ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2004 ««««««««««««Επιτροπή Ανάπτυξης 2009 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ 2005/2047(INI) ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με τις μείζονες και τις παραμελημένες νόσους στις αναπτυσσόμενες χώρες (2005/2047(INI)) Επιτροπή Ανάπτυξης Εισηγητής: John Bowis PR\ doc PE v01-00

2 PR_INI ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ...10 PE v /16 PR\ doc

3 ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τις μείζονες και τις παραμελημένες νόσους στις αναπτυσσόμενες χώρες (2005/2047(INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, - έχοντας υπόψη την ακρόασή του της 27ης Απριλίου 2004 σχετικά με τις παραμελημένες νόσους, - έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 26ης Οκτωβρίου 2004 (COM(2004)0726), - έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με το HIV/AIDS, την ελονοσία και τη φυματίωση, και συγκεκριμένα αυτό της 4ης Οκτωβρίου 2001 σχετικά με την ταχεία δράση με στόχο μείζονες μεταδοτικές νόσους στο πλαίσιο της μείωσης της φτώχειας 1, - έχοντας υπόψη τη θέση που ενέκρινε στις 30 Ιανουαρίου 2003 σχετικά με την πρόταση κανονισμού που αφορά την καταπολέμηση των ασθενειών που οφείλονται στη φτώχεια στις αναπτυσσόμενες χώρες 2, - έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Σεπτεμβρίου 2003 σχετικά με την υγεία και τη μείωση της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες 3, - έχοντας υπόψη το ψήφισμά του ενέκρινε στις 19 Φεβρουαρίου 2004 η Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ σχετικά με τις ασθένειες που συνδέονται με τη φτώχεια και την αναπαραγωγική υγεία (ΑΚΕ-ΕΕ 3640/04), - έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2005 σχετικά με την επιστήμη και την τεχνολογία - κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπέρ της έρευνας 4, - έχοντας υπόψη τις προσπάθειες της Σύμπραξης Ευρωπαϊκών και Αναπτυσσομένων Χωρών για τις Κλινικές Δοκιμές (European and Developing Countries Clinical Trials Partnership - EDCTP), της Διεθνούς Συμμαχίας για την Ανάπτυξη Φαρμάκων κατά της Φυματίωσης (Global Alliance for TB Drug Development - TB Alliance), της Διεθνούς Πρωτοβουλίας για τα Εμβόλια του AIDS (International AIDS Vaccine Initiative - IAVI), της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για το Εμβόλιο της Ελονοσίας (European Malaria Vaccine Initiative - EMVI), του Οργανισμού Φαρμάκων για την Ελονοσία (Medicines for Malaria Venture - MMV), της Πρωτοβουλίας για την Υποχώρηση της Ελονοσίας (Roll Back Malaria) και της Πρωτοβουλίας για τα Φάρμακα για τις Παραμελημένες Ασθένειες (the Drugs for Neglected Diseases Initiative - DNDi) καθώς και άλλων φορέων που ασχολούνται με την έρευνα και την ανάπτυξη φαρμάκων 1 ΕΕ C 87E της , σ ΕΕ C 39E της , σ ΕΕ C 076 της , σ P6_TA-PROV(2005)0077. PR\ doc 3/16 PE v01-00

4 για παραμελημένες νόσους, - έχοντας υπόψη το έγγραφο της ΠΟΥ σχετικά με την εντατικοποίηση του ελέγχου των τροπικών νόσων που παρουσιάστηκε στη στρατηγική και τεχνική συνάντηση της ΠΟΥ στο Βερολίνο, στις Απριλίου 2005, - έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του, - έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπή Ανάπτυξης (A6-0000/2005), A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια διασύνδεση, η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη και οι αναδυόμενες απειλές κατά της δημόσιας υγείας, όπως η γρίπη των πτηνών, ο ιός Έμπολα και ο ιός Μάρμπουργκ, η επανεμφάνιση παλαιών μεταδιδόμενων ασθενειών, όπως η φυματίωση, και το διογκούμενο πρόβλημα της πολυανθεκτικότητας καταδεικνύουν την ανάγκη υιοθέτησης μιας συνολικής προσέγγισης για την καταπολέμηση όλων των ασθενειών, B. λαμβάνοντας υπόψη ότι στόχος του Παγκόσμιου Ταμείου για την Καταπολέμηση του AIDS, της Φυματίωσης και της Ελονοσίας (Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria) είναι η εξάλειψη των ασθενειών και της φτώχειας και ότι έχει καίρια σημασία ο συντονισμός προγραμμάτων και φορέων, μεταξύ άλλων, για την προμήθεια, τη διανομή και την αξιολόγηση φαρμάκων καθώς και για τη συμμόρφωση με τα εθνικά πρωτόκολλα, Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των κρουσμάτων HIV/AIDS εξακολουθεί να αυξάνεται παγκοσμίως, με τις γυναίκες και τα παιδιά να πλήττονται ιδιαίτερα, και ότι οι τιμές των αντιρετροιϊκών φαρμάκων (ARV) αποτελούν έναν «ολοένα και πιο σοβαρό κίνδυνο κατά της δημόσιας υγείας» 5, καθώς τα φάρμακα δεύτερης γραμμής είναι έως και δώδεκα φορές ακριβότερα από τα πιο οικονομικά γενόσημα φάρμακα πρώτης γραμμής, Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι για την πρόληψη της ελονοσίας απαιτούνται η χρήση δικτυωτού υφάσματος προστασίας από τα κουνούπια εμποτισμένου με εντομοκτόνο (ειδικά για τα παιδιά μικρής ηλικίας, τις εγκύους και τα άτομα που διαβιούν με φορείς του HIV/AIDS), φάρμακα κατά της ελονοσίας για τις εγκύους και εσωτερικοί ψεκασμοί με ουσίες που παραμένουν στον εσωτερικό χώρο, E. λαμβάνοντας υπόψη ότι η φυματίωση πλήττει το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού, το δε 2002 προκάλεσε περίπου 2 εκατομμύρια θανάτους, πολλοί εκ των οποίων συνδέονταν με το HIV/AIDS και ότι το τεράστιο παγκόσμιο άγος θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με νέες διαγνωστικές εξετάσεις και φάρμακα, ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σχιστοσωμίαση μπορεί να θεραπευτεί με το φάρμακο πραζικουαντέλη, αλλά το σχετιζόμενο κόστος της χημειοθεραπείας επιβαρύνει κατά πολύ τα συστήματα υγείας και υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την εμφάνιση παρασίτων 5 ΠΟΥ και Πρόγραμμα του ΟΗΕ για το AIDS (UNAIDS), έκθεση προόδου «3 by 5» (πρωτοβουλία για την παροχή αντιρετροϊικής αγωγής σε 3 εκατομμύρια πάσχοντες από HIV/AIDS έως το 2005), Δεκέμβριος PE v /16 PR\ doc

5 ανθεκτικών στα φάρμακα, επομένως υπάρχει ανάγκη ανάπτυξης άλλων αποτελεσματικών θεραπειών, Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σοβαρή σπλαγχνική λεϊσμανίαση και το AIDS αλληλοενισχύονται και ότι η θεραπεία με πεντασθενές αντιμόνιο έχει σοβαρές παρενέργειες, απαιτεί πολύ χρόνο και καθίσταται λιγότερο αποτελεσματική λόγω της αντίστασης του παρασίτου, Θ. λαμβάνοντας υπόψη είναι δύσκολη η διάγνωση και η θεραπεία της ανθρώπινης αφρικανικής τρυπανοσωμίασης (Human African Trypanosomiasis - HAT) ή νόσου του ύπνου, I. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οξεία φάση της νόσου του Chagas θεραπεύεται μόνο με δύο φάρμακα, το nifurtimox και το benznidazole, ενώ για τη χρόνια φάση της νόσου δεν υπάρχει θεραπεία, ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δάγκειος πυρετός συνιστά ένα παγκόσμιο πρόβλημα υγείας και ότι ο Aedes Albopictus, ένας δευτερεύων ξενιστής του στην Ασία, έχει πλέον εγκατασταθεί στην Ευρώπη και σε άλλες χώρες, λόγω του διεθνούς εμπορίου μεταχειρισμένων ελαστικών και ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία, αλλά σημειώνεται πρόοδος προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης εμβολίων, ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το έλκος Buruli είναι μια αναδυόμενη απειλή κατά της υγείας και μπορεί να θεραπευτεί μόνο με χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της αλλοίωσης, που προκαλεί απώλεια ιστού ή μόνιμη αναπηρία, ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το βάρος των ψυχικών νόσων και της επιληψίας διογκώνεται και παραμελείται, ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη τη χρόνια ανεπάρκεια επενδύσεων στη διεθνή και περιφερειακή έρευνα για φάρμακα κατά των ασθενειών που συνδέονται με τη φτώχεια, ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη τις επιστημονικές προόδους που έχουν συντελεστεί, συμπεριλαμβανομένου του προσδιορισμού της αλληλουχίας των γονιδίων των παρασίτων που προκαλούν την ελονοσία, τη λεϊσμανίαση και την HAT, αλλά και το γεγονός ότι οι πρόοδοι αυτές δεν οδηγούν στη δημιουργία νέων προϊόντων, 1. χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής, αλλά ζητεί να διευρυνθεί η προσέγγισή της, ώστε να συμπεριλάβει και άλλες παραμελημένες νόσους επισημαίνει το γεγονός ότι οι δράσεις της Επιτροπής μπορούν να εφαρμοστούν στο σύνολό τους και για άλλες νόσους πέραν του HIV/AIDS, της ελονοσίας και της φυματίωσης 2. τονίζει τη ζωτική σημασία της διασφάλισης περισσότερων και επαρκών οικονομικών πόρων από τα κράτη μέλη και για τη χρηματοδότηση των εξωτερικών δράσεων και της αναπτυξιακής ενίσχυσης της ΕΕ, δεδομένου ότι η έλλειψη πόρων μόνο για το HIV/AIDS, την ελονοσία και τη φυματίωση προβλέπεται ότι θα αγγίξει τα 11,5 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2007 PR\ doc 5/16 PE v01-00

6 3. καλεί τις χώρες ΑΚΕ να ικανοποιήσουν τον στόχο που έχει θέσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για διάθεση του 20% στην υγεία 4. εκτιμά ότι τα έγγραφα της στρατηγικής για τη μείωση της φτώχειας πρέπει να φροντίζουν ώστε η ανάλυση για τη φτώχεια επί της οποίας βασίζονται να έχει επίδραση στην εστίαση του έργου που επιτελείται στον τομέα της υγείας και να παρέχει την ευκαιρία αναπροσανατολισμού των σχεδίων και των στρατηγικών για την υγεία προς τις δράσεις εκείνες που έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να συμβάλουν στην εξάλειψη της φτώχειας 5. καλεί τις αναπτυσσόμενες χώρες να ενισχύσουν τις βασικές υπηρεσίες υγείας και ζητεί οι κοινοτικές ενισχύσεις να στηρίξουν τις προσπάθειές τους για ενίσχυση των ανθρώπινων και θεσμικών πόρων και των υποδομών 6. τονίζει την ανάγκη συντονισμού εντός της ΕΕ και μεταξύ της ΕΕ και άλλων παγκόσμιων και τοπικών δωρητών 7. υπογραμμίζει ότι, για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων, των έργων και των προγραμμάτων, απαιτείται ο προσδιορισμός και η εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών στην επιστημονική έρευνα 8. σημειώνει ότι το Παγκόσμιο Ταμείο θεωρεί ότι, λόγω του τσουνάμι που έπληξε την Ασία, είναι πιθανή η εμφάνιση μίας επιδημίας ελονοσίας και ότι η διακοπή της θεραπείας για τη φυματίωση ή της αντιρετροιϊκής θεραπείας στις περιοχές αυτές θα μπορούσε να προκαλέσει πολλούς θανάτους 9. χαιρετίζει τα αποτελέσματα του Ευρωβαρόμετρου που δείχνουν ότι οι πολίτες της ΕΕ πιστεύουν πως οι κοινοτικές ενισχύσεις μπορούν να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές για την καταπολέμηση του AIDS και άλλων νόσων 6 ; 10. τονίζει ότι είναι επείγουσα η ανάγκη για πρόσβαση σε φάρμακα και ότι οι εταιρείες παραγωγής φαρμάκων πρέπει να διαθέτουν τα προϊόντά τους σε προσιτές τιμές στις χώρες με χαμηλά εισοδήματα 11. υπενθυμίζει στην Επιτροπή τη σημασία των γυναικών στην πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη καθώς και το γεγονός ότι οι γυναίκες, τα παιδιά και τα άτομα με αναπηρίες πρέπει να εντάσσονται στις πολιτικές για την υγεία και στις συναφείς στατιστικές και έρευνες 12. ζητεί να λαμβάνονται υπόψη οι ηλικιωμένοι, τα ορφανά και άλλες κατηγορίες ευάλωτων παιδιών στις πολιτικές για τη μείωση της φτώχειας και για τη στήριξη των οικογενειών που έχουν πληγεί από το HIV/AIDS και άλλες νόσους και ζητεί επίσης τη συμμετοχή των ομάδων αυτών του πληθυσμού στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των 6 Ειδικό Ευρωβαρόμετρο 222, Attitudes towards Development Aid (Στάσεις των πολιτών όσον αφορά την αναπτυξιακή ενίσχυση), Φεβρουάριος PE v /16 PR\ doc

7 προγραμμάτων 13. καλεί τις χώρες που πλήττονται από την ελονοσία να δεσμευτούν και να επιταχύνουν τη διάθεση της συνδυαστικής θεραπείας με βάση την αρτεμισινίνη (Artemisinin-based Combination Therapy - ACT), η οποία αναγνωρίζεται ως η πιο αποτελεσματική θεραπεία και καλεί τους δωρητές να χρηματοδοτήσουν την ACT και να στηρίξουν την αγορά και την παρασκευή αρτεμισινίνης 14. ζητεί τη δημιουργία προγραμμάτων που θα ασχολούνται με την παρασκευή, τη χρήση και την ανανέωση δικτυωτών υφασμάτων προστασίας από τα κουνούπια, με την παροχή κατάρτισης σχετικά με τα συμπτώματα της ελονοσίας, με την εξάλειψη των πηγών λιμναζόντων υδάτων και με τον εφοδιασμό των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας περίθαλψης με φάρμακα 15. θεωρεί ότι χρειάζονται απλές αποτελεσματικές διαγνωστικές εξετάσεις για τη λεϊσμανίαση, προσαρμοσμένες στις συνθήκες που επικρατούν στις φτωχές σε πόρους χώρες σημειώνει ότι η Ε&Α για νέες θεραπείες υποχρηματοδοτείται και ότι υπάρχουν εναλλακτικά φάρμακα, τα οποία όμως είναι ακριβά και δύσκολα στη χορήγησή τους ζητεί την ταχεία καταχώρηση υποσχόμενων φαρμάκων, όπως η παρομομυκίνη και η miltefosine 16. σημειώνει το έργο της DNDi για τη θεραπεία της HAT και τονίζει την επείγουσα ανάγκη να αποδειχθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του nifurtimox και να δημιουργηθούν νέες, εύχρηστες και ακριβείς διαγνωστικές εξετάσεις 17. ζητεί να ενταθούν οι προσπάθειες για την πρόληψη της νόσου του Chagas, με τη υποβολή των πληθυσμών-στόχο σε έλεγχο μετάδοσης, με τον διαχωρισμό των χώρων διαβίωσης ζώων και ανθρώπων και με την καταπολέμηση των φορέων με εντομοκτόνο 18. χαιρετίζει το παγκόσμιο πρόγραμμα της ΠΟΥ για τον εντοπισμό των περιοχών όπου είναι ενδημική η λεμφαδενική φιλαρίαση και για την παροχή ετήσιας φαρμακευτικής αγωγής μίας δόσης στον πληθυσμό υψηλού κινδύνου, για τέσσερα έως έξι χρόνια 19. εκτιμά ότι τα οφέλη από την παροχή ασφαλών και αποτελεσματικών φαρμάκων είναι μεγάλα και ότι ο έλεγχος ή η εξάλειψη μολύνσεων με ετήσια ή εξαμηνιαία χορήγηση δωρηθέντων φαρμάκων στοιχίζει κατά προσέγγιση 0,20 ευρώ ανά άτομο που υποβάλλεται σε αγωγή 20. ζητεί την εφαρμογή των «Quick Wins» (άμεσα επιτεύξιμων αποτελεσμάτων) που προσδιορίζονται στην έκθεση του σχεδίου της Χιλιετίας του ΟΗΕ για το , όπως η τακτική ετήσια απεντόμωση για τη θεραπεία της σχιστοσωμίασης 21. ζητεί να δοθεί νέα έμφαση στη στήριξη των ατόμων που πάσχουν από ψυχικές και 6 Σχέδιο της Χιλιετίας του ΟΗΕ για το 2005 Investing in Development: A practical Plan to Achieve the Millennium Development Goals (Επενδύοντας στην Ανάπτυξη: ένα Πρακτικό Σχέδιο για την Επίτευξη των Στόχων Ανάπτυξης της Χιλιετίας). PR\ doc 7/16 PE v01-00

8 νευρολογικές νόσους και διαταραχές, ειδικά από μονοπολική κατάθλιψη και επιληψία 22. εκτιμά ότι οι εταιρικές σχέσεις ιδιωτικών και δημόσιων φορέων, όπως η TB Alliance, η IAVI, η MMV, η DNDi και το Institute for One World Health έχουν καίρια σημασία σε ό,τι αφορά την καινοτομία και την οικοδόμηση ικανοτήτων 23. εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη Ε&Α για νόσους οι οποίες πλήττουν σχεδόν αποκλειστικά τους φτωχούς κατοίκους των αναπτυσσόμενων χωρών, λόγω της έλλειψης βιώσιμων αγορών και τονίζει ότι η κατάσταση πρέπει να διορθωθεί με προσπάθειες σε διεθνές επίπεδο 24. ζητεί το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο να συμπεριλάβει ειδικές αναφορές και χρηματοδότηση για τη διεξαγωγή έρευνας σχετικά με νόσους που πλήττουν τους κατοίκους των αναπτυσσόμενων χωρών 25. καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με την ΠΟΥ με στόχο τη συγκρότηση ενός ουσιαστικού προγράμματος Ε&Α για τον προσδιορισμό των αναγκών και των προτεραιοτήτων για τον αναπτυσσόμενο κόσμο 26. καλεί την Επιτροπή να παράσχει στήριξη σε ολοκληρωμένα σχέδια έρευνας, τα οποία ασχολούνται με ολόκληρη τη διαδικασία εντοπισμού χημικών ουσιών έως τη διάθεση στην αγορά της πιο αποτελεσματικής εξ αυτών 27. ζητεί τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων του EDCTP, ώστε να συμπεριλάβει και άλλες παραμελημένες νόσους καθώς και άλλες φάσεις της κλινικής ανάπτυξης ζητεί τη συνεργασία με τη φαρμακοβιομηχανία για τις νόσους που συνδέονται με τη φτώχεια με στόχο την κατάρτιση νέας πρότασης-πλαίσιο για την Ε&Α για τις νόσους αυτές, ώστε να παρασχεθούν επενδυτικά κίνητρα, όπως συνδρομή στην κατάρτιση πρωτοκόλλων, απαλλαγή από τέλη, μειώσεις φόρου, επιδοτήσεις, βραβεία καινοτομίας, προκαταβολική ανάληψη δεσμεύσεων αγοράς και μερική μεταφορά δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας για φάρμακα 29. ζητεί να θεσπιστούν υποχρεώσεις ή κίνητρα για τη φαρμακοβιομηχανία, προκειμένου να επανεπενδύει ένα ποσοστό των κερδών στην Ε&Α για τις παραμελημένες νόσους, είτε άμεσα είτε μέσω δημόσιων προγραμμάτων 30. ζητεί, στο πλαίσιο της Επιτροπής της ΠΟΥ για τα Πνευματικά Δικαιώματα, την Καινοτομία και την Υγεία, την κατάρτιση μιας νέας παγκόσμιας συνθήκης για την ιατρική Ε&Α, όπου θα περιλαμβάνονται ελάχιστες υποχρεώσεις για τη στήριξη της Ε&Α, έναν μηχανισμό προσδιορισμού προτεραιοτήτων και ένα σύστημα ανταλλάξιμων πιστώσεων για επενδύσεις σε συγκεκριμένα έργα 31. εκτιμά ότι πρέπει να προωθηθεί μέσω αναπτυξιακών πολιτικών η οικοδόμηση τοπικής Ε&Α και παραγωγικής ικανότητας μέσω της μεταφοράς και της κοινής χρήσης 8 (Φάση I και IV). PE v /16 PR\ doc

9 τεχνολογίας 32. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και την Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ. PR\ doc 9/16 PE v01-00

10 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ «Principiis obstata; sero medicina paratur Cum mala per longas convaluere moras» (Σταμάτα τη στην αρχή όταν η αρρώστια δυναμώσει επί μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι πολύ αργά να παρασκευαστεί φάρμακο). Οβίδιος Το 2005 προστέθηκε στον κατάλογο των νόσων που πρέπει να αντιμετωπιστούν μια νέα απειλή κατά της υγείας: ο ιός Μάρμπουργκ έκανε την εμφάνισή του στην Αγκόλα. Το ποσοστό θνησιμότητας από αυτή τη θανατηφόρο αιμορραγική νόσο υπερβαίνει το 90%. Το Γραφείο Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ECHO) ανέλαβε ταχεία δράση στηρίζοντας τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στη διάθεση όχι μόνο ισχυρών αντιβιοτικών και ενδοφλέβιων υγρών αλλά και συστημάτων καθαρισμού των υδάτων και προστατευτικών μέσων μιας χρήσης. Πρόκειται για ένα μόνο παράδειγμα της ανάγκης για επαγρύπνηση, πρόληψη και ταχεία αντίδραση πρόκειται για έναν μόνο λόγο που αποδεικνύει ότι δεν πρέπει να επιλέγουμε τις νόσους κατά των οποίων θα πολεμήσουμε. Οφείλουμε να συνεχίσουμε τον αγώνα για την αντιμετώπιση των τριών μεγάλων νόσων του AIDS, της ελονοσίας και της φυματίωσης οι οποίες παραμένουν ανεξέλεγκτες και εξακολουθούν να εξαπλώνονται σε νέες περιοχές αλλά όσο παραμένει υψηλός ή αυξάνεται ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν, αναπτύσσουν χρόνιες ασθένειες ή μένουν ανάπηροι λόγω των νόσων αυτών, τόσο ο κόσμος αγνοεί το πρόβλημα. Είναι πλέον καιρός να σταματήσουμε αυτή τη φτώχεια της μοιρολατρίας είναι καιρός να ασχοληθούμε ενεργά με τις παραμελημένες νόσους και να δώσουμε πραγματική ελπίδα σε όσους πάσχουν και πολύ συχνά πεθαίνουν από αυτές. Νέες απειλές κατά της υγείας προκύπτουν από καινοφανείς νόσους, όπως η γρίπη των πτηνών και ο ιός Έμπολα, θέτοντας σε όλο και μεγαλύτερο κίνδυνο τους πολίτες της ΕΕ, λόγω της αύξησης των ταξιδιών και της κινητικότητας των πληθυσμών. Η συχνότητα εμφάνισης ορισμένων από τις νόσους αυτές πιθανόν θα αυξηθεί στον δυτικό κόσμο, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη. Εντωμεταξύ, παλαιές μεταδοτικές νόσοι κάνουν την επανεμφάνιση τους, κυρίως η φυματίωση, και μάλιστα όλο και συχνότερα τα στελέχη τους είναι πολυανθεκτικά. Ο αγώνας κατά των ασθενειών σε ολόκληρο τον πλανήτη είναι προς όφελος της υγείας αλλά και της ασφάλειας όλων. Η έρευνα και η ανάπτυξη (Ε&Α) στον τομέα της υγείας μπορεί να αποφέρει γρήγορα αποτελέσματα. Το ξέσπασμα του σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου (SARS) το 2003 οδήγησε σε μια πρωτοφανή διεθνή συνεργασία για τον προσδιορισμό της αλληλουχίας του ιού, και, μέσω επιτυχούς συνεργασίας δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, για την ανάπτυξη και τη διάθεση διαγνωστικών εργαλείων. Επιπλέον, το SARS κατέστησε τις μεταδιδόμενες νόσους πολιτική προτεραιότητα, οδηγώντας στη συγκρότηση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου των Ασθενειών. Χρειαζόμαστε την ίδια δυναμική προσέγγιση για την αντιμετώπιση και άλλων μειζόνων νόσων παγκόσμιας εμβέλειας. Ελάχιστα φάρμακα και εμβόλια έχουν αναπτυχθεί για την αντιμετώπιση των «πλέον PE v /16 PR\ doc

11 παραμελημένων νόσων» συχνά παρασιτικών νόσων όπως η λεϊσμανίαση, η νόσος του ύπνου ή η ογκοκέρκωση και ο δάγκειος, το τράχωμα και μεταδοτικές διαρροϊκές νόσοι. Στους ασθενείς που πάσχουν από τις ασθένειες αυτές χορηγούνται ξεπερασμένα φάρμακα, μερικά από τα οποία είναι άκρως τοξικά, αναποτελεσματικά ή δύσκολα στη χορήγησή τους. Απαιτείται επείγουσα δράση για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων, εξετάσεων και εμβολίων, προσαρμοσμένων στις ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών καθώς και για τη διάθεσή τους σε προσιτές τιμές. Λιγότερο από το 1% των νέων φαρμάκων που κυκλοφόρησαν στην αγορά από το 1975 έως το 1999 αναπτύχθηκαν για μολυσματικές, τροπικές νόσους. Έκτοτε, η κατάσταση έχει παραμείνει ουσιαστικά η ίδια, παρότι κάποιες, λίγες, οργανώσεις προσπαθούν τώρα να την αλλάξουν. Υπάρχει ήδη η επιστημονική γνώση που θα μπορούσε να συμβάλει στην ανάπτυξη νέων θεραπειών. Λόγω της έλλειψης βιώσιμης εμπορικής αγοράς, χρειάζονται άμεση υποστήριξη για να διασφαλιστεί η διενέργεια Ε&Α με στόχο την ανακάλυψη νέων διαγνωστικών εξετάσεων και θεραπειών. Θα πρέπει να αισθανόμαστε ντροπή που «οι παραμελημένες ασθένειες» δεν έχουν λάβει από τις κοινοτικές δράσεις την προσοχή που τους αξίζει. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην έκθεσή του της 12ης Ιουλίου 9, ζήτησε συγκεκριμένα από την Επιτροπή «να αναλάβει την πρωτοβουλία εκπόνησης πρότασης για τις νόσους που έχουν παραμεληθεί (όπως η τρυπανοσωμίαση, η φιλαρίαση, η βιλχαρζίωση και ο ιός Έμπολα) η πρόταση αυτή θα πρέπει να παρέχει κίνητρα για την ανάπτυξη φαρμάκων και εμβολίων τα οποία προορίζονται για την καταπολέμηση των νόσων που σχετίζονται με τη φτώχεια για τα οποία υπάρχει περιορισμένη αγορά». Στη συνέχεια, στην έκθεσή του της 10ης Δεκεμβρίου σχετικά με την ενημέρωση του κοινοτικού προγράμματος δράσης, ανέφερε ότι «για τις πιο παραγνωρισμένες ασθένειες, που πλήττουν αποκλειστικά τους κατοίκους των αναπτυσσόμενων χωρών δεν διεξάγεται αυτή τη στιγμή καμία έρευνα» και ότι υπάρχει «χρόνια ανεπάρκεια επενδύσεων έρευνας και ανάπτυξης για τις ασθένειες που σχετίζονται με τη φτώχεια, καθώς επίσης την Ε&Α που πραγματοποιείται στις ίδιες τις αναπτυσσόμενες χώρες με στόχο την κάλυψη των αναγκών τους σε φάρμακα». Για να κυκλοφορήσουν στην αγορά φάρμακα για τις παραμελημένες ασθένειες, η Επιτροπή θα πρέπει να υποστηρίξει ολοκληρωμένα έργα έρευνας που θα ασχολούνται με ολόκληρη τη διαδικασία εντοπισμού δυνητικά υποψήφιων χημικών ουσιών έως και τη διάθεση στην αγορά των πλέον αποτελεσματικών και λιγότερο τοξικών εξ αυτών. Αυτό συνεπάγεται την ανίχνευση πιθανών χημικών ουσιών που δρουν κατά των ασθενειών αυτών, την επιλογή εκείνων με τις περισσότερες δυνατότητες, τη διεξαγωγή προκλινικών δοκιμών επ αυτών και, βάσει των αποτελεσμάτων τους, την ανάπτυξη και τη διεξαγωγή κλινικών δοκιμών επί των πλέον υποσχόμενων φαρμάκων. Η έμφαση που δίδεται στη «μεταφραστική έρευνα» για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ της βασικής έρευνας και των χρήσιμων εφαρμογών στο έβδομο ερευνητικό πρόγραμμα πλαίσιο αποτελεί θετική κίνηση αλλά θα πρέπει να περιλαμβάνει ρητά και τις παραμελημένες ασθένειες που χρειάζονται περισσότερο αυτού του είδους την έρευνα. Επίσης, οι δραστηριότητες της EDCTP θα πρέπει να επεκταθούν, ώστε να 9 (A5-0263/2001). 10 (A5-0474/2003). PR\ doc 11/16 PE v01-00

12 συμπεριλάβουν και άλλες παραμελημένες ασθένειες καθώς και άλλες φάσεις κλινικής ανάπτυξης. Σύμφωνα με την DNDi, τα επόμενα δέκα χρόνια, θα χρειαστούν τουλάχιστον 250 εκατομμύρια ευρώ για να κυκλοφορήσουν στην αγορά έξι ή επτά αποτελεσματικά φάρμακα για την καταπολέμηση της τρυπανοσωμίασης, της νόσου Chagas και της λεϊσμανίασης καθώς και για την ισορροπημένη προώθηση της ανάπτυξης άλλων βασικών φαρμάκων σε διάφορα στάδια. Τα συστήματα υγείας σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες δεν διαθέτουν πόρους. Οι ίδιες οι χώρες θα πρέπει να προωθήσουν την αύξηση των επενδύσεων για την επίτευξη καλύτερων αποτελεσμάτων στον τομέα της υγείας, και είναι ευπρόσδεκτες πρωτοβουλίες για διάθεση περισσότερων κονδυλίων των εθνικών προϋπολογισμών στην υγεία. Ωστόσο, η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να παράσχει μακροπρόθεσμη χρηματοδοτική υποστήριξη που θα συμπληρώνει τις εθνικές δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Σε πολλές χώρες θα χρειαστούν προγράμματα οικοδόμησης ικανοτήτων και παροχή τεχνικής υποστήριξης, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης εργαζομένων στον τομέα της υγείας σε τοπικό επίπεδο. Για τον λόγο αυτό, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επίμονα ζητήσει κατάλληλη, προβλέψιμη και πρόσθετη χρηματοδότηση και τη διάθεση του 35% της αναπτυξιακής ενίσχυσης στην υγεία και την εκπαίδευση. Ούτε θα πρέπει να λησμονείται ότι εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο υποφέρουν από ψυχικές και νευρολογικές ασθένειες. Παρότι υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες για πολλές από αυτές τις ασθένειες, οι περισσότερες από τις χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος διαθέτουν στην ψυχική και νευρολογική υγεία λιγότερο από το 1% των συνολικών δαπανών τους για την υγεία. Οι αναπτυσσόμενες χώρες έχουν ανεπαρκή πρόσβαση σε οικονομικά προσιτές υπηρεσίες και φάρμακα. Οι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό είναι περίπλοκοι: μεταξύ άλλων, οι επιπτώσεις διεθνών και εθνικών πολιτικών τιμολόγησης, οι δασμοί, η φορολογία και η εφαρμογή συμφωνιών προστασίας δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Ορισμένα από τα μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν για την περαιτέρω βελτίωση της πρόσβασης στα φάρμακα και της διάθεσής τους σε προσιτές τιμές είναι η διερεύνηση της χρήσης διαφοροποιημένης ή κλιμακωτής τιμολόγησης, οι εθελοντικές άδειες εκμετάλλευσης, η μεταφορά τεχνολογίας και η αύξηση της τοπικής παραγωγικής ικανότητας. Νόσοι που χρήζουν προσοχής Ελονοσία Παγκοσμίως 2,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι κινδυνεύουν να προσβληθούν από ελονοσία. Το πλασμώδιο falciparum είναι η πιο θανατηφόρος μορφή ελονοσίας με πάνω από 500 εκατομμύρια κρούσματα το Πιο συχνή στην υποσαχάρια Αφρική, έχει εξαιρετικά υψηλό ποσοστό θνησιμότητας, κυρίως στα παιδιά. Ιδιαίτερα ευάλωτες είναι οι έγκυες και τα έμβρυα. Η ελονοσία εξαπλώνεται σε νέες περιοχές του κόσμου και επανεμφανίζεται σε περιοχές όπου είχε εξαλειφθεί. Η εισαγόμενη ελονοσία αποτελεί πλέον ζήτημα δημόσιας υγείας στην Ευρώπη. Από το 1972 έως το 2000 ο καταγεγραμμένος αριθμός εισαγόμενων κρουσμάτων PE v /16 PR\ doc

13 δεκαπλασιάστηκε, από σε πάνω από περισσότερα από 700 άτομα στην ευρωπαϊκή περιοχή της ΠΟΥ πέθαναν την τελευταία δεκαετία. Η ελονοσία είναι αποτρέψιμη και ιάσιμη με μεγαλύτερη υποστήριξη προγραμμάτων για την ενθάρρυνση της χρήσης και της ανανέωσης δικτυωτών υφασμάτων προστασίας από τα κουνούπια, την παροχή κατάρτισης για την αναγνώριση των συμπτωμάτων της ελονοσίας, την εξάλειψη πηγών λιμναζόντων υδάτων και τον εφοδιασμό των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας περίθαλψης με φάρμακα. Δεδομένης της ανθεκτικότητας στα φάρμακα και της αναποτελεσματικότητας των εντομοκτόνων, η ΠΟΥ συνιστά τον συνδυασμό δύο φαρμάκων κατά της ελονοσίας, το ένα εκ των οποίων είναι παράγωγο της αρτεμισινίνης, η οποία παρασκευάζεται από το φυτό Artemisia annua. Η καλλιέργεια του φυτού διαρκεί τουλάχιστον 6 μήνες και η εξαγωγή, η επεξεργασία και η παρασκευή του φαρμάκου διαρκούν τουλάχιστον 2 έως 5 μήνες. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητη η αξιόπιστη πρόβλεψη της ζήτησης ACT σε παγκόσμιο επίπεδο για τη εξασφάλιση των προμηθειών. Τον Απρίλιο του 2005, η DNDi ανακοίνωσε την ανάπτυξη ενός συνδυαστικού σκευάσματος με artesunate και αμοδιακίνη σε ένα μόνο χάπι, το οποίο αναμένεται να καταστεί απαραίτητο για τη θεραπεία της ελονοσίας. Θα πωλείται σε τιμή κόστους στις χώρες που έχουν προσβληθεί από τη νόσο, σε διεθνείς οργανισμούς και σε ΜΚΟ. Θα είναι λιγότερο ακριβό από τους άλλους συνδυασμούς που περιέχουν παράγωγα αρτεμισινίνης και δεν καλύπτεται από δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Η ανάπτυξη αυτού του φαρμάκου, η οποία χρηματοδοτείται εν μέρει από τον κοινοτικό προϋπολογισμό για την έρευνα, δείχνει τις δυνατότητες Ε&Α που υπάρχουν και για άλλες παραμελημένες ασθένειες. HIV/AIDS Υπολογίζεται ότι 39,4 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με τον ιό HIV. Πέρυσι, από AIDS πέθαναν 3,1 εκατομμύρια άνθρωποι, οι περισσότεροι στην υποσαχάρια Αφρική. Μόνο από τα 6 σχεδόν εκατομμύρια άτομα που χρειάζονται αντιρετροιϊκή (ARV) θεραπεία για την καταπολέμηση του ιού HIV στις αναπτυσσόμενες χώρες έχουν πρόσβαση σε αυτήν, και, από τον Ιούλιο του 2004, μόνο νέοι ασθενείς έχουν λάβει αντιρετροιϊκή θεραπεία στις αναπτυσσόμενες χώρες. Οι τιμές των αντιρετροιϊκών φαρμάκων είναι υψηλές και τα δεύτερης γραμμής φάρμακα είναι έως και δώδεκα φορές ακριβότερα από τα πιο οικονομικά γενόσημα φάρμακα πρώτης γραμμής που συστήνει η ΠΟΥ. Εκτιμάται ότι 16 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών έχουν ήδη χάσει τον ένα ή και τους δύο γονείς τους από HIV/AIDS, αφήνοντας τους ηλικιωμένους και τα παιδιά να στηρίζουν ο ένας τον άλλο σαν οικογένεια. Δεν πρέπει, για τον λόγο αυτό, να παραμελούνται οι ανάγκες των παιδιών και των ηλικιωμένων (οι οποίοι συχνά αναλαμβάνουν τη φροντίδα των παιδιών). Χρειάζεται μαζική προσπάθεια σε όλα τα μέτωπα της πρόληψης, της θεραπείας και της περίθαλψης (συμπεριλαμβανομένης της παρηγορητικής αγωγής), των μικροβιοκτόνων και των εμβολίων προκειμένου η κλίμακα της δράσης μας να είναι ανάλογη της κλίμακας της παγκόσμιας επιδημίας του AIDS. PR\ doc 13/16 PE v01-00

14 Φυματίωση Υπολογίζεται ότι 1,8 εκατομμύρια άτομα πέθαναν από φυματίωση το Στη νοτιοανατολική Ασία εντοπίζεται το ένα τρίτο των κρουσμάτων παγκοσμίως και στην Αφρική πάνω από το ένα τέταρτο. Στη φυματίωση οφείλεται περίπου το 13% των θανάτων από AIDS παγκοσμίως. Η φυματίωση είναι όλο και πιο ανθεκτική στα φάρμακα και έχουν εμφανιστεί στελέχη ανθεκτικά σε όλα τα βασικά φάρμακα κατά της φυματίωσης. Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η πολυανθεκτική φυματίωση. Παρότι η ανθεκτική φυματίωση είναι γενικά ιάσιμη, χρειάζεται έως και δύο χρόνια δαπανηρής χημειοθεραπείας. Λεϊσμανίαση Η ομάδα ασθενειών που προκαλείται από τα παράσιτα Leishmania μεταδίδονται από τσίμπημα φλεβοτόμου. Οι λεϊσμανιάσεις είναι ενδημικές σε 88 χώρες και έχουν προσβάλει 12 εκατομμύρια άτομα. Περίπου 1,5 με 2 εκατομμύρια νέα κρούσματα παρουσιάζονται ετησίως, αριθμός που αυξάνεται συνεχώς. Η πιο επικίνδυνη μορφή είναι η σπλαγχνική λεϊσμανίαση (ΣΛ), κοινώς γνωστή ως καλάαζάρ, η οποία προσβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα. Οι θάνατοι από ΣΛ που αναφέρθηκαν το 1999 θεωρείται αριθμός πολύ χαμηλότερος από τον πραγματικό. Το πεντασθενές αντιμόνιο, το ευρύτερα χρησιμοποιούμενο φάρμακο κατά της λεϊσμανίασης, ανακαλύφθηκε πριν από έναν αιώνα, έχει σοβαρές παρενέργειες, απαιτεί παρατεταμένη θεραπεία και χάνει την αποτελεσματικότητά του σε ορισμένες περιοχές λόγω της ανθεκτικότητας των παρασίτων σε αυτό. Υπάρχουν νεότερες θεραπείες, αλλά είναι είτε τοξικές, είτε δαπανηρές, είτε δύσκολες στη χορήγηση. Ταυτόχρονη μόλυνση από HIV προκαλεί πρόσθετα προβλήματα. Το AIDS και η ΣΛ αλληλοενισχύονται. Η ΣΛ επιταχύνει την εκδήλωση του AIDS και μικραίνει το προσδόκιμο ζωής του ατόμου που έχει προσβληθεί από τον HIV, ενώ ο ιός HIV επιταχύνει την εξάπλωση της ΣΛ. Το AIDS αυξάνει τον κίνδυνο της ΣΛ κατά φορές σε ενδημικές περιοχές. Η ταυτόχρονη μόλυνση από λεϊσμανίαση και HIV θεωρείται πραγματικός κίνδυνος, ακόμα και στη νοτιοδυτική Ευρώπη. Σχιστοσωμίαση Η σχιστοσωμίαση (βιλχαρζίωση) προσβάλλει 200 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. Εξ αυτών, 20 εκατομμύρια κρούσματα θεωρούνται σοβαρά, ενώ προκαλούνται περίπου θάνατοι ετησίως. Υπάρχει θεραπεία με πραζικουαντέλη, αλλά εκφράζονται ανησυχίες σχετικά με την πιθανότητα εμφάνισης ανθεκτικών παρασίτων. Και σε αυτή την περίπτωση, υπάρχει ανάγκη ανάπτυξης εναλλακτικών θεραπειών. Νόσος του ύπνου Η ανθρώπινη αφρικανική τρυπανοσωμίαση (HAT) ή νόσος του ύπνου μεταδίδεται από ένα είδος Trypanosoma με το τσίμπημα της μύγας τσε-τσε. Η ασθένεια τελικά εξαπλώνεται στο κεντρικό νευρικό σύστημα και εμφανίζονται τα χαρακτηριστικά σημάδια της νόσου του ύπνου. Η HAT είναι ενδημική στην υποσαχάρια Αφρική, όπου διατρέχουν κίνδυνο 60 εκατομμύρια άτομα. Η ΠΟΥ υπολογίζει ότι υπάρχουν περισσότερα από κρούσματα της νόσου, αλλά τα περισσότερα δεν καταγράφονται. PE v /16 PR\ doc

15 Η περιορισμένη επιλογή διαθέσιμων φαρμάκων, η τοξικότητά τους (η οποία προκαλεί θνησιμότητα στο 5% των ασθενών) και η αυξανόμενη μη ανταπόκριση της νόσου στα φάρμακα καθιστούν επιτακτική την άμεση ανάπτυξη νέων θεραπειών. Νόσος του Chagas Η αμερικανική τρυπανοσωμίαση ή νόσος του Chagas εμφανίζεται στην Κεντρική και τη Νότια Αμερική, όπου 18 εκατομμύρια άτομα έχουν προσβληθεί από το παράσιτο και κάθε χρόνο σημειώνονται περίπου θάνατοι. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί περίπου στο 25% του πληθυσμού της περιοχής που διατρέχει κίνδυνο ωστόσο, μόνο δύο φάρμακα, το nifurtimox και το benznidazole, κανένα από τα οποία δεν είναι ιδανικό, μπορούν να θεραπεύσουν την οξεία φάση της νόσου, ενώ για τη χρόνια φάση της νόσου Chagas δεν υπάρχει καμία απολύτως θεραπεία. Δάγκειος πυρετός Ο δάγκειος πυρετός είναι ένα λοιμώδες νόσημα, μεταδιδόμενο με το τσίμπημα κουνουπιού, και απαντάται σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές, κυρίως σε αστικά και ημιαστικά κέντρα. Η εμφάνιση του δάγκειου πυρετού σε παγκόσμιο επίπεδο έχει αυξηθεί ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες και πλέον είναι ενδημικός σε πάνω από 100 χώρες. Περίπου εκατομμύρια άτομα δύο πέμπτα του παγκόσμιου πληθυσμού κινδυνεύουν σήμερα από τον δάγκειο. Η ΠΟΥ εκτιμά σε 50 εκατομμύρια τα κρούσματα της λοίμωξης κάθε χρόνο σε ολόκληρο τον κόσμο. Από το 1995 έως το 2001, ο αριθμός των αναφερόμενων κρουσμάτων υπερδιπλασιάστηκε στην Κεντρική και τη Λατινική Αμερική. Τα τελευταία χρόνια, το κουνούπι Aedes Albopictus, ένας δευτερεύων ξενιστής του δάγκειου πυρετού στην Ασία, έχει εξαπλωθεί σε τμήματα της Ευρώπης, στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες, ως αποτέλεσμα, όπως πιστεύεται, του διεθνούς εμπορίου μεταχειρισμένων ελαστικών. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για τον δάγκειο πυρετό. Η ανάπτυξη εμβολίων για τον δάγκειο και τον δάγκειο αιμορραγικό πυρετό είναι δύσκολη, αλλά σημειώνεται πρόοδος. Αιμορραγικός πυρετός Έμπολα Ο αιμορραγικός πυρετός Έμπολα ευθύνεται για τον θάνατο περισσότερων από ατόμων από τότε που ανακαλύφθηκε ο ιός του Έμπολα. Δεν υπάρχει ακόμα συγκεκριμένη θεραπεία ή εμβόλιο. Δοκιμάζονται διάφορα υποψήφια εμβόλια, αλλά ενδέχεται να περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι να κυκλοφορήσει κάποιο από αυτά. Σε εργαστηριακές μελέτες μια νέα φαρμακευτική θεραπεία έχει παρουσιάσει κάποιες προοπτικές σε πρώτο στάδιο και σήμερα τελεί υπό περαιτέρω αξιολόγηση. Ωστόσο, και για αυτή τη λύση θα χρειαστούν αρκετά χρόνια. Λεμφαδενική φιλαρίαση Πάνω από 120 εκατομμύρια άτομα πάσχουν από λεμφαδενική φιλαρίαση, γνωστή και ως ελεφαντίαση περισσότερα από 40 εκατομμύρια εξ αυτών έχουν υποστεί σοβαρή αναπηρία και δυσμορφία από τη νόσο, η οποία εξαπλώνεται λόγω της ταχείας αστικής ανάπτυξης. Η λεμφαδενική φιλαρίαση μπορεί να προκαλέσει διόγκωση των άκρων, των γεννητικών οργάνων και των μαστών και εσωτερική βλάβη στους νεφρούς και το λεμφικό σύστημα. Στις PR\ doc 15/16 PE v01-00

16 ενδημικές κοινότητες μπορούν να προσβληθούν έως και το 50% των ανδρών και το 10% των γυναικών. Η θεραπεία συνίσταται σε χορήγηση μία φορά ετησίως μονών δόσεων αλβενδαζόλης με διαιθυλοκαρβαμαζίνη ή ιβερμεκτίνη, επί 4 έως 6 χρόνια. Έλκος Buruli Το έλκος Buruli είναι μια αναδυόμενη απειλή για την υγεία πρόκειται για την τρίτη πιο κοινή μυκοβακτηριδιακή λοίμωξη σε υγιή άτομα μετά τη φυματίωση και τη λέπρα. Καταστρέφει το δέρμα και τους ιστούς και προκαλεί παραμορφώσεις. Οι αλλοιώσεις προκαλούνται κυρίως στα άκρα. Σήμερα, η μόνη διαθέσιμη θεραπεία είναι η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της αλλοίωσης και η εμφύτευση δερματικού μοσχεύματος, εάν χρειαστεί. Αυτή η θεραπεία είναι και δαπανηρή και επικίνδυνη, με απώλεια ιστών ή μόνιμη αναπηρία. Νευροψυχιατρικές διαταραχές Οι ψυχικές ασθένειες είναι συνηθισμένες σε όλες τις χώρες και αυξάνονται ραγδαίως, με σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό κόστος. Ένας στους τέσσερις αναπτύσσει μία ή περισσότερες τέτοιες διαταραχές σε κάποιο στάδιο της ζωής του 450 εκατομμύρια άτομα σε ολόκληρο τον κόσμο πάσχουν από ψυχικά, νευρολογικά ή συμπεριφορικά προβλήματα. Για τις περισσότερες διαταραχές υπάρχουν αποδοτικές, σε σχέση με το κόστος τους, θεραπείες, αλλά δεν δίνεται η δέουσα προτεραιότητα στη νομοθεσία, τη θεραπεία και την περίθαλψη για την ψυχική υγεία. Περίπου 121 εκατομμύρια άτομα πάσχουν σήμερα από κατάθλιψη. Κάθε χρόνο, το 5,8% των ανδρών και το 9,5% των γυναικών θα βιώσουν κάποιο επεισόδιο κατάθλιψης, ενώ άνθρωποι αυτοκτονούν κάθε χρόνο. Από επιληψία πάσχουν 50 εκατομμύρια άνθρωποι πάνω από το 80% εξ αυτών βρίσκονται στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Το 70% των ατόμων με επιληψία θα μπορούσε να μην εμφανίζει κρίσεις εάν ελάμβανε αντιεπιληπτικά φάρμακα. Παρόλο που στις περισσότερες χώρες το κόστος της θεραπείας μπορεί να μην υπερβαίνει καν τα 5 δολάρια ανά ασθενή τον χρόνο, η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών δεν υποβάλλεται σε αγωγή. Στην Αφρική, το 80% δεν λαμβάνει καμία αγωγή. Από σχιζοφρένεια πάσχουν 24 εκατομμύρια άτομα, ενώ 37 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με άνοια, κυρίως τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Με τη γήρανση του πληθυσμού, υπολογίζεται ότι τα κρούσματα θα αυξηθούν ραγδαία τα επόμενα χρόνια. Οι διαταραχές των παιδιών και των εφήβων είναι συνηθισμένες. Το 10-20% των παιδιών έχουν ψυχικά ή συμπεριφορικά προβλήματα. Ο συνολικός επιπολασμός των μαθησιακών δυσκολιών είναι από 1% έως 3%. Είναι πιο συνηθισμένες στις αναπτυσσόμενες χώρες λόγω της υψηλότερης συχνότητας εμφάνισης τραυματισμών και της έλλειψης οξυγόνου κατά τον τοκετό και εγκεφαλικών λοιμώξεων στην πρώτη παιδική ηλικία. PE v /16 PR\ doc