ΠEPI EYTYXIAΣ. 2. Tι χρειάζεσαι για να νιώθεις ευτυχία;

Transcript

1 ΠEPI EYTYXIAΣ 1. Ποτέ έχεις νιώσει ευτυχία στη ζωή σου; Tι χρειάζεσαι για να νιώθεις ευτυχία; Tι χρειάζεσαι να µην υπάρχει στην ζωή σου για να έχεις ευτυχία; Υπάρχει κάτι που σε εµποδίζει να είσαι ευτυχισµένος (η) αυτή τη στιγµη; Aν ναι, τι ειναι αυτο; Θέλεις να απελευθερωθείς από αυτό που σε εµποδίζει; (Tώρα ή γενικά;) Γιατί; f. Πως µπορείς να το κάνεις τι θα σε βοηθήσει;

2 H EYTYXIA EINAI 6. NA EXΩΩ TA AKOΛOYΘA: 7. NA KANΩΩ TA AKOΛOYΘA: 8. NA BIΩΩΣΩΩ TA AKOΛOYΘA: 9. NA EIMAI EΛEYΘEPOΣ (H) NA: 10. NA 11. NA 12. NA 13. 2

3 EΞΩTEPIKA EMΠOΔIA ΠPOΣ THN EYTYXIA MOY ΓΙΑΤΙ EΠIΛEΓΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ (Η) ΓΕΝΙΚΑ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ ΜΟΥ ΠΡΟΣ ΑΥΤΗΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ AYTA ΠOY ΘΕΛΩ /NA ΘYMAMAI ΓIA NA ΕΙΜΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ (Η):

4 Η Άσκηση Εξισορρόπησης των Ηµισφαιρίων του Εγκεφάλου µε Εµψυχωτικές Ερωτήσεις Αυτή είναι µια µέθοδος για ενδυνάµωση κάθε πεποίθησης, συναισθήµατος ή αντίληψης. Μπορεί να χρησιµοποιηθεί µε κάθε θετική αντίληψη ή µε µια εµψυχωτική ερώτηση όπως περιγράφεται πιο κάτω. Για λεπτοµέρειες πάνω στις εµψυχωτικές ερωτήσεις, δείτε το βιβλίο Θεραπεύοντας το Εσωτερικό Παιδί, το Υποσυνείδητο και τις Κυτταρικές Μνήµες. 1. Επιλέξτε µια εµψυχωτική ερώτηση για να αξιοποιήσετε και να κάνετε εγκατάσταση µιας θετικής πεποίθησης/αλήθειας. Π.χ. Γιατί είµαι και νιώθω ασφαλής σε κάθε περίπτωση; Γιατί αξίζω αγάπη και σεβασµό όπως είµαι; Γιατί είµαι ήρεµος όπως είναι τα πράγµατα; Γιατί αγαπώ τον / την παρ όλο που ; 2. Τώρα βάλτε το δεξί αστράγαλο πάνω από τον αριστερό και το δεξί χέρι να πλέκεται µε το αριστερό, µε το δεξί από πάνω. α. Αρχίστε να επαναλαµβάνετε την εµψυχωτική ερώτηση. Όχι για να πείσετε τον εαυτό σας, αλλά απλώς επειδή είναι αλήθεια. Κάντε αυτό για περίπου 2 λεπτά αφήνοντας την ερώτηση να απλωθεί µέσα στο νου. β. Τότε αρχίστε να δέχεστε απαντήσεις στην ερώτηση - λογικές, πρακτικές και πνευµατικές για µερικά λεπτά. γ. Μετά για περίπου 4 λεπτά ακόµη, θέστε την ερώτηση και δεχτείτε απαντήσεις λογικές, πρακτικές, και πνευµατικές. Και µετά από κάθε επανάληψη της ερώτησης δεχτείτε και άλλες απαντήσεις. Μπορεί να είναι οι ίδιες ή και άλλες. 3. Τώρα βάλτε τον αριστερό αστράγαλο πάνω στο δεξί και το αριστερό χέρι πάνω από το δεξί. α. Φέρτε στο νου µια εικόνα / σκηνή όπου βλέπετε τον εαυτό σας να βιώνει αυτή την αλήθεια µέσα σ αυτή την κατάσταση καθώς είστε σε επαφή µε το ερέθισµα, αλλά τώρα βιώνοντας την αλήθεια. β. Κάντε αυτό µε δύο ακόµα εµπειρίες. 4. Τώρα φέρτε τα δάκτυλα των δύο χεριών µαζί σαν τρίγωνο και νιώστε ότι εδραιώνεται µέσα σας η αλήθεια αυτή. 4

5 ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΙ ΝΑ ΕΙΜΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ (Η) AYTΑ ΠOY XPEIAZOMAI ΠΙΟ ΠΟΛΥ ΑΠΟ ΟΣΑ ΕΧΩ, ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ Ή ΑΠΟ ΤΗΝ ΖΩΗ ΓIA NA NIΩΘΩ ΠIO EYTYXIΣMENOΣ (H) EINAI: Σκέψου υλικά αγαθά, ευηµερία, συµπεριφορές, υγεία, ελευθερία, προσοχή, τρυφερότητα, σεβασµό, αγάπη, κ.α ΕΠΕΛΕΞΕ ΕΝΑ ΑΠΟ ΑΥΤΑ: ΤΩΡΑ ΣΚΕΨΟΥ ΤΙ ΠΡΟΤΙΜΑΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ Ι. ΘEΛΩ NA AΠEΛEYΘEPΩΘΩ AΠO THN ANAΓKH AYTH. Α. OI ΠEΠOIΘHΣEIΣ ΠOY ME EMΠOΔIZOYN NA EIMAI KAΛA XΩPIΣ AYTO ΕΙΝΑΙ: Β. TA ΣYNAIΣΘHMATA ΠOY NIΩΘΩ OTAN ΔEN EXΩ AYTO: Γ. OI ΠEΠOIΘHΣEIΣ ΠOY ΘA ME BOHΘHΣOYN NA EIMAI KAΛA XΩPIΣ AYTO: Δ. ΠAP OΛO ΠOY MEXPI TΩPA ENIΩΘA OTAN ΔEN EXΩ, TΩPA EΠIΛEΓΩ NA ΘYMAMAI, ΠIΣTEYΩ, NIΩΘΩ, BIΩNΩ ΙΙ. NA IKANOΠOIHΣΩ THN ANAΓKH AYTH. Α. OI ΠEΠOIΘHΣEIΣ ΠOY ME EMΠOΔIZOYN NA EIMAI ΠIO ΔYNAMIKOΣ (H) ΣTHN ΠPAΓMATΩΣH THΣ ANAΓKHΣ AYTHΣ: Β. TA ΣYNAIΣΘHMATA ΠOY NIΩΘΩ OTAN ΣKEΠTOMAI NA EIMAI ΠIO ΔYNAMIKOΣ (H) KAI AΠOΦAΣIΣMENOΣ (H) ΣTHN ΠPAΓMATΩΣH AYTH: Γ. OI ΠEΠOIΘHΣEIΣ ΠOY ΘA ME BOHΘHΣOYN NA EIMAI ΠIO ΔYNAMIKOΣ (H) KAI AΠOΦAΣIΣMENOΣ (H) ΣTHN ΠPAΓMATΩΣH AYTH: ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΕΝΤΟΝΑ ΓΙΑ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΚΑΛΑ ΧΩΡΙΣ ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΟΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ 5

6 Ερωτήσεις για προβληµατισµό σχετικά µε την Ευτυχία σε δύσκολες στιγµές Ο καθένας επιλέγει ένα από τα πιο κάτω θέµατα για να εργαστεί πάνω σε αυτό. Καθίστε σε ζευγάρια. Ο «Α» ρωτάει τον «Β» τις ερωτήσεις που αφορούν το θέµα µε το οποίο ο «Β» θέλει να εργαστεί. Ο «Β» προσπαθεί να απαντήσει τις ερωτήσεις µε ειλικρίνεια και απλότητα σαν να µιλάει σε ένα παιδί που δεν έχει διαµορφώσει γνώµες και αντιλήψεις, που θέλει πραγµατικά να καταλάβει. Όλοι µπορείτε να ξεκινήσετε µε τις πρώτες γενικές ερωτήσεις και µετά να προχωρήσετε στις επόµενες ειδικές που θα επιλέξετε. Όταν τελειώσετε αλλάξτε ρόλους και ο «Β» ρωτάει τον «Α». Μην παρασύρεστε σε άλλες συζητήσεις. Απλώς ρωτήσετε και απαντήστε τις ερωτήσεις. Τα υπόλοιπα θέµατα µπορείτε να τα απαντήσετε γραπτά στο σπίτι σας. Γενικές Ø Μας προσφέρει κάτι η δυστυχία όταν δεν έχουµε αυτό που θέλουµε; Ø Γιατί σχεδόν πάντοτε επιλέγουµε την δυστυχία, όταν τα πράγµατα δεν είναι όπως θα θέλαµε; Ø Μας βοηθάει η δυστυχία να λύσουµε προβλήµατα; Ø Παράγει χρήµατα όταν τα χρειαζόµαστε; Ø Βελτιώνει την υγεία µας; Ø Βοηθάει τους αγαπηµένους µας να είναι υγιείς ή ευτυχισµένοι; Ø Μας κάνει πιο ελκυστικούς και ενδιαφέροντες στους άλλους; (µερικοί το πιστεύουν) Ø Μας κάνει πιο άξιους και καλύτερους ανθρώπους; (µερικοί το πιστεύουν) Ø Μας βοηθάει να σκεφτόµαστε πιο καθαρά; Ø Μας κάνει πιο αποτελεσµατικούς και επιτυχηµένους; Ø Εποµένως, γιατί επιλέγουµε τη δυστυχία, όταν θα µπορούσαµε να επιλέξουµε ευτυχία σε κάθε περίπτωση; Ø Ο Θεός θέλει να είµαι χαρούµενος ή πονεµένος; Ø Η ευτυχία είναι αποτέλεσµα αφέλειας ή βαθιάς γνώσης και πίστης; Ø Βοηθάω τους άλλους περισσότερο µε την ευτυχία µου ή µε την δυστυχία µου; =========================== 1. Συνήθως αναχαιτίζουµε την ευτυχία µας όταν δεν έχουµε αυτό που πιστεύουµε ότι χρειαζόµαστε για να είµαστε ευτυχισµένοι. Όταν η ζωή µας δεν είναι όπως θα θέλαµε να είναι. Ø Ξέρω άλλους που είναι δυστυχισµένοι επειδή δεν έχουν συγκεκριµένα άτοµα, πράγµατα και καταστάσεις, στα οποία είναι προσκολληµένοι, παρόλο που εγώ µπορώ να είµαι καλά χωρίς αυτά; Ø Πώς γίνεται να µπορώ να είµαι εγώ ευτυχισµένος χωρίς αυτά, στα οποία εκείνοι έχουν προσκόλληση; Μήπως αυτό σηµαίνει ότι εκείνοι δηµιουργούν ένα εµπόδιο στην ευτυχία τους, 6 πιστεύοντας ότι δεν µπορούν να είναι ευτυχισµένοι χωρίς αυτές τις προσκολλήσεις; Ø Γιατί δεν µπορούµε να είµαστε ευτυχισµένοι χωρίς αυτό που πιστεύουµε ότι χρειαζόµαστε; Ποιος έκανε αυτό το νόµο; Είναι αλήθεια; Ø Υπάρχουν άλλοι που είναι ευτυχισµένοι χωρίς αυτό που εµείς πιστεύουµε ότι χρειαζόµαστε; Ø Πώς µπορούν να είναι εκείνοι ευτυχισµένοι χωρίς αυτό που πιστεύω εγώ ότι είναι προϋπόθεση για την ευτυχία; Ø Είµαι πρόθυµος να προσπαθήσω να είµαι ευτυχισµένος, ακόµη και χωρίς αυτό που πίστευα µέχρι τώρα ότι πρέπει να έχω για να είµαι ευτυχισµένος; =========================== 2. Συχνά δυσκολευόµαστε να νιώσουµε ευτυχισµένοι όταν δεν έχουµε αυτό που έχουν οι άλλοι. Ø Αν είµαστε δυστυχισµένοι, επειδή δεν έχουµε αυτά που έχει το 10% του πληθυσµού, µήπως θα έπρεπε να είµαστε ευτυχισµένοι, επειδή έχουµε περισσότερα, πολύ περισσότερα, από το 50% του πληθυσµού της γης; Ø Ή µήπως θα έπρεπε να είµαστε λυπηµένοι, επειδή τόσοι πολλοί έχουν τόσα λίγα; Ø Ή µήπως θα έπρεπε να είµαστε ευτυχισµένοι για εκείνους που έχουν περισσότερα από µας; Ø Αν έχω αυτά που χρειάζοµαι, πειράζει αν οι άλλοι έχουν περισσότερα; Ø Αν µπορώ να είµαι ευτυχισµένος µε αγγούρια, θα έπρεπε να θυµώνω επειδή οι άλλοι παίρνουν σταφύλια; Ø Γιατί επηρεάζοµαι από αυτά που έχουν οι άλλοι; Τι χάνω εγώ όταν οι άλλοι έχουν περισσότερα από µένα; Τι κερδίζω όταν έχω περισσότερα από τους άλλους; Ø Είναι καλύτερα να έχω περισσότερα ή να έχω λιγότερα; Το να έχω περισσότερα δηµιουργεί ευτυχία; Βλέπω ότι εκείνοι που έχουν περισσότερα είναι πιο ευτυχισµένοι από εκείνους που έχουν λιγότερα; Ø Μήπως παίρνει ο καθένας αυτό που δηµιουργεί ή αυτό που χρειάζεται για τη διαδικασία εξέλιξής του; Ø Τι λέει η παραβολή του Χριστού για τον κτηµατία που πλήρωσε την ίδια αµοιβή σ εκείνους που

7 εργάστηκαν 6 ώρες, 3 ώρες και µία ώρα; Όταν εκείνοι που εργάστηκαν περισσότερο παραπονέθηκαν, τους είπε ότι, όσο τους δίνει αυτά που συµφώνησαν, το τι δίνει στους άλλους δεν είναι δική τους δουλειά. Τι ήταν όλο αυτό; Παίρνουµε αυτά που συµφωνήσαµε; Μήπως οι άλλοι έχουν διαφορετικές συµφωνίες µε το σύµπαν; =========================== 3. Σχεδόν όλοι µας έχουµε µια προσκόλληση στο να µας αποδέχονται οι άλλοι, να µας αναγνωρίζουν, να µας εγκρίνουν και να συµφωνούν µαζί µας. Ø Γιατί χρειάζοµαι να επαληθεύσουν οι άλλοι την αξία µου; Ø Δεν την έχω δει; Ø Είµαι τόσο τυφλός που δεν βλέπω ότι είµαι καλός και άξιος άνθρωπος; Ø Έχω προγραµµατιστεί να αµφιβάλω για τον εαυτό µου; Ø Οι άλλοι χρειάζονται την έγκρισή µου; Τους δίνω πάντοτε την έγκριση µου µε τρόπους που χρειάζονται για να τη νιώσουν; Ø Είναι ανάξιοι, επειδή δεν τους εγκρίνω εγώ ή δεν τους επιβεβαιώνω φυσικά; Ø Είναι οι άλλοι ανάξιοι µέχρι να τους πω ότι αξίζουν; Είναι αυτό κάποιο είδος φυσικού νόµου; Ø Η ανάγκη µου για επιβεβαίωση αυξάνει ή µειώνει την πιθανότητα να την πάρω από τους άλλους; Ø Τι χρειάζεται να κάνω και πόσα χρειάζεται να πετύχω για να αποδεχτώ τον εαυτό µου όπως είµαι; Ø Πότε θα ωριµάσω και θα σταµατήσω να βάζω τους ανθρώπους σε θέση να µε αξιολογήσουν; Ø Είναι εντάξει και ασφαλές να αποδεχτώ τον εαυτό µου όπως είµαι και να αφήσω την ανάγκη για την έγκριση των άλλων; Ø Επιλέγω να αποδεχτώ τον εαυτό µου όπως είµαι και να αφήσω την ανάγκη για την έγκριση των άλλων; 4. Πολλοί αξιολογούν τον εαυτό τους σύµφωνα µε τη σωµατική τους εµφάνιση και δηµιουργούν δυστυχία, όταν πιστεύουν ότι η εµφάνισή τους δεν είναι ελκυστική στους άλλους. Ø Εκείνοι, που είναι πιο ελκυστικοί σύµφωνα µε κοινωνικούς προγραµµατισµούς, αξίζουν περισσότερη αγάπη και σεβασµό από εκείνους που δεν είναι; Είναι πιο έξυπνοι, πιο ηθικοί, πιο καλοί, πιο ευτυχισµένοι, καλύτεροι άνθρωποι; Ø Η αξία µου εξαρτάται από την εµφάνισή µου; Γιατί; Πότε ψήφισαν αυτό το νόµο; Ø Για πόσο η εµφάνισή µου θα παίζει ρόλο στις σχέσεις µου; Είναι πιο σηµαντική από το χαρακτήρα και τη συµπεριφορά µου; Ø Είναι η εµφάνιση µέτρο για το χαρακτήρα και τις αξίες; Ø Γνωρίζω ανθρώπους που δεν είναι ελκυστικοί µε την κοινωνική έννοια, αλλά αποδέχονται τον εαυτό τους και είναι ευτυχισµένοι και γεµάτοι 7 αυτοπεποίθηση; Πώς το κάνουν αυτό; Τι ξέρουν που εγώ δεν ξέρω; Ø Είναι εντάξει να σταµατήσω να ανησυχώ για την εµφάνισή µου και απλά να απολαµβάνω τον εαυτό µου και να είµαι ευτυχισµένος; Ø Επιλέγω να σταµατήσω να ανησυχώ για την εµφάνισή µου και απλά να απολαµβάνω τον εαυτό µου και να είµαι ευτυχισµένος; Ø Μπορώ να επιλέξω την ευτυχία, ενώ χρησιµοποιώ αυτό σαν ευκαιρία εξέλιξης; =========================== 5. Πολλοί, αλλά όχι όλοι, χρειάζονται ένα ορισµένο ποσό χρηµάτων για να νιώθουν ευτυχία. Ø Γιατί χρειάζοµαι χρήµατα για να επιτρέψω στον εαυτό µου να νιώθει ευτυχία; Ø Όλοι αυτοί που ζουν µε λιγότερα από 2 δολάρια τη µέρα είναι δυστυχισµένοι, λιγότερο ευτυχισµένοι από µένα; Ø Μπορεί να είναι ευτυχισµένος ένας φτωχός άνθρωπος; Πώς; Τι χρειάζεται να πιστεύει; Ø Μπορώ να είµαι ευτυχισµένος µε τη ζωή µου όπως είναι τώρα; Ø Το πρόβληµά µου µε τα χρήµατα έχει να κάνει µε αυτό που συµβαίνει τώρα ή µε αυτό που µπορεί να συµβεί στο µέλλον; Ø Είµαι δυστυχισµένος µε το παρόν ή µε κάποιο φανταστικό µέλλον; Ø Κάνω ό,τι µπορώ για να δηµιουργήσω την πραγµατικότητα που θέλω; Ø Εµπιστεύοµαι την ικανότητά µου να υλοποιήσω οτιδήποτε χρειάζοµαι; Ø Πιστεύω πως ζω σ ένα σύµπαν αγάπης και πως, όσο κάνω αυτό που µου αναλογεί, όλα όσα χρειάζοµαι θα έρθουν σε µένα; Ø Επιλέγω να είµαι ευτυχισµένος µε τη ζωή µου όπως είναι τώρα; Ø Μπορώ να επιλέξω την ευτυχία ενώ χρησιµοποιώ αυτή την πρόκληση σαν ευκαιρία εξέλιξης; 6. Μια άλλη προϋπόθεση που θέτουµε για την ευτυχία µας είναι να πετυχαίνουµε τους στόχους µας. Ø Γνωρίζω άλλους που είναι ευτυχισµένοι χωρίς το αποτέλεσµα που αναζητώ; Πώς µπορούν να είναι ευτυχισµένοι; Ø Υπάρχουν άνθρωποι που απολαµβάνουν την πορεία και επιτρέπουν στον εαυτό τους να είναι ευτυχισµένος ακόµη και χωρίς να φθάνουν στον προορισµό; Ø Μπορώ να πάρω µαζί µου τα αποτελέσµατα, όταν αφήσω αυτό το φυσικό σώµα; Ø Μπορώ να πάρω µαζί µου αυτά που έµαθα κατά τη διάρκεια της προσπάθειας; Ø Μπορώ να είµαι ευτυχισµένος, αν δεν πετύχω το συγκεκριµένο στόχο που έχω στο νου µου; Γιατί; Γιατί όχι; Ø Τι υποτίθεται ότι κερδίζω πετυχαίνοντας αυτό το στόχο; Είναι για µένα ή για τους άλλους; Για ποιον;

8 Ø Η ανάγκη µου για ένα τέλειο αποτέλεσµα βοηθάει τους άλλους να είναι ευτυχισµένοι; Με κάνει περισσότερο ή λιγότερο ευχάριστο γι αυτούς; Ø Μπορώ να είµαι ευτυχισµένος µε την καλύτερη προσπάθεια, ανεξάρτητα από τα αποτελέσµατα; Ø Επιλέγω να είµαι ευτυχισµένος ανεξάρτητα από το αποτέλεσµα; Ø Μπορώ να επιλέξω την ευτυχία ενώ χρησιµοποιώ τη διαδικασία σαν ευκαιρία εξέλιξης; 7. Οι περισσότεροι από µας δυσκολευόµαστε να είµαστε ευτυχισµένοι όταν δεν είµαστε υγιείς ή όταν πονάµε. Ø Θα έπρεπε να νιώθω δυστυχισµένος, όταν το σώµα µου δεν αισθάνεται καλά; Ø Το να νιώθω δυστυχισµένος θα βοηθήσει το σώµα µου ή θα το επιβαρύνει µε αρνητική ενέργεια; Ø Πώς το να νιώθω δυστυχισµένος θα βοηθήσει το σώµα µου ή θα βοηθήσει εµένα να λύσω το πρόβληµά µου; Ø Πιστεύω ότι οι άλλοι θα µε προσέχουν περισσότερο αν δεν είµαι καλά; Ø Θέλω την προσοχή τους για τέτοιους λόγους; Ø Ποιες είναι οι πιθανές αιτίες για την τωρινή σωµατική διαταραχή µου; Ø Οι συνήθειες διατροφής και τρόπου ζωής µου βοηθούν ή βλάπτουν την κατάστασή µου; Ø Ασκώ αρκετά το σώµα και την αναπνοή µου για να δηµιουργήσω υγεία; Ø Ξεκουράζοµαι αρκετά και χαλαρώνω συνειδητά όλο το σώµα µου για να δηµιουργήσω υγεία; Ø Μπορεί τα συναισθήµατά µου να επηρεάζουν την υγεία µου; Αν ναι, ποια; Ø Ποια συναισθήµατα θα βοηθούσαν την υγεία µου; Ø Ποιες πεποιθήσεις θα µε βοηθούσαν να νιώθω αρκετά ήρεµος για να δηµιουργήσω καλύτερη υγεία; Ø Γιατί έχω δηµιουργήσει αυτή την κατάσταση; Τι θέλω να µάθω; Ø Μπορώ να επιλέξω την ευτυχία, ενώ χρησιµοποιώ αυτή την κατάσταση σαν ευκαιρία εξέλιξης; 8. Μια άλλη προσκόλληση που συχνά εµποδίζει την ευτυχία µας είναι η προσκόλληση στο να έχουµε έναν αποκλειστικό ερωτικό σύντροφο, ο οποίος αγαπάει µόνο εµάς και µας συµπεριφέρεται ακριβώς όπως χρειάζεται το εγώ µας για να νιώθει αξία, ασφάλεια και ελευθερία. Ø Γνωρίζω ανθρώπους που είναι ευτυχισµένοι χωρίς σύντροφο; Αν ναι, πώς το πετυχαίνουν; Ø Γνωρίζω ανθρώπους που είναι ευτυχισµένοι µ ένα σύντροφο που δεν είναι τέλειος; Αν ναι, πώς το πετυχαίνουν; Ø Μπορώ να είµαι ευτυχισµένος χωρίς σύντροφο; Ø Μπορώ να είµαι ευτυχισµένος µε το σύντροφό µου όπως είναι; Ø Μπορώ να αγαπώ τον άλλον ανεξάρτητα από το αν µου δίνει ή όχι αυτό που χρειάζοµαι; Ø Είναι ασφαλές να αγαπώ τον άλλον χωρίς όρους; Ø Εγώ είµαι τέλειος σύντροφος; 8 Ø Δίνω στο σύντροφό µου καθετί που χρειάζεται; Ø Κάνω το σύντροφό µου να αισθάνεται αγαπητός και σεβαστός; Ø Αγαπώ και σέβοµαι τον εαυτό µου; Ø Αισθάνοµαι αρκετά αγαπητός για να µε αγαπούν οι άλλοι; Ø Μπορώ να βρω µέσα µου αυτό που προσπαθώ να πάρω από τους άλλους; Ø Πληγώνοµαι επειδή αγαπώ ή επειδή έχω προσκολλήσεις και ανάγκες; Ø Θέλω να αγαπώ ή να χρειάζοµαι; 9. Ένα σηµαντικό εµπόδιο της ευτυχίας για πολλούς από µας, που δεν έχουµε εργαστεί µε την αυτογνωσία και τη θεραπεία του παρελθόντος, είναι το γεγονός ότι οι περισσότεροι δεν έχουµε πάρει αυτό που χρειαζόµασταν σαν παιδιά από τους γονείς µας. Ø Γνωρίζω ανθρώπους που έχουν απελευθερωθεί από δυσάρεστες εµπειρίες του παρελθόντος και φαίνονται να είναι ευτυχισµένοι σήµερα; Ø Χρειάζοµαι πραγµατικά την αποδοχή και έγκριση των γονιών µου; Ή επιλέγω απλά να τους αγαπώ; Ø Χρειάζοµαι να είναι ικανοποιηµένοι µε µένα; Ή θέλω η συνείδησή µου να είναι ικανοποιηµένη µε µένα; Ø Χρειάζοµαι τη στήριξή τους ή είµαι ικανός να στηρίξω τον εαυτό µου στη ζωή µε τη δική µου εσώτερη δύναµη και πίστη στο θείο; Ø Θέλω να αρπάζοµαι από το παρελθόν ή θέλω να το αποδεχτώ, να συγχωρήσω τον εαυτό µου και τους άλλους και να προχωρήσω; Ø Επιλέγω τον πόνο και το θυµό για το παρελθόν ή την ευτυχία στο παρόν; Ø Επιλέγω την ενοχή και τη ντροπή για το παρελθόν ή την ευτυχία στο παρόν; Ø Μήπως οι γονείς µου έκαναν το καλύτερο που µπορούσαν µε τις δικές τους παιδικές εµπειρίες, φόβους, πεποιθήσεις και τα συµβόλαια ψυχής µας; Ø Ο Θεός µε αγαπά όπως είµαι; Αν ναι, γιατί; Ø Ο Χριστός ή ο Σωκράτης ή κάποιοι άγιοι θα µε αγαπούσαν όπως είµαι; Αν ναι, γιατί; Ø Μπορώ να αφήσω το παρελθόν; Ø Θέλω να αφήσω το παρελθόν; Ø Πότε; 10. Ίσως το µεγαλύτερο εµπόδιο της ευτυχίας µας να είναι η προσκόλλησή µας και τα αισθήµατα ευθύνης για τα παιδιά µας και την πραγµατικότητά τους. Ø Θα ήθελα κάποιος να φοβάται για µένα και να αµφιβάλλει να την ικανότητά µου να αντιµετωπίσω µια κατάσταση; Ø Θα ήθελα να µου λένε τι να κάνω για να λύσω τα προβλήµατά µου ή να ζήσω τη ζωή µου; Ø Θα ήθελα να µου λένε ότι κάνω λάθος επιλογές; Ø Θα ήθελα κάποιος να νιώθει πόνο, επειδή εγώ δεν είµαι καλά; Ø Θα ήθελα κάποιος να χρειάζεται να είµαι καλά για να είναι εκείνος καλά;

9 Ø Η ανησυχία µου για κάποιον τον βοηθάει ή τον βλάπτει; Ø Ο φόβος µου γι αυτόν τον βοηθάει να λύσει τα προβλήµατά του; Ø Η ενοχή µου για την πραγµατικότητά του τον βοηθάει να λύσει τα προβλήµατά του; Ø Ο φόβος, ο πόνος και η ενοχή µου βοηθούν τους άλλους µε κάποιο τρόπο; Ø Ο φόβος, ο πόνος και η ενοχή µου βοηθούν εµένα µε κάποιο τρόπο; Ø Γνωρίζω κάποιον που έχει επιλέξει να είναι καλά, ακόµη κι όταν οι αγαπηµένοι του δεν είναι καλά; Ø Είναι εντάξει να είµαι καλά, ακόµη κι όταν ένας αγαπηµένος µου δεν είναι; Ø Μπορώ να είµαι ευτυχισµένος χωρίς την αποδοχή, την αγάπη και την προσοχή του παιδιού µου; Ø Μπορώ να αγαπώ το παιδί µου ανεξάρτητα από το τι κάνει; Ø Μπορώ να επιτρέψω στο παιδί µου να βρει το δικό του δρόµο στη ζωή και να αφήσω κάθε ανάγκη µου από αυτό; Ø Τι θα συµβεί αν επιλέξω την ευτυχία ανεξάρτητα από την κατάσταση των αγαπηµένων µου; Είναι εντάξει; Θα είµαι καλός άνθρωπος; 11. Ένας άλλος τοµέας της ζωής µας, όπου µπορεί να έχουµε προβλήµατα στο να είµαστε ευτυχισµένοι, είναι σε σχέση µε την εργασία ή τις ευθύνες. Εδώ εννοούµε κάθε µορφή δραστηριότητάς µας µε ή χωρίς αµοιβή, µέσα ή έξω από το σπίτι. Ø Είµαι ευτυχισµένος µε αυτό που κάνω σήµερα στη ζωή µου; Αν ναι, γιατί; Αν όχι, γιατί; Ø Είναι το µάθηµά µου να κάνω αυτό, που ήδη κάνω, µε µεγαλύτερη χαρά και αγάπη; Ø Πώς µπορώ να κάνω αυτό, που ήδη κάνω, µε µεγαλύτερη χαρά και αγάπη; Ø Είναι το µάθηµά µου να κάνω κάτι άλλο που αγαπώ περισσότερο; Ø Είναι το µάθηµά µου να δίνω το χρόνο µου για να κάνω και τα δύο και να είµαι ευτυχισµένος µε αυτή την ισορροπία; Ø Τι θα έκανα µε το χρόνο µου, αν είχα αρκετά χρήµατα και δεν χρειαζόταν να εργάζοµαι για χρήµατα; Ø Πώς θα ήθελα να βελτιώσω τη ζωή των ανθρώπων γύρω µου; Ø Πώς θα ήθελα να τους βοηθήσω µ αυτό τον τρόπο; Ø Ποιες είναι οι φυσικές ικανότητές µου που θα ήθελα να µοιραστώ µε τους άλλους; Ø Ποιος είναι ο σκοπός της ζωής µου; Ø Μπορώ να επιλέξω να είµαι ευτυχισµένος µε οτιδήποτε κι αν κάνω; Ø Επιλέγω να είµαι ευτυχισµένος µε οτιδήποτε κι αν κάνω; 12. Το τελευταίο εµπόδιο, που θα συζητήσουµε σ αυτό το κεφάλαιο, είναι το γεγονός ότι δυσκολευόµαστε να νιώσουµε ευτυχία, όταν οι άλλοι δεν µας φέρονται µε σεβασµό ή µε τρόπους που χρειαζόµαστε για να αισθανόµαστε ασφαλείς και άξιοι. Ø Γιατί χρειάζοµαι να συµπεριφέρονται οι άλλοι µε ορισµένο τρόπο; Ø Μπορώ να είµαι ευτυχισµένος, όταν οι άλλοι δεν φέρονται όπως χρειάζοµαι; Ø Γιατί θα έπρεπε να εξαρτάται η ευτυχία µου από το τι κάνουν οι άλλοι; Ø Γιατί θα έπρεπε να εξαρτάται η ευτυχία µου από την ικανότητα των άλλων να φέρονται σωστά, ηθικά και δίκαια; Ø Οι άλλοι είναι ευτυχισµένοι ή δυστυχισµένοι, όταν συµπεριφέρονται αρνητικά; Η αρνητική συµπεριφορά τους είναι σηµάδι ότι είναι ευτυχισµένοι ή δυστυχισµένοι; Ø Μπορώ να εστιαστώ στη δυστυχία τους πίσω από τη συµπεριφορά τους; Ø Είναι οι άλλοι ελεύθεροι ή ελέγχονται από τις παιδικές εµπειρίες τους; Ø Χάνω την αξία µου, όταν οι άλλοι δεν µου φέρονται µε σεβασµό και αγάπη; Ø Κινδυνεύω πραγµατικά από τη συµπεριφορά τους; Ø Κι αν τους αγαπώ, ακόµη κι όταν δεν φέρονται σωστά; Ø Μπορώ να κατανοήσω τους φόβους και τις αδυναµίες τους; Ø Με καθορίζει η συµπεριφορά των άλλων ή το ποιος είµαι εσωτερικά; ===== Όταν ο άλλος συµπεριφέρεται άσχηµα, θέστε τρεις ερωτήσεις: 1. Τι µπορεί να αισθάνεται ο άλλος για να φέρεται έτσι; 2. Τι ήθελα να µάθω επιλέγοντας να βιώσω αυτό το γεγονός ή κατάσταση; 3. Ποια είναι η ύψιστη πνευµατική αντίδραση που µπορώ να έχω προς αυτή τη συµπεριφορά; Πώς θα αντιδρούσαν σ αυτή την κατάσταση ο Χριστός ή ο Σωκράτης ή ένας φωτισµένος άνθρωπος; ===== 9

10 ΛOΓOI NA EIMAI EYΓNΩMΩN KAI EYTYXIΣMENOΣ (H) Kάνε µια λίστα από τους λόγους για τους οποίους είσαι ή θα µπορούσες να είσαι ή θα έπρεπε να είσαι ευγνώµων ή ευτυχισµένος (η); Γράψε και από πίσω

11 H ΑΠΟΔΟΧΗ ΣΑΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ 1. Σε σχέση µε τι και πότε δυσκολεύοµαι να αποδεχτώ: α. Τον εαυτό µου; β. Τους Άλλους; γ. Τη Ζωή µου σήµερα; δ. Το Παρελθόν; ε. Κάποιο πιθανό Μέλλον; Τώρα, επέλεξε ένα από τα πιο πάνω που θέλεις να δουλέψεις: 2. Ποιες είναι οι πεποιθήσεις που µε εµποδίζουν να νιώθω αποδοχή σ αυτές τις περιπτώσεις; Ποιες είναι οι πεποιθήσεις που µε βοηθούν να νιώθω αποδοχή σ αυτές τις περιπτώσεις; Ερωτήσεις για προβληµατισµό σχετικά µε την Αποδοχή Ο καθένας επιλέγει ένα από τα πιο κάτω θέµατα για να εργαστεί επάνω σε αυτό. Καθίστε σε ζευγάρια. Ο «Α» ρωτάει τον «Β» τις ερωτήσεις που αφορούν το θέµα µε το οποίο ο «Β» θέλει να εργαστεί. Ο «Β» προσπαθεί να απαντήσει τις ερωτήσεις µε ειλικρίνεια και απλότητα σαν να µιλάει σε ένα παιδί που δεν έχει διαµορφώσει γνώµες και αντιλήψεις, που θέλει πραγµατικά να καταλάβει. Όλοι µπορείτε να ξεκινήσετε µε τις πρώτες γενικές ερωτήσεις και µετά να προχωρήσετε στις επόµενες ειδικές που θα επιλέξετε. Όταν τελειώσετε αλλάξτε ρόλους και ο «Β» ρωτάει τον «Α». Μην παρασύρεστε σε άλλες συζητήσεις. Απλώς ρωτήσετε και απαντήστε τις ερωτήσεις. Τα υπόλοιπα θέµατα µπορείτε να τα απαντήσετε γραπτά στο σπίτι σας. Ø Τι κερδίζω µε το να µην αποδέχοµαι κάποιον ή κάτι; Ø Πώς αυτό βοηθά εµένα ή τους άλλους; Ø Μου αρέσει όταν δεν µε αποδέχονται ή µε απορρίπτουν; Γιατί όχι; Ø Τι κερδίζω µε το να νιώθω αρνητικά συναισθήµατα για τα γεγονότα του παρελθόντος; Ø Πώς µε βοηθά αυτό να είµαι πιο ευτυχισµένος; Ø Θέλω να αφήσω αυτά τα συναισθήµατα; Ø Υπάρχει κάτι που µε εµποδίζει να αφήσω αυτά τα συναισθήµατα; Ø Τι θα συνέβαινε, αν απλά άφηνα αυτά τα συναισθήµατα και επέλεγα να αποδεχτώ ό,τι συνέβη στο παρελθόν;

12 Ø Θέλω να αποδεχτώ την τωρινή πραγµατικότητά µου σαν ακριβώς αυτό που χρειάζοµαι για εξέλιξη; Ø Υπάρχει κάποιος κίνδυνος στην αποδοχή του παρόντος σαν µια τέλεια ευκαιρία να µάθω ή να αλλάξω κάτι; Ø Τι µπορώ να κάνω για να αλλάξω την τωρινή πραγµατικότητά µου; Ø Χρειάζοµαι να απορρίπτω «αυτό που είναι» για να το αλλάξω; Ø Πώς ο φόβος για το µέλλον µε βοηθά να είµαι πιο ευτυχισµένος σήµερα ή και στο µέλλον; Ø Κερδίζω κάτι µε το φόβο ή το άγχος; Ø Θέλω να αποδεχτώ κάθε πιθανό µέλλον; Ø Θέλω να πιστέψω ότι το µέλλον µου θα είναι ευτυχισµένο; Ø Μπορώ να συµπεράνω ότι θα συµβούν µόνο ευχάριστα γεγονότα, εκτός κι αν κάτι άλλο είναι ακόµη καλύτερο για το ανώτερο καλό µου; Ø Μπορώ να νιώσω ότι ζω µέσα σ ένα σύµπαν αγάπης που µου φέρνει πάντοτε αυτό που είναι καλό για µένα; Ø Θα ήθελα να αποδεχτώ το παρελθόν, το παρόν και το µέλλον όπως ήταν, είναι και θα είναι; ΓΙΑΤΙ EΠIΛEΓΩ NA ΝΙΩΘΩ ΚΑΛΑ ΚΑΙ ΝΑ ΝΙΩΘΩ ΑΠΟΔΟΧΗ ΓΙΑ Τώρα, κάνε την εξισορρόπηση των ηµισφαιρίων του εγκέφαλου µε την εµψυχωτική ερώτηση: ΓΙΑΤΙ ΔΕΧΟΜΑΙ... ή ΓΙΑΤΙ ΕΠΙΛΕΓΩ ΝΑ ΔΕΧΟΜΑΙ... ή ΓΙΑΤΙ ΜΕ ΣΥΜΦΕΡΕΙ ΝΑ ΔΕΧΟΜΑΙ... 12

13 Ερωτήσεις για προβληµατισµό σχετικά µε την Προσαρµοστικότητα και Ευτυχία Ο καθένας επιλέγει ένα από τα πιο κάτω θέµατα για να εργαστεί πάνω σε αυτό. Καθίστε σε ζευγάρια. Ο «Α» ρωτάει τον «Β» τις ερωτήσεις που αφορούν το θέµα µε το οποίο ο «Β» θέλει να εργαστεί. Ο «Β» προσπαθεί να απαντήσει τις ερωτήσεις µε ειλικρίνεια και απλότητα σαν να µιλάει σε ένα παιδί που δεν έχει διαµορφώσει γνώµες και αντιλήψεις, που θέλει πραγµατικά να καταλάβει. Μην παρασύρεστε σε άλλες συζητήσεις. Απλώς ρωτήσετε και απαντήστε τις ερωτήσεις. Τα υπόλοιπα θέµατα µπορείτε να τα απαντήσετε γραπτά στο σπίτι σας. Ποιος είναι ο κίνδυνος, αν ρέω µε τις αλλαγές; Ποιος είναι ο κίνδυνος, αν κάνω αυτό που θέλουν οι άλλοι; Ποιος είναι ο κίνδυνος, αν αλλάξει το πρόγραµµά µου και κάνω κάτι διαφορετικό από αυτό που σχεδίαζα; Θα ήθελα να είµαι πιο εύκαµπτος; Πώς µπορώ να ωφεληθώ µε το να είµαι άκαµπτος; Πώς µπορώ να ωφεληθώ µε το να είµαι πιο εύκαµπτος; Μπορώ να είµαι άκαµπτος και ευτυχισµένος; Μπορώ να είµαι φοβισµένος και ευτυχισµένος; Επιλέγω να είµαι πιο προσαρµοστικός; Αν ναι, πού; A. Πού θα ήθελα να έχω µεγαλύτερη προσαρµοστικότητα; B. Ποια είναι τα εµπόδιά µου προς µεγαλύτερη προσαρµοστικότητα; Γ. Ποιες είναι οι αλήθειες που θα µε βοηθήσουν να προσαρµόζοµαι πιο εύκολα; Τώρα κάνε την εξισορρόπηση των ηµισφαιρίων του εγκεφάλου µε την εµψυχωτική ερώτηση: ΓΙΑΤΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΖΟΜΑΙ ΠΟΛΥ ΕΥΚΟΛΑ ΠΙΑ

14 ZΩΩNTAΣ ΣTO ΠAPON A. Ποιες είναι οι σκέψεις που έχεις για το παρελθόν που µπορεί να απασχολούν το νου σου; Παραδείγµατα: Κάτι που σου έχει κάνει κάποιος άλλος. Κάτι που έκανες εσύ. Κάτι που απέτυχε ή πέτυχε, κάποιον ή κάτι που έχασες, κάτι που έπρεπε να κάνεις. Kάτι που δεν έπρεπε να κάνεις, παιδικά βιώµατα, θυµός ή αίσθηµα αδικίας για κάτι, µνήµες που δεν φεύγουν, στιγµές φόβου ή πανικού, αδικίες που έχουν γίνει, ευκαιρίες που έχασες κτλ B. Ποιες είναι οι σκέψεις σου για το µέλλον; Παραδείγµατα: φόβοι για το µέλλον του εαυτού σου (υγεία, γερατειά, οικονοµικά, σχέσεις), ανησυχία για το µέλλον των παιδιών, σύντροφο, γονείς, φόβος για το θάνατο δικό σου ή των αγαπηµένων, άγχος για την κατάληξη µερικών θεµάτων ή σκοπών, για σχέδια που έχεις, για ενέργειες που θέλεις να κάνεις, για υποχρεώσεις ή εργασίες, ταξίδια, κοινωνικές επαφές, κάτι που θέλεις να δηµιουργήσεις; κτλ ΓΙΑΤΙ EΠIΛEΓΩ NA ΑΦΗΝΩ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ & ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ & ΝΑ ΑΠΛΑΥΣΩ ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Τώρα κάνε την εξισορρόπηση των ηµισφαιρίων του εγκέφαλου µε την εµψυχωτική ερώτηση ΓΙΑΤΙ ΑΠΟΛΑΜΒΑΝΩΩ ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΜΕΤΑ ΚΑΝΕ ΧΟ ΟΠΟΝΟΠΟΝΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟ ΣΕΝΤΟΝΑ ΓΙΑ ΟΤΙ ΣΕ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΝΑ ΑΠΟΛΑΥΣΕΙΣ ΤΟ ΠΑΡΟΝ

15 MIA EMΠEIPIA TOY ΠAPEΛΘONTOΣ ΠOY EMΠOΔIZEI THN EYTYXIA MOY AMEΣA Ή EMMEΣA 1. TI AKPIBΩΩΣ EΓINE 2. TI ENIΩΣEΣ 3. TI ΠIΣTEYEΣ TOTE / TI ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΑΝ ΣTO NOY ΣΟΥ AΠO THN ΕΜΠΕΙΡΙΑ AYTH; ΠOIEΣ ΠEΠOIΘHΣEIΣ, Ή ΛOΓIKEΣ Ή ΠNEYMATIKEΣ AΛHΘEIEΣ ΘA ΣE AΠEΛEYΘEPΩΣOYN AN MΠOPOYΣEΣ NA TIΣ ΠIΣTEYEIΣ; ΓΙΑΤΙ EΠIΛEΓΩ NA ΕΙΜΑΙ ΚΑΛΑ ΠΑΡΟΛΟ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓPAΨE EΔΩΩ MIA ΦPAΣH EFT ME EΠIΛOΓEΣ ΓIA THN EMΠEIPIA AYTH ΚΑΙ EFT ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ. ΠAPOΛO ΠOY MEXPI TΩΩPA ENIΩΩΘA ΣXETIKA ME, TΩΩPA EΠIΛEΓΩΩ NA ΘYMAMAI, ΠIΣTEYΩΩ, BIΩΩΣΩΩ, Μετά κάνε την εξισορρόπηση των ηµισφαιρίων του εγκέφαλου µε την εµψυχωτική ερώτηση ΓΙΑΤΙ ΕΙΜΑΙ ΚΑΛΑ ΠΑΡΟΛΟ

16 ANTIΣTAΣH ΠPOΣ THN EYTYXIA 1. Αισθάνοµαι έτσι για πολύ καιρό και δεν ξέρω πως θα είµαι χωρίς αυτό το συναίσθηµα. Θα είναι σαν να χάνω ένα σηµαντικό κοµµάτι του εαυτού µου ή της ζωής µου. (Έχουµε εθιστεί ή προσκολληθεί σ αυτό το συναίσθηµα.) α. Φόβος για το άγνωστο. β. Φόβος να είµαι διαφορετικός από αυτό που είµαι. γ. Φόβος ότι δεν θα είµαι αποδεκτός από τους άλλους εάν είµαι διαφορετικός. 2. Πιστεύω ότι χρειάζοµαι αυτό το συναίσθηµα για να προστατεύω τον εαυτό µου από τους άλλους. (Ίσως να χρησιµοποιώ το θυµό, την κατάθλιψη, την αδικία, τον πόνο). Πιθανά συναισθήµατα: α. Φόβος ότι οι άλλοι θέλουν να µε πληγώσουν ή να µε χρησιµοποιήσουν. β. Φόβος ότι δεν έχω άλλον τρόπο να προστατεύσω τον εαυτό µου. γ. Φόβος ότι δεν θα πάρω αυτό που θέλω, αν απελευθερωθώ από αυτό το συναίσθηµα. δ. Φόβος ότι οι άλλοι δεν θα µε προσέξουν, εάν δεν είµαι θυµωµένος ή εάν δεν κλαίω. 3. Θα χάσω τη δύναµή µου ή τον έλεγχο των άλλων.(ίσως χρησιµοποιώ το θυµό, την κατάθλιψη ή τη δυσαρέσκεια.) Πιθανά συναισθήµατα: α. Φόβος ότι δεν θα µπορέσω, µε κανέναν άλλον τρόπο, να πάρω αυτό που θέλω από τους άλλους. β. Φόβος ότι, εάν δεν τους ελέγχω, θα µε ελέγχουν. γ. Φόβος ότι θα χάσω την αξία µου (ή κάτι άλλο σηµαντικό για µένα), εάν δεν ελέγχω τους άλλους. 4. Θα χάσω την προσοχή των άλλων, εάν δεν έχω αυτό το συναίσθηµα. Πιθανά συναισθήµατα: α. Φόβος ότι αλλιώς οι άλλοι δεν θα µε προσέχουν. β. Φόβος ότι δεν έχω κάτι άλλο άξιο να τραβήξει το ενδιαφέρον των άλλων προς εµένα. γ. Φόβος ότι, εάν δεν έχω την προσοχή των άλλων, δεν αξίζω. 5. Θα χάσω την αξία µου αν δεν έχω αυτό το συναίσθηµα. (Ειδικά αν έχουµε συνηθίσει να αισθανόµαστε «θύµα» ή να είµαστε θυµωµένοι µε τους άλλους, ώστε να θεωρούµαστε καλοί, σωστοί και άξιοι.) Πιθανά συναισθήµατα: α. Φόβος ότι δεν αξίζω παρά µόνον αν είµαι θυµωµένος. β. Φόβος ότι δεν αξίζω παρά µόνον αν µε αδικούν. γ. Φόβος ότι δεν θα έχω δίκιο παρά µόνον αν είµαι θυµωµένος ή κλαίω. 6. Θα επιτρέψω στους άλλους να µην αισθάνονται ένοχοι ή υπεύθυνοι για µένα. Έτσι δεν θα µπορώ να τους ελέγχω. Πιθανά συναισθήµατα: α. Θυµός προς τους άλλους για ό,τι µου έχουν κάνει. β. Ενοχή, εάν οι άλλοι δεν είναι ένοχοι. (Kάποιος πρέπει να είναι ένοχος - εάν δεν είναι αυτοί, τότε πρέπει να είµαι εγώ.) γ. Φόβος να µην µπορώ να ελέγχω τους άλλους. 7. Θα αναγκαστώ να αναλάβω την ευθύνη της ζωής µου. Πιθανά συναισθήµατα: α. Φόβος ότι δεν είµαι ικανός να αντιµετωπίσω τη ζωή µόνος µου. β. Φόβος µοναξιάς. 8. Για να είµαι καλός, πρέπει να έχω ενοχές γι' αυτά που έχω κάνει. Εποµένως, δεν έχω δικαίωµα να είµαι καλά. Ένας καλός άνθρωπος πρέπει να έχει ενοχές. Πιθανά συναισθήµατα: α. Φόβος ότι δεν θα είµαι καλός άνθρωπος, αν δεν έχω ενοχές και αν δεν είµαι δυστυχισµένος. β. Ανάγκη να τιµωρήσω τον εαυτό µου για τα λάθη που έχω κάνει. 9. Θα χρειαστεί να είµαι ευτυχισµένος και αυτό µε φοβίζει. Πιθανά συναισθήµατα: α. Φόβος ότι, εάν είµαι ευτυχισµένος, κάτι κακό θα συµβεί. β. Φόβος ότι δεν µου αξίζει (δεν είµαι αρκετά καλός) να είµαι ευτυχισµένος. γ. Φόβος ότι, εάν δεν χρειάζοµαι τους άλλους και είµαι ευτυχισµένος, θα χάσω την προσοχή τους. δ. Φόβος ότι, εάν δεν είµαι θύµα, τότε δεν έχω αξία. ε. Ίσως οι άλλοι στεναχωρηθούν αν είµαι ευτυχισµένος να µε ζηλεύουν. Στ. Ίσως να µε θεωρούν όχι σοβαρό αν είµαι ευτυχισµένος (Χαζοχαρούµενος) ζ. H ευτυχία είναι όχι σεβασµός προς το Θεό. ι. H ευτυχία πρέπει να ισορροπείται µε την δυστυχία. θ. H ευτυχία πρέπει να ειναι αποτέλεσµα σκληρής εργασίας µόχθος. 10. Θα πρέπει να αναγνωρίσω την αξία µου - γεγονός που επίσης µε φοβίζει. Πιθανά συναισθήµατα: α. Φόβος ότι, εάν πιστέψω στην αξία µου, θα είµαι εγωιστής και δεν θα είµαι καλός ή αγνός. β. Φόβος ότι δεν µου αξίζει να πιστέψω στην αξία µου. γ. Φόβος για τη δύναµη που θα έχω όταν πιστέψω στον εαυτό µου. 11. Άλλα (συµπληρώστε εσείς) 16

17 ΘEΛEIΣ NA EIΣAI EYTYXIΣMENOΣ (H); A. ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ (Η); Β. AΞIZEIΣ THN EYTYXIA; AN NAI ΓIATI - Για ποιους λόγους αξίζεις να είσαι ευτυχισµένος; Γ. ΕΙΝΑΙ ΑΣΦΑΛΕΣ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ (Η); ΓΙΑΤΙ; ΓΙΑΤΙ EΠIΛEΓΩ NA ΕΙΜΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ (Η) Τώρα κάνε την εξισορρόπηση των ηµισφαιρίων του εγκέφαλου µε την εµψυχωτική ερώτηση ΓΙΑΤΙ ΕΠΙΛΕΓΩΩ ΤΗ ΕΥΤΥΧΙΑ ΜΕΤΑ ΚΑΝΕ ΧΟ ΟΠΟΝΟΠΟΝΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟ ΣΕΝΤΟΝΑ ΓΙΑ ΟΤΙ ΣΕ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΝΑ ΤΟΛΜΑΣ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ 17

18 ΦPAΣEIΣ ΓIA ΕΥΤΥΧΙΑ 1. Nιώθω ευγνωμοσύνη για. 2. Κάτι που με κάνει να νιώθω ευτυχία είναι 3. Αξίζω ευτυχία όπως είμαι. 4. Αξίζω αγάπη όπως είμαι. 5. Δέχομαι να είμαι ευτυχισμένος (η) με την ζωή μου όπως είναι. Ακόμα με / χωρίς. 6. Αφήνω το παρελθόν και το μέλλον και ζω το ευτυχισμένο παρόν. Αφήνω το/τη και ζω το ευτυχισμένο παρόν. 7. Nιώθω ικανός (η) να αντιμετωπίσω ότι μου φέρνει η ζωή και ακόμα. 8. H ζωή μου δίνει ακριβώς οτι χρειάζομαι να είμαι ευτυχισμένος (η). 10. Αγαπώ όλους όπως είναι. Αγαπώ τον / την όπως είναι. 18

19 Η Ανάλυση της Ντροπής και της Ενοχής Σηµείωσε πιο κάτω τα ερεθίσµατα που µπορεί να έχουν κλονίσει το αίσθηµα της αθωότητας και αγνότητας σου στο παρελθόν ή στο παρόν. I. Στο Παρελθόν A. Πότε ένιωσες ενοχή ή ντροπή ή αυτοαπόρριψη σαν παιδί; 1. Όταν σε µάλωναν ή σε έδερναν; 2. Όταν δεν έκανες αυτό που σου έλεγαν; 3. Όταν έκανες λάθη; 4. Όταν πλήγωνες κάποιον; 5. Για σεξουαλικά θέµατα; 6. Για προβλήµατα άλλων; 7. Για αρνητικά συναισθήµατα που είχες; 8. Για επιθυµίες που είχες; 9. Για την αρρώστια των άλλων; 10. Για τη δυστυχία των άλλων; 11. Όταν δεν τα πήγαινες καλά στο σχολείο; 12. Όταν σου έκαναν κριτική ή σε κατηγορούσαν; 13. Όταν ένιωθες φόβο; 14. Όταν έλεγες ψέµατα ή έκλεβες; 15. Όταν σου έλεγαν ότι είσαι αµαρτωλός; 16. Όταν σου µιλούσαν για το Θεό ή για το διάβολο; 17. Όταν έκανες απαγορευµένα πράγµατα; 18. Όταν είχες επαφή µε το άλλο φύλο; 19. Όταν σου έλεγαν µε κάποιο τρόπο ότι είσαι κακό παιδί; 20. Όταν οι άλλοι δεν ήταν ευτυχισµένοι µαζί σου; 21. Όταν οι άλλοι δεν ήταν ευχαριστηµένοι από σένα; 22. Όταν δεν ήσουν τόσο καλός σε κάτι όσο οι άλλοι; 23. Όταν δεν σε πρόσεχαν οι άλλοι; 24. Όταν δεν µιλούσες για κάτι που ήταν σηµαντικό για σένα; 25. Όταν δεν βοηθούσες κάποιον, ενώ µπορούσες; 26. Όταν δεν κατάφερνες κάτι; 27. Όταν οι άλλοι ήταν απογοητευµένοι από σένα; 28. Όταν τα αδέλφια σου είχαν προβλήµατα; 29. Όταν οι άνθρωποι γύρω σου ήταν «αδικηµένοι»; 30. Όταν σε εγκατέλειψαν; 31. Όταν δεν πήρες τη στοργή ή την αγάπη ή την προσοχή που χρειαζόσουν; 32. Όταν σε συγκρίναν µε άλλους; 33. Όταν οι γονείς ή άλλα µέλη της οικογένειας δεν είχαν σωστή συµπεριφορά; 34. Όταν σου είπαν ότι φταις εσύ για κάτι (τι;) 35. Όταν δεν έπαιρνες καλούς βαθµούς; 36. Όταν δεν µπορούσες να είσαι σαν κάποιον άλλον; 37. Όταν δεν µπορούσες να ικανοποιήσεις τις προσδοκίες άλλων (ποιων άλλων;) Άλλα B. Ντράπηκες ή ένιωσες αυτοαπόρριψη κάποτε για (και γιατί): 1. Το σώµα σου. (ποιο µέρος;) 2. Tην εµφάνισή σου. 3. Tο φύλο σου. 4. Tην οικογένειά σου. 5. Tην οµιλία σου. 6. Tους φίλους σου. 7. Tο χαρακτήρα σου 8. Tη συµπεριφορά σου (ποια;) 9. Tα λάθη σου. 10. Την πατρίδα σου. 11. Την προσοχή που είχες από τους άλλους. 12. Τι άλλο; Γ. Tι σου είπαν µε τα λόγια αλλά και µε τις πράξεις και τη στάση τους για: 1. Τον Θεό. 2. Tο διάβολο. 3. Tο χρήµα. 4. Το σεξ. 5. Τη γνώµη των άλλων. 6. Tο ποιος αξίζει. 7. Tο ποιος δεν αξίζει. II. Στο Παρόν A. Ένα µέρος (µικρό ή µεγάλο) του εαυτού µου νιώθει ενοχή: 1. Όταν κάνω τις ακόλουθες πράξεις: 2. Όταν κάνω τις ακόλουθες σκέψεις: 3. Όταν εκφράζοµαι έτσι: 4. Όταν δεν κάνω τα ακόλουθα: 5. Όταν αµελώ ή ξεχνάω να: B. Eκτός από τα πιο πάνω νιώθω ενοχή ή ντροπή κατά καιρούς όταν:

20 Η διαδικασία των έξη βηµάτων για να αφήσουµε την ενοχή 1. Να συνειδητοποιήσουµε και να παραδεχτούµε ότι έχουµε κάνει κάτι που δεν ταιριάζει µε τις ανώτερες αξίες µας και να ζητήσουµε συγχώρεση. 2. Να διορθώσουµε ότι µπορούµε. 3. Να αναλύσουµε σε βάθος ποια συναισθήµατα, ανάγκες, ψευδαισθήσεις, προσκολλήσεις, φόβοι ή πεποιθήσεις µάς οδήγησαν στη συµπεριφορά. 4. Να συλλάβουµε ένα νέο τρόπο λειτουργίας από δω και πέρα. «Μετάνοια» 5. Να συγχωρήσουµε τον εαυτό µας, 6. Να συνειδητοποιήσουµε ότι ο αληθινός εαυτός µας δεν ήταν ποτέ πραγµατικά ένοχος από την αρχή. α. Είµαστε το φως πίσω από την ταινία. β. Δεν µπορούµε να δηµιουργήσουµε την πραγµατικότητα κανενός. Μπορεί να θέλουµε να ζητήσουµε συγγνώµη για διάφορους λόγους. Μερικές πιθανότητες είναι: 1. Για κάθε συµπεριφορά, συνειδητή ή ασυνείδητη, ηθεληµένη ή αθέλητη, που µπορεί να έχει προκαλέσει στους άλλους συναισθηµατικό ή σωµατικό πόνο ή βλάβη. (ψέµατα, κουτσοµπολιό, κακοβουλία, κ.α.) 2. Για κάθε αµέλεια, παράλειψη, αδιαφορία ή έλλειψη ευαισθησίας. 3. Γιατί ήµασταν επιπόλαιοι ή εγωκεντρικοί. 4. Επειδή δεν ήµασταν εκεί για τους άλλους, όταν µας χρειάζονταν. 5. Γιατί δεν κατανοήσαµε τις ανάγκες ή και τα συναισθήµατά τους. 6. Για αρνητικά συναισθήµατα και σκέψεις που µπορεί να είχαµε κατά καιρούς γι αυτούς. 7. Επειδή δεν τους φερθήκαµε όπως θα θέλαµε να µας φερθούν. Για πoιό λόγο να µάθω να δέχοµαι, να σέβοµαι και να αγαπώ τον εαυτό µου; 1. Έτσι µπορώ να νιώθω ήρεµος και ευτυχισµένος και ασφαλής. 2. Μόνο τότε µπορώ να συγχωρώ και να αγαπώ τους άλλους. 3. Είναι απαραίτητο για την υγεία και τις σχέσεις µου. 4. Για να βιώνω την αληθινή πνευµατική φύση µου. 5. Θα είµαι πολύ πιο ευτυχισµένος και ευχάριστος. 6. Θα υπερβώ το συναισθηµατικό εαυτό µου και θα βιώσω ανώτερες καταστάσεις συνειδητότητας. 7. Ο Θεός, οι άγγελοι και τα όντα του φωτός µε κατανοούν, µε εκτιµούν και µε αγαπούν όπως είµαι. Τώρα επέλεξε ένα εµπόδιο για ανάλυση Ø Είµαι πραγµατικά ένοχος, όταν οι άλλοι µε απορρίπτουν ή ίσως έχουν προβλήµατα; Ø Είµαι ένοχος και ανάξιος, επειδή δεν έκανα κάτι καλά ή έκανα λάθος; Ø Ο Θεός µε αγαπά µε όρους ή χωρίς όρους; Ø Ο Θεός δυσκολεύεται να αγαπά εκείνους που δεν µπορούν να είναι τέλειοι; Ø Είµαι βασικά ένας καλός άνθρωπος; Ø Είναι εντάξει να αφήσω την ενοχή και να νιώσω την εσωτερική µου αγνότητα; Ø Είναι πιθανό αυτό που έκανα να το είχαµε συµφωνήσει µε τον άλλον (σαν ψυχές), ώστε να µάθουµε και οι δύο κάποια µαθήµατα; Ø Μπορώ να το δω αυτό σαν ευκαιρία µάθησης; Ø Θέλω να είµαι ο καλύτερος άνθρωπος που µπορώ να είµαι; Ø Η ενοχή και η ντροπή θα µε βοηθήσουν να είµαι ο καλύτερος άνθρωπος που µπορώ; Ø Η ενοχή και η ντροπή θα µε βοηθήσουν να φέροµαι µε αγάπη; Ø Είµαι πρόθυµος να δω αυτό που έγινε σαν συµφωνία ψυχών ανάµεσά µας; Ø Είµαι πρόθυµος να αφήσω την ανάγκη να προσδιορίζω ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο; Ø Είµαι πρόθυµος να ζητήσω συγχώρεση; Είµαι πρόθυµος να παραδεχτώ τα ελαττώµατά µου; Ø Είµαι πρόθυµος να αφήσω το εγώ µου; Ø Είµαι πρόθυµος να αφήσω τις προσκολλήσεις και τους φόβους µου που µε κάνουν να φέροµαι µε τρόπους που δεν εγκρίνω; Ø Μπορεί να είναι αυτό µια εµπειρία θεραπείας για µένα και τους άλλους; Ø Μπορώ να συγχωρήσω τους άλλους για το ρόλο που έπαιξαν στη διαδικασία µάθησής µου; Ø Είναι εντάξει να συγχωρήσω και να αγαπώ τον εαυτό µου όπως είµαι; Γιατί; Ø Είναι εντάξει να συγχωρήσω και να αγαπώ τους άλλους όπως είναι; Γιατί; Ø Αξίζω ανεξάρτητα από το πώς µε αντιλαµβάνονται ή µου συµπεριφέρονται οι άλλοι; Ø Μπορώ να παραδεχτώ τα λάθη µου και να τα χρησιµοποιήσω σαν διαδικασία µάθησης; Ø Τι σηµαίνει να έχεις δηµιουργηθεί κατ εικόνα και οµοίωση του Θεού; Ø Ο Χριστός ή ο Σωκράτης θα µε απέρριπταν γι αυτό που έχω κάνει; Γιατί; 20

21 Ερωτήσεις για προβληµατισµό σχετικά µε την Αποδοχή του Εαυτού µας όπως Είµαστε Ο καθένας επιλέγει ένα από τα πιο κάτω θέµατα για να εργαστεί πάνω σε αυτό. Καθίστε σε ζευγάρια. Ο «Α» ρωτάει τον «Β» τις ερωτήσεις που αφορούν το θέµα µε το οποίο ο «Β» θέλει να εργαστεί. Ο «Β» προσπαθεί να απαντήσει τις ερωτήσεις µε ειλικρίνεια και απλότητα σαν να µιλάει σε ένα παιδί που δεν έχει διαµορφώσει γνώµες και αντιλήψεις, που θέλει πραγµατικά να καταλάβει. Όλοι µπορείτε να ξεκινήσετε µε τις πρώτες γενικές ερωτήσεις και µετά να προχωρήσετε στις επόµενες ειδικές που θα επιλέξετε. Όταν τελειώσετε αλλάξτε ρόλους και ο «Β» ρωτάει τον «Α». Μην παρασύρεστε σε άλλες συζητήσεις. Απλώς ρωτήσετε και απαντήστε τις ερωτήσεις. Τα υπόλοιπα θέµατα µπορείτε να τα απαντήσετε γραπτά στο σπίτι σας. Γενικές Ø Είµαι έτοιµος να είµαι ευτυχισµένος; Ø Είµαι έτοιµος να αποδέχοµαι και να αγαπώ τον εαυτό µου όπως είµαι, σαν ένα σηµαντικό βήµα της αποδοχής των άλλων και της ζωής όπως είναι; Ø Θέλω να συνεχίσω να θέτω όρους στην αποδοχή του εαυτού µου και των άλλων; Ø Ποια θα ήταν τα οφέλη της αποδοχής του εαυτού µου όπως είµαι; Ø Αυτή η αποδοχή µε εµποδίζει να βελτιώσω τον εαυτό µου; Ø Υπάρχουν κίνδυνοι να αποδεχτώ τον εαυτό µου όπως είµαι; Ø Τα φωτισµένα όντα µε αποδέχονται όπως είµαι; Ø Θα ήθελε ο Θεός να αποδέχοµαι τον εαυτό µου όπως είµαι; Ø Ο Θεός µε αποδέχεται όπως είµαι; Ø Ποια θα ήταν τα οφέλη της αποδοχής των άλλων όπως είναι; Ø Αυτή η αποδοχή µε εµποδίζει να τους ζητήσω µια διαφορετική συµπεριφορά; Ø Ποια θα ήταν τα οφέλη της αποδοχής της ζωής όπως είναι; Ø Αυτή η αποδοχή µε εµποδίζει να αναζητώ να βελτιώσω τις συνθήκες της ζωής µου; Ø Είµαι έτοιµος να µάθω το µάθηµα της αποδοχής; 1. Η πρώτη ψευδαίσθηση είναι ότι η αξία µας εξαρτάται από τη γνώµη ή τη συµπεριφορά των άλλων προς εµάς. Ø Πώς η αντίληψη και η συµπεριφορά των άλλων καθορίζουν την αξία µου; Ø Είναι αυτό κάτι που θα πίστευε ένα φωτισµένο ον; Γιατί; Γιατί όχι; Ø Έχει γίνει κάποια επιστηµονική µελέτη για να αποδειχτεί αυτό; Ø Ποιος αποφασίζει πόσο αξίζω, εκείνοι που µε απορρίπτουν ή εκείνοι που µε αποδέχονται και µε αγαπούν; Ø Αν τουλάχιστον οι 51% από τους ανθρώπους γύρω µου µε αποδέχονται, αυτό σηµαίνει ότι αξίζω ακόµη κι αν οι άλλοι δεν µε αποδέχονται; Ø Κι αν ένας άνθρωπος έχει µια εξαιρετικά θετική γνώµη για µένα και κάποιοι άλλοι έχουν ουδέτερη ή ελαφρώς αρνητική γνώµη, αυτή η πολύ θετική γνώµη του ενός ανθρώπου µε κάνει να αξίζω; Ø Κι αν πολλοί άνθρωποι µε αποδέχονται και µε αγαπούν και ένας άνθρωπος, που είναι πολύ σηµαντικός για µένα, για κάποιο λόγο, δεν µε αποδέχεται όπως είµαι; Αξίζω ή δεν αξίζω σ αυτή την περίπτωση; Ø Είναι ασφαλές να νιώθω άξιος, όταν οι άλλοι δεν έχουν θετική γνώµη για µένα; Ø Πώς γνωρίζω τη γνώµη των άλλων για µένα; Θα έπρεπε να τους ρωτήσω; Έχει σηµασία; Ø Θέλω να συνεχίσω να τροφοδοτώ αυτή την ψευδαίσθηση µε το φόβο της γνώµης των άλλων για µένα; Ø Είναι εντάξει να νιώθω άξιος και καλός, ακόµη κι όταν οι άλλοι µε αµφισβητούν; Ø Είναι εντάξει να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν οι άλλοι δεν έχουν θετική γνώµη για µένα ή δεν µου φέρονται µε σεβασµό; Ø Επιλέγω να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν οι άλλοι δεν έχουν θετική γνώµη για µένα ή δεν µου φέρονται µε σεβασµό;

22 2. Μαθαίνουµε από τους γονείς µας, το σχολείο και την κοινωνία να συγκρίνουµε τον εαυτό µας µε τους άλλους. Σε σχέση µε τι συγκρίνω τον εαυτό µου µε τους άλλους. Ø Γιατί η αξία µου εξαρτάται από το πώς συγκρίνοµαι µε τους άλλους; Ø Έχει αποδειχθεί από επιστηµονικές µελέτες ή είναι κοινωνική ψευδαίσθηση; Ø Είναι κάτι που θα πίστευε ένα φωτισµένο ον; Γιατί; Γιατί όχι; Ø Μήπως θα έπρεπε να προσλάβω κάποιον για να κάνει µια µελέτη πάνω στο πώς χίλιοι άνθρωποι συγκρίνονται µαζί µου, ώστε να µπορώ να αποφασίσω αν αξίζω ή όχι; Ø Αν γινόταν µια τέτοια µελέτη, ποιο θα µπορούσε να είναι το αποτέλεσµα; Πού θα βρισκόµουν στον κατάλογο των καλύτερων ή των χειρότερων; Ø Κι αν εγώ ήµουν καλύτερος στην εξυπνάδα και ο άλλος στην εµφάνιση και τα χρήµατα; Ποιος αξίζει περισσότερο; Ø Κι αν εγώ είµαι καλύτερος στην ηθική συµπεριφορά και ο άλλος πιο έξυπνος και πιο πετυχηµένος; Ποιος αξίζει περισσότερο; Ø Κι αν εγώ κάνω µεγάλη προσπάθεια και ο άλλος δεν κάνει καθόλου προσπάθεια και έχει καλύτερα αποτελέσµατα από µένα, ποιος αξίζει περισσότερο; Ø Κι αν ο άλλος είναι από πλούσια οικογένεια κι εγώ από φτωχή, ποιος είναι καλύτερος; Ø Κι αν εγώ είµαι πιο αγαπητός και ο άλλος πιο έξυπνος ή ικανός, ποιος αξίζει περισσότερο; Ø Κι αν εγώ έχω τρεις ανθρώπους που µε αγαπούν και ο άλλος έχει δέκα, ποιος αξίζει περισσότερο; Ø Κι αν εκείνοι που µε αγαπούν είναι πιο έξυπνοι από εκείνους που τον αγαπούν, ποιος αξίζει περισσότερο; Ø Κι αν εγώ είχα καλύτερους βαθµούς στο σχολείο, αλλά τώρα εκείνος έχει περισσότερα χρήµατα, ποιος αξίζει περισσότερο; Ø Κι αν εγώ είµαι ικανός να κάνω τους άλλους να µε αγαπούν, αλλά καταπιέζω τον εαυτό µου και 22 κάποιος άλλος δεν το κάνει και δεν έχει κανένα να τον αγαπά, ποιος αξίζει περισσότερο; Ø Είναι εντάξει να σταµατήσω να συγκρίνοµαι µε τους άλλους και να αποδεχτώ τον εαυτό µου όπως είµαι; Ø Είναι όλο αυτό γελοίο ή όχι; Ø Θέλω να σταµατήσω; Ø Είναι εντάξει να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν τα αποτελέσµατα της σύγκρισής µου µε κάποιον άλλον δεν είναι καλά σε συγκεκριµένο τοµέα; Ø Επιλέγω να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν τα αποτελέσµατα της σύγκρισής µου µε κάποιον άλλον δεν είναι καλά σε συγκεκριµένο τοµέα; ======================= 3. Έχουµε, επίσης µάθει να απορρίπτουµε τον εαυτό µας όταν κάνουµε λάθος ή δεν έχουµε τα αποτελέσµατα που επιθυµούµε ή είµαστε προγραµµατισµένοι να χρειαζόµαστε για να αξίζουµε στα µάτια των άλλων. Ø Ποιος καθόρισε το γεγονός ότι κάποιος που κάνει λάθη αξίζει λιγότερο από κάποιον που δεν κάνει; Ø Είναι αυτό ένα επιστηµονικό γεγονός αποδεδειγµένο από εκτεταµένες µελέτες; Ø Είναι αυτό κάτι που θα πίστευε ένα φωτισµένο ον; Γιατί; Γιατί όχι; Ø Κι αν κάποιος δεν προσπαθεί ποτέ κάτι νέο κι έτσι δεν κάνει λάθη, και κάποιος άλλος αναζητά συνεχώς να µάθει και ασχολείται µε νέες δραστηριότητες και κάνει πολλά λάθη στη διαδικασία; Ποιος αξίζει περισσότερο; Ø Μπορώ να µάθω κάτι νέο χωρίς να κάνω λάθη; Ø Στην πραγµατικότητα, υπάρχουν λάθη ή είναι απλά εµπειρίες, µε τις οποίες µαθαίνουµε; Ø Μπορούµε να δηµιουργήσουµε την πραγµατικότητα κάποιου άλλου; Το έχουµε δει ποτέ να γίνεται; Ø Πώς γνωρίζουµε ποιο αποτέλεσµα είναι το καλύτερο για την εξέλιξή µας; Είναι πάντοτε αυτό που θέλουµε; Ø Θέλω να αποδέχοµαι και να αγαπώ τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν δεν έχω τα αποτελέσµατα που θα ήθελα;

23 Ø Θα αποδεχόµουν και θα αγαπούσα κάποιον άλλο, ακόµη κι όταν δεν έχει τα αποτελέσµατα που θα ήθελε; Ø Οι άλλοι ενδιαφέρονται πραγµατικά τόσο πολύ για τα δικά µας αποτελέσµατα ή αυτό είναι πολύ πιο σηµαντικό για µας; Ø Κι αν είχα κάποια «καλά» αποτελέσµατα πριν ένα χρόνο, µε κάνει αυτό να αξίζω, ακόµη κι αν σήµερα δεν έχω το αποτέλεσµα που πιστεύω ότι θα έπρεπε να έχω; Ø Πόσα αποτελέσµατα θα χρειαζόταν να έχω για να αξίζω την αγάπη και το σεβασµό; Ø Πόσα αποτελέσµατα θα χρειάζονταν οι άλλοι να έχουν για να αξίζουν την αγάπη και το σεβασµό; Ø Κι αν δεν είχα ποτέ αποτελέσµατα και έχω σήµερα, αλλάζει αυτό κάτι; Ø Κι αν είχα πάντα καλά αποτελέσµατα και σήµερα δεν έχω; Τι σηµαίνει αυτό; Ø Είναι εντάξει να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν δεν έχω τα αποτελέσµατα που νόµιζα ότι θα έπρεπε να έχω; Ø Επιλέγω να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν δεν έχω τα αποτελέσµατα που νόµιζα ότι θα έπρεπε να έχω; ======================= 4. Μερικοί από µας έχουµε προγραµµατιστεί ότι χρειάζεται να είµαστε καλύτεροι, πρώτοι ή τέλειοι για να αξίζουµε την αγάπη και το σεβασµό. Ø Μπορεί κάτι που κάνω να είναι τέλειο; Ποιος θα κρίνει αν είναι τέλειο ή όχι; Ø Κάποιος, που κάνει κάτι καλύτερα από κάποιον άλλο, αξίζει περισσότερη αγάπη και σεβασµό; Ø Ένα παιδί, που δεν µπορεί να κάνει κάτι, αξίζει αγάπη και σεβασµό; Γιατί; Ø Ένας άνθρωπος σε κώµα, που δεν µπορεί να κάνει κάτι, αξίζει αγάπη και σεβασµό; Γιατί; Ø Αξίζω αγάπη και σεβασµό, ακόµη κι όταν δεν µπορώ να κάνω κάτι τέλεια; Ø Κι αν κάνω κάτι καλά, αλλά κάποιος άλλος το κάνει καλύτερα; Αξίζω; Ø Πόσο περισσότερο χρόνο και ενέργεια θέλω να αφιερώσω σε κάποια προσπάθεια για να είναι καλύτερη ή τέλεια µέσα στο νου µου; Ø Είµαι εντάξει µε το χρόνο και την ενέργεια που αφιερώνω στις προσπάθειες µου; Ø Είναι εντάξει να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν δεν έχω τα τέλεια αποτελέσµατα που θέλω; Ø Επιλέγω να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν δεν έχω τα τέλεια αποτελέσµατα που θέλω; ======================= 5. Ένας παρόµοιος λανθασµένος προγραµµατισµός είναι ότι αξίζουµε µόνον όταν κάνουµε πολλές δουλειές σε µια µέρα. Ø Πόσες δουλειές πρέπει να τελειώσω σε µια µέρα για να νιώθω ότι αξίζω; Ø Τι συµβαίνει αν τελειώσω λιγότερες; Ø Τι συµβαίνει αν τελειώσω περισσότερες; Αξίζω ακόµη περισσότερο; Ø Πόσο άγχος θα έπρεπε να έχω γι αυτό; Ø Αν τελειώσω πολλές δουλειές τη µία βδοµάδα, µπορώ να χαλαρώσω την επόµενη; Ø Θα µπορέσω να πάρω µαζί µου, όταν αφήσω το φυσικό µου σώµα, την πίστωση για όλα όσα έχω κάνει; Ø Θα αναγνωριστεί η πίστωσή µου στον παράδεισο; Ø Κι αν κάποιος κάνει περισσότερα από µένα; Θα έχει µια καλύτερη θέση στον παράδεισο; Ø Είναι εντάξει να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν δεν κάνω σε µια µέρα τόσα πολλά πράγµατα όσα θα ήθελα; Ø Επιλέγω να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν δεν κάνω σε µια µέρα τόσα πολλά πράγµατα όσα θα ήθελα; ======================= 6. Μια παρόµοια ψευδαίσθηση είναι ότι, για να αξίζω και να είµαι αγαπητός, χρειάζεται να είµαι πάντα δυνατός και να µην έχω στιγµές αδυναµίας. Ή τουλάχιστον χρειάζεται να φαίνοµαι δυνατός και να µην αφήνω κανένα να αντιλαµβάνεται την αδυναµία, την ανάγκη ή το φόβο µου. Ø Πόσο δυνατός πρέπει να είµαι για να νιώθω ότι αξίζω; 23

24 Ø Τι συµβαίνει, αν φαίνοµαι δυνατός στους άλλους, αλλά δεν είµαι µέσα µου; Είµαι ακόµη αγαπητός; Ø Γιατί ένας δυνατός άνθρωπος αξίζει περισσότερο από έναν όχι τόσο δυνατό; Ø Ο φόβος να δείξω αδυναµία είναι δύναµη ή αδυναµία; Ø Αν είµαι δυνατός σωµατικά, αλλά όχι νοητικά, αξίζω; Ø Αν είµαι δυνατός νοητικά, αλλά όχι σωµατικά, αξίζω; Ø Είναι εντάξει να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν δεν νιώθω δυνατός; Ø Επιλέγω να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν δεν νιώθω δυνατός; ======================= 7. Μια άλλη ψευδαίσθηση είναι, ότι χρειαζόµαστε οι άλλοι να συµφωνούν µαζί µας και να είναι ικανοποιηµένοι µε µας, για να αξίζουµε την αγάπη και το σεβασµό. Ø Γιατί χρειάζοµαι να συµφωνούν οι άλλοι µαζί µου ή να είναι ικανοποιηµένοι µε µένα για να νιώθω ότι αξίζω; Ø Είναι αυτό κάτι που θα πίστευε ένα φωτισµένο ον; Γιατί; Γιατί όχι; Ø Γιατί πρέπει να συµφωνούµε; Μπορούµε απλώς να σεβόµαστε ο ένας την άποψη του άλλου; Ø Αν ο ένας έχει δίκιο, πρέπει ο άλλος να έχει άδικο; Ø Γιατί χρειάζοµαι να είναι οι άλλοι ικανοποιηµένοι µε µένα; Ø Είµαι εγώ ικανοποιηµένος µε τον εαυτό µου; Ø Είναι εντάξει να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν οι άλλοι δεν συµφωνούν µαζί µου ή δεν είναι ικανοποιηµένοι µε µένα; Ø Επιλέγω να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, ακόµη κι όταν οι άλλοι δεν συµφωνούν µαζί µου ή δεν είναι ικανοποιηµένοι µε µένα; ======================= 8. Έχουµε ήδη συζητήσει τη δυσκολία να νιώθουµε ότι αξίζουµε ή είµαστε αγαπητοί, όταν λέµε «όχι» σ ένα αίτηµα των άλλων. Ø Θα ήθελα οι άλλοι να κάνουν πράγµατα για µένα, όταν στην πραγµατικότητα δεν το θέλουν; Ø Θα ήθελα οι άλλοι να καταπιέζονται, επειδή µε φοβούνται; Ø Θα ήθελα οι άλλοι να καταπιέζονται, επειδή είναι εγκλωβισµένοι στο ρόλο του «καλού παιδιού» και όχι επειδή θέλουν πραγµατικά να το κάνουν; Ø Θέλω να καταπιέζω τον εαυτό µου από φόβο απόρριψης ή µήπως θεωρηθώ κακός άνθρωπος; Ø Είµαι κακός άνθρωπος, όταν επιλέγω να µην κάνω κάτι που µου ζητείται; Ø Μπορώ να συνεχίσω να αγαπώ τους άλλους, όταν µου λένε «όχι»; Ø Μπορώ να θυµηθώ µια φορά που κάποιος µού είπε «όχι»; Ήµουν ικανός να το ξεπεράσω και να αγαπώ τον άλλον; Κρατώ ακόµη αρνητικά συναισθήµατα γι αυτό; Ø Είναι εντάξει να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, όταν λέω «όχι» σε κάτι που µου ζητείται; Ø Επιλέγω να αγαπώ και να αποδέχοµαι τον εαυτό µου, όταν λέω «όχι» σε κάτι που µου ζητείται; ======================= 9. Μερικοί άνθρωποι κρατούν λογαριασµό για το πόσα έχουν πάρει από τους άλλους και πόσα έχουν προσφέρει στους άλλους, µε την ιδέα ότι, όποιος δίνει περισσότερα, αξίζει περισσότερο. Ø Αυτός που προσφέρει αξίζει περισσότερο από αυτόν που λαµβάνει; Ποιος το λέει; Ø Αυτός που λαµβάνει αξίζει περισσότερο από αυτόν που προσφέρει; Ποιος το λέει; Ø Είναι αυτό κάτι που θα πίστευε ένα φωτισµένο ον; Γιατί; Γιατί όχι; Ø Το να προσφέρω µε κάνει να αξίζω περισσότερο και το να λαµβάνω να αξίζω λιγότερο; Ø Θέλω να µου δίνουν οι άνθρωποι, επειδή τους πρόσφερα ή επειδή µε αγαπούν και αποφάσισαν αυθόρµητα να µου δώσουν κάτι; Ø Θέλω να δίνω στους άλλους, επειδή µου πρόσφεραν ή επειδή ένιωσα αυθόρµητα την ανάγκη να τους δώσω κάτι; 24