Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει στόχο να µειώσει σηµαντικά τη διαφορά στις αµοιβές ανδρών και γυναικών

Transcript

1 IP/10/236 Βρυξέλλες, 5 Μαρτίου 2010 Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει στόχο να µειώσει σηµαντικά τη διαφορά στις αµοιβές ανδρών και γυναικών Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να λάβει σειρά µέτρων µε σκοπό τη σηµαντική µείωση της διαφοράς στις αµοιβές ανδρών και γυναικών κατά την επόµενη πενταετία. Η µέση διαφορά στις αµοιβές ανδρών και γυναικών στην ΕΕ είναι σήµερα 18%. Για να µειωθεί αυτό το ποσοστό, η Επιτροπή σχεδιάζει να ευαισθητοποιήσει τους εργοδότες, να ενθαρρύνει πρωτοβουλίες για την προώθηση της ισότητας των φύλων, και να στηρίξει την ανάπτυξη εργαλείων που θα καταµετρούν τις µισθολογικές διαφορές µεταξύ ανδρών και γυναικών. Εξάλλου, δεν αποκλείονται και νέα νοµοθετικά µέτρα. Η Επιτροπή προτίθεται να προβεί σε διαβουλεύσεις µε τους ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους και σε ανάλυση των επιπτώσεων διαφόρων επιλογών: αυστηρότερες κυρώσεις, µισθολογική διαφάνεια, και τακτική υποβολή στοιχείων σχετικά µε την πορεία του θέµατος της µισθολογικής διαφοράς µεταξύ ανδρών και γυναικών. Μια έρευνα του Ευρωβαροµέτρου που δηµοσιεύτηκε σήµερα καταδεικνύει ότι πάνω από το 80% των Ευρωπαίων στηρίζει την λήψη επειγόντων µέτρων για την αντιµετώπιση αυτής της διαφοράς. "Ανησυχώ ιδιαίτερα για το γεγονός ότι η διαφορά στις αµοιβές ανδρών και γυναικών έχει µειωθεί ελάχιστα κατά τα τελευταία 15 έτη, και σε µερικές χώρες µάλιστα έχει αυξηθεί", δήλωσε η αντιπρόεδρος κα Viviane Reading, Επίτροπος της ΕΕ επιφορτισµένη µε θέµατα ικαιοσύνης, Θεµελιωδών ικαιωµάτων και Ιθαγένειας". Σε αυτές τις ώρες της κρίσης, η διαφορά στις αµοιβές ανδρών και γυναικών αποτελεί ένα δυσβάστακτο βάρος για την Ευρώπη. Πρέπει να κάνουµε χρήση όλων των εργαλείων για να γεφυρώσουµε το κενό. Από κοινού µε τα κράτη µέλη θα επιδιώξουµε τη σηµαντική µείωση της διαφοράς στις αµοιβές ανδρών και γυναικών στην ΕΕ µέχρι το τέλος της θητείας της σηµερινής Επιτροπής." Η διαφορά στις αµοιβές ανδρών και γυναικών η µέση διαφορά στις µικτές ωριαίες αποδοχές µεταξύ ανδρών και γυναικών σε όλους τους τοµείς της οικονοµίας στο σύνολό τους ευρίσκεται σήµερα στο 18% για την ΕΕ, µε σηµαντικές αποκλίσεις µεταξύ των χωρών και των τοµέων. Το ποσοστό αυτό αντικατοπτρίζει κυρίως τις συνεχιζόµενες ανισότητες στην αγορά εργασίας, που στην πράξη θίγουν κατά κύριο λόγο τις γυναίκες. Για τη µείωση της διαφοράς απαιτείται δράση σε διάφορα επίπεδα για να αντιµετωπιστούν οι πολλαπλές αιτίες. Κατά το δεύτερο εξάµηνο του 2010, η Επιτροπή θα προτείνει µια νέα ενωσιακή στρατηγική για την ισότητα των φύλων για την περίοδο Μία από τις κύριες προτεραιότητες θα είναι η αντιµετώπιση της διαφοράς στις αµοιβές ανδρών και γυναικών. Η Επιτροπή θα κάνει χρήση όλων των διαθέσιµων µέσων, νοµοθετικών και µη, προκειµένου να µειωθεί η διαφορά αυτή.

2 Η Επιτροπή θα προβεί σε λεπτοµερή ανάλυση της οικονοµικής και κοινωνικής επίπτωσης ορισµένων λύσεων, από κοινού µε τους ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους, όπως: - Υποβολή στοιχείων όσον αφορά το θέµα της διαφοράς στις αµοιβές ανδρών και γυναικών και διασφάλιση της µισθολογικής διαφάνειας, σε εταιρικό και ατοµικό επίπεδο ή συλλογικά µε ενηµέρωση των εργαζοµένων και σε διαβούλευση µε αυτούς, - Ενίσχυση της υποχρέωσης να εξασφαλιστούν επαγγελµατικές ταξινοµήσεις και µισθολογικές κλίµακες απαλλαγµένες από τη διάσταση φύλου, - Βελτίωση των διατάξεων που αφορούν τις κυρώσεις σε περίπτωση καταπάτησης του δικαιώµατος ίσης αµοιβής, ώστε να εξασφαλίζεται ότι αυτές είναι αποτρεπτικές και αναλογικές (για παράδειγµα, βαρύτερες κυρώσεις σε περίπτωση υποτροπής). Η Επιτροπή προτίθεται επίσης: - Να ενισχύσει την ευαισθητοποίηση των εργαζοµένων, των εργοδοτών και του κοινού ως προς τα αίτια των µισθολογικών διαφορών και τις ενδεχόµενες λύσεις, - Να ενθαρρύνει πρωτοβουλίες που προωθούν την ισότητα των φύλων στο χώρο εργασίας µε σήµατα, καταστατικούς χάρτες και βραβεία ισότητας των φύλων. Στη Γαλλία, για παράδειγµα, καθιερώθηκε το 2004 το "Σήµα επαγγελµατικής ισότητας" (Label égalité professionnelle). Οι επιχειρήσεις µπορούν να λαµβάνουν αυτή την πιστοποίηση για περίοδο τριών ετών εφόσον ακολουθήσουν µια ειδική διαδικασία και επιδείξουν την δέσµευσή τους ως προς την ισότητα των φύλων σε σειρά τοµέων, µεταξύ των οποίων ο προγραµµατισµός, η εξέλιξη της σταδιοδροµίας και οι προαγωγές γυναικών σε διάφορες θέσεις εντός της επιχείρησης, - Να στηρίξει την ανάπτυξη εργαλείων που θα βοηθήσουν τους εργοδότες να αναλύσουν τις µισθολογικές διαφορές µεταξύ ανδρών και γυναικών στο εσωτερικό των επιχειρήσεών τους. Για παράδειγµα, η Γερµανία έχει αναπτύξει λογισµικό µε το οποίο υπολογίζεται η διαφορά ηµεροµισθίων. Το µέσο αυτό βοηθά τους εργοδότες να συνειδητοποιήσουν την κατάσταση και να λάβουν µέτρα σε περίπτωση διαφοράς στις αµοιβές ανδρών και γυναικών. - Να βελτιώσουν την παροχή και την ποιότητα στατιστικών στοιχείων σχετικά µε τις µισθολογικές διαφορές. Η αντιµετώπιση των ανισοτήτων σχετικών µε το φύλο στην αγορά εργασίας αποτελεί επίσης βασικό στοιχείο στην Ευρώπη 2020, τη στρατηγική για την οικονοµία και την απασχόληση της ΕΕ κατά την επόµενη δεκαετία (βλ. IP/10/225). Σύµφωνα µε µελέτη που διεξήχθη κατά την σουηδική προεδρία της ΕΕ το 2009, η εξάλειψη της διαφοράς στην απασχόληση ανδρών και γυναικών στα κράτη µέλη της ΕΕ θα µπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά ένα ενδεχόµενο 15% - 45%. Τέλος, η Επιτροπή διενεργεί µελέτη σχετική µε τις πρωτοβουλίες προς ενθάρρυνση της ισότητας των φύλων στον τόπο εργασίας. Τα αποτελέσµατα της µελέτης θα δηµοσιοποιηθούν στις 5 Μαΐου. 2

3 Ιστορικό Όπως προκύπτει από έρευνα του Ευρωβαροµέτρου για την ισότητα των φύλων, οι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι η µείωση της µισθολογικής διαφοράς µεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελεί πρώτη προτεραιότητα προκειµένου να αντιµετωπιστεί η ανισότητα µεταξύ ανδρών και γυναικών, εξ ίσου σηµαντική µε την αντιµετώπιση της βίας σε βάρος των γυναικών. Το 82% των Ευρωπαίων θεωρεί ότι θα πρέπει να αναληφθεί επείγουσα δράση για να αντιµετωπιστεί η διαφορά στις αµοιβές ανδρών και γυναικών. Εξάλλου, το 62% των ερωτηθέντων απάντησε ότι, κατά τη γνώµη τους, η ανισότητα των φύλων είναι ευρέως διαδεδοµένη στη χώρα τους. Το 66% δέχτηκε επίσης ότι η κατάσταση έχει βελτιωθεί κατά την τελευταία δεκαετία. Χάρη στην ενωσιακή και την εθνική νοµοθεσία για ίσες αµοιβές, έχει περιοριστεί ο αριθµός περιπτώσεων άµεσων διακρίσεων διαφορές στις αµοιβές ανδρών και γυναικών που κάνουν ακριβώς την ίδια εργασία. Η διαφορά αµοιβών όµως εκτείνεται πέρα από αυτό: αντικατοπτρίζει τις συνεχιζόµενες διακρίσεις και τις ανισότητες στην αγορά εργασίας στο σύνολό της, µια κατάσταση που θίγει κυρίως γυναίκες. Η διαφορά στις αµοιβές ανδρών και γυναικών σε όλη τη διάρκεια της ζωής έχει ως αποτέλεσµα χαµηλότερες συντάξεις για τις γυναίκες. Ως εκ τούτου, οι γυναίκες είναι περισσότερο ευάλωτες από τους άνδρες στη διαρκή και έσχατη ένδεια: το 22% των γυναικών ηλικίας 65 ετών και πάνω κινδυνεύουν από φτώχεια, σε σύγκριση µε ποσοστό 16% των ανδρών. Οι ενέργειες ευαισθητοποίησης είναι ουσιαστικής σηµασίας για την ενηµέρωση των εργοδοτών, των εργαζοµένων και των διάφορων άλλων ενδιαφεροµένων σχετικά µε τους λόγους που υφίσταται ακόµα διαφορά στις αµοιβές ανδρών και γυναικών και µε ποιο τρόπο µπορεί να µειωθεί. Έτσι, η Επιτροπή ξεκινά τη δεύτερη φάση της πανενωσιακής εκστρατείας ενηµέρωσης µε αποκεντρωµένες ενέργειες στα 27 κράτη µέλη της ΕΕ. Μια νέα επιγραµµική αριθµοµηχανή υπολογισµού της διαφοράς στις αµοιβές ανδρών και γυναικών θα επιτρέψει σε εργαζοµένους και εργοδότες να αποκτήσουν οπτική εικόνα της εν λόγω διαφοράς. Βλ. επίσης MEMO/10/65 Περισσότερες πληροφορίες Υλικό για τον τύπο µε θέµα τη διαφορά στις αµοιβές ανδρών και γυναικών 3

4 ANNEX How big is the pay gap in different Member States? Measured as the "relative difference in average gross hourly earnings between women and men," the gender pay gap is estimated to be 18% in the EU as a whole (see graph below). 30 percent Pay gap between women and men in unadjusted form in EU Member States (Difference between men's and women's average gross hourly earnings as a percentage of men's average gross hourly earnings) 30, ,5 17,7 18,0 19,2 20,0 20,9 21,4 21,6 21,6 22,0 23,2 23,6 25,5 26, ,4 13,4 13,6 10 8,5 9,0 9,0 9,2 9,2 9,8 5 4,9 0 IT SI BE RO MT PT PL LU LV BG ES IE SE HU DK EU27 FR FI SK UK CY LT EL DE NL AT CZ EE Source: Eurostat. Structure of Earnings Survey 2006 and national sources (2008) for yearly SES-comparable estimates. Provisional data for EU27, FR, ES and CY. Exception to the reference year : 2007 data for IE, DK, NL and EE. Areas for prioritisation in the field of gender equality SPECIAL EUROBAROMETER 326 : "GENDER EQUALITY IN THE EU IN

5 Urgency in addressing the pay gap Measures to address the gender pay gap 5