Μαθησιακά πλαίσια στο νηπιαγωγείο. Νέο Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου

Transcript

1 Μαθησιακά πλαίσια στο νηπιαγωγείο Νέο Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου

2 Η μάθηση είναι συνεχής Τα παιδιά μαθαίνουν με διάφορους τρόπους, σε διάφορα πλαίσια. Η μάθηση μπορεί να προκύπτει αυθόρμητα (π.χ. ερωτήσεις και προβληματισμοί παιδιών) ή να οργανώνεται με συγκεκριμένους στόχους από τον εκπαιδευτικό βάσει των συγκεκριμένων αναγκών της τήξης του.

3 5 μαθησιακά πλαίσια στο νηπιαγωγείο Σύμφωνα με το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου ( για την οργάνωση μαθησιακών εμπειριών μπορούν να αξιοποιηθούν: 1. Παιχνίδι (αυθόρμητο/ ελεύθερο οργανωμένο) 2. Ρουτίνες (επαναλαμβανόμενες δράσεις) 3. Καταστάσεις από την καθημερινή ζωή, επίκαιρα περιστατικά 4. Διερευνήσεις (σχέδια εργασίας, μικρές έρευνες, προβλήματα προς επίλυση) 5. Οργανωμένες δραστηριότητες (πρόγραμμα)

4 Παιχνίδι (1) Το παιχνίδι προτείνεται από πολλά σύγχρονα ΠΣ καθώς θεωρείται το μέσο με το οποίο τα παιδιά μπορούν να ανακαλύψουν και να εμπλακούν σε μια ποικιλία εμπειριών και καταστάσεων παιχνίδι και μάθηση είναι συμπληρωματικές διαστάσεις της ζωής του παιδιού. Το παιχνίδι προσφέρει σχεδόν σε κάθε πτυχή της ανάπτυξης του παιδιού π.χ. προσωπική, κοινωνική, γνωστική/νοητική, γλωσσική, κινητική, δημιουργική και ενισχύει τη θετική στάση για τη μάθηση. Τα παιδιά στο παιχνίδι εμπλέκονται με άλλα παιδιά ή /και ενήλικες, με αντικείμενα και σύμβολα οικεία ή νέα, με καταστάσεις ρεαλιστικές και φανταστικές

5 Παιχνίδι (2) Κινητικό Λειτουργικό /εξάσκησης (κάτι που αρέσει στα παιδιά να επαναλαμβάνουν) Παιχνίδι χειρισμού αντικειμένων (οικοδομικό υλικό & άλλα υλικά κατασκευών, πάζλ) Κοινωνικο-δραματικό (παριστάνω ρόλους, αλληλεπίδραση μεταξύ των παικτών). Δεν περιλαμβάνει μόνο αντικείμενα αλλά και συναισθήματα, νοήματα, σχέσεις Παιχνίδι διερεύνησης (π.χ. ιδιότητες και χρήσεις των υλικών: διάφορα δοχεία και μια λεκάνη νερό) Φανταστικό (Rough and- tumble and superhero play)- χαρακτήρες από παιδικές σειρές Παιχνίδι με κανόνες (επιτραπέζια ή επιδαπέδια παιχνίδια με διάφορα υλικά)

6 Παιχνίδι (3) Υπάρχουν τρόποι κατηγοριοποίησης διαφορετικών ειδών παιχνιδιού ωστόσο αυτό που δυσκολεύει είναι ότι το παιχνίδι των παιδιών είναι σύνθετο, αξιοποιεί ποικιλία μέσων, «προκαλεί» τους συμμετέχοντες και εξαρτάται από το γενικότερο πλαίσιο (context) στο οποίο πραγματοποιείται. Ένα παιχνίδι δεν είναι εύκολο να ενταχθεί σε μια και μόνο κατηγορία, ενώ πολλές κατηγορίες ως ένα βαθμό αλληλεπικαλύπτονται.

7

8 Παιχνίδι και μάθηση Αλληλεπίδραση και συνεργασία με συνομηλίκους και ενήλικες υλοποιώντας κοινούς στόχους Επικοινωνία (γλωσσικές ικανότητες, εξερευνώντας και χρησιμοποιώντας διαφορετικά μέσα έκφρασης και αναπαράστασης της σκέψης και των συναισθημάτων) Ανάληψη πρωτοβουλίας, υποστηρίζουν τις επιλογές τους και αντιμετωπίσουν προκλήσεις μέσα στην ασφάλεια που τους παρέχει το παιχνίδι Διατύπωση ερωτημάτων και ανάπτυξη στρατηγικών για να λύσουν προβλήματα Εφαρμογή γνώσεων σε νέα περιεχόμενα και καταστάσεις Κατάλληλο πλαίσιο για συλλογή σημαντικών πληροφοριών για τα παιδιά από τον εκπαιδευτικό

9

10

11 Ρουτίνες (1) Είναι οι επαναλαμβανόμενες δράσεις που συνήθως συμβαίνουν με τον ίδιο ή με παρόμοιο τρόπο κάθε μέρα και σε σχετικά σταθερές χρονικές στιγμές. Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου (2011), σ. 31

12 Ρουτίνες (2) Σχετίζονται συνήθως με τους κανόνες της τάξης (αριθμός παιδιών & χρήση υλικών ανά γωνιά) τις μεταβάσεις στη διάρκεια του προγράμματος από μια κατάσταση σε άλλη (πώς περνάνε από τις ελεύθερες δραστηριότητες στον κύκλο ή ετοιμασία για φαγητό κ.λπ.)

13

14 Ρουτίνες (3) Μπορεί να είναι και ορισμένες δράσεις που επαναλαμβάνονται καθημερινά ή ανά κάποιες ημέρες για ένα χρονικό διάστημα προκειμένου να ικανοποιήσουν συγκεκριμένες ανάγκες και μετά διακόπτονται. π.χ. παρατήρηση και καταγραφή της ανάπτυξης κάποιων φυτών δυο φόρες την εβδομάδα για χρονικό διάστημα κάποιων μηνών

15

16 Γιατί είναι σημαντικές οι ρουτίνες Παρέχουν στα παιδιά μια αίσθηση ασφάλειας & συνέπειας (τι θα κάνουμε τώρα, τι θα συμβεί μετά;) Υποστηρίζουν την ανάπτυξη της υπευθυνότητας, της αυτονομίας και του αυτοελέγχου των παιδιών (αυτοπεποίθηση). Oι ευκαιρίες για μάθηση προκύπτουν φυσικά και αβίαστα. Χαρακτηρίζονται από συγκεκριμένα μοτίβα αλλά παράλληλα υπάρχει δυνατότητα ευελιξίας. Ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιούνται είναι αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης μεταξύ εκπαιδευτικού και παιδιών (π.χ. τραγούδι έναρξης λήξης, ιδιαίτερος ήχος, κούνημα χρωματιστού μαντηλιού, κ.λπ.). Συμβάλλουν στην καλύτερη διαχείριση του εκπαιδευτικού χρόνου.

17 Βελλοπούλου, 2015

18 Βελλοπούλου, 2015

19 Βελλοπούλου, 2015

20 Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου (2011), σ. 32

21 Καταστάσεις από την καθημερινή ζωή Η μάθηση είναι πιο αποτελεσματική όταν συνδέεται με την καθημερινή ζωή και τις εμπειρίες των παιδιών. Βοηθάει τα παιδιά να προσεγγίσουν με πιο συστηματικό τρόπο νέες γνώσεις, κοινωνικές πρακτικές («αυθεντική» διαδικασία). Μπορείτε να σκεφτείτε μαθησιακές περιοχές στις οποίες μπορεί να συμβάλλει η «επίσκεψη στο μανάβικο»;

22

23

24

25

26 Διερευνήσεις Απαντήσεις σε ερωτήματα-προβλήματα που είτε προκύπτουν, σε διάφορες φάσεις της εκπαιδευτικής διαδικασίας, από τα ίδια τα παιδιά, είτε προτείνονται από τον εκπαιδευτικό και υιοθετούνται από τα παιδιά (π.χ. ανάγκη να συλλέξουν επιπλέον πληροφορίες για να συμπληρώσουν τις γνώσεις τους ή να πειραματιστούν για να ελέγξουν ιδέες, υποθέσεις και απορίες που προέκυψαν). Ο εκπαιδευτικός δεν τους προσφέρει έτοιμες απαντήσεις αλλά τους εξασφαλίζει ευκαιρίες για προβληματισμό, σχεδιασμό, παρατήρηση, συλλογή, επεξεργασία, ερμηνεία δεδομένων, διεξαγωγή και παρουσίαση συμπερασμάτων.

27

28 Οργανωμένες δραστηριότητες Δραστηριότητες που έχουν επιλεγεί από τον εκπαιδευτικό ή και σε συνεργασία με τα παιδιά για να ικανοποιήσουν συγκεκριμένους στόχους από τις μαθησιακές περιοχές. Δυνατότητα να επεξεργαστούν συστηματικά και σε βάθος νέες έννοιες, πληροφορίες και δεξιότητες.

29 Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου (2011), σ. 37

30 Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου (2011), σ. 37

31