ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Transcript

1 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε λέξεις. Η επιστημονική ειδίκευση είναι αναγκαία και χρήσιμη στο βαθμό που δε γίνεται αυτοσκοπός, αφού το έργο του συνειδητοποιημένου επιστήμονα προσανατολίζεται στο κοινό καλό. Όμως, όσο βαθύτερα όμως αυτός διερευνά έναν γνωστικό τομέα, τόσο ευκρινέστερα διακρίνει τη σύνδεσή του με άλλους επιστημονικούς τομείς. Έτσι δημιουργούνται σήμερα οι σύνθετες επιστήμες, ενώ το αίτημα της ειδίκευσης αντικαθίσταται απ αυτό της γνωστικής ενότητας, αφού για τις νέες ανακαλύψεις απαιτούνται διευρυμένοι ορίζοντες. Χρέος του επιστήμονα είναι να μη γίνει αποκλειστικά ένας φορέας γνώσεων, χρήσιμος και εξαγοράσιμος, αλλά μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα που θα συμμετέχει στην κοινωνική ζωή και θα στοχεύει στην ανθρώπινη απελευθέρωση. Β.1. Να αναπτύξετε σε μια παράγραφο λέξεων την άποψη: «Το βασικό στοιχείο της προσφοράς ενός επιστήμονα έγκειται στο να συμβάλει μέσα απ το έργο του στην απελευθέρωση του ανθρώπου. Για να γίνει αυτό κατορθωτό χρειάζεται πρώτα απ όλα η προσωπική συνειδητοποίηση και η ευθύνη του επιστήμονα για το κοινωνικό αποτέλεσμα του έργου του». Ο επιστήμονας έχει ύψιστο καθήκον να συμβάλει μέσα απ το έργο του στην απελευθέρωση του ανθρώπου από ό,τι τον καταδυναστεύει, την άγνοια, τη δεισιδαιμονία, τις ασθένειες, το φόβο. Για να συμβεί όμως αυτό, οφείλει να συνειδητοποιήσει βαθιά την ευθύνη που έχει αναλάβει απέναντι στο κοινωνικό σύνολο και να εργάζεται μόνο για το κοινό όφελος, χωρίς να προτάσσει το προσωπικό του συμφέρον ή τη φιλοδοξία του. Καθήκον του πρέπει να είναι να θέτει τις γνώσεις του και την εμπειρία του στην υπηρεσία της ανθρωπότητας και να λειτουργεί με γνώμονα την πρόοδο και την ευημερία της. Η συνειδητοποίηση αυτής της τεράστιας ευθύνης του απέναντι στην κοινωνία, την εθνική και την παγκόσμια, είναι μονόδρομος για την ορθή άσκηση του έργου του. Β.2.α. Να βρείτε τη συλλογιστική πορεία της τέταρτης (4 ης ) παραγράφου (Η παραδοσιακή αντίληψη... Γκάους). Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. Η συλλογιστική πορεία της παραγράφου είναι παραγωγική. Ξεκινά με μια γενική διαπίστωση (η παραδοσιακή αντίληψη για την εξειδίκευση αρχίζει να ανατρέπεται μπροστά στα νέα δεδομένα). Στη συνέχεια, προχωρά επεξηγώντας την (ο επιστήμονας πρέπει να έχει επίγνωση της ενότητας της γνώσης) και φέρνοντας παραδείγματα που την υποστηρίζουν (το παράδειγμα του Αϊνστάιν). Σελίδα 4 από 8

2 Β.2.β. Να εντοπίσετε τους τρόπους συνοχής ανάμεσα στην 1 η και τη 2 η παράγραφο του κειμένου. Η συνοχή ανάμεσα στην 1 η και τη 2 η παράγραφο εξασφαλίζεται με τους εξής τρόπους: τη χρήση της διαρθρωτικής λέξης αντίθετα, που δείχνει και τη νοηματική αντίθεση ανάμεσα σε αυτές τις δύο παραγράφους. την επανάληψη λέξεων- φράσεων κλειδιών: επιστήμονας, επιστήμη, κοινωνική-κοινωνικά. Β.3.α. Να γράψετε τα αντώνυμα των λέξεων: αποσυνδέεται, αθροιστική, επίγνωση, εξέλιξη, όφελος. Αντώνυμες λέξεις αποσυνδέεται αντων. συνδέεται αθροιστική αντων. μερική, αποσπασματική επίγνωση αντων. άγνοια εξέλιξη αντων. οπισθοδρόμηση, υποχώρηση όφελος αντων. βλάβη, ζημία Β.3.β. μονόπλευρη, αντίληψης συμβάλλει. Να αναλύσετε στα συνθετικά τους τις πιο πάνω λέξεις. Επίσης, από το δεύτερο συνθετικό αυτών να σχηματίσετε μία νέα σύνθετη λέξη. ì ονόπλευρη: μόνος (-η, -ο) + πλευρά, πολύπλευρος η ο αντίληψη: αντί + λήψη (από το ρήμα λαμβάνω), αιμοληψία συμβάλλει: συν + βάλλω, διαβολή Γ. Παραγωγή κειμένου Στο κείμενο που διαβάσατε διατυπώνεται η άποψη ότι η σύγχρονη επιστήμη έχει χάσει τον προσανατολισμό της και έχει απομακρυνθεί από τη βασική επιδίωξή της, που δεν είναι άλλη από την εξυπηρέτηση του ανθρώπου. Σε επιστολή που θα στείλετε σε διακεκριμένο επιστήμονα του καιρού μας να αναφέρετε περιπτώσεις κατά τις οποίες ορισμένοι επιστήμονες λειτούργησαν και εξακολουθούν να λειτουργούν ενάντια στις ανθρωπιστικές αξίες και τον άνθρωπο. Επίσης, να αναφέρετε τα εφόδια που οφείλουν να διαθέτουν οι Σελίδα 5 από 8

3 επιστήμονες για να συνεισφέρουν στην επίλυση των σημαντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η σύγχρονη ανθρωπότητα ( λέξεις) Προσφώνηση (ενδεικτικά: Αξιότιμε κ. Γραμματικάκη) Πρόλογος Πομπός: μαθητής /μαθήτρια Πειραιάς, Αποδέκτης: ένας επιστήμονας, του οποίου το έργο παρακολουθούμε και μας προκαλεί ενδιαφέρον. Μπορούμε να εκφράσουμε την εμπιστοσύνη μας στη σημαντική συμβολή των επιστημόνων αναφορικά με την πρόοδο και την ευημερία της ανθρωπότητας, την αποδέσμευση του ανθρώπου από την πλάνη και τη δεισιδαιμονία, την άνοδο του βιοτικού επιπέδου, την ανακούφιση από τον πόνο, την οργάνωση των κοινωνιών, τη νομοθεσία, τα τεχνολογικά επιτεύγματα. Εν τούτοις, δεν λείπουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες οι επιστήμονες λειτουργούν ενάντια στον άνθρωπο και τις ανθρωπιστικές αξίες. Κύριο μέρος α) Ενδεικτικές περιπτώσεις Έρευνες φυσικών / θετικών επιστημόνων χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή όπλων, συμβατικών ή πυρηνικών, συντελώντας στην απώλεια εκατομμυρίων ανθρώπινων ζωών και εξακολουθούν ακόμα και στη σύγχρονη εποχή να παρέχουν τεχνογνωσία για την τελειοποίηση των μέσων του μαζικού αφανισμού. Πολλοί επιστήμονες, ιδίως θεωρητικών επιστημών (ιστορικοί, κοινωνιολόγοι, ανθρωπολόγοι, γλωσσολόγοι), στήριξαν με τις εργασίες τους απολυταρχικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα, δικαίωσαν την απάνθρωπη δράση τους και συνέβαλαν στη διαιώνιση της εξουσίας τους. Συχνά, η επιστήμη και η τεχνολογία χρησιμοποιούνται από τα προηγμένα κράτη για την κατάκτηση της παγκόσμιας ηγεμονίας, τη διεύρυνση των ανισοτήτων ανάμεσα στους προηγμένους και τους λιγότερο ανεπτυγμένους λαούς. Η υπέρμετρη και αλόγιστη τεχνολογική ανάπτυξη οδήγησε στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος και στη διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας, με συνέπεια να απειλείται η ανθρώπινη ζωή και κάθε άλλη μορφή ζωής στον πλανήτη. Σελίδα 6 από 8

4 Η άκρατη εμπορευματοποίηση της επιστήμης και η αντιμετώπισή της αποκλειστικά ως μέσο πλουτισμού: η εκμετάλλευση της ανθρώπινης ανάγκης, της αγωνίας και του πόνου από ορισμένους επιστήμονες, που λειτουργούν παραβιάζοντας ηθικές αξίες και επιστημονική δεοντολογία (π.χ. ιατρικά πειράματα φαρμακοβιομηχανιών). Σε πολλές περιπτώσεις επιστήμονες διάφορων ειδικοτήτων παραμένουν αδρανείς απέναντι σε φαινόμενα πολύμορφης παραβίασης ανθρώπινων δικαιωμάτων. β) Τα εφόδια που οφείλουν να διαθέτουν οι επιστήμονες για να συνεισφέρουν στην επίλυση των σημαντικών προβλημάτων της ανθρωπότητας. Τα επιστημονικά εφόδια του επιστήμονα. Άψογη επιστημονική κατάρτιση - άριστη γνώση του επιστημονικού κλάδου στον οποίο κάθε επιστήμονας ειδικεύεται. Ορθή χρήση των αντίστοιχων για κάθε επιστήμη μεθόδων: αποφυγή πρόωρων συμπερασμάτων και του υποκειμενισμού καθώς και της μονοδιάστατης σκέψης. Παραγωγή πρωτότυπου ερευνητικού έργου και στέρεα τεκμηρίωση των συμπερασμάτων. Συνεχής εξειδίκευση και ενημέρωση γύρω από τις εξελίξεις που σημειώνονται στον επιστημονικό του κλάδο. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη συστηματική επαφή με την εθνική ή και την ξενόγλωσση βιβλιογραφία, τη συμμετοχή σε συνέδρια, τη διεπιστημονική έρευνα. Τα ηθικά εφόδια του επιστήμονα. Διαμόρφωση ακέραιης, ηθικά συγκροτημένης προσωπικότητας. Παράλληλα με την επιστημονική κατάρτιση, είναι ανάγκη ο επιστήμονας να αποκτήσει και ηθική και κοινωνική συνείδηση, η οποία δεν θα αγνοεί, αλλά, αντιθέτως, θα προλαμβάνει πιθανές επιζήμιες συνέπειες του επιστημονικού έργου. Ο επιστήμονας συχνά καλείται να αντιμετωπίσει σοβαρά ζητήματα υπαρξιακής διάστασης, στα οποία οφείλει να απαντήσει έχοντας καλλιεργήσει ηθικά κριτήρια και αντιστάσεις. Ανθρωπιστική συνείδηση και σεβασμός στην αξία και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Συνειδητοποίηση της αντίληψης ότι οποιοδήποτε επιστημονικό και τεχνολογικό επίτευγμα θα πρέπει να υπηρετεί τον άνθρωπο και τις ανάγκες του και να μην απεργάζεται την καταστροφή ή τη δυστυχία του. Ισχυρές αντιστάσεις απέναντι στην εξουσία, κάθε μορφής, απέναντι στις πιέσεις που ενδεχομένως αυτή θα του ασκήσει, απέναντι στα συμφέροντα που θα του προτάξει, απέναντι στις δελεαστικές προτάσεις που θα του διατυπώσει. Ενδιαφέρον για τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις, ώστε να μην λειτουργεί αποκομμένος από την κοινωνία στην οποία ζει και δραστηριοποιείται. Σελίδα 7 από 8

5 Επίλογος Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η σύγχρονη ανθρωπότητα είναι πολλά και σημαντικά. Πόλεμοι, κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, οικολογική καταστροφή, εξαθλίωση πληθυσμών, περιθωριοποίηση κοινωνικών ομάδων. Η συμβολή των επιστημόνων στην αντιμετώπιση πολλών από αυτά αποδεικνύεται καίριας σημασίας. Αποφώνηση (ενδεικτική) Με σεβασμό ΥΠΟΓΡΑΦΗ. Σελίδα 8 από 8

6 ΑΠΑΝΤΉΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Α. Να αποδώσετε περιληπτικά το περιεχόμενο του κειμένου σε λέξεις. Με αφορμή τον πολλαπλασιασμό των παραπτωμάτων που τιμωρούνται με την επιβολή προστίμου η συντάκτρια του κειμένου προβληματίζεται για την λειτουργικότητα αυτής της ποινής στην ελληνική κοινωνία. Επικαλείται τις απόψεις του πανεπιστημιακού καθηγητή Ευστρ. Παπάνη, ο οποίος διαπιστώνει την αναποτελεσματικότητα αυτής, επειδή δεν υπηρετεί κανέναν από τους επιδιωκόμενους για μία ποινή σκοπούς. Κυρίως, όμως επειδή μια τέτοια μορφή ποινής αδυνατεί να συνετίσει τον δράστη μιας αξιόποινης πράξης λόγω της χαλαρής σύνδεσής της με αυτήν. Την αδυναμία αυτή ενδυναμώνουν η απειθαρχία και η χρόνια σύγκρουση των Ελλήνων με το κράτος τους, καθώς και η ελλειμματική αγωγή που δέχονται από τους βασικούς φορείς κοινωνικοποίησης. Β.1. Να αναπτύξετε σε μια παράγραφο λέξεων την άποψη: «Παλαιότερες μελέτες σχετικά με τη λαθραία μετακίνηση στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς ανέδειξε ότι οι Έλληνες θεωρούσαν το κράτος εχθρό τους. Ένιωθαν ότι τους έκλεβε, γι αυτό έριχναν χωρίς ενδοιασμούς λιγότερα κέρματα στον κερματοδέκτη του λεωφορείου». Σε μεγάλο βαθμό η απειθαρχία που επιδεικνύουν οι Έλληνες απέναντι στους νόμους οφείλεται στη συγκρουσιακή σχέση που διαχρονικά είχαν αναπτύξει με το κράτος τους. Είτε επειδή για αιώνες το κράτος για τους Έλληνες είχε ταυτιστεί με σκληρούς καταπιεστές, είτε επειδή αυτό οργανώθηκε με στρεβλό τρόπο, τέτοιον που δεν εξυπηρετούσε τις πραγματικές τους ανάγκες, είτε επειδή σε πολλές περιπτώσεις αισθάνονται ότι εξαπατώνται από αυτό, είτε, τέλος επειδή και εκείνο τους αντιμετωπίζει υποτιμητικά, θεωρούν αυτονόητη πράξη άμυνας και αντίδρασης την απειθαρχία απέναντι στους νόμους του. Την απειθαρχία αυτή την εκδηλώνουν σε κάθε ευκαιρία, τόσο με σημαντικά όσο και με ασήμαντα παραπτώματα. Σελίδα 4 από 8

7 Β.2.α. Ισχυρά μέσα, κατάλληλα σε ορισμένες περιστάσεις για τη συγκινησιακή διέγερση του δέκτη είναι το χιούμορ και η ειρωνεία. Να εντοπίσετε τρία (3) σημεία του κειμένου στα οποία διακρίνονται αυτά τα μέσα. Σημεία του κειμένου στα οποία εντοπίζεται χιούμορ και ειρωνεία είναι: Αγαπάς την Ελλάδα; Πρόστιμο! Και οι «πονεμένες» ιστορίες δεν έχουν τέλος. Το μόνο παρηγορητικό στοιχείο είναι ότι εδώ, στη χώρα μας, συχνά παίρνουμε συγχωροχάρτι Β.2.β. Ποιο είναι το είδος του τεκμηρίου που χρησιμοποιεί η συντάκτρια του κειμένου στη 2 η παράγραφο (Πρόσφατα το διαδίκτυο στο Περιστέρι.). Στη 2 η παράγραφο του κειμένου η συντάκτρια χρησιμοποιεί δύο γεγονότα που συνέβησαν (πρόσφατα) στην ελληνική κοινωνία. Το πρώτο αφορά πρόστιμο που επέβαλαν οι αρχές σε βοσκό, επειδή δεν είχε μεριμνήσει για την οδική ασφάλεια και το δεύτερο σε πρόστιμο που επιβλήθηκε σε ενοίκους πολυκατοικίας για διατάραξη κοινής ησυχίας. Σκοπός της συντάκτριας είναι να αποδείξει ότι αυξάνονται τα παραπτώματα (ενδείξεις ελλειμματικής κοινωνικής αγωγής) που τιμωρούνται με την επιβολή προστίμου. Β.3.α. Να γράψετε τα συνώνυμα των ακόλουθων λέξεων, χωρίς να αλλάζει το νόημα του κειμένου: μεριμνήσει (2 η παραγρ.), συντελέσουν, μεμπτή, εκπορεύονται (3 η παραγρ.), ενδοιασμούς (4 η παραγρ.). Συνώνυμες λέξεις μεριμνήσει: φροντίσει συντελέσουν: συνεισφέρουν, βοηθήσουν μεμπτή: αξιοκατάκριτη, κατακριτέα, αξιόποινη εκπορεύεται: προέρχεται, ξεκινάει ενδοιασμούς: δισταγμούς, αναστολές Σελίδα 5 από 8

8 Β.3.β. πρόστιμο, πολυκατοικίας, διαπράττεται. Από το δεύτερο συνθετικό των πιο πάνω λέξεων να σχηματίσετε μια νέα σύνθετη λέξη. πρόστιμο: νέα σύνθετη λέξη: εντιμότητα πολυκατοικία: νέα σύνθετη λέξη: συγκάτοικος διαπράττεται: νέα σύνθετη λέξη: απραξία, σύμπραξη Γ. Παραγωγή κειμένου Με αφορμή την επιβολή ποινών που ο σύλλογος των καθηγητών του λυκείου σας υποχρεώθηκε να επιβάλει συμμαθητές σας, προβληματίζεστε αναφορικά με τη σκοπιμότητα των ποινών γενικά και αποφασίζετε να παρουσιάσετε τις απόψεις σας σε άρθρο που θα συντάξετε για την εφημερίδα του σχολείου σας. Στο άρθρο αυτό αναφέρεστε στους σκοπούς που οφείλουν να υπηρετούν οι ποινές μιας δημοκρατικής κοινωνίας, καθώς και στις προϋποθέσεις που είναι ανάγκη να συγκεντρώνουν, για να τους επιτυγχάνουν. Τίτλος: Ποινές, ναι! Αλλά ποιες ποινές; Πρόλογος. Στον πρόλογο ενός άρθρου είναι ανάγκη να φαίνεται ο επικαιρικός του χαρακτήρας. Είναι δυνατόν να γίνει αναφορά στην επιβολή ποινών από τον σύλλογο των καθηγητών του σχολείου, η οποία λειτούργησε ως αφορμή για τη σύνταξη του συγκεκριμένου άρθρου. α) Ποιους σκοπούς εξυπηρετούν οι ποινές Την απόδοση του κοινού περί δικαίου αισθήματος με τη διόρθωση της αδικίας ή/ και την αποκατάσταση της ανωμαλίας που η διάπραξη του αδικήματος προκάλεσε. Τον σωφρονισμό-φρονηματισμό του ενόχου, την αναμόρφωση της προσωπικότητάς του. Η ποινή, οποιασδήποτε μορφής, οφείλει με την ποιότητα και την έντασή της να βοηθά τον τιμωρούμενο να συνειδητοποιήσει το σφάλμα που διέπραξε, να αναλογιστεί τις συνέπειες που είχε αυτό στη ζωή των συνανθρώπων του και (ίσως) της κοινωνίας και να μεταμεληθεί ειλικρινά. Ταυτόχρονα τον αποτρέπει από πιθανή επανάληψη ίδιας ή παρόμοιας παραβατικής συμπεριφοράς. Τον παραδειγματισμό των άλλων μελών του κοινωνικού συνόλου και την πρόληψη, στον βαθμό που είναι δυνατόν, παράνομων δραστηριοτήτων και παραβατικών συμπεριφορών. Την εγγύηση τήρησης του νόμου. Με το δεδομένο ότι οι άνθρωποι δεν συμμορφώνονται οικειοθελώς στις διατάξεις των νόμων, ακόμα και όταν αυτές αποδεδειγμένα κρίνονται αναγκαίες, οι ποινές λειτουργούν ως ελάχιστη εγγύηση εφαρμογής της νομοθεσίας μέσω της απειλής των συνεπειών που θα έχει για τον παραβάτη η απειθαρχία σε αυτήν. Σελίδα 6 από 8

9 β) Προϋποθέσεις που είναι ανάγκη να συγκεντρώνουν οι ποινές. Ο ανθρωπισμός. Το ποινικό σύστημα οφείλει να μένει προσηλωμένο στη βασική αντίληψη ότι κύριος σκοπός της ποινής είναι η ηθική αναμόρφωση της προσωπικότητας και όχι η εκδίκηση, η ταπείνωση, η σωματική κακοποίηση ή η ψυχολογική εξόντωση. Η βαναυσότητα, ο ψυχολογικός και σωματικός βασανισμός, η προσβολή και η καταρράκωση της αξιοπρέπειας συσσωρεύουν στον ψυχισμό του τιμωρούμενου την οργή, το μίσος, το πάθος της ανταπόδοσης και τον αποτρέπουν από οποιαδήποτε προσπάθεια βελτίωσης. Τις περισσότερες φορές, μάλιστα, τον οδηγούν στη συνέχιση της παράνομης δράσης του μετά από την έκτιση της ποινής. Η έλλογη ποινή, δηλαδή η ποινή που θα επιβάλλεται με σύνεση και λογισμό, που δεν θα εξουθενώνει με τη μορφή, τις ειδικές συνθήκες της, τη χρονική της διάρκεια ή τη σκληρότητά της τον άνθρωπο αλλά αντιθέτως θα τον βοηθά στη συνειδητοποίησή του σφάλματός του, θα τον παρακινεί σε προσπάθεια για την ηθική του αναμόρφωση και θα του επιτρέπει να ελπίζει σε ένα καλύτερο μέλλον. Η ισονομία. Η εμπέδωση της βασικής αρχής ότι η απονομή του δικαίου γίνεται με τρόπο αμερόληπτο και δεν προσδιορίζεται από κοινωνικούς, οικονομικούς ή άλλους παράγοντες. Η προνομιακή μεταχείριση ορισμένων πολιτών ή, σε αρκετές περιπτώσεις, η ατιμωρησία για σοβαρά παραπτώματα και ταυτόχρονα η εξοντωτική αντιμετώπιση άλλων πλήττουν το κύρος της δικαιοσύνης, διαψεύδουν το κοινό περί δικαίου αίσθημα και καταστρατηγούν την αξίωση για ισότητα και ισονομία. Προς την κατεύθυνση της ανθρωπιστικής μεταχείρισης και στην περίπτωση που η ποινή απαιτεί τον εγκλεισμό του ενόχου, το ποινικό σύστημα οφείλει να εξασφαλίζει για κάθε τιμωρούμενο αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης: υγιεινό περιβάλλον, προσεγμένη διατροφή, συστηματική ιατρική παρακολούθηση και περίθαλψη, νομική εκπροσώπηση, καθοδήγηση από ειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις, επαγγελματικά προγράμματα, ενημέρωση, δημιουργικές ασχολίες, μόρφωση και τρόπους επανένταξης. Σελίδα 7 από 8

10 Σελίδα 8 από 8 Επίλογος Συνειδητοποίηση της αντίληψης ότι η ποινή, ως μέσο καταστολής, είναι ένας, και οπωσδήποτε όχι ο μόνος ούτε ο αποτελεσματικότερος, τρόπος ελέγχου μιας κοινωνίας και ηθικής βελτίωσης των μελών της. Πριν από την καταφυγή σε αυτήν, πρέπει αφενός να έχουν λειτουργήσει άλλα συστήματα πολιτισμού (παιδείακοινωνική καλλιέργεια-αγωγή, ηθική, θρησκεία, κοινωνική μέριμνα, οικονομία, αισθητική ) και αφετέρου να έχουν εντοπιστεί οι αιτίες που προκαλούν την παραβατικότητα / εγκληματικότητα και να έχουν επιδιωχθεί τρόποι αντιμετώπισής τους.