Η εξέλιξη ενός Κοινωνικού Κινήματος σε Κοινωνική Επιχείρηση: H περίπτωση της Indigo

Transcript

1 Η εξέλιξη ενός Κοινωνικού Κινήματος σε Κοινωνική Επιχείρηση: H περίπτωση της Indigo Ονοματεπώνυμο: Κατσουλάρη Μυρτώ-Κωνσταντίνα Σειρά:13 Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Κυριακίδου Ολίβια Δεκέμβριος 2016

2 ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Έχει παρατηρηθεί πως οι περισσότερες Κοινωνικές Επιχειρήσεις έχουν ξεκινήσει ως κοινωνικά κινήματα. Ομάδες ανθρώπων με ένα κοινό κοινωνικό σκοπό δημιουργούν μια ιδέα, η οποία μπορεί να στηρίξει ένα λειτουργικό και βιώσιμο επιχειρηματικό σχέδιο. Έτσι ξεκινά η εξέλιξη ενός κινήματος σε Κοινωνική Επιχείρηση. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις τις οποίες χρειάζεται να πληροί το κίνημα; Ποια είναι η διαδικασία μετατροπής του σε Κοινωνική Επιχείρηση; Αυτά τα ερωτήματα έχει σκοπό να απαντήσει η παρούσα έρευνα.

3 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «Επιχειρήσεις και οργανισμοί οι οποίοι έχουν συγκεκριμένους κοινωνικούς στόχους. Εμπορευόμενοι προϊόντα και υπηρεσίες προσπαθούν να ικανοποιήσουν τις τοπικές και τις κοινωνικές ανάγκες και να καλύψουν τα κενά που αφήνει το κράτος.» Καθημερινές δράσεις Κοινοτική ζωή & Κοινοτικός τρόπος συνεργασίας Πυρήνας,οι διαπροσωπικές σχέσεις Εργαζόμενοι, εθελοντές, εταιρείες, τοπική κοινωνία Κοινωνική καινοτομία Eξοικονόμηση πόρων από εθελοντική βοήθεια Ευκαιρίες απασχόλησης σε κοινωνικά αποκλεισμένα άτομα Σταθερές θέσεις εργασίας Η οικονομική δραστηριότητα σχετίζεται με την αποστολή της Τα κέρδη επανεπενδύονται και διανέμονται στο προσωπικό

4 ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ «Ανταλλαγή αγαθών μεταξύ των οικονομικών μονάδων χωρίς τη διαμεσολάβηση του χρήματος». Αυξητική τάση της κοινωνίας ως προς την ανταλλακτική οικονομία λόγω έλλειψης ρευστού: Διαδικτυακή αγορά ανταλλαγών (ιστοσελίδες) Χρονοτράπεζες Κοινωνικά Παντοπωλεία Ανταλλακτικά νομίσματα: Επανακυκλοφόρηση νομισμάτων (πεσέτες, kan ei tsuho ) Ενναλακτικά νομίσματα (ρόλοντ, μπερλινέρ) Κοινωνικά νομίσματα (sol, creditos, cubo card)

5 Πώς τα κινήματα γίνονται Κοινωνικές Επιχειρήσεις Σύμφωνα με τον οδηγό δημιουργίας Κοινωνικών Επιχειρήσεων υπάρχουν πέντε βασικά βήματα: Ιδρυτική ομάδα Οικονομική Δραστηριότ ητα Επιχειρημα τικό Σχέδιο Φορολογικά & Ασφαλιστικά Αναζήτηση χρηματοδότ ησης

6 Πώς τα κινήματα γίνονται Κοινωνικές Επιχειρήσεις Fairphone (Aνάπτυξη ενός smartphone conflict-mineral free ) Eφημερίδες κ διαδίκτυο διέδωσαν τον σκοπό Χρηματοδότηση του κινήματος από: Macrobank,θερμοκοιτίδα επιχειρηματικότητας, crowdfunding Bio Work (Σύστημα ανταμοιβής για περιορισμένη χρήση υπηρεσίών κοινής ωφέλειας και αυξημένη χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς) Δημιουργία ανομοιογενούς δικτύου Φόβος, αβεβαιότητα, έλλειψη γνώσης τα σημαντικότερα εμπόδια. La Juanita (Κοινότητα διαμαρτυρίας-κουλτούρα Επιβίωσης) Συμμετοχή σε σεμινάρια κ προώθηση οδήγησε σε συμμαχίες με φορείς, καλλιτέχνες, πολιτικούς και ΜΚΟ

7 Πώς τα κινήματα γίνονται Κοινωνικές Επιχειρήσεις Οι προϋποθέσεις τις οποίες χρειάζεται να πληροί ένα κοινωνικό κίνημα για να γίνει κοινωνική επιχείρηση, σύμφωνα με την μελέτη των παραδειγμάτων : Συμβολική αξία Κοινό όραμα Πυρήνας το άτομο και η ενδυνάμωση του Καλό επιχειρηματικό σχέδιο Συνεργασία και συμβολή ατόμων, επιχειρήσεων και κυβέρνησης Επικοινωνία σκοπού με στόχο τη δημιουργία δικτύου Οικονομικό-κοινωνικό-περιβαλλοντικό αντίκτυπο Πρόταση αξίας για την κοινωνία και τους εν δυνάμει πελάτες

8 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Τύπος έρευνας: Ποιοτική έρευνα Ποιοτική έρευνα: Δομημένες συνεντεύξεις, 3 θεματικοί άξονες, 25 ερωτήσεις ανοιχτού τύπου Χρονικό διάστημα: Από 4 έως 22 Οκτωβρίου 2016 Δείγμα: Κοινωνικό Κίνημα Indigo, 6 μέλη της dream team Άννα- Μαρία Γαλάνη, 9 μήνες εργασίας, Country Manager Αύρα Μπακούρου, 4 μήνες εργασίας, Public Relations & Partnership Manager Κατερίνα Τάκα, 3 μήνες εργασίας, Marketing Lead Παναγιώτης Ζώης, 3 μήνες εργασίας, Cluster & Project Manager Δημήτρης Σουλάνης, 3 μήνες εργασίας, Community Project Manager Μαριαλέντα Ανγκελή, 4 μήνες εργασίας, NGO Partnership s Lead

9 ΙNDIGO Ίδρυση στην Γαλλία από τον Stephane de Freitas Μία πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης τα μέλη της οποία θα ανταλλάσουν προϊόντα και υπηρεσίες και θα προσφέρουν εθελοντική εργασία Το πρώτο Social Network που πήρε την μεγαλύτερη CrowdFunding χρηματοδότηση στην Γαλλία ( euro) Το κίνημα έρχεται στην Ελλάδα από τους Κωσταπάνο Μιλιαρέση και Άννα Μαρία Γαλάνη Υποστήριξη από Ashoka,Microsoft,Netflix 2016 Εκδήλωση ενδιαφέροντος από την Αμερική Προετοιμασία για την παγκόσμια επίσημη παρουσίαση της εφαρμογής, τον Μάρτιο του 2017 στην Γαλλία

10 Πληροί τις προϋποθέσεις; Καλό επιχειρηματικό σχέδιο Το βασικό επιχειρηματικό σχέδιο ήταν έτοιμο Προσαρμογή στα ελληνικά δεδομένα και στην οικονομική δραστηριότητας Κοινωνικής Επιχείρησης Επικοινωνία με σκοπό τη δημιουργία δικτύου Συνέδρια, ημερίδες, εθελοντικές δράσεις, φεστιβάλ Προώθηση μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης Κοινό όραμα Βασικό κριτήριο επιλογής μελών Λειτουργεί ως κίνητρο Οι κοινές αξίες οδηγούν σε καλή επικοινωνία εντός της ομάδας

11 Πληροί τις προϋποθέσεις; Πυρήνας το άτομο και η ενδυνάμωση του Κατανομή αρμοδιοτήτων σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα Τα meetings έχουν περισσότερο μορφή workshops Ένας από τους στόχους/βήματα είναι η εκπαίδευση και παρακίνηση των μελών Κίνητρο συμμετοχής μελών η αυτό-βελτίωση και η δημιουργία εμπειριών Αλληλοϋποστήριξη και αλληλοβοήθεια Συμβολική Αξία Η εφαρμογή είναι το εργαλείο ανταλλαγής, το μέσο επίτευξης της κοινωνικής προσφοράς Μέσω της εφαρμογής ο χρήστης προσφέρει εθελοντική εργασία και επιβραβεύεται για αυτό (good vibes)

12 Πληροί τις προϋποθέσεις; Συνεργασία και συμβολή ατόμων, επιχειρήσεων και κυβέρνησης Μέλη με διαφορετικό υπόβαθρο και ενδιαφέροντα Πρόκληση ενδιαφέροντος διαφορετικών οργανισμών και φορέων-δημιουργία συμμαχιών μεταξύ διαφορετικών κλάδων (Ethelon, AISEC, Ίδρυμα Μποδοσάκη, Microsoft) Εθελοντική εργασία Πρόταση αξίας για την κοινωνία και τους εν δυνάμει πελάτες/οικονομικο-κοινωνικό αντίκτυπο Θέσεις εργασίας Προσφορά εθελοντικής εργασίας Ανταλλαγή προϊόντων και υπηρεσιών Επιβράβευση προσφοράς (digos, good vibes)

13 Μηχανισμός μετατροπής κινήματος σε Κοινωνική επιχείρηση Συλλογική Μάθηση Μετατροπή κινήματος σε κοινωνική επιχείρηση Δικτύωση Συμμαχίες μεταξύ διαφορετικών κλάδων

14 1. ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ «Οι συναντήσεις μας θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν περισσότερο workshops και λιγότερο meetings. Είναι πολύ σημαντικό για ένα τόσο διαφορετικό και πολλά υποσχόμενο εγχείρημα να βασίζεται σε ανθρώπους με νέες ιδέες και ανοικτά μυαλά.» (απόσπασμα συνέντευξης της Marketing Lead) «Λειτουργούμε ως ομάδα χωρίς σταθερές δομές και σπάμε τις αρμοδιότητες με δημοκρατικό τρόπο. Δεν έχουμε παραδοσιακή δομή, είναι flat η δομή μας και οι αποφάσεις παίρνονται δημοκρατικά.» (απόσπασμα συνέντευξης του Cluster &Project Manager) «Σαν κοινωνική επιχείρηση έχουμε ένα οργανόγραμμα, εγώ ελέγχω το αν έχουν γίνει οι αρμοδιότητες. Είναι flat η δομή απλώς υπάρχει ένα άτομο να παρακινεί, να είναι ο νόμιμος εκπρόσωπος και να διαβεβαιώνει ότι το όραμα παίρνει σάρκα και οστά και πως τα μέλη εξελίσσονται και αναπτύσσονται μέσα από την ομάδα. Οι αποφάσεις λαμβάνονται δημοκρατικά και εκεί παίζει σημαντικό ρόλο η δημιουργικότητα και η καινοτομία.» (απόσπασμα συνέντευξης της Country Manager)

15 1. ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ Μετατροπή κινήματος σε κοινωνική επιχείρηση Συλλογική Μάθηση Μοιράζονται ιδέες, προβληματισμούς, γνώσεις ανά πάσα στιγμή Απουσία αυστηρής δομής και ιεραρχίας Αυτό-παρακίνηση και ελευθερία έκφρασης των ατόμων Ανάπτυξη ως αποτέλεσμα διαδραστικής συνεργασίας

16 2. ΔΙΚΤΥΩΣΗ «Κάθε μέλος έχει να προσδώσει κάτι διαφορετικό στην αλυσίδα αξίας της ομάδας μας, αλλά όλοι έχουμε κάτι κοινό, την πίστη μας στην αλλαγή που θα φέρει η προσπάθεια μας, στην επιτυχία της Indigo όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλο τον κόσμο.» (απόσπασμα συνέντευξης της Marketing Lead) «Η ηγεσία υπάρχει αλλά δεν φαίνεται. Οι αποφάσεις είναι άμεσες και επεμβαίνει αλλά διακριτικά και ευγενικά σε μορφή συμβουλής και όχι απαιτήσεις, υπάρχει ελαστικότητα και λόγω εθελοντισμού. Στόχος εξάλλου είναι να μην το δούμε ως υποχρέωση αλλά ως επιλογή.» (απόσπασμα συνέντευξης της Public Relations & Partnership Manager) «Στα άμεσα σχέδια είναι η επέκταση της ομάδας των εθελοντών, η ενημέρωση και η ενεργοποίηση της κοινότητας, το χτίσιμο της κοινότητας ώστε όταν κάποιος μπει στην εφαρμογή να βρει υπηρεσίες και προϊόντα πριν το επίσημο λανσάρισμα, χτίσιμο συνεργασιών, υποστήριξη έργων των ΜΚΟ, ενημέρωση μέσω εταιρειών και πανεπιστημίων.» (απόσπασμα συνέντευξης της Country Manager)

17 2. ΔΙΚΤΥΩΣΗ Μοίρασμα γνώσης κ αλληλοσυμπηρωματικές δεξιότητες Μετατροπή κινήματος σε κοινωνική επιχείρηση Δικτύωση Ποικιλόμορφη σύνθεση ομάδας Αυθόρμητες αλληλεπιδράσεις των μελών Συμβουλευτικός ρόλος ηγεσίας Νέοι ρόλοι και προκλήσεις Ενσυναίσθηση των μελών Δικτύωση για νομιμοποίηση Δικτύωση ως προσδιορισμός κ ένωση δικτύων

18 3. ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΚΛΑΔΩΝ «Έχω αναλάβει να κάνω την συνεργασία με τους οργανισμούς και τις ΜΚΟ. Ουσιαστικά, πρέπει να βρω τα κατάλληλα σωματεία και οργανισμούς που το χρειάζονται αλλά και που θα δώσουν ζωντάνια στην κοινότητα. Αυτό γίνεται με συναντήσεις face to face, με s, μέσω κάποιων events και παρουσιάσεων.» (απόσπασμα συνέντευξης της NGO Partnership s Lead) «Από τον Μάρτιο του 2016 αρχίσαμε να λαμβάνουμε μέρος εντατικά σε συνέδρια, ημερίδες κλπ ώστε να χτίσουμε το δίκτυο. Είναι σχετικά εύκολο γιατί έχει μεγάλο φάσμα δραστηριοτήτων και ενδιαφέροντος, έχει τεχνολογικό κομμάτι, ενεργό δράση, συνεργασίες με ΜΚΟ, δίκτυο εθελοντών και φυσικά κοινωνικό όφελος. Οπότε μπορούσαμε να πάμε σε πολλά διαφορετικά events.» (απόσπασμα συνέντευξης της Country Manager) «Από την στιγμή που μπήκα το πρώτο βήμα ήταν μέσω των επαφών μας να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο και να έρθουμε σε επαφή με οργανισμούς και πανεπιστήμια αφού οι νέοι άνθρωποι είναι το πρώτο μας κοινό. Οι πρώτοι οργανισμοί ήταν η τότε Glovo και η AISEC.»(απόσπασμα συνέντευξης του Cluster & Project Manager)

19 3. ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΚΛΑΔΩΝ Μετατροπή κινήματος σε κοινωνική επιχείρηση Συμμαχίες μεταξύ διαφορετικών κλάδων Ιδρύματα, οργανώσεις, άτομα για να ενισχυθεί ο κοινωνικός αντίκτυπος μέσω κάλυψης λειτουργικών εξόδων Φορείς και οργανώσεις για εθελοντές Συμμαχίες για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση

20 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ένα κοινωνικό κίνημα εξελίσσεται σε Κοινωνική Επιχείρηση όταν: 1. Αρχικά, πληροί τις 8 προϋποθέσεις τις οποίες αναλύσαμε 2. Kατά την διαδικασία μετατροπής: Αναπτύσσει την Συλλογική Μάθηση ανάμεσα στα μέλη Φροντίζει για την καλή δικτύωση και την δημιουργία κοινότητας Δημιουργεί συμμαχίες μεταξύ διαφορετικών κλάδων

21 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η προτεινόμενη διαδικασία μετατροπής προσθέτει μερικά και αλλάζει την σειρά κάποιων βημάτων του οδηγό δημιουργίας Κοινωνικών Επιχειρήσεων : 1. Σύσταση ιδρυτικής ομάδας 2. Προώθηση ιδέας, ενημέρωση, πληροφόρηση 3. Δημιουργία δικτύου εθελοντών 4. Επιλογή οικονομικής δραστηριότητας 5. Δημιουργία επιχειρηματικού πλάνου 6. Προώθηση προϊόντος ή υπηρεσίας 7. Κατοχύρωση νομικής μορφής 8. Αναζήτηση πηγών χρηματοδότησης 9. Αντιμετώπιση ασφαλιστικών και φορολογικών θεμάτων

22 Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!!!