ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

Transcript

1 EL EL EL

2 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, SEC(2009) 316 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Συνοδευτικό έγγραφο στην Πρόταση Ο ΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την καταπολέµηση των καθυστερήσεων πληρωµών στις εµπορικές συναλλαγές (Αναδιατύπωση) ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ {COM(2009) 126 τελικό} {SEC(2009) 315} EL EL

3 Προγραµµατισµός ηµερήσιας διάταξης ή αναφορά ΠΕ: 2009/ENTR/006. Το παρόν έγγραφο δεσµεύει µόνο τις υπηρεσίες της Επιτροπής που πήραν µέρος στην κατάρτιση της εκτίµησης επιπτώσεων και δεν προδικάζει την τελική µορφή οποιασδήποτε απόφασης ληφθεί από την Επιτροπή. Η επιτροπή εκτίµησης επιπτώσεων γνωµοδότησε σχετικά µε το σχέδιο εκτίµησης επιπτώσεων στις 17 εκεµβρίου 2008 [D(2008)10479]. Όλες οι συστάσεις που έγιναν από την εν λόγω επιτροπή ελήφθησαν υπόψη και η εκτίµηση επιπτώσεων τροποποιήθηκε ανάλογα. 1. ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Η οδηγία 2000/35/ΕΚ εκδόθηκε µε σκοπό την καταπολέµηση των καθυστερήσεων πληρωµών στις εµπορικές συναλλαγές. Σύµφωνα µε την οδηγία µπορεί να χρεωθεί τόκος για την καθυστέρηση πληρωµής όταν η πληρωµή δεν γίνεται εντός της συµβατικής ή νόµιµης προθεσµίας. Η οδηγία προβλέπει ένα νόµιµο επιτόκιο αλλά επιτρέπει στα συµβαλλόµενα µέρη να συµφωνήσουν διαφορετικά. Ο τόκος αυτός καθίσταται απαιτητός από την ηµέρα που ακολουθεί την ηµεροµηνία ή τη λήξη της προθεσµίας πληρωµής που καθορίζεται στη σύµβαση ή 30 ηµέρες µετά την ηµεροµηνία παραλαβής από τον οφειλέτη του τιµολογίου ή άλλης ισοδύναµης αίτησης για πληρωµή εάν δεν καθορίζεται προθεσµία πληρωµής. Παρά την έκδοση της οδηγίας, οι καθυστερήσεις πληρωµών στις εµπορικές συναλλαγές εξακολουθούν να αποτελούν µια ευρέως διαδεδοµένη πρακτική στην ΕΕ. Από τις έρευνες αποδεικνύεται ότι οι καθυστερήσεις αυτές δεν παρατηρούνται µόνο συχνά στις συναλλαγές µεταξύ επιχειρήσεων, αλλά και ότι, γενικά, οι προθεσµίες πληρωµής στο δηµόσιο τοµέα είναι µεγαλύτερες από τις προθεσµίες πληρωµής στον ιδιωτικό τοµέα. Οι αιτίες των καθυστερήσεων πληρωµών στις εµπορικές συναλλαγές και η αντίστοιχη παθητική στάση πολλών πιστωτών είναι πολλές: (1) Η δοµή της αγοράς: το επίπεδο του ανταγωνισµού στο πλαίσιο µιας αγοράς, η ισχύς στην αγορά όσων συµµετέχουν σε αυτήν και ο φόβος που συνδέεται µε τη διατάραξη των εµπορικών σχέσεων µε πελάτες είναι σηµαντικοί παράγοντες που καθορίζουν εάν οι πιστωτές θα αποδεχτούν ή θα αρνηθούν την καθυστέρηση πληρωµής και εάν οι οφειλέτες θα επιδιώξουν παράταση της περιόδου εµπορικής πίστωσης. Η θέση ενός πιστωτή σε µια συγκεκριµένη αγορά θα έχει µεγάλο αντίκτυπο στη στάση του απέναντι στην καθυστέρηση της πληρωµής και στο φόβο του για τη διατάραξη της εµπορικής του σχέσης µε τον πελάτη. Για τους οφειλέτες, οι κύριοι λόγοι για την έγκαιρη πληρωµή στις εµπορικές συναλλαγές συχνά συνδέονται µε την εµπορική ή επαγγελµατική φήµη ή την αµοιβαία εµπιστοσύνη στις µακροχρόνιες εµπορικές σχέσεις. (2) Ο οικονοµικός κύκλος: οι µεταβαλλόµενες µακροοικονοµικές συνθήκες αποτελούν άλλη µία αιτία καθυστέρησης των πληρωµών. Ένα σηµείο κάµψης στον οικονοµικό κύκλο είναι πιθανόν να προκαλέσει περισσότερες καθυστερήσεις πληρωµών καθώς οι εταιρείες καθυστερούν την εξόφληση των τιµολογίων τους. Επίσης, οι εταιρείες υποφέρουν από την περιορισµένη EL 2 EL

4 δυνατότητα δηµιουργίας ρευστότητας από τις εργασίες τους και οι τράπεζες µπορεί να περιορίσουν την πίστωση στις εταιρείες. Ωστόσο, η βελτίωση των οικονοµικών συνθηκών µπορεί, επίσης, να προκαλέσει αύξηση των καθυστερήσεων πληρωµών για ορισµένες εταιρείες οι οποίες βλέποντας να παρουσιάζονται περισσότερες ευκαιρίες επενδύσεων έχουν µεγαλύτερη ανάγκη κεφαλαίων. (3) Η πρόσβαση στη χρηµατοδότηση και οι δηµοσιονοµικοί περιορισµοί: Η διαθεσιµότητα πίστωσης, η νοµισµατική πολιτική, η ροή και ο χαρακτήρας των πληροφοριών πίστωσης, η κατάσταση ρευστότητας µιας εταιρείας και η διαθεσιµότητα χρηµατοοικονοµικών πόρων από τις τράπεζες, µπορούν επίσης να επηρεάσουν τις καθυστερήσεις πληρωµών, ιδίως για τις επιχειρήσεις για τις οποίες η τραπεζική πίστωση υποκαθιστά την πίστωση του προµηθευτή. Πολλές επιχειρήσεις και δηµόσιες αρχές-οφειλέτες θεωρούν τις καθυστερήσεις πληρωµών έναν αποτελεσµατικό και φθηνό τρόπο χρηµατοδότησης των δικών τους εργασιών και δραστηριοτήτων. Για τις δηµόσιες αρχές, η καθυστέρηση της πληρωµής των πιστωτών είναι, επίσης, ένας εύκολος, αλλά αδικαιολόγητος, τρόπος για να ξεπεράσουν τους δηµοσιονοµικούς περιορισµούς µεταθέτοντας τις πληρωµές στην επόµενη δηµοσιονοµική περίοδο. (4) Η εσωτερική οργάνωση πιστωτών και οφειλετών: Η πρακτική χρηµατοοικονοµικής διαχείρισης των οφειλετών (συµπεριλαµβανοµένων των δηµόσιων αρχών) και η πρακτική πιστωτικής διαχείρισης των πιστωτών, καθώς και η ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών τους και η εξυπηρέτηση µετά την πώληση αποτελούν σηµαντικούς παράγοντες (για την αποτροπή) των καθυστερήσεων πληρωµών. Οι πιστωτές στις εµπορικές συναλλαγές, και ιδιαίτερα οι ΜΜΕ, δεν διαθέτουν απαραιτήτως κατάλληλα συστήµατα διαχείρισης της πίστωσης για την πρόληψη ή τη διαχείριση των καθυστερήσεων πληρωµών. (5) Η έλλειψη αποτελεσµατικής και αποδοτικής αντιµετώπισης: παρά την ύπαρξη της οδηγίας 2000/35/ΕΚ, πολλές επιχειρήσεις, και ιδιαίτερα ΜΜΕ, δεν χρεώνουν τόκο αν και έχουν το δικαίωµα να το κάνουν. Για ορισµένους πιστωτές, το κόστος της κινητοποίησης κατά της καθυστέρησης πληρωµής δεν αιτιολογείται από το χρηµατοοικονοµικό όφελος. Σε πολλές περιπτώσεις, οι δαπάνες για την επιπλέον γραφειοκρατική διαδικασία δεν εισπράττονται. Το κυνήγι των πελατών που καθυστερούν να πληρώσουν ή η χρέωση τόκων στις καθυστερηµένες πληρωµές δηµιουργεί διοικητικό κόστος που πολλές επιχειρήσεις επιθυµούν να αποφύγουν. Επιπλέον, το τελικό ποσό του νόµιµου τόκου που οφείλει ένας οφειλέτης µπορεί να υπολογιστεί µόνο την ηµέρα κατά την οποία εξοφλείται πραγµατικά ο πιστωτής, εποµένως ο πιστωτής πρέπει να περιµένει την πληρωµή χωρίς να γνωρίζει ακριβώς το ποσό του τόκου που θα µπορούσε να χρεώσει. Επίσης, το κόστος της χρέωσης τόκων πριν από την πραγµατική ηµεροµηνία πληρωµής θα υπερέβαινε κατά πολύ τα χρηµατοοικονοµικά οφέλη στις περισσότερες περιπτώσεις. Για όλους αυτούς τους λόγους ο κίνδυνος των αρνητικών επιπτώσεων για τους οφειλέτες στην περίπτωση καθυστέρησης των πληρωµών είναι πολύ χαµηλός για να υπάρξει σηµαντική βελτίωση στη συµπεριφορά τους όσον αφορά τις πληρωµές. Αυτό είναι ιδιαίτερα απογοητευτικό στην περίπτωση των δηµόσιων διοικητικών αρχών, οι οποίες δεν αντιµετωπίζουν τους ίδιους χρηµατοοικονοµικούς EL 3 EL

5 περιορισµούς µε τις επιχειρήσεις. Επιπλέον, πολλές από τις βασικές διατάξεις της οδηγίας είναι ασαφείς ή δύσκολα εφαρµόζονται στην πράξη. Για παράδειγµα, µπορούν να δοθούν διαφορετικές ερµηνείες στον τρόπο υπολογισµού του ισχύοντος επιτοκίου, στον όρο «σχετικά έξοδα είσπραξης» και στη δυνατότητα σύνθετου τόκου. Οι καθυστερήσεις πληρωµών στις εµπορικές συναλλαγές έχουν σηµαντικές επιπτώσεις: Οι καθυστερήσεις πληρωµών αντιπροσωπεύουν σηµαντικό κόστος για τις επιχειρήσεις-πιστωτές. Γενικά, οι καθυστερήσεις πληρωµών δηµιουργούν δυσχέρειες ρευστότητας, προσθέτουν οικονοµικό κόστος, περιορίζουν τις ευκαιρίες επενδύσεων και επιτείνουν την αβεβαιότητα για πολλές επιχειρήσειςπιστωτές, ιδιαίτερα για τις ΜΜΕ, και µάλιστα σε περιόδους περιορισµένης και ακριβής πρόσβασης σε χρηµατοδότηση. Το αποτέλεσµα είναι να διακυβεύεται συχνά η ανταγωνιστικότητα και η πιστωτική τους επιφάνεια. Οι εταιρείες και οι δηµόσιες αρχές-οφειλέτες καθυστερώντας τις πληρωµές επιτυγχάνουν δωρεάν εµπορική πίστωση. Οι καθυστερήσεις πληρωµών έχουν αρνητικό αντίκτυπο στο ενδοκοινοτικό εµπόριο. Στα περισσότερα κράτη µέλη οι επιχειρήσεις θεωρούν ότι η πώληση αγαθών και υπηρεσιών σε επιχειρήσεις και δηµόσιες αρχές άλλων κρατών µελών επιφέρει υψηλότερο κίνδυνο καθυστέρησης των πληρωµών. Μεταξύ άλλων λόγων, ο κίνδυνος καθυστέρησης των πληρωµών αποθαρρύνει τις επιχειρήσεις από την πώληση προϊόντων και υπηρεσιών σε άλλα κράτη µέλη αφού αυξάνει την αβεβαιότητα και το κόστος των εργασιών. Οι πολύ µεγάλες προθεσµίες πληρωµής στις δηµόσιες συµβάσεις και η καθυστέρηση των πληρωµών από τις δηµόσιες αρχές αποθαρρύνουν, επίσης, τους οικονοµικούς φορείς από τη συµµετοχή σε διαδικασίες δηµόσιων συµβάσεων. Η αποθάρρυνση αυτή περιορίζει την ικανότητα των δηµόσιων αρχών να αξιοποιήσουν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα χρήµατα των φορολογουµένων. 2. ΣΤΟΧΟΙ Οποιαδήποτε κοινοτική πρωτοβουλία για την αντιµετώπιση του θέµατος των καθυστερήσεων πληρωµών πρέπει: Να ευνοεί την επίτευξη των ευρύτερων και πρωταρχικών στόχων για την ανταγωνιστικότητα που περιλαµβάνονται στην ανανεωµένη συνεργασία της Λισαβόνας για την οικονοµική µεγέθυνση και την απασχόληση 1 Να περιορίζει σηµαντικά το διοικητικό φόρτο για τις επιχειρήσεις, να προωθεί τη ρευστότητά τους και να προτρέπει περισσότερους ανθρώπους να γίνουν επιχειρηµατίες, σύµφωνα µε τις αρχές της Small Business Act Ανακοίνωση της Επιτροπής: Συνεργασία για την οικονοµική µεγέθυνση και την απασχόληση - Νέο ξεκίνηµα για τη στρατηγική της Λισαβόνας - COM(2005)24. Σύµφωνα µε την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συµβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών - EL 4 EL

6 Να διευκολύνει την οµαλή λειτουργία και την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς µέσω της εξάλειψης των σχετικών εµποδίων που αντιµετωπίζουν οι διασυνοριακές εµπορικές συναλλαγές. Η πρωτοβουλία προσφέρει, επίσης, µια σηµαντική ώθηση για την υπερπήδηση της τρέχουσας οικονοµικής κρίσης συµβάλλοντας στην εφαρµογή του ευρωπαϊκού σχεδίου για την ανάκαµψη της οικονοµίας 3 και προωθώντας τη ρευστότητα των επιχειρήσεων µε σκοπό την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων µακροπρόθεσµα. Συγκεκριµένα αυτό µεταφράζεται στους ακόλουθους δύο επιχειρησιακούς στόχους: (1) Αντιµετώπιση των οφειλετών µε µέτρα τα οποία θα επιτύχουν να τους αποθαρρύνουν από την καθυστέρηση των πληρωµών και (2) Πρόβλεψη µέτρων για τους πιστωτές τα οποία θα τους προσφέρουν τη δυνατότητα να ασκούν πλήρως και αποτελεσµατικά τα δικαιώµατά τους σε περίπτωση καθυστέρησης των πληρωµών. 3. ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Εκτός από τη βασική επιλογή, εξετάστηκαν και οι ακόλουθες: Επιλογή 2α (µη νοµοθετική): ιοργάνωση δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης µε στόχο τις επιχειρήσεις Επιλογή 2β (µη νοµοθετική): ιοργάνωση δραστηριοτήτων αύξησης της ευαισθητοποίησης µε στόχο τις οργανώσεις που εκπροσωπούν τις ΜΜΕ Επιλογή 2γ (µη νοµοθετική): ηµοσίευση των στοιχείων των κακών οφειλετών Επιλογή 3α Πλήρης εναρµόνιση των προθεσµιών πληρωµής Επιλογή 3β αύξηση του «περιθωρίου» του επιτοκίου Επιλογή 3γ κατάργηση του κατωφλίου των 5 ευρώ Επιλογή 3δ εισαγωγή ενός «τέλους καθυστέρησης πληρωµής» Επιλογή 3ε εισαγωγή µιας «αποζηµίωσης λόγω καθυστέρησης πληρωµής» Επιλογή 3στ Ενίσχυση του ρόλου των οργανώσεων εκπροσώπησης. 3 Προτεραιότητα στις µικρές επιχειρήσεις - Μια «Small Business Act» για την Ευρώπη, COM(2008)394 τελικό, της 25ης Ιουνίου 2008, η διευκόλυνση της πρόσβασης των ΜΜΕ στη χρηµατοδότηση και η δηµιουργία νοµικού και επιχειρηµατικού περιβάλλοντος που ευνοεί τις έγκαιρες πληρωµές στις εµπορικές συναλλαγές είναι µία από τις 10 αρχές για τον προγραµµατισµό και την εφαρµογή πολιτικών για τις ΜΜΕ σε επίπεδο ΕΕ και κρατών µελών. COM(2008)800, EL 5 EL

7 Πολλές επιλογές, όπως η κατάργηση της οδηγίας 2000/35/ΕΚ, η δηµιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταµείου µε σκοπό την παροχή χρηµατοδότησης στις ΜΜΕ χωρίς κόστος και µε βάση τους εισπρακτέους λογαριασµούς απορρίφθηκαν κατά το πρώτο στάδιο εξέτασης των επιλογών. 4. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Πρέπει να σηµειωθεί ότι, για ορισµένες σηµαντικές πτυχές των τριών πρώτων αιτιών του προβλήµατος που αναφέρονται στο τµήµα 1, η ΕΕ δεν έχει υποχρεωτικά τη δυνατότητα να ενεργήσει. Ορισµένα προβλήµατα που συνδέονται µε τη δοµή των εθνικών και περιφερειακών αγορών πρέπει να αντιµετωπιστούν από τα κράτη µέλη ενώ, όσον αφορά τον οικονοµικό κύκλο, τα περισσότερα µέσα οικονοµικής πολιτικής βρίσκονται στα χέρια των κρατών µελών, έτσι ώστε να µην είναι δυνατόν να βρεθεί µια γενική λύση για όλες τις αιτίες του προβλήµατος σε επίπεδο ΕΕ. Επιπλέον, η οδηγία αποτελεί ένα προαιρετικό µέσο για τους οικονοµικούς φορείς, αφού δεν τους υποχρεώνει να αξιώνουν τόκο για τις καθυστερήσεις πληρωµών. Η οδηγία, επίσης, εφαρµόζεται σε ένα πεδίο στο οποίο πολλοί άλλοι παράγοντες µπορούν να επηρεάσουν την πρακτική των πληρωµών στις συναλλαγές µεταξύ επιχειρήσεων. Οι κανονιστικές ρυθµίσεις που εφαρµόζονται στη διαδικασία πληρωµών και στις δικαστικές προσφυγές για την πραγµατοποίηση των πληρωµών που αφορούν διασυνοριακές εµπορικές συναλλαγές στο εσωτερικό της ΕΕ επανεξετάζονται µε βάση νέους κανόνες της ΕΕ που τέθηκαν πρόσφατα σε ισχύ ή πρόκειται σύντοµα να εφαρµοστούν. Είναι δύσκολο να ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις και οι αλληλεπιδράσεις στο πλαίσιο του βασικού σεναρίου. Για το λόγο αυτό, το µόνο που είναι δυνατόν να γίνει είναι να δοθούν ενδεικτικές ποσοτικές εκτιµήσεις για τον πιθανό οικονοµικό και κοινωνικό αντίκτυπο των διαφόρων επιλογών. Εποµένως, η ανάλυση είναι κυρίως ποιοτική. Πρέπει να σηµειωθεί ότι καµία από τις επιλογές δεν έχει περιβαλλοντικό αντίκτυπο ή επιπτώσεις σε τρίτες χώρες. Ορισµένες αιτίες του προβλήµατος για τις οποίες η ΕΕ δεν έχει τη δυνατότητα να αντιδράσει, επηρεάζουν, ωστόσο, την αποτελεσµατική εφαρµογή ορισµένων επιλογών. Για παράδειγµα, η δοµή της αγοράς και η θέση ενός οικονοµικού φορέα σε µια αγορά καθορίζει σε µεγάλο βαθµό τη βούλησή του να προβεί σε ενέργειες εναντίον κάποιου οφειλέτη που καθυστερεί τις πληρωµές και να καταστρέψει µια επιχειρηµατική σχέση η οποία µπορεί να αξίζει πολλές χιλιάδες ευρώ. Για το λόγο αυτό, ενώ είναι δυνατόν να εκτιµηθούν ποιοτικά οι επιπτώσεις των διαφόρων επιλογών, είναι δύσκολο να γίνει αξιόπιστη πρόβλεψη για τη συνολική οικονοµική επίδραση της πρότασης και εποµένως αδύνατον να γίνει ποσοτική εκτίµηση του άµεσων κοινωνικών επιπτώσεων. Οι επιλογές πολιτικής αξιολογούνται υπό το πρίσµα της βασικής επιλογής όσον αφορά την αποτελεσµατικότητα, την αποδοτικότητα και τη συνέπειά τους: Γενική σύγκριση των επιλογών Επιλογή Αποτελεσµατικότητα Αποδοτικότητα Συνέπεια Επιλογή 2α (µη νοµοθετική): ιοργάνωση Όχι: καµία επίπτωση στους οφειλέτες και ελάχιστη επίπτωση Όχι: απαιτούνται πάρα πολλοί πόροι και το αποτέλεσµα είναι EL 6 EL

8 δραστηριοτήτων αύξησης της ευαισθητοποίησ ης µε στόχο τις επιχειρήσεις Επιλογή 2β (µη νοµοθετική): ιοργάνωση δραστηριοτήτων αύξησης της ευαισθητοποίησ ης µε στόχο τις οργανώσεις που εκπροσωπούν τις ΜΜΕ Επιλογή 2γ (µη νοµοθετική): ηµοσίευση των στοιχείων των κακών οφειλετών Επιλογή 3α/1 Εναρµόνιση των προθεσµιών πληρωµής µεταξύ επιχειρήσεων Επιλογή 3α/2 Εναρµόνιση των προθεσµιών πληρωµής από τις δηµόσιες αρχές προς τις επιχειρήσεις στους πιστωτές αρκετά αβέβαιο. Όχι: είναι πιθανό οι στόχοι να µην επιτευχθούν Αµφίβολη: πιθανή προληπτική δράση υπέρ των πιστωτών αλλά µε πολλά πρακτικά προβλήµατα όσον αφορά την εφαρµογή της Ναι: είναι πιθανόν να έχει ως αποτέλεσµα τη µείωση των καθυστερήσεων πληρωµών λόγω της συντόµευσης των συµβατικών προθεσµιών πληρωµής. Ναι: φόβος για διατάραξη της εµπορικής σχέσης µε τον πελάτη δεν πρέπει να υπάρχει στις συµβάσεις που συνάπτονται µε τις εθνικές αρχές οι οποίες απαιτείται να ακολουθούν τυπικές και διαφανείς διαδικασίες. Επιπλέον, η προθεσµία πληρωµής δεν αποτελεί συνήθως αντικείµενο διαπραγµάτευσης για µια σύµβαση που ανατίθεται από δηµόσια αρχή. Ωστόσο, πρέπει να προβλεφθεί αρκετά Ναι: σχετικά χαµηλό δηµοσιονοµικό κόστος για την ΕΕ. Κανένα άλλο κόστος. Όχι: πολύ υψηλό διοικητικό κόστος για τις επιχειρήσεις. Όχι: Σηµαντικό κόστος συµµόρφωσης και προσαρµογής. Ναι: οι δηµοσιονοµικές επιπτώσεις για τις εθνικές αρχές θα εξακολουθήσουν να είναι περιορισµένες σε σύγκριση µε την πρόσθετη ρευστότητα που θα δηµιουργούσε στις επιχειρήσεις η έγκαιρη πληρωµή από τις δηµόσιες αρχές. Όχι: απώλεια της ελευθερίας των συµβάσεων µε την κατάργηση της δυνατότητας ανταγωνισµού των εταιρειών στη βάση των προθεσµιών πληρωµής που προσφέρουν στους πελάτες. Αυτό θα µπορούσε στη συνέχεια να ασκήσει µεγαλύτερη πίεση για διαπραγµάτευση όσον αφορά άλλες πτυχές της σύµβασης, όπου οι µεγαλύτερες εταιρείες µπορούν να συνεχίσουν να ασκούν σηµαντική επιρροή στις µικρές εταιρείες-προµηθευτές EL 7 EL

9 Επιλογή 3β αύξηση του «περιθωρίου» του επιτοκίου Επιλογή 3γ κατάργηση του κατωφλίου των 5 ευρώ Επιλογή 3δ εισαγωγή ενός «τέλους καθυστέρησης πληρωµής» Επιλογή 3ε εισαγωγή µιας «αποζηµίωσης λόγω καθυστέρησης πληρωµής» σοβαρή κύρωση σε περίπτωση καθυστέρησης της πληρωµής. Αµφίβολη: τα ενδιαφερόµενα µέρη φαίνεται να είναι ικανοποιηµένα µε το τρέχον «περιθώριο» του επιτοκίου. Οι επιχειρήσεις έχουν ήδη το δικαίωµα να διαπραγµατευτούν υψηλότερο επιτόκιο στο πλαίσιο της σύµβασης ή να συµπεριλάβουν ένα υψηλότερο επιτόκιο στις εµπορικές τους συναλλαγές. Οι τρέχοντες κανόνες επιτρέπουν στα κράτη µέλη να προβλέπουν υψηλότερο ελάχιστο «περιθώριο» επιτοκίου στην εθνική τους νοµοθεσία. Ναι: για τις µικρές συναλλαγές, εάν συνοδεύεται και από άλλα µέτρα τα οποία θα κάνουν οικονοµικά συµφέρουσα την είσπραξη των ποσών που εκκρεµούν. Ναι: θα επέτρεπε στις επιχειρήσεις να εισπράξουν το κόστος συναλλαγής για την αξίωση της πληρωµής και να χρεώσουν τόκο για τις καθυστερήσεις πληρωµών, έτσι ώστε µόνο καθαρά εµπορικά επιχειρήµατα θα µπορούσαν να αποτρέψουν τους πιστωτές από το να χρεώσουν τόκο. Ναι: θα επιδρούσε πολύ αποτρεπτικά στους οφειλέτες ανάλογα µε το µέγεθος της απαίτησης, αφού το κόστος που θα επιβαρυνόταν ο οφειλέτης θα υπερέβαινε την εξοικονόµηση που θα επετύγχανε από τη δωρεάν εµπορική πίστωση. Αποτελεί, επίσης, ισχυρό κίνητρο Αµφίβολη: η επιλογή αυτή θα µπορούσε να ενισχύσει τη θέση των µεγαλύτερων ή ισχυρότερων επιχειρήσεων αφού θα ενίσχυε τη διαπραγµατευτική θέση των εταιρειών που ζητούν έκπτωση για την έγκαιρη πληρωµή. Ναι: ιδιαίτερα για τις ΜΜΕ. Κανένα δηµοσιονοµικό κόστος, το κόστος συναλλαγής και συµµόρφωσης µπορεί να προσδιοριστεί. Ναι: Το κόστος (κυρίως συναλλαγών) είναι αναδιανεµητικού χαρακτήρα. Κανένα δηµοσιονοµικό ή κόστος συµµόρφωσης. Ναι: Το κόστος (κυρίως συναλλαγών) είναι αναδιανεµητικού χαρακτήρα. Κανένα κόστος συµµόρφωσης. Το δηµοσιονοµικό κόστος αιτιολογείται σε σχέση µε τη ζηµία που προκαλείται στις επιχειρήσεις και είναι ανάλογο µε τη συµµόρφωση. EL 8 EL

10 Επιλογή 3στ Ενίσχυση του ρόλου των οργανώσεων εκπροσώπησης για τους πιστωτές ώστε να αξιώνουν την πληρωµή και τον τόκο. Αµφίβολη: οι οργανώσεις αυτές είναι πιθανό να µη διαθέτουν τους πόρους για να αντιµετωπίσουν τη διοικητική επιβάρυνση και τον χρηµατοοικονοµικό κίνδυνο όσον αφορά την εκδίκαση καθυστερήσεων πληρωµών. Επίσης, ίσως αποφεύγουν να προβούν σε ενέργειες λόγω σύγκρουσης συµφερόντων, π.χ. όταν µέλη της οργάνωσης είναι τόσο οι πιστωτές όσο και ο οφειλέτης. Ναι: εάν ληφθούν µέτρα για τη µείωση του κόστους των ενεργειών και του σχετικού χρηµατοοικονοµικού κινδύνου (επιλογές 3γ, 3δ και 3ε). Από την ανωτέρω εκτίµηση επιπτώσεων προκύπτει ότι, όσον αφορά τις συναλλαγές µεταξύ επιχειρήσεων, οι επιλογές 3α/2, 3γ, 3δ και 3ε πληρούν τα κριτήρια της αποτελεσµατικότητας, της αποδοτικότητας και της συνέπειας. Οι άλλες επιλογές δεν πληρούν τα κριτήρια τουλάχιστον όσον αφορά ένα από αυτά: Κατάταξη των επιλογών Επιλογή Αποτελεσµατικ ότητα Αποδοτικότητα Συνέπεια Επιλογή 3α/2 Εναρµόνιση των προθεσµιών πληρωµής από τις δηµόσιες αρχές προς τις επιχειρήσεις Επιλογή 3γ κατάργηση του κατωφλίου των 5 ευρώ Επιλογή 3δ εισαγωγή ενός «τέλους καθυστέρησης πληρωµής» Επιλογή 3ε εισαγωγή µιας «αποζηµίωσης λόγω καθυστέρησης πληρωµής» Επιλογή 3β αύξηση του «περιθωρίου» του επιτοκίου Επιλογή 3στ Ενίσχυση του ρόλου των οργανώσεων εκπροσώπησης Επιλογή 3α/1 Εναρµόνιση των προθεσµιών πληρωµής µεταξύ επιχειρήσεων Επιλογή 2α (µη νοµοθετική): ιοργάνωση δραστηριοτήτων αύξησης της ευαισθητοποίησης µε στόχο τις επιχειρήσεις Επιλογή 2β (µη νοµοθετική): ιοργάνωση δραστηριοτήτων αύξησης ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΗ ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Αµφίβολη Αµφίβολη Ναι Αµφίβολη Ναι Ναι Ναι Όχι Όχι Όχι Όχι Ναι Όχι Ναι Ναι EL 9 EL

11 της ευαισθητοποίησης µε στόχο τις οργανώσεις που εκπροσωπούν τις ΜΜΕ Επιλογή 2γ (µη νοµοθετική): ηµοσίευση των στοιχείων των κακών οφειλετών Αµφίβολη Όχι Ναι Η µόνη επιλογή που υπάρχει πιθανότητα να επιφέρει σηµαντικό διοικητικό κόστος στις επιχειρήσεις είναι η επιλογή 2γ. Μία κατά προσέγγιση εκτίµηση του κόστους για την επιλογή αυτή θα ήταν εκατ. ευρώ για τις ΜΜΕ και 86,1 εκατ. ευρώ για τις µεγάλες επιχειρήσεις. EL 10 EL