13 Υπουργεία Παιδείας 7 διεθνείς ενώσεις 11 φορείς εκπαίδευσης 11 ερευνητικά/ακαδημαϊκά ιδρύματα Ερευνητές, ακαδημαϊκοί, ειδικοί

Transcript

1 Σεμινάριο Επιμόρφωσης Διευθυντών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης «ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ: ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ» 6-9 Μαρτίου 2014, Ρέθυμνο & Χανιά, Κρήτη Ανδρέας Κόλλιας Ομάδα Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης - Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών, Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας Πάντειο Πανεπιστήμιο (an_kollias@iacm.forth.gr)

2 13 Υπουργεία Παιδείας 7 διεθνείς ενώσεις 11 φορείς εκπαίδευσης 11 ερευνητικά/ακαδημαϊκά ιδρύματα Ερευνητές, ακαδημαϊκοί, ειδικοί

3 Κάλεσε τα Κράτη Μέλη και την Κομισιόν να: Προωθήσουν καλές πρακτικές και να υποστηρίξουν την επαγγελματική ανάπτυξη της σχολικής ηγεσίας Προωθήσουν τη συνεργασία και τις συνέργειες για αποτελεσματικές καινοτομίες στη σχολική ηγεσία και την εκπαίδευση πάνω στη σχολική ηγεσία Προωθήσουν την έρευνα πάνω σε αποτελεσματικές πρακτικές και τη διάχυση ερευνητικών αποτελεσμάτων Ενισχύσουν εθνικά και περιφερειακά δίκτυα αξιοποιώντας διεθνείς συνεργασίες, όπως το EPNoSL

4 Ισότητα: κοινωνική δικαιοσύνη και συνεκπαίδευση Σχολική επιτυχία

5 Η σχολική ηγεσία μετά τους δασκάλους ασκεί τη πιο σοβαρή επιρροή στους μαθητές, τη μαθησιακή διαδικασία και αποτελέσματα (η ηγεσία λειτουργεί ως καταλύτης για την απελευθέρωση των δυνητικών ικανοτήτων που υπάρχουν ήδη στο σχολείο). Σχεδόν όλοι οι επιτυχημένοι ηγέτες έχουν αντλήσει από το ίδιο ρεπερτόριο βασικών πρακτικών ηγεσίας : α) οικοδόμηση οράματος και καθορισμός κατευθύνσεων, β) κατανόηση και ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού, γ) επανασχεδιασμός της οργάνωσης, και δ) διαχείριση του προγράμματος διδασκαλίας και εκμάθησης. Οι τρόποι με τους οποίους οι ηγέτες εφαρμόζουν αυτές τις πρακτικές ηγεσίας όχι οι ίδιες οι πρακτικές επιδεικνύουν ανταπόκριση, αντί για υποταγή στο πλαίσιο στο οποίο εργάζονται. Η σχολική ηγεσία βελτιώνει τη διδασκαλία και τη μάθηση έμμεσα και πιο δυναμικά μέσω της επιρροής της στην παροχή κινήτρων στο προσωπικό, τη δέσμευση και τις συνθήκες εργασίας. Η σχολική ηγεσία έχει μεγαλύτερη επιρροή στα σχολεία και τους μαθητές όταν είναι διαμοιρασμένη. Μια μικρή χούφτα των προσωπικών χαρακτηριστικών εξηγεί ένα μεγάλο ποσοστό της αποτελεσματικότητας της ηγεσίας (όπως ευρύτητα πνεύματος, ετοιμότητα για μάθηση από τους άλλους, την ευελιξία, αισιοδοξία, επιμονή).

6 Τρεις πιο κρίσιμοι πολιτικοί στόχοι για όλα τα εκπαιδευτικά συστήματα της Ε.Ε.: Προώθηση ενός ενισχυτικού πλαισίου σχολικής ηγεσίας Προώθηση επαγγελματικών προτύπων, αξιολόγησης και έρευνας πάνω στη σχολική ηγεσία από τη σκοπιά της ισότητας & της μάθησης Οικοδόμηση των ικανοτήτων της σχολικής ηγεσίας για την ενίσχυση της ισότητας & της μάθησης στα σχολεία Για κάθε πολιτικό στόχο το Δίκτυο EPNoSL: έχει προτείνει μια σειρά από άξονες πολιτικής και έχει διακρίνει σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν την εφαρμογή πολιτικών πάνω στη σχολική ηγεσία

7 Δεν υπάρχει ένας μοναδικός «βέλτιστος» δρόμος για την ανάπτυξη της σχολικής ηγεσίας στη κατεύθυνση της ενίσχυσης της ισότητας & της μάθησης στα σχολεία (βλ. π.χ. παράγοντες όπως: αποκέντρωση διοίκησης/συγκεντρωτισμός, οικ. κρίση) Είναι εξαιρετικά κρίσιμη η συνεκτικότητα και περιεκτικότητα των εθνικών πολιτικών πάνω στη σχολική ηγεσία προς τη κατεύθυνση της ενίσχυσης της ισότητας & της μάθησης

8 Άξονες πολιτικής: Ενίσχυση της σχολικής αυτονομίας (αναλυτικά προγράμματα & περιεχόμενο, παιδαγωγικές προσεγγίσεις, πόροι, κτλ) Προώθηση διαμοιρασμένων μορφών ηγεσίας (ενίσχυση της αντιπροσωπευτικότητας & της δημοκρατικότητας στη λήψη αποφάσεων) Προώθηση της λογοδοσίας της σχολικής ηγεσίας σε ζητήματα ισότητας & μάθησης

9 Υιοθέτηση επαγγελματικών προτύπων σχολικής ηγεσίας με έμφαση στην ισότητα & τη μάθηση Υιοθέτηση ευέλικτων, έγκυρων και αξιόπιστων διαδικασιών αξιολόγησης της σχολικής ηγεσίας Προώθηση της έρευνας πάνω σε πολιτικές και στρατηγικές σχολικής ηγεσίας που προωθούν αποτελεσματικά την ισότητα & τη μάθηση στο σχολείο

10 Κρίσιμες κεντρικές πρωτοβουλίες Βελτίωση του συστήματος αρχικής εκπαίδευσης της σχολικής ηγεσίας Προγράμματα σπουδών με έμφαση την προώθηση της ισότητας & της μάθησης Συνεχιζόμενη επαγγελματική ανάπτυξη Διαδικασίες επιλογής, εξέλιξης & αντικατάστασης της σχολικής ηγεσίας Κίνητρα

11 Πολιτική δέσμευση και προτεραιότητες Συνεκτικότητα πολιτικών Συνδιαμόρφωση πολιτικών και κυριότητα Εμπιστοσύνη στον επαγγελματισμό των εκπαιδευτικών Ευρεία αποδοχή της αξίας της ισότητας και της ανάγκης για περιεκτικά (μη κοινωνικο-οικονομικά και πολιτισμικά διαχωρισμένα) σχολεία Επενδύσεις στη σχολική εκπαίδευση

12 ΑΞΟΝΑΣ Α: ΣΧΟΛΙΚΗ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ευελιξία, περιθώρια λήψης αποφάσεων και ανάληψη δράσης για τη διοίκηση σχολείων σε επίπεδο σχολικής μονάδας

13 ΘΕΣΜΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Νομοθεσία, πολιτικ ές, κανονισμοί, οδη γίες, κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΕΩΝ Πεποιθήσεις, στάσεις, απόψεις διευθυντών, δασκάλων, μαθητών, γονέων κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΑΞΗΣ Καθιερωμένοι τρόποι διοίκησης σχολείων, καθημερινές αποφάσεις, συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ Γνώσεις και δεξιότητες πάνω στη σχολική ηγεσία, διαθέσιμοι πόροι, κτλ

14 Οργάνωση διδασκαλίας Ομαδοποίηση μαθητών σε τάξεις Επιλογή σχολικών βιβλίων Επιλογή λογισμικού Χρόνος διδασκαλίας Παιδαγωγικές μέθοδοι Μέθοδοι αξιολόγησης Μέθοδοι στήριξης μαθητών ΘΕΣΜΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Νομοθεσία, πολιτικέ ς, κανονισμοί, οδηγίε ς, κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΑΞΗΣ Καθιερωμένοι τρόποι διοίκησης σχολείων, καθημερινές αποφάσεις, συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΕΩΝ Πεποιθήσεις, στάσεις, απ όψεις διευθυντών, δασκάλων, μ αθητών, γονέων κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ Γνώσεις και δεξιότητες πάνω στη σχολική ηγεσία, διαθέσιμοι πόροι, κτλ

15 Διαχείριση προσωπικού Διευθυντές δάσκαλοι μη διδακτικό προσωπικό Προσλήψεις Απολύσεις Καθήκοντα Συνθήκες εργασίας Διαμόρφωση μισθών Προαγωγές - καριέρα ΘΕΣΜΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Νομοθεσία, πολιτικέ ς, κανονισμοί, οδηγίε ς, κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΑΞΗΣ Καθιερωμένοι τρόποι διοίκησης σχολείων, καθημερινές αποφάσεις, συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΕΩΝ Πεποιθήσεις, στάσεις, απ όψεις διευθυντών, δασκάλων, μ αθητών, γονέων κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ Γνώσεις και δεξιότητες πάνω στη σχολική ηγεσία, διαθέσιμοι πόροι, κτλ

16 Σχεδιασμός και δομές Δημιουργία και κλείσιμο σχολείων Δημιουργία και κατάργηση τάξεων ΘΕΣΜΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Νομοθεσία, πολιτικές, κανονισμοί, οδηγίες, κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΑΞΗΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΕΩΝ Πεποιθήσεις, στάσεις, απ όψεις διευθυντών, δασκάλων, μ αθητών, γονέων κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ Καθιερωμένοι τρόποι διοίκησης σχολείων, καθημερινές Σχεδιασμός αναλυτικών προγραμμάτων αποφάσεις, συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων κτλ Επιλογή αναλυτικών προγραμμάτων Επιλογή αντικειμένων διδασκαλίας Προσδιορισμός περιεχομένου μαθημάτων Προσδιορισμός εξετάσεων για την απονομή διπλωμάτων Γνώσεις και δεξιότητες πάνω στη σχολική ηγεσία, διαθέσιμοι πόροι, κτλ

17 Κατανομή πόρων - χρήση πόρων Διδιακτικό προσωπικό Μη διδακτικό προσωπικό Δαπάνες ΘΕΣΜΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Νομοθεσία, πολιτικέ ς, κανονισμοί, οδηγίε ς, κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΕΩΝ Πεποιθήσεις, στάσεις, απ όψεις διευθυντών, δασκάλων, μ αθητών, γονέων κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΑΞΗΣ Καθιερωμένοι τρόποι διοίκησης σχολείων, καθημερινές αποφάσεις, συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων κτλ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ Γνώσεις και δεξιότητες πάνω στη σχολική ηγεσία, διαθέσιμοι πόροι, κτλ

18 Οργάνωση της διδασκαλίας Διαχείριση προσωπικού Σχεδιασμός και δομές Κατανομή-χρήση πόρων

19

20 % o f s t u Προσφερόμενα μαθήματα Περιεχόμενο μαθημάτων Επιλογή σχολικών βιβλίων Αξιολόγηση μαθητών NL CZ UK EE SK LT FI PL SI SE IE DK IT HU BE DE AT LV RO ES LU HR BG PT EL u d e n t s

21 Bulgaria Poland Austria Denmark Spain Lithuania Hungary Slovak Republic Slovenia Italy Malta Portugal Belgium(Fl) Estonia Ireland Curriculum and teaching-related tasks Internal administrative tasks Responding to requests from district, state, or national education officials Representing the school at meetings or in the community and networking 33,73 32,79 31,03 30,27 29,07 28,93 28,57 27,41 26,99 26,67 24,58 23,07 21,02 20,59 17,13 40,09 33,97 42,6 35,04 39,3 36,47 38,08 37,43 40,18 36,23 47,72 36,81 30,77 11,26 42,77 52,65 11,62 12,33 10,66 14,35 12,59 15,92 10,68 18,58 14,23 18,58 17,98 10,72 18,63 11,61 12,36 10,73 9,58 8,24 10,91 11,18 12,23 12,87 9,69 10,76 13,75 9,33 13,06 14,72 9,28 18,32 10,18 7,49 9,36 11,2 4,94 7,82 9,8 6,4 6,96 7,94 6,58 9,09 8,52 4,77 0% 20% 40% 60% 80% 100%