ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ. Ραδιοφωνία

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ. Ραδιοφωνία"

Λαύρα Καλλιγάς
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Ραδιοφωνία

2 Περιέχομενα 1.Ιστορική Αναδρομή 2.Μονοφωνικό Σήμα 3.Στερεοφωνικό Σήμα 4.Σύγκριση Μονοφωνικό και Στερεοφωνικό σήματος 5.Ψηφιακή Μετάδοση Μηνύματος - Radio Data System (RDS) 6.Μετάδοση ραδιοφωνικού προγράμματος

3 1.Ιστορική αναδρομή Η ανάγκη των ανθρώπων για ασύρματη επικοινωνία από απόσταση έδωσε το έναυσμα στους επιστήμονες της εποχής, πριν περίπου 116 χρόνια, να ασχοληθούν περαιτέρω με την εξέλιξη του μέχρι τότε τηλέγραφου. Πατέρας του ραδιοφώνου θεωρείται ο Γουλιέλμος Μαρκόνι ο οποίος κατάφερε την μετάδοση σημάτων Μορς μέσω ερτζιανών σημάτων σε απόσταση 3 χιλιομέτρων. Όμως την έννοια των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, όπου στηρίζεται η λειτουργία του ραδιοφώνου, την ανακάλυψε ο Μάξγουελ το 1865 με συνεχιστή του τον Χερτζ ( ) ο οποίος κατάφερε να αποδείξει ότι τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα μπορούν να ανακλαστούν, να υποστούν συμβολή αλλά και πόλωση όπως και τα φωτεινά κύματα. Ο πρώτος που βγήκε στον αέρα του ραδιοφώνου ήταν ο Frank Conrad στην Αμερική, ο οποίος με αυτή του την κίνηση απέκτησε φανατικό ραδιοφωνικό κοινό. Η εκπομπή του αργότερα αγοράστηκε από μία εταιρία για να δημιουργηθεί τελικά ο ραδιοφωνικός σταθμός K.D.K.A. που εκπέμπει μέχρι και σήμερα. Κάπου στο 1926 ξεκινά η πώληση ενός φθηνού και εύχρηστου ραδιοφωνικού δέκτη προκαλώντας ραγδαία αύξηση των ακροατών. Το ραδιόφωνο έτσι λοιπόν εξαπλώθηκε τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα η ιδέα του ραδιοφώνου ξεκινά το 1925 στην Θεσσαλονίκη με υποκινητή τον Χρήστο Τσιγκιρίδη. Το ραδιόφωνο λοιπόν εδραιώθηκε στην ζωή των ανθρώπων παίζοντας πρωταρχικό ρόλο σε περιόδους πολέμου και γενικότερα σε μεγάλα κοινωνικά, πολιτικά αλλά και πολιτισμικά γεγονότα.

4 2.Μονοφωνικό Σήμα Το εύρος συχνοτήτων στην διαμόρφωση ΑΜ είναι 531kHz έως 1602kHz. Στην διαμόρφωση κατά πλάτος το σήμα απεικονίζεται από την σχέση: y=[a+bημ(2πft)]συν(2πft) όπου f η συχνότητα της πληροφορίας, F η συχνότητα του φέροντος, Α το πλάτος του φέροντος και Β το πλάτος του ακουστικού σήματος. Το πλάτος του φέροντος σήματος μεταβάλλεται ανάλογα με την μεταβολή του ακουστικού σήματος. Σ έναν πομπό AM, η πληροφορία που εκπέμπουμε(φωνή), μετατρέπεται σε τάση. Η τάση αυτή ενισχύεται και χρησιμοποιείται για την μεταβολή του φέροντος σήματος. Η ισχύς προστίθεται στο φέρον κατά την διαδικασία της διαμόρφωσης ανάλογα με την μεταβολή της τάσης. Κατά την διαμόρφωση το σήμα χωρίζεται σε τρεις ξεχωριστές συχνότητες που μεταδίδονται. Αυτές είναι η αρχική συχνότητα του φέροντος, μία χαμηλότερης ισχύος πλευρική ζώνη συχνοτήτων(lsb) κάτω από την φέρουσα και μία ανώτερη πλευρική ζώνη συχνοτήτων(usb) πάνω από την φέρουσα. Ουσιαστικά αυτές οι πλευρικές ζώνες παίζουν τον ρόλο ενός ειδώλου η μία στην άλλη και περιέχουν την ίδια πληροφορία. Όταν το σήμα ληφθεί από έναν δέκτη ΑΜ οι συχνότητες συνδυάζονται ώστε να ακουστεί το αρχικό μήνυμα

5 3.Στερεοφωνικό Σήμα Η επικρατέστερη εκπομπή ραδιοφωνικού σήματος είναι με διαμόρφωση συχνότητας, FM. Το πεδίο συχνοτήτων κυμαίνεται μεταξύ 87,5-108 MHz. Ένα σήμα στην διαμόρφωση FM αναπαριστάται από την εξίσωση: y=aημ[(2πft)kσυν(2πft)] όπου F και Α η συχνότητα και το πλάτος του φέροντος αντίστοιχα, f η συχνότητα του σήματος πληροφορίας και Κ ένας συντελεστής της FM διαμόρφωσης. Στην FM διαμόρφωση υπάρχει μία επικαλούμενη κεντρική συχνότητα η οποία είναι η μη διαμορφωμένη συχνότητα του σήματος. Όταν ένα σήμα FM εκπεμφθεί τότε η φέρουσα συχνότητα ταλαντώνεται πάνω και κάτω της κεντρικής συχνότητας. Το κατά πόσο θα ταλαντωθεί πάνω ή κάτω ονομάζεται απόκλιση. Σ ένα διάστημα συχνότητας 150kHz ένας ραδιοφωνικός σταθμός FM έχει απόκλιση 75kHz.

6 Σύγκριση Μονοφωνικό και Στερεοφωνικό σήματος Ένα ΑΜ σήμα έχει το πλεονέκτημα του να μπορεί να παραχθεί εύκολα σε μία συσκευή ΑΜ πομπού και να ληφθεί από δέκτες απλούς χωρίς ιδιαίτερα περίπλοκα χαρακτηριστικά. Επίσης, μπορεί εύκολα να συντονιστεί σε συνηθισμένους δέκτες. Το βασικότερο μειονέκτημα στην διαμόρφωση ΑΜ είναι η σπατάλη ενέργειας που πραγματοποιείται. Τα δύο τρίτα της ισχύος ενός ΑΜ σήματος συσσωρεύεται στο φέρον σήμα, το οποίο δεν περιλαμβάνει καμία πληροφορία. Οι πλευρικές ζώνες συχνοτήτων εκμεταλλεύονται το ένα τρίτο της ισχύος ενώ περιέχουν την ίδια ακριβώς πληροφορία. Δηλαδή, μόλις το ένα έκτο της συνολικής ισχύος του ΑΜ πομπού χρησιμοποιείται με πιο χρήσιμο και παραγωγικό σκοπό. Η ΑΜ διαμόρφωση είναι αρκετά πιο επιρρεπής στον ηλεκτρονικό θόρυβο απ ότι η διαμόρφωση FM. Από την άλλη μεριά το ΑΜ σήμα υπερτερεί στις χαμηλές συχνότητες και γι αυτό τον λόγο χρησιμοποιείται ακόμα σε ζώνες μακρών και μεσαίων κυμάτων. Η ακουστική ποιότητα του σήματος και η πλήρης απουσία θορύβου είναι τα κύρια χαρακτηριστικά που ορίζουν την διαμόρφωση FM επικρατέστερη από την ΑΜ. Επίσης, ως πλεονέκτημα της διαμόρφωσης FM θεωρείται και η δυνατότητα της αυτόματης ρύθμισης. Αυτή η δυνατότητα έχει ως 22αποτέλεσμα ένα καθαρό σήμα στην έξοδο του δέκτη. Αυτό γιατί έστω κι αν φθάσουν δύο σήματα στον δέκτη η διαμόρφωση FM έχει την δυνατότητα να κρατά αυτό με την ισχυρότερη ένταση. Βασικότερο ίσως μειονέκτημα της FM διαμόρφωσης είναι το εύρος συχνότητας που απαιτεί καθώς η απόκλιση από τον έναν ραδιοφωνικό σταθμό στον άλλον είναι μεγάλη. Αυτή η απόκλιση έχει βέβαια σαν αποτέλεσμα την καθαρότερη λήψη σήματος στον δέκτη.

7 4.Ψηφιακή Μετάδοση Μηνύματος - Radio Data System (RDS) Radio Data System ή RDS είναι ένα πρωτόκολλο επικοινωνίας πρότυπο για την ενσωμάτωση μικρές ποσότητες ψηφιακών πληροφοριών σε συμβατικά FM ραδιοφωνικών εκπομπών. RDS τυποποιεί διάφορους τύπους πληροφοριών που μεταδίδονται, συμπεριλαμβανομένων του χρόνου, σταθμό αναγνώριση και πληροφορίες για το πρόγραμμα.

Σχετικά έγγραφα

ΕΝΟΤΗΤΑ 5 5.0 ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ

ΕΝΟΤΗΤΑ 5 5.0 ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ανάγκη των ανθρώπων για ασύρματη επικοινωνία από απόσταση έδωσε το έναυσμα στους επιστήμονες της εποχής, πριν περίπου 116 χρόνια, να ασχοληθούν περαιτέρω με την εξέλιξη