ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α Ι Τ Ι Α Κ Α Ι Α Φ Ο Ρ Μ Ε Σ Τ Ω Ν

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α Ι Τ Ι Α Κ Α Ι Α Φ Ο Ρ Μ Ε Σ Τ Ω Ν Ο Δ Ι Κ Ω Ν Α Τ Υ Χ Η Μ Α Τ Ω Ν Σ Τ Ο Ν. Κ Α Β Α Λ Α Σ Κ Α Τ Α Τ Η Ν Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ο ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ ΘΕΜΑΤΟΣ: ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ I. ΔΑΛΒΑΔΑΝΗΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:ΑΡΣΕΝΗΣ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ

2 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Π Ρ Ω Τ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Ο ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΩΣ ΑΙΤΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ ΤΡΟΧΑΙΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ 1. ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΟΔΗΓΟ ΤΟΥ ΟΧΗΜΑΤΟΣ 1.1 Υπερβολική ταχύτητα και κίνηση στο αντίθετο ρεύμα 1.2 Αντικανονικό προσπέρασμα 1.3 Παραβίαση προτεραιότητας 1.Λ Μη τηρηση απόστασης ασφαλείας 1.5 Οδηγηση σε κατάσταση μέθης 1.6 Παραβίαση των σημάνσεων γενικά 1.7 Εσφαλμένη αποφευκτική ενέργεια 1.8 Απόσπαση της προσοχής του οδηγού ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΩΦΕΙΛΟΝΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΠΕΖΟΥΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ'ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΡΟΧΑΙΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λ: Η ΟΔΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΟΔΙΚΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ 1. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ 1Κ 1.1 Το οδικό δίκτυο στο Ν. Καβάλας Πίνακας μελανών θέσεων Ανάλυση μελανών θέσεων 19 Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΤΥΧΗΝΑΤΩΝ 1. Γενικές παρατηρήσεις 2. Κοινωνικό και οικονομικό κόστος τροχαίων ατυχημάτων στο Νομό Καβάλας

3 Τ Ρ Ι Τ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΙΝΑΚΩΝ Σελίδα 37 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 50

4 -1-.Ε Ι Σ Α Γ Ω Γ Η Η αλματώδης αύξηση της κυκλοφορίας τωυ αυτοκίνητων στο Νομό Καβάλας κατά την τελευταία 15ετία είχε σαν αποτέλεσμα και την απότομη αύξηση των τροχαίων ατυχημάτων στο Εθνικό και Επαρχιακό οδικό δύκτυο. Είναι φυσικά σωστή η άποψη, ότι η τεχνική πρόοδος δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς ατυχήματα αφού τα οχήματα που κυκλοφορούν δεν μπορεί να κατασκευαστούν και να λειτουργούν χωρίς σφάλματα,ενώ και οι οδηγοί δεν δείχνουν πάντοτε την ιδιαίτερη προσοχή που απαιτείται. Σωστή είναι και η άποψη ότι ο αριθμός και η σοβαρότητα των οδικών ατυχημάτων μπορούν αν όχι να εξαλειφθούν,τουλάχιστον να περιοριστούν σημαντικά. Οι παράγοντες που επιδρούν στη δημιουργία ενός τροχαίου ατυχήματος είναι κυρίως τρεις: 1. 0 άνθρωπος (οδηγός ή πεζός). 2. Το αυτοκίνητο. 3. Οδική υποδομή και κυκλοφοριακές συνθήκες. Για τη δημιουργία ενός τροχαίου ατυχήματος συντρέχουν συνήθως περισσότεροι από έναν από τους προαναφερθέντες παράγοντες. Είναι κατά συνέπεια δύσκολο να καταγραφεί η συμβολή του ανθρώπινου παράγοντα,του αυτοκινήτου και της τεχνικής υποδομής ξεχωριστά στην πρόκληση των οδικών ατυχημάτων. Εν τούτοις θα. προσπαθήσουμε να δείξουμε το ιδιαίτερο βάρος αυτών των παραγόντων στη διαμόρφωση των προϋποθέσεων πρόκλησης ατυχημάτων, γι'αυτό και θα αν'αφερθούμε αναλυτικά στον καθένα απ'αυτούς ξεχωριστά. Η εργασία περιλαμβάνει τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος γίνεται αναφορά στους παράγοντες πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων,στο δεύτερο μέρος της εργασίας θίγεται το ζήτημα του κοινωνικού και οικονομικού κόστους των τροχαίων ατυχημάτων. Τέλος στο τρίτο μέρος περιγράφονται τα συμπεράσματα και οι προτάσεις. Η μελέτη αυτή αναφέρεται στο χρονικό διάστημα Πιστεύουμε ότι τα συμπεράσματα της 12ετίας είναι ενδεικτικά

5 Yicx την αναγκαιότητα άμεσης λήψης μέτρων για την προστασία των οδηγών από δυσάρεστες εξελίξεις. Επιπρόσθετα επισημαίνεται ότι η φύση της μελέτης είναι τέτοια που δύσκολα θα μπορούσε να στηριχθεί σε κάποια 3ι3λιόγραφία. Επειδή δε το θέμα αναφέρεται στο χώρο του Νομού Καθάλας τα στατιστικά στοιχεία αντλήθηκαν από τις πρωτογενείς πηγές των διοικητικών υπηρεσιών του Νομού. Πιο συγκεκριμένα θα θέλαμε να τονίσουμε ότι η συλλογή των στοιχείων αυτών έγινε από το αρχείο του τμήματος τροχαίας Καθάλας, καθώς επίσης και από την τρίτη ΔΕΚΕ Καβάλας. Ευχαριστώ και τις δύο υπηρεσίες για τις διευκολύνσεις που μου παρείχαν.

6 ο ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΩΣ ΑΙΤΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ ΤΡΟΧΑΙΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ 1. ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΟΔΗΓΟ ΤΟΥ ΟΧΗΜΑΤΟΣ Στο μέρος αυτό γίνεται αναφορά στον ανθρώπινο παράγοντα και τη συμμέτοχη του στην πρόκληση ενός τροχαίου ατυχήματος. Το οδικό ατύχημα είναι σχεδόν πάντα αποτέλεσμα ανθρώπινης απροσεξίας, αδυναμίας τόσο από την πλευρά των οδηγών όσο και από την πλευρά των πεζών. Στο σημείο αυτό θα εξετάσουμε την οδική συμπεριφορά των οδηγών και θα αναλύσουμε τις κυριότερες αιτίες ατυχημάτων που αναφέρονται σ'αυτούς. Ως τέτοιες έχουν εντοπισθεί η υπερβολική ταχύτητα, το αντικανονικό προσπέρασμα, η παραβίαση της προτεραιότητας, η μη τήρηση απόστασης ασφαλείας, η παραβίαση των σημάνσεων γενικά, η εσφαλμένη αποφευκτική ενέργεια και η περίπτωση σδήγησης σε κατάσταση μέθης. Φυσικά υπάρχει και μια σειρά άλλων παραγόντων σι σπσίοι επίσης επιδρούν στη συμπεριφορά του οδηγού, δεν θα γίνει όμως ειδική αναφορά σ' αυτούς διότι σε σχέση*με τσυς προηγούμενους παράγοντες θεωρούνται λιγότερο σημαντικοί. 1.1 ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ ΡΕΥΜΑ Η προσπάθεια να οδηγεί κανείς συνεχώς με μεγάλη ταχύτητα είναι προσπάθεια χωρίς λογικό αντίκρυσμα. Συντομεύει ελάχιστα μόνο το χρόνο διαδρομής, κουράζει τον οδηγό και μεγαλώνει γενικά τους κινδύνους. Η παρατεταμένη οδήγηση με μεγάλες ταχύτητες μπσρει πολύ εύκολα να οδηγήσει την κίνηση στο αντίθετο ρεύμα αφού ο οδηγός μπορεί να επιχειρεί και αντικανονικές

7 -4- ττροόπεράσεις άλλων οχημάτων, η το λάθος της εισόδου σε μια στροφή με ταχύτητα μεγαλύτερη απ'αυτη που η καμπύλη του δρόμου επιτρέπει. 0 K LK. με το άρθρο 20 καθορίζει ανώτατα όρια ταχύτητας για το εθνικό και επαρχιακό δίκτυο αλλά και για την κίνηση μέσα σε κατοικημένες περιοχές. Αν θα θέλαμε να δούμε το θέμα της ταχύτητας όχι μόνο από την αυστηρή πλευρά του νόμου αλλά και από την πλευρά της λογικής και του άμεσου συμφέροντος των οδηγών θα διαπιστώσουμε εύκολα πως κανένα όριο ταχύτητας δεν μπορεί να είναι απόλυτο γιατί πολλοί παράγοντες συντελούν στη διαμόρφωση ενός ειδικού ορίου ταχύτητας ανάλογα με τις συνθήκες κυκλοφορίας. Οι συνθήκες αυτές μπορεί να είναι καιρικές, (βροχή, πλάγιος δυνατός άνεμος κλπ.) συνθήκες ορατότητας (στροφές, υψώματα στο δρόμο, νύχτα, ομίχλη κλπ), κυκλοφορικές (πυκνή κυκλοφορία), η πείρα του οδηγού διότι η γρήγορη οδήγηση απαιτεί ψυχραιμία, σωστές εκτιμήσεις και άμεσες αντιδράσεις. Η κακή κατάσταση του οδοστρώματος (κακό οδόστρωμα και στροφές) επιβάλλει μικρότερη ταχύτητα. Το οδήγημα κουτά σε' σχολεία, διασταυρώσεις, στάσεις λεωφορείων πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή και χαμηλή ταχύτητα. 0 συναγωνισμός στην ταχύτητα δεν χρειάζεται κανένα σχόλιο, εκτός από το ότι απαγορεύεται απόλυτα τόσο από το νόμο όσο και από τη λογική. Όσα ειπώθηκαν παραπάνω σαν παρατηρήσεις στο θέμα της υπερβολικής ταχύτητας ισχύουν γενικά όπου και να οδηγήσει κανείς επάνω στο εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο του Νομού Καβάλας. Σοβαρές ελλείψεις στην υποδομή και η γενική απειρία μας, δημιουργούν ολοένα και πιο δύσκολες κυκλοφοριακές συνθήκες οδήγησης και αυξημένους κινδύνους ιδίως σε σχέση με τις μεγάλες ταχύτητες. Γι'αυτό στον τόπο μας "η σύυαιση στην οδήγηση" έχει πολύ ουσιαστικό περιεχόμενο. Είναι επιταγή επιβίωσης.

8 1.2 ΑΝΤΙΚΑΝΟΝΙΚΟ ΠΡΟΣΠΕΡΑΣΜΑ. Το επικίνδυνο προσπέρασμα είναι ένα από τα βασικά αίτια των πολύνεκρων ατυχημάτων στο Νομό Καβάλας. Πολλοί οδηγοί αγνοούν τις βασικές διατάξεις του ΚΟΚ που διέπουν τη συμπεριφορά τους κατά το προσπέρασμα, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα την δημιουργία κινδύνων τόσο για τους ίδιους όσο και για τους άλλους που κινούνται επάνω στο οδόστρωμα. Και όμως ο ΚΟΚ είναι σαφής στις διατάξεις για το προσπέρασμα. Βασικός κανόνας γι'αυτό είναι,ότι επιτρέπεται μόνσ όταν είμαστε απόλυτα σίγουροι πως θα μπορέσουμε να το πραγματοποιήσουμε χωρίς να δημιουργήσουμε κίνδυνο για τους άλλους και για τον εαυτό μας. Αλλη σημαντική προϋπόθεση είναι να έχουμε μπροστά μας οπτικό έλεγχο σε μεγάλο κομμάτι του δρόμου. Εξ'άλλου επιβάλλεται τόσο κατά την έναρξη του προσπεράσματος όσο και κατά τη λήξη του (οπότε το αυτοκίνητο θα μετακινηθεί και πάλι δεξιά) ο οδηγός να χρησιμοποιεί τους φωτεινούς δείκτες (φλας) για τις αλλαγές κατεύθυνσης. 1.3 ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Η προτεραιότητα είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα της οδήγησης και αποτελεί επίσης αιτία πολλών ατυχημάτων στην περιοχή του Νομού Καβάλας. 0 όρος "προτεραιότητα" αναφέρεται στο δικαίωμα που έχει ένας οδηγος να περάσει πρώτος ένα κομμάτι δρόμου όταν περισσότεροι του ενός οδηγοί θέλουν να περάσουν στον ίδιο χρόνο από το ίδιο κοινό σημείο του κυκλοφοριακού χώρου. Δυστυχώς όμως πολλοί οδηγοί αγνοούν τους κανόνες της προτεραιότητας του ΚΡΧ ή χωρίς να δείξουν την απαιτούμενη προσοχή στις διασταυρώσεις γίνονται υπαίτιοι τροχαίου ατυχήματος. Στον πίνακα 1 φαίνεται ο αριθμός των ατυχημάτων που οφείλονται στην παραβίαση της προτεραιότητας.

9 -6- Η κ-αλη γνώση των κανόνων προτεραιότητας στην οδήγηση είναι απαραίτητη.πρέπει σχεδόν αυτόματα ο οδηγός σε οποιαδήποτε κυκλοφοριακή κατάσταση, να μπορεί να αποφασίζει αν ο ίδιος ή κάποιος άλλος οδηγός αυτοκινήτου ή δικύκλου ή και πεζός έχει προτεραιότητα. Η απόφαση αυτή δεν είναι τόσο δύσκολη όσο ίσως να φαίνεται γιατί εκτός από τους κανόνες της προτεραιότητας που είναι απλοί, σε όλα τα σημεία που παροΐ'οιάζουν κάποια ιδιαίτερη δυσκολία υπάρχουν οι ρυθμιστικές πινακίδες που διευκολύνουν και αποσαφηνίζουν τα θέματα προτεραιότητας. 0 Βασικός κανόνας στο θέμα αυτό συνίσταται στο ότι: Οποιος έρχεται από δεξιά έχει προτεραιότητα εκτός και αν η κυκλοφορία ρυθμίζεται με σήμανση. Γενικά σε κυκλικούς κόμβους ισχύει η προτεραιότητα από δεξιά. Δηλαδή όσοι κινούνται μέσα στον κόμβο οφείλουν να παραχωρούν προτεραιότητα σ'αυτούς που μπαίνουν από τις διάφορες εισόδους. Βέβαια είναι δυνατόν με ειδική σήμανση ο κανόνας αυτός να ανατρέπεται. 0 οδηγός που θα προσέχει και θα γνωρίζει καλά τους κανόνες προτεραιότητας θα αποφύγει ασφαλώς πολλούς κινδύνους και ταλαιπωρίες. 1.Λ ΜΗ ΤΗΡΗΣΗ ΑΠΟΣΤΑΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Σημαντικός αριθμός ατυχημάτων όπως φαίνεται στον πίνακα 1 έχει σαν αφορμή το γεγονός ότι δεν τηρούνται οι κανονικές αποστάσεις ασφαλείας από το προπορευόμενο όχημα. Το μέτρο της απόστασης ασφαλείας είναι σχετικό και εξαρτάται άμμεσα από την ταχύτητα. Παίζει όμως σημαντικό ρόλο και η προσοχή του οδηγού. Για να οδηγήσουμε με ασφάλεια είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε την απόσταση που θα διανύσει το αυτοκίνητο μας από τη

10 στιγμή που θα συνειδητοποιήσουμε κάποιο κίνδυνο ως τη στιγμή που θα μπορέσουμε να το ακινητοποιήσουμε. πρακτικά μπορούμε να πούμε πως η ελάχιστη απόσταση ασφαλείας εκφρασμένη σε μέτρα πρέπει να είναι το 1/2 της ταχύτητας με την οποία οδηγούμερ^ 1.5 ΟΔΗΓΗΣΗ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΘΗΣ Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας ο αριθμός των ατυχημάτων που οφείλονται στη χρήση οινοπνεύματος είναι σχετικά μικρός για το Νομό Καβάλας σε σχέση με άλλους παράγοντες που δημιουργούν ατυχήματα, όπως είναι η υπερβολική ταχύτητα, το αντικανονικό προσπέρασμα κλπ. Θα μπορούσε όμως ακόμα και ο μικρός αυτός αριθμός των ατυχημάτων να είχε αποφευχθεί αν οι οδηγοί δεν βρίσκονταν κάτω από την επίδραση του οινοπνεύματος. Το οινόπνευμα όχι μόνο περιορίζει τη γρήγορη αντίληψη και ορθή αντίδραση του οδηγού αλλά δημιουργεί και άλλες δυσμενείς συνθήκες όπως ότι ο οδηγός τείνει να εγκαταλείψει τα κανονικά μέτρα ασφαλείας αναπτύσοντας ταχύτητα, προσπερνώντας άλλο όχημα ενώ οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν, παραβιάζοντας πολλές φορές την προτεραιότητα, τους σηματοδότες και γενικά προσπαθεί να παρουσίαστεί σαν μοναδικός χρήστης του οδοστρώματος. Η πρόληψη στην πράξη είναι δύσκολη, διότι τόσο η χρήση αλκοόλ όσο και η οδήγηση αυτσκινήτου υπό την επήρειαν του είναι συνηθισμένο κοινωνικό φαινόμενο. Με τα σημερινά όμως δεδομένα η προληπτική πολιτική θα πρέπει κατ'αρχήν να συγκεντρωθεί στην ενημέρωση του κοινού και στην άσκηση κοινωνικής πίεσης κατά της χρήσης οινοπνεύματος από τους οδηγούς. Επιπρόσθετα πρέπει να ενταθούν οι έλεγχοι της τροχαίας ( έλεγχοι με τη "φούσκα"^ λήψη αίματος) ενώ οι παραβάτες θα (1).Βλέπε Γ. Βερβελίδη-Μ. Βλαχόπουλου "Το βιβλίο του οδηγού", Αθήνα, Φεβρουάριος 198Λ Σελ.23

11 πρεπει να τιμωρούνται αμείληκτα. 1.6 ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΩΝ ΣΗΜΑΝΣΕΩΝ ΓΕΝΙΚΑ Τα τελευταία χρόνια η σήμανση επάνω στο οδόστρωμα τόσο στη χώρα μας όσο και στις άλλες χώρες επεκτείνεται συνεχώς γιατί κρίνεται πολύ χρήσιμη στην ρύθμιση και διευκόλυνση της κυκλοφορίας. Παρ'όλο που όσοι συμμετέχουν στην κυκλοφορία ξέρουν καλά πως οι πινακίδες, τόσο οι ρυθμιστικές όσο και οι απαγορευτικές και πληροφοριακές καθώς και όλα όσα σημειώνονται επάνω στο οδόστρωμα, βρίσκονται εκεί για να συμβάλλουν στην ασφάλεια τους και για να τους διευκολύνουν με πληριφορίες, πολλές φορές δεν τα προσέχουν όσο θα έπρεπε και άλλες Φορές υποτιμούν τη σημασία ΐους.j;'αυτό συχνά συντελεί ενδεχομένως κάποια κακή τοποθέτηση των σημάτων ή κάλυψη τους με δέντρα ή μη έγκαιρη αντικατάσταση σημάτων που με το χρόνο έχουν φθαρεί και καταστραφεί κλπ. Σ'αυτές τις περιπτώσεις θα μπορούσε κανείς να ισχυρισθεί πως η ευθύνη του οδηγού για τη μη συμμόρφωση του είναι σχετικά περιορισμένη. Υπάρχουν όμως και άλλες περιπτώσεις στις οποίες ο οδηγός φέρει την βτυθύνη για οποιαδήποτε ανωμαλία ή ατύχημα προκληθεί με αφορμή τη συμπεριφορά του. Είναι φυσικό ότι στις περιπτώσεις αυτές ο καταμερισμός των αστικών και ποινικών ευθυνών είναι πολύ βαρύτερος για τον υπαίτιο οδηγό. Απόδειξη όλων των παραπάνω αποτελεί ο σημαντικός αριθμός των ατυχημάτων που έχουν γίνει στο Νομό Καβάλας από παραβιάσεις και παραλήψεις σημάνσεων του οδοστρώματος. Λόγω αυτού του γεγονότος οι οδηγοί από την εποχή ακόμα που μαθαίνουν να οδηγούν, πρέπει να συνηθίσουν να αποδίδουν ενσυνείδητα την οφειλόμενη προσοχή στα σήματα και να συμμορφώνονται απόλυτα προς τις υποδείξεις τους.

12 Δεν υπάρχει τίποτα πιο επικίνδυνο από την υποτίμηση σημάτων κινδύνου και από την προσπάθεια της "υποκλοπής" προτεραιότητας των άλλων. 1.7 ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ ΑΠΟΦΕΥΚΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (1 ) Εσφαλμένη αποφευκτικη ενέργεια υπάρχει όταν ο οδηγός αντιλαμβάνεται μια επικίνδυνη κατάσταση αλλά προσπαθεί να την αποφυγει λανθασμένα. Π.χ. αντί να πιέσει το ποδόπληκτρο του φρένου πιέζει το ποδόπληκτρο του γκαζιού. Το βασικό αίτιο της λανθασμένης ενέργειας είναι η έλλειψη εξάσκησης με το αυτοκίνητο και αυτό συνήθως παρατηρείται σε νέους οδηγούς τους οποίους χαρακτηρίζει η απειρία, χωρίς να αποκλείεται η περίπτωση να ενεργήσει λανθασμένα και κάποιος έμπειρος οδηγός στην περίπτωση π.χ. που οδηγεί ξένο αυτοκίνητο με το οποίο δεν είναι εξοικιομένος η όταν βρίσκεται σε κατάσταση σύγχισης για οποιοδηποτε λόγο, η τέλος όταν βρίσκεται σε κατάσταση μέθης. Από τα συγκεντρωθέντα στοιχεία που έχουμε για την περιοχή της Καβάλας ο αριθμός των ατυχημάτων δεν είναι σημαντικά υψηλός λόγω λανθασμένων ενεργειών κατά-την οδηγηση,όπως φαίνεται και από τον πίνακα 1 του παραρτήματος. 1.8 ΑΠΟΣΠΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ ΤΟΥ ΟΔΗΓΟΥ Το στοιχείο της απροσεξίας των οδηγών αποτελεί για Νομό Καβάλας την στατιστικά σημαντικότερη αιτία πρόκλησης οδικών ατυχημάτων. Το ερώτημα είναι αν και κατά πόσο τα στατιστικά αυτά στοιχεία είναι αξιόπιστα. Και τούτο διότι είναι συνηθισμένο φαινόμενο η τροχαία κοντά στους άλλους παράγοντες που προκαλούν τα τροχαία ατυχήματα να χρεώνει πάντα στους εμπλε- 4.Βλέπε ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ Γ.ΓΕΩΡΓΟΥΣΗ "0 άνθρωπος και το αυτοκίνητο". Εκδοση τρίτη 1978 Σελ.25Λ

13 -10- κόμενους και το γεγονός της απόσπασης της προσοχής τους. Η αδυναμία της προσεχτικής οδήγησης αν και ανθρώπινη δεν μειώνει εν τούτοις τις τεράστιες ευθύνες των οδηγών. Ευθύνες τόσο απέναντι στους ίδιους τους εαυτούς όσο και στο κοινωνικό σύνολο.

14 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΩΦΕΙΛΟΝΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΠΕΖΟΥΣ Είναι γεγονός ότι στη χώρα μας οι πεζοί κυκλοφορούν εντελώς απείθαρχα εκθέτοντας έτσι τον εαυτό τους σε κίνδυνσ, παράλληλα όμως δημιουργούν προβληματα και κινδύνους για τους οδηγούς. Θα πρέπει λοιπόν να καταλάβουν και οι πεζοί, πως δεν έχουν μόνο δικαιώματα στην κυκλοφορία αλλά και υποχρεώσεις. Στον πίνακα 2 καταγράφονται οι κυριώτερες αιτίες τροχαίων ατυχημάτων στις οποίες τυχαίνει να εμπλέκεται πεζός. Μερικές α π αυτές είναι η παραβίαση του φωτεινού σηματοδότη,η μη χρησιμοποίηση του πεζοδρομίου και των διαβάσεων, η απότομη και απερίσκεπτη διέλευση του δρόμου κ.λ.π. Ευθύς εξ αρχής θα πρέπει να τονισθεί ότι ο αριθμός των θανατηφόρων ατυχημάτων και των ατυχημάτων με σωματικές βλάβες στο Ν.Καβάλας είναι σχετικά υψηλός. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι από το έτος 1980 ως και 1991 στα 574 τροχαία ατυχήματα στα οποία ενεπλάκησαν πεζοί έχουμε 78 νεκρούς και 558} τραυματίες ^ Γίνεται λοιπόν κατανοητό ότι θα πρέπει να παρθούν από την πολιτεία επειγόντως?μέτρα για την προστασία των πεζών αρχίζοντας προσπάθεια από τα σχολεία με εκπαίδευση στην σωστή κυκλοφοριακή αγωγή. Επίσης είναι απαραίτητο και οι γηραιότεροι να εμπαιδώσουν ορισμένους κανόνες κυκλοφοριακής συμπεριφοράς με σεμινάρια ή διαλέξεις που θα γίνονται φυσικά από τους υπεύθυνους της τροχαίας η συγκοινωνιολόγους. 1. Βλέπε Πίνακα 8 του παραρτήματος,σελ.4-9.

15 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΡΟΧΑΙΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ Δίχως αμφισεητηση ισχύει ότι η ττοιότητα και το πλήθος των αυτοκίνητων στην Ελλάδα δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την αύξηση των οδικών ατυχημάτων. Ειδικότερα για το πρόσφατο παρελθόν πρέπει να τονισθεί ότι η ποιότητα και οι τεχνικές προδιαγραφές των αυτοκίνητων που κυκλοφορούσαν στη χώρα δεν ικανοποιούσαν τους όρους ασφαλούς οδηγησης και κυκλοφορίας των οχημάτων. Είναι γνωσχό ότι η πλειοψηφία των αυτοκίνητων ήταν παλαιού τύπου και παλαιάς τεχνολογίας, υπήρχε παντελώς έλλειψη ελέγχου όσου αφορά τις συνθήκες και προδιαγραφές για σίγουρη και ασφαλή κυκλοφορία τους, ενώ τέλος δεν υπήρχε και το εξειδικευμέυο προσωπικό για την τεχνική και μηχανολογική υποστήριξη της συντήρησης των οχημάτων. Αν κουτά σ'αυτά τα τεχνικά μειονεκτήματα προσθέσουμε και την άσχημη κατάσταση του ελληνικού εθνικού και επαρχιακού οδικού δικτύου, βγαίνει εύκολα το συμπέρασμα ότι ο αριθμός των τροχαίων ατυχημάτων δεν θα πρέπει να μας ξενίζει. Είναι απλά λογικό αποτέλεσμα μιας αρνητικής κατάστασης των τεχνικών προδιαγραφών των αυτοκινήτων και του οδικού δικτύου. Εκτός αυτού πρέπει να λάβουμε υπόψη και τον μεγάλο σχετικά με του πληθυσμό αριθμό των αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στη χώρα, αφού η κατοχή ενός IX θεωρείται ως συστατικό στοιχείο του καταναλωτικού προτύπου του σύγχρονου έλληυα. Αυτή η κατάσταση φαίνεται να αλλάζει τα τελευταία χρόνια πρώτου εξ αιτίας της δημιουργίας της υπηρεσίας των ΚΤΕΟ, δεύτερου εξ αιτίας της διευκόλυνσης που δίνεται στους κατόχους αυτοκινήτων παλαιού τύπου να αντικαταστήσουν αυτά με καινούργιας τεχνολογίας "καταλυτικά" και τρίτου επειδή επιβάλλεται από το νόμο ο έλεγχος από τα ΚΤΕΟ των εισαγομένωυ

16 υεταχειρισμένων αυτοκινήτων ττριν αυτά δοθούν στην κυκλοφορία. Στο σημείο αυτό, θα ττρέπει να εττιχείρηθεί μια παρατήρηση η οποία αφορά το στατιστικό υλικό που σχετίζεται με την υπαιτιότητα των οχημάτων στα οδικά ατυχήματα. Από τα στοιχεία της Τροχαίας του Νομού ο αριθμός των ατυχημάτων που καταλογίζει υπαιτιότητα στο αυτοκίνητο είναι ασήμαντος. 0 λόγος γι'αυτό, είναι ότι στο δυναμικό της Τροχαίας δεν υπάρχουν εκείνα τα εξειδικευμένα από πλευράς τεχνικών γνώσεων άτομα που θα μπορούσαν να χρεώσουν ένα ατύχημα σε βλάβη ή ελαττωματικότητα του οχήματος. Μόνο σε περίπτωση ατυχημάτων που αφορούν σε σωματικές βλάβες καλεί η Τροχαία εμπειρογνώμονες μηχανολόγους της διεύθυνσης Συγκοινωνιών οι οποίοι είναι σε θέση να αποδώσουν τις ανάλογες ευθύνες. Παραδειγματικά αναφέρουμε ότι για τα έτη μία μόνο για κάθε έτος περίπτωση ατυχήματος χρεώθηκε από την Τροχαία σε αδυναμία και προβλήματα του οχήματος. Οι κυριώτερες δε αιτίες ατυχημάτων που αναφέρονται στο αυτοκίνητο και που μπορούν να προκαλέσουν τροχαίο ατύχημα μπορεί να οφείλονται σε βλάβη ή ελαττωματικότητα των φρένων, των τροχών - ελαστικών, έλλειψη φώτων, κακές αναρτήσεις, παλαιότητα του οχήματος κλπ. (1) Βλέπε τα στατιστικά στοιγείίιι τού πίνακα 3 σ,το παράρτημα.

17 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΣΣΕΡΑ Η ΟΔΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΟΔΙΚΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ 1.ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ Επιχειρώντας μια γενική αναφορά στην κατάσταση των δρόμων της ελληνικής επικράτειας θα πρέπει να διαπιστώσουμε ότι το δίκτυο είναι πεπαλαιομένο ότι οι δρόμοι γίνονται με σχετική προχειρότητα από τους εργολάθους χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι προδιαγραφές που τίθενται από την πολιτεία (υλικά κατασκευής, πλάτος, στροφές), ότι είναι σχετικά στενοί γι' αυτό και επικίνδυνοι, ότι συχνά δεν φωτίζονται επαρκώς και εν πάση περιπτώση ότι θα μπορούσαν να χρησιμοπσιηθούν ως επαρχικόί δρόμοι, όχι όμως ως εθννκόί.και-ακόμη λιγότερο ως διεθνείς. Έ ν α σημαντικό πσσοστό στο σύνολο των οδικών ατυχημάτων οφείλεται στην ολισθηρότητα των οδών. Η ολισθηρότητα μπορεί να είναι είτε το κύριο, είτε και το δευτερεύον αίτιο σ'ένα ατύχημα. Σύμφωνα με στατιστικές μετρήσεις τα ατυχήματα από ολισθηρότητα πλησιάζου\4 τα 3200 το χρόνο και οι θάνατοι τους 275 (1 ) Εκτός από τα ατυχήματα η ολισθηρότητα είναι και ο κυριώτερσς παράγοντας στις καθυστερήσεις της κυκλοφορίας, κατά την διάρκεια των βροχερών ημερών και που στοιχίζει ακριβά στην εθνική οικονομία (απώλεια ανθρωποωρών, υπερκατανάλωση καυσίμων, φθορά μηχανών, κ.λ.π.). Ειδικότερα και για το Νομό Καβάλας από τα στατιστικά στοιχεία που διαθέτουμε (πίνακας Λ) φαίνεται ότι η κύρια αιτία ατυχημάτων που σχετίζονται με την κατάσταση των οδών είναι η ολισθηρότητα που παρουσιάζει το οδόστρωμα. 1.Βλέπε Ν. ΜΙΧΑ "Ολισθηρότητα των οδών και ατυχήματα", στο: Αστυνομική επιθεώρηση, Ιανουάριος 1990,σελ. 5-9.

18 Αυτή οφείλεται στην σχεδόν αποκλειστική χρηση αδρανών υλικών από ασ3εστόλιθο για τις στρώσεις κυλίσεως.^^^ 0 ασβεστόλιθος είναι υλικό το οποίο κάτω από την επίδραση της κυκλοφορίας λειαίνεται πολύ γρήγορα και οι επιφάνειες των δρόμων γίνονται ολισθηρές. Η παρουσία επάνω στο δρόμο λεπτής σκόνης μαζί με λάδια και λοιπά υλικά έχει σαν αποτέλεσμα σε περίπτωση βροχής, να αποκτά ο δρόμος μια ιδιαίτερα έντονη ολισθηρότητα. Τέλος είναι και η άγνοια πολλών νέων οδηγών οι οποίοι δεν μπορούν να εκτιμήσουν τους αυξημένους κινδύνους που παρουσιάζουν τα βρεγμένα οδοστρώματα με αποτέλεσμα σε περίπτωση ολισθηρού οδοστρώματος να αιφνιδιάζονται και ανίκανοι πλέον να αντιδράσουν ψύχραιμα βρίσκονται στη δυσάρεστη θέση να εμπλακούν σε τροχαίο ατύχημα. Για να αποφευχθεί συνεπώς ένα ατύχημα ή καλύτερα για να μειωθεί η πιθανότητα να συμβεί λόγω ολισθηρότητας, θα πρέπει οι οδηγοί να είναι ιδιαίτερα προσεχτικοί και ψύχραιμοι όταν οδηγούν σε βρεγμένο οδόστρωμα, να Φρσντίζουν ώστε να έχουν καινούρια ελαστικά τα οποία παίζουν σπουδαίο ρόλο για την ασφάλεια και πρόσφυση σε υγρές επιφάνειες. Τέλος η πολιτεία θα πρέπει να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της ολισθηρότητας που είναι από τις βασικές αιτίες ατυχημάτων με αντιολισθηρούς τάπητες και κατάληλη σήμανση των οδών. /ί.,βλέπε! Ν. ΜΙΧΑ "Ολισθηρότητα των οδών και ατυχήματα", στο: Αστυνομική επιθεώρηση,ιανουάριος 1990, σελ.5-9.

19 1.1 TO ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ Το οδικό δίκτυο του Νομού Κα3άλας συνολικού μήκους 187 χλμ αποτελούν οι παρακάτω οδοί: α) Το τμήμα της υπ'αρ. 2 Ε.Ο. Θεσσαλονίκης Τουρκικών συνόρων από την διασταύρωση της Αμφίπολης μέχρι την γέφυρα του Νέστου μήκους 98χλμ. Το τμήμα αυτό κατασκευάστηκε την δεκαετία του 1930, για την εξυπηρέτηση στρατιωτικών κυρίως σκοπών και για την σύνδεση των υφιστάμενων οικισμών. Η χάραξη του ακολούθησε τους υπάρχοντες αμαξιτούς δρόμους και ανταποκρινόταν στις κυκλοφοριακές απαιτήσεις της εποχής εκείνης. Η κατασκευή του έγινε με ημιεμποτισμένο σκυρωτό και με πλάτος περίπου 5 μέτρα. Κατά καιρούς έγιναν διαπλατύνσεις και Βελτιώσεις της οδού. Μέχρι και το 1987 η οδός δεχόταν μεγάλους κυκλοφοριακούς φόρτους της τάξεως των Μ.Ε.Α. (μονάδες οχημάτων σε επιβατικά αυτοκίνητα) και μεγάλα φορτία οχημάτων, δεδομένου ότι από αυτήν διερχόταν μέρος της διεθνούς κυκλοφορίόίς.iroo' κατευθυνόταν στην Ασία. Ό π ω ς δε φαίνεται από την σύνδεση της κυκλοφορίας, το 52% αυτής αποτελείται από φορτηγά διαφόρων κατηγοριών, το 38% από επιβατικά αυτοκίνητα και το 6% από λεωφορεία. Οι επεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν μέχρι τώρα στο ανωτέρω τμήμα, επί ενός συνολικού μήκους 25 χλμ. περίπου, βελτίωσαν τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά και την κυκλοφοριακή ικανότητα της οδού αλλά οπωσδήποτε δεν είναι επαρκείς για τις απαιτήσεις της σημερινής κυκλοφορίας, με συνέπεια το επίπεδο εξυπηρέτησης και ασφάλειας της οδού να παραμένει χαμηλό. Τέλος θα πρέπει να σημειώσουμε ότι από το 1987 και μετά η κυκλοφορία μετατοπίστηκε από την Ε.Ο. γέφυρα Στρυμώνα - - Ν. Πέραμος (Εγνατία) η οποία έχει χαρακτηρισθεί Ε.Ο. του βασικού οδικού δικτύου με υπουργική απόφαση όπως θα αναφερθούμε παρακάτω.

20 -17-3) To τμήμα της υπ'αρ. 12 Ε.Ο. από τον Σταυρό Αμυγδαλεώνα μέχρι τα όρια του Νομού Δράμας μήκους 13 χλμ. ΤΟ παραπάνω τμήμα κατασκευάστηκε την δεκαετία του 1930 για την σύνδεση των υφιστάμενων οικισμών με την ΚαΒάλα και την Δράμα. Η κατασκευή του τμήματος έγινε επίσης με ημιεμποτισμέ- νο σκυρωτό και η χάραξη του έχει σχετικά καλά γεωμετρικά στοιχεία, με μειονεκτήματα τη διέλευση της μέσα από τους οικισμούς Αμυγδαλεώνα - Κρηνίδων και από τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων. γ) Η οδός γέφυρα Στρυμώνα - Ν. περάμου (τ. Εγνατία) μήκους 4.6 χλμ.έχει χαρακτηρισθεί Ε.Ο. του Βασικού οδικού δικτυού, <αιτην υπ'αρ. Α1/4/33/ απόφαση Υπουργού Δημοσίων'Εργων και η κατασκευή της τελείωσε το Η οδός που περιλαμβάνει σημαντικό μέρος του κυκλοφορικού φόρτου της υπ'αρ. 2 Ε.Ο, παρουσιάζει σε μερικά σημεία της προ- Βλήματα κατολισθήσεων που οφείλονται στη γεωλογική δομή της περιοχής ^ δ) Στο σημείο αυτό είναι σκόπιμο να αναφερθούμε στο υπό κατασκευήν τμήμα της Ε.Ο.που αφορά στην παράκαμψη της ΚαΒάλας. Το έργο αυτό αν και παρουσιάζει προβλήματα χρηματοδότησης και έγκαιρης κατασκευής έχει ξεκινήσει από την θέση'αγιος Σύλλας και τελειώνει στην θέση'ασπρα Χώματα μήκους περίπου 10 χλμ. Για να δωθεί όμως ο δρόμος στην κυκλοφορία θα πρέπει να ολοκληρωθεί το τμήμα από τον'αγιο Ανδρέα ως τον'αγιο Σύλλα μήκους περίπου 20 χλμ. 'Έτσ,ι θα υπάρξει λύση στα σημαντικά προβλήματα αφού θα οδηγήσει στην αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας στην πόλη της ΚαΒάλας, θα μειώσει την μόλυνση και την ηχορύπανση και θα συμβάλλει,, (2 ) στην μείωση των καθυστερήσεων.' ' Βλέπε 1. Νομαρχία ΚαΒάλας "Η ΚαΒάλα ετοιμάζεται για το 1992" ΕΛΚΕΠΑ - ΝΕΛΕ,ΙΟΥΝΙΟΣ 1988, σελ Δεύτερη ΔΕΚΕ, Μελέτη μηχανικών Δεύτερης ΔΕΚΕ.

21 1.2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΛΑΝΩΝ ΘΕΣΕΩΝ Α. Ε.Ο. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ'ΚΑΒΑΛΑΣ Μελάνη θέση Προσδιορισμός της χλμ. Γέφυρα πριν από διασταύρωση Οφρυυίου χλμ. Στροφές μετά από το χωριό Γαληψός χλμ. Στροφές μετά από το χωριό Ποδοχώρι. Λ χλμ. Στροφές μετά από το χωριό Πλατανότοπος χλμ. Στροφή πριν από το χωριό Μουσθένη χλμ. Στροφή πριν από το χωριό Δωμάτια χλμ. Διασταύρωση Μεσιάς χλμ. Ελευθερούπολη χλμ. Κοκκινόχωμα χλμ. Στροφές μετά από διασταύρωση Αμισιανών χλμ. Στροφές και διασταύρωση Νέας Περάμου. Β. Ε.Ο. ΚΑΒΑΛΑΣ ΞΑΝΘΗΣ Μελανή θέση - Προσδιορισμός της χλμ. Στροφή στο παρεκκλήσι Αγίου Νεκτάριο 10 χλμ.?^τροφή πριν από Νέα Καρβάλη χλμ. Χωριό Νέα Καρβάλη (μήκος 1,2 χλμ). 16 χλμ. Στροφή και στένωση πριν από Ποντολίβαδο 20 χλμ. Στροφή στη βιομηχανική ζώνη. 23 χλμ. Διασταύρωση προς Πέρνη. 27 χλμ. Διασταύρωση προς Χρυσούπολη. 34 χλμ. Στένωση πριν τη διασταύρωση Αβραμηλιά. Ε.Ο ΚΑΒΑΛΑΣ ΔΡΑΜΑΣ Μελανή θέση - Προσδιορισμός της. 1. '7 χλμ. Χωριό Αμυγδαλεώνας.

22 2. 11 xau xxu. Χωριό Πολύστυλο. Χωριό Λυδία. Δ. Ε.Ο. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ (Οδός γέφυρα Στρυυώυα-Νέας Περάμου - τ. Ν. Εγυατία) Μελάνη θέση Προσδιορισμός της χλμ. Ε.Ο. Θεσ/κης Καβάλας. 2. Δ/ση Επαρχιακών οδών Καβάλας - Ν. Περάμου και Ν. Περάμου- - Αγίου Ανδρέα (καρολίνα) χλμ. Επαρχιακής οδού Καβάλας - Ν. Περάμου (καλαμίτσα). Λ , , Ε.Ο. Θεσ/κης - Καβάλας (γέφυρας Στρυμώνα - Ν. Περάμου τ. Ν. Εγυατία). 1.3 ΑΝΑΑΥΣΗ ΜΕΛΑΝΩΝ ΘΕΣΕΩΝ (Περιγραφή, προβλήματα, προτάσεις) Α. Ε.Ο. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ (Ιπ.αρ.2 παλαιά ΕΟ) Συγκέντρωση στοιγείων; Τα ατυχήματα πσυ καταγράφηκαν καλύπτουν την 5ετία και πάρθηκαν από τις εκθέσεις αυτοψίας της Τροχαίας Καβάλας. Μελανές θέσεις; Για κάθε μελάνη θέση δίνονται τα γενικά χαρακτηριστικά της θέσης, τα πιθανά αίτια των ατυχημάτων οι προτεινόμενες επεμβάσεις. Ακολουθεί πίνακας με τον αριθμό ατυχημάτων, παθόυτωυ προσώπων κλπ. στο παράρτημα. Γενικές παρατηρήσεις: Από τη μελέτη και ανάλυση των ατυχημάτων στον άξονα Καβάλας Θεσ/κης προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα; 0 άξονας αυτός μέχρι και το έτος 1987 ήταν ιδιαίτερα φορτισμένος κυκλοφοριακά και μάλιστα με βαρέα οχήματα. Αν μάλιστα ληφθεί υπόψην και το μικρό του πλάτος γίνεται φανερή η αυξημένη επικινδυνότητα του δρόμου.

23 Μελανή θέση; 105 y Au.E.O. θεσ/κης - Καβάλας. Περιγραφή θέσης - ττροβληυατα - Προτάσεις. Στη χιλιομετρική αυτή θέση υπάρχουν δύο αντίρροπες καμπύλες σε απόσταση περίπου 250μ, μεταξύ τους. Στην κορυφή μάλιστα της μίας καμπύλης υπάρχει τεχνικό έργο με άσχημη (μηδενική ως αρνητική) επίκλιση με αποτέλεσμα να γίνονται πολλές εκτροπές. Προτείνονται σαν άμεσα μέτρα επισήμανση των δύο πινακίδων θέσεων με ψαροκόκαλο και τοποθέτηση πινακίδων ορίων ταχύτητας, οριοδεικτών και ματιών γάτας. Μελανή θέση; 108 γλμ. Ε.Ο. θεσ/κης Καβάλας. Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. Στη θέση αυτή υπάρχει η διασταύρωση του Οφρυνίου πάνω σε κυρτή καμπύλη και επιπλέον κλειστή στροφή, σχεδόν ορθή γωνία ακολουθούμενη από τεχνικό έργο. Η πλειονότητα των ατυχημάτων οφείλεται σε εκτροπές πάνω στη στρσφή, καθώς οι ταχύτητες που αναπτύσονται είναι υψηλές λόγω της μεγάλης κλήσης καθόδου προς το τεχνικό έργο. Προτείνεται ιδιαίτερη επισήμανση της στροφής με τοποθέτηση ψαροκόκαλου,καθώς και πινακίδες απαγόρευσης προσπέρασης, ορίου ταχύτητας,πληροφοριακών, οριοδεικτών και ματιών γάτας καθώς και τοποθέτηση αντιολισθηρού τάπητα. Μελανή θέση; 113 γλμ. Ε.Ο. θεσ/κης Καβάλας. Περιγραφή - Πρσβλήματα - Προτάσεις. Υπάρχουν συνεχόμενες κλειστές στροφές και το πλάτος του δρόμου είναι μικρό με αποτέλεσμα να σημειώνονται πολλές εκτροπές καθώς και μετωπικές συγκρούσεις μετά από εκτροπή. 0 δρόμος στερείται της κατάλληλης σήμανσης που να δείχνει την επικινδυνότητα του. Προτείνονται άμεσα τοποθέτηση νέων πινακίδων ορίων ταχύτητας, αναγγελίας κινδύνου, οριοδεικτών και ματιών γάτας. Μεσοπρόθεσμα προτείνεται βελτίωση της χάραξης με διαπλάτυνση της οδού.

24 Μελανή θέση; 121 yxu. Ε.Ο. θεσ/<ης ΚαΒάλας. Περιγραφή θέσης - Προβλήυατα - Προτάσεις» Η θέση αυτή θρισκεται μετά το χωριό Ποδοχώρι. Από τηυ εξέταση των ατυχημάτων φαίνεται ότι το σύνολο τους σχεδόν 9 από τα 14 ατυχήματα οφείλονται σε εκτροπές καθώς και μετωπικές συγκρούσεις λόγω του στενού πλάτους του δρόμου. Προτείνεται επισήμανσή των επικίνδυνων θέσεων με την τοποθέτηση πινακίδων στροφών, ορίων ταχύτητας καθώς και την τοποθέτηση οριοδεικτών και ματιών γάτας. Επίσης προτείνεται τοποθέτηση αντιολισθηρού τάπητα. Θα πρέπει να γίνει αλλαγή χάραξης για ευθυγράμμιση. Μελάνη θέση; 124 γλμ. Θεσ/κης Καβάλας. (37γλμ. Καβάλας θεσ/κης) Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. Ύπαρξη συνεχών απότομων στροφών μετά το χωριό Πλατανότοπος στην κατεύθυνση προς Καβάλα. Τα αίτια των ατυχημάτων είναι κατά βάση εκτροπές. Κατά το έτος 1985 εποχή της μελέτης γίνονταν έργα βελτίωσης και διαπλάτυνσης της οδού γι'αυτό δεν προτείνονται επεμβάσεις. Μελανή θέση; 128 γλμ. θεσ/κης Καβάλας-(31γλμ. Καβάλας Θεσ/κης). Περιγραφή θέσης - Προβλήματα. Η θέση αυτή βρίσκεται πριν το χωριό Μουσθένη στην κατεύθυνση προς Καβάλα όπου υπάρχει ταυτόχρονα απότομη στροφή και στένωση του δρόμου. Το κύριο αίτιο των ατυχημάτων είναι η εκτροπή. Μελανή θέση: 131 γλμ. Θεσ/κης Καβάλας-(28χλμ. Καβάλας Θεσ/κης). Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. Η θέση αυτή βρίσκεται πριν το χωριό Δωμάτια στην κατεύθυνση προς Καβάλα. Υπάρχει απότομη στροφή και στη συνέχεια στένωση του δρόμου λόγω τεχνικού που δεν επιτρέπει την ταυτόχρονη δι-έλευση δύο οχημάτων.

25 -22- Το κύριο αίτιο των ατυχημάτων είναι η έκτροπη και συνέχεια η σύγκρουση με τα αντίθετα κινούμενα οχήματα. ΕπεμΒάσεις δεν προτείνονται γιατί στο τμήμα αυτό γίνονταν είδη έργα διαπλάτυνσης και Βελτίωσης της οδού. Μελανή θέση; 136γλμ. θεσ/κης ΚαΒάλας. Περιγραφή θέσης - ΠροΒλήματα - Προτάσεις. Από την εξέταση των ατυχημάτων προκύπτει ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένη μελανή θέση στο χιλιόμετρο αυτό, καθότι η κατανομή των ατυχημάτων είναι τυχαία. ΠροΒλήματα που παρατηρούνται στην υπάρχουσα κατάσταση είναι η έλλειψη ορατότητας προς τα αριστερά για τους εξερχόμενους από το δρόμο προς Μεσιά στην Ε.Ο. (λόγω της στάσης του λεωφορείου), η ολισθιρότητα και το μικρό πλάτος του δρόμου. Έ γ ι ν ε πρόταση από τις υπεύθυνες υπηρεσίες να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα με την τοποθέτηση οριοδεικτών, πινακίδων ορίων ταχύτητας, ματιών γάτας, διαγράμμιση του οδοστρώματος στην γέφυρα και νέα επίστρωση με αντιολισθηρό τάπητα. Επισημαίνεται δε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της 3ης ΔΕΚΕ Κα Βάλας τα έργα στη θέση αυτή έχουν ήδη ολοκληρωθεί. Μελανή θέση; 1Λ Δ.1Δ5γλμ.Θεσ/κης ΚαΒάλας-(ΐ6,17νλμ.Καβάλ.θεσ/κης). Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. Το σημείο αυτό είναι ουσιαστικά όλο το τμήμα του δρόμου που διέρχεται μέσα από το Δήμο Ελευθερούπολης και έχει μήκος 2 περίπου χλμ. Από την ανάλυση των ατυχημάτων φαίνεται ότι τσ μεγαλύτερο ποσοστό των ατυχημάτων (Δ8%) οφείλεται σε παρασύρσεις πεζών. Απαραίτητο είναι να γίνουν διαβάσεις πεζών και να τοποθετηθούν πινακίδες κινδύνου, κάτι που ευ γένει τουλάχιστον έχει ήδη γίνει. Για οριστική αυτιμετώπηση του προβλήματος θα πρέπει να υπάρξει παράκαμψη του οικισμού.

26 Μελανή θέση: 1Λ8.1Λ9γλυ. θεσ/<ης Καβάλας-(12.13νAu.Καβάλ,θεσ <ης) Περιγραφή - Ποοβλήυατα - Προτάσεις. Πρόκειται για ταν οικισμό Κοκκινόχωμα που εκτείνεται σε μήκος 2 χλμ.κατά μήκος του Εθνικού δρόμου. Στα δύο άκρα του οικισμού λειτουργούν ηδη σηματοδότες με κίτρινο προειδοποιητικό φως που όμως δεν φέρνουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, δηλαδη μείωση της ταχύτητας των οχημάτων. Προτείνεται πύκνωση της σήμανσής με διαβάσεις πεζών και αυστηρή αστυνόμευση της περιοχής. Οριστική λύση αποτελεί μόνο η παράκαμψη του οικισμού. Μελανή θέση; 153γλμ. Θεσ/κης Καβάλας (8γλμ. Καβάλας θεσ/κης). Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. Στο χιλιόμετρο αυτό υπάρχει αριστερή στροφή στην κατεύθυνση προς Θεσσαλονίκη που συνδυαζόμενη με την κατηφορική κλίση του δρόμου δημιουργεί προϋποθέσεις ατυχήματος, ειδικά όταν το οδόστρωμα είναι υγρό. Απαιτείται επισήμανση της στροφής απαγόρευση των προσπερασμάτων που ευνοούνται από την κατηφορική χάραξη του δρόμου. Μελανή θέση: 158γλμ. θεσ/κης Καβάλας (3γλμ.Καβάλας θεσ/κης). Περιγραφή - Προβλήματα - Προτάσεις. Πρόκειται για το οδικό τμήμα έξω από την πόλη της Καβάλας με συνεχείς απότομες στροφές και μεγάλες κατά μήκος κλίσεις. 0 δρόμος έχει μεγάλο πλάτος - 2 λωρίδες ανά κατεύθυνση αλλά λόγω της τοπογραφίας του εδάφους και του ανήλιου προσανατολισμού του είναι ολισθηρός και επικίνδυνος. Στο τρίτο χλμ. υπάρχει διασταύρωση που οδηγεί προς Ν. Πέραμο με καλή όμως σήμανση και φωτισμό. Φωτισμός υπάρχει και σε όλο το μήκος του οδικού δικτύου από Καβάλα μέχρι Σταυρό. Η ανάλυση των ατυχημάτων δεν έδειξε υπαιτιότητα συγκεκριμένης θέσης αλλά υπέδειξε σαν επικίνδυνο όλο αυτό το τμήμα.

27 Ταν μέτρα έχουν προταθεί επιπλέον σήμανσή όλων των στροφών, τοποθέτηση αντιολισθηρου τάπητα και ματιών γάτας, ενώ μακροπρόθεσμα Βελτίωση της χάραξης αν αυτή είναι δυνατή. Β. Ε.Ο. ΚΑΒΑΛΑΣ - ΞΑΝΘΗΣ. Γενικές παρατηρήσεις. 0 άξονας αυτός αποτελεί τμήμα της υπ'αρ. 02 Ε.Ο. που είναι ο δεύτερος σε σημασία οδικός άξονας της Χώρας αφού διασχίζει όλη την Βόρειο Ελλάδα. Παρ'όλα αυτά,τα γεωμετρικά του στοιχεία στο εξεταζόμενο τμήμα είναι απαράδεκτα- μικρό πλάτος, επικίνδυνες στροφές κλπ, ενώ διέρχεται μέσα από πολλά χωριά. Τέλος και η σήμανση του σε πολλά σημεία είναι ελλειπής. Η Βελτίωση του τοπικά ιδιαίτερα στις επικίνδυνες θέσεις, δε σημαίνει ότι θα λύσει και το συνολικό πρόβλημα, που είναι η ανεπάρκεια του στα σημερινά κυκλοφοριακά δεδομένα. Για πραγματικά οριστική αντιμετώπιση απαιτείται κατασκευή νέου δρόμου, η συνολική Βελτίωση του υπάρχοντος με παρακάμψεις των οικισμών αφού ο μέσος αριθμός ατυχημάτων ανά χιλιόμετρο είναι υψηλός. Μελανή θέση; 6γλμ. Ε.Ο. ΚαΒάλας Ξάνθης. Περιγραφή θέσης - ΠροΒλήματα - Προτάσεις. Πρόκειται για οδικό τμήμα με ορεινή χάραξη έξω από την ΚαΒάλα με πολύ άσχημα χαρακτηριστικά, μικρό πλάτος και κακό οδόσρωμα. Ειδικά στη συγκεκριμένη θέση όπου υπάρχει το παρεκκλήσι του Αγίου Νεκταρίου υπάρχει απότομη στροφή που δημιουργεί πολλές εκτροπές και στη συνέχεια συγκρούσεις. Ή δ η από χρόνια η ανεπάρκεια του τμήματος έγινε εμφανής και σήμερα έχει γίνει διαπλάτυνση και Βελτίωση του δρόμου. Μελανή θέση; νλμ. ΚαΒάλας Ξάνθης. Περιγραφή - ΠροΒλήματα - Προτάσεις. Πρόκειται για το χωριό Νέα ΚαρΒάλη μέσα από το οποίο διέρχε-

28 -25- τοα η Ε.Ο. Καβάλας Ξάνθης σε μήκος περίπου 1,200 μέτρα. Ο δρόμος είναι ευθύς και αναπτύσονται μεγάλες ταχύτητες παρά την ύπαρξη αναλάμποντος κίτρινου σηματοδότη στα άκρα του χωριού και ορίου ταχύτητας. Τα ατυχήματα είναι κυρίως παρασύρσεις πεζών. Για οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος προτείνεται παράκαμψη του χωριού. Προσωρινά συνίσταται πύκνωση των ρυθμιστικών πινακίδων και πινακίδων κινδύνου καθώς και διαβάσεων πεζών. Τέλος στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε ότι έχει ολοκληρωθεί και λειτουργεί υπόγεια διάβαση πεζών. Μελανή θέση; 16 γλμ. Καβάλας Ξάνθης. Περιγραφή - Προβλήματα - Προτάσεις. Πρόκειται για μια θέση όπου υπάρχουν διασταύρωση μορφής σταυρού με χωματόδρομο, στένωση δρόμου και στροφή ταυτόχρονα, ενώ το οδικό τμήμα πριν τη διασταύρωση στην κατεύθυνση προς Καβάλα είναι κατηφορικό με συνέπεια να αναπτύσονται μεγάλες ταχύτητες. Αν και έχουν πραγματοποιηθεί κάποια έργα οδοποιίας εν τούτοις για ριζική λύση του προβλήματος είναι απαραίτητη η αλλαγή χάραξης και κατασκευή νέου τεχνικού έργου με ταυτόχρονη διαπλάτυνση της διασταύρωσης. Μελανή θέση; 20 γλμί Καβάλας Ξάνθης. Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. Στο χιλιόμετρο αυτό ο δρόμος είναι αρκετά στενός 7,20 μέτρα περίπου και φυσικά ανεπαρκής για τη μεγάλη και βαριά κυκλοφορία που δέχεται. Επίσης υπάρχουν καμπύλες όχι όμως απότομες με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα ασφαλείας κυρίως λόγω των μεγάλων ταχυτήτων πσυ αναπτύσονται. Προτάθηκαν επισήμανση της θέσης καθώς και επίστρωση αντιολί- σθηρού τάπητα. Σαν οριστική αντιμετώπιση απαιτείται κατασκευή νέου τεχνικού έργου στη θέση της γέφυρας καθώς και διαπλάτυνση

29 -26- του οδοστρώματος. Διαπλάτυυση απαιτείται και σε όλο το οδικό τμήμα σε μήκος 2χλμ. περίπου όπου επίσης συμβαίνουν πολλά ατυχήματα. Μελάνη θέση; 23γλμ. Καβάλας Ξάνθης. Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. Πρόκειται για τη διασταύρωση προς το χωριό Πέρνη και τα τμήματα πριν και μετά απ'αυτήν. Στη θέση της διασταύρωσης υπάρχει επικίνδυνη καμπύλη με αποτέλεσμα τη μείωση της ορατότητας και την δημιουργία εκροπών στην προσπάθεια να αποφευχθούν τα οχήματα που διασχίζουν κάθετα την διασταύρωση η περιμένουν στη μέση του δρόμου για να στρίψουν. Τέλος οι υπάρχουσες στάσεις λεωφορείων του ΚΤΕΛ εντείνουν το πρόβλημα. Η κατάσταση αυτή φαίνεται να έχει αντιμετωπισθεί προσωρινά με μέτρα επισήμανσης της θέσης και τη δημιουργία αντιολισθηρού τάπητα. Παρ'όλα αυτά όμως η τελική λύση βρίσκεται στη διαμόρφωση ισόπεδου κόμβου στο συγκεκριμένο σημείο. Μελανή θέση; 25νλμ. Καβάλας Ξάνθης. Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. Στο 25χλμ. βρίσκεται το χωριό Γραβούνα και στη συνέχεια στην κατεύθυνση προς Ξάν%η υπάρχουν τρεις συνεχόμενες γέφυρες αϊτό τις οποίες η μία είναι ιδιαίτερα στενή (οι δύο έχουν ανακατασκευαστεί). Επιπλέον μηκοτομικά η γέφυρα αυτή είναι σε κύρτωμα, με αποτέλεσμα την έλλειψη ορατότητας και την δημιουργία ατυχημάτων πάνω στη γέφυρα παρά την σχετικά καλή επισήμανση με πινακίδες. Προτείνονται άμεσα πύκνωση της σήμανσης με πινακίδες κινδύνου, ρυθμιστικές, τοποθέτηση οριοδεικτών,ματιών γάτας και τοποθέτηση αντιολισθηρού τάπητα. Οριστικά το πρόβλημα θα λυθεί με κατασκευή νέου τεχνικού έργου.

30 Μελανή θέση; 27y Xu. ΚαΒάλας Ξάνθης. Περιγραφή θέσης - Προβληνατα - Προτάσεις. Πρόκειται για την διασταύρωση Χρυσούπολης - Ζαρκάδάάς μσρφης σταυρού και Βρίσκεται 2χλμ. μετά το χωριό Γραβούνα, Στην διασταύρωση αυτή δεν υπήρχε καμία διαμόρφωση, ενώ οι μεγάλες ευθείες που υπάρχουν εκατέρωθεν αυτής ευνοούν την ανάπτυξη μεγάλων ταχυτήτων. Σήμερα έχει διαμορφωθεί στο σημείο αυτό κόμβος με φωτισμό και έχουν ξεκινήσει έργα διαπλάτυνσης των οδικών αρτηριών που καταλήγουν στη διασταύρωση. Μελανή θέση; 3Λνλμ. Καβάλας Ξάνθης. Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. Η επικινδυνότητα της θέσης αυτής έχει πάψει πλέον να υφίστα- ται αφού έχει ήδη κατασκευαστεί νέος οδικός άξονας. Γ. Ε.Ο. ΚΑΒΑΛΑΣ ΔΡΑΜΑΣ. Γενικές παρατηρήσεις. Χαρακτηριστικό όλου του άξονα είναι το μικρό πλάτος 7-8 μέτρα και η σχετικά βαριά κυκλοφορία που δέχεται. 0 δρόμος διασχίζει*πολλά χωριά που η πλειφηφία τους είναι μελανά σημεία. Σαν γενική παρατήρηση θα μπορούσε να αναφερθεί η ανεπάρκεια του δρόμου στις σημερινές κυκλοφοριακές συνθήκες και η ανάγκη για βελτίωση του με παρακάμψεις οικισμών και διαμορφώσεις ισόπεδων κόμβων. Μελανή θέση; 7γλμ. Καβάλας Δράμας (Αμυγδαλεώνας). Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. Καλύπτει το τμήμα του δρόμου που διέρχεται από το χωριό Αμυγδαλεώνας για αρκετό μήκος με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα ασφάλειας για τους πεζούς και τα τοπικά οχήματα.

31 -28- Τα Ίτερισσδτερα ατυχηρατα γίνονται τη νύχτα γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπάρχει πρόβλημα φωτισμού. Πρό3λημα ακόμη δημιουργείται από το μικρό πλάτος του δρόμου και των πεζοδρομίων, ενώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι διέρχεται υψηλό ποσοστό φορτηγών. Προτείνονται άμεσα μέτρα επισήμανσής των διασταυρώσεων,διαβάσεις πεζών και πύκνωση του φωτισμού. Οριστικά η λύση στα προβλήματα θα επιτευχθεί με την παράκαμψη του χωριού. Μελανή θέση; Ιίγλμ. Καβάλας Δράμας. Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. 0 δρόμος σ'αυτή τη θέση διέρχεται από τα όρια του χωριού Πολύστυλο είναι ελαφρά υπεριψωμένος, χωρίς ερείσματα με πλάτος 7,2 μέτρα με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χώρος για κίνηση πεζών. Οι πολλές προσβάσεις αγροτικών δρόμων με κακή κατά μήκος προσαρμογή και οι αναπτυσόμενες υψηλές ταχύτητες λόγω του ευθύγραμμου του δρόμου δημιουργούν προϋποθέσεις για ατυχήματα.έ χ ο υ ν ήδη ξεκινήσει έργα διαπλάτυνσης του ο δικού δικτύου κάτι που θεωρητικά θα πρέπει να συμβάλλει στη μείωση των οδικών ατυχημάτων. Μελανή θέση; 17νλμ. Καβάλας Δράμας (Λυδία). Περιγραφή θέσης - Προβλήματα - Προτάσεις. Στη θέση αυτή βρίσκεται το χωριό Λυδία. Στη διασταύρωση του χωριού δημιουργούνται πολλές αριστερές και κάθετες κινήσεις με αποτέλεσμα τη δημιουργία προβλημάτων ασφαλείας αφού η Εθνική οδός έχει μόλις έξη μέτρα πλάτος. Προτείνονται άμεσα επισήμανση της θέσης με πινακίδες και μάτια γάτας ενώ μεσοπρόθεσμα διαπλάτυνση του δρόμου και δημιουργία κόμβου ή αλλαγή της χάραξης για παράκαμψη του χωριού.

32 Δ, Ε.Ο. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ (Οδός γέφυρα Στρυυώνα - Νέας Ilepauou - τ. Ν. Εγυατια) Μελανή θέση: θεσ/κης Καβάλας. Πρόκειται για τρ σημεία σπσυ κατά τα μήνα Φε3ρουάρισ ταυ 1990 έλαβαν χώρα κατσλισθησεις με απστέλεσμα να διακσπεί η κυκλοφορία η οποία στη συνέχεια αποκαταστάθηκε με την κατασκευή παρακαμπτηρίου μήκους 200 μέτρων από τη 2η ΔΕΚΕ. Η μεγάλη καθυστέρηση αποκατάστασης της ομαλής συνέχειας της Εθνικής οδού είχε σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πολλά ατυχήματα. Μελανήθέση: Δ/ση Επ. Οδών Καβάλας Ν. Περάμου και Ν. Περάμου Αγίου Ανδρέα (Καρολίνα). Στη δ/ση που αναφέρεται πιο πάνω συμβάλλουν όπως είναι γνωστό δύο επαρχιακές οδοί οι οποίες παρουσιάζουν μόνιμα μεγάλη κίνηση οχημάτων δεδομένου ότι αυτές συνδέουν οδικά σημαντικά κέντρα αγροτικής οικονομικής δραστηριότητας, επιπλέον δε το λιμάνι της Ν. Περάμου και την Ε.Ο. γέφυρας Στρυμώνα Ν.Περάμου. Αν ληφθεί ακόμα υπόψη ότι η προαναφερθείσα Ε.Ο. εξυπηρετεί εκτός της τοπικής κυκλοφορίας και το σύνολο της διερχόμενης και του κύριου όγκου των χερσαίων οδικών μεταφορών ως τμήμα της υπ'αρ.2 Ε.Ο.που καταλήγει στα Ελληνοτουρκικά σύνορα,γίνεται φανερό ότι στι^ν πράξη ο ισόπεδος οδικός κόμβος που σχηματίζεται δέχεται ημερήσιο κυκλοφοριακό φόρτο Εθνικής οδού με τις αντίστοιχες συνέπειες. Ευνόητο είναι ότι κατά τη θερινή τουριστική περίοδο,οι παράμετροι λειτουργίας του κόμβου επιβαρύνονται,πολύ περισσότερο καθόσον η κυκλοφορία οχημάτων απ'όλες τις κατευθύνσεις αυξάνεται σημαντικά. Στο σημείο αυτό παρατηρείται μια σταθερά κλιμακούμενη συχνότητα πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων για τα οποία πιθανολογείται ουσιαστική επίδραση του παράγοντα οδός. Σημαντικό στοιχείο το οποίο διευκολύνει στην κατανόηση του προβλήματος,είναι η παρατήρηση ότι το κοινό αίτιο σε ικανό

33 -30- αριθμδ τροχαίων ατυχημάτων που έλα3αν χώρα στον υπό έλεγχο κόμβο είναι η παραβίαση της προτεραιότητας των οχημάτων που εξέρχονται από την Επαρχιακή οδό Αγίου Ανδρέα - Νέας Περάμου προς την Επαρχιακή οδό Καβάλας Νέας Περάμου,παρά το γεγονός ότι υπάρχει η απαραίτητη οριζόντια και κατακόρυφη σήμανση. Η επισήμανση αυτή οδηγεί αυτόματα στην διερεύνηση των συνθηκών ορατότητας οι οποίες κατά,την άποψη της Τροχαίας Καβάλας δεν είναι ιδανικές. Αυτό οφείλεται στην εκτίμηση ότι η Επαρχιακή οδός Αγίου Ανδρέα Νέας Περάμου βρίσκεται υψομετρικά σε επίπεδο πολύ κατώτερο από την Επαρχιακή οδό Καβάλας Νέας Περάμου η δε συμβολή τους δεν παρουσιάζει την απαιτούμενη ομαλότητα αλλά αντίθετα είναι μάλλον απότομη. Η κατάσταση επιδεινώνεται με τη θαμνώδη βλάστηση που υπάρχει σε μεγάλο μέρος του εδάφους του νοητού τριγώνου που σχηματίζουν κατά τη συμβολή τους οι δυο οδοί. Για να αντιμετωπισθεί η δημιουργία των δυσμενών συνθηκών οδικής ασφάλειας στον κόμβο αυτό η υπηρεσία του τμήματος Τροχαίας Καβάλας με το υπ'αρ. 1016/4.9/18-α έγγραφο της προτείνει (προς Δ.Τ.Υ.Ν.Καβάλας) τη δημιουργία λειτουργικού και ασφαλούς ισόπεδου οδικού κόμβου που θα περιλαμβάνει οπωσδήποτε και την από - προς την αποβάθρα κυκλοφορία. Ά μ ε σ α θεωρείται αναγκαία η συστηματική εκθάμνωση των ερεισμάτων με σκσπδ τη βελτ^ίωση της ορατότητας. Μελανή θέση; Ιγλμ. Επ. 0. Καβάλας Νέας Πεοάμου(Καλαμίτσα). Η θέση αυτή βρίσκεται στην περιοχή της Καλαμίτσας,συνέχεια της οδού τενέδου και ταυτίζεται με το τέλος των δ/κών ορίων και της αστικής περιοχής της πόλης (στο ύψος του κέντρου διασκέδασης - Ποσειδώνιο). Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρείται αύξηση των τροχαίων ατυχημάτων στη θέση αυτή,τα οποία πέρα από τις άλλες οδυνηρές συνέπειες που προκαλούν στους παθόντες συνοδεύονται από συνεχείς φθορές της υπάρχουσας σήμανσης. Κατά την άποψη της Τροχαίας που στηρίζεται στην εκτίμηση των αποτελεσμάτων από τη διερεύνηση των συνθηκών των τροχαίων ατυχημάτων,η συμμέτοχη του παράγοντα "οδός" είναι σε όλες

34 -31- σχεδόν τις περιπτώσεις υπαρκτή,σε συσχετισμό 3έβαια πάντοτε με τη συμμέτοχη του κυρίαρχου ανθρώπινου παράγοντα και συνίσταται στο ότι, στο υπό εξέταση σημείο υπάρχει απότομη στροφή με περίπου ορθή γωνία καμπυλότητας και ταυτόχρονα λανθασμένη κλίση που σε συνδυασμό με την ολισθηρότητα της λειανθείσας ασφάλτου ευνοεί την εκτροπή των προς την πόλη κινουμένων οχημάτων και την είσοδο τους στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, παρά το γεγονός ότι το όριο ταχύτητας είναι περιορισμένο στα 4-0 Χ/Ω και υπάρχει διαχωριστική νησίδα, στοιχειωδώς υπερυψωμένη. Επίσης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ακριβώς στην κατακόρυφη της στροφής, με κατεύθυνση προς την έξοδο της πόλης υπάρχει αδιαμόρφωτη είσοδος - έξοδος εργοταξίου αδρανών οικοδομικών υλικών με όλες τις αρνητικές συνέπειες που αυτό συνεπάγεται για την οδική ασφάλεια στο σημείο (ρύπανση οδοστρώματος, αυθαίρετη παρεμβολή στην κυκλσφορία κλπ.). Προτείνεται να κατασκευασθεί άμεσα αντιολισθηρός τάπητας στη στροφή αφού προηγουμένως διορθωθεί η κλίση της οδού, κύρια στο ρεύμα προς την πόλη,να κατασκευασθεί στηθαίο ασφαλείας στο μέσο της και να φωτισθεί άπλετα το σημείο. Παράλληλα θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα για τον αποκλεισμό της δυνατότητας εισόδου-εξόδου των οχημάτων του εργοταξίου που αναφέρθηκε στην επαρχιακή οδό εξεταζομένης σε περίπτωση που αυτό δεν είναι δυναμό και της λύσης της ολοκληρωτικής απομάκρυνσης του. Μελανή θέση; Χ/θ 1ΟΛ και U Ε.Ο. θεσ/κης- -Καβάλας (Γέφυρας Στρυμώνα - Ν. Περάμου τ. Ν. Εγνατία). Στη θέση αυτή βρίσκονται αντίστοιχα οι ισόπεδοι οδικοί κόμβοι της Τούζλας,της Κάριανης και του Ελαιοχωρίου,που σχηματίζονται από τη διασταύρωση με τις οδούς προς τον οικισμό Τούζλας και τις κσινότητες Κάριανης και Ελαιοχωρίου. Στα σημεία αυτά υπάρχει συχνότητα πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων που κατά την εκτίμηση της Τροχαίας δεν δικαιολογείται

35 -32- λδγω των γεωμετρικών χαρακτηριστικών των κόμβων ττου αναφέρθηκαν. Κοινό αίτιο των ατυχημάτων αυτών,που ας σημειωθεί ότι στο σύνολο τους ήταν θανατηφόρα και σοβαρών σωματικών θλ αβών ή με εκτεταμένες υλικές ζημίες των εμπλακέντων,έχει καταγραφεί η παραβίαση της προτεραιότητας των εξερχόμενων οχημάτων προς την Εθνική οδό. Η υπάρχουσα οριζόντια και κατακόρυφη σήμανση,παρά το γεγονός ότι δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ελλιπής,υστερεί όπως αποδεικνυεται στην πράξη σε αποτελεσματικότητα. Η εξήγηση που φαίνεται ως πιθανότερη είναι ότι οι μεγάλες ευθείες που προηγούνται των κόμβων ευνοούν την ανάπτυξη μεγάλων ταχυτήτων που σε συνδυασμό πάντοτε με το ανθρώπινο σφάλμα εκτίμησης των συνθηκών,μικραίνουν δραματικά το χρόνο αντίδρασης του μέσου όρου του συνδυασμού οδηγών-οχημάτων των υποψηφίων προς εμπλοκή ανά πραγματική χρονική μονάδα. Η λύση που προτείνεται σαν μοναδική είναι αυτή της φωτεινής σηματοδότησης Συμπληρωματικά αναφέρεται ότι στη Χ/0 108,5 της ίδιας Εθνικής οδού,μεταξύ του ανισόπεδου κόμβου προς Ορφάνι και του ισόπεδου προς Κάριανη,έχει αυθαίρετα διαμορφωθεί και ασφαλτοστρωθεί σημείο προσπέλασης αγροτικού δρόμου προς την Εθνική οδό και προς τις δύο κατευθύνσεις,αφού προηγούμενα αφαιρέθηκαν τμήματα μεταλλικού στηθαίου. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της Τροχαίας Ν. Καβάλας,η δημιουργία του παράνομου και επικίνδυνου για την οδική ασφάλεια κόμβου,έγινε από την κοινότητα Ορφανίου. Στο σημείο μάλιστα αυτό,έλαβε χώρα θανατηφόρο ατύχημα με εμπλοκή γεωργικού ελκυστήραί^ ^ 1 )-'Τα., στοιχεία για τα πρώτα 22 μελανά σημεία του παλαιού Εθνι- Κθύ δυκτύοα-αντλούνται από: ΙΚΤΙΙ}Ο.Σ-ΣΥΜΒΟϊΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΠΕ Καθηγητής Γ.ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ "Ανάλυση ατυχημάτων και μελέτη-επεμβάσβΐον γτα βελτίωση της ασφάλειας κυκλοφορίας στο Εθνικό οδικό δύκτυο",ϊποτργειο ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ^Θεσ/κη Η αναφορά εξ'άλλου στα 4- μελανά σημεία του νέου Εθνικού οδικού δυκτύου στηρίζεται σε στοιχεία της Γραμματείας του Τμήματος Τροχαίας Καβάλας, "Τεχνική αστυνόμευση οδικού δυκτύου".

36 -33- Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο Μ Ε Ρ Ο Σ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ 1. Γενικές παρατηρήσεις Αν το αυτοκίνητο είναι ένα από τα αγαθά που χαρακτηρίζουν την εποχή μας,τα τροχαία ατυχήματα είναι ασφαλώς μία από τις οδυνηρές μάστιγες της. Προκαλούν πολλούς θανάτους,τραυματισμούς και υλικές ζημίες που συνεχώς αυξάνονται και αποτελούν πλέον σήμερα Εθνικό πρόθλημα. 0 φόρος αίματος στην άσφαλτο κατά τα τελευταία χρόνια,θυμίζει τις φονικότερες μάχες της ιστορίας,ξεπερνά τις πιο καταστρεπτικές θεομηνίες και αποτελεί μετά τις καρδιακές παθήσεις και τον καρκίνο,την κυριότερη αιτία των θανάτων της εποχής μας σ' όλες τις ηλικίες. Εν τούτοις θα πρέπει να επισημάνουμε το ειδικό βάρος των νέων στα τροχαία ατυχήματα. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το διάστημα από 1 έως 9 Οκτωβρίου 1991 από τα 50 άτομα που έχασαν τη ζωή τους τα 30 ήταν ηλικίας από 18 έως 29 χρόνωνρ^ Γενικά τα θύματα των τροχών είναι πάρα πολλά. Αυξάνονται σε απόλυτους αριθμούς από χρόνο σε χρόνο με την αύξηση του αριθμού των οχημάτων που κυκλοφορούν στους δρόμους μας και των όχημα-, τοχιλιομέτρων που διανύονται σ'αυτούς. Επισημαίνουμε ότι από το 1980 ως τα τέλη Ιουλίου 1991,σε τροχαία ατυχήματα που έγιναν στην Ελλάδα έχουν σκοτωθεί 2CU71 άτομα,ενώ έχουν τραυματισθεί ,σε σύνολο τροχαίων ατυχημάτων. Με άλλα λόγια,κάθε έτος από τον χάρτη της Ελλάδας "σβήνει" και από μία κωμόπολη,ενώ απομένει να"ζει" με σακατεμένο το ανθρώπινο δυναμικό της μία επαρχιακή πόλη που έχει κατά μέσον όρο περίπου κατοίκους. Η κοινωνική αυτή διάσταση οδηγεί και στην οικονομική. Αρκεί μόνον να ανάφερθεί ότι κάθε χρόνο εξέρχονται από την παραγωγική διαδικασία περίπου άτομα,τα οποία βγαίνουν σε αναγκαστική σύνταξη,επιβαρύνοντας και με αυτόν τον τρόπο τον 1. Βλέπε "Ελευθεροτυπία"; "0 μύθος των τροχαίων",