τεύχος 103, Πάσχα 2013

Transcript

1 τεύχος 103, Πάσχα 2013 ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 2η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ (Αθήνα, 31 Μαΐου) Πέρασε κιόλας ένας χρόνος από την 1η Συνάντηση για τη Μετάφραση και η πρωτοβουλία «Συνεργασία για τη Μετάφραση», με νέα μέλη στη σύνθεσή της, οργανώνει τη δεύτερη εκδήλωσή της! Έτσι, το Κέντρο Εκπαίδευσης Μεταφραστών meta φραση, οι μεταφραστικές εταιρείες ORCO, Commit, Litterae, LTES, Lexicon & Beyond Words, η εταιρεία μεταφραστικής τεχνολογίας TMServe και τo φόρουμ Lexilogia σάς προσκαλούν στην Αίθουσα Λόγου της Στοάς του Βιβλίου (Πεσμαζόγλου 5), την Παρασκευή 31 Μαΐου στις 6:30 μ.μ., για να ανταλλάξουμε απόψεις για τη μετάφραση. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 6:30-6:40 Παρουσίαση της πρωτοβουλίας «Συνεργασία για τη Μετάφραση». Σάκης Σεραφείμ (Lexilogia) 6:40-7:30 «Δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο! Εργαλεία, ιδέες και συμβουλές για την αύξηση της παραγωγικότητας και τη Διαχείριση Μεταφραστικού Έργου με το SDL Trados Studio 21 Μαΐου Λεξικογραφία και Ορολογία 21 Μαΐου Επάγγελμα: Μεταφραστής 4 Ιουνίου Επικοινωνήστε με τη Γραμματεία στο για περισσότερες πληροφορίες και για κράτηση θέσεων.

2 διασφάλιση της ποιότητας στη μετάφραση». Κώστας Ναδάλης (TMServe) & Βασίλης Μπαμπούρης (meta φραση) 7:30-8:30 «Το μεταφραστικό οικοσύστημα και η διαδρομή της μετάφρασης». Η συζήτηση θα ξεκινήσει με τέσσερις συνοπτικές παρουσιάσεις: «Παγκόσμια μεταφραστική αγορά» Χριστίνα Λεούση (ORCO) «H διαδρομή της μετάφρασης: Πριν το μεταφραστή» Σπύρος Κονιδάρης (Commit) «H διαδρομή της μετάφρασης: Μετά το μεταφραστή» Κώστας Σαμαράς (LTES) «Προκλήσεις του σήμερα» Χριστίνα Λεούση (ORCO) & Δήμητρα Σταφυλιά (μεταφράστρια) 8:30-9:15 Ερωτήσεις και συζήτηση με το κοινό. 9:15-10:30 Δεξίωση. Δηλώστε συμμετοχή στη σελίδα της εκδήλωσης στο Facebook. Ευελπιστούμε ότι θα τιμήσετε την εκδήλωση με την παρουσία σας και ανυπομονούμε να έχουμε μαζί σας ένα γόνιμο διάλογο με σκοπό την προαγωγή κάθε πτυχής της μεταφραστικής διαδικασίας! *** 4η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΩΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΟΛΟΓΩΝ (Θεσσαλονίκη, Μαΐου) Ο Τομέας Μετάφρασης του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ. διοργανώνει την 4η Συνάντηση Εργασίας Ελληνόφωνων Μεταφρασεολόγων στις 23, 24 και 25 Μαΐου Οι εργασίες της Συνάντησης εντάσσονται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τον εορτασμό των 20 χρόνων από τη δημιουργία του Τομέα Μετάφρασης του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ. Η συνάντηση θα συγκεντρώσει ερευνητές που δραστηριοποιούνται στο επιστημονικό πεδίο της μεταφρασεολογίας με σκοπό την προώθηση της έρευνας και την καθιέρωση της μεταφραστικής επιστήμης στον ελληνόφωνο χώρο. Μπορείτε να κατεβάσετε το πλήρες πρόγραμμα της συνάντησης από εδώ. Στη συνάντηση θα συμμετάσχει και ο Διευθυντής Σπουδών της σχολής μας, Βασίλης Μπαμπούρης, και θα παρουσιάσει έρευνα με τίτλο «Τα μεταφραστικά φόρουμ στο Διαδίκτυο ως εργαλεία ορολογικής έρευνας και τεκμηρίωσης» (Παρασκευή 24/05, 12:30-13:00). Καλό Πάσχα σε όλους! B. Μπαμπούρης - Κ. Τριανταφυλλοπούλου meta φραση

3 Ημερομηνίες έναρξης προγραμμάτων και σεμιναρίων B εξαμήνου έτους Η meta φραση ανακοινώνει τις ημερομηνίες έναρξης των προγραμμάτων και σεμιναρίων του Β' εξαμήνου του ακαδημαϊκού έτους Διαχείριση Μεταφραστικού Έργου με το SDL Trados Studio 21 Μαΐου Λεξικογραφία και Ορολογία 21 Μαΐου Επάγγελμα: Μεταφραστής 4 Ιουνίου (πρωινό) Μονοετές Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μεταφραστών Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μεταφραστών εξ Αποστάσεως Λογοτεχνική Μετάφραση Τεχνική Μετάφραση & Ορολογία SDL Trados Studio Pro 2011 ΕΑΔΔ: ελληνικά διδακτορικά σε έναν ιστότοπο! Παρά δύο τριάκοντα είναι τα χρόνια του Εθνικού Αρχείου Διδακτορικών Διατριβών: το 1985 ανατέθηκε με νόμο η δημιουργία και η τήρησή του στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης. Όμως μόλις το 2010 απέκτησε υποδομή ηλεκτρονικού αποθετηρίου και μπορεί να φιλοξενεί μεγάλο αριθμό διδακτορικών εργασιών, παρέχοντας παράλληλα δυνατότητα εύκολης αναζήτησης και πρόσβασης στα ηλεκτρονικά αρχεία. Στο ΕΑΔΔ περιλαμβάνονται διατριβές οι περίπου είναι ψηφιακές που έχουν εκπονηθεί στα ελληνικά Μεταφραστικά Εργαλεία Διαχείριση Μεταφραστικού Έργου με το SDL Trados Studio 2011 Υποτιτλισμός Νομική Μετάφραση & Ορολογία Οικονομική Μετάφραση & Ορολογία Επιμέλεια γραπτού, ψηφιακού και

4 πανεπιστήμια από Έλληνες και ξένους διδάκτορες, καθώς και σε πανεπιστήμια του εξωτερικού από Έλληνες διδάκτορες. Η εισαγωγή ενός διδακτορικού στη βάση γίνεται μόνο από το δικαιούχο των πνευματικών δικαιωμάτων της. Ο επισκέπτης του ιστότοπου μπορεί να αναζητήσει τις εργασίες που τον ενδιαφέρουν γράφοντας ένα ή περισσότερα στοιχεία: τίτλο, συγγραφέα, επιστημονικό πεδίο, εκπαιδευτικό ίδρυμα, μέλη επιτροπής, έτος απονομής του τίτλου, λέξειςκλειδιά, χώρα, γλώσσα. Το πλήρες κείμενο των ψηφιακών διατριβών είναι αυτομάτως διαθέσιμο κι ο επισκέπτης μπορεί να κατεβάσει στον υπολογιστή του την εργασία εφόσον έχει εγγραφεί στο σύστημα και έχει αποδεχτεί τους όρους χρήσης (για προσωπική, μη εμπορική χρήση ή για εκπαιδευτικούς/ ερευνητικούς σκοπούς). Τα οφέλη από την εύκολη πρόσβαση σε μια τόσο μεγάλη και αξιόπιστη βάση, η οποία εμπλουτίζεται διαρκώς, είναι προφανή για τους ίδιους τους διδάκτορες, που μπορούν να ενημερώνονται πληρέστερα, καθώς και για την επιστημονική κοινότητα, που μπορεί να παρακολουθεί τις εξελίξεις σε όλους τους τομείς του επιστητού. Πρόκειται για μια προσπάθεια που αξίζει να ενισχυθεί από όλους τους διδάκτορες! σελιδοποιημένου κειμένου Μετάφραση Κόμικς Μετάφραση Παιδικής Λογοτεχνίας Επάγγελμα: Μεταφραστής Μετάφραση Τουριστικών Κειμένων Νέα Μέσα και Εργαλεία Web 2.0 για εκπαιδευτικούς Λεξικογραφία & Ορολογία Λεξικογραφία και Ορολογία Έναρξη: 21/05/13 Διάρκεια: 5 εβδομάδες (30 ώρες) Μαθήματα: Τρίτη - Πέμπτη, 7-10 μ.μ. Εισηγήτρια: Έλενα Μάντζαρη To νέα αυτό σεμινάριο απευθύνεται σε λεξικογράφους, ορολόγους, μεταφραστές και φιλολόγους που επιθυμούν να γνωρίσουν τις βασικές αρχές της λεξικογραφίας, της ορολογίας και της ορογραφίας, να μάθουν πώς σχεδιάζονται και υλοποιούνται λεξικά και ορολογικοί πόροι και να εκπαιδευτούν σε εφαρμογές διαχείρισης ορολογίας. Καλύπτονται τα εξής: Εισαγωγή στη λεξικογραφία, στην ορολογία και στην ορογραφία (βασικές έννοιες, τυπολογία λεξικών, μέθοδοι και πρακτικές). Μονόγλωσσα και δίγλωσσα έντυπα λεξικά (δομή,

5 περιεχόμενο, οργάνωση). Μονόγλωσσα και δίγλωσσα ηλεκτρονικά λεξικά (χαρακτηριστικά, καινοτομίες, προσβασιμότητα). Μονόγλωσσα και δίγλωσσα έντυπα ορολογικά λεξικά (δομή, περιεχόμενο, οργάνωση). Ηλεκτρονικά ορογραφικά προϊόντα (θησαυροί, οντολογίες και συστήματα διαχείρισης ορολογικών δεδομένων). Εφαρμογές συγγραφής και διαχείρισης λεξικογραφικών και ορολογικών δεδομένων (πρακτική εξάσκηση). Επιμέλεια λεξικών (συμβάσεις μορφοποίησης - παραδοσιακές και σύγχρονες προσεγγίσεις). Ειδικά λεξιλόγια (χαρακτηριστικά, αρχές δημιουργίας και απόδοσης των όρων). Λεξικογραφικοί και ορολογικοί ορισμοί (αρχές και μέθοδοι σύνταξης). Μονόγλωσσα, παράλληλα και συγκρίσιμα ηλεκτρονικά σώματα κειμένων (αρχές συγκρότησης, χρήση στη λεξικογραφία και στην ορογραφία, εργαλεία διαχείρισης και αναζήτησης σε σώματα κειμένων). Στους συμμετέχοντες θα δοθεί δωρεάν λογισμικό διαχείρισης ορολογίας. Προϋποθέσεις εγγραφής: Οι συμμετέχοντες θα πρέπει να έχουν πολύ καλή γνώση της Αγγλικής (CPE/Φοιτητές Αγγλικής Φιλολογίας και άνω). Γνώσεις ορολογίας, λεξικογραφίας ή μετάφρασης θα συνεκτιμηθούν. Για κράτηση θέσης, επικοινωνήστε με τη Γραμματεία στο τηλέφωνο G-Word σε Windows 7! Αν μεταφράζετε από και προς τα αγγλικά γνωρίζετε πολύ καλά πόσο χρήσιμο λεξικό είναι το G-Word, η ηλεκτρονική έκδοση του παλιού έντυπου λεξικού Penguin-Hellenews. Αν όμως περάσατε πρόσφατα σε μια 64μπιτη έκδοση των Windows 7 ή των Windows 8, θα διαπιστώσατε με θλίψη ότι παλιά ψηφιακά λεξικά όπως το G- Word ή το Λεξικό του Παπύρου δεν μπορούν να τρέξουν στο νέο σας λειτουργικό. Μην απελπίζεστε όμως! Ο καθηγητής μας και διαχειριστής της πύλης translatum.gr, Σπύρος Δόικας, σας προτείνει να τρέξετε αυτά

6 τα λεξικά στο Windows XP Mode, ακολουθώντας τις παρακάτω οδηγίες: 1. Κατ αρχάς, Windows XP Mode διαθέτουν μόνο οι εκδόσεις Windows 7 Pro, Windows 7 Enterprise και Windows 7 Ultimate. Οπότε, χωρίς μία από αυτές δεν γίνεται. 2. Κατεβάστε και εγκαταστήστε το Windows XP Mode και την εικονική μηχανή των Windows (δύο αρχεία 500 και 20 ΜΒ περίπου αντίστοιχα) σύμφωνα με τις οδηγίες που θα βρείτε εδώ. 3. Στα εικονικά Windows XP που μόλις εγκαταστήσατε (Start > All programs > Windows Virtual PC > Windows XP Mode), ξεκινήστε τον Windows Explorer, στο φάκελο C:\Documents and Settings\All Users\Start Menu δημιουργήστε έναν υποφάκελο με τίτλο Programs on the XP VM και μέσα σε αυτόν βάλτε μια συντόμευση του GWORDW.EXE, του εκτελέσιμου αρχείου που ξεκινάει το G-Word. 4. Βάλτε ακόμη μία συντόμευση του GWORDW.EXE στην επιφάνεια εργασίας των εικονικών XP. 5. Φροντίστε να υπάρχει ένα αντίγραφο του G-Word στο δίσκο που είναι εγκατεστημένα τα εικονικά Windows XP (συνήθως στο C:\). Όποτε θέλετε να χρησιμοποιήσετε το G-Word, θα πρέπει να εκκινείτε την εικονική μηχανή (Start > All programs > Windows Virtual PC > Windows XP Mode) και να κάνετε διπλό κλικ στο εικονίδιο του G-Word από την επιφάνεια εργασίας των εικονικών XP. Για να βλέπετε την επιφάνεια εργασίας και από τα δύο λειτουργικά, στα XP κάντε κλικ στο μεσαίο κουμπί από τη γραμμή που έχει πάνω (Exit Full Screen). Στα Windows XP οι τοπικές ρυθμίσεις πρέπει να είναι ελληνικά (Start > Control Panel > Date Time, Language and Regional Options -> κλικ στο Regional and Language Options, από εκεί στην καρτέλα Regional Options επιλεγμένο το Greek, στην καρτέλα Advanced επιλεγμένο το Greek). Πλέον, θα μπορείτε από εφαρμογές των Windows 7 να κάνετε αντιγραφή λέξεων και επικόλληση στο G-Word για αναζήτηση!

7 Ζητήματα γνωσιακής προσέγγισης της διδακτικής της μετάφρασης του Μιχάλη Πολίτη (εκδ. Ανατολικός, 2012) Ο αναπληρωτής καθηγητής στο ΤΞΓΜΔ του Ιονίου Πανεπιστημίου Μιχάλης Πολίτης αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση στην ακαδημαϊκή κοινότητα: είναι δραστήριος, πρωτοπόρος σε θέματα έρευνας και παρακολουθεί συστηματικά τις εξελίξεις στον κλάδο του. Αυτά τα αποδεικνύει για μια ακόμη φορά με το e-book που εξέδωσε, όπου αποτυπώνεται η μακρόχρονη έρευνά του σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα: στις νοητικές διεργασίες που συντελούνται κατά τη μεταφραστική διαδικασία και το πώς μπορεί αυτή η γνώση να επιδράσει στη διδακτική της μετάφρασης. Ο Μ. Πολίτης δεν περιορίστηκε σε βιβλιογραφική έρευνα αλλά επεκτάθηκε και σε έρευνα πεδίου. Βασικός στόχος του πανεπιστημιακού καθηγητή είναι να αναδειχθεί η συμβολή της γνωσιακής ψυχολογίας στην κατανόηση της διαδικασίας που ακολουθεί ο εκπαιδευόμενος μεταφραστής. Στο πλαίσιο της μελέτης εξετάζονται θέματα όπως οι δεξιότητες και οι γνώσεις του εκπαιδευόμενου, ο τρόπος επεξεργασίας των πληροφοριών κατά τη διάρκεια της μετάφρασης, τα διαφορετικά είδη μνήμης, οι γνωσιακοί παράγοντες που επενεργούν στην επίλυση προβλημάτων, η δημιουργικότητα στη μετάφραση κ.ά. Το σύγγραμμα παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για όσους διδάσκουν μετάφραση, οι οποίοι διαβάζοντάς το θα μπορέσουν να κατανοήσουν τις διαφορές στον τρόπο λειτουργίας των εκπαιδευόμενων και να τους βοηθήσουν να αποδίδουν καλύτερα. στους ίδιους τους φοιτητές μετάφρασης, οι οποίοι θα αποκτήσουν επίγνωση των διεργασιών και θα μπορέσουν να βελτιώσουν τις ικανότητές τους. Και, τέλος, στους επαγγελματίες, οι οποίοι θα μπορέσουν να αναλογιστούν πώς εργάζονται και να βελτιώσουν την προσέγγισή τους. «Το προσφέρω με όλη μου την καρδιά σε όσους με ενέπνευσαν», δηλώνει ο συγγραφέας και το εννοεί στην κυριολεξία, μια και μπορείτε να το βρείτε σε μορφή e-book και να το κατεβάσετε από τον ιστότοπό του. Δηλώνουμε εντυπωσιασμένοι από την κίνηση και ευχόμαστε να βρει μιμητές!

8 Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μεταφραστών εξ αποστάσεως: τώρα εμπλουτισμένο με την εξειδικευμένη ενότητα της Νομικής Μετάφρασης! Όσοι είστε τακτικοί αναγνώστες μας θα έχετε καταλάβει ότι η ανανέωση και ο εμπλουτισμός των προγραμμάτων της σχολής αποτελεί κύριο μέλημά μας. Η νομική μετάφραση είναι ένας κλάδος που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τους εκπαιδευόμενους μεταφραστές κάτι που αποδεικνύεται και από το πόσο δημοφιλές είναι το σεμινάριο που προσφέρεται στις εγκαταστάσεις μας και έχει αντίκρισμα στην αγορά εργασίας. Έτσι, ο εμπλουτισμός των εξειδικευμένων ενοτήτων του εξ αποστάσεως προγράμματος με τη νομική ενότητα έρχεται ως φυσική προέκταση. Η ενότητα θα έχει διάρκεια δώδεκα εβδομάδες, με πρακτική εξάσκηση στη μετάφραση δικαστικών και εταιρικών κειμένων καθώς και συμβολαιογραφικών εγγράφων. Για να είναι εφικτή η κατανόηση και η μετάφρασή τους, στην ύλη περιλαμβάνονται σύντομες συνοδευτικές ασκήσεις για τη μελέτη της ορολογίας καθώς και εκτενείς εισαγωγές με αναλυτική παρουσίαση των ιδιαιτεροτήτων των νομικών κειμένων καθώς και των διαφορετικών νομικών συστημάτων. Κι όλα αυτά υπό την καθοδήγηση της έμπειρης μεταφράστριας και εκπαιδεύτριας μεταφραστών Μάτας Σαλογιάννη. Στο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μεταφραστών εξ αποστάσεως μπορείτε να εγγραφείτε από 8 έως 17 Μαΐου ώστε να ξεκινήσετε στα τέλη Μαΐου και να ολοκληρώσετε την πρώτη ενότητα πριν από τις διακοπές του Αυγούστου! Για να ενημερωθείτε από τους Διευθυντές Σπουδών, επικοινωνήστε με τη Γραμματεία στο τηλέφωνο (από τις 8 Μαΐου) για να κλείσετε ένα ραντεβού.

9 Διαχείριση Μεταφραστικού Έργου με το SDL Trados Studio Pro 2011 Έναρξη: 21/05/13 Διάρκεια: 18 ώρες Μαθήματα: Τρίτη και Πέμπτη, 7-10 μ.μ. Εισηγητής: Κώστας Ναδάλης Στόχος του σεμιναρίου είναι η εξοικείωση των συμμετεχόντων με τις βασικές αρχές που διέπουν τη διαχείριση των μεταφραστικών έργων και τις κύριες μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την αρχική εκτίμηση, τον προγραμματισμό, την παρακολούθηση της προόδου και την αποτίμηση των αποτελεσμάτων. Για την πρακτική εξάσκηση των συμμετεχόντων χρησιμοποιούνται ρεαλιστικά σενάρια διαχείρισης μεταφραστικών έργων. Το σεμινάριο απευθύνεται σε όσους επιθυμούν να εργαστούν ως Project Managers σε μεταφραστικά γραφεία (θέση για την οποία υπάρχει μεγάλη ζήτηση στην εγχώρια και τη διεθνή αγορά), σε νέους ή σχετικά έμπειρους Project Managers που θέλουν να διευρύνουν τις γνώσεις τους στο αντικείμενο καθώς και σε ελεύθερους επαγγελματίες μεταφραστές που θέλουν να διαχειρίζονται αποτελεσματικά την καθημερινή τους εργασία. Καλύπτονται τα εξής: Βασικές αρχές και μεθοδολογίες διαχείρισης έργων Διαχείριση και αξιολόγηση πελατών Εκτίμηση απαιτήσεων μεταφραστικών έργων Υποβολή οικονομικών προσφορών Σχεδιασμός υλοποίησης έργου και χρονοπρογραμματισμός Υπολογισμός παραγωγικότητας Προσδιορισμός και διαχείριση πόρων Προγραμματισμός εκτέλεσης έργων Παρακολούθηση πορείας υλοποίησης Πρόβλεψη και διαχείριση κινδύνων και αλλαγών Αποτίμηση τρόπου εκτέλεσης και τελικού αποτελέσματος Προϋποθέσεις εγγραφής: Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν σπουδές ή/και σχετική εμπειρία στη μετάφραση, ευχέρεια στη

10 χρήση Η/Υ και εφαρμογών γραφείου καθώς και εξοικείωση με τη χρήση λογισμικού μεταφραστικής μνήμης, κατά προτίμηση του SDL Trados Studio. Για κράτηση θέσης στα σεμινάρια, επικοινωνήστε με τη Γραμματεία (από τις 8 Μαΐου)στο τηλέφωνο Συνέδρια, ημερίδες και εργαστήρια Subtitling: A Collective Approach (12-13 Ιουλίου 2013, Μπέρμιγχαμ) Το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ διοργανώνει διεθνές συνέδριο με στόχο την επικοινωνία και την ανταλλαγή απόψεων όσων συμμετέχουν με οποιοδήποτε τρόπο στη διαδικασία του υποτιτλισμού (επαγγελματίες ερασιτέχνες υποτιτλιστές, φοιτητές και ερευνητές, εταιρείες παραγωγής & ανάπτυξης λογισμικού κ.λπ.) Using Corpora in Contrastive and Translation Studies (10-13 Ιουλίου 2013, Γάνδη) Τα δύο πανεπιστήμια της Γάνδης διοργανώνουν συνέδριο με κεντρικούς άξονες τη συγκριτική γλωσσολογία και τη χρήση σωμάτων κειμένων στα προγράμματα σπουδών μετάφρασης και διερμηνείας. Εάν δεν επιθυμείτε να λαμβάνετε το newsletter μας στείλτε μας ένα κενό με θέμα Unsubscribe Me.