιστημονικό χρονολόγιο ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

6

7 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Αγαπητοί συνάδελφοι, Στο βιβλίο που κρατάτε περιέχονται 56 ομάδες δραστηριοτήτων για τη διδασκαλία της χημείας στην Α, Β και Γ Λυκείου με τη βοήθεια του λογισμικού Chem-PA Πιστεύουμε ότι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές είναι ένα μέσο που μπορεί να βοηθήσει στην πρακτικότερη και βαθύτερη κατανόηση των νόμων και των αρχών που διέπουν τα χημικά φαινόμενα. Η προσομοίωση πραγματικών καταστάσεων και η μοντελοποίηση των φαινομένων αποτελούν δραστηριότητες χρήσιμες στη διδασκαλία, καθώς ο ηλεκτρονικός υπολογιστής εντάσσεται με γρήγορους ρυθμούς στα μέσα διδασκαλίας. Το Chem-PA 2006 είναι ένα δυναμικό λογισμικό πακέτο το οποίο περιέχει μια εκτεταμένη βάση πληροφοριών για τη χημεία (την ιστορία και τη συμβολή της στην καθημερινή ζωή), την τεχνολογία και άλλες φυσικές επιστήμες. Παρέχει τη δυνατότητα χρήσης σε προσωπικό υπολογιστή ή σε διακομιστή τοπικού δικτύου, ώστε να γίνεται ταυτόχρονη χρήση από πολλούς μαθητές ή ομάδες μαθητών, με την ανάλογη βέβαια εγκατάσταση, παρουσιάζει προσομοιώσεις πειραμάτων και ιδιαίτερα του μικρόκοσμου, που δύσκολα αποδίδεται είτε με περιγραφή είτε με χρήση εικόνων, χρησιμοποιεί βάσεις δεδομένων για την άσκηση των μαθητών σε θέματα που καθορίζει ο καθηγητής, όπου ο κάθε μαθητής ή ομάδα μαθητών εργάζεται ταυτόχρονα και ανεξάρτητα η μία από την άλλη (σε δικτυακό περιβάλλον), ελέγχεται και καθοδηγείται από το λογισμικό κατά τη διάρκεια της εργασίας, ενώ στο τέλος εκτυπώνει την εργασία της. Ακόμη, περιέχει quiz πολλαπλής επιλογής, σταυρόλεξα κ.λπ., καθώς και ένα αρκετά ενδιαφέρον «επιστημονικό» χρονολόγιο/almanac, κατάλληλο για τους μαθητές όλων των βαθμίδων, αλλά και για τους διδάσκοντες. Το λογισμικό αυτό αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο με το οποίο ο μαθητής θα κατανοήσει καλύτερα το «μάθημα», ενώ του δίνεται και η ευκαιρία να ερευνήσει, να συζητήσει και να λύσει τις προσωπικές του απορίες. Παράλληλα μπορεί να εξετάσει και άλλες πλευρές των χημικών φαινομένων. Για παράδειγμα, την επίδραση κάποιων από αυτά στην καθημερινή ζωή, τη λειτουργία των νόμων στα βιολογικά συστήματα, τα σύγχρονα οικολογικά προβλήματα, την ιστορία των ιδεών για τη φύση της ύλης και των μεταβολών της, τη ζωή και τη συμβολή των μεγάλων ανδρών και γυναικών στη διαμόρφωση της σύγχρονης αντίληψης για τον κόσμο που μας περιβάλλει. Προβληματιστήκαμε για το πώς θα μπορούσαμε να φέρουμε το μαθητή σε επαφή με τις πληροφορίες αυτές, πώς να βοηθήσουμε τον καθηγητή να χρησιμοποιήσει το λογισμικό ώστε να κάνει το μάθημα πιο ελκυστικό και να μεταδώσει με τρόπο πρακτικότερο τις ιδέες και τις πληροφορίες της χημείας, σαν απαραίτητο μέρος της σύγχρονης αντίληψης και γνώσης για το φυσικό κόσμο. Επιθυμία μας ήταν να κατανοήσει ο μαθητής έννοιες που αλλιώς δεν είναι εύκολο να αντιληφθεί με τις προσωπικές του εμπειρίες. Έτσι, λοιπόν, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε δραστηριότητες οι οποίες είναι ήδη ενταγμένες στο επίσημο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (Α.Π.Σ.). Μέσα από τις δραστηριότητες αυτές οι μαθητές θα μπορέσουν να «δουν» τα πραγματικά φαινόμενα, έστω και με ένα «προσκηνοθετημένο» τρόπο, τα οποία, στη συνέχεια, θα εξετάσουν και μέσα από αυτά θα «ανακαλύψουν» τις χημικές τάσεις και τους νόμους. Με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουν, ακόμη, να βοηθηθούν στη λύση κάποιων ασκήσεων που, έτσι κι αλλιώς, υπάρχουν στα διδακτικά τους βιβλία. Ως εκ τούτου, οι δραστηριότητες αυτές δεν βγάζουν τον καθηγητή από τη σειρά που ακολουθεί για τη διδασκαλία της διδακτέας ύλης. Αντίθετα του δίνεται η δυνατότητα να τη διδάξει σε ένα περιβάλλον ελκυστικότερο και με αποτελέσματα ουσιαστικότερα, χωρίς να απαιτείται προσαρμογή ή ιδιαίτερη προετοιμασία. Υπάρχει πάντα μέσα μας η ελπίδα ότι κάποιοι μαθητές μας θα γοητευθούν από τη χημεία και θα παρακινηθούν ώστε να τη σπουδάσουν και να συντελέσουν στην ανάπτυξή της. Οι συνάδελφοι έχουν ασφαλώς τη δυνατότητα να μην ακολουθήσουν πλήρως την πορεία που προτείνεται στις δραστηριότητες, να θέσουν ερωτήσεις που θεωρούν ότι είναι πιο διαφωτιστικές και ενδιαφέρουσες ή να δημιουργήσουν άλλες δραστηριότητες και να τις εντάξουν, με εύκολο τρόπο, στη λειτουργία του λογισμικού. Το λογισμικό αυτό αποτελεί μια καλή βάση για έναν πολύ μεγάλο αριθμό δραστηριοτήτων οι οποίες προσαρμόζονται στο προσωπικό στυλ των συναδέλφων, καθώς και στις ανάγκες και τις αναζητήσεις των μαθητών τους. 5

8 Η παρακολούθηση του μαθήματος στο εργαστήριο δεν είναι τυπική και μονότονη, αφού δεν στηρίζεται στην επιβολή της «ησυχίας» και της «τάξης». Η συνεργασία για τη διεξαγωγή πειραμάτων και η συζήτηση για την κατανόηση αυτών διατηρούν ζωντανό το ενδιαφέρον των μαθητών. Τέλος, ο χρόνος εκμάθησης του περιβάλλοντος Chem-PA 2006 μειώνεται, και αυτό διότι μέσα από τις δραστηριότητες οι μαθητές μαθαίνουν πολύ γρήγορα τη χρήση του. Μαθητές από διάφορα σχολεία υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό την εμπειρία ενός μαθήματος με τη βοήθεια του λογισμικού Chem-PA Ελπίζουμε ότι οι δραστηριότητες που έχουμε αναπτύξει θα σας βοηθήσουν να χρησιμοποιήσετε και εσείς το περιβάλλον του λογισμικού δημιουργικά. Φιλικά Αναγνωστόπουλος Παναγιώτης Λιδώρης Λουκάς 6

9 Προϋποθέσεις Για τη σωστή λειτουργία του Chem-PA 2006 θα πρέπει να είναι εγκατεστημένα στον υπολογιστή σας τα εξής: Windows 2000 ή νεότερη έκδοση Internet explorer έκδοση 5.0 ή νεότερη έκδοση MSAccess (MSOffice) έκδοση 2000 ή νεότερη έκδοση (πλήρης εγκατάσταση) Ελέγξτε τον υπολογιστή σας για τις παραπάνω προϋποθέσεις. Αν δεν είναι εγκατεστημένες, τότε θα πρέπει να το κάνετε εσείς. Απαιτούμενος χώρος στο δίσκο: για προσωπικό υπολογιστή 52 ΜΒ, για διακομιστή τοπικού δικτύου 78 ΜΒ, για χρήστη τοπικού δικτύου 4 ΜΒ. Εγκατάσταση Τοποθετήστε το δίσκο στη μονάδα CD-ROM του υπολογιστή σας. Το πρόγραμμα εγκάταστασης θα τρέξει αυτόματα και θα σας φέρει στο περιβάλλον εγκατάστασης (εναλλακτικά, ανοίξτε τα περιεχόμενα του CD-ROM και κάντε διπλό κλικ στο αρχείο setup.exe). Αν πληρούνται οι αναφερόμενες προϋποθέσεις, πατήστε «Επόμενο». Σε αυτή την καρτέλα υπάρχουν τρεις επιλογές εγκατάστασης: «Εγκατάσταση σε προσωπικό υπολογιστή», αν θέλετε το πρόγραμμα να «τρέξει» σε έναν υπολογιστή. «Εγκατάσταση σε διακομιστή τοπικού δικτύου», αν θέλετε το πρόγραμμα να «τρέξει» σε έναν υπολογιστή-διακομιστή και να παρέχεται η δυνατότητα στους χρήστες αυτού του δικτύου να «τρέξουν» το ίδιο πρόγραμμα. «Εγκατάσταση σε χρήστη τοπικού δικτύου», αν θέλετε το πρόγραμμα να «τρέξει» σε ένα χρήστη τοπικού δικτύου μέσω του διακομιστή. Αφού κάνετε κλικ στην επιθυμητή επιλογή πατήστε «Επόμενο». Από αυτή την καρτέλα θα πρέπει να πραγματοποιήσετε την εγκατάσταση δύο προγραμμάτων: Η πρώτη εγκατάσταση αφορά το Chem-PA 2006 Χημεία λυκείου. Κάντε κλικ στο κουμπί «Chem-PA 2006» και ακολουθήστε τις οδηγίες εγκατάστασης. Η διαδρομή του φακέλου, στον οποίο θα μεταφερθούν τα αρχεία του προγράμματος, είναι υποχρεωτικά η εξής: C: \Program Files\chem-PA 2006 (lyc). Η δεύτερη εγκατάσταση αφορά ένα μικρό συμπληρωματικό πρόγραμμα, το οποίο όμως είναι απαραίτητο για να τρέξει το Chem-PA Κάντε κλικ στο κουμπί «Εγκατάσταση του MicroWorlds web player» και ακολουθήστε τις οδηγίες εγκατάστασης. Για την περίπτωση εγκατάστασης σε διακομιστή απαιτούνται οι παρακάτω ενέργειες: 1. Στον υπολογιστή-διακομιστή: Αφού ολοκληρώσατε την εγκατάσταση βρείτε το φάκελο «Chem-PA 2006 (lyc)» στη διαδρομή C: \Program Files\chem-PA 2006 (lyc) και μετατρέψτε τον σε κοινόχρηστο φάκελο με πλήρη δικαιώματα για τους χρήστες (προτείνεται το δικαίωμα διαγραφής να αποτελεί εξαίρεση από τα δικαιώματα, ώστε να αποφευχθούν τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες από τους χρήστες). 2. Στον υπολογιστή-χρήστη: Αφού πραγματοποιήσατε την εγκατάσταση στο διακομιστή-χρήστη και τις ρυθμίσεις κοινού φακέλου στο διακομιστή, κάντε αντιστοίχιση του κοινού φακέλου «Chem- PA 2006 (lyc)» ως δίσκο Κ. Οι ενέργειες που πρέπει να κάνετε έχουν αναλυτικά ως εξής: Ανοίξτε το φάκελο «Θέσεις δικτύου». Κάντε διπλό κλικ στο φάκελο «Συνολικό δίκτυο». Κάντε διπλό κλικ στο φάκελο με το όνομα της ομάδας των υπολογιστών-χρηστών. Κάντε διπλό κλικ στο φάκελο με το όνομα του υπολογιστή-διακομιστή. Θα εμφανιστούν όλοι οι κοινόχρηστοι φάκελοι. 7

10 Κάντε δεξί κλικ στο φάκελο «Chem-PA 2006 (lyc)» και στην καρτέλα που θα εμφανιστεί κάντε κλικ στην «Αντιστοίχιση δίσκου δικτύου» (map network Drive). Από την αναδυόμενη λίστα με τίτλο «Μονάδα δίσκου» (Drive) επιλέξτε «Κ:» και πατήστε «Τέλος» (Finish). Με τις ενέργειες αυτές έχετε ολοκληρώσει τις ρυθμίσεις του δικτύου. Εκτέλεση Για την καλύτερη εμφάνιση των προσομοιώσεων χρησιμοποιήστε ανάλυση οθόνης 1024 x 768 pixels 1. Για την εκτέλεση του προγράμματος από προσωπικό υπολογιστή ή από το διακομιστή τοπικού δικτύου: Μετά την ολοκλήρωση της εγκατάστασης, κάντε διπλό κλικ στη συντόμευση «Chem- PA 2006 (gym)» που έχει δημιουργηθεί στην επιφάνεια εργασίας ή πατήστε: «Έναρξη» (Start), «Προγράμματα» (Programs), «Chem-PA 2006 (lyc)» και η εφαρμογή θα αρχίσει. Εναλλακτικά: Ακολουθήστε τη διαδρομή: C:\Program Files\chem-PA 2006 (lyc) και κάντε διπλό κλικ στο αρχείο chem-pa 2006.exe. 2. Για την εκτέλεση του προγράμματος από υπολογιστή-χρήστη τοπικού δικτύου: Μετά την ολοκλήρωση της εγκατάστασης και των ρυθμίσεων που αναφέρθηκαν παραπάνω, κάντε διπλό κλικ στο «Υπολογιστής μου», ακολουθήστε τη διαδρομή: Κ: \chem-pa 2006 (lyc) και κάντε διπλό κλικ στο αρχείο chem-pa 2006(users).exe. Απεγκατάσταση Για να απεγκαταστήσετε το Chem-PA 2006 πατήστε: «Έναρξη» (Start), «Πίνακας ελέγχου» (Control panel), «Εγκατάσταση-απεγκατάσταση προγραμμάτων» (Add or remove programs), επιλέξτε το «Chem-PA 2006 (lyc)» και πατήστε «Απεγκατάσταση». Στη συνέχεια, αν θέλετε να απεγκαταστήσετε και το Microworlds web player, ακολουθήστε την ίδια διαδικασία, επιλέγοντας τώρα το «Microworlds web player». 8

11 ΛΥΚΕΙΟ: ΤΑΞΗ Α Περιοδικός Πίνακας Kεφάλαιο: Περιοδικός Πίνακας Ενότητα: Κατάταξη των στοιχείων Δομή Χρησιμότητα του Περιοδικού Πίνακα Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να κατανοήσει τις έννοιες: ομάδα, περίοδος, τομέας. Να διαπιστώσει τη μεταβολή των ιδιοτήτων των στοιχείων σε μια ομάδα ή σε μια περίοδο του Πίνακα. Να αντιληφθεί τη χρησιμότητα του Πίνακα στην εξαγωγή πληροφοριών που αφορούν τις ιδιότητες των στοιχείων. Διδακτικές ώρες: 1 έως 2 ώρες ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται: 1. Ο Περιοδικός Πίνακας των στοιχείων σε δύο μορφές. 2. Σημαντικές πληροφορίες για τις ιδιότητες των στοιχείων. 9

12 3. Πλούσιο μενού με πληροφορίες για τις ιδιότητες των στοιχείων, την ταξινόμησή τους, τις μεταβολές των ιδιοτήτων τους, καθώς και στατιστικά δεδομένα που αφορούν τις βασικές κατηγοριοποιήσεις των στοιχείων, τη χώρα και το έτος ανακάλυψής των. 10

13 4. Πίνακες με δυνατότητα εκτύπωσης ή εξαγωγής τιμών σε φύλλο MsExcel για περαιτέρω επεξεργασία με τις ιδιότητες των στοιχείων, την ταξινόμησή τους και τις μεταβολές των ιδιοτήτων τους, καθώς και στατιστικά δεδομένα που αφορούν τις βασικές κατηγοριοποιήσεις των στοιχείων, τη χώρα και το έτος ανακάλυψής των. 11

14 5. Γραφήματα με τις μεταβολές των ιδιοτήτων των στοιχείων σε κάθε ομάδα ή περίοδο. 6. Στατιστικά που αφορούν τις βασικές κατηγοριοποιήσεις των στοιχείων, τη χώρα και το έτος ανακάλυψής των. Οδηγία «ειδικών εργασιών» Η εφαρμογή διαθέτει την ειδική εργασία «Συμπύκνωση και επιδιόρθωση» που κατά καιρούς πρέπει να γίνεται, ώστε να εξοικονομείται χώρος στο σκληρό δίσκο. Πατήστε λοιπόν το κουμπί «Ειδικές εργασίες» που βρίσκεται στη γραμμή μενού της εφαρμογής. Ο κωδικός πρόσβασης είναι αρχικά ο αριθμός 123 (στη συνέχεια μπορείτε να τον αλλάξετε). Πληκτρολογήστε τον και πατήστε «Είσοδος». Ακολουθήστε τις οδηγίες. 12

15 Οξέα Βάσεις και Δείκτες Kεφάλαιο: Οξέα βάσεις - άλατα Ενότητα: Δείκτες Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να κατανοήσει τις έννοιες: οξέα βάσεις, όξινος βασικός χαρακτήρας διαλύματος. Να κατανοήσει τη διαδικασία εντοπισμού του χαρακτήρα ενός διαλύματος με τη βοήθεια των δεικτών. Διδακτικές ώρες: 1/2 ώρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην προσομοίωση αυτή μπορείτε: Να δείτε τις αποχρώσεις των δεικτών: βάμμα ηλιοτροπίου και μπλε της βρωμοθυμόλης, σε όξινο, βασικό ή ουδέτερο περιβάλλον. Να εξασκηθείτε στην αναγνώριση του χαρακτήρα (όξινος, βασικός ή ουδέτερος) ενός διαλύματος, με χρήση δεικτών. ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Κάθε φορά που θέλετε να προσθέσετε από το περιεχόμενο μιας φιάλης σε μία άλλη θα πρέπει να σύρετε με το ποντίκι την πρώτη φιάλη, ώστε να ακουμπά με τη δεύτερη και από τα δεξιά της. Το κουμπί σας μεταφέρει σε επόμενη ενέργεια. Το κουμπί αρχίζει το πείραμα από την αρχή. Ακολουθήστε τις οδηγίες που εμφανίζονται κάθε φορά. Για να εκτυπώσετε «πλάνα» από την προσομοίωση κάντε δεξί κλικ στο μαύρο πλαίσιο του παραθύρου και επιλέξτε «Εκτύπωση» (Print). ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σύρετε με το ποντίκι μία προς μία τις φιάλες με τα οξέα, τις βάσεις ή το νερό, ώστε να ακουμπούν από τα δεξιά με τις άδειες φιάλες που βρίσκονται στον πάγκο. Πατήστε το κουμπί. Σύρετε με το ποντίκι τη φιάλη με το βάμμα του ηλιοτροπίου, ώστε να ακουμπά από τα δεξιά με μια φιάλη που περιέχει οξύ, βάση ή νερό. Δείτε το αποτέλεσμα και συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα: ΔΕΙΚΤΗΣ ΔΙΑΛΥΜΑ ΧΡΩΜΑ Όξινο... Βάμμα ηλιοτροπίου Βασικό... Ουδέτερο... Μπλε της βρωμοθυμόλης Όξινο... Βασικό... Ουδέτερο... Επαναλάβετε την παραπάνω διαδικασία, χρησιμοποιώντας αυτή τη φορά το δείκτη μπλε της βρωμοθυμόλης. (Για να ξεκινήσετε ένα πείραμα από την αρχή πατήστε το κουμπάκι της επανεκκίνησης.) 13

16 Αφού συμπληρώσετε τον πίνακα με τις διάφορες αποχρώσεις των δεικτών, πατήστε το κουμπί. Συμπληρώστε σύμφωνα με τις οδηγίες τον πίνακα που θα εμφανιστεί. Απάντηση: ΔΕΙΚΤΗΣ ΔΙΑΛΥΜΑ ΧΡΩΜΑ Όξινο Κόκκινο Βάμμα ηλιοτροπίου Βασικό Μπλε Ουδέτερο Μοβ Μπλε της βρωμοθυμόλης Όξινο Βασικό Ουδέτερο Κίτρινο Μπλε Γαλαζοπράσινο 14

17 Οξέα Βάσεις Άλατα και Ηλεκτρική αγωγιμότητα Kεφάλαιο: Οξέα Βάσεις Άλατα Ενότητα: Αγωγιμότητα Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να κατανοήσει την έννοια: ηλεκτρική αγωγιμότητα διαλυμάτων. Να αντιληφθεί τα αίτια που την προκαλούν, καθώς και τα αποτελέσματά της. Διδακτικές ώρες: 1/2 ώρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην προσομοίωση αυτή μπορείτε: Να δείτε τη δίοδο ή όχι του ηλεκτρικού ρεύματος από διάφορα διαλύματα ηλεκτρολυτών ή μη ηλεκτρολυτών. Να παρακολουθήσετε τα αποτελέσματα της διόδου του ηλεκτρικού ρεύματος από διαλύματα ηλεκτρολυτών. ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Το κουμπί «Επιλογές» εμφανίζει μια λίστα με διάφορα διαλύματα, για να επιλέξετε. Το κουμπί «ON» ξεκινά την παροχή ρεύματος. Το κουμπί «OFF» διακόπτει την παροχή ρεύματος. Το κουμπί «Ανανέωση» αρχίζει το πείραμα από την αρχή. Για να εκτυπώσετε «πλάνα» από την προσομοίωση κάντε δεξί κλικ στο μαύρο πλαίσιο του παραθύρου και επιλέξτε «Εκτύπωση» (Print). ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Εργασία 1 Ερώτηση Ποιο από τα υγρά της πρώτης στήλης του παρακάτω πίνακα είναι αγωγός και ποιο όχι; (Συμπληρώστε με ένα Ναι ή ένα Όχι τη στήλη Β.) Α Β Αλατόνερο Αποσταγμένο νερό Ζαχαρόνερο Χυμός λεμονιού Επιβεβαίωση της απάντησης Κάντε κλικ στο κουμπί «Επιλογές» και επιλέξτε ένα από τα προτεινόμενα υγρά. Πατήστε το κουμπί «ΟΝ» της μπαταρίας. Παρατηρήστε την ενδεικτική λυχνία της μπαταρίας, καθώς και το δοχείο που περιέχει το υγρό που επιλέξατε. Διατυπώστε τα συμπεράσματά σας. Για να επιλέξετε ένα άλλο υγρό πατήστε πρώτα «Ανανέωση» και κατόπιν «Επιλογές». Στη συνέχεια ακολουθήστε την προηγούμενη διαδικασία. 15

18 Απάντηση: Α Β Αλατόνερο Αποσταγμένο νερό Ζαχαρόνερο Χυμός λεμονιού Ναι Όχι Όχι Ναι Εργασία 2 Ερώτηση Πού οφείλεται κατά τη γνώμη σας η δυνατότητα διέλευσης ηλεκτρικού ρεύματος από ένα διάλυμα ηλεκτρολύτη και συγκεκριμένα από διάλυμα υδροχλωρίου; Απάντηση: Οφείλεται στο γεγονός ότι σε αυτά τα διαλύματα η διαλυμένη ουσία βρίσκεται υπό μορφή ιόντων, που είναι φορείς του ηλεκτρικού ρεύματος. 16

19 Επίδραση οξέων σε μέταλλα και ανθρακικά άλατα Kεφάλαιο: Οξέα Βάσεις Άλατα Ενότητα: Αντιδράσεις οξέων με μέταλλα Διάσπαση ανθρακικών αλάτων Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να κατανοήσει τη δυνατότητα επίδρασης των οξέων σε μέταλλα ή σε ανθρακικά άλατα. Να εξαγάγει συμπεράσματα για τη δραστικότητα των μετάλλων. Διδακτικές ώρες: 1/2 ώρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην προσομοίωση αυτή μπορείτε: Να δείτε την αντίδραση ή όχι μερικών μετάλλων με το HCl. Να δείτε την αντίδραση του ανθρακικού ασβεστίου (κιμωλία) με το HCl. ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Κάθε φορά που θέλετε να προσθέσετε από το περιεχόμενο μιας φιάλης σε ένα δοκιμαστικό σωλήνα θα πρέπει να σύρετε με το ποντίκι τη φιάλη, ώστε να ακουμπά με το σωλήνα και από τα δεξιά του. Το κουμπί «Ανανέωση» αρχίζει το πείραμα από την αρχή. Ακολουθήστε τις οδηγίες που εμφανίζονται κάθε φορά. Για να εκτυπώσετε «πλάνα» από την προσομοίωση κάντε δεξί κλικ στο μαύρο πλαίσιο του παραθύρου και επιλέξτε «Εκτύπωση» (Print). ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Εργασία 1 Ερώτηση Το αργίλιο (αλουμίνιο) και ο άργυρος (ασήμι) έχουν την ίδια σχεδόν εμφάνιση. Πώς μπορείτε λοιπόν να είστε σίγουροι ότι το κόσμημα που αγοράσατε είναι ασημένιο και όχι από αλουμίνιο; Επιβεβαίωση της απάντησης Σύρετε με το ποντίκι τη φιάλη με το υδροχλώριο, ώστε να ακουμπά από τα δεξιά με ένα δοκιμαστικό σωλήνα. Επαναλάβετε τη διαδικασία με έναν άλλο σωλήνα. Σύρετε με το ποντίκι ένα έλασμα αργιλίου και ένα έλασμα αργύρου και τοποθετήστε τα στους σωλήνες που περιέχουν οξύ. Παρατηρήστε αν και πού πραγματοποιείται αντίδραση. Απάντηση: Το ασήμι, ως μη δραστικό μέταλλο, δεν αντιδρά με το HCl. Εργασία 2 Ερώτηση 1 Ποιο μέταλλο από τα παρακάτω ζευγάρια είναι δραστικότερο: 17

20 Fe - Cu... Cu - Al... Al - Ag... Fe - Ag... Με ποιο κριτήριο απαντήσατε στην παραπάνω ερώτηση; Απάντηση: Fe Al Al Fe Ερώτηση 2 Ποιες από τις παρακάτω αντιδράσεις πραγματοποιούνται; 1. Χαλκός και υδροχλώριο 2. Σίδηρος και υδροχλώριο 3. Ανθρακικό ασβέστιο και υδροχλώριο... Απάντηση: Η 2 και η 3. Ερώτηση 3 Δίνονται οι αντιδράσεις: 1. Σίδηρος και υδροχλώριο Χλωριούχος σίδηρος + Α 2. Αργίλιο και υδροχλώριο Χλωριούχο αργίλιο + Α 3. Ανθρακικό ασβέστιο και υδροχλώριο Χλωριούχο ασβέστιο + νερό + Α Ποιο είναι το αέριο Α που ελευθερώνεται σε καθεμία από τις παραπάνω αντιδράσεις; Απάντηση: 1. Υδρογόνο 2. Υδρογόνο 3. Διοξείδιο του άνθρακα Επιβεβαίωση της απάντησης Σύρετε με το ποντίκι τη φιάλη με το υδροχλώριο, ώστε να ακουμπά από τα δεξιά με ένα δοκιμαστικό σωλήνα. Επαναλάβετε τη διαδικασία με όλους τους σωλήνες. Σύρετε με το ποντίκι ένα προς ένα τα μεταλλικά ελάσματα και τοποθετήστε τα στους σωλήνες που περιέχουν οξύ. Παρατηρήστε αν και πού πραγματοποιείται αντίδραση. Επαναλάβετε τη διαδικασία, αυτή τη φορά με τη φιάλη του υδροχλωρίου και το δοχείο που περιέχει κιμωλία (ανθρακικό ασβέστιο). 18

21 Εξουδετέρωση ph Kεφάλαιο: Οξέα Βάσεις Άλατα Ενότητα: Εξουδετέρωση ph Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να κατανοήσει τις έννοιες: εξουδετέρωση, ph. Να διαπιστώσει το μηχανισμό της εξουδετέρωσης, τη μεταβολή του ph κατά τη διάρκεια της εξουδετέρωσης, καθώς και τις χρωματικές αλλαγές του διαλύματος, εφόσον αυτό περιέχει δείκτη. Διδακτικές ώρες: 1 ώρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην προσομοίωση αυτή μπορείτε: Να δείτε το μηχανισμό της εξουδετέρωσης HCl από NaOH με προσομοίωση κινούμενων ιόντων: H +, Cl -, Na +, OH -. Να παρακολουθήσετε τις τιμές του ph κατά τη σταδιακή προσθήκη διαλύματος NaOH σε διάλυμα HCl πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εξουδετέρωση. Να παρακολουθήσετε τις τιμές του ph κατά τη σταδιακή προσθήκη διαλύματος HCl σε διάλυμα NaOH πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εξουδετέρωση. Να παρακολουθήσετε τις χρωματικές αλλαγές του γενικού δείκτη (universal) κατά τη σταδιακή προσθήκη διαλύματος NaOH σε διάλυμα HCl πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εξουδετέρωση. Να παρακολουθήσετε τις χρωματικές αλλαγές του δείκτη φαινολοφθαλεΐνη κατά τη σταδιακή προσθήκη διαλύματος HCl σε διάλυμα NaOH πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εξουδετέρωση. Να διακόψετε κάθε στιγμή την εξέλιξη του πειράματος και ή να συνεχίσετε από το σημείο διακοπής ή να αρχίσετε το πείραμα από την αρχή. Να παρακολουθήσετε ή όχι το μηχανισμό της εξουδετέρωσης κατά τη διάρκεια της αντίδρασης του HCl με το NaOH. ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Το κουμπί «Μηχανισμός εξουδετέρωσης» εμφανίζει ή αποκρύπτει τα ιόντα: H +, Cl -, Na +, OH -. Το κουμπί «Επιλογές» εμφανίζει τις δυνατές επιλογές για την αντίδραση εξουδετέρωσης μεταξύ HCl και NaOH (α. Περιεχόμενο προχοΐδας, β. Περιεχόμενο κωνικής, γ. Προσθήκη ή όχι δείκτη). Το κουμπί «ΟΚ» αποθηκεύει τις επιλογές σας. Το κουμπί «Έναρξη» ξεκινά τη ροή του διαλύματος από την προχοΐδα προς την κωνική. Είναι ενεργό μόνο όταν έχετε πραγματοποιήσει κάποιες επιλογές. Το κουμπί «Διακοπή» διακόπτει τη ροή του διαλύματος από την προχοΐδα προς την κωνική. Είναι ενεργό μόνο όταν το πείραμα βρίσκεται σε εξέλιξη. Το κουμπί «Συνέχεια» συνεχίζει τη ροή του διαλύματος από την προχοΐδα προς την κωνική από το σημείο διακοπής. Είναι ενεργό μόνο όταν έχει ενεργοποιηθεί η διακοπή. Το κουμπί «Ανανέωση» αρχίζει τα πάντα από την αρχή. Είναι ενεργό μόνο όταν έχει ενεργοποιηθεί η «Διακοπή». Η ρύθμιση ροής της προχοΐδας γίνεται με μετακίνηση του μεταβολέα. Ωστόσο, η δυνατότητα αυτή δεν ισχύει, όταν πλησιάζει η στιγμή της εξουδετέρωσης. Στη χρονική αυτή περίοδο ο μεταβολέας έχει την ελάχιστη τιμή. Για να εκτυπώσετε «πλάνα» από την προσομοίωση κάντε δεξί κλικ στο μαύρο πλαίσιο του παραθύρου και επιλέξτε «Εκτύπωση» (Print). 19

22 ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Εργασία 1 Ερώτηση Έστω η αντίδραση HCl + NaOH NaCl + H 2 O (εξουδετέρωση) Ποιος είναι ο μηχανισμός της αντίδρασης αυτής; (Βάλτε σε κύκλο το σωστό.) a. Ενώνεται το Na με το Cl και το Η με το ΟΗ. b. Ενώνεται το HCl με το NaOH, στη συνέχεια διασπώνται και δίνουν NaCl και H 2 O. c. Ενώνεται το ιόν Η + με το ιόν ΟΗ - και δίνουν H 2 O. d. Δεν γίνεται τίποτα, αφού βρίσκονται μέσα σε νερό. Επιβεβαίωση της απάντησης Πατήστε «Μηχανισμός εξουδετέρωσης». Παρατηρήστε προσεκτικά. Απάντηση: Η σωστή απάντηση είναι η c. Εργασία 2 Ερώτηση Α. Τι τιμή έχει το ph ενός διαλύματος οξέος; (Βάλτε σε κύκλο το σωστό.) a. <7 b. >7 c. =7 Β. Τι τιμή έχει το ph ενός διαλύματος βάσης; (Βάλτε σε κύκλο το σωστό.) a. <7 b. >7 c. =7 Επιβεβαίωση της απάντησης Πατήστε «Επιλογές». Επιλέξτε «Περιεχόμενο κωνικής φιάλης HCl» και πατήστε «ΟΚ». Δείτε την τιμή ph που δείχνει το πεχάμετρο. Πατήστε και πάλι «Επιλογές». Επιλέξτε τώρα «Περιεχόμενο κωνικής φιάλης NaOH» και πατήστε «ΟΚ». Δείτε τη νέα τιμή ph που δείχνει το πεχάμετρο. Απάντηση: Α. Η σωστή απάντηση είναι η a. Β. Η σωστή απάντηση είναι η b. 20

23 Εργασία 3 Ερώτηση Όταν σε ένα διάλυμα οξέος προσθέσουμε αργά αργά, με τη βοήθεια μιας προχοΐδας, ένα διάλυμα βάσης: Α. Τι θα συμβεί στο ph του διαλύματος του οξέος; (Βάλτε σε κύκλο το σωστό.) a. Το ph θα μεγαλώνει. b. Το ph θα μικραίνει. Β. Η όποια μεταβολή στο ph: (Βάλτε σε κύκλο το σωστό.) a. Θα είναι ανάλογη της ποσότητας του διαλύματος της βάσης που προσθέτουμε. b. Στην αρχή το ph θα μεταβάλλεται με αργό ρυθμό, στη συνέχεια θα έχει απότομη μεταβολή και προς το τέλος θα μεταβάλλεται και πάλι με αργό ρυθμό. Γ. Σε ποια περίπου τιμή ph θα έχουμε εξουδετέρωση;... Επιβεβαίωση της απάντησης Πατήστε «Επιλογές». Επιλέξτε: «Περιεχόμενο προχοΐδας NaOH», «Περιεχόμενο κωνικής φιάλης HCl» και πατήστε «ΟΚ». Πατήστε «Έναρξη». Παρακολουθήστε την εξέλιξη. Απάντηση: Α. Η σωστή απάντηση είναι η a. Β. Η σωστή απάντηση είναι η b. Γ. Στην τιμή 7. 21

24 Αραίωση διαλύματος οξέος βάσης ph Kεφάλαιο: Οξέα βάσεις - άλατα Ενότητα: ph Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να κατανοήσει τις έννοιες: αραίωση, περιεκτικότητα διαλύματος, ph. Να αντιληφθεί τη σχέση μεταξύ της περιεκτικότητας ενός διαλύματος οξέος ή βάσης και της τιμής του ph. Να διαπιστώσει τις χρωματικές αλλαγές ενός διαλύματος οξέος ή βάσης που περιέχει δείκτη, σε σχέση με τη μεταβολή της περιεκτικότητάς του. Διδακτικές ώρες: 1 ώρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην προσομοίωση αυτή μπορείτε: Να δείτε τη μεταβολή στο ph ενός διαλύματος οξέος ή ενός διαλύματος βάσης, λόγω αραίωσής του. Να δείτε τη μεταβολή στην περιεκτικότητα ενός διαλύματος οξέος ή ενός διαλύματος βάσης, λόγω αραίωσής του. Να δείτε τη χρωματική αλλαγή των δεικτών, λόγω αραίωσης ενός διαλύματος οξέος ή ενός διαλύματος βάσης. ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Για να γεμίσετε μια σφαιρική φιάλη με αποσταγμένο νερό θα πρέπει να τη σύρετε κάτω από το βρυσάκι του δοχείου με την ένδειξη «Αποσταγμένο νερό» και να κάνετε κλικ στο βρυσάκι. Κάθε φορά που θέλετε να προσθέσετε από το περιεχόμενο μιας φιάλης στο ποτήρι θα πρέπει να σύρετε με το ποντίκι την πρώτη φιάλη, ώστε να ακουμπά με το ποτήρι και από τα δεξιά του. Το κουμπί σας μεταφέρει σε επόμενη ενέργεια. Το κουμπί αρχίζει το πείραμα από την αρχή. Ακολουθήστε τις οδηγίες που εμφανίζονται κάθε φορά. Για να εκτυπώσετε «πλάνα» από την προσομοίωση κάντε δεξί κλικ στο μαύρο πλαίσιο του παραθύρου και επιλέξτε «Εκτύπωση» (Print). ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Εργασία 1 Ερώτηση Διάλυμα υδροχλωρίου έχει περιεκτικότητα 3,65 % w/v. Παίρνουμε 10 ml του διαλύματος αυτού και το αραιώνουμε, προσθέτοντας σε αυτό 90 ml νερού. Ο όγκος του (αραιωμένου) διαλύματος γίνεται 100 ml. Ποια είναι η νέα % w/v περιεκτικότητα του διαλύματος; Επιβεβαίωση της απάντησης Επιλέξτε να εργαστείτε με οξύ. Στη συνέχεια πατήστε «Επόμενο». Σύρετε με το ποντίκι τη φιάλη των 50 ml κάτω από το βρυσάκι του δοχείου με την ένδειξη «Αποσταγμένο νερό» και κάντε κλικ στο βρυσάκι. Αφού γεμίσει η φιάλη, σύρετέ την ώστε να ακουμπά με το ποτήρι και από τα δεξιά του. Επαναλάβετε τη διαδικασία, χρησιμοποιώντας αυτή τη φορά τη φιάλη των 40 ml. Δείτε την τιμή της νέας περιεκτικότητας του διαλύματος. Είναι αυτή που προβλέψατε στην απάντησή σας; 22

25 Απάντηση: Α. Μάζα καθαρού HCl στο αρχικό διάλυμα: 3,65*10/100=0,365 gr. Β. Περιεκτικότητα του νέου διαλύματος: 0,365*100/100=0,365% w/v. Εργασία 2 Ερώτηση 1 Τι θα συμβεί στην τιμή του ph ενός διαλύματος οξέος, αν αυτό αραιώνεται συνεχώς; (Βάλτε σε κύκλο το σωστό.) a. Θα μικραίνει. b. Θα μεγαλώνει. c. Θα μεγαλώνει με μέγιστη τιμή το 7. d. Θα παραμένει σταθερό, αφού κατά την αραίωση προσθέτουμε μόνο νερό. Επιβεβαίωση της απάντησης Επιλέξτε να εργαστείτε με οξύ. Στη συνέχεια πατήστε «Επόμενο». Σύρετε με το ποντίκι τη φιάλη των 50 ml κάτω από το βρυσάκι του δοχείου με την ένδειξη «Αποσταγμένο νερό» και κάντε κλικ στο βρυσάκι. Αφού γεμίσει η φιάλη, σύρετέ την ώστε να ακουμπά με το ποτήρι και από τα δεξιά του. Επαναλάβετε τη διαδικασία, χρησιμοποιώντας αυτή τη φορά τη φιάλη των 40 ml. Πραγματοποιήστε νέες αραιώσεις, ακολουθώντας τις οδηγίες που εμφανίζονται. Δείτε τον πίνακα τιμών του ph των διαλυμάτων που προέκυψαν από τις αραιώσεις. Απάντηση: Η σωστή απάντηση είναι η c. Ερώτηση 2 Τι θα συμβεί στην τιμή του ph ενός διαλύματος βάσης, αν αυτό αραιώνεται συνεχώς; (Βάλτε σε κύκλο το σωστό.) a. Θα μικραίνει. b. Θα μικραίνει με ελάχιστη τιμή το 7. c. Θα μεγαλώνει. d. Θα παραμένει σταθερό, αφού κατά την αραίωση προσθέτουμε μόνο νερό. Επιβεβαίωση της απάντησης Επιλέξτε να εργαστείτε με βάση. Στη συνέχεια πατήστε «Επόμενο». Σύρετε με το ποντίκι τη φιάλη των 50 ml κάτω από το βρυσάκι του δοχείου με την ένδειξη «Αποσταγμένο νερό» και κάντε κλικ στο βρυσάκι. Αφού γεμίσει η φιάλη, σύρετέ την ώστε να ακουμπά με το ποτήρι και από τα δεξιά του. Επαναλάβετε τη διαδικασία, χρησιμοποιώντας αυτή τη φορά τη φιάλη των 40 ml. Πραγματοποιήστε νέες αραιώσεις, ακολουθώντας τις οδηγίες που εμφανίζονται. Δείτε τον πίνακα τιμών του ph των διαλυμάτων που προέκυψαν από τις αραιώσεις. Απάντηση: Η σωστή απάντηση είναι η b. 23

26 Το εργαστήριο του σπιτιού μας Kεφάλαιο: Οξέα Βάσεις Άλατα Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να συνδέσει τις έννοιες: οξέα, βάσεις, άλατα, και τις ιδιότητές τους, με την καθημερινή ζωή. Διδακτικές ώρες: 1/2 ώρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην προσομοίωση αυτή μπορείτε να «πειραματιστείτε» με οξέα, βάσεις ή άλατα καθημερινής χρήσης. Συγκεκριμένα: Να δοκιμάσετε τη γεύση λεμονιού ή γάλακτος μαγνησίας. Να δείτε την επίδραση του λεμονιού ή του γάλακτος μαγνησίας στο χρώμα του τσαγιού. Να δείτε την επίδραση του λεμονιού ή του γάλακτος μαγνησίας στη σόδα. Να ελέγξετε την αγωγιμότητα του λεμονιού στο ηλεκτρικό ρεύμα. ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Κάθε φορά που θέλετε να προσθέσετε από το περιεχόμενο μιας φιάλης σε μία άλλη θα πρέπει να σύρετε με το ποντίκι την πρώτη φιάλη, ώστε να ακουμπά με τη δεύτερη και από τα δεξιά της. Το κουμπί σας μεταφέρει σε επόμενη ενέργεια. Το κουμπί αρχίζει το πείραμα από την αρχή. Ακολουθήστε τις οδηγίες που εμφανίζονται κάθε φορά. Για να εκτυπώσετε «πλάνα» από την προσομοίωση κάντε δεξί κλικ στο μαύρο πλαίσιο του παραθύρου και επιλέξτε «Εκτύπωση» (Print). ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ερώτηση Ας υποθέσουμε ότι είσαστε στο σπίτι σας και πίνετε τσάι. Ξαφνικά ακούτε τη μητέρα σας να έχει αγανακτήσει, γιατί ξεθώριασαν οι ετικέτες σε δύο ίδια μπουκαλάκια, που το ένα περιέχει λεμόνι και το άλλο γάλα μαγνησίας, και δεν μπορεί πλέον να τα ξεχωρίσει. Μήπως μπορείτε να τη βοηθήσετε; Με ποιον τρόπο; Επιβεβαίωση της απάντησης Σύρετε με το ποντίκι δύο άδεια ποτήρια στον πάγκο και γεμίστε τα με τσάι (σύρετε με το ποντίκι την τσαγιέρα, ώστε να ακουμπά με κάθε ποτήρι από τα δεξιά του). Ρίξτε λίγο χυμό λεμονιού στο ένα ποτήρι και λίγο γάλα μαγνησίας στο άλλο (σύρετε με το ποντίκι τη φιάλη με το χυμό του λεμονιού, ώστε να ακουμπά από τα δεξιά του ενός ποτηριού που περιέχει τσάι, και στη συνέχεια επαναλάβετε τη διαδικασία χρησιμοποιώντας αυτή τη φορά το γάλα μαγνησίας και το άλλο ποτήρι). Δείτε τη χρωματική αλλαγή. Είναι αυτή που προβλέψατε στην απάντησή σας; 24

27 Όξινη βροχή Kεφάλαιο: Οξέα Βάσεις Άλατα Ενότητα: Όξινη βροχή Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να κατανοήσει τα αίτια που δημιουργούν την όξινη βροχή. Να διαπιστώσει τις επιπτώσεις της στο περιβάλλον. Να γνωρίσει τα μέτρα για την αποφυγή του φαινομένου ή και την επαναφορά κατεστραμμένων περιοχών στη φυσιολογική τους κατάσταση. Διδακτικές ώρες: 1 ώρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Παρουσίαση του φαινομένου της όξινης βροχής. Δημιουργία Μεταφορά Απόθεση Μέτρα αποφυγής. Περιλαμβάνει animation για την εξήγηση του φαινομένου και εικόνες από την πραγματικότητα. 25

28 Δομή ατόμου (στιβάδες) Kεφάλαιο: Ηλεκτρονική δομή των ατόμων Ενότητα: Κατανομή ηλεκτρονίων σε στιβάδες Περιοδικός Πίνακας Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να κατανοήσει τις αρχές βάσει των οποίων κατανέμονται τα ηλεκτρόνια σε στιβάδες. Να αντιληφθεί τη σχέση ανάμεσα στον ατομικό αριθμό των στοιχείων και στη θέσης που έχουν στον Περιοδικό Πίνακα. Διδακτικές ώρες: 1 ώρα ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Σε αυτή την εφαρμογή ένας ή περισσότεροι μαθητές μπορούν να εργαστούν στα παρακάτω θέματα: Κατανομή ηλεκτρονίων σε στιβάδες. Σχέση του ατομικού αριθμού και της θέσης στον Περιοδικό Πίνακα. Εύρεση της θέσης των στοιχείων στον Περιοδικό Πίνακα. Κάθε μαθητής εισέρχεται με το δικό του κωδικό εισόδου, καθορισμένο από τον καθηγητή ο οποίος επίσης έχει το δικό του κωδικό. Η εφαρμογή «τρέχει» σε ατομικό Η/Υ ή σε δίκτυο, προκειμένου να χρησιμοποιείται ταυτοχρόνως από πολλούς μαθητές. ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ Αν η χρήση γίνεται από ένα μαθητή σε ατομικό Η/Υ, τότε στην πρώτη χρήση θα πρέπει να γίνουν οι παρακάτω ενέργειες: Κάντε κλικ στην επιλογή «Για το διδάσκοντα», πληκτρολογήστε ως κωδικό εισόδου του διδάσκοντα τον αριθμό 123 και πατήστε «Είσοδος». Κάντε κλικ στην επιλογή «Εισαγωγή - διόρθωση - διαγραφή στοιχείων μαθητή». Συμπληρώστε όλα τα στοιχεία (επώνυμο, όνομα, τάξη, τμήμα), καθώς και τον κωδικό εισόδου του μαθητή. Στη συνέχεια πατήστε «Ενημέρωση αρχείου μαθητή». Είστε πλέον έτοιμοι. Σημειώστε και φυλάξτε τον κωδικό μαθητή που πληκτρολογήσατε προηγουμένως. Αυτός θα είναι ο δικός σας κωδικός εισόδου. Αφού ολοκληρώσετε τις παραπάνω ενέργειες, πατήστε «Κλείσιμο» και ακόμη μια φορά «Κλείσιμο», προκειμένου να βγείτε από την καρτέλα του διδάσκοντα και να βρεθείτε στο αρχικό μενού. 1. Εργασίες μαθητή Κάντε κλικ στην επιλογή «Για το μαθητή». Πληκτρολογήστε τον κωδικό εισόδου που σας έχει δώσει ο καθηγητής, ή εκείνον που εσείς καταχωρίσατε, και πατήστε «Είσοδος». Θα βρεθείτε στο μενού εργασιών του μαθητή με τα παρακάτω θέματα: Συμπλήρωση στιβάδων. Εύρεση της θέσης στον Περιοδικό Πίνακα. Για τα θέματα αυτά υπάρχουν διάφορες επιλογές. Για παράδειγμα, έστω ότι θέλουμε να συμπληρώσουμε τις στιβάδες κάποιου στοιχείου με βάση: α. το όνομα του στοιχείου, β. τον ατομικό του αριθμό, γ. τη θέση του στον Περιοδικό Πίνακα. Δοκιμάστε κάνοντας κλικ στην επιλογή «Από τον ατομικό αριθμό». Στο πλαίσιο διαλόγου που θα εμφανιστεί θα πρέπει να επιλέξετε μία τιμή ατομικού αριθμού. Αφού την επιλέξετε, πατήστε «ΟΚ». Θα βρεθείτε στην καρτέλα με την εργασία για τη συμπλήρωση των στιβάδων του συγκεκριμένου στοιχείου. 26

29 Προσοχή! Συμβουλευτείτε την οδηγία που εμφανίζεται στο επάνω μέρος της καρτέλας και όταν ολοκληρώσετε την εργασία, πατήστε οπωσδήποτε «Έλεγχος». Εργαστείτε με τον ίδιο τρόπο και για τα άλλα δύο θέματα. 2. Εκθέσεις Εκτυπώσεις εργασιών μαθητή Κάντε κλικ στη συγκεκριμένη επιλογή. Πληκτρολογήστε τον κωδικό και πατήστε «Είσοδος». Θα βρεθείτε στην καρτέλα με δύο επιλογές (2 θέματα). Κάνοντας κλικ σε οποιαδήποτε από αυτές, θα ανοίξει η αντίστοιχη έκθεση που περιέχει τις εργασίες που πραγματοποιήσατε. Στις εκθέσεις αυτές υπάρχει η δυνατότητα εκτύπωσης, αλλά και εξαγωγής των περιεχομένων της σε αρχείο MSWord ή σε MSExcel, για περαιτέρω επεξεργασία. ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑ Κάντε κλικ στην επιλογή «Για το διδάσκοντα», πληκτρολογήστε ως κωδικό εισόδου του διδάσκοντα τον αριθμό 123 και πατήστε «Είσοδος». Στη συνέχεια, όπως θα διαπιστώσετε, μπορείτε να αλλάξετε τον κωδικό σας. Σημειώστε και φυλάξτε το νέο κωδικό, σε περίπτωση που τον ξεχάσετε. Βρισκόσαστε πλέον στην καρτέλα του διδάσκοντα με τις παρακάτω επιλογές: 1. Ενέργειες 1.1 Αλλαγή κωδικού εισόδου καθηγητή Εργαστείτε σύμφωνα με την υπόδειξη. 1.2 Εισαγωγή διόρθωση διαγραφή στοιχείων μαθητή Κάντε κλικ στην επιλογή «Εισαγωγή διόρθωση διαγραφή στοιχείων μαθητών». Συμπληρώστε όλα τα στοιχεία (επώνυμο, όνομα, τάξη, τμήμα), καθώς και τον κωδικό εισόδου του μαθητή. Στη συνέχεια πατήστε οπωσδήποτε «Ενημέρωση αρχείου μαθητή». Η διαδικασία αυτή πρέπει να επαναληφθεί για όλους ή για όσους μαθητές επιθυμείτε. Ύστερα από αυτή την ενέργεια οι μαθητές είναι έτοιμοι να εργαστούν. Σε περίπτωση που έχετε ενημερώσει μερικώς τα στοιχεία του μαθητή και δεν μπορείτε να συνεχίσετε, πατήστε «Αναίρεση εγγραφής». Για να διαγράψετε ένα μαθητή και όλες τις εργασίες του (αρχείο μαθητή) επιλέξτε το μαθητή αυτόν, κάνοντας κλικ στο επώνυμό του, ώστε το τοξάκι που βρίσκεται αριστερά να δείχνει το συγκεκριμένο μαθητή, και πατήστε «Διαγραφή εγγραφής». Τέλος μπορείτε, όποτε θέλετε, να τροποποιήσετε τα στοιχεία ή τον κωδικό εισόδου του μαθητή. 1.3 Διαγραφή εργασιών μαθητών Με την επιλογή αυτή μπορείτε να διαγράψετε μία ή περισσότερες εργασίες ενός ή περισσότερων μαθητών, χωρίς όμως να διαγραφούν τα στοιχεία του μαθητή. Έτσι, το αρχείο των συγκεκριμένων μαθητών παραμένει για μελλοντική χρήση. Η σκοπιμότητα αυτής της επιλογής είναι για την περίπτωση που θέλετε κάποιοι μαθητές να επαναλάβουν τις εργασίες τους. Για την εκτέλεση αυτής της ενέργειας συμβουλευτείτε τις οδηγίες που δίνονται στη σχετική καρτέλα. 2. Εκθέσεις Εκτυπώσεις 2.1 Στοιχεία μαθητών Με την επιλογή αυτή μπορείτε να εκτυπώσετε τα στοιχεία των μαθητών σας, ανά τάξη και τμήμα, και να δώσετε έτσι σε κάθε μαθητή τον κωδικό εισόδου του. 27

30 2.2 Εκθέσεις Εκτυπώσεις εργασιών μαθητών Με την επιλογή αυτή μπορείτε να εμφανίσετε και να εκτυπώσετε τις εργασίες των μαθητών σας ανά θέμα, τάξη, τμήμα κ.λπ. Συμβουλευτείτε τις οδηγίες που δίνονται στη σχετική καρτέλα. 2.3 Ενσωματωμένες (έτοιμες) εκθέσεις εκτυπώσεις Με την επιλογή αυτή μπορείτε να εκτυπώσετε έτοιμες τις εργασίες όλων των θεμάτων που παρέχει η εφαρμογή. Οδηγία «ειδικών εργασιών» Η εφαρμογή διαθέτει την ειδική εργασία «Συμπύκνωση και επιδιόρθωση» που πρέπει κατά καιρούς να γίνεται, ώστε να εξοικονομείται χώρος στο σκληρό δίσκο. Πατήστε λοιπόν το κουμπί «Ειδικές εργασίες» που βρίσκεται στη γραμμή μενού της εφαρμογής. Ο κωδικός πρόσβασης είναι αρχικά ο αριθμός 123 (στη συνέχεια μπορείτε να τον αλλάξετε). Πληκτρολογήστε τον και πατήστε «Είσοδος». Ακολουθήστε τις οδηγίες. 28

31 Παρασκευή διαλύματος Kεφάλαιο: Διαλύματα Στοιχειομετρία Ενότητα: Περιεκτικότητες διαλυμάτων Διαλυτότητα Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να κατανοήσει τις έννοιες: διάλυμα, διαλύτης, διαλυμένη ουσία, διαλυτότητα. Να αντιληφθεί τη διαδικασία παρασκευής διαλύματος ορισμένης περιεκτικότητας, από διάλυση στερεής ουσίας σε υγρό διαλύτη, καθώς και τη διαδικασία μέτρησης μάζας όγκου, και να υπολογίσει την περιεκτικότητα ενός διαλύματος σε όλες τις εκφράσεις της. Διδακτικές ώρες: 1 ώρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην προσομοίωση αυτή μπορείτε να παρασκευάσετε διάφορα διαλύματα και να υπολογίσετε την περιεκτικότητά τους πρόκειται για προσομοίωση εργαστηρίου (εργαστηριακός πάγκος, φιάλες, σκεύη κ.λπ.). ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Α. ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥ ΟΓΚΟΥ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ - ΓΕΜΙΣΜΑ ΠΟΤΗΡΙΟΥ 1. Με το ποντίκι σύρετε το ποτήρι, τον ογκομετρικό κύλινδρο και τον υδροβολέα πάνω στον πάγκο του εργαστηρίου. 2. Πλησιάστε τον υδροβολέα, ώστε να ακουμπά στον κύλινδρο, και επιλέξτε τον όγκο του νερού που θέλετε (< 100 ml), σύροντας το δρομέα του επιλογέα μέχρι τον επιθυμητό όγκο. 3. Πατήστε το κουμπί «Γέμισμα κυλίνδρου». 4. Πλησιάστε τον κύλινδρο, ώστε να ακουμπά στο ποτήρι, και πατήστε το κουμπί «Γέμισμα ποτηριού». Μην ξεχνάτε ότι ο κύλινδρος είναι των 100 ml. Αν θέλετε μεγαλύτερο όγκο νερού, αδειάστε πρώτα τον κύλινδρο στο ποτήρι και ξαναγεμίστε τον με τον υπόλοιπο όγκο που θέλετε. Β. ΖΥΓΙΣΗ ΣΤΕΡΕΗΣ ΟΥΣΙΑΣ 1. Με το ποντίκι σύρετε το πιατάκι πάνω στον ηλεκτρονικό ζυγό. 2. Επιλέξτε την ποσότητα της ουσίας που θέλετε να ζυγίσετε (< 50 gr), σύροντας το δρομέα του επιλογέα μέχρι την επιθυμητή ποσότητα. 3. Με το ποντίκι σύρετε μία από τις διαθέσιμες στερεές ουσίες πάνω από το πιατάκι. 4. Η ζύγιση θα αρχίσει αυτόματα και θα σταματήσει, μόλις φθάσει στην επιλεγμένη ποσότητα. Αν θέλετε ποσότητα μεγαλύτερη των 50 gr, αδειάστε το πιατάκι στο ποτήρι, ζυγίστε εκ νέου την υπόλοιπη ποσότητα κ.λπ. Γ. ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΤΗΣ ΣΤΕΡΕΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΣΤΟ ΝΕΡΟ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ 1. Με το ποντίκι σύρετε προσεκτικά το γεμάτο πιατάκι πάνω από το άνοιγμα του ποτηριού. Η ουσία θα χυθεί μέσα στο ποτήρι. 2. Στη συνέχεια σύρετε τη μαύρη γυάλινη ράβδο μέσα στο ποτήρι. Αρχίζει η ανάδευση. Όταν τελειώσει, το διάλυμα θα είναι έτοιμο. 3. Πατήστε το κουμπί «Αποτέλεσμα», για να δείτε την περιεκτικότητα του διαλύματος που παρασκευάσατε. Δ. ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ 1. Αν για οποιοδήποτε λόγο δεν θέλετε πλέον τις ποσότητες που ζυγίσατε ή τους όγκους που μετρήσατε, σύρετε με το ποντίκι το πιατάκι, το ποτήρι ή τον κύλινδρο 29

32 μέχρι το νεροχύτη και περιμένετε έως ότου αδειάσει και ξεπλυθεί. Μετρήστε εκ νέου τις ποσότητες που τελικά επιθυμείτε. 2. Για να επαναλάβετε το πείραμα πατήστε το κουμπί «Ακύρωση πειράματος» και στη συνέχεια το κουμπί «Ανανέωση». Ε. ΕΚΤΥΠΩΣΗ Για να εκτυπώσετε «πλάνα» από την προσομοίωση κάντε δεξί κλικ στο μαύρο πλαίσιο του παραθύρου και επιλέξτε «Εκτύπωση» (Print). ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Για τις παρακάτω εργασίες δίνονται: Οι σχετικές μοριακές μάζες (M r ):M r(nacl) =58,5, M r(naoh) =40, M r(ζάχαρηs) =342. Οι διαλυτότητες σε gr/100gr νερού και σε θερμοκρασία «εργαστηρίου»: NaCl 36, NaOH 100, ζάχαρη 204. ΕΡΓΑΣΙΑ 1 α) Υπολογίστε την % w/v, την % w/w και τη molarity ενός διαλύματος που προκύπτει από τη διάλυση 15 gr NaCl σε 150 ml νερού. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: % w/v, % w/w, M β) Παρασκευάστε το διάλυμα και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: % w/v: 15*100/150=10% w/v ΕΡΓΑΣΙΑ 2 % w/w: μάζα νερού: 150*1=150 gr, μάζα διαλύματος: =165 gr w/w: 15*100/165=9,1% w/w molarity: mol NaCl 15/58,5=0,26 molarity: 0,26*1.000/150=1,7 Μ α) Υπολογίστε την % w/v, την % w/w και τη molarity ενός διαλύματος που προκύπτει από τη διάλυση 30 gr NaΟΗ σε 250 ml νερό. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: % w/v, % w/w, M β) Παρασκευάστε το διάλυμα και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: % w/v: 30*100/250=12% w/v % w/w: μάζα νερού: 250*1=250 gr, μάζα διαλύματος: =280 gr w/w: 30*100/280=10,7% w/w molarity: mol NaOH 30/40=0,75 molarity: 0,75*1.000/250=3 Μ 30

33 ΕΡΓΑΣΙΑ 3 α) Υπολογίστε την % w/v, την % w/w και τη molarity ενός διαλύματος που προκύπτει από τη διάλυση 40 gr ζάχαρης σε 300 ml νερό. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: % w/v, % w/w, M β) Παρασκευάστε το διάλυμα και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: % w/v: 40*100/300=13,3% w/v ΕΡΓΑΣΙΑ 4 % w/w: μάζα νερού: 300*1=300 gr, μάζα διαλύματος: =340 gr w/w: 40*100/340=11,8% w/w molarity: mol ζάχαρης 40/342=0,12 molarity: 0,12*1.000/300=0,4 Μ α) Υπολογίστε πόσα gr NaCl πρέπει να διαλύσουμε σε 200 ml νερό, για να προκύψει διάλυμα 30% w/v. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: gr β) Παρασκευάστε το διάλυμα και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: 30*200/100=60 gr ΕΡΓΑΣΙΑ 5 α) Υπολογίστε πόσα mol ζάχαρης πρέπει να διαλύσουμε σε 200 ml νερό, για να προκύψει διάλυμα 30% w/w. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: gr, mol β) Παρασκευάστε το διάλυμα και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: Μάζα νερού=200*1=200 gr, έστω μάζα ζάχαρης=χ, τότε (χ+200)*30=χ*100 ή χ=85,7 gr mol ζάχαρης=85,7/342=0,25. ΕΡΓΑΣΙΑ 6 α) Υπολογίστε πόσα gr NaOH πρέπει να διαλύσουμε σε 200 ml νερό, για να προκύψει διάλυμα 0,5 Μ. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: gr β) Παρασκευάστε το διάλυμα και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: mol NaOH=0,5*200/1.000=0,1 μάζα NaOH=0,1*40=4 gr 31

34 ΕΡΓΑΣΙΑ 7 α) Υπολογίστε ποια είναι η μέγιστη ποσότητα NaΟΗ σε gr που μπορούμε να διαλύσουμε σε 150 ml νερό. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: gr β) Παρασκευάστε το διάλυμα και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε δύο φορές τα αποτελέσματά σας: τη φορά μία βάζοντας την ποσότητα του NaOH που υπολογίσατε και την άλλη βάζοντας λίγο μεγαλύτερη ποσότητα. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: μάζα νερού=150*1=150 gr μάζα NaOH=150*100/100=150 gr ΕΡΓΑΣΙΑ 8 α) Υπολογίστε τη molarity ενός διαλύματος που προκύπτει από τη διάλυση 80 gr ζάχαρης σε 250 ml νερό. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Μ β) Παρασκευάστε το διάλυμα και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: mol ζάχαρης=80/342=0,23 molarity=0,23*1.000/250=0,9 Μ 32

35 Αραίωση διαλυμάτων Kεφάλαιο: Διαλύματα Στοιχειομετρία Ενότητα: Αραίωση διαλυμάτων Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να κατανοήσει τις έννοιες: διάλυμα, διαλύτης, διαλυμένη ουσία. Να διαπιστώσει τη διαδικασία αραίωσης ενός διαλύματος και να υπολογίσει την περιεκτικότητα (ποσότητα) αρχικού και τελικού διαλύματος και διαλύτη. Διδακτικές ώρες: 1 ώρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην προσομοίωση αυτή μπορείτε να αραιώσετε διάφορα διαλύματα και να υπολογίσετε την περιεκτικότητα του τελικού διαλύματος πρόκειται για προσομοίωση εργαστηρίου (εργαστηριακός πάγκος, φιάλες, σκεύη κ.λπ.). ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Α. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΣΚΕΥΗ - ΟΥΣΙΕΣ Σιφώνια: α. των 10 ml, β. των 50 ml, γ. των 100 ml Ελαστικό αναρρόφησης Ποτήρι 500 ml Φιάλες: α. νερού, β. πυκνού διαλύματος θειικού οξέος, γ. πυκνού διαλύματος νιτρικού οξέος, δ. πυκνού διαλύματος καυστικού νατρίου Β. ΟΔΗΓΙΕΣ Οι μετακινήσεις όλων των αντικειμένων γίνονται με το ποντίκι. Όλες οι εργασίες γίνονται υποχρεωτικά πάνω στον πάγκο. Για να κάνετε λήψη από κάποια φιάλη θα πρέπει: 1. Να μετακινήσετε τη φιάλη στον πάγκο. Θα ενεργοποιηθεί το αντίστοιχο κουμπί (πάνω δεξιά) «Άνοιγμα φιάλης». Πατήστε το για να ανοίξει η φιάλη. 2. Να μετακινήσετε το κατάλληλο σιφώνιο μέσα στην ανοικτή φιάλη και στη συνέχεια να μετακινήσετε προσεκτικά το ελαστικό αναρρόφησης στο πάνω μέρος του σιφωνίου. Γίνεται η λήψη. 3. Να αδειάσετε το γεμάτο σιφώνιο, μετακινώντας το πάνω από το ποτήρι. Αν για οποιοδήποτε λόγο (λάθος κ.λπ.) δεν θέλετε να χρησιμοποιήσετε την ποσότητα που έχει το σιφώνιο ή το ποτήρι, μπορείτε να το αδειάσετε στο νεροχύτη, χωρίς όμως να χρειαστεί να ακυρώσετε το πείραμα και να αρχίσετε από την αρχή. Για να αδειάσετε το σιφώνιο ή το ποτήρι, θα πρέπει να το σύρετε με το ποντίκι στο νεροχύτη. Δεν μπορείτε να μετακινείτε τις φιάλες όταν είναι ανοικτές. Αν θέλετε οπωσδήποτε να τη μετακινήσετε, θα πρέπει πρώτα να τοποθετήσετε το πώμα της. Δεν μπορείτε να τοποθετήσετε στα ντουλάπια σκεύη που δεν έχουν πλυθεί. Για να πλύνετε κάποιο σκεύος θα πρέπει να το σύρετε με το ποντίκι στο νεροχύτη. Δεν μπορείτε να αναμείξετε στο ίδιο ποτήρι διαλύματα διαφορετικών ουσιών. Το πείραμα αφορά την αραίωση και όχι την ανάμειξη διαλυμάτων. Δεν μπορείτε να ξεκινήσετε την αραίωση,τοποθετώντας στο ποτήρι πρώτα το πυκνό διάλυμα και στη συνέχεια το νερό. Κάτι τέτοιο θα ήταν επικίνδυνο. Ξεκινήστε τοποθετώντας πρώτα το νερό. Για να εκτελέσετε ένα νέο πείραμα πατήστε «Ακύρωση πειράματος» και «Ανανέωση». 33

36 Γ. ΕΚΤΥΠΩΣΗ Για να εκτυπώσετε «πλάνα» από την προσομοίωση κάντε δεξί κλικ στο μαύρο πλαίσιο του παραθύρου και επιλέξτε «Εκτύπωση» (Print). ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Για τους παρακάτω υπολογισμούς δίνονται: Οι σχετικές μοριακές μάζες (M r ):M r (H 2 SO 4 )=98, M r (ΗΝΟ 3 )=63, M r (ΝaΟΗ)=40. ΕΡΓΑΣΙΑ 1 α) Υπολογίστε την % w/v και τη molarity ενός διαλύματος που προκύπτει από την αραίωση 70 ml διαλύματος H 2 SO 4 98% w/v με 150 ml νερού. β) Επαναλάβετε την αραίωση και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: μάζα H 2 SO 4 =98*70/100=68,6 gr mol H 2 SO 4 =68,6/98=0,7 ΕΡΓΑΣΙΑ 2 όγκος νέου διαλύματος=70+150=220 ml w/v=68,6*100/220=31% molarity=0,7*1.000/220=3,18 M α) Υπολογίστε πόσα ml νερού πρέπει να προσθέσουμε σε 250 ml διαλύματος ΗΝΟ 3 63% w/v, για να προκύψει διάλυμα 5 Μ. β) Επαναλάβετε την αραίωση και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: Μάζα HNO 3 =63*250/100=157,5 gr mol HNO 3 =157,5/63=2,5 ΕΡΓΑΣΙΑ 3 Έστω χ ml ο όγκος του νερού. Τότε όγκος νέου διαλύματος=χ+250 και 5(χ+250)=1.000*2,5 ή χ=250 ml. α) Υπολογίστε πόσα ml διαλύματος ΝaΟΗ 80% w/v πρέπει να χρησιμοποιηθούν, ώστε, αφού αναμειχθούν με 300 ml νερού, να προκύψει διάλυμα 8 Μ. β) Επαναλάβετε την αραίωση και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: Έστω χ ml ο όγκος του διαλύματος του NaOH. μάζα NaOH=80*χ/100=0,8χ gr mol NaOH=0,8χ/40=0,02χ όγκος νέου διαλύματος=χ+300 και 8(χ+300)=1.000*0,02χ ή χ=200 ml 34

37 Ανάμειξη διαλυμάτων Kεφάλαιο: Διαλύματα Στοιχειομετρία Ενότητα: Ανάμειξη διαλυμάτων Διδακτικοί στόχοι: Ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή ώστε: Να κατανοήσει τις έννοιες: διάλυμα, διαλύτης, διαλυμένη ουσία. Να διαπιστώσει τη διαδικασία ανάμειξης διαλυμάτων και να υπολογίσει την περιεκτικότητα (ποσότητα) αρχικού και τελικού διαλύματος και διαλύτη. Διδακτικές ώρες: 1 ώρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην προσομοίωση αυτή μπορείτε να αναμείξετε διαλύματα διαφορετικής περιεκτικότητας και να υπολογίσετε την περιεκτικότητα του τελικού διαλύματος πρόκειται για προσομοίωση εργαστηρίου (εργαστηριακός πάγκος, φιάλες, σκεύη κ.λπ.). ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Α. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΣΚΕΥΗ - ΟΥΣΙΕΣ Σιφώνια: α. των 10 ml, β. των 50 ml, γ. των 100 ml Ελαστικό αναρρόφησης Ποτήρι 500 ml Φιάλες: α. νερού, β. διαλύματος HCl 6 M, γ. διαλύματος HCl 14 M Β. ΟΔΗΓΙΕΣ Οι μετακινήσεις όλων των αντικειμένων γίνονται με το ποντίκι. Όλες οι εργασίες γίνονται υποχρεωτικά πάνω στον πάγκο. Για να κάνετε λήψη από κάποια φιάλη θα πρέπει: 1. Να μετακινήσετε τη φιάλη στον πάγκο. Θα ενεργοποιηθεί το αντίστοιχο κουμπί (πάνω δεξιά) «Άνοιγμα φιάλης». Πατήστε το για να ανοίξει η φιάλη. 2. Να μετακινήσετε το κατάλληλο σιφώνιο μέσα στην ανοικτή φιάλη και στη συνέχεια να μετακινήσετε προσεκτικά το ελαστικό αναρρόφησης στο πάνω μέρος του σιφωνίου. Γίνεται η λήψη. 3. Να αδειάσετε το γεμάτο σιφώνιο, μετακινώντας το πάνω από το ποτήρι. Αν για οποιοδήποτε λόγο (λάθος κ.λπ.) δεν θέλετε να χρησιμοποιήσετε την ποσότητα που έχει το σιφώνιο ή το ποτήρι, μπορείτε να το αδειάσετε στο νεροχύτη, χωρίς όμως να χρειαστεί να ακυρώσετε το πείραμα και να αρχίσετε από την αρχή. Για να αδειάσετε το σιφώνιο ή το ποτήρι θα πρέπει να το σύρετε με το ποντίκι στο νεροχύτη. Δεν μπορείτε να μετακινείτε τις φιάλες όταν είναι ανοικτές. Αν θέλετε οπωσδήποτε να τη μετακινήσετε, θα πρέπει πρώτα να τοποθετήσετε το πώμα της. Δεν μπορείτε να τοποθετήσετε στα ντουλάπια σκεύη που δεν έχουν πλυθεί. Για να πλύνετε κάποιο σκεύος θα πρέπει να το σύρετε με το ποντίκι στο νεροχύτη. Για να εκτελέσετε ένα νέο πείραμα πατήστε «Ακύρωση πειράματος» και «Ανανέωση». Γ. ΕΚΤΥΠΩΣΗ Για να εκτυπώσετε «πλάνα» από την προσομοίωση κάντε δεξί κλικ στο μαύρο πλαίσιο του παραθύρου και επιλέξτε «Εκτύπωση» (Print). 35

38 ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Για τους παρακάτω υπολογισμούς δίνονται: Σχετική μοριακή μάζα M r (HCl)=36,5 Πυκνότητα διαλύματος HCl 6 Μ ρ 1 =1,1 gr/ml Πυκνότητα διαλύματος HCl 14 Μ ρ 2= 1,2 gr/ml ΕΡΓΑΣΙΑ 1 α) Υπολογίστε την % w/v, την % w/w και τη molarity ενός διαλύματος που προκύπτει από την ανάμειξη 100 ml διαλύματος HCl 6 Μ με 200 ml διαλύματος HCl 14 Μ και από την αραίωση του διαλύματος που προκύπτει με 100 ml νερού. β) Επαναλάβετε την ανάμειξη και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: Διάλυμα1: mol HCl=6*100/1.000=0,6 μάζα HCl=0,6*36,5=21,9 gr ΕΡΓΑΣΙΑ 2 μάζα διαλύματος1=100*1,1=110 gr Διάλυμα2: mol HCl=14*200/1000=2,8 μάζα HCl=2,8*36,5=102,2 gr μάζα διαλύματος2=200*1,2=240 gr Τελικό διάλυμα: Μάζα τελικού διαλύματος= =450 gr w/v=(21,9+102,2)*100/( )=31% w/w=(21,9+102,2)*100/450=27% molarity=(0,6+2,8)*1.000/( )=8,5 Μ α) Υπολογίστε πόσα ml διαλύματος HCl 6 Μ πρέπει να αναμειχθούν με 200 ml διαλύματος HCl 14 Μ, για να προκύψει διάλυμα 10 Μ. Πόση θα είναι η % w/v και η % w/w περιεκτικότητα του τελικού διαλύματος; β) Επαναλάβετε την ανάμειξη και στο «εργαστήριο», προκειμένου να επιβεβαιώσετε τα αποτελέσματά σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναφέρονται στην αρχή. Απάντηση: Διάλυμα1: Έστω χ ml διαλύματος, τότε mol HCl=0,006*χ. μάζα HCl=0,006*χ*36,5=0,219*χ gr μάζα διαλύματος1=1,1*χ gr Διάλυμα2: mol HCl=14*200/1000=2,8 μάζα HCl=2,8*36,5=102,2 gr μάζα διαλύματος2=200*1,2=240 gr Τελικό διάλυμα: Μάζα τελικού διαλύματος=(1,1*χ+240) gr (0,006*χ+2,8)*1.000=(χ+200)*10 ή χ=200 ml w/v=(0,219*χ+102,2)*100/(χ+200)=36,5% w/w=(0,219*χ+102,2)*100/(1,1χ+240)=31% 36

Chem-PA 2006. Βιβλίο μαθητή. Χημεία Γυμνασίου. Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας

Chem-PA 2006. Βιβλίο μαθητή. Χημεία Γυμνασίου. Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας Chem-PA 2006 Χημεία Γυμνασίου Βιβλίο μαθητή Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος................................................ 5 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΤΑΞΗ Β Στοιχεία Χημικές ενώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Chem-PA 2006. Βιβλίο μαθητή. Χημεία Γυμνασίου. Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας

Chem-PA 2006. Βιβλίο μαθητή. Χημεία Γυμνασίου. Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας Chem-PA 2006 Χημεία Γυμνασίου Βιβλίο μαθητή Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος................................................ 5 ΛΥΚΕΙΟ ΤΑΞΗ Α Περιοδικός Πίνακας.....................................

Διαβάστε περισσότερα

Chem-PA 2006. Χημεία Λυκείου. Oδηγός εγκατάστασης & χρήσης του λογισμικού

Chem-PA 2006. Χημεία Λυκείου. Oδηγός εγκατάστασης & χρήσης του λογισμικού Chem-PA 2006 Χημεία Λυκείου Oδηγός εγκατάστασης & χρήσης του λογισμικού Οδηγός εγκατάστασης του λογισμικού Προϋποθέσεις Για τη σωστή λειτουργία του Chem-PA 2006 θα πρέπει να είναι εγκατεστημένα στον υπολογιστή

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιορισμός της διαλυτότητας στο νερό στερεών ουσιών - Φύλλο εργασίας

Προσδιορισμός της διαλυτότητας στο νερό στερεών ουσιών - Φύλλο εργασίας Προσδιορισμός της διαλυτότητας στο νερό στερεών ουσιών - Φύλλο εργασίας Γνωστικό αντικείμενο: Τάξη Διδακτική ενότητα Απαιτούμενος χρόνος Διαλυτότητα ουσιών σε υγρούς διαλύτες B Γυμνασίου Ενότητα 2: ΑΠΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιότητες των οξέων. Δραστηριότητα 1 η. Φύλλο εργασίας:

Ιδιότητες των οξέων. Δραστηριότητα 1 η. Φύλλο εργασίας: Φύλλο εργασίας: Ιδιότητες των οξέων Δραστηριότητα 1 η Α. Σε ένα ποτήρι υπάρχει ζωμός από κόκκινο λάχανο (το οποίο έχει χρώμα ιώδες). Αν ρίξουμε σε αυτό λίγο χυμό λεμονιού ή λίγο ξύδι, τι θα παρατηρήσουμε;

Διαβάστε περισσότερα

Συγκέντρωση διαλύματος, Αραίωση και Ανάμειξη διαλυμάτων. Φύλλο εργασίας

Συγκέντρωση διαλύματος, Αραίωση και Ανάμειξη διαλυμάτων. Φύλλο εργασίας Συγκέντρωση διαλύματος, Αραίωση και Ανάμειξη διαλυμάτων Φύλλο εργασίας ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1. Θέλουμε να παρασκευάσουμε διάλυμα NaCl 2Μ όγκου 1L. Προτείνατε έναν τρόπο εργασίας και τα βήματα που θα ακολουθήσετε

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IrYdium»

ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IrYdium» ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IrYdium» Η εκκίνηση του Εικονικού εργαστηρίου Χημείας «IrYdium Chemistry Lab» έκδοση v.1.6.4. γίνεται με διπλό κλικ στο αρχείο «VLabGR.exe». Κατόπιν επιλέγετε το

Διαβάστε περισσότερα

ph< 8,2 : άχρωμη ph> 10 : ροζ-κόκκινη

ph< 8,2 : άχρωμη ph> 10 : ροζ-κόκκινη ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΣΥΡΟΥ για το EUSO 2016 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ - ΧΗΜΕΙΑ Μαθητές: Σχολείο 1. 2. 3. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΟΞΕΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2. ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Β. Εξήγησε με λίγα λόγια τις προβλέψεις σου:...

Β. Εξήγησε με λίγα λόγια τις προβλέψεις σου:... ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΗ - ΟΞΥΜΕΤΡΙΑ ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IRYDIUM» 1 Ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ pη ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ NaCl ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΗ ΙΣΟΔΥΝΑΜΩΝ ΠΟΣΟΤΗΤΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ονόματα διαγωνιζομένων: 1) 2) 3) Σχολείο: Όνομα Υπεύθυνου Καθηγητή: 1 η ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Α. Ίσως έχεις παρατηρήσει ότι το λεμόνι, το ξίδι, τα πορτοκάλια έχουν χαρακτηριστική γεύση. Ποια πιστεύεις ότι είναι αυτή;

Α. Ίσως έχεις παρατηρήσει ότι το λεμόνι, το ξίδι, τα πορτοκάλια έχουν χαρακτηριστική γεύση. Ποια πιστεύεις ότι είναι αυτή; ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ PH ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «Ο ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ» 1 Ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΞΙΝΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ- ΒΑΣΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ 1.1 ΣΤΟΧΟΙ 1. Να διαπιστώσουν οι μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός EUSO

Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός EUSO 2014 Ε.Κ.Φ.Ε. Καστοριάς Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός EUSO 2014-2015 ΟΜΑΔΑ : 1] 2] 3] Γενικό Λύκειο Άργους Ορεστικού. 6 - Δεκ. - 1014 Χημεία ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Το εργαστήριο είναι χώρος για σοβαρή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΕ Τρικάλων. Πειραματική Δοκιμασία στη Χημεία. Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός. Τρίκαλα, Σάββατο, 8 Δεκεμβρίου 2012

ΕΚΦΕ Τρικάλων. Πειραματική Δοκιμασία στη Χημεία. Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός. Τρίκαλα, Σάββατο, 8 Δεκεμβρίου 2012 1 Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός 11η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2013 11Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2013 ΕΚΦΕ Τρικάλων Πειραματική Δοκιμασία στη Χημεία Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός Τρίκαλα,

Διαβάστε περισσότερα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Μάθημα 6 6.1. SOS: Τι ονομάζεται διάλυμα, Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων καθαρών ουσιών. Παράδειγμα: Ο ατμοσφαιρικός αέρας

Διαβάστε περισσότερα

6 Δεκεμβρίου 2014 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

6 Δεκεμβρίου 2014 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ: ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2015 ΧHMEIA 6 Δεκεμβρίου 2014 ΛΥΚΕΙΟ :.... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2.. 3.. ΜΟΝΑΔΕΣ: Σόδα πλυσίματος: ένα χρήσιμο εργαλείο Το ανθρακικό νάτριο (Na 2 CO 3 ) είναι γνωστό ως σόδα πλυσίματος.

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στις ιδιότητες οξέων και βάσεων

Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στις ιδιότητες οξέων και βάσεων ΕΚΦΕ Δωδεκανήσου Γυμνάσιο Ιαλυσού Τάξη Γ Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στις ιδιότητες οξέων και βάσεων Β.Βελεχέρης ΕΚΦΕ Δωδεκανήσου Γυμνάσιο Ιαλυσού Τάξη Γ Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στις ιδιότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2018 ΧΗΜΕΙΑ. 9 - Δεκεμβρίου

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2018 ΧΗΜΕΙΑ. 9 - Δεκεμβρίου 1 ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2018 ΧΗΜΕΙΑ 9 - Δεκεμβρίου - 2017 2 ΕΚΦΕ ΑΛΙΜΟΥ ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2018 Εξεταζόμενο μάθημα: ΧΗΜΕΙΑ ΟΜΑΔΑ..... 1 η Δραστηριότητα Παρασκευή δυο υδατικών διαλυμάτων ΝaCl με

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Α: (μονάδες 4) Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. Ερώτηση 1

ΜΕΡΟΣ Α: (μονάδες 4) Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. Ερώτηση 1 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA (20/100) ΤΑΞΗ: Γ Γυμνασίου ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/6/2015 ΧΡΟΝΟΣ: 2 Ώρες (Χημεία + Βιολογία) ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ Αριθμητικά:.

Διαβάστε περισσότερα

14 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ και ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη XHMEIA 05 Δεκεμβρίου 2015

14 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ και ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη XHMEIA 05 Δεκεμβρίου 2015 14 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ και ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη XHMEIA 05 Δεκεμβρίου 2015 Μαθητές Σχολείο 1. 2. 3. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΑΡΑΙΩΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΙΜΟΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

3. Όταν χλωριούχο νάτριο πυρωθεί στο λύχνο Bunsen, η φλόγα θα πάρει χρώμα: Α. Κόκκινο Β. Κίτρινο Γ. Μπλε Δ. Πράσινο Ε. Ιώδες

3. Όταν χλωριούχο νάτριο πυρωθεί στο λύχνο Bunsen, η φλόγα θα πάρει χρώμα: Α. Κόκκινο Β. Κίτρινο Γ. Μπλε Δ. Πράσινο Ε. Ιώδες Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από οκτώ (8) σελίδες Ερωτήσεις 1-22: Για κάθε μια από τις ερωτήσεις που ακολουθούν δίνονται πέντε πιθανές απαντήσεις. Να επιλέξετε την ορθή απάντηση. Για κάθε ερώτηση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΥΠΠΕΘ (με Αρ. Πρωτ. 150022/Δ2/15-9-2016) Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 1. 1.1 Γνωριμία με το εργαστήριο του Χημικού Από τον εργαστηριακό οδηγό να χρησιμοποιηθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ 16η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2018 ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΝΕΑΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ - ΟΜΟΝΟΙΑΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΟΝΟΜΑΤΑ ΔΙΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1) 2) 3) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Chem-PA 2006. Βιβλίο καθηγητή. Χημεία Γυμνασίου. Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας

Chem-PA 2006. Βιβλίο καθηγητή. Χημεία Γυμνασίου. Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας Chem-PA 2006 Χημεία Γυμνασίου Βιβλίο καθηγητή Εγχειρίδιο χρήσης & φύλλα εργασίας Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος................................................ 5 Προϋποθέσεις Εγκατάσταση Εκτέλεση Απεγκατάσταση...............

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IrYdium» Η εκκίνηση του Εικονικού εργαστηρίου Χηµείας «IrYdium Chemistry Lab» γίνεται µε διπλό κλικ στο αρχείο «VLab.exe». Κατόπιν επιλέγετε το µενού Αρχείο > Άνοιγµα

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιορισμός της άγνωστης συγκέντρωσης διαλύματος NaOH με τη βοήθεια προχοΐδας και οξέος γνωστής συγκέντρωσης (οξυμετρία)

Προσδιορισμός της άγνωστης συγκέντρωσης διαλύματος NaOH με τη βοήθεια προχοΐδας και οξέος γνωστής συγκέντρωσης (οξυμετρία) ΔΙΔΑΚΤΙΚO ΣΕΝΑΡΙO ΣΤΟ «IRYDIUM CHEMISTRY LAB» ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΗ - ΟΞΥΜΕΤΡΙΑ ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IRYDIUM» 1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ 1.1. ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Προσδιορισμός της

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΣΕ ΚΡΑΣΙ (ΛΕΥΚΟ)

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΣΕ ΚΡΑΣΙ (ΛΕΥΚΟ) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - «ΠΑΝΕΚΦE» email:panekfe@yahoo.gr www.ekfe.gr ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑ ΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2010 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

Κοινές ιδιότητες των υδατικών διαλυμάτων των οξέων. Μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις που η όξινη (ξινή) γεύση των οξέων γίνεται αντιληπτή.

Κοινές ιδιότητες των υδατικών διαλυμάτων των οξέων. Μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις που η όξινη (ξινή) γεύση των οξέων γίνεται αντιληπτή. 1.1 Ιδιότητες των οξέων Κοινές ιδιότητες των υδατικών διαλυμάτων των οξέων. 1. Τα διαλύματα των οξέων έχουν όξινη γεύση. Μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις που η όξινη (ξινή) γεύση των οξέων γίνεται αντιληπτή.

Διαβάστε περισσότερα

Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ. Χημεία. Εργαστηριακή άσκηση ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ

Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ. Χημεία. Εργαστηριακή άσκηση ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ ΑΕΝ / ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ Χημεία Εργαστηριακή άσκηση ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ 2 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΟΥ 1 ΤΙΤΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Προσδιορισμός περιεκτικότητας άγνωστου

Διαβάστε περισσότερα

Όγδοη Διάλεξη Οξέα - Βάσεις - Άλατα

Όγδοη Διάλεξη Οξέα - Βάσεις - Άλατα Όγδοη Διάλεξη Οξέα - Βάσεις - Άλατα Οξέα Είναι οι χημικές ενώσεις οι οποίες όταν διαλυθούν στο νερό, ελευθερώνουν κατιόντα υδρογόνου (Η + ) Ιδιότητες Οξέων 1. Έχουν όξινη γεύση. 2. Επιδρούν με τον ίδιο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΧΡΟΝΟΣ: 2 Ώρες (Χημεία + Βιολογία)

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΧΡΟΝΟΣ: 2 Ώρες (Χημεία + Βιολογία) ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2012-2013 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA (20/100) ΤΑΞΗ: Γ Γυμνασίου ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:12 /6/2013 ΧΡΟΝΟΣ: 2 Ώρες (Χημεία + Βιολογία) ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ Αριθμητικά:.

Διαβάστε περισσότερα

1.1 ΤΑ ΟΞΕΑ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός

1.1 ΤΑ ΟΞΕΑ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός 1.1 ΤΑ ΟΞΕΑ Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός Σκοπός του μαθήματος: Να διαπιστώνουμε τον όξινο χαρακτήρα σε προϊόντα καθημερινής χρήσης Να ορίζουμε τα οξέα κατά τον Arrhenius

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές των οξέων, βάσεων και αλάτων στην καθημερινή ζωή

Εφαρμογές των οξέων, βάσεων και αλάτων στην καθημερινή ζωή Εφαρμογές των οξέων, βάσεων και αλάτων στην καθημερινή ζωή 1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ 1.1 Τίτλος διδακτικού σεναρίου Εφαρμογή της εξουδετέρωσης στην οξυμέτρηση ελαιολάδου. 1.2 Εμπλεκόμενες γνωστικές

Διαβάστε περισσότερα

Xημεία β γυμνασίου. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Xημεία β γυμνασίου. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Xημεία β γυμνασίου Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Ένα υγρό βρέθηκε με τη βοήθεια του ζυγού ότι έχει μάζα 22g και με τη βοήθεια ογκομετρικού κυλίνδρου ότι έχει όγκο 20 ml. Η πυκνότητά του είναι: α. 1,1

Διαβάστε περισσότερα

Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από οκτώ (8) σελίδες

Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από οκτώ (8) σελίδες Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από οκτώ (8) σελίδες Ερωτήσεις 1-25: Για κάθε μια από τις ερωτήσεις που ακολουθούν δίνονται πέντε πιθανές απαντήσεις. Να επιλέξετε την ορθή απάντηση. Για κάθε ερώτηση

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ - ΠΛΑΤΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-2014 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ (ΒΙΟΛΟΓΙΑ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 4/6/2014 ΒΑΘΜΟΣ ΒΑΘΜΟΣ:... ΤΑΞΗ: Γ Αριθμητικά.. ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες Ολογράφως:...

Διαβάστε περισσότερα

Στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Χημείας Θετικής κατεύθυνσης Γ' Λυκείου προβλέπεται η διδασκαλία του μαθήματος «Ογκομέτρηση, Οξυμετρία Αλκαλιμετρία».

Στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Χημείας Θετικής κατεύθυνσης Γ' Λυκείου προβλέπεται η διδασκαλία του μαθήματος «Ογκομέτρηση, Οξυμετρία Αλκαλιμετρία». ΔΙΔΑΚΤΙΚO ΣΕΝΑΡΙO ΣΤΟ «IRYDIUM CHEMISTRY LAB» ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΗ - ΑΛΚΑΛΙΜΕΤΡΙΑ ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «IRYDIUM» 1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ 1.1. ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Προσδιορισμός

Διαβάστε περισσότερα

Συζητείστε και περιγράψτε την πορεία ενός πειράµατος για να ελέγξετε αν οι προβλέψεις σας είναι σωστές:

Συζητείστε και περιγράψτε την πορεία ενός πειράµατος για να ελέγξετε αν οι προβλέψεις σας είναι σωστές: Η Εξουδετέρωση: 1 ο φύλλο εργασίας Όνοµα:..Τµήµα.. Στόχοι: Να διαπιστώνετε τον όξινο ή βασικό χαρακτήρα ενός διαλύµατος κατά την ανάµιξη δ/τος οξέος µε δ/µα βάσης χρησιµοποιώντας δείκτη και πεχάµετρο.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ Α. ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΣΕ ΥΔΑΤΙΚO ΔΙΑΛΥΜΑ Λίγα λόγια πριν από το πείραμα. Η σόδα περιέχει διαλυμένο αέριο διοξείδιο του άνθρακα το οποίο προστίθεται κατά την

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη περιγραφή του πειράματος. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος

Σύντομη περιγραφή του πειράματος. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Σύντομη περιγραφή του πειράματος Υπολογισμός της περιεκτικότητας σε οξικό οξύ, του ξυδιού του εμπορίου με τη μέθοδο της ογκομέτρησης που καλείται αλκαλιμετρία. Χρησιμοποιείται δείκτης φαινολοφθαλεΐνης

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΣΟΛΕΑΣ Σχολική χρονιά

ΛΥΚΕΙΟ ΣΟΛΕΑΣ Σχολική χρονιά ΛΥΚΕΙΟ ΣΟΛΕΑΣ Σχολική χρονιά 008-009 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 009 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ (επιλογής) ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: Δευτέρα, 1/6/009 ΧΡΟΝΟΣ:,5 ώρες ΒΑΘΜΟΣ Αριθμητικώς: Ολογράφως: Υπογραφή: Ονοματεπώνυμο:

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕΑ, ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΑΤΑ. ΜΑΘΗΜΑ 1 o : Γενικά για τα οξέα- Ιδιότητες - είκτες ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΟΞΕΑ, ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΑΤΑ. ΜΑΘΗΜΑ 1 o : Γενικά για τα οξέα- Ιδιότητες - είκτες ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΞΕΑ, ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΑΤΑ 1.1 Τα οξέα ΜΑΘΗΜΑ 1 o : Γενικά για τα οξέα Ιδιότητες είκτες ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ 1. Ποιες χηµικές ενώσεις ονοµάζονται οξέα; Με ποιόν χηµικό τύπο παριστάνουµε γενικά τα οξέα; Οξέα είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΧHMEIA. 7 Δεκεμβρίου 2013 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΧHMEIA. 7 Δεκεμβρίου 2013 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ: ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΧHMEIA 7 Δεκεμβρίου 2013 ΛΥΚΕΙΟ :.... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2.. 3.. ΜΟΝΑΔΕΣ: 1 η δραστηριότητα Οι σκόνες μιλούνε. Στη δραστηριότητα αυτή θα ταυτοποιήσετε καθεμία από τις πέντε

Διαβάστε περισσότερα

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ XHMEIAΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:. ΑΡ:...

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ XHMEIAΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:. ΑΡ:... ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ XHMEIAΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 05 /06 /15 ΔΙΑΡΚΕΙΑ : Χημεία Βιολογία 2 ώρες ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:. ΑΡ:...

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2016

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2016 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2015-2016 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία:06 / 06 / 2016 ΙΟΥΝΙΟΣ 2016 ΤΑΞΗ Γ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ :. ΤΜΗΜΑ:.. ΑΡ. : ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ( ΧΗΜΕΙΑ- ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη περιγραφή του πειράματος

Σύντομη περιγραφή του πειράματος Σύντομη περιγραφή του πειράματος Παρασκευή διαλυμάτων ορισμένης περιεκτικότητας και συγκέντρωσης, καθώς επίσης και παρασκευή διαλυμάτων συγκεκριμένης συγκέντρωσης από διαλύματα μεγαλύτερης συγκέντρωσης

Διαβάστε περισσότερα

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟ Όξινος χαρακτήρας των καρβοξυλικών οξέων. 1 ο ΓΕΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΤΜΗΜΑ Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ 1 2 3 4 5 Αυτή την εργαστηριακή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ 60 λεπτά. ΟΛΕΣ πένα με μπλε ή μαύρο μελάνι. οκτώ (8) σελίδες,

ΟΔΗΓΙΕΣ 60 λεπτά. ΟΛΕΣ πένα με μπλε ή μαύρο μελάνι. οκτώ (8) σελίδες, ΟΔΗΓΙΕΣ Η εξέταση έχει διάρκεια 60 λεπτά. Δεν επιτρέπεται να εγκαταλείψετε την αίθουσα εξέτασης πριν περάσει μισή ώρα από την ώρα έναρξης. Όλες α ερωτήσεις (σύνολο 40) είναι ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2013-14 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΤΑΞΗ :Γ ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ ΒΑΘΜΟΣ:.. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 04/06/14 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ΩΡΕΣ (Βιολογία Χημεία) Αριθμός σελίδων γραπτού:7

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΧΗΜΕΙΑ. 5 - Δεκεμβρίου Ερρίκος Γιακουμάκης

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΧΗΜΕΙΑ. 5 - Δεκεμβρίου Ερρίκος Γιακουμάκης ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΧΗΜΕΙΑ 5 - Δεκεμβρίου - 2015 Ερρίκος Γιακουμάκης 1 ΕΚΦΕ ΑΛΙΜΟΥ ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 Εξεταζόμενο μάθημα: ΧΗΜΕΙΑ ΟΜΑΔΑ...... Εισαγωγικό σημείωμα Θεωρία Brőnsted- Lowry

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Γενική Χημεία Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Γραφείο Κ2.125, τηλ.: 28210-37772 e-mail:nikosxek@gmail.com Περιεχόμενα Διαλύματα Γραμμομοριακή

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. + SO 4 Βάσεις είναι οι ενώσεις που όταν διαλύονται σε νερό δίνουν ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ). NaOH Na

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. + SO 4 Βάσεις είναι οι ενώσεις που όταν διαλύονται σε νερό δίνουν ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ). NaOH Na ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΟΞΕΩΝ Αλλάζουν το χρώμα των δεικτών. Αντιδρούν με μέταλλα και παράγουν αέριο υδρογόνο (δες απλή αντικατάσταση) Αντιδρούν με ανθρακικά άλατα και παράγουν αέριο CO2. Έχουν όξινη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ 05 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015 (Διάρκεια εξέτασης 60 min) ΘΕΜΑ: Σειρά δραστικότητας μετάλλων ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ:. ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1).. 2)... 3).. ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ (Μolarity)

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ (Μolarity) ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ (Μolarity) ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1. Σημειώστε με Σωστό ή Λάθος. i) Η συγκέντρωση ενός διαλύματος είναι ίδια για ολόκληρο το διάλυμα ή για ένα μέρος αυτού. ii) Σε 50 ml διαλύματος

Διαβάστε περισσότερα

Εικονικό εργαστήριο Χηµείας: IrYdium Chemistry Lab. Οδηγίες χρήσης

Εικονικό εργαστήριο Χηµείας: IrYdium Chemistry Lab. Οδηγίες χρήσης . Οδηγίες χρήσης Η εκκίνηση του Εικονικού εργαστηρίου Χηµείας «IrYdium Chemistry Lab» γίνεται µε διπλό κλικ στο αρχείο «VLab.exe». Κατόπιν επιλέγετε το µενού Αρχείο > Άνοιγµα εργασίας και από τη λίστα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Α : Ερωτήσεις 1-6 Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις 1-6. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες.

ΜΕΡΟΣ Α : Ερωτήσεις 1-6 Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις 1-6. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες. ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2008-2009 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ: Β ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες και 30 λεπτά Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 2ο Ποιες είναι οι ιδιότητες των μετάλλων; Ποιο μέρος του περιοδικού πίνακα καταλαμβάνουν τα μέταλλα; Σχολικό βιβλίο

ΘΕΜΑ 2ο Ποιες είναι οι ιδιότητες των μετάλλων; Ποιο μέρος του περιοδικού πίνακα καταλαμβάνουν τα μέταλλα; Σχολικό βιβλίο ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 19/11/2017 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 ο Ποια είναι η μορφή του σύγχρονου περιοδικού πίνακα; Τι ονομάζουμε ομάδα και τι περίοδο

Διαβάστε περισσότερα

... Κατά τη διάλυση του υδροξειδίου του νατρίου στο νερό σχηματίζονται ιόντα σύμφωνα με το σχήμα της αντίδρασης :

... Κατά τη διάλυση του υδροξειδίου του νατρίου στο νερό σχηματίζονται ιόντα σύμφωνα με το σχήμα της αντίδρασης : Διαγώνισμα στο μάθημα της Χημείας της Γ / Γυμνασίου Οξέα Βάσεις Εξουδετέρωση 1.1 Να κυκλώσετε από τους παρακάτω τύπους τα οξέα και στη συνέχεια να τα ονομάσετε: HNO 3 NH 3 HCl Ca(OH) 2 BaCl 2 H 2 O KOH...

Διαβάστε περισσότερα

1. Παρατήρηση βρασμού του νερού μέσω των αισθητήρων.

1. Παρατήρηση βρασμού του νερού μέσω των αισθητήρων. Εισηγητές, οι συνεργάτες του ΕΚΦΕ : Γαβρίλης Ηλίας, Χημικός Βράκα Ελένη, Φυσικός Α. ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΕΠΙΔΕΙΞΗΣ 1. Παρατήρηση βρασμού του νερού μέσω των αισθητήρων. 2. Σύσταση του ατμοσφαιρικού αέρα Σκοπός Να

Διαβάστε περισσότερα

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Υπολογισμός της περιεκτικότητας του ξιδιού σε οξικό οξύ με την κλασική μέθοδο. ΣΧΟΛΕΙΟ 1 ο ΓΕΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΤΜΗΜΑ Γ θετ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Στα πλαίσια ενός σχολικού Project θέλουμε να ερευνήσουμε την δυνατότητα αξιοποίησης αυτών των νερών στην καλλιέργεια ορισμένων ειδών.

Στα πλαίσια ενός σχολικού Project θέλουμε να ερευνήσουμε την δυνατότητα αξιοποίησης αυτών των νερών στην καλλιέργεια ορισμένων ειδών. European Union Science Olympiad - EUSO 2012 10η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών- EUSO 2012 Τοπικός Διαγωνισμός Νομού Μαγνησίας 26-11-2011 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Σχολείο: Ονομ/υμα:

Διαβάστε περισσότερα

FeCl 3(aq) + 6NH 4 SCN (aq) (NH 4 ) 3 [Fe(SCN) 6 ] (aq) +3NH 4 Cl (aq) (1) ή FeCl 4

FeCl 3(aq) + 6NH 4 SCN (aq) (NH 4 ) 3 [Fe(SCN) 6 ] (aq) +3NH 4 Cl (aq) (1) ή FeCl 4 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΧΗΜΕΙΑ» για τους ΦΟΙΤΗΤΕΣ του ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Οι διδάσκοντες Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

Παράδειγµα κριτηρίου σύντοµης διάρκειας

Παράδειγµα κριτηρίου σύντοµης διάρκειας 3.9. Κριτήρια αξιολόγησης Παράδειγµα κριτηρίου σύντοµης διάρκειας ΟΜΑ Α Α Αντικείµενο εξέτασης: Οξέα - βάσεις (ιδιότητες - ονοµατολογία) Στοιχεία µαθητή: Επώνυµο:... Όνοµα:... Τάξη:... Τµήµα:...Μάθηµα:...

Διαβάστε περισσότερα

Στην περσινή χρονιά έμαθες ότι η Χημεία έχει τη δική της γλώσσα! Στη γλώσσα της Χημείας:

Στην περσινή χρονιά έμαθες ότι η Χημεία έχει τη δική της γλώσσα! Στη γλώσσα της Χημείας: 12 Κεφάλαιο 1ο 1.2 ΟΞΕΑ ΚΑΤΑ ARRHENIUS Που οφείλεται ο όξινος χαρακτήρας; Στην περσινή χρονιά έμαθες ότι η Χημεία έχει τη δική της γλώσσα! Στη γλώσσα της Χημείας: Τα γράμματα είναι τα σύμβολα των χημικών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2009 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2009 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2009 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑ 1. 2. 3. Μαθητές: Σχολείο ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ - ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ 1. Χρησιμοποιούμενα όργανα Προχοϊδα: Μετράει

Διαβάστε περισσότερα

Οξέα Βάσεις και ιοντική ισορροπία. Σύνθεση και προσδιορισµός του ph διαλυµάτων αλάτων. Απαιτούµενος χρόνος 2 διδακτικές ώρες Ηµεροµηνία...

Οξέα Βάσεις και ιοντική ισορροπία. Σύνθεση και προσδιορισµός του ph διαλυµάτων αλάτων. Απαιτούµενος χρόνος 2 διδακτικές ώρες Ηµεροµηνία... Σύνθεση και προσδιορισµός του ph διαλυµάτων αλάτων Φύλλο εργασίας Τάξη Γ Λυκείου Ονοµατεπώνυµο Μάθηµα Γνωστικό αντικείµενο ιδακτική ενότητα Χηµεία Οξέα Βάσεις και ιοντική ισορροπία Σύνθεση και προσδιορισµός

Διαβάστε περισσότερα

Συγκέντρωση διαλύματος

Συγκέντρωση διαλύματος Συγκέντρωση διαλύματος 22-1. SOS Ερώτηση: τι ονομάζουμε μοριακότητα κατ όγκο ή Molarity (Μολάριτι); Η μοριακότητα κατ' όγκο ή συγκέντρωση ή Molarity, εκφράζει τα mol διαλυμένης ουσίας που περιέχονται σε

Διαβάστε περισσότερα

στις Φυσικές Επιστήμες Ονοματεπώνυμα:

στις Φυσικές Επιστήμες Ονοματεπώνυμα: 2 ος Εργαστηριακός Διαγωνισμός των Γυμνασίων ΕΚΦΕ Ν.Ιωνίας στις Φυσικές Επιστήμες Σχολείο: Γυμνάσιο Ονοματεπώνυμα: 1 2 3 1 3 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Πείραμα 1 ο : Α. Θεωρητικό μέρος Το κιτρικό οξύ

Διαβάστε περισσότερα

Διαγώνισμα Χημείας Α Λυκείου Οξέα Βάσεις Αλατα, και Χημικές αντιδράσεις. Θέμα 1 ο...

Διαγώνισμα Χημείας Α Λυκείου Οξέα Βάσεις Αλατα, και Χημικές αντιδράσεις. Θέμα 1 ο... Διαγώνισμα Χημείας Α Λυκείου Οξέα Βάσεις Αλατα, και Χημικές αντιδράσεις. Θέμα 1 ο.... Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σε καθεμία από τις επόμενες ερωτήσεις, 1.1. Από τις ενώσεις: HCl, H 2 O, NH 3, H 2 SO

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ. Ονοματεπώνυμο μαθητών

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ. Ονοματεπώνυμο μαθητών ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ονοματεπώνυμο μαθητών Σχολείο α. β. γ. «Μελέτη της οξύτητας του χώματος και τρόποι ρύθμισής της» Το έδαφος έχει ph από 4 έως 8. Τα ασβεστολιθικά εδάφη έχουν ph μεγαλύτερο

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΗΣ ΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ MultiLog

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΗΣ ΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ MultiLog ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΗΣ ΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ MultiLog Αντωνίου Κωνσταντίνος ΠΕ04-02 (χημικός) ΓΕ.Λ Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων. Το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΞΙΔΙΟΥ ΣΕ ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ ΜΙΝΟΠΕΤΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΥΣΙΚΟΣ - Ρ/Η ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΕΦΕ 2 ου ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017

1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017 1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2017 Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017 Διαγωνισμός στη Χημεία (Διάρκεια 1 ώρα) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΩΝ 1)... ΣΧΟΛΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

1 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ

1 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ 1 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΗΛΙΑΣ ΝΟΛΗΣ-ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ 2012 Διαλύματα Διάλυμα ονομάζεται κάθε ομογενές μείγμα δύο ή περισσοτέρων συστατικών. Κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / A ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 16 / 02 / 2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / A ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 16 / 02 / 2014 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / A ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 16 / 02 / 2014 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α.1 έως Α.5 να γράψετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση δίπλα στον αριθμό της ερώτησης.

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις Λύσεις σε Θέματα από την Τράπεζα Θεμάτων. Μάθημα: Χημεία Α Λυκείου

Απαντήσεις Λύσεις σε Θέματα από την Τράπεζα Θεμάτων. Μάθημα: Χημεία Α Λυκείου Απαντήσεις Λύσεις σε Θέματα από την Τράπεζα Θεμάτων Μάθημα: Χημεία Α Λυκείου Στο παρών παρουσιάζουμε απαντήσεις σε επιλεγμένα Θέματα της Τράπεζας θεμάτων. Το αρχείο αυτό τις επόμενες ημέρες σταδιακά θα

Διαβάστε περισσότερα

Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Σχολική χρονιά: Μάθημα: Χημεία Όνομα μαθητή/τριας: Ημερομηνία:

Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Σχολική χρονιά: Μάθημα: Χημεία Όνομα μαθητή/τριας: Ημερομηνία: Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Σχολική χρονιά: 202-203 Μάθημα: Χημεία Τάξη Γ Όνομα μαθητή/τριας: Ημερομηνία: ) Να γράψετε τι ονομάζεται όξινος χαρακτήρας. Να αναφέρεται τρεις κοινές ιδιότητες των οξέων. 2) Να

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 28 Μαΐου 2013 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜO:...

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 28 Μαΐου 2013 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜO:... ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΛΟΥΡΙΩΤΙΣΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2012-2013 Βαθμός:... Ολογράφως:... Υπογραφή:... ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 28 Μαΐου 2013 ΤΑΞΗ: A ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΡΟΝΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΑΝΕΚΦE ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 16 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών EUSO 2018 Τοπικός Διαγωνισμός Καρδίτσας Ε.Κ.Φ.Ε. Καρδίτσας ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Εύρεση ph διαλυμάτων με χρήση δεικτών, πεχαμετρικού χάρτου, πεχαμέτρου και αισθητήρα ph Multilog, (όπου υπάρχει)

Εύρεση ph διαλυμάτων με χρήση δεικτών, πεχαμετρικού χάρτου, πεχαμέτρου και αισθητήρα ph Multilog, (όπου υπάρχει) 1 Εργαστηριακή Διδασκαλία των Φυσικών εργασιών στα Γενικά Λύκεια Περίοδος 2006 2007 Χημεία Α Λυκείου Ενδεικτική προσέγγιση της εργαστηριακή δραστηριότητας : Εύρεση ph διαλυμάτων με χρήση δεικτών, πεχαμετρικού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΜΑΘΗΜΑ : Η/Υ I (ενότητα WINDOWS) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ : ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ, Καθηγητής ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ : ΘΕΑΝΩ ΧΑΤΖΙΔΑΚΗ, Εργαστηριακό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΘΕΜΑ 1ο Για τις παρακάτω ερωτήσεις Α1-Α3 να μεταφέρετε στο φύλλο απαντήσεων τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα μόνο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ Παράγοντες που επηρεάζουν την θέση της χημικής ισορροπίας 4 η εργαστηριακή άσκηση

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ Παράγοντες που επηρεάζουν την θέση της χημικής ισορροπίας 4 η εργαστηριακή άσκηση ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ 4 η εργαστηριακή άσκηση Διδακτικοί στόχοι 1. Να διαπιστώσεις την επίδραση της μεταβολής της συγκέντρωσης και της θερμοκρασίας στη θέση της χημικής ισορροπίας. 2. Να εξηγείς τη μετατόπιση

Διαβάστε περισσότερα

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Υπολογισμός της περιεκτικότητας του ξιδιού σε οξικό οξύ με την κλασική μέθοδο. ΣΧΟΛΕΙΟ 1 ο ΓΕΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΤΜΗΜΑ Γ θετ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις

Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις Γεώργιος Παπαδόπουλος, Καθηγητής Τμ. Τεχνολόγων Γεωπόνων Τ.Ε. Άρτα, 2015 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΒΑΘΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Αριθμητικά... ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/06/2015 ΒΑΘΜΟΣ:... Ολογράφως..... ΤΑΞΗ: Γ Υπ. Καθηγητή... ΧΡΟΝΟΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιος Μαθητικός ιαγωνισμός για την επιλογή ομάδων μαθητών που θα συμμετάσχουν στην 9 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2011

Πανελλήνιος Μαθητικός ιαγωνισμός για την επιλογή ομάδων μαθητών που θα συμμετάσχουν στην 9 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2011 σελ. 1 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - «ΠΑΝΕΚΦE» Αθήνα, email: panekfe@yahoo.gr www.ekfe.gr Πανελλήνιος Μαθητικός ιαγωνισμός για την επιλογή ομάδων μαθητών που θα συμμετάσχουν

Διαβάστε περισσότερα

Ογκομέτρηση Οξικού οξέως με τη χρήση του MultiLog

Ογκομέτρηση Οξικού οξέως με τη χρήση του MultiLog Ογκομέτρηση Οξικού οξέως με τη χρήση του MultiLog https://dl.dropboxusercontent.com/u/72486551/ekfe/uploads/multilog-2006.zip Στόχοι του μαθήματος Στο τέλος του μαθήματος οι μαθητές θα μπορούν: να εξηγούν

Διαβάστε περισσότερα

Edited by Jimlignos. 0 ph οξέος < 7 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Edited by Jimlignos. 0 ph οξέος < 7 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Να αναφέρετε το σύνολο εκείνων των ιδιοτήτων που ονοµάζονται όξινος χαρακτήρας. Ποιες ενώσεις λέγονται οξέα κατά Arrhenius; Απάντηση: Το σύνολο τον κοινών ιδιοτήτων των

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΕΙΩΣΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΘΕΜΑ Α

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΕΙΩΣΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΘΕΜΑ Α ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΕΙΩΣΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ Επιμέλεια : Ζαρμπούτης Δημήτρης Εξεταζόμενη Ύλη : Οξέα-βάσεις και ιοντική ισορροπία Ημερομηνία : Όνομα : ΘΕΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΙΑΛΥΜΑΤΟΣ ΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ <<Ο ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ>>

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΙΑΛΥΜΑΤΟΣ ΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ <<Ο ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ>> 1.ΤΙΤΛΟΣ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΙΑΛΥΜΑΤΟΣ ΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2.ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ 3.ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ B ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΡΑΦΕΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2007-2008 ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Ταξινόμηση

Διαβάστε περισσότερα

2. ΟΙ ΒΑΣΕΙΣ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός

2. ΟΙ ΒΑΣΕΙΣ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός 2. ΟΙ ΒΑΣΕΙΣ Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός Σκοπός του μαθήματος: Να διαπιστώνουμε το βασικό χαρακτήρα σε προϊόντα καθημερινής χρήσης Να ορίζουμε τις βάσεις κατά τον Arrhenius

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης

Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2013-2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία Ονόματα των μαθητών της ομάδας: 1) 2) 3) Στόχοι της εργαστηριακής

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων)

ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων) ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων) 1. Να εξηγήσετε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές. i. H σχετική ατομική μάζα μετριέται σε γραμμάρια. ii. H σχετική ατομική μάζα είναι

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτικές Ασκήσεις

Επαναληπτικές Ασκήσεις Επαναληπτικές Ασκήσεις Ενότητα 1: Εισαγωγή στη Χημεία 1.1 Στον επόμενο πίνακα δίνονται τα σημεία τήξης και τα σημεία ζέσης διαφόρων υλικών. Υλικό Σημείο Tήξης ( ο C) Σημείο Zέσης ( ο C) Α 0 100 Β 62 760

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Χημεία Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ και Α, Β ΤΑΞΕΙΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ και Α ΤΑΞΗ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΠΑΛ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2017-2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΤΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΒΑΘΜΟΣ: /20 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 120 λεπτά (ΧΗΜΕΙΑ + ΒΙΟΛΟΓΙΑ) ΟΛΟΓΡ.:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA A ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA A ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA A ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό κάθε µίας από τις ερωτήσεις A1 έως A5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α1. Το ιόν 56 Fe +2 περιέχει:

Διαβάστε περισσότερα

«Ανάπτυξη Ολοκληρωµένων Εκπαιδευτικών Πακέτων»

«Ανάπτυξη Ολοκληρωµένων Εκπαιδευτικών Πακέτων» Ανάπτυξη Εκπαιδευτικού Λογισµικού και Ολοκληρωµένων Εκπαιδευτικών Πακέτων για τα Ελληνικά σχολεία της Πρωτοβάθµιας και ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης & ιάθεση Προϊόντων Εκπαιδευτικού Λογισµικού στα Σχολεία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2012 Γ ΦΑΣΗ (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ)

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2012 Γ ΦΑΣΗ (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ) Ονοματεπώνυμο: Αριθμός Εργ. Θέσης:. Σχολείο: Ημερομ. Γέννησης: Αριθμός Ταυτότητας: Διεύθυνση:..τηλ.. ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2012 Γ ΦΑΣΗ

Διαβάστε περισσότερα