Ewangelii. Komparatywna. cytata CE Sławomir Snela. Kontynuacja działalności w Galilei

Transcript

1 Komparatywna cytata Ewangelii Cytata Ewangelii Komentarz konstrukcyjny Ogólny układ synopsy Plan komparabli Spór o szabat i przepisy Prawa Proces Jezusa z podziałem na sceny Plan synoptyczny Przekaz o ustanowieniu Eucharystii Przykazania judaizmu Sławomir Snela CE XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX Kontynuacja działalności w Galilei Nauczanie w przypowieściach W Dekapolu Kontynuacja działalności w Galilei Drugi pobyt świąteczny w Jerozolimie Dalsza działalność w Galilei i pobliskich krainach W tetrarchii Heroda Filipa Góra Przemienienia Pańskiego W Galilei kształtowanie uczniów

2 204 KOMPARATYWNA CYTATA EWANGELII CE168 Upomnienie braterskie [Mt 18,15-18; Łk 17,3] {R(II)PDJ, sierpień; Kafarnaum. Tok narracji: Postępowanie wobec innych braci, cz. V} K644= 1957[ Mt 18,15 Gdy brat twój zgrzeszy <przeciw tobie>, idź i upomnij go w cztery oczy. Jeśli cię usłucha, pozyskasz swego brata. 1958] Łk 17,3 Jeśli brat twój zawini, upomnij go; i jeśli będzie żałował, przebacz mu. K645: 1959 Mt 18,16 Jeśli zaś nie usłucha, weź z sobą jeszcze jednego albo dwóch, żeby na słowie dwóch albo trzech świadków oparła się cała sprawa Mt 18,17 Jeśli i tych nie usłucha, donieś Kościołowi. A jeśli nawet Kościoła nie usłucha, niech ci będzie jak poganin i celnik Mt 18,18 Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, cokolwiek zwiążecie na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążecie na ziemi, będzie rozwiązane w niebie. CE169 Wspólna prośba [Mt 18,19-20] {R(II)PDJ, sierpień; Kafarnaum. Tok narracji: Postępowanie wobec innych braci, cz. VI} 1962 Mt 18,19 Dalej, zaprawdę, powiadam wam: Jeśli dwóch z was na ziemi zgodnie o coś prosić będzie, to wszystko otrzymają od mojego Ojca, który jest w niebie Mt 18,20 Bo gdzie są dwaj albo trzej zebrani w imię moje, tam jestem pośród nich». CE170 Obowiązek przebaczenia [Mt 18,21-22; Łk 17,4] {R(II)PDJ, sierpień; Kafarnaum. Tok narracji: Postępowanie wobec innych braci, cz. VII} 1964 Mt 18,21 Wtedy Piotr podszedł do Niego i zapytał: «Panie, ile razy mam przebaczyć, jeśli mój brat zawini względem mnie? Czy aż siedem razy?» 1965 Mt 18,22 Jezus mu odrzekł: «Nie mówię ci, że aż siedem razy, lecz aż siedemdziesiąt siedem razy. K646: 1966 Łk 17,4 I jeśliby siedem razy na dzień zawinił przeciw tobie i siedem razy zwrócił się do ciebie, mówiąc: Żałuję tego, przebacz mu». CE171 Nielitościwy dłużnik [Mt 18,23-35] {R(II)PDJ, sierpień; Kafarnaum. Tok narracji: Postępowanie wobec innych braci, cz. VIII.} K647: 1967 Mt 18,23 Dlatego podobne jest królestwo niebieskie do króla, który chciał się rozliczyć ze swymi sługami Mt 18,24 Gdy zaczął się rozliczać, przyprowadzono mu jednego, który był mu winien dziesięć tysięcy talentów Mt 18,25 Ponieważ nie miał z czego ich oddać, pan kazał sprzedać go razem z żoną, dziećmi i całym jego mieniem, aby dług w ten sposób odzyskać Mt 18,26 Wtedy sługa padł mu do stóp i prosił go: Panie, okaż mi swą cierpliwość, a wszystko ci oddam Mt 18,27 Pan ulitował się nad owym sługą, uwolnił go i dlug mu darował.

3 COMPARATIVE CITATION OF THE GOSPEL 205 CE168 Reproving One s Brother [Mt 18,15-18; Lk 17,3] {Y(II)JPM, August; Capernaum. Course of narration: The Behaviour towards the Other Brothers, part V} K644= 1957[ Mt 18,15 Ἐὰν δὲ ἁµαρτήσῃ [εἰς σὲ] ὁ ἀδελφός σου, ὕπαγε ἔλεγξον αὐτὸν µεταξὺ σοῦ καὶ αὐτοῦ µόνου. ἐάν σου ἀκούσῃ, ἐκέρδησας τὸν ἀδελφόν σου 1958] Lk 17,3 {προσέχετε ἑαυτοῖς.}[gnt, GNTPW] ἐὰν ἁµάρτῃ ὁ ἀδελφός σου ἐπιτίµησον αὐτῷ, K645: καὶ ἐὰν µετανοήσῃ ἄφες αὐτῷ 1959 Mt 18,16 ἐὰν δὲ µὴ ἀκούσῃ, παράλαβε µετὰ σοῦ ἔτι ἕνα ἢ δύο, ἵνα ἐπὶ στόµατος δύο µαρτύρων ἢ τριῶν σταθῇ πᾶν ῥῆµα 1960 Mt 18,17 ἐὰν δὲ παρακούσῃ αὐτῶν, εἰπὲ τῇ ἐκκλησίᾳ ἐὰν δὲ καὶ τῆς ἐκκλησίας παρακούσῃ, ἔστω σοι ὥσπερ ὁ ἐθνικὸς καὶ ὁ τελώνης Mt 18,18 Ἀµὴν λέγω ὑµῖν, ὅσα ἐὰν δήσητε ἐπὶ τῆς γῆς ἔσται δεδεµένα ἐν οὐρανῷ καὶ ὅσα ἐὰν λύσητε ἐπὶ τῆς γῆς ἔσται λελυµένα ἐν οὐρανῷ. CE169 The Common Request [Mt 18,19-20] {Y(II)JPM, August; Capernaum. Course of narration: The Behaviour towards the Other Brothers, part VI} 1962 Mt 18,19 Πάλιν λέγω ὑµῖν ὅτι ἐὰν δύο συµφωνήσωσιν ἐξ ὑµῶν ἐπὶ τῆς γῆς περὶ παντὸς πράγµατος οὗ ἐὰν αἰτήσωνται, γενήσεται αὐτοῖς παρὰ τοῦ πατρός µου τοῦ ἐν οὐρανοῖς Mt 18,20 οὗ γάρ εἰσιν δύο ἢ τρεῖς συνηγµένοι εἰς τὸ ἐµὸν ὄνοµα, ἐκεῖ εἰµι ἐν µέσῳ αὐτῶν. CE170 The Duty of Forgiveness [Mt 18,21-22; Lk 17,4] {Y(II)JPM, August; Capernaum. Course of narration: The Behaviour towards the Other Brothers, part VII} 1964 Mt 18,21 Τότε προσελθὼν ὁ Πέτρος εἶπεν αὐτῷ, Κύριε, ποσάκις ἁµαρτήσει εἰς ἐµὲ ὁ ἀδελφός µου καὶ ἀφήσω αὐτῷ; ἕως ἑπτάκις; 1965 Mt 18,22 λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς, Οὐ λέγω σοι ἕως ἑπτάκις ἀλλὰ ἕως ἑβδοµηκοντάκις ἑπτά. K646: 1966 Lk 17,4 καὶ ἐὰν ἑπτάκις τῆς ἡµέρας ἁµαρτήσῃ εἰς σὲ καὶ ἑπτάκις ἐπιστρέψῃ πρὸς σὲ λέγων, Μετανοῶ, ἀφήσεις αὐτῷ. CE171 The Unmerciful Servant [Mt 18,23-35] {Y(II)JPM, August; Capernaum. Course of narration: The Behaviour towards the Other Brothers, part VIII.} K647: 1967 Mt 18,23 ιὰ τοῦτο ὡµοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ ὃς ἠθέλησεν συνᾶραι λόγον µετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ Mt 18,24 ἀρξαµένου δὲ αὐτοῦ συναίρειν προσηνέχθη αὐτῷ εἷς ὀφειλέτης µυρίων ταλάντων Mt 18,25 µὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος πραθῆναι καὶ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα καὶ πάντα ὅσα ἔχει, καὶ ἀποδοθῆναι Mt 18,26 πεσὼν οὖν ὁ δοῦλος προσεκύνει αὐτῷ λέγων, Μακροθύµησον ἐπ ἐµοί, καὶ πάντα ἀποδώσω σοι Mt 18,27 σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἀπέλυσεν αὐτόν, καὶ τὸ δάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ.

4 206 KOMPARATYWNA CYTATA EWANGELII 1972 Mt 18,28 Lecz gdy sługa ów wyszedł, spotkał jednego ze współsług, który mu był winien sto denarów. Chwycił go i zaczął dusić, nówiąc: Oddaj, coś winien! 1973 Mt 18,29 Jego współsługa padł przed nim i prosił go: Okaż mi swą cierpliwość, a oddam tobie Mt 18,30 On jednak nie chciał, lecz poszedł i wtrącił go do więzienia, dopóki nie odda długu Mt 18,31 Współsłudzy jego, widząc, co się działo, bardzo się zasmucili. Poszli i opowiedzieli swemu panu wszystko, co zaszło Mt 18,32 Wtedy pan jego, wezwawszy go, rzekł mu: Sługo niegodziwy! Darowałem ci cały ten dług, ponieważ mnie prosiłeś Mt 18,33 Czyż więc i ty nie powinieneś był ulitować się nad swoim współsługą, jak ja ulitowałem się nad tobą? 1978 Mt 18,34 I uniósłszy się gniewem, pan jego kazał wydać go katom, dopóki mu nie odda całego długu Mt 18,35 Podobnie uczyni wam Ojciec mój niebieski, jeżeli każdy z was nie przebaczy z serca swemu bratu». CZĘŚĆ 2.3. TRZECI OKRES DZIAŁALNOŚCI PUBLICZNEJ ZMIERZANIE JEZUSA KU JEROZOLIMIE ZAPOWIEDZIANE W CEZAREI FILIPOWEJ (OD ŚWIĘTA NAMIOTÓW DO OSTATNIEJ PASCHY) XX PODRÓŻ JEZUSA NA ŚWIĘTO NAMIOTÓW CE172 Droga do Judei [Mt 19,1-2; Mk 10,1; Łk 9,51] {R(II)PDJ, wrzesień; Galilea Samaria Judea: Jerozolima} K648= 1980[ Mt 19,1 Gdy Jezus dokończył tych mów, opuścił Galileę i przeniósł się w granice Judei za Jordan. 1981] Mk 10,1a Wybrał się stamtąd i przyszedł w granice Judei i Zajordania. K649= 1982[ Mk 10,1b A tłumy znowu ściągały do Niego i znów je nauczał, jak miał w zwyczaju. 1983] Mt 19,2 Poszły za Nim wielkie tłumy, i tam je uzdrowił. K650: 1984 Łk 9,51 Gdy dopełniały się dni Jego wzięcia [z tego świata], postanowił udać się do Jeruzalem, CE173 Niegościnni Samarytanie [Łk 9,52-56] {R(II)PDJ, wrzesień; miasteczko samarytańskie, przyp. miasto Samaria (Sebaste) lub Sychar} 1985 Łk 9,52 i wysłał przed sobą posłańców. Ci wybrali się w drogę i weszli do pewnego miasteczka samarytańskiego, by przygotować Mu pobyt Łk 9,53 Nie przyjęto Go jednak, ponieważ zmierzał do Jeruzalem Łk 9,54 Widząc to, uczniowie Jakub i Jan rzekli: «Panie, czy chcesz, byśmy powiedzieli: Niech ogień spadnie z nieba i pochłonie ich?» 1988 Łk 9,55 Lecz On, odwróciwszy się, zgromił ich Łk 9,56 I udali się do innego miasteczka.

5 COMPARATIVE CITATION OF THE GOSPEL Mt 18,28 ἐξελθὼν δὲ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος εὗρεν ἕνα τῶν συνδούλων αὐτοῦ ὃς ὤφειλεν αὐτῷ ἑκατὸν δηνάρια, καὶ κρατήσας αὐτὸν ἔπνιγεν λέγων, Ἀπόδος εἴ τι ὀφείλεις Mt 18,29 πεσὼν οὖν ὁ σύνδουλος αὐτοῦ παρεκάλει αὐτὸν λέγων, Μακροθύµησον ἐπ ἐµοί, καὶ ἀποδώσω σοι Mt 18,30 ὁ δὲ οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴν ἕως ἀποδῷ τὸ ὀφειλόµενον Mt 18,31 ἰδόντες οὖν οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ τὰ γενόµενα ἐλυπήθησαν σφόδρα, καὶ ἐλθόντες διεσάφησαν τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν πάντα τὰ γενόµενα Mt 18,32 τότε προσκαλεσάµενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ λέγει αὐτῷ, οῦλε πονηρέ, πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφῆκά σοι, ἐπεὶ παρεκάλεσάς µε 1977 Mt 18,33 οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸν σύνδουλόν σου, ὡς κἀγὼ σὲ ἠλέησα; 1978 Mt 18,34 καὶ ὀργισθεὶς ὁ κύριος αὐτοῦ παρέδωκεν αὐτὸν τοῖς βασανισταῖς ἕως οὗ ἀποδῷ πᾶν τὸ ὀφειλόµενον Mt 18,35 Οὕτως καὶ ὁ πατήρ µου ὁ οὐράνιος ποιήσει ὑµῖν ἐὰν µὴ ἀφῆτε ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν καρδιῶν ὑµῶν. PART 2.3. THE THIRD PERIOD OF JESUS PUBLIC MINISTRY THE HEADING FOR JERUSALEM FORETOLD IN CAESAREA PHILIPPI (FROM THE FEAST OF TABERNACLES TO THE LAST PASSOVER) XX JESUS JOURNEY TO THE FEAST OF TABERNACLES CE172 The Journey to Judea [Mt 19,1-2; Mk 10,1; Lk 9,51] {Y(II)JPM, September; Galilee Samaria Judea: Jerusalem} K648= 1980[ Mt 19,1 Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους τούτους, µετῆρεν ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας καὶ ἦλθεν εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἰουδαίας πέραν τοῦ Ἰορδάνου. 1981] Mk 10,1a Καὶ ἐκεῖθεν ἀναστὰς ἔρχεται εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἰουδαίας [καὶ] πέραν τοῦ Ἰορδάνου, K649= 1982[ Mk 10,1b καὶ συµπορεύονται πάλιν ὄχλοι πρὸς αὐτόν, καὶ ὡς εἰώθει πάλιν ἐδίδασκεν αὐτούς. 1983] Mt 19,2 καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ ὄχλοι πολλοί, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτοὺς ἐκεῖ. K650: 1984 Lk 9,51 Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ συµπληροῦσθαι τὰς ἡµέρας τῆς ἀναλήµψεως αὐτοῦ καὶ αὐτὸς τὸ πρόσωπον ἐστήρισεν τοῦ πορεύεσθαι εἰς Ἰερουσαλήµ, CE173 The Inhospitable Samaritans [Lk 9,52-56] {Y(II)JPM, September; the country town of Samaria, probably Samaria (Sebaste) or Sychar} 1985 Lk 9,52 καὶ ἀπέστειλεν ἀγγέλους πρὸ προσώπου αὐτοῦ. καὶ πορευθέντες εἰσῆλθον εἰς κώµην Σαµαριτῶν, ὡς ἑτοιµάσαι αὐτῷ 1986 Lk 9,53 καὶ οὐκ ἐδέξαντο αὐτόν, ὅτι τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἦν πορευόµενον εἰς Ἰερουσαλήµ Lk 9,54 ἰδόντες δὲ οἱ µαθηταὶ Ἰάκωβος καὶ Ἰωάννης εἶπαν, Κύριε, θέλεις εἴπωµεν πῦρ καταβῆναι ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἀναλῶσαι αὐτούς; 1988 Lk 9,55 στραφεὶς δὲ ἐπετίµησεν αὐτοῖς Lk 9,56 καὶ ἐπορεύθησαν εἰς ἑτέραν κώµην.

6 208 KOMPARATYWNA CYTATA EWANGELII XXI W JEROZOLIMIE NA ŚWIĘCIE NAMIOTÓW CE174 Droga do Jerozolimy na Święto Namiotów [J 7,2-13] {R(II)PDJ, październik; droga do Jerozolimy przez Samarię i Judeę} K651: 1990 J 7,2 A zbliżało się żydowskie Święto Namiotów J 7,3 Rzekli więc Jego bracia do Niego: «Wyjdź stąd i udaj się do Judei, aby i Twoi uczniowie ujrzeli czyny, których dokonujesz J 7,4 Nikt bowiem nie dokonuje niczego w ukryciu, jeżeli chce się publicznie ujawnić. skoro takich rzeczy dokonujesz, to pokaż się światu!» 1993 J 7,5 Bo nawet Jego bracia nie wierzyli w Niego J 7,6 Powiedział więc do nich Jezus: «Mój czas jeszcze nie nadszedł, ale dla was zawsze jest odpowiedni J 7,7 Was świat nie może nienawidzieć, ale Mnie nienawidzi, bo Ja o nim zaświadczam, że złe są jego uczynki J 7,8 Wy idźcie na święto; Ja jeszcze nie idę na to święto, bo czas mój jeszcze się nie wypełnił» J 7,9 To im powiedział i pozostał w Galilei J 7,10 Kiedy zaś bracia Jego udali się na święto, wówczas poszedł i On, jednakże nie jawnie, lecz skrycie J 7,11 Tymczasem Żydzi już Go szukali w czasie święta i mówili: «Gdzie on jest?» 2000 J 7,12 Wśród tłumów zaś wiele mówiono o Nim pokątnie. Jedni mówili: «Jest dobry». Inni zaś mówili: «Nie, przeciwnie zwodzi tłum» J 7,13 Nikt jednak nie mówił o Nim jawnie z obawy przed Żydami. CE175 Spory w czasie święta. Nauczanie Jezusa w świątyni [J 7,14-36] {R(II)PDJ, prawd. 16 październik; Jerozolima, Świątynia, dziedziniec zewnętrzny} 2002 J 7,14 Tymczasem dopiero w połowie świąt przybył Jezus do świątyni i nauczał J 7,15 Żydzi dziwili się, mówiąc: «Skąd zna on Pisma, skoro się nie uczył?» 2004 J 7,16 Odpowiedział im Jezus, mówiąc: «Moja nauka nie jest moja, lecz Tego, który mnie posłał J 7,17 Jeśli ktoś chce pełnić Jego wolę, pozna, czy nauka ta jest od Boga, czy też Ja mówię od siebie samego J 7,18 Kto mówi we własnym imieniu, ten szuka własnej chwały. Kto zaś szuka chwały Tego, który go posłał, ten godzien jest wiary i nie ma w nim nieprawości J 7,19 Czyż Mojżesz nie dał wam Prawa? A przecież nikt z was nie zachowuje Prawa, [bo] dlaczego usiłujecie Mnie zabić?» 2008 J 7,20 Tłum odpowiedział: «Jesteś opętany przez złego ducha! Któż usiłuje cię zabić?» 2009 J 7,21 W odpowiedzi Jezus rzekł do nich: «Dokonałem tylko jednego czynu, a wszyscy jesteście zdziwieni J 7,22 Oto Mojżesz nadał wam obrzezanie a nie pochodzi ono od Mojżesza, lecz od przodków i obrzezujecie człowieka w szabat J 7,23 Jeżeli człowiek może przyjmować obrzezanie nawet w szabat, aby nie przekroczono Prawa Mojżeszowego, to dlaczego złościcie się na Mnie, że w szabat uzdrowiłem całkowicie człowieka? 2012 J 7,24 Nie sądźcie z zewnętrznych pozorów, lecz wydajcie wyrok sprawiedliwy» J 7,25 Niektórzy z mieszkańców Jerozolimy mówili: «Czyż to nie jest ten, którego usiłują zabić?

7 COMPARATIVE CITATION OF THE GOSPEL 209 XXI IN JERUSALEM AT THE FEAST OF TABERNACLES CE174 The Way to Jerusalem at the Feast of Tabernacles [J 7,2-13] {Y(II)JPM, 13 th -20 th October; the way to Jerusalem through Samaria and Judea} K651: 1990 J 7,2 ἦν δὲ ἐγγὺς ἡ ἑορτὴ τῶν Ἰουδαίων ἡ σκηνοπηγία J 7,3 εἶπον οὖν πρὸς αὐτὸν οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ, Μετάβηθι ἐντεῦθεν καὶ ὕπαγε εἰς τὴν Ἰουδαίαν, ἵνα καὶ οἱ µαθηταί σου θεωρήσουσιν [σοῦ] τὰ ἔργα ἃ ποιεῖς 1992 J 7,4 οὐδεὶς γάρ τι ἐν κρυπτῷ ποιεῖ καὶ ζητεῖ αὐτὸς ἐν παρρησίᾳ εἶναι. εἰ ταῦτα ποιεῖς, φανέρωσον σεαυτὸν τῷ κόσµῳ J 7,5 οὐδὲ γὰρ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ ἐπίστευον εἰς αὐτόν J 7,6 λέγει οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς, Ὁ καιρὸς ὁ ἐµὸς οὔπω πάρεστιν, ὁ δὲ καιρὸς ὁ ὑµέτερος πάντοτέ ἐστιν ἕτοιµος J 7,7 οὐ δύναται ὁ κόσµος µισεῖν ὑµᾶς, ἐµὲ δὲ µισεῖ, ὅτι ἐγὼ µαρτυρῶ περὶ αὐτοῦ ὅτι τὰ ἔργα αὐτοῦ πονηρά ἐστιν J 7,8 ὑµεῖς ἀνάβητε εἰς τὴν ἑορτήν ἐγὼ οὐκ ἀναβαίνω εἰς τὴν ἑορτὴν ταύτην, ὅτι ὁ ἐµὸς καιρὸς οὔπω πεπλήρωται J 7,9 ταῦτα δὲ εἰπὼν αὐτὸς ἔµεινεν ἐν τῇ Γαλιλαίᾳ J 7,10 Ὡς δὲ ἀνέβησαν οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ εἰς τὴν ἑορτήν, τότε καὶ αὐτὸς ἀνέβη, οὐ φανερῶς ἀλλ ἐν κρυπτῷ J 7,11 οἱ οὖν Ἰουδαῖοι ἐζήτουν αὐτὸν ἐν τῇ ἑορτῇ καὶ ἔλεγον, Ποῦ ἐστιν ἐκεῖνος; 2000 J 7,12 καὶ γογγυσµὸς περὶ αὐτοῦ ἦν [πολὺς] ἐν τῷ ὄχλῳ οἱ µὲν ἔλεγον ὅτι Ἀγαθός ἐστιν, ἄλλοι [δὲ] ἔλεγον, Οὔ, ἀλλὰ πλανᾷ τὸν ὄχλον J 7,13 οὐδεὶς µέντοι παρρησίᾳ ἐλάλει περὶ αὐτοῦ διὰ τὸν φόβον τῶν Ἰουδαίων. CE175 The Controversies during the Feast. Jesus teaching in the Temple [J 7,14-36] {Y(II)JPM, probably 16 th October; Jerusalem, The Temple, external courtyard} 2002 J 7,14 Ἤδη δὲ τῆς ἑορτῆς µεσούσης ἀνέβη Ἰησοῦς εἰς τὸ ἱερὸν καὶ ἐδίδασκεν J 7,15 ἐθαύµαζον οὖν οἱ Ἰουδαῖοι λέγοντες, Πῶς οὗτος γράµµατα οἶδεν µὴ µεµαθηκώς; 2004 J 7,16 ἀπεκρίθη οὖν αὐτοῖς [ὁ] Ἰησοῦς καὶ εἶπεν, Ἡ ἐµὴ διδαχὴ οὐκ ἔστιν ἐµὴ ἀλλὰ τοῦ πέµψαντός µε 2005 J 7,17 ἐάν τις θέλῃ τὸ θέληµα αὐτοῦ ποιεῖν, γνώσεται περὶ τῆς διδαχῆς πότερον ἐκ τοῦ θεοῦ ἐστιν ἢ ἐγὼ ἀπ ἐµαυτοῦ λαλῶ J 7,18 ὁ ἀφ ἑαυτοῦ λαλῶν τὴν δόξαν τὴν ἰδίαν ζητεῖ ὁ δὲ ζητῶν τὴν δόξαν τοῦ πέµψαντος αὐτόν, οὗτος ἀληθής ἐστιν καὶ ἀδικία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν J 7,19 οὐ Μωϋσῆς δέδωκεν ὑµῖν τὸν νόµον; καὶ οὐδεὶς ἐξ ὑµῶν ποιεῖ τὸν νόµον. τί µε ζητεῖτε ἀποκτεῖναι; 2008 J 7,20 ἀπεκρίθη ὁ ὄχλος, αιµόνιον ἔχεις τίς σε ζητεῖ ἀποκτεῖναι; 2009 J 7,21 ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτοῖς, Ἓν ἔργον ἐποίησα καὶ πάντες θαυµάζετε J 7,22 διὰ τοῦτο Μωϋσῆς δέδωκεν ὑµῖν τὴν περιτοµήν οὐχ ὅτι ἐκ τοῦ Μωϋσέως ἐστὶν ἀλλ ἐκ τῶν πατέρων καὶ ἐν σαββάτῳ περιτέµνετε ἄνθρωπον J 7,23 εἰ περιτοµὴν λαµβάνει ἄνθρωπος ἐν σαββάτῳ ἵνα µὴ λυθῇ ὁ νόµος Μωϋσέως, ἐµοὶ χολᾶτε ὅτι ὅλον ἄνθρωπον ὑγιῆ ἐποίησα ἐν σαββάτῳ; 2012 J 7,24 µὴ κρίνετε κατ ὄψιν, ἀλλὰ τὴν δικαίαν κρίσιν κρίνετε J 7,25 Ἔλεγον οὖν τινες ἐκ τῶν Ἱεροσολυµιτῶν, Οὐχ οὗτός ἐστιν ὃν ζητοῦσιν ἀποκτεῖναι;

8 210 KOMPARATYWNA CYTATA EWANGELII 2014 J 7,26 A oto jawnie przemawia i nic mu nie mówią. Czyżby zwierzchnicy naprawdę się przekonali, że on jest Mesjaszem? 2015 J 7,27 Przecież my wiemy, skąd on pochodzi, natomiast gdy Mesjasz przyjdzie, nikt nie będzie wiedział, skąd jest» J 7,28 A Jezus, nauczając w świątyni, zawołał tymi słowami: «I Mnie znacie, i wiecie, skąd jestem. Ja jednak nie przyszedłem sam z siebie; lecz prawdomówny jest Ten, który Mnie posłał, którego wy nie znacie J 7,29 Ja Go znam, bo od Niego jestem i On Mnie posłał» J 7,30 Zamierzali więc Go pojmać, jednakże nikt nie podniósł na Niego ręki, ponieważ godzina Jego jeszcze nie nadeszła J 7,31 Natomiast wielu spośród tłumu uwierzyło w Niego, i mówili: «Czyż Mesjasz, kiedy przyjdzie, uczyni więcej znaków, niż On uczynił?» 2020 J 7,32 Faryzeusze usłyszeli, że tłum tak mówił o Nim w podnieceniu. Kapłani więc wraz z faryzeuszami wysłali strażników, aby Go pojmać J 7,33 Ale Jezus rzekł: «Jeszcze przez krótki czas jestem z wami, a potem pójdę do Tego, który Mnie posłał J 7,34 Będziecie Mnie szukać i nie znajdziecie, a tam, gdzie Ja będę, wy pójść nie możecie» J 7,35 Rzekli Żydzi do siebie: «Dokąd to zamierza on pójść, że go nie będziemy mogli znaleźć? Czyżby miał zamiar udać się do Żydów rozproszonych wśród Greków i nauczać Greków? 2024 J 7,36 Cóż znaczy to jego powiedzenie: Będziecie Mnie szukać i nie znajdziecie, a tam, gdzie Ja będę, wy pójść nie możecie?» CE176 Źródło wody żywej [J 7,37-53] {R(II)PDJ, 19 październik; Jerozolima, Świątynia, dziedziniec zewnętrzny} 2025 J 7,37 W ostatnim zaś, najbardziej uroczystym dniu święta Jezus wstał i zawołał donośnym głosem: «Jeśli ktoś jest spragniony, a wierzy we Mnie niech przyjdzie do Mnie i pije! 2026 J 7,38 Jak rzekło Pismo: Rzeki wody żywej popłyną z jego wnętrza» J 7,39 A powiedział to o Duchu, którego mieli otrzymać wierzący w Niego: Duch bowiem jeszcze nie był <dany>, ponieważ Jezus nie został jeszcze uwielbiony J 7,40 A wśród słuchających Go tłumów odezwały się głosy: «Ten prawdziwie jest prorokiem» J 7,41 Inni mówili: «To jest Mesjasz». «Ale mówili drudzy czyż Mesjasz przyjdzie z Galilei? 2030 J 7,42 Czyż Pismo nie mówi, że Mesjasz będzie pochodził z potomstwa Dawidowego i z miasteczka Betlejem, skąd był Dawid?» 2031 J 7,43 I powstał w tłumie rozłam z Jego powodu J 7,44 Niektórzy chcieli Go nawet pojmać, lecz nikt nie podniósł na Niego ręki J 7,45 Wrócili więc strażnicy do arcykapłanów i faryzeuszy, a ci rzekli do nich: «Czemu go nie pojmaliście?» 2034 J 7,46 Strażnicy odpowiedzieli: «Nigdy jeszcze nikt tak nie przemawiał jak ten człowiek» J 7,47 Odpowiedzieli im faryzeusze: «Czyż i wy daliście się zwieść? 2036 J 7,48 Czy ktoś ze zwierzchników lub faryzeuszów uwierzył w niego? 2037 J 7,49 A ten tłum, który nie zna Prawa, jest przeklęty» J 7,50 Odezwał się do nich jeden spośród nich, Nikodem, ten, który przedtem przyszedł do Niego:

9 COMPARATIVE CITATION OF THE GOSPEL J 7,26 καὶ ἴδε παρρησίᾳ λαλεῖ καὶ οὐδὲν αὐτῷ λέγουσιν. µήποτε ἀληθῶς ἔγνωσαν οἱ ἄρχοντες ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός; 2015 J 7,27 ἀλλὰ τοῦτον οἴδαµεν πόθεν ἐστίν ὁ δὲ Χριστὸς ὅταν ἔρχηται οὐδεὶς γινώσκει πόθεν ἐστίν J 7,28 ἔκραξεν οὖν ἐν τῷ ἱερῷ διδάσκων ὁ Ἰησοῦς καὶ λέγων, Κἀµὲ οἴδατε καὶ οἴδατε πόθεν εἰµί καὶ ἀπ ἐµαυτοῦ οὐκ ἐλήλυθα, ἀλλ ἔστιν ἀληθινὸς ὁ πέµψας µε, ὃν ὑµεῖς οὐκ οἴδατε 2017 J 7,29 ἐγὼ οἶδα αὐτόν, ὅτι παρ αὐτοῦ εἰµι κἀκεῖνός µε ἀπέστειλεν J 7,30 Ἐζήτουν οὖν αὐτὸν πιάσαι, καὶ οὐδεὶς ἐπέβαλεν ἐπ αὐτὸν τὴν χεῖρα, ὅτι οὔπω ἐληλύθει ἡ ὥρα αὐτοῦ J 7,31 Ἐκ τοῦ ὄχλου δὲ πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς αὐτόν, καὶ ἔλεγον, Ὁ Χριστὸς ὅταν ἔλθῃ µὴ πλείονα σηµεῖα ποιήσει ὧν οὗτος ἐποίησεν; 2020 J 7,32 Ἤκουσαν οἱ Φαρισαῖοι τοῦ ὄχλου γογγύζοντος περὶ αὐτοῦ ταῦτα, καὶ ἀπέστειλαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι ὑπηρέτας ἵνα πιάσωσιν αὐτόν J 7,33 εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς, Ἔτι χρόνον µικρὸν µεθ ὑµῶν εἰµι καὶ ὑπάγω πρὸς τὸν πέµψαντά µε J 7,34 ζητήσετέ µε καὶ οὐχ εὑρήσετέ [µε], καὶ ὅπου εἰµὶ ἐγὼ ὑµεῖς οὐ δύνασθε ἐλθεῖν J 7,35 εἶπον οὖν οἱ Ἰουδαῖοι πρὸς ἑαυτούς, Ποῦ οὗτος µέλλει πορεύεσθαι ὅτι ἡµεῖς οὐχ εὑρήσοµεν αὐτόν; µὴ εἰς τὴν διασπορὰν τῶν Ἑλλήνων µέλλει πορεύεσθαι καὶ διδάσκειν τοὺς Ἕλληνας; 2024 J 7,36 τίς ἐστιν ὁ λόγος οὗτος ὃν εἶπεν, Ζητήσετέ µε καὶ οὐχ εὑρήσετέ [µε], καὶ ὅπου εἰµὶ ἐγὼ ὑµεῖς οὐ δύνασθε ἐλθεῖν; CE176 The Source of the Living Water [J 7,37-53] {Y(II)JPM, 19 th October; Jerusalem, The Temple, external courtyard} 2025 J 7,37 Ἐν δὲ τῇ ἐσχάτῃ ἡµέρᾳ τῇ µεγάλῃ τῆς ἑορτῆς εἱστήκει ὁ Ἰησοῦς καὶ ἔκραξεν λέγων, Ἐάν τις διψᾷ ἐρχέσθω πρός µε καὶ πινέτω J 7,38 ὁ πιστεύων εἰς ἐµέ, καθὼς εἶπεν ἡ γραφή, ποταµοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ῥεύσουσιν ὕδατος ζῶντος J 7,39 τοῦτο δὲ εἶπεν περὶ τοῦ πνεύµατος ὃ ἔµελλον λαµβάνειν οἱ πιστεύσαντες εἰς αὐτόν οὔπω γὰρ ἦν πνεῦµα, ὅτι Ἰησοῦς οὐδέπω ἐδοξάσθη J 7,40 Ἐκ τοῦ ὄχλου οὖν ἀκούσαντες τῶν λόγων τούτων ἔλεγον, Οὗτός ἐστιν ἀληθῶς ὁ προφήτης 2029 J 7,41 ἄλλοι ἔλεγον, Οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός οἱ δὲ ἔλεγον, Μὴ γὰρ ἐκ τῆς Γαλιλαίας ὁ Χριστὸς ἔρχεται; 2030 J 7,42 οὐχ ἡ γραφὴ εἶπεν ὅτι ἐκ τοῦ σπέρµατος αυίδ, καὶ ἀπὸ Βηθλέεµ τῆς κώµης ὅπου ἦν αυίδ, ὁ Χριστὸς ἔρχεται; 2031 J 7,43 σχίσµα οὖν ἐγένετο ἐν τῷ ὄχλῳ δι αὐτόν J 7,44 τινὲς δὲ ἤθελον ἐξ αὐτῶν πιάσαι αὐτόν, ἀλλ οὐδεὶς ἐπέβαλεν ἐπ αὐτὸν τὰς χεῖρας J 7,45 Ἦλθον οὖν οἱ ὑπηρέται πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ Φαρισαίους, καὶ εἶπον αὐτοῖς ἐκεῖνοι, ιὰ τί οὐκ ἠγάγετε αὐτόν; 2034 J 7,46 ἀπεκρίθησαν οἱ ὑπηρέται, Οὐδέποτε ἐλάλησεν οὕτως ἄνθρωπος J 7,47 ἀπεκρίθησαν οὖν αὐτοῖς οἱ Φαρισαῖοι, Μὴ καὶ ὑµεῖς πεπλάνησθε; 2036 J 7,48 µή τις ἐκ τῶν ἀρχόντων ἐπίστευσεν εἰς αὐτὸν ἢ ἐκ τῶν Φαρισαίων; 2037 J 7,49 ἀλλὰ ὁ ὄχλος οὗτος ὁ µὴ γινώσκων τὸν νόµον ἐπάρατοί εἰσιν J 7,50 λέγει Νικόδηµος πρὸς αὐτούς, ὁ ἐλθὼν πρὸς αὐτὸν τὸ πρότερον, εἷς ὢν ἐξ αὐτῶν,

10 212 KOMPARATYWNA CYTATA EWANGELII 2039 J 7,51 «Czy Prawo nasze potępia człowieka, zanim go wpierw nie przesłucha i zbada, co on czyni?» 2040 J 7,52 Odpowiedzieli mu: «Czy i ty jesteś z Galilei? Zbadaj i zobacz, że żaden prorok nie powstaje z Galilei» J 7,53 I rozeszli się każdy do swego domu. CE177 Kobieta cudzołożna [J 8,1-11] {R(II)PDJ, 20 październik; Jerozolima, Góra Oliwna Świątynia, dziedziniec zewnętrzny} 2042 J 8,1 Jezus natomiast udał się na Górę Oliwną, 2043 J 8,2 ale o brzasku zjawił się znów w świątyni. Cały lud schodził się do Niego, a On, usiadłszy, nauczał ich J 8,3 Wówczas uczeni w Piśmie i faryzeusze przyprowadzili do Niego kobietę, którą dopiero co pochwycono na cudzołóstwie, a postawiwszy ją pośrodku, 2045 J 8,4 powiedzieli do Niego: «Nauczycielu, tę kobietę dopiero co pochwycono na cudzołóstwie J 8,5 W Prawie Mojżesz nakazał nam takie kamienować. A ty co powiesz?» 2047 J 8,6 Mówili to, wystawiając Go na próbę, aby mieli o co Go oskarżyć. Lecz Jezus, schyliwszy się, pisał palcem po ziemi J 8,7 A kiedy w dalszym ciągu Go pytali, podniósł się i rzekł do nich: «Kto z was jest bez grzechu, niech pierwszy rzuci w nią kamieniem» J 8,8 I powtórnie schyliwszy się, pisał na ziemi J 8,9 Kiedy to usłyszeli, jeden po drugim zaczęli odchodzić, poczynając od starszych, aż do ostatnich. Pozostał tylko Jezus i kobieta stojąca na środku J 8,10 Wówczas Jezus, podniósłszy się, rzekł do niej: «Kobieto, gdzież [oni] są? Nikt cię nie potępił?» 2052 J 8,11 A ona odrzekła: «Nikt, Panie!» Rzekł do niej Jezus: «I Ja ciebie nie potępiam. Idź i odtąd już nie grzesz». CE178 Światłość wobec ciemności [J 8,12-20] {R(II)PDJ, październik; Jerozolima, Świątynia, przy skarbcu; kolejny dzień} 2053 J 8,12 A oto znów przemówił do nich Jezus tymi słowami: «Ja jestem światłością świata. Kto idzie za Mną, nie będzie chodził w ciemności, lecz będzie miał światło życia» J 8,13 Rzekli do Niego faryzeusze: «Ty sam o sobie dajesz świadectwo. Twoje świadectwo nie jest prawdziwe» J 8,14 W odpowiedzi rzekł do nich Jezus: «Nawet jeżeli Ja sam o sobie daję świadectwo, to świadectwo moje jest prawdziwe, bo wiem, skąd przyszedłem i dokąd idę J 8,15 Wy osądzacie według zasad tylko ludzkich. Ja nie sądzę nikogo J 8,16 A jeślibym nawet sądził, to sąd mój jest prawdziwy, ponieważ nie jestem sam, lecz Ja i Ten, który Mnie posłał J 8,17 Także w waszym Prawie jest napisane, że świadectwo dwóch ludzi jest prawdziwe J 8,18 Oto Ja daję swiadectwo o sobie samym oraz zaświadcza o Mnie Ojciec, który Mnie posłał» J 8,19 Na to powiedzieli Mu: «Gdzież jest twój Ojciec?» Jezus odpowiedział: «Nie znacie ami Mnie, ani mego Ojca. Gdybyście Mnie poznali, poznalibyście i mojego Ojca» J 8,20 Słowa te wypowiedział przy skarbcu, kiedy nauczał w świątyni. Mimo to nikt Go nie pojmał, gdyż godzina Jego jeszcze nie nadeszła.

11 COMPARATIVE CITATION OF THE GOSPEL J 7,51 Μὴ ὁ νόµος ἡµῶν κρίνει τὸν ἄνθρωπον ἐὰν µὴ ἀκούσῃ πρῶτον παρ αὐτοῦ καὶ γνῷ τί ποιεῖ; 2040 J 7,52 ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπαν αὐτῷ, Μὴ καὶ σὺ ἐκ τῆς Γαλιλαίας εἶ; ἐραύνησον καὶ ἴδε ὅτι προφήτης ἐκ τῆς Γαλιλαίας οὐκ ἐγείρεται J 7,53 [[Καὶ ἐπορεύθησαν ἕκαστος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ, CE177 The Adulterous Woman [J 8,1-11] {Y(II)JPM, 20 st October; Jerusalem, The Mount of Olives The Temple, external courtyard} 2042 J 8, J 8, J 8, J 8, J 8, J 8, J 8, J 8, J 8,9 Ἰησοῦς δὲ ἐπορεύθη εἰς τὸ Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν. Ὄρθρου δὲ πάλιν παρεγένετο εἰς τὸ ἱερόν, καὶ πᾶς ὁ λαὸς ἤρχετο πρὸς αὐτόν, καὶ καθίσας ἐδίδασκεν αὐτούς. ἄγουσιν δὲ οἱ γραµµατεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι γυναῖκα ἐπὶ µοιχείᾳ κατειληµµένην, καὶ στήσαντες αὐτὴν ἐν µέσῳ λέγουσιν αὐτῷ, ιδάσκαλε, αὕτη ἡ γυνὴ κατείληπται ἐπ αὐτοφώρῳ µοιχευοµένη ἐν δὲ τῷ νόµῳ ἡµῖν Μωϋσῆς ἐνετείλατο τὰς τοιαύτας λιθάζειν σὺ οὖν τί λέγεις; τοῦτο δὲ ἔλεγον πειράζοντες αὐτόν, ἵνα ἔχωσιν κατηγορεῖν αὐτοῦ. ὁ δὲ Ἰησοῦς κάτω κύψας τῷ δακτύλῳ κατέγραφεν εἰς τὴν γῆν. ὡς δὲ ἐπέµενον ἐρωτῶντες [αὐτόν], ἀνέκυψεν καὶ εἶπεν αὐτοῖς, Ὁ ἀναµάρτητος ὑµῶν πρῶτος ἐπ αὐτὴν βαλέτω λίθον καὶ πάλιν κατακύψας ἔγραφεν εἰς τὴν γῆν. οἱ δὲ ἀκούσαντες ἐξήρχοντο εἷς καθ εἷς ἀρξάµενοι ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων, καὶ κατελείφθη µόνος, καὶ ἡ γυνὴ ἐν µέσῳ οὖσα J 8,10 ἀνακύψας δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῇ, Γύναι, ποῦ εἰσιν; οὐδείς σε κατέκρινεν; 2052 J 8,11 ἡ δὲ εἶπεν, Οὐδείς, κύριε. εἶπεν δὲ ὁ Ἰησοῦς, Οὐδὲ ἐγώ σε κατακρίνω πορεύου, [καὶ] ἀπὸ τοῦ νῦν µηκέτι ἁµάρτανε.]] CE178 The Light against the Darkness [J 8,12-20] {Y(II)JPM, October; Jerusalem, The Temple, the Treasury; the next day} 2053 J 8,12 Πάλιν οὖν αὐτοῖς ἐλάλησεν ὁ Ἰησοῦς λέγων, Ἐγώ εἰµι τὸ φῶς τοῦ κόσµου ὁ ἀκολουθῶν ἐµοὶ οὐ µὴ περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς J 8,13 εἶπον οὖν αὐτῷ οἱ Φαρισαῖοι, Σὺ περὶ σεαυτοῦ µαρτυρεῖς ἡ µαρτυρία σου οὐκ ἔστιν ἀληθής J 8,14 ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτοῖς, Κἂν ἐγὼ µαρτυρῶ περὶ ἐµαυτοῦ, ἀληθής ἐστιν ἡ µαρτυρία µου, ὅτι οἶδα πόθεν ἦλθον καὶ ποῦ ὑπάγω ὑµεῖς δὲ οὐκ οἴδατε πόθεν ἔρχοµαι ἢ ποῦ ὑπάγω J 8,15 ὑµεῖς κατὰ τὴν σάρκα κρίνετε, ἐγὼ οὐ κρίνω οὐδένα J 8,16 καὶ ἐὰν κρίνω δὲ ἐγώ, ἡ κρίσις ἡ ἐµὴ ἀληθινή ἐστιν, ὅτι µόνος οὐκ εἰµί, ἀλλ ἐγὼ καὶ ὁ πέµψας µε πατήρ J 8,17 καὶ ἐν τῷ νόµῳ δὲ τῷ ὑµετέρῳ γέγραπται ὅτι δύο ἀνθρώπων ἡ µαρτυρία ἀληθής ἐστιν J 8,18 ἐγώ εἰµι ὁ µαρτυρῶν περὶ ἐµαυτοῦ καὶ µαρτυρεῖ περὶ ἐµοῦ ὁ πέµψας µε πατήρ J 8,19 ἔλεγον οὖν αὐτῷ, Ποῦ ἐστιν ὁ πατήρ σου; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς, Οὔτε ἐµὲ οἴδατε οὔτε τὸν πατέρα µου εἰ ἐµὲ ᾔδειτε, καὶ τὸν πατέρα µου ἂν ᾔδειτε J 8,20 Ταῦτα τὰ ῥήµατα ἐλάλησεν ἐν τῷ γαζοφυλακίῳ διδάσκων ἐν τῷ ἱερῷ καὶ οὐδεὶς ἐπίασεν αὐτόν, ὅτι οὔπω ἐληλύθει ἡ ὥρα αὐτοῦ.

12 214 KOMPARATYWNA CYTATA EWANGELII CE179 Jezus Synem Przedwiecznym [J 8,21-30] {R(II)PDJ, październik, kolejny dzień; Jerozolima, Świątynia. Tok narracji: Przedwieczne synostwo Jezusa, część I} 2062 J 8,21 A oto znowu rzekł do nich: «Ja odchodzę, a wy będziecie Mnie szukać i w grzechu swoim pomrzecie. Tam, gdzie Ja idę, wy pójść nie możecie» J 8,22 Mówili więc Żydzi: «Czyżby miał sam siebie zabić, skoro powiada: Tam, gdzie Ja idę, wy pójść nie możecie?» 2064 J 8,23 A On rzekł do nich: «Wy jesteście z niskości, a Ja jestem z wysoka. Wy jesteście z tego świata, Ja nie jestem z tego świata J 8,24 Powiedziałem wam, że pomrzecie w grzechach swoich. Jeżeli bowiem nie uwierzycie, że JA JESTEM, pomrzecie w grzechach waszych» J 8,25 Powiedzieli do Niego: «Kimże ty jesteś?» Odpowiedział im Jezus: «Przede wszystkim po cóż do was mówię? 2067 J 8,26 Wiele mam w waszej sprawie do powiedzenia i do osądzenia. Ale Ten, który Mnie posłał, jest prawdomówny, a Ja mówię wobec świata to, co usłyszałem od Niego» J 8,27 A oni nie pojęli, że im mówił o Ojcu J 8,28 Rzekł więc do nich Jezus: «Gdy wywyższycie Syna Człowieczego, wtedy poznacie, że JA JESTEM i że Ja nic sam z siebie nie czynię, ale że mówię to, czego Mnie Ojciec nauczył J 8,29 A Ten, który Mnie posłał, jest ze Mną; nie pozostawił Mnie samego, bo Ja zawsze czynię to, co się Jemu podoba» J 8,30 Kiedy to mówił, wielu uwierzyło w Niego. CE180 Wolność Chrystusowa [J 8,31-47] {R(II)PDJ, październik, ten sam dzień; Jerozolima, Świątynia. Tok narracji: Przedwieczne synostwo Jezusa, cz. II} 2072 J 8,31 Wtedy powiedział Jezus do Żydów, którzy Mu uwierzyli: «Jeżeli trwacie w nauce mojej, jesteście prawdziwie moimi uczniami 2073 J 8,32 i poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli» J 8,33 Odpowiedzieli Mu: «Jesteśmy potomstwem Abrahama i nigdy nie byliśmy poddani w niczyją niewolę. Jakże ty możesz mówić: Wolni będziecie?» 2075 J 8,34 Odpowiedział im Jezus: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Każdy, kto popełnia grzech, jest niewolnikiem grzechu J 8,35 A niewolnik nie pozostaje w domu na zawsze, lecz Syn pozostaje na zawsze J 8,36 Jeżeli więc Syn was wyzwoli, wówczas będziecie rzeczywiście wolni J 8,37 Wiem, że jesteście potomstwem Abrahama, ale wy usiłujecie Mnie zabić, bo nie ma w was miejsca dla mojej nauki J 8,38 Co Ja widziałem u mego Ojca, to głoszę; wy czynicie to, co usłyszeliście od waszego ojca» J 8,39 W odpowiedzi rzekli do Niego: «Ojcem naszym jest Abraham». Rzekł do nich Jezus: «Gdybyście byli dziećmi Abrahama, to dokonywalibyście czynów Abrahama J 8,40 Teraz usiłujecie Mnie zabić, człowieka, który wam powiedział prawdę usłyszaną u Boga. Tego Abraham nie czynił J 8,41 Wy dokonujecie czynów ojca waszego». Rzekli do Niego: «Myśmy się nie urodzili z nierządu, jednego mamy Ojca Boga» J 8,42 Rzekł do nich Jezus: «Gdyby Bóg był waszym Ojcem, to i Mnie byście miłowali. Ja bowiem od Boga wyszedłem i przychodzę. Nie wyszedłem sam od siebie, lecz On Mnie posłał.

13 COMPARATIVE CITATION OF THE GOSPEL 215 CE179 Jesus the Eternal Son [J 8,21-30] {Y(II)JPM, October, the next day; Jerusalem, The Temple. Course of narration: The Eternal Sonship of Jesus, part I} 2062 J 8,21 Εἶπεν οὖν πάλιν αὐτοῖς, Ἐγὼ ὑπάγω καὶ ζητήσετέ µε, καὶ ἐν τῇ ἁµαρτίᾳ ὑµῶν ἀποθανεῖσθε ὅπου ἐγὼ ὑπάγω ὑµεῖς οὐ δύνασθε ἐλθεῖν J 8,22 ἔλεγον οὖν οἱ Ἰουδαῖοι, Μήτι ἀποκτενεῖ ἑαυτόν, ὅτι λέγει, Ὅπου ἐγὼ ὑπάγω ὑµεῖς οὐ δύνασθε ἐλθεῖν; 2064 J 8,23 καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς, Ὑµεῖς ἐκ τῶν κάτω ἐστέ, ἐγὼ ἐκ τῶν ἄνω εἰµί ὑµεῖς ἐκ τούτου τοῦ κόσµου ἐστέ, ἐγὼ οὐκ εἰµὶ ἐκ τοῦ κόσµου τούτου J 8,24 εἶπον οὖν ὑµῖν ὅτι ἀποθανεῖσθε ἐν ταῖς ἁµαρτίαις ὑµῶν ἐὰν γὰρ µὴ πιστεύσητε ὅτι ἐγώ εἰµι, ἀποθανεῖσθε ἐν ταῖς ἁµαρτίαις ὑµῶν J 8,25 ἔλεγον οὖν αὐτῷ, Σὺ τίς εἶ; εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς, Τὴν ἀρχὴν ὅ τι καὶ λαλῶ ὑµῖν; 2067 J 8,26 πολλὰ ἔχω περὶ ὑµῶν λαλεῖν καὶ κρίνειν ἀλλ ὁ πέµψας µε ἀληθής ἐστιν, κἀγὼ ἃ ἤκουσα παρ αὐτοῦ ταῦτα λαλῶ εἰς τὸν κόσµον J 8,27 οὐκ ἔγνωσαν ὅτι τὸν πατέρα αὐτοῖς ἔλεγεν J 8,28 εἶπεν οὖν [αὐτοῖς] ὁ Ἰησοῦς, Ὅταν ὑψώσητε τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, τότε γνώσεσθε ὅτι ἐγώ εἰµι, καὶ ἀπ ἐµαυτοῦ ποιῶ οὐδέν, ἀλλὰ καθὼς ἐδίδαξέν µε ὁ πατὴρ ταῦτα λαλῶ J 8,29 καὶ ὁ πέµψας µε µετ ἐµοῦ ἐστιν οὐκ ἀφῆκέν µε µόνον, ὅτι ἐγὼ τὰ ἀρεστὰ αὐτῷ ποιῶ πάντοτε J 8,30 Ταῦτα αὐτοῦ λαλοῦντος πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς αὐτόν. CE180 Christ s Freedom [J 8,31-47] {Y(II)JPM, October, the same day; Jerusalem, The Temple. Course of narration: The Eternal Sonship of Jesus, part II} 2072 J 8,31 Ἔλεγεν οὖν ὁ Ἰησοῦς πρὸς τοὺς πεπιστευκότας αὐτῷ Ἰουδαίους, Ἐὰν ὑµεῖς µείνητε ἐν τῷ λόγῳ τῷ ἐµῷ, ἀληθῶς µαθηταί µού ἐστε, 2073 J 8,32 καὶ γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν, καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑµᾶς J 8,33 ἀπεκρίθησαν πρὸς αὐτόν, Σπέρµα Ἀβραάµ ἐσµεν καὶ οὐδενὶ δεδουλεύκαµεν πώποτε πῶς σὺ λέγεις ὅτι Ἐλεύθεροι γενήσεσθε; 2075 J 8,34 ἀπεκρίθη αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς, Ἀµὴν ἀµὴν λέγω ὑµῖν ὅτι πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁµαρτίαν δοῦλός ἐστιν [τῆς ἁµαρτίας] J 8,35 ὁ δὲ δοῦλος οὐ µένει ἐν τῇ οἰκίᾳ εἰς τὸν αἰῶνα ὁ υἱὸς µένει εἰς τὸν αἰῶνα J 8,36 ἐὰν οὖν ὁ υἱὸς ὑµᾶς ἐλευθερώσῃ, ὄντως ἐλεύθεροι ἔσεσθε J 8,37 οἶδα ὅτι σπέρµα Ἀβραάµ ἐστε ἀλλὰ ζητεῖτέ µε ἀποκτεῖναι, ὅτι ὁ λόγος ὁ ἐµὸς οὐ χωρεῖ ἐν ὑµῖν J 8,38 ἃ ἐγὼ ἑώρακα παρὰ τῷ πατρὶ λαλῶ καὶ ὑµεῖς οὖν ἃ ἠκούσατε παρὰ τοῦ πατρὸς ποιεῖτε J 8,39 Ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπαν αὐτῷ, Ὁ πατὴρ ἡµῶν Ἀβραάµ ἐστιν. λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς, Εἰ τέκνα τοῦ Ἀβραάµ ἐστε, τὰ ἔργα τοῦ Ἀβραὰµ ἐποιεῖτε 2081 J 8,40 νῦν δὲ ζητεῖτέ µε ἀποκτεῖναι, ἄνθρωπον ὃς τὴν ἀλήθειαν ὑµῖν λελάληκα ἣν ἤκουσα παρὰ τοῦ θεοῦ τοῦτο Ἀβραὰµ οὐκ ἐποίησεν J 8,41 ὑµεῖς ποιεῖτε τὰ ἔργα τοῦ πατρὸς ὑµῶν. εἶπαν [οὖν] αὐτῷ, Ἡµεῖς ἐκ πορνείας οὐ γεγεννήµεθα ἕνα πατέρα ἔχοµεν τὸν θεόν J 8,42 εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς, Εἰ ὁ θεὸς πατὴρ ὑµῶν ἦν, ἠγαπᾶτε ἂν ἐµέ, ἐγὼ γὰρ ἐκ τοῦ θεοῦ ἐξῆλθον καὶ ἥκω οὐδὲ γὰρ ἀπ ἐµαυτοῦ ἐλήλυθα, ἀλλ ἐκεῖνός µε ἀπέστειλεν.

14 216 KOMPARATYWNA CYTATA EWANGELII 2084 J 8,43 Dlaczego nie rozumiecie mojej mowy? Bo nie możecie słuchać mojej nauki J 8,44 Wy macie diabła za ojca i chcecie spełniać pożądania waszego ojca. Od początku był on zabójcą i nie wytrwał w prawdzie, bo prawdy w nim nie ma. Kiedy mówi kłamstwo, od siebie mówi, bo jest kłamcą i ojcem kłamstwa J 8,45 A ponieważ Ja mówię prawdę, dlatego Mi nie wierzycie J 8,46 Kto z was udowodni Mi grzech? Jeżeli mówię prawdę, to dlaczego Mi nie wierzycie? 2088 J 8,47 Kto jest z Boga, słów Bożych słucha. Wy dlatego nie słuchacie, że z Boga nie jesteście». CE181 Jezus a Abraham [J 8,48-59] {R(II)PDJ, październik, ten sam dzień; Jerozolima, Świątynia. Tok narracji: Przedwieczne synostwo Jezusa, cz. III.} 2089 J 8,48 Odpowiedzieli Mu Żydzi: «Czyż niesłusznie mówimy, że jesteś Samarytaninem i że jesteś opętany przez złego ducha?» 2090 J 8,49 Jezus odpowiedział: «Ja nie jestem opętany, ale czczę Ojca mego, a wy Mnie znieważacie J 8,50 Ja nie szukam własnej chwały. Jest Ktoś, kto jej szuka i osądza J 8,51 Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Jeśli ktoś zachowa moją naukę, nie zazna śmierci na wieki» J 8,52 Rzekli do Niego Żydzi: «Teraz wiemy, że jesteś opętany. Abraham umarł, i prorocy a ty mówisz: Jeśli kto zachowa moją naukę, ten śmierci nie zazna na wieki J 8,53 Czy ty jesteś większy od ojca naszego Abrahama, który przecież umarł? I prorocy pomarli. Kimże ty siebie czynisz?» 2095 J 8,54 Odpowiedział Jezus: «Jeżeli Ja sam siebie otaczam chwałą, chwała moja jest niczym. Ale jest Ojciec mój, co otacza Mnie chwałą, o którym wy mówicie: Jest naszym Bogiem J 8,55 Lecz wy Go nie poznaliście. Ja Go jednak znam. Gdybym powiedział, że Go nie znam, byłbym podobnie jak wy kłamcą. Ale Ja Go znam i słowo Jego zachowuję J 8,56 Abraham, ojciec wasz, rozradował się z tego, że ujrzał mój dzień ujrzał [go] i ucieszył się» J 8,57 Na to rzekli do Niego Żydzi: «Pięćdziesięciu lat jeszcze nie masz, a Abrahama widziałeś?» 2099 J 8,58 Rzekł do nich Jezus: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Zanim Abraham stał się, JA JESTEM» J 8,59 Porwali więc kamienie, aby rzucić w Niego. Jezus jednak ukrył się i wyszedł ze świątyni. CE182 Uzdrowienie niewidomego od urodzenia [J 9,1-41] {R(II)PDJ, szabat, przyp. 22 październik; Jerozolima, niedaleko Świątyni. Tok narracji: Jezus dobrym pasterzem, część I} 2101 J 9, J 9, J 9, J 9, J 9,5 <Jezus>, przechodząc obok, ujrzał pewnego człowieka, niewidomego od urodzenia. Uczniowie Jego zadali Mu pytanie: «Rabbi, kto zgrzeszył, że się urodził niewidomy on czy jego rodzice?» Jezus odpowiedział: «Ani on nie zgrzeszył, ani rodzice jego, ale [stało się tak], aby się na nim objawiły sprawy Boże. Trzeba nam pełnić dzieła Tego, który Mnie posłał, dopóki jest dzień. Nadchodzi noc, kiedy nikt nie będzie mógł działać. Jak długo jestem na świecie, jestem światłością świata».

15 COMPARATIVE CITATION OF THE GOSPEL J 8,43 διὰ τί τὴν λαλιὰν τὴν ἐµὴν οὐ γινώσκετε; ὅτι οὐ δύνασθε ἀκούειν τὸν λόγον τὸν ἐµόν J 8,44 ὑµεῖς ἐκ τοῦ πατρὸς τοῦ διαβόλου ἐστὲ καὶ τὰς ἐπιθυµίας τοῦ πατρὸς ὑµῶν θέλετε ποιεῖν. ἐκεῖνος ἀνθρωποκτόνος ἦν ἀπ ἀρχῆς, καὶ ἐν τῇ ἀληθείᾳ οὐκ ἔστηκεν, ὅτι οὐκ ἔστιν ἀλήθεια ἐν αὐτῷ. ὅταν λαλῇ τὸ ψεῦδος, ἐκ τῶν ἰδίων λαλεῖ, ὅτι ψεύστης ἐστὶν καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ J 8,45 ἐγὼ δὲ ὅτι τὴν ἀλήθειαν λέγω, οὐ πιστεύετέ µοι J 8,46 τίς ἐξ ὑµῶν ἐλέγχει µε περὶ ἁµαρτίας; εἰ ἀλήθειαν λέγω, διὰ τί ὑµεῖς οὐ πιστεύετέ µοι; 2088 J 8,47 ὁ ὢν ἐκ τοῦ θεοῦ τὰ ῥήµατα τοῦ θεοῦ ἀκούει διὰ τοῦτο ὑµεῖς οὐκ ἀκούετε, ὅτι ἐκ τοῦ θεοῦ οὐκ ἐστέ. CE181 Jesus and Abraham [J 8,48-59] {Y(II)JPM, October, the same day; Jerusalem, The Temple. Course of narration: The Eternal Sonship of Jesus, part III.} 2089 J 8,48 Ἀπεκρίθησαν οἱ Ἰουδαῖοι καὶ εἶπαν αὐτῷ, Οὐ καλῶς λέγοµεν ἡµεῖς ὅτι Σαµαρίτης εἶ σὺ καὶ δαιµόνιον ἔχεις; 2090 J 8,49 ἀπεκρίθη Ἰησοῦς, Ἐγὼ δαιµόνιον οὐκ ἔχω, ἀλλὰ τιµῶ τὸν πατέρα µου, καὶ ὑµεῖς ἀτιµάζετέ µε J 8,50 ἐγὼ δὲ οὐ ζητῶ τὴν δόξαν µου ἔστιν ὁ ζητῶν καὶ κρίνων J 8,51 ἀµὴν ἀµὴν λέγω ὑµῖν, ἐάν τις τὸν ἐµὸν λόγον τηρήσῃ, θάνατον οὐ µὴ θεωρήσῃ εἰς τὸν αἰῶνα J 8,52 εἶπον [οὖν] αὐτῷ οἱ Ἰουδαῖοι, Νῦν ἐγνώκαµεν ὅτι δαιµόνιον ἔχεις. Ἀβραὰµ ἀπέθανεν καὶ οἱ προφῆται, καὶ σὺ λέγεις, Ἐάν τις τὸν λόγον µου τηρήσῃ, οὐ µὴ γεύσηται θανάτου εἰς τὸν αἰῶνα J 8,53 µὴ σὺ µείζων εἶ τοῦ πατρὸς ἡµῶν Ἀβραάµ, ὅστις ἀπέθανεν; καὶ οἱ προφῆται ἀπέθανον τίνα σεαυτὸν ποιεῖς; 2095 J 8,54 ἀπεκρίθη Ἰησοῦς, Ἐὰν ἐγὼ δοξάσω ἐµαυτόν, ἡ δόξα µου οὐδέν ἐστιν ἔστιν ὁ πατήρ µου ὁ δοξάζων µε, ὃν ὑµεῖς λέγετε ὅτι θεὸς ἡµῶν ἐστιν 2096 J 8,55 καὶ οὐκ ἐγνώκατε αὐτόν, ἐγὼ δὲ οἶδα αὐτόν. κἂν εἴπω ὅτι οὐκ οἶδα αὐτόν, ἔσοµαι ὅµοιος ὑµῖν ψεύστης ἀλλὰ οἶδα αὐτὸν καὶ τὸν λόγον αὐτοῦ τηρῶ J 8,56 Ἀβραὰµ ὁ πατὴρ ὑµῶν ἠγαλλιάσατο ἵνα ἴδῃ τὴν ἡµέραν τὴν ἐµήν, καὶ εἶδεν καὶ ἐχάρη J 8,57 εἶπον οὖν οἱ Ἰουδαῖοι πρὸς αὐτόν, Πεντήκοντα ἔτη οὔπω ἔχεις καὶ Ἀβραὰµ ἑώρακας; 2099 J 8,58 εἶπεν αὐτοῖς Ἰησοῦς, Ἀµὴν ἀµὴν λέγω ὑµῖν, πρὶν Ἀβραὰµ γενέσθαι ἐγὼ εἰµί J 8,59 ἦραν οὖν λίθους ἵνα βάλωσιν ἐπ αὐτόν Ἰησοῦς δὲ ἐκρύβη καὶ ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ ἱεροῦ. CE182 Healing the Man Born Blind [J 9,1-41] {Y(II)JPM, Sabbath, prob. 22 nd October; Jerusalem, near the Temple. Course of narration: Jesus the Good Shepherd, part I} 2101 J 9, J 9, J 9, J 9, J 9,5 Καὶ παράγων εἶδεν ἄνθρωπον τυφλὸν ἐκ γενετῆς. καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν οἱ µαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες, Ῥαββί, τίς ἥµαρτεν, οὗτος ἢ οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἵνα τυφλὸς γεννηθῇ; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς, Οὔτε οὗτος ἥµαρτεν οὔτε οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἀλλ ἵνα φανερωθῇ τὰ ἔργα τοῦ θεοῦ ἐν αὐτῷ. ἡµᾶς δεῖ ἐργάζεσθαι τὰ ἔργα τοῦ πέµψαντός µε ἕως ἡµέρα ἐστίν ἔρχεται νὺξ ὅτε οὐδεὶς δύναται ἐργάζεσθαι. ὅταν ἐν τῷ κόσµῳ ὦ, φῶς εἰµι τοῦ κόσµου.

16 218 KOMPARATYWNA CYTATA EWANGELII 2106 J 9,6 To powiedziawszy, splunął na ziemię, uczynił błoto ze śliny i nałożył je na oczy niewidomego, 2107 J 9,7 i rzekł do niego: «Idź, obmyj się w sadzawce Siloam» co się tłumaczy: Posłany. On więc odszedł, obmył się i wrócił, widząc J 9,8 A sąsiedzi i ci, którzy przedtem widywali go jako żebraka, mowili: «Czyż to nie jest, który siedzi i żebrze?» 2109 J 9,9 Jedni twierdzili: «Tak, to jest ten», a inni przeczyli: <,Nie, jest tylko do tamtego podobny». On zaś mówił: «To ja jestem» J 9,10 Mówili więc do niego: «Jakżeż oczy ci się otwarły?» 2111 J 9,11 On odpowiedział: «Człowiek, zwany Jezusem, uczynił błoto, pomazał moje oczy i rzekł do mnie: Idź do sadzawki Siloam i obmyj się. Poszedłem więc, obmyłem się i przejrzałem» J 9,12 Rzekli do niego: «Gdzież on jest?» Odrzekł: «Nie wiem» J 9,13 Zaprowadzili więc tego człowieka, niedawno jeszcze niewidomego, do faryzeuszów J 9,14 A tego dnia, w którym Jezus uczynił błoto i otworzył mu oczy, był szabat J 9,15 I znów faryzeusze pytali go o to, w jaki sposób przejrzał. Powiedział do nich: «Położył mi błoto na oczy, obmyłem się i widzę» J 9,16 Niektórzy więc spośród faryzeuszów rzekli: «Człowiek ten nie jest od Boga, bo nie zachowuje szabatu». Inni powiedzieli: «Ale w jaki sposób człowiek grzeszny może czynić takie znaki?» I powstał wśród nich rozłam J 9,17 Ponownie więc zwrócili się do niewidomego: «A ty, co o nim mówisz, jako że ci otworzył oczy?» Odpowiedział: «To prorok» J 9,18 Żydzi jednak nie uwierzyli, że był niewidomy i że przejrzał, aż przywołał rodziców tego, który przejrzał, 2119 J 9,19 i wypytywali ich, mówiąc: «Czy waszym synem jest ten, o którym twierdzicie, że się niewidomy urodził? W jaki to sposób teraz widzi?» 2120 J 9,20 Rodzice zaś jego tak odpowiedzieli: «Wiemy, że to jest nasz syn i że się urodził niewidomy J 9,21 Nie wiemy, jak się to stało, że teraz widzi; nie wiemy także, kto mu otworzył oczy. Zapytajcie jego samego, ma swoje lata: będzie mówił sam za siebie» J 9,22 Tak powiedzieli jego rodzice, gdyż bali się Żydów. Żydzi bowiem już postanowili, że gdy ktoś uzna Jezusa za Mesjasza, zostanie wyłączony z synagogi J 9,23 Oto dlaczego powiedzieli jego rodzice: «Ma swoje lata, jego samego zapytajcie» J 9,24 znowu więc przywołali tego człowieka, który był niewidomy, i rzekli do niego: «Oddaj chwałę Bogu. My wiemy, że człowiek ten jest grzesznikiem» J 9,25 Na to odpowiedział: «Czy On jest grzesznikiem, tego nie wiem. Jedno wiem: byłem niewidomy, a teraz widzę» J 9,26 Rzekli więc do niego: «Cóż ci uczynił? W jaki sposób otworzył ci oczy?» 2127 J 9,27 Odpowiedział im: «Już wam powiedziałem, a wy nie słuchaliście. Po co znowu chcecie słuchać? Czy i wy chcecie zostać Jego uczniami?» 2128 J 9,28 Wówczas go obrzucili obelgami i rzekli: «To ty jesteś jego uczniem, a my jesteśmy uczniami Mojżesza J 9,29 My wiemy, że Bóg przemówił do Mojżesza. Co do niego zaś, to nie wiemy, skąd pochodzi» J 9,30 Na to odpowiedział im ów człowiek: «W tym wszystkim dziwne jest to, że wy nie wiecie, skąd pochodzi, a mnie oczy otworzył J 9,31 Wiemy, że Bóg nie wysłuchuje grzeszników, ale wysłuchuje każdego, kto jest czcicielem Boga i pełni Jego wolę.

17 COMPARATIVE CITATION OF THE GOSPEL J 9,6 ταῦτα εἰπὼν ἔπτυσεν χαµαὶ καὶ ἐποίησεν πηλὸν ἐκ τοῦ πτύσµατος, καὶ ἐπέχρισεν αὐτοῦ τὸν πηλὸν ἐπὶ τοὺς ὀφθαλµοὺς 2107 J 9,7 καὶ εἶπεν αὐτῷ, Ὕπαγε νίψαι εἰς τὴν κολυµβήθραν τοῦ Σιλωάµ [ὃ ἑρµηνεύεται Ἀπεσταλµένος]. ἀπῆλθεν οὖν καὶ ἐνίψατο, καὶ ἦλθεν βλέπων J 9,8 Οἱ οὖν γείτονες καὶ οἱ θεωροῦντες αὐτὸν τὸ πρότερον ὅτι προσαίτης ἦν ἔλεγον, Οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ καθήµενος καὶ προσαιτῶν; 2109 J 9,9 ἄλλοι ἔλεγον ὅτι Οὗτός ἐστιν ἄλλοι ἔλεγον, Οὐχί, ἀλλὰ ὅµοιος αὐτῷ ἐστιν. ἐκεῖνος ἔλεγεν ὅτι Ἐγώ εἰµι J 9,10 ἔλεγον οὖν αὐτῷ, Πῶς [οὖν] ἠνεῴχθησάν σου οἱ ὀφθαλµοί; 2111 J 9,11 ἀπεκρίθη ἐκεῖνος, Ὁ ἄνθρωπος ὁ λεγόµενος Ἰησοῦς πηλὸν ἐποίησεν καὶ ἐπέχρισέν µου τοὺς ὀφθαλµοὺς καὶ εἶπέν µοι ὅτι Ὕπαγε εἰς τὸν Σιλωὰµ καὶ νίψαι ἀπελθὼν οὖν καὶ νιψάµενος ἀνέβλεψα J 9,12 καὶ εἶπαν αὐτῷ, Ποῦ ἐστιν ἐκεῖνος; λέγει, Οὐκ οἶδα J 9,13 Ἄγουσιν αὐτὸν πρὸς τοὺς Φαρισαίους τόν ποτε τυφλόν J 9,14 ἦν δὲ σάββατον ἐν ᾗ ἡµέρᾳ τὸν πηλὸν ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἀνέῳξεν αὐτοῦ τοὺς ὀφθαλµούς J 9,15 πάλιν οὖν ἠρώτων αὐτὸν καὶ οἱ Φαρισαῖοι πῶς ἀνέβλεψεν. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς, Πηλὸν ἐπέθηκέν µου ἐπὶ τοὺς ὀφθαλµούς, καὶ ἐνιψάµην, καὶ βλέπω J 9,16 ἔλεγον οὖν ἐκ τῶν Φαρισαίων τινές, Οὐκ ἔστιν οὗτος παρὰ θεοῦ ὁ ἄνθρωπος, ὅτι τὸ σάββατον οὐ τηρεῖ. ἄλλοι [δὲ] ἔλεγον, Πῶς δύναται ἄνθρωπος ἁµαρτωλὸς τοιαῦτα σηµεῖα ποιεῖν; καὶ σχίσµα ἦν ἐν αὐτοῖς J 9,17 λέγουσιν οὖν τῷ τυφλῷ πάλιν, Τί σὺ λέγεις περὶ αὐτοῦ, ὅτι ἠνέῳξέν σου τοὺς ὀφθαλµούς; ὁ δὲ εἶπεν ὅτι Προφήτης ἐστίν J 9,18 Οὐκ ἐπίστευσαν οὖν οἱ Ἰουδαῖοι περὶ αὐτοῦ ὅτι ἦν τυφλὸς καὶ ἀνέβλεψεν, ἕως ὅτου ἐφώνησαν τοὺς γονεῖς αὐτοῦ τοῦ ἀναβλέψαντος 2119 J 9,19 καὶ ἠρώτησαν αὐτοὺς λέγοντες, Οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς ὑµῶν, ὃν ὑµεῖς λέγετε ὅτι τυφλὸς ἐγεννήθη; πῶς οὖν βλέπει ἄρτι; 2120 J 9,20 ἀπεκρίθησαν οὖν οἱ γονεῖς αὐτοῦ καὶ εἶπαν, Οἴδαµεν ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς ἡµῶν καὶ ὅτι τυφλὸς ἐγεννήθη 2121 J 9,21 πῶς δὲ νῦν βλέπει οὐκ οἴδαµεν, ἢ τίς ἤνοιξεν αὐτοῦ τοὺς ὀφθαλµοὺς ἡµεῖς οὐκ οἴδαµεν αὐτὸν ἐρωτήσατε, ἡλικίαν ἔχει, αὐτὸς περὶ ἑαυτοῦ λαλήσει J 9,22 ταῦτα εἶπαν οἱ γονεῖς αὐτοῦ ὅτι ἐφοβοῦντο τοὺς Ἰουδαίους, ἤδη γὰρ συνετέθειντο οἱ Ἰουδαῖοι ἵνα ἐάν τις αὐτὸν ὁµολογήσῃ Χριστόν, ἀποσυνάγωγος γένηται J 9,23 διὰ τοῦτο οἱ γονεῖς αὐτοῦ εἶπαν ὅτι Ἡλικίαν ἔχει, αὐτὸν ἐπερωτήσατε J 9,24 Ἐφώνησαν οὖν τὸν ἄνθρωπον ἐκ δευτέρου ὃς ἦν τυφλὸς καὶ εἶπαν αὐτῷ, ὸς δόξαν τῷ θεῷ ἡµεῖς οἴδαµεν ὅτι οὗτος ὁ ἄνθρωπος ἁµαρτωλός ἐστιν J 9,25 ἀπεκρίθη οὖν ἐκεῖνος, Εἰ ἁµαρτωλός ἐστιν οὐκ οἶδα ἓν οἶδα, ὅτι τυφλὸς ὢν ἄρτι βλέπω J 9,26 εἶπον οὖν αὐτῷ, Τί ἐποίησέν σοι; πῶς ἤνοιξέν σου τοὺς ὀφθαλµούς; 2127 J 9,27 ἀπεκρίθη αὐτοῖς, Εἶπον ὑµῖν ἤδη καὶ οὐκ ἠκούσατε τί πάλιν θέλετε ἀκούειν; µὴ καὶ ὑµεῖς θέλετε αὐτοῦ µαθηταὶ γενέσθαι; 2128 J 9,28 καὶ ἐλοιδόρησαν αὐτὸν καὶ εἶπον, Σὺ µαθητὴς εἶ ἐκείνου, ἡµεῖς δὲ τοῦ Μωϋσέως ἐσµὲν µαθηταί 2129 J 9,29 ἡµεῖς οἴδαµεν ὅτι Μωϋσεῖ λελάληκεν ὁ θεός, τοῦτον δὲ οὐκ οἴδαµεν πόθεν ἐστίν J 9,30 ἀπεκρίθη ὁ ἄνθρωπος καὶ εἶπεν αὐτοῖς, Ἐν τούτῳ γὰρ τὸ θαυµαστόν ἐστιν ὅτι ὑµεῖς οὐκ οἴδατε πόθεν ἐστίν, καὶ ἤνοιξέν µου τοὺς ὀφθαλµούς J 9,31 οἴδαµεν ὅτι ἁµαρτωλῶν ὁ θεὸς οὐκ ἀκούει, ἀλλ ἐάν τις θεοσεβὴς ᾖ καὶ τὸ θέληµα αὐτοῦ ποιῇ τούτου ἀκούει.

18 220 KOMPARATYWNA CYTATA EWANGELII 2132 J 9,32 Od wieków nie słyszano, aby ktoś otworzył oczy niewidomemu od urodzenia J 9,33 Gdyby ten człowiek nie był od Boga, nie mógłby nic uczynić» J 9,34 Rzekli mu w odpowiedzi: «Cały urodzileś się w grzechach, a nas pouczasz?» I wyrzucili go precz J 9,35 Jezus usłyszał, że wyrzucili go precz, i spotkawszy go, rzekł do niego: «Czy ty wierzysz w Syna Człowieczego?» 2136 J 9,36 On odpowiedział: «A któż to jest, Panie, abym w Niego uwierzył?» 2137 J 9,37 Rzekł do niego Jezus: «Jest nim Ten, którego widzisz i który mowi do ciebie» J 9,38 On zaś odpowiedział: «Wierzę, Panie!> i oddał Mu pokłon J 9,39 A Jezus rzekł: «Przyszedłem na ten świat, aby przeprowadzić sąd, żeby ci, którzy nie widzą, przejrzeli, a ci, którzy widzą, stali się niewidomymi» J 9,40 Usłyszeli to niektórzy faryzeusze, którzy z Nim byli, i rzekli do Niego: «Czyż i my jesteśmy niewidomi?» 2141 J 9,41 Jezus powiedział do nich: «Gdybyście byli niewidomi, nie mielibyście grzechu, ale ponieważ mówicie: Widzimy, grzech wasz trwa nadal. CE183 Dobry pasterz [J 10,1-18] {R(II)PDJ, październik; Jerozolima. Tok narracji: Jezus dobrym pasterzem, cz. II} 2142 J 10,1 Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Kto nie wchodzi do owczarni przez bramę, ale wdziera się inną drogą, ten jest złodziejem i rozbójnikiem J 10,2 Kto jednak wchodzi przez bramę, jest pasterzem owiec J 10,3 Temu otwiera odźwierny, a owce słuchają jego głosu; woła on swoje owce po imieniu i wyprowadza je J 10,4 A kiedy wszystkie wyprowadzi, staje na ich czele, owce zaś postępują za nim, ponieważ głos jego znają J 10,5 Natomiast za obcym nie pójdą, lecz będą uciekać od niego, bo nie znają głosu obcych» J 10,6 Tę przypowieść opowiedział im Jezus, lecz oni nie pojęli znaczenia tego, co im mówił J 10,7 Powtórnie więc powiedział do nich Jezus: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Ja jestem bramą owiec J 10,8 Wszyscy,którzy przyszli przede Mną, są złodziejami i rozbójnikami, a nie posłuchały ich owce J 10,9 Ja jestem bramą. Jeżeli ktoś wejdzie przeze Mnie, będzie zbawiony wejdzie i wyjdzie, i znajdzie pastwisko J 10,10 Zlodziej przychodzi tylko po to, aby kraść, zabijać i niszczyć. Ja przyszedłem po to, aby [owce] miały życie, i miały je w obfitości J 10,11 Ja jestem dobrym pasterzem. Dobry pasterz daje życie swoje za owce J 10,12 Najemnik zaś i ten, kto nie jest pasterzem, którego owce nie są własnością, widząc nadchodzącego wilka, opuszcza owce i ucieka, a wilk je porywa i rozprasza; 2154 J 10,13 <najemnik ucieka>, dlatego że jest najemnikiem i nie zależy mu na owcach J 10,14 Ja jestem dobrym pasterzem i znam [owce], a moje Mnie znają, 2156 J 10,15 podobnie jak Mnie zna Ojciec, a Ja znam Ojca. Życie moje oddaję za owce.

19 COMPARATIVE CITATION OF THE GOSPEL J 9,32 ἐκ τοῦ αἰῶνος οὐκ ἠκούσθη ὅτι ἤνοιξέν τις ὀφθαλµοὺς τυφλοῦ γεγεννηµένου 2133 J 9,33 εἰ µὴ ἦν οὗτος παρὰ θεοῦ, οὐκ ἠδύνατο ποιεῖν οὐδέν J 9,34 ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον αὐτῷ, Ἐν ἁµαρτίαις σὺ ἐγεννήθης ὅλος, καὶ σὺ διδάσκεις ἡµᾶς; καὶ ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω J 9,35 Ἤκουσεν Ἰησοῦς ὅτι ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω, καὶ εὑρὼν αὐτὸν εἶπεν [αὐτῷ], Σὺ πιστεύεις εἰς τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου; 2136 J 9,36 ἀπεκρίθη ἐκεῖνος καὶ εἶπεν, Καὶ τίς ἐστιν, κύριε, ἵνα πιστεύσω εἰς αὐτόν; 2137 J 9,37 εἶπεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς, Καὶ ἑώρακας αὐτὸν καὶ ὁ λαλῶν µετὰ σοῦ ἐκεῖνός ἐστιν J 9,38 ὁ δὲ ἔφη, Πιστεύω, κύριε καὶ προσεκύνησεν αὐτῷ J 9,39 καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς, Εἰς κρίµα ἐγὼ εἰς τὸν κόσµον τοῦτον ἦλθον, ἵνα οἱ µὴ βλέποντες βλέπωσιν καὶ οἱ βλέποντες τυφλοὶ γένωνται J 9,40 Ἤκουσαν ἐκ τῶν Φαρισαίων ταῦτα οἱ µετ αὐτοῦ ὄντες, καὶ εἶπον αὐτῷ, Μὴ καὶ ἡµεῖς τυφλοί ἐσµεν; 2141 J 9,41 εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς, Εἰ τυφλοὶ ἦτε, οὐκ ἂν εἴχετε ἁµαρτίαν νῦν δὲ λέγετε ὅτι Βλέποµεν ἡ ἁµαρτία ὑµῶν µένει. CE183 The Good Shepherd [J 10,1-18] {Y(II)JPM, October; Jerusalem. Course of narration: Jesus the Good Shepherd, part II} 2142 J 10,1 Ἀµὴν ἀµὴν λέγω ὑµῖν, ὁ µὴ εἰσερχόµενος διὰ τῆς θύρας εἰς τὴν αὐλὴν τῶν προβάτων ἀλλὰ ἀναβαίνων ἀλλαχόθεν ἐκεῖνος κλέπτης ἐστὶν καὶ λῃστής 2143 J 10,2 ὁ δὲ εἰσερχόµενος διὰ τῆς θύρας ποιµήν ἐστιν τῶν προβάτων J 10,3 τούτῳ ὁ θυρωρὸς ἀνοίγει, καὶ τὰ πρόβατα τῆς φωνῆς αὐτοῦ ἀκούει, καὶ τὰ ἴδια πρόβατα φωνεῖ κατ ὄνοµα καὶ ἐξάγει αὐτά J 10,4 ὅταν τὰ ἴδια πάντα ἐκβάλῃ, ἔµπροσθεν αὐτῶν πορεύεται, καὶ τὰ πρόβατα αὐτῷ ἀκολουθεῖ, ὅτι οἴδασιν τὴν φωνὴν αὐτοῦ 2146 J 10,5 ἀλλοτρίῳ δὲ οὐ µὴ ἀκολουθήσουσιν ἀλλὰ φεύξονται ἀπ αὐτοῦ, ὅτι οὐκ οἴδασιν τῶν ἀλλοτρίων τὴν φωνήν J 10,6 Ταύτην τὴν παροιµίαν εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς ἐκεῖνοι δὲ οὐκ ἔγνωσαν τίνα ἦν ἃ ἐλάλει αὐτοῖς J 10,7 Εἶπεν οὖν πάλιν ὁ Ἰησοῦς, Ἀµὴν ἀµὴν λέγω ὑµῖν ὅτι ἐγώ εἰµι ἡ θύρα τῶν προβάτων J 10,8 πάντες ὅσοι ἦλθον [πρὸ ἐµοῦ] κλέπται εἰσὶν καὶ λῃσταί ἀλλ οὐκ ἤκουσαν αὐτῶν τὰ πρόβατα J 10,9 ἐγώ εἰµι ἡ θύρα δι ἐµοῦ ἐάν τις εἰσέλθῃ σωθήσεται καὶ εἰσελεύσεται καὶ ἐξελεύσεται καὶ νοµὴν εὑρήσει J 10,10 ὁ κλέπτης οὐκ ἔρχεται εἰ µὴ ἵνα κλέψῃ καὶ θύσῃ καὶ ἀπολέσῃ ἐγὼ ἦλθον ἵνα ζωὴν ἔχωσιν καὶ περισσὸν ἔχωσιν J 10,11 Ἐγώ εἰµι ὁ ποιµὴν ὁ καλός ὁ ποιµὴν ὁ καλὸς τὴν ψυχὴν αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων 2153 J 10,12 ὁ µισθωτὸς καὶ οὐκ ὢν ποιµήν, οὗ οὐκ ἔστιν τὰ πρόβατα ἴδια, θεωρεῖ τὸν λύκον ἐρχόµενον καὶ ἀφίησιν τὰ πρόβατα καὶ φεύγει καὶ ὁ λύκος ἁρπάζει αὐτὰ καὶ σκορπίζει 2154 J 10,13 {ὁ δὲ µισθρωτὸς φεύγει,}[gnt MT] ὅτι µισθωτός ἐστιν καὶ οὐ µέλει αὐτῷ περὶ τῶν προβάτων J 10,14 Ἐγώ εἰµι ὁ ποιµὴν ὁ καλός, καὶ γινώσκω τὰ ἐµὰ καὶ γινώσκουσί µε τὰ ἐµά, 2156 J 10,15 καθὼς γινώσκει µε ὁ πατὴρ κἀγὼ γινώσκω τὸν πατέρα καὶ τὴν ψυχήν µου τίθηµι ὑπὲρ τῶν προβάτων.