ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο : ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο : ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο : ΜΟΔΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ

Transcript

1 33 ΟΟ ΓΓΕΕΝΙΙΚΚΟ ΛΥΥΚΚΕΕΙΙΟ ΓΓΑΛΑΤΣΙΙΟΥΥ Έττοοςς: : ΕΕΡΡΕΕΥΥΝΗΤΙΙΚΚΗ ΕΕΡΡΓΓΑΣΙΙΑ Θέμα:: «Μόδα:: ανάγκη,, αιισθητιική ή κατανάλωση ;;» Α υυπποοοομμάάδδαα : Ανναασσττάάσσηη Ίνναα [[ΟΡΡΘΟΛΟΓΓΙΙΣΤΕΕΣ]] Ορρφφααννόόςς Νικκόόλλααοοςς--Μάάρρκκοοςς Πααγγώννηη Πααννααγγι ιώτταα Πααππααϊ ϊωάάννννοουυ Μααρρί ίαα Αδδααμμααννττί ίαα Σιδδέέρρηη ΓΓεεωρργγί ίαα ΒΒ υυπποοοομμάάδδαα : Ζ ααχχααρρι ιοουυδδάάκκηηςς Χάάρρηηςς [[FFaasshhi ioonn IIddool l]] ΚΚααττσσααββοοχχρρήήσσττοουυ Αγγγγεελλι ικκήή ΚΚόόκκκκααλληηςς Άγγγγεελλοοςς ΚΚοουυσσσσοουυννήήςς ΚΚωννσσττααννττί ίννοοςς Πααππααννττωννί ίοουυ ΚΚυυρρι ιαακκήή ΓΓ υυπποοοομμάάδδαα : ΒΒόόττσσηη Χρρι ισσττί ίνναα [[FFaasshhi ioonn Shhoow]] Πααρραασσκκεευυοοπποούύλλοουυ Μααρρί ίαα Σίτττταα ΕΕυυααγγγγεελλί ίαα Ταασσσσόόπποουυλλοοςς ΓΓι ιάάννννηηςς Τσσάάρραα Διοοννυυσσί ίαα Φααι ιννέέκκοουυ Μααρρι ιάάνννναα ΕΕππόόππττρρι ιαα : ΚΚααρρααμμααττζζι ιάάννννηη ΕΕλλέέννηη Αθθήήνναα,, ΙΙααννοουυάάρρι ιοοςς

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ i. ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ii. ΑΝΩΤΕΡΗ ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ iii. ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ iv. ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ v. ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ vi. ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΙΝΔΙΑ vii. ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΜΙΝΩΪΚΗ ΕΠΟΧΗ viii. ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ix. ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΡΩΜΗ x. ΜΟΔΑ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ xi. ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ xii. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ xiii. 17 ΟΣ ΑΙΩΝΑΣ xiv. 19 ΟΣ ΑΙΩΝΑΣ xv. ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 20 xvi. ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 30 xvii. ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 40 xviii. ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 50 xix. ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 60 xx. ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 70 xxi. ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 80 xxii. ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 90 xxiii. 20 ος ΑΙΩΝΑΣ xxiv. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΕΝΔΥΜΑΣΙΕΣ ΚΡΗΤΗ ΚΥΠΡΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑ ΘΡΑΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο : ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο : ΜΟΔΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΕΠΙΛΟΓΟ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΗΓΕΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2

3 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα εργασία εντάσσεται στα πλαίσια της μελέτης της ερευνητικής εργασίας με θέμα: «Μόδα, ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση». Σκοπός της έρευνας μας είναι η κριτική προσέγγιση της μόδας. Έχει ενδιαφέρον η μελέτη των ενδυματολόγων συνηθειών ενός λαού ή μιας εποχής ή και κάθε μεμονωμένου ατόμου, γιατί η ένδυση είναι φορτισμένη με τις ποικίλες οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές, ηθικές, αισθητές συνθήκες, υπό τις οποίες ζει ο άνθρωπος. Ντυνόμαστε, βέβαια, για όλους τους πρακτικούς αλλά στη διαδικασία της ένδυσης κυριαρχούν οι κοινωνικοί λόγοι που αρχικά φαίνονται ως δευτερεύοντες. Διαλέγουμε στη φορεσιά μας, για να γίνουμε ελκυστικοί στους φίλους μας, σε όλους αυτούς με τους οποίους θέλουμε να συνεργαστούμε, και σεβαστοί στους αντιπάλους μας, σε όλους αυτούς στους οποίους θέλουμε να επιβληθούμε. Με τον ιδιαίτερο τρόπο της ένδυσης μας δηλώνουμε την ομάδα, στην οποία θέλουμε να ανήκουμε π.χ. στους μοντέρνους νέους, στους σοβαρούς αστούς, στους καλλιτεχνικούς κύκλους, στους πετυχημένους επιχειρηματίες, στους σεμνούς και διακριτικούς πολίτες, στους πνευματικούς ανθρώπους αλλά και μέσα στην ομάδα δηλώνουμε ποια θέση θέλουμε να κατέχουμε, δηλαδή να ξεχωρίζουμε ή όχι. Το ένδυμα ενός λαού δηλώνει το επίπεδο και το περιεχόμενο του πολιτισμού του, το πολίτευμά του, τη θέση και τους ρόλους των δύο φύλων, τις κοινωνικές αξίες και την απόσταση που την χωρίζει το είδος της οικονομίας και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις. Έτσι, δημιουργείται αυτό που ονομάζεται «μόδα» ή «συρμός», δηλαδή οι ενδυτικές συνήθειες που «σύρονται» από άνθρωπο σε άνθρωπο και από λαό σε λαό. Η μόδα σε μια κοινωνία έχει πανίσχυρες βάσεις, γι αυτό θα μπορούσε να πεί κάποιος ότι μελετώντας την ενδυμασία και μονό ενός λαού μπορεί να κατανοήσει σε βάθος τον πολιτισμό του. Ο τρόπος που ντύνονται οι άνθρωποι, τα υφάσματα που χρησιμοποιούν, ο τρόπος ραψίματος, και τα αξεσουάρ καθορίζουν τη μόδα κάθε εποχής. Έτσι κάθε χώρα ανάλογα με την οικονομική της κατάσταση, με τον τρόπο ζωής, και την τοποθεσία δημιουργεί τη δική της μόδα. Η μέθοδος που θα χρησιμοποιήσουμε θα είναι η ομοκεντρική συνεργατική, ο κατευθυνόμενος διάλογος, και η αυτενέργεια των μαθητών. Τα ερευνητικά εργαλεία που θα χρειαστούμε είναι η ηλεκτρονική υπολογιστές για έρευνα στο διαδίκτυο τύπος (ηλεκτρονικός- περιοδικός), κολλάζ φωτογραφιών, βιντεοπροβολέας και ότι άλλο κριθεί απαραίτητο που προέρχεται από την σχολική μονάδα. Οι τεχνικές που θα χρησιμοποιήσουμε είναι ερωτηματολόγια, φωτογραφίες και χαρτόνια. Δεν πρέπει ωστόσο να παραλείψουμε και το προσωπικό βίωμα της κάθε ομάδας και οι εμπειρίες του κάθε παιδιού και την επίσκεψη μας σε εργοστάσιο κατασκευής στρωμάτων. 3

4 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ Η μόδα είναι η παροδική συνήθεια που για ορισμένο χρονικό διάστημα αποτελεί το μεγάλο φάσμα της κοινωνίας όσον αφορά την ενδυμασία, την κόμμωση, και τη μουσική. Η μόδα είναι στην πραγματικότητα ένα φαινόμενο που «καθρεφτίζει» τις κατευθύνσεις και τις εξελίξεις μιας κοινωνίας σε ορισμένη χρονική περίοδο. Ο ρόλος της είναι να εισάγει στην κοινωνία νέες συμπεριφορές και τάσεις. Αποτελεί ένα κλάδο της αισθητικής και εξακολουθεί ανά τους αιώνες να εξελίσσεται. Έχει κατακτήσει ανθρώπους όλων των ηλικιών, όλων των εποχών, όλων των δεκαετιών. Είναι μια πολυεθνική οικονομική δραστηριότητα που συμβάλλει στην δημιουργία της προσωπικότητας του κάθε ατόμου. Τα ρούχα αντικατοπτρίζουν τη ψυχολογική, κοινωνική και οικονομική μας κατάσταση. Μέσα από ολιστική προσέγγιση θα αναδείξουμε άλλες παραμέτρους θέτοντας τα ερωτήματα: Tί δηλώνουν τα ρούχα μας; Σε τί μας χρησιμεύει η μόδα; Πώς φτάνει ο άνθρωπος στον εθισμό του καταναλωτισμού; Και σε ποιες περιπτώσεις οι νέοι στη προσπάθεια τους να την ακολουθήσουν οδηγούνται σε ακραίες μορφές συμπεριφοράς και εμφάνισης; Η επίδραση βέβαια της μόδας στο άτομο συγκεκριμένα μπορεί να έχει άσχημες συνέπειες. Ο καθένας προσπαθεί να βρίσκεται μέσα στο πλαίσιο των προσταγών της μόδας για να μη θεωρηθεί οπισθοδρομικός, είτε συμφωνεί είτε όχι. Καθαυτό τον τρόπο υποβιβάζεται η μοναδικότητα του κάθε ατόμου και υποβαθμίζεται η κρίση τους. Έτσι καταλήγουμε να ανήκουμε όλοι σε ένα σύνολο ανθρώπων, στο οποίο διαφέρει ο ένας από τον άλλον, έχουμε όμως όλοι κοινά πρότυπα και στόχους και οδηγούμαστε στην αφομοίωση της προσωπικότητας μας. Βασικό κριτήριο στην επιλογή του θέματος είναι τα ενδιαφέροντα των μαθητών αφού οι έφηβοι είναι καταναλωτές που ακολουθούν σε μεγάλο βαθμό τη μόδα της εποχής τους. Επίσης η επικαιρότητα διαμορφώνεται σε συνθήκες της παραγωγικής διαδικασίας του υφάσματος. Εμπλεκόμενα μαθήματα είναι η έκθεση-έκφραση(θέματα σχετικά με την ενδυμασία-μόδα, πρότυπα), η κοινωνιολογία(συσχέτιση του ρούχου με την κοινωνική θέση του καταναλωτή), ξένες γλώσσες, μετάφραση ξενόγλωσσων κειμένων. Οι μαθητές μέσα από την έρευνα μαθαίνουν, αναπτύσσουν πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας, κοινωνική αντοχή, ανακαλύπτουν άλλες πτυχές της προσωπικότητάς τους μέσα από την βιωματική μάθηση, συνθέτουν πληροφορίες από διαφορετικά επιστημονικά πεδία, θέτουν στόχους και γίνονται υπεύθυνοι Η έρευνα αποτελείται από 5 κεφάλαια. Πιο συγκεκριμένα στο Α κεφάλαιο έχουμε την ανάλυση του όρου μόδα. Στο Β κεφάλαιο αναφέρεται στην ιστορική εξέλιξη της μόδας διάμεσου των αιώνων συμπεριλαμβάνοντας τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα κάθε περιόδου. Το Γ κεφάλαιο είναι το ερευνητικό κεφάλαιο είναι το ερευνητικό κομμάτι της μελέτης στο οποίο παρουσιάζονται διαγράμματα οι απαντήσεις μαθητών και άλλων ατόμων από τα ερωτηματολόγια που συμπληρώσαν. Τα διαγράμματα αυτά δείχνουν τις προτιμήσεις και τις απόψεις των μαθητών πάνω στο θέμα της μόδας.το Δ κεφάλαιο στην μεγάλη επιρροή που ασκεί η μόδα και οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη συμπεριφορά(καταναλωτισμός νευρική ανορεξία).το Ε κεφάλαιο περιλαμβάνει τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο σχολική αίθουσα. Τέλος της παρούσας μελέτης παρουσιάζει ένα πλούσιο φωτογραφικό υλικό με διάφορες τάσεις της μόδας κάθε εποχή από το παρελθόν μέχρι σήμερα. 4

5 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ Η μόδα σε μια κοινωνία έχει πανίσχυρες βάσεις, γι αυτό θα μπορούσε να πει κάποιος ότι μελετώντας την ενδυμασία και μονό ενός λαού μπορεί να κατανοήσει σε βάθος τον πολιτισμό του. Ο τρόπος που ντύνονται οι άνθρωποι, τα υφάσματα που χρησιμοποιούν, ο τρόπος ραψίματος, και τα αξεσουάρ καθορίζουν τη μόδα κάθε εποχής. Έτσι κάθε χώρα ανάλογα με την οικονομική της κατάσταση, με τον τρόπο ζωής, και την τοποθεσία δημιουργεί τη δική της μόδα. Με τον όρο μόδα την επικρατούσα κατά περιόδους τάση στην ένδυση και γενικότερα τον τρόπο συμπεριφοράς και σκέψεων μεταξύ των μελών δεδομένου κοινωνικού συνόλου,με χαρακτήρα εφήμερο και διαρκώς μεταβαλλόμενο. Μόντα από το ιταλικό moda «τρόπος ένδυσης»{το οποίο προέρχεται από το λατινικό modus «τόπος» ]εξελληνίστηκε η λέξη σε μόδα (με δ αντί ντ - ).{το 15 ου αι. δήλωσε τον τρόπο ενδύσεως και κυρίως τον 18 ου αι. την επικρατούσα τάση στην γυναικεία ένδυση}. Γ. Μπαμπινιώτης: Λεξικό της Νέας Ελληνικής γλώσσας Η μόδα είναι στην πραγματικότητα ένα πολυσύνθετο φαινόμενο που καθρεπτίζει τις κατευθύνσεις και τις εξελίξεις μιας κοινωνίας σε μια ορισμένη ιστορική περίοδο. Αποτελεί αντανάκλαση των κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών και ενσαρκώνει το πνεύμα της εποχής. Ο ρόλος της είναι να εισάγει στην κοινωνία,με τη γρήγορη μετάδοση και αφομοίωση, νέες συμπεριφορές και πεποιθήσεις (Βασίλης Σημεωνίδης) 5

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ 1.1 ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Στη παλαιολιθική εποχή οι άνθρωποι συνήθιζαν να αλείφουν το σώμα τους με λίπος για να προστατευτούν κυρίως από την ηλιακή ακτινοβολία και άλλους περιβαλλοντικούς κινδύνους. Ακόμα, επιδίδονταν στην ζωγραφική προσώπου και σώματος. Γίνετε χρήση ελαφρώς κατεργασμένων ενδυμάτων, δηλαδή φυτικά ή ζωικά, όπως δέρματα ζώων, φύλλα και κλαδιά δέντρων. 1.2 ΑΝΩΤΕΡΗ ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Στην ανώτερη παλαιολιθική εποχή συναντάμε ανθρώπους που ήταν τυλιγμένοι με γούνες που συχνά έφεραν εγχαράξεις όπως οι Εσκιμώοι. Οι Εσκιμώοι της Αρκτικής εκμεταλλεύτηκαν την ξεχωριστή ιδιότητα της γούνας, η οποία ήταν ένα από ελάχιστα υλικά που διέθεταν. Τα κοντά, συρρικνωμένα κορμιά τους και το διαιτολόγιο τους που είναι πλούσιο σε λίπος και πρωτεΐνες που τους βοήθησε να διατηρούν το σώμα τους ζεστό ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Ξεκίνα η κατασκευή των πρώτων υφασμάτων κυρίως από λινάρι ή μαλλί ζώων. Πολλά συνηθισμένα ενδύματα είναι οι σκούφοι, τα δερμάτινα σανδάλια, τα πρώτα κοσμήματα κατασκευασμένα από κογχύλια ή δόντια ζώων. Μερικές φορές μια απλή χάντρα ή ένα πολύτιμο πετράδι ήταν ένα φυλαχτό με μαγικές δυνάμεις ή με ιδιαίτερή θρησκευτική αξία για αυτόν που το φορούσε. Ο πρωτόγονος άνθρωπος συνήθιζε να βάφει τα λιγοστά ενδύματα του, ενώ παράλληλα ζωγράφιζε το σώμα του. 1.4 ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ Οι γυναίκες στην εποχή του Αρχαίου βασιλείου φορούσαν απλό, ίσιο φόρεμα με τιράντες, φτιαγμένο από ένα ορθογώνιο κομμάτι λίνο, με ραφή στη μια πλευρά. Για να μην ζεσταίνονται, χρησιμοποιούσαν πολύ λεπτά υφάσματα και δε φορούσαν εσώρουχα. Αυτό το απλό ντύσιμο δεν άλλαξε, αν και στα χρόνια του Μέσου βασιλείου πλούσιες και φτωχές άρχισαν να φορούν κολιέ με πολύχρωμα σχέδια. Η μόδα του Νέου Βασιλείου ήταν η πιο κομψή. Φορούσαν πλισέ χιτώνες με κρόσσια πάνω από το ίσιο φόρεμα. Οι άνδρες την εποχή του Αρχαίου Βασιλείου τύλιγαν γύρω από τη μέση τους ένα λινό ύφασμα με πιέτες, που το στερέωναν με κόμπο η με πόρπη. Στα χρόνια του Μέσου βασιλείου η μόδα άλλαξε και όλοι φορούσαν πιο μακριές και ίσιες φούστες. Το χειμώνα, όταν έκανε κρύο φορούσαν μακριούς μανδύες. Στα χρόνια του Νέου Βασιλείου φορούσαν περίζωμα η ποδιά με πλισέδες (μικρές πιέτες) και κρόσσια, που ήταν πολύ της μόδας ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ

7 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; Παραδοσιακά κινέζικα ρούχα σε γενικές γραμμές αναφέρονται ως hanfu με πολλές παραλλαγές, όπως τα παραδοσιακά κινέζικα ακαδημαϊκά φορέματα. Οι Ιάπωνες και Κινέζοι σχεδιάζουν παρόμοια ρούχα. Ανάλογα με την κατάσταση του ατόμου στην κοινωνία, κάθε κοινωνική τάξη έχει μια διαφορετική αίσθηση της μόδας. Οι περισσότεροι Κινέζοι άντρες φορούσαν κινέζικα μαύρα παπούτσια από βαμβάκι αλλά πλούσιοι άνθρωποι, υψηλότερης κατηγορίας θα φορούν σκληρά μαύρα δερμάτινα υποδήματα για επίσημες περιστάσεις. Οι γυναίκες φοράνε φωτεινά, μεταξένια με επικάλυψη από lotus. Τα αντρικά ήταν λιγότερο περίτεχνα από τα γυναικεία ρούχα και παπούτσια. 1.6 ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΙΝΔΙΑ Η Ινδία είναι ίσως η πιο ανερχόμενη αγορά της βιομηχανίας της μόδας τα τελευταία χρόνια. Η μόδα στην Ινδία καλύπτει ένα ευρύ φάσμα των ειδών ένδυσης από περίτεχνα ρούχα, σχεδιασμένα για γαμήλιες τελετές, αθλητικά ενδύματα και ενδύματα σπορ. Οι παραδοσιακές τεχνικές του κεντήματος όπως chikhan νήμα και zardosi και τα παραδοσιακά υφαντά και υφάσματα που έχουν ποιηθεί από Ινδούς σχεδιαστές, για να δημιουργήσουν ινδόδυτικά ρούχα σε ένα συνδυασμό από τα καλύτερα της Ανατολής και της Δύσης. ΑΝΔΡΕΣ 1.7 ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΜΙΝΩΪΚΗ ΕΠΟΧΗ Στην καθημερινή τους ζωή αλλά και στη δημόσια οι άνδρες φορούσαν το λεγόμενο «ζώμα», που έμοιαζε με κοντή φούστα. Την ανδρική ενδυμασία χαρακτηρίζουν οι σφικτές υφασμάτινες, δερμάτινες, ίσως και μεταλλικές ζώνες. Οι ζώνες ήταν συχνά πλούσια διακοσμημένες και συχνά στα άκρα τους έφεραν κρόσσια είτε χάντρες. Σ αυτές στήριζαν οι άνδρες το εγχειρίδιο, μικρό σπαθί είτε μαχαίρι. ΓΥΝΑΙΚΕΣ Εντυπωσιακά ήταν τα ενδύματα και εν γένει η εμφάνιση των γυναικών της Μινωικής εποχής, αλλά και η ίδια η θέση τους στην κοινωνία, που θεωρείται ότι ήταν ισότιμη με του άνδρα. Χαρακτηριστικά της μινωικής γυναικείας ενδυμασίας είναι το στενό κοντομάνικο με στενά είτε φουσκωτά μανίκια πουκάμισο είτε περικόρμιο, που άφηνε ακάλυπτο το στήθος είτε ήταν διαφανές και συγκρατιόταν στο σώμα συχνά με κορδόνια στο ανώτερο μέρος του σώματος, οι μακριές και φαρδιές φούστες με πιέτες και φραμπαλάδες. Ενδιαφέρων είναι και ο ψηλός γωνιώδης γιακάς, που εμφανίζεται σε μερικά απ αυτά. ΥΠΟΔΗΣΗ Οι Μινωίτες εμφανίζονται σε άλλες παραστάσεις ξυπόλητοι, σε άλλες με σανδάλια, που προσαρμόζονταν στο πόδι με σχετικά ψηλές ταινίες και σπανιότερα με μπότες. 1.8 ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ 7

8 Από την αρχαία Ελλάδα ο ρουχισμός αντικατοπτρίζει την κοινωνική και οικονομική κατάρτιση του κάθε ατόμου. Μέσα από την ενδυμασία των ανθρώπων, εκείνης της εποχής, μπορούμε να αντλήσουμε πολλές πληροφορίες για τον πολιτισμό τους. Ας αναφερθούμε στον καλλωπισμό όπου οι Ελληνίδες είχαν πυκνά και μακριά μαλλιά. Τα έπλεκαν, πότε σε πλεξούδες και πότε με καρφίτσες (τσιμπιδάκια). Το κοντό μαλλί στις ελεύθερες γυναίκες αποτελεί σημάδι πένθους είτε αναγνώριση γηρατειών. Ωστόσο οι δούλες είχαν επί το πλείστον τα μαλλιά τους κομμένα κοντά. Οι αρχαίοι έλληνες διακρίνονται για την ιδιαίτερη κόμη τους. Ορισμένα από τα χαρακτηριστικά ήταν τα πυκνά μαλλιά τα οποία έκοβαν έτσι ώστε να καλύπτουν το κεφάλι αλλά να μη φτάνουν στους ώμους. Επίσης οι αρχαίοι Έλληνες ταύτιζαν τη τέχνη με τα στοιχεία της φύσης και τα θρησκευτικά σύμβολα. Τα κοσμήματα τους φαίνεται πως ήταν άμεσα συνδεδεμένα με την τάση εκείνης της εποχής. Μέσα απ όλα αυτά αναδεικνύεται η συμβολή του αρχαίου κόσμου στην βαθμιαία ανάπτυξη του τομέα της ομορφιά. 1.9 ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΡΩΜΗ Οι γυναίκες φορούσαν ένα χιτώνα που παρουσίαζε ομοιότητες με εκείνου της ελληνικής ενδυμασίας και έφτανε μέχρι τα γόνατα. Πάνω από αυτό τον χιτώνα φορούσαν έναν άλλο μακρύ χιτώνα που ονομαζόταν stola. To stola που έφτασε μέχρι τα πόδια συνοδευόταν από ένα μάλλινο μανδύα που λέγονταν pall. Η τοποθέτηση του μανδύα ήταν περίπλοκη εξαιτίας των πολλαπλών στρωμάτων του υφάσματος που χρησιμοποιούταν για διαφορετικά είδη φορέματος. Το Pala φοριόταν συνήθως τυλιγμένο γύρω από τους ώμους και τα χέρια ή χρησιμοποιούταν για την κάλυψη της κεφαλής. H συμπλήρωση του ενυδατικού αποτελέσματος πραγματοποιούταν με την επίδεση ενός πέπλου με την βοήθεια αγκραφών στο δεξί του ώμο. Όπου είναι κατανοητό στην αρχαία Ρωμαϊκή κοινωνική του θέση. Το ύφασμα και του μειονεκτήματος της δύσκολης κλητικής προσαρμογής κατά την διάρκεια του κρύου χειμώνα. Εξαιτίας τον περιορισμένων επιλογών ο χιτώνας κατασκευαζόταν κυρίως από μαλλί. Το χειμώνα πάνω από τον χιτώνα φορούσαν ένα βαρύ μάλλινο μανδύα εξαιτίας της λεπτότητας του υφάσματος του χιτώνα. Οι εύπορες γυναίκες που άνηκαν σε υψηλότερα κοινωνικές θέσεις της αρχαίας Ρωμαϊκός κοινωνίας φορούσαν ενδύματα κατασκευασμένα από τέλεια υφάσματα από μετάξι και μουσελίνα ενώ αντίθετα οι γυναίκες των χαμηλότερων κοινωνικών στρωμάτων περιοριζόταν σε ένα απλό χιτώνα με τρύπες για το κεφάλι και τα χέρια που συγκρατούσαν με την βοήθεια μιας ζώνης που τοποθετούσαν στην μέση. Οι χιτώνες κατασκευάζονταν από λινό ύφασμα, προοριζόμενοι για την χρήση τους το καλοκαίρι, αλλά εξαιτίας της έλλειψης αρκετής ποσότητας λιναριού εκείνο τον καιρό χρησιμοποιούνταν σπάνια. 8

9 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; 1.10 ΜΟΔΑ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ Σε μια άλλη νεότερη εποχή της μόδας ανήκει και το βυζάντιο, το οποίο και αυτό μπόρεσε να αναπτύξει τη μόδα του ανάλογα με τα στοιχεία του κράτους. Η μόδα ήταν άγνωστη λέξη στα χρόνια του βυζαντίου, οι ανάγκες ήταν άλλες. Συμπεραίνει κανείς ότι με την πάροδο του χρόνου χρησιμοποιούσαν περισσότερα ζωικά προϊόντα για την ένδυσή τους. Άρα υπάρχουν μικροδιαφορές από εποχή σε εποχή στα ενδύματα. Διαφορές που δεν αφορούν μια μόδα, αλλά περισσότερο μια πρακτική. Στην υστεροβυζαντινή περίοδο κάνουν την εμφάνισή τους και τα γούνινα κομμάτια, δημιουργίες από δέρμα του λαγού, που δεν εντοπίζονται στην πρώιμη περίοδο ΜΟΔΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΔΡΑ Το κύριο αντικείμενο της ανδρικής ενδυμασίας ήταν ο χιτώνας, που τον φορούσαν κατάσαρκα. Ο χιτώνας δεν ήταν τίποτα άλλο από ένα κομμάτι πανί, με τρύπες για τα χέρια, που το έπιαναν στον έναν ώμο με πόρπη. Το μήκος του χιτώνα ποίκιλλε ανάλογα με την εποχή. ΓΙΑ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ Η γυναικεία ενδυμασία εκείνης της εποχής δεν έθετε ζητήματα κοπτικής αλλά απαιτούσε μεγάλη ευχέρεια στην τέχνη του στολισμού. Τα γυναικεία ενδύματα όπως και τα ανδρικά, χωρίζονταν σε δυο μεγάλες κατηγορίες: στην ελαφρύ εσωτερική ενδυμασία και σ ένα φόρεμα πιο χοντρό, τον πέπλο, που φοριόταν από πάνω. Ο χιτώνας των γυναικών ήταν συνήθως πιο μακρύς από τον ανδρικό, ήταν απλό, μακρύ πουκάμισο, που έπεφτε ελεύθερα κατά μήκος του σώματος και πιανόταν μόνο με ένα κορδόνι. 9

10 1.12 ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ Γύρω στα 1490 είναι όπου οι ιστορικοί της ενδυμασίας συμφωνούν ότι ένα νέο φόρεμα ξεκίνησε για την αναγέννηση. Αυτή ήταν η περίοδος κατά την διάρκεια της οποίας θα μπορούσε να λεχθεί ότι άρχισε να διακρίνεται σε όλους τους τομείς της ενδυμασίας μια δόση υπερβολής. Οι βοριότερες ευρωπαϊκές χώρες άρχισαν να στρεβλώνουν το φυσικό σχήμα με παραγεμισμένο μανίκι, ντούπλετ (είδος αντρικού κουμπωμένου σακακιού που φοριόταν από το Μεσαίωνα μέχρι τα μέσα του 17ου αιώνα στη Δυτική Ευρώπη, πρόκειται για μία απλή και ραμμένη καπιτονέ επένδυση που φοριόταν για την προστασία του θώρακα από μώλωπες και φθορές) και μακριές κάλτσες. Οι πλούσιοι άντρες φορούσαν μανδύες με φαρδύς ώμους και επίπεδα καπέλα. Η Ιταλία δε προχώρησε όσο ο Βορράς ένω η Γαλλία και η Αγγλία ακολουθούσαν το παράδειγμα της Ιταλίας παρόλο που αυτοί κόλλησαν σε πιο επηρεασμένα από το μεσσαιωναστυλ. Οι Γερμανοί βάζουν μεγάλα φουσκώματα στο κεφάλι, στους ώμους, στους μηρούς, μικρά φουσκώματα πάνω από το στήθος, την πλάτη, τα χέρια τα πόδια και τα κάτω άκρα. Βάζουν φτερά σε πολλά αξεσουάρ όπως στα καπέλα με ευρύ γείσο(προεξοχή πηλικίου ή κασκέτου που σκιάζει το μέτωπο και προστατεύει τα μάτια από τον ήλιο) μέχρι και τα γόνατα. Στο δεύτερο μισό του 16 ου αιώνα, οι περισσότερες χώρες ακολούθησαν τη μόδα της Ισπανίας. Σύμφωνα με την ισπανική μόδα, λοιπόν, οι άνδρες φορούσαν φουφούλες (φαρδύ και σουρωτό παντελονάκι κυρίως για παιδιά ή γυναίκες που συγκρατείται συνήθως με τιράντες) και ζακέτες με ψηλή λαιμόκοψη. Αργότερα στη λαιμόκοψη προστέθηκε ένα εντυπωσιακό κολάρο που φορέθηκε και από τα δύο φύλα. Κοινά ενδυματολογικά χαρακτηριστικά που συναντάμε σε όλες τις χώρες συνοψίζονται στα εξής: πλούσια βαριά υλικά, σε μεγάλες ποσότητες, μεγάλα μανίκια, εφαρμοστά ενδύματα και καλλυμένα κεφάλια σε άνδρες και γυναίκες. Χαρακτηριστικό ένδυμα εκείνης της εποχής είναι ο κορσές (ελαστικό κυρίως για γυναίκες εσώρουχο που περιβάλλει το κάτω μέρος του κορμού από τη μέση εώς τους γλουτούς). Οι γυναίκες προκειμένου να τονίσουν τη μέση τους φορούσαν στενά κορσάζ (το τμήμα του γυναικείου ρούχου που καλύπτει το επάνω μέρος του σώματος από τους ώμους ως τη μέση) και κορσέδες με ενίσχυση από ξύλο ή μέταλλο. Κάτω από τα φορέματα τους φορούσαν ένα κρινολίνο με ενσωματωμένους ξύλινους δακτυλίους, που χάριζαν στο ένδυμα σχήμα καμπάνας. 10

11 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; ος ΑΙΩΝΑΣ ΑΝΔΡΕΣ Η μόδα στη Γαλλία διέφερε από την αγγλική από την άποψη ότι στη γαλλική οι άνδρες φορούσαν μόνο μεταξωτά, βελούδα και μποκάρ ενώ στην Αγγλία τα μάλλινα πενιέ ήταν εξίσου ακριβά και μοναδικά με τα υπόλοιπα υφάσματα εξαιτίας της ανεπτυγμένης πλεκτοβιομηχανίας. Στη Γαλλία τα μάλλινα θεωρούνταν δεύτερη επιλογή γιατί τα φορούσαν κυρίως οι αστοί αλλά αργότερα όταν η αγγλική μόδα ήρθε στη μόδα απέκτησαν αξία. Τα κοστούμια των αυλικών ήταν κεντημένα με χρυσές, ασημένιες ή επάργυρες μεταλλικές κλωστές. Ακόμη, ακριβές και άφθονες δαντέλες κοσμούσαν τα κοστούμια των ευγενών, τις μανσέτες των μανικιών και τις γραβάτες που προέκυψαν από τους γιακάδες. Αυτές οι γραβάτες ή ήταν ολόκληρες από δαντέλα ή είχαν πλούσιες, δαντελωτές άκρες σε σκούρο χρώμα. Όλοι οι κύριοι φορούσαν γάντια, αλλά και μανσόν που τα έδεναν γύρω από τη μέση και μπροστά. Τα μπαστούνια περιπάτου παρέμειναν στη μόδα και έγιναν αρκετά ψηλά τη δεκαετία του 60. Εκείνη την εποχή ήταν της μόδας οι άνδρες να έχουν τα μαλλιά τους μακριά και μπούκλες. Συχνά έκαναν μια κοτσίδα που δενόταν στο τέλος με έναν υφασμάτινο μικρό φιόγκο, τον lovelock. Ακόμη υπήρχαν ογκώδεις και μακριές περούκες που τις ονόμαζαν ή Allonge perruque καθώς δεν είχαν όλοι οι άνδρες κατάλληλα μαλλιά που μπορούσαν να μακρύνουν ή έχαναν τα μαλλιά τους και έμεναν φαλακροί μετά από κάποια ηλικία. Οι πρώτες περούκες ήταν κατσαρές και με μπούκλες έπεφταν στους ώμους από το κέντρο του κεφαλιού, είχαν πολύ μικρό σχήμα εκτός από το τελείωμα τους που είχε οριζόντιες μπούκλες και χωρίζονταν σε τρία μέρη, το ένα το άφηναν να κρέμεται από πίσω ενώ τα αλλά δύο τα έδενεν με φιόγκους στους ώμους. Αργότερα το χτένισμα εξελίχθηκε σταδιακά σε χοντρές μπούκλες οι οποίες συγκεντρώνονταν στο μέτωπο και έπεφταν οριζόντια στις δύο πλευρές του προσώπου. ΓΥΝΑΙΚΕΣ Η μόδα άλλαξε σημαντικά από το Τα φορέματα που έφταναν μέχρι τη μέση το 1630, το 1660 αντικαταστάθηκαν από μακριές τουαλέτες που στένευαν στη μέση. Αυτή την περίοδο τα φορέματα αποτελούνταν από μπούστο και την φούστα που ράβονταν μαζί στη μέση η οποία ήταν ελάχιστα ανασηκωμένη. Το μπούστο μάκρυνε τον 17 ο αιώνα και στένεψε τόσο που τελικά έφτασε έως τη μέση και έγινε εφαρμοστό με ένα μεγάλο V μπροστά. Τα ντεκολτέ ήταν χαμηλά, ανοιχτά σε οριζόντιο ή οβάλ σχήμα και στο τελείωμά τους είχαν ένα φαρδύ δαντελωτό γιακά ή μια λινή κορδέλα που λεγόταν whisk. Τα φορέματα άνοιγαν μπροστά στο κέντρο. Το εξωτερικό ύφασμα φοριόταν πάνω από την καμιζόλ, ένα σκληρό ένδυμα που έμοιαζε με κορσέ και είχε μπροστά μία μαύρη ζώνη σε σχήμα V. Τα μανίκια έπεφταν χαμηλά στους ώμους και κατέληγαν σε ένα φουσκωτό περιλαίμιο που τελείωνε κάτω από τον αγκώνα. Η εξωτερική φούστα ενός φορέματος κατέληγε σε μια ουρά που το μήκος της δήλωνε τη θέση της κυρίας που τη φορούσε. Η μέση έγινε πάλι πολύ μικρή και πολλές φορές μια γυναίκα ικανοποιούνταν μόνο αν μπορούσε να αγκαλιάσει την λεπτή της μέση με τα δυο της χέρια. 11

12 Τα φουλάρια και οι μπρέλες ήρθαν στη μόδα για να προστατεύονται οι κυρίες με την χλωμή επιδερμίδα. Ακόμη οι ψεύτικες ελιές ήταν στη μόδα αλλά και οι περίτεχνες βεντάλιες οι οποίες φτιάχνονταν από φίλντισι, ξύλο και ταρταρούγα. Τα περιδέραια φτιάχνονταν από μαργαριτάρια και ήταν στενά στο λαιμό. Μερικές φορές φορούσαν έναν κρεμαστό σταυρό με το Χριστό που προσάρμοζαν πάνω από το μαργαριταρένιο κολιέ. Οι κυρίες τον 17 ο αιώνα άρχισαν να φορούν στο σπίτι πιο άνετα ρούχα, αντικατέστησαν τις βαριές ρόμπες με φορέματα για το σπίτι και τα ψηλοτάκουνα παπούτσια με παντόφλες. Παραδόξως φαίνεται πως η γυναικεία μόδα την δεκαετία κυρίως του 1660 δεν είχε τα πλούσια και ίσως γελοία στολίδια, τις κορδέλες και τα άλλα αξεσουάρ που συναντάμε στην ανδρική μόδα, ήταν λιγότερο εκκεντρική και στην πραγματικότητα πολύ κομψή και αρκετά απλή αφού τα ρούχα πια δεν έκρυβαν το γυναικείο σώμα και την γραμμή του αλλά αναδείκνυαν την ομορφιά του ος ΑΙΩΝΑΣ Το οι γυναίκες φορούν κάτω από τη φούστα κρινολίνα 360 ο, που μαζεύει προς τα πάνω την εξωτερική φούστα και αφήνει το μεσοφόρι να φανεί. Το 1880 καταργείται το tournure (μηχανισμός που στήριζε την ουρά της φούστας) ανοίγοντας δρόμο στις στενές φούστες. Αργότερα τα μανίκια που ήταν σφιχτά αποκτούν πτυχώσεις, το μπούστο δεν αλλάζει και τα γαρνιρίσματα μετακινούνται από τη φούστα προς τα πάνω. Το 1875 το μπούστο είναι απλό και η φούστα έχει πλούσια διακόσμηση. Το 1910 η φούστα γίνεται λιτή, το μπούστο αποκτά στολίδια και το τελείωμα του φορέματος είναι σφιχτό. Το 1890 η μέση γίνεται ακόμα πιο μικρή μέχρι να εμφανιστούν οι κορσέδες. Μετά το 1850 οι κορσέδες γίνονται ίσιοι μπροστά και φτάνουν κάτω από τος γοφούς. Η κοιλιά πιέζεται προς τα πίσω, το στήθος και τα οπίσθια βγαίνουν προς τα έξω, κάνοντας τις γυναίκες να γέρνουν προς τα μπρος να έχουν σχήμα τελικού σύγμα. Το , το μπούστο με τα κοντά μανίκια που είναι στολισμένο με χάντρες από γαγήτη φοριέται σε σουαρέ ή ως απογευματινό ένδυμα. Το 1860 είναι η τελευταία περίοδος που τα μπούστα φοριούνται καθημερινά γιατί το 1890 χρησιμοποιούνται μόνο ως βραδινά ενδύματα, όταν οι χάντρες από γαγήτη γίνονται της μόδας. Τέλος τα κοντομάνικα μπούστα δεν φοριούνται κάθε μέρα. Συχνά, οι κατά καιρούς τάσεις της ευρωπαϊκής κυρίως μόδας στην ιστορία έχουν σήμερα αποδειχθεί επικίνδυνες. Κάποιες επικίνδυνες συνήθειες είναι οι εξής: Στενός κορσές (Ο ελισαβετιανού τύπου κορσές συμπίεζε τα εσωτερικά όργανα και παραμόρφωνε τα πλευρά τους ενώ προκαλούσε στις γυνάκες δυσκολία στην αναπνοή και λιποθυμία). Μαύρισμα δοντιών. Περούκες (Σκοπός τους ήταν να καλύψουν την περιορισμένη ποσότητα μαλλιών ενώ το σουλφουρικό οξύ με το οποίο τις συντηρούσαν εισχωρούσε στο κεφάλι τους, δημιουργούσε βλάβες και πτώση μαλλιών. Έλλειψη καθαριότητας (Οι άνθρωποι φορούσαν make-up και αρώματα προκειμένου να μην πλυθούν). Μαύρα μάτια (Χρησιμοποιούσαν μόλυβδο που οδηγούσε μέχρι και στον θάνατο). 12

13 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; Τα χτενάκια από μόλυβδο (τα βουτούσαν σε ξύδι ενώ ο συνδυασμός τους αν και έδινε σκούρο χρώμα στην τρίχα ήταν δηλητηριώδες). Βαφές μαλλιών (περιείχαν καρκινογενείς και μεταλλαξιογόνες ουσίες που προκαλούσαν σοβαρά προβλήματα). Λεύκανση προσώπου(χρησιμοποιούσαν ένα καλλυντικό με βάση τον μόλυβδο, που αποτελούσε μία άκρως δηλητηριώδη ουσία). Τακούνια για άνδρες. Ψεύτικες ελιές( θεωρούνταν στοιχείο ιδιαίτερης γοητείας κατά την αναγεννησιακή περίοδο) ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 20 Μετά τη λήξη του Α παγκοσμίου πολέμου οι γυναίκες αρχίζουν να γίνονται ανεξάρτητες. Οι γυναίκες καπνίζουν, αποκτούν σεξουαλική ελευθερία και πλέον μπορούν να ψηφίσουν. Ο κορσές καταργείται δίνοντας ακόμα περισσότερη ελευθερία και τα ρούχα αποκτούν φαρδιές γραμμές, ενώ για πρώτη φορά τα πόδια αποκαλύπτονται. Η σιλουέτα είναι φαρδιά με ζώνη στη μέση. Τα φορέματα είναι κεντημένα, έχουν κρόσσια και συνήθως τα υφάσματα είναι αέρινα και διαφανή. Κάνουν την εμφάνισή τους τα πουλόβερ. Η COCO CHANEL από απλή σχεδιάστρια καπέλων γίνεται ιέρεια του στιλ και απογειώνει τη γυναικεία κομψότητα. Η καμέλια και οι πέρλες αποτελούν πια σύμβολα της μόδας. Η αίσθηση ελευθερίας και η πρακτικότητα που αποπνέουν τα ρούχα της την κάνουν αγαπητή στις γυναίκες της δεκαετίας, αλλά την καθιερώνουν επίσης ως μια από τις σχεδιάστριες που σφράγισαν τον κόσμο της μόδας ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 30 Μετά τη δεκαετία του 20 και όλα αυτά που αναφέρθηκαν, στο προσκήνιο έρχεται η επόμενη δεκαετία. Διακρίνεται διότι η μόδα συναντά τον κινηματογράφο και το Χόλυγουντ δημιουργώντας σύμβολα κομψότητας, καθώς οι γυναίκες θέλουν να είναι διαρκώς λαμπερές όπως οι αγαπημένες τους star. Η σιλουέτα τους είναι λεπτή και ψιλή με τονισμένη μέση και έντονους ώμους. Την δεκαετία αυτή γίνονται απαραίτητα στοιχεία της γυναίκας τα καπέλα και τα γάντια. Αποδεκτά γίνονται τα παντελόνια και τα σορτς ως ενδύματα παραλίας και άνεσης. Το μαύρισμα γίνεται μανία, τα μονοκόμματα μαγιό με βαθιά ανοιχτή πλάτη συναρπάζουν, ενώ τα γυαλιά ηλίου είναι το απόλυτο αξεσουάρ. Κυριαρχούν το λευκό και σατέν χρώμα. Το ΜΑΚΙΓΙΑΖ διακρίνεται στα βγαλμένα φρύδια, τις ψεύτικες βλεφαρίδες και τα κόκκινα νύχια. Το ΜΑΛΛΙ είναι ξανθό πλατινέ, με πολύ κοντές αφέλειες και κυματιστό. Τα ΑΞΕΣΟΥΑΡ είναι εντυπωσιακά, τσάντες φάκελοι, γούνινες εσάρπες. 13

14 1.17 ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 40 Ο Β παγκόσμιος πόλεμος βάζει τη μόδα σε δεύτερη μοίρα. Οι πρώτες ύλες γίνονται δυσεύρετες. Το κόστος των υφασμάτων αυξάνεται. Η μόδα παίρνει ένα πιο στρατιωτικό και επιβλητικό look. Όλα αυτά μέχρι το 1947 όπου ο Christian Dior κάνει την επανάστασή και δημιουργεί το New Look. Τα υφάσματα που χρησιμοποιούνται είναι ο ταφτάς, το βελούδο, η μουσελίνα και το σατέν. Τα ΑΞΕΣΟΥΑΡ είναι μεγάλες καπελίνες, καπέλα με voile από δίχτυ είτε από δαντέλα που σκιάζουν το πρόσωπο αλλά και μπερέδες. Γάντια και τσάντες που κρέμονται από τον ώμο. Στο ΜΑΚΙΓΙΑΖ τα φρύδια είναι φυσικά αλλά τονισμένα, ελαφριά μάσκαρα, μολύβι και χείλη απαλά σε ροζ αποχρώσεις. Τα ΜΑΛΛΙΑ είναι μέχρι το μήκος των ώμων, σγουρωμένα λιτά είτε σε κότσο ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 50 Ίσως η πιο κολακευτική δεκαετία για την γυναίκα. Οι γραμμές ακολουθούν το κορμί τονίζοντας τα ωραιότερα σημεία του σώματος. Το καθημερινό ρούχο γίνεται όλο και πιο εύκολο και πρακτικό. Το μάκρος ξεκινάει κάτω από το γόνατο και καταλήγει στη μέση της γάμπας. Τα χρώματα είναι παστέλ, άσπρο-μαύρο, πουά αλλά και εμπριμέ με λουλούδια. Το 1958 η γραμμή πάλι αλλάζει και η σιλουέτα γίνεται τραπέζιο. Τα μανίκια είναι τρία τέταρτα και οι ώμοι φαρδαίνουν. Το τακούνι στιλέτο καθιερώνεται και ανακαλύπτεται η λύκρα κάνοντας επανάσταση στο γυναικείο εσώρουχο. Το φουρό φοριέται πάντα κάτω από φορέματα και τις φούστες δίνοντας όγκο ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 60 Η μόδα ανανεώνεται και εμφανίζονται νέοι σχεδιαστές που θέλουν να κάνουν τη δική τους επανάσταση. Η ροκ μουσική, τα ναρκωτικά και η σεξουαλική απελευθέρωση κάνει τη μόδα εκκεντρική. Το μίνι αποτελεί σύμβολο της δεκαετίας. Ο Courèges κάνει πραγματική επανάσταση με τα διαστημικά του σύνολα από πλαστικό, πιστά στον ενθουσιασμό της εποχής με τις κοσμοναυτικές αποστολές στη σελήνη. O Paco Rabanne παρουσιάζει ρούχα από μέταλλο, ανοίγοντας νέους δρόμους στην κατασκευή των ρούχων. Τα μικροσκοπικά μπικίνι λατρεύονται τόσο από άνδρες όσο και από γυναίκες. Ήδη αρχίζει να δημιουργείται ένα θετικό κλίμα στην ελληνική μόδα οι σχεδιαστές γίνονται πιο οικείοι στο ελληνικό κοινό και βάζουν τα θεμέλια για την άνθηση που πρόκειται να ακολουθήσει ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 70 Μία δεκαετία επηρεασμένη από τη μουσική και τα κινήματα της νεολαίας. Ο χώρος της μόδας υιοθετεί πολλές και διαφορετικές επιλογές. Το 1974 ξεκινά στη Νέα Υόρκη η εποχή της disco, του στρετς και της λύκρα. Το 1977 ξεκινά το κίνημα του πανκ από τη Μεγάλη Βρετανία φέρνει δερματίνες, καρφιά, και ρούχα από βινύλ. Ο Βασίλης Κουρκουμέλης με το Μάκη Τσέλιο δημιουργούν τον οίκο Billy Bo που θα αποτελέσει σταθμό για την ελληνική μόδα και μάλιστα θα βγει και εκτός ελληνικών συνόρων. Για πρώτη φορά καθιερώνεται ο ρόλος του στυλίστα και του make-up artist 1.21 ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 80 14

15 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; Η δεκαετία της υπερβολής του 80. Το στυλ έπαψε να περιορίζεται μόνο στο μακιγιάζ, χτένισμα και αξεσουάρ. Η γυμναστική μπαίνει στη μόδα, το σώμα πρέπει να δείχνει φυσικό και εκπαιδευμένο. Τα κύρια ρούχα ήταν μίνι φούστες, τα φαρδιά μπουφάν, τα πλεκτά και τα φορέματα με έξω τον ώμο. Όσο αφορά το μακιγιάζ και το styling, τα φρύδια είναι φυσικά και παχιά. Το πρόσωπο φαίνεται φρέσκο και υγιές με ρουζ, αλλά και πούδρα που δίνει την εντύπωση του ηλιοκαμένου δέρματος. Τα χείλη βάφονται σε έντονο κόκκινο, ενώ οι σκιές παίζουν από γήινους τόνους σε έντονα χρώματα. Το μαλλί γίνεται ογκώδες και οι φράντζες κρύβουν το πρόσωπο, ενώ γίνεται καθημερινή συνήθεια του λακ και του τζελ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 90 Μετά την υπερβολή ακολουθεί η απλότητα. Η σιλουέτα ελευθερώνεται και δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει ένα συγκεκριμένο στυλ. Το μακιγιάζ έχει επιρροές από πολλές δεκαετίες. Κάθε γυναίκα προσαρμόζει το make-up ανάλογα με τις ανάγκες και την προσωπικότητα της. Ακόμα, όλα τα στιλ μαλλιών είναι στη μόδα. Επίσης, η νέα τεχνολογία και τα gadget μπαίνουν στην καθημερινότητά μας ος ΑΙΩΝΑΣ Στις αρχές του 2000 επιβλήθηκαν παγκοσμίως παντελόνια επίπεδα και χαμηλά τζιν. Τα έντονα, φωσφοριζέ χρώματα κατέληξαν στις πασαρέλες του Στη μόδα έρχεται και το κατεστραμμένο τζιν. Τα αστραφτερά ρούχα και τα αξεσουάρ ήρθαν για να μείνουν. Επίσης έκανε την εμφάνισή του και το look του άστεγου το οποίο εφάρμοσαν και καθιέρωσαν οι αδερφές Olsen. Τα trucks και τα studs κυριάρχησαν στα τζίν, στις τσάντες, τα αξεσουάρ και στα παπούτσια. Αντικατέστησαν τα στρας και τις παγιέτες και έδωσαν πιο ροκ ύφος στις εμφανίσεις μας ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΕΝΔΥΜΑΣΙΕΣ Σε κάθε περιοχή της Ελλάδας φοριούνται διαφορετικές παραδοσιακές στολές. Στα νησιά οι άνδρες φορούν την βράκα. Στην Στερεά Ελλάδα, την Πελοπόννησο και την Ήπειρο οι άνδρες φορούν τη φουστανέλα και την πουκαμίσα με το χρυσοκέντητο γιλέκο και τα τσαρούχια. Οι γυναίκες φορούν μακριά πλατιά άσπρη φούστα, μάλλινο στολισμένο γιλέκο και χρυσοκέντητη ποδιά. Ενώ στο κεφάλι φορούν άσπρη μαντήλα. Τα υφάσματα είναι φτιαγμένα από τις ίδιες τις γυναίκες στον αργαλειό. Όλες οι στολές έχουν πλούσια διακόσμηση. 15

16 ΚΡΗΤΗ Άνδρες. Η ανδρική παραδοσιακή φορεσιά με την βράκα, το γιλέκο, το «μεϊντάνι» και τα «στιβάνια» κάνουν την εμφάνισή τους στις αρχές του 16ου αιώνα. Το χαρακτηριστικό στοιχείο της φορεσιάς είναι η βράκα. Το παραδοσιακό γιορτινό πουκάμισο του κρητικού είναι κυρίως άσπρο, αν και φορέθηκαν πουκάμισα ριγέ και καρό. Το μαύρο χρώμα το φορούσαν μόνο σε περιστάσεις πένθους. Γυναίκες. Παρ ότι η Κρήτη ήταν υπό Ενετοκρατία, η Κρητικιά αρχόντισσα διατηρεί το βυζαντινό φόρεμα για δυόμιση αιώνες μετά έως και την πτώση της Κωνσταντινούπολης. Οι Κρητικές ντύνονται, λοιπόν, ποικιλόμορφα και δεν τηρούν συγκεκριμένη μόδα. Ανυπόστατο στοιχείο φορεσιάς για την αρραβωνιασμένη ή την παντρεμένη γυναίκα είναι το «μπασαλάκι» ή «πασαλάκι». ΚΥΠΡΟΣ Άνδρες. Μαύρες βράκες ήταν η επίσημη ενδυμασία του κυπριακού άνδρα και φοριόταν μόνο στις γιορτές και την Κυριακή στην εκκλησία, ενώ ήταν η επίσημη φορεσιά του γαμπρού. Το ανδρικό πουκάμισο ήτανε μεταξωτό ή ημιμέταξο, έμοιαζε με γυναίκα αν όμως ήταν πιο κοντό και έκλεινε στο πάνω μέρος. Γυναίκες. Οι γυναίκες οι ανύπαντρες φορούσαν πάντα κόκκινο κεφαλόδεσμο και οι νέες γυναίκες έβαζαν μεταξωτό κέντημα, πολύχρωμα ρούχα που διακοσμούνταν με φυσικά ή ψεύτικα λουλούδια. Οι ποδιές απουσίαζαν από την καθημερινή ενδυμασία της Κύπριας. ΚΕΡΚΥΡΑ Η κερκυραϊκή ενδυμασία, όπως οι περισσότερες, έχει δεχθεί επιδράσεις από τις κοινωνικές αναγκαιότητες και παρακολουθεί τη ζωή των κοινωνικών ομάδων που τη διαμόρφωσαν. Τα κουστούμια που υπάρχουν σε συλλογές ή απεικονίσεις, είναι τα τελευταία δείγματα όπως διαμορφώθηκαν τον 17 ο αιώνα και έφτασαν μέχρι τα μέσα του 2000, οπότε δώσανε τη θέση τους στη μαζική ενδυματολογική βιομηχανία των «ευρωπαϊκών» ρούχων. Οι λεπτομέρειες της ραφής τους απηχούν συνθήκες που τα διαμόρφωσαν : ανδρικά-γυναικεία, αγρότες-αστοί, θέση της γυναίκας στην κοινωνία, κοινωνική και οικονομική κατάσταση της οικογένειας, γεωγραφικές ιδιομορφίες. Κοινό χαρακτηριστικό των κερκυραϊκών ενδυμασιών τις υπαίθρου είναι ο διαχωρισμός τους σε εορταστικά και κουστούμια της δουλειάς, καθημερινά. Τα δεύτερα είναι φτιαγμένα από φθηνά και ανθεκτικά υλικά, σε χρώματα που αντέχουν στην καθημερινή δουλειά και στις πολλές και σκληρές μπουγάδες. ΘΡΑΚΗ Ο χώρος της ενδυματολογίας στην περιοχή της Θράκης παρουσιάζει μία εντυπωσιακή ποικιλομορφία. Η ενδυμασία ως ενδυματολογικό σύνολο, σε συνάρτηση με τη διακοσμητική αντίληψη των επί μέρους εξαρτημάτων της, που εκφράζεται μέσα από διαφορετικά υλικά, σχήματα και χρώματα, δίνουν την ιδιαίτερη αισθητική της κάθε κοινωνικής ομάδας. 16

17 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο : ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΔΑ 1. Λειτουργείται σύμφωνα με τα πρότυπα της μόδας; Κορίτσια ΆΛΛΟ ΝΑΙ ΠΕΡΙΠΟΥ Αγόρια ΝΑΙ ΠΕΡΙΠΟΥ 2. Αφιερώνετε χρόνο στην εμφάνισή σας πριν το σχολείο; ΚΑΘΟΛΟΥ Κορίτσια ΠΟΛΎ ΚΑΘΟΛΟΥ Αγόρια ΠΟΛΎ ΛΙΓΟ ΛΙΓΟ 3. Συμφωνείτε στην ιδέα ειδικής, ομοιόμορφης ενδυμασίας στο σχολείο(ποδιά, στολή); ΔΕΝ ΑΠΑΝΤΑΩ Αγόρια ΝΑΙ Κορίτσια ΔΕΝ ΑΠΑΝΤΑΩ ΝΑΙ 17

18 4. Ποιος θα ήταν καλύτερος τρόπος διδασκαλίας του κεφαλαίου Μόδα στο πλαίσιο του μαθήματος Έκφρασης- Έκθεσης; (Α Λυκείου) Κορίτσια ΕΚΠΑΙΔΕ ΥΤΙΚΕΣ ΕΚΔΡΟΜΕΣ ΧΡΗΣΗ ΕΙΚΟΝΩΝ ΒΙΝΤΕΟ ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΦΑ ΝΕΙΩΝ ΧΡΗΣΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Αγόρια ΕΚΠΑΙΔΕ ΥΤΙΚΕΣ ΕΚΔΡΟΜ ΕΣ ΧΡΗΣΗ ΕΙΚΟΝΩΝ - ΒΙΝΤΕΟ ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΦΑ ΝΕΙΩΝ ΧΡΗΣΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ 5. Οι αγορές σας περιορίζονται σε επώνυμα είδη και μάρκες; Κορίτσια Αγόρια ΠΑΝΤΑ ΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΝΑΙ 6. Η μουσική που ακούτε επηρεάζεται από το style και τις τάσεις σας; ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ Κορίτσια ΝΑΙ Αγόρια ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ ΝΑΙ 7. Πιστεύεις πως το σχολείο δεν σου επιτρέπει να ντυθείς με τα ρούχα που θέλεις; 18

19 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; ΔΕΝ ΜΕ ΕΝΔΙΑΦ ΕΡΕΙ Κορίτσια ΝΑΙ ΔΕΝ ΜΕ ΕΝΔΙΑΦ ΕΡΕΙ Αγόρια ΝΑΙ 8. Υιοθετείς το ντύσιμο των συμμαθητών σου; Κορίτσια Αγόρια ΣΠΑΝΙΑ ΣΠΑΝΙΑ ΑΡΚΕΤΑ ΚΑΘΟΛΟΥ ΚΑΘΟΛΟΥ ΑΡΚΕΤΑ 9. Σου αρέσουν οι ελληνικές παραδοσιακές στολές; Κορίτσια Αγόρια ΣΥΜΠΑ ΘΗΤΙΚΕΣ ΝΑΙ ΣΥΜΠΑ ΘΗΤΙΚΕΣ ΝΑΙ 10. Ελέγχετε τον τόπο παραγωγής ενός προϊόντος μόδας όταν το αγοράζεται; 19

20 Κορίτσια Αγόρια ΚΑΜΙΑ ΦΟΡΑ ΝΑΙ ΚΑΜΙΑ ΦΟΡΑ ΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΓΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΣΤΑ ΡΟΥΧΑ 1. Γιατί αγοράζετε συνήθως ρούχα; ΓΙΑΤΙ ΜΕ ΚΑΝΕΙ ΝΑ ΝΙΩΘΩ ΚΑΛΗΤΕΡΑ ΓΙΑΤΙ ΦΘΕΙΡΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΓΙΑΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ Η ΜΟΔΑ 2. Με τα ρούχα που φοράτε επιδιώκετε να προβάλετε : ΌΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΤΟ ΣΩΜΑ ΣΟΥ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΟΥ ΑΝΕΣΗ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΗΤΑ ΣΟΥ 20

21 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; 3. Ποιο είναι το βασικό κριτήριο για να αγοράσετε ένα ρούχο; Η ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ/ΤΗΣ ΦΙΛΗΣ ΜΟΥ Η ΦΙΡΜΑ Η ΤΙΜΗ ΝΑ ΕΊΝΑΙ ΣΤΗ ΜΟΔΑ ΝΑ ΜΕ ΒΟΛΕΥΕΙ 4. Προσέχετε την χώρα προέλευσης; ΝΑΙ 5. Σας ενδιαφέρει το υλικό από το οποίο φτιάχνεται το ρούχο; ΝΑΙ 21

22 6. Τα παλιά σας ρούχα τι τα κάνετε; ΤΑ ΑΝΤΑΛΛΑΣΩ ΜΕ ΦΙΛΟΥΣ Ή ΦΙΛΕΣ ΤΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΩ ΤΑ ΧΑΡΙΖΩ ΤΑ ΠΕΤΩ ΤΑ ΠΟΥΛΩ 7. Σας ενδιαφέρει αν τα ρούχα σας φτιάχνεται από οικολογικό προϊόν; OXI NAI 8. Σας έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση; ΝΑΙ. Με αυτή την στατιστική συμπεραίνουμε ότι η μόδα συμβάλει και έμμεσα αλλά και άμεσα στη ζωή μας. 22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο : ΜΟΔΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ

23 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Η μόδα ήταν και θα εξακολουθεί να είναι μια πολυεθνική, οικονομική δραστηριότητα που μεταβάλλεται συνεχώς. Αποτελεί όμως ένα αντικείμενο δράσης με θετικές μόνο επιπτώσεις στην ζωή και στη καθημερινότητα των ανθρώπων ή μήπως όχι; Η μόδα έχει φτάσει στο αποκορύφωμα και έχει μπει ολοκληρωτικά στη ζωή μας. Δυστυχώς, όμως η επιρροή της στις μάζες δεν είναι καθόλου εποικοδομητική. Έχει κυριαρχήσει το εφήμερο το παράλογο και η ισοπέδωση των ατομικών ιδιαιτεροτήτων και των προσωπικών προτιμήσεων κάνοντας τον καθένα δέσμιο των τάσεων που επικρατούν. Επίσης η κερδοσκοπία σε βάρος τον καταναλωτικού κοινού είναι μια αρκετά σημαντική συνέπεια της μόδας. Η ιστορία μαρτυρεί και η καθημερινή ζωή επιβεβαιώνει ότι ένα ρούχο που αντικειμενικά η αξία του είναι πολύ χαμηλή,μπορεί να πωλείται ακριβά μόνο και μόνο για το γεγονός ότι φοριέται και συμβαδίζει με τις νέες τάσεις. Αξιοπρόσεχτο είναι και το γεγονός ότι ο κάθε άνθρωπος προσπαθεί να βρίσκεται μέσα στο πλαίσιο των προσταγών της μόδας για να μη θεωρηθεί οπισθοδρομικός, είτε συμφωνεί με αυτές είτε όχι. Έτσι πάνω του ένα είδος ψυχολογικού εξανδραποδισμού που συντελεί άμεσα στην απώλεια αυτοπεποίθησης και τον μιμητισμό μέχρι την αλλοτρίωση της συνείδησης του. Με αυτό τον τρόπο υποβιβάζεται η κρίση του. Έτσι καταλήγουμε να ανήκουμε όλοι σε ένα ομοιόμορφο σύνολο ανθρώπων, στο δε διαφέρει ο ένας από τον άλλο, έχουμε όλοι τα ίδια πρότυπα και κοινούς στόχους και οδηγούμαστε στη βιομηχανοποιημένη μαγική κουλτούρα. Έχει γίνει ευρέως γνωστό μέσα από έρευνες ότι ο υπερβολικός φανατισμός σχετικά με τη μόδα, το πώς ντυνόμαστε, πως πρέπει γενικότερα να είναι η εμφάνισή μας οδήγησε σε ψυχωτικές καταστάσεις και κατ επέκταση στην εμφάνιση της νευρικής ανορεξίας μιας ασθένειας σοβαρής και επικίνδυνης για τη ζωή. Ένας κύριος παράγοντας που οδηγεί στο ψυχικό αυτό νόσημα είναι και η επίδραση των προτύπων που έχει κάθε άνθρωπος. Πρότυπα είναι κάποια είδωλα κυρίως προσώπων που έχουν καταξιωθεί σε έναν τομέα. Τα πρότυπα που επιλέγει ο καθένας είναι σύμφωνα με την προσωπικότητά, το χαρακτήρα, τις ιδέες, τις αντιλήψεις, τις αξίες, τη νοοτροπία, τις παρέες, τα μηνύματα που παίρνουμε, η οικογένειά και το κοντινό περιβάλλον αλλά κυρίως την κρίση του καθενός, της γνώσεις και τα ερεθίσματα που έχει. Πολλές φορές τα πρότυπα που έχει κάθε άνθρωπος, είναι ή περισσότερα ή δεν τα επιλέγει ο ίδιος αλλά του τα περνάει η κοινωνία με έμμεσο ή άμεσο τρόπο. Η τηλεόραση, ο κινηματογράφος, το ραδιόφωνο, οι διαφημίσεις, οι εφημερίδες, τα περιοδικά συμβάλλουν πολύ ενεργά και αποτελεσματικά στην προσπάθεια αυτή, για να εμφυτέψουν κυρίως στα νεώτερα άτομα της κοινωνίας, προκαθορισμένα και συγκεκριμένα από αυτούς πρότυπα. Ο νέος ξέρει να κρατάει τα θετικά στοιχεία και να χτίζει τη δική του προσωπικότητα. Με τον όρο «καταναλωτικά πρότυπα» εννοούμε τις μικρές μας καθημερινές συνήθειες: τι αγοράζουμε, τι καταναλώνουμε, τι θέλουμε να αγοράσουμε, τι θέλουμε να καταναλώσουμε για να επιβιώσουμε. Όλα αυτά μαζί με το εισόδημα, που διαθέτουμε, αποτελούν την καταναλωτική μας συμπεριφορά. Η διαφήμιση τηλεοπτική ραδιοφωνική παρουσιάζει μια πλασματική εικόνα ευμάρειας και ευτυχίας. Αναγνωρίζουμε ότι τη διαφήμιση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς και του ανταγωνισμού από τον οποίο οι καταναλωτές μπορούν να 23

24 αποκομίσουν σημαντικά οφέλη. Η επίδραση της διαφήμισης είναι πολύ σημαντική, γιατί παρότι οι αλλαγές στον τομέα της διαφήμισης γίνονται σταδιακά. Όταν κάνουμε μια αναδρομή στο παρελθόν ανακαλύπτουμε ότι οι αλλαγές κερδίζουν τόσο έδαφος χρόνο με το χρόνο που έχουν καταλήξει να έχουν μεταμορφώσει θεμελιώδη στοιχεία του περιβάλλοντος. Είναι κοντόφθαλμο να εξετάζουμε τη διαφήμιση μόνον ως πηγή εσόδων για ενίσχυση πολιτιστικών δραστηριοτήτων ή ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών. Από την άλλη πλευρά η κυριαρχία της μόδας και των καταναλωτικών προτύπων που προβάλλει επιφέρει και αρνητικά αποτελέσματα όπως η ΝΕΥΡΙΚΗ ΑΝΟΡΕΞΙΑ. Η νευρική ανορεξία χαρακτηρίζεται από την επίμονη και αδιάκοπη επιδίωξη για λεπτότητα σώματος και έμμονη φοβία πρόσληψης βάρους. Παρά το γεγονός ότι η νευρική ανορεξία μπορεί να εκδηλωθεί σε όλες τις ηλικίες εντούτοις είναι συχνότερη στην εφηβική ηλικία ιδιαίτερα μεταξύ 13 και 20 ετών. Είναι 9 φορές συχνότερη στις γυναίκες από ότι στους άνδρες. Τα συμπτώματα της νευρικής ανορεξίας είναι τα ακόλουθα: Η υπερβολική μείωση του βάρους με τη θέληση του ασθενούς. Ασχολούνται συχνά με τη μέτρηση των θερμίδων, τυχαίνει να κάνουν εμετούς μετά από τα γεύματα και παίρνουν καθαρτικά. Η νευρική ανορεξία μπορεί να συνοδεύεται κάποτε με επεισόδια βουλιμίας κατά την οποία οι ασθενείς αρχίζουν να τρώνε υπερβολικά και μετά κάνουν εμετό. Αισθάνονται στην συνέχεια ενοχές για την πράξη τους αυτή. Οι ασθενείς με την πάθηση αυτή, διακατέχονται από συνεχείς σκέψεις για την σωματική τους εικόνα, για το βάρος τους, για το φαγητό και τις θερμίδες. Ο φόβος του πάχους και της καταστροφής της σιλουέτας προβάλλει ως μια έμμονη ιδέα. Υποφέρουν από την κατάσταση και μάλιστα ο ύπνος τους μπορεί να διαταράσσεται από όνειρα που έχουν σχέση με την διατροφή, τη διαδικασία του φαγητού και την σωματική εξάσκηση. Η θεραπευτική αγωγή της νευρικής ανορεξίας μπορεί να περιλαμβάνει: Αποκατάσταση του φυσιολογικού βάρους του ασθενούς. Ψυχολογικές θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν το άτομο να αλλάξει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές που σχετίζονται με το διαταραγμένο τρόπο διατροφής. Διατροφική επιμόρφωση ώστε το άτομο να επανεκπαιδευθεί στο να αποκτήσει υγιείς διατροφικές συνήθειες. Μπορεί να γίνει χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων για τη μείωση των αισθημάτων της κατάθλιψης και του άγχους. Εν κατακλείδι, τα καταναλωτικά πρότυπα και η νευρική ανορεξία αποτελούν το «μαύρο φως» της μόδας που επισκιάζει την προσωπικότητα, τις επιλογές, τον τρόπο ζωής εκατοντάδων κοριτσιών σ όλο τον κόσμο.εν τέλει το συμπέρασμα όλων μας για την ασθένεια της νευρικής ανορεξίας είναι πως δεν επιτρέπεται εν γνώση μας να νοσούμε διότι μαζί με τη νευρική ανορεξία έρχονται στο φως και άλλες θανατηφόρες τέτοιες ασθένειες. 24

25 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; EΠΙΛΟΓΟΣ Ύστερα από αρκετή μελέτη και λεπτομερή έρευνα πάνω στο θέμα της μόδας το οποίο θέμα είναι αέναο καθώς επίσης και τη συνεχή εμβρίθεια και αναζήτηση πληροφοριών που καταφέραμε να εντοπίσουμε δεδομένων των συνθηκών που αντιμετωπίσαμε δεχόμενοι βοήθεια από θεμιτά μέσα βγήκαμε από το έρεβος όπου βρισκόμασταν πριν από αυτή την εργασία. Νιώθουμε ανακούφιση που μπορούμε πλέον να δώσουμε απάντηση στο ερώτημα που μας έθεσαν στην αρχή της ερευνητικής εργασίας για το εάν η μόδα είναι ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση. Δουλέψαμε πολύ για να βρούμε τις ιδανικές και σημαντικές πληροφορίες και όμως τις βρήκαμε! Η απάντηση στο ερώτημα που είχε τεθεί σχετικά με το αν η μόδα είναι ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση εμπεριέχει και τα τρία στοιχεία: Η μόδα θεωρείται από το μέγιστο του πληθυσμού της γης, ανάγκη διότι τα ρούχα και τα υπόλοιπα είδη της μόδας είναι απαραίτητα σε καθημερινή βάση. Καθημερινά οι άνθρωποι φορούν διάφορα ρούχα καλύπτοντας με αυτά το σώμα τους από την αρχαία εποχή μέχρι και σήμερα και αύριο. Επιπρόσθετα είναι και αισθητική για το λόγο του ότι αναδεικνύει τη προσωπικότητά μας. Αγοράζουμε ρούχα που να μας ταιριάζουν και φυσικά να μας αρέσουν. Ωστόσο επειδή η μόδα είναι μεταβαλλόμενο προϊόν και αλλάζει ανάλογα με τις τάσεις της εποχής και του έτους, εμείς τα ανθρώπινα όντα ακολουθούμε τη μόδα και τις τάσεις της όποτε και αν αυτές μεταβάλλονται. Δεν πρέπει ωστόσο να παραλείψουμε ότι η μόδα είναι και κατανάλωση. Καταναλώνουμε μηνιαία άφθονη ποσότητα χρημάτων για αγορές. Βέβαια αυτό σήμερα αρχίζει να αλλάζει λόγω της οικονομικής κρίσης που υπάρχει οι αγορές έχουν περικοπεί όχι όμως εκμηδενιστεί. Καλό βέβαια θα ήταν να αναπτύξουμε αντιστάσεις στο αλλοτριωτικό φαινόμενο της μόδας. Επιβάλλεται να στηριχθούμε όλοι σε ένα στερεό έδαφος μιας παιδευτικής διαδικασίας που θα μας αναδείξει προσωπικότητες μορφωμένες σωστά και η διαμόρφωση και επιλογή της προσωπικής μόδας έπειτα από κριτική διαδικασία να αποτελεί ανάγκη επιτακτική, βίωμα και στάση ζωής. 25

26 ΠΗΓΕΣ Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας Μπαμπινιώτης «Έρευνα μόδας 1600 ιδέες». Κύριος Συγγραφέας: McKelvey, Kathryn. Εκδότης: ΙΩΝ «Οh, so chic! Απλοί κανόνες για τέλειο στυλ». Κύριος Συγγραφέας: Παπαγρηγορίου, Μαρία, Στασινοπούλου, Ελένη. Εκδότης: INTROBOOKS «Chic 2 Chic: Απλά προσθέστε αξεσουάρ». Κύριος Συγγραφέας: Παπαγρηγορίου, Μαρία, Στασινοπούλου, Ελένη Εκδότης: INTROBOOKS «Το βιβλίο για τη μόδα και το στύλ». Μετάφραση : Παναγιωτίδου Ειρήνη. Εκδόσεις : ΕΡΜΕΙΑΣ «Η μόδα μέσα στους αιώνες». Συγγραφέας: Morley Jacqueline. 26

27 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 27

28 28

29 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; 29

30 30

31 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; 31

32 32

33 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; 33

34 34

35 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; 35

36 36

37 Μόδα: ανάγκη, αισθητική ή κατανάλωση; 37