Κατάρτιση και αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων Παρουσίαση Εφαρµογής Αξιολόγησης Επενδυτικών Σχεδίων: Μελέτη Αξιολόγησης Επένδυσης Επιχείρησης

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ I Διδάσκων: Δρ. Κ. Αραβώσης 7. Κατάρτιση και αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων Παρουσίαση Εφαρµογής Αξιολόγησης Επενδυτικών Σχεδίων: Μελέτη Αξιολόγησης Επένδυσης Επιχείρησης 1

2 Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς. 2

3 Βήματα εξέτασης επενδυτικών σχεδίων, αξιολόγησής τους και γνωμοδότησης των αξιολογητών. Τα βήματα εξέτασης επενδυτικών σχεδίων, αξιολόγησής τους και γνωμοδότησης των αξιολογητών επί των συγκεκριμένων προτεινόμενων επενδύσεων βασίζονται σε διατάξεις, στις σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις και θα μπορούσαν να αναλυθούν σύμφωνα με τα ακόλουθα (κατ αντιστοιχία και με τα ειδικά έντυπα που προδιαγράφει το Υπουργείο Ανάπτυξης) : 3

4 Βήμα 1. Αξιολόγηση της πληρότητας του υποβαλλομένου επενδυτικού σχεδίου Βήμα 2. Αξιολόγηση οικονομικών στοιχείων και βιωσιμότητας της ειδικής επένδυσης της Επιχείρησης Βήμα 3. Επένδυσης Εκθεση Αυτοψίας και εκτίμησης του κόστους της 4

5 Βήμα 4. υπαγωγής Βήμα 5. Αξιολόγηση και βαθμολόγηση των κριτηρίων Έκθεση Αξιολόγησης Όσο διαρκεί η διαδικασία υλοποίησης των παραπάνω βημάτων, διενεργούνται αυτοψίες στις επιχειρήσεις από τους αξιολογητές. Για το κάθε βήμα καταγράφονται τα αποτελέσματα σε ειδικά διαμορφωμένα για το σκοπό αυτό έντυπα αξιολόγησης. Η ανάλυση των παραπάνω βημάτων, αναφέρεται στα επόμενα υποκεφάλαια. 5

6 Α Γενικά Στοιχεία Ανεπαρκής ανάλυση Μέτρια Ανάλυση Ικανοποιητική ανάλυση Άριστη Ανάλυση Β Οικονομικά Στοιχεία Ανεπαρκής ανάλυση Μέτρια Ανάλυση Ικανοποιητική ανάλυση Άριστη Ανάλυση Γ Τεχνικά στοιχεία Ανεπαρκής ανάλυση Μέτρια Ανάλυση Ικανοποιητική ανάλυση Άριστη Ανάλυση Δ Στοιχεία ΑγοράςΣτρατηγική της επιχείρησης Ανεπαρκής ανάλυση Μέτρια Ανάλυση Ικανοποιητική ανάλυση Άριστη Ανάλυση 6

7 Βήμα 2: Αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων και της βιωσιμότητας της ειδικής επένδυσης της επιχείρησης Το δεύτερο βήμα στη διαδικασία αξιολόγησης περιλαμβάνει την αξιολόγηση της βιωσιμότητας της επένδυσης. Σημαντικά στοιχεία τα οποία αξιολογούνται από τον αξιολογητή, είναι: 7

8 Κριτήριο Ι. Τα χαρακτηριστικά του φορέα της επένδυσης. Ειδικότερα εξετάζονται: η εμπειρία του φορέα της επένδυσης στον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιείται η κλίμακα και τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων του στο παρελθόν η φερεγγυότητα και η οικονομική του επιφάνεια ως προς την επάρκεια των ιδίων κεφαλαίων για την κάλυψη των συνολικών χρηματοδοτικών αναγκών της επιχείρησης (κάλυψη της ιδίας συμμετοχής στην προτεινόμενη επένδυση και του αναγκαίου κεφαλαίου κίνησης) 8

9 Κριτήριο ΙΙ. Οι προοπτικές κερδοφόρας δραστηριότητας της επιχείρησης που θα δημιουργηθεί ή της ήδη υφιστάμενης σε σχέση με την προτεινόμενη επένδυση. Ειδικότερα αναλύονται: οι προβλέψεις πωλήσεων οι προβλέψεις οικονομικών αποτελεσμάτων και αποδοτικότητας της επένδυσης η καθαρή παρούσα αξία και ο εσωτερικός συντελεστής απόδοσης του επενδυτικού σχεδίου. τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της επένδυσης και της επιχείρησης και γίνεται έλεγχος της νομιμότητας υπαγωγής της επένδυσης στις ειδικές επενδύσεις. Εξετάζονται γενικά όλα τα τεχνικοοοικονομικά στοιχεία και αναλύσεις που περιέχονται στην υποβαλλόμενη από τον επενδυτή τεχνικοοικονομική μελέτη. 9

10 Κριτήριο ΙΙΙ. Η οργάνωση της επιχείρησης. Όσον αφορά την οργάνωση της επιχείρησης εξετάζεται η αποτελεσματικότητα της παρούσας και της μελλοντικής οργανωτικής δομής της επιχείρησης και η στελέχωση των τμημάτων αυτής. Κριτήριο Ι: Χαρακτηριστικά φορέα επένδυσης α. Αξιολόγηση της εμπειρίας του φορέα β. Αξιολόγηση δεικτών επίδοσης της προηγούμενης πενταετίας 1

11 1. Δείκτης αποδοτικότητας Α=1/5 Σ Κέρδη προ φόρων / Ιδια κεφάλαια. 2. Σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια Κ = 1/5 Σ (Ξένα Κεφάλαια / ίδια κεφάλαια) 3. Δείκτης ρευστότητας RΡ = 1/5 Σ (κυκλοφορούν ενεργητικό / βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις) 4. Δείκτης ανάπτυξης εργασιών RΕ = 1/4 [(Ε5/Ε4-1) + (Ε4/Ε3-1) + (E3/E2-1) + (E2/E1-1)] 5. Δείκτης παραγωγικότητας Ro = 1/5 Σ (Πωλήσεις/Σύνολο ενεργητικού) 6. Δείκτης περιθωρίου μικτού κέρδους RM.k = 1/5 Σ ( μικτό κέρδος / πωλήσεις ) 7. Δείκτης περιθωρίου καθαρού κέρδους RΚ.Κ = Σ ( καθαρό κέρδος / πωλήσεις ) 11

12 ΔΕΙΚΤΗΣ Μέση τιμή δείκτη στην επιχείρηση Μέση τιμή δείκτη στον κλάδο Κέρδη προ φόρων Αποδοτικότητας (Κέρδη προ φόρων / Ίδια Κεφάλαια) Ξένα προς Ίδια Κεφάλαια Ρευστότητας Ανάπτυξης Εργασιών Παραγωγικότητας (Πωλήσεις / σύνολο ενεργητικού) Περιθώριο Μικτού Κέρδους (Μικτό κέρδος / Πωλήσεις) Περιθώριο καθαρού κέρδους (Καθαρό κέρδος / Πωλήσεις) 12

13 γ. Αξιολόγηση κάλυψης της ιδίας συμμετοχής Ο αξιολογητής δίνει έμφαση στην πηγή προέλευσης των σχετικών κεφαλαίων και την εξεύρεση των αναγκαίων κεφαλαίων κίνησης. Ιδιαίτερα για το τελευταίο η ανάλυση θα γίνει κατά την αξιολόγηση του κριτηρίου ΙΙ β. Μ' αυτόν τον τρόπο διερευνάται η φερεγγυότητα της επιχείρησης. 13

14 Ποσοστό και ποσό συμμετοχής στο σύνολο επένδυσης Ποσοστό Ποσό Παρατίθεται από τον αξιολογητή το ποσοστό και το ποσό συμμετοχής του φορέα επένδυσης στο επενδυτικό σχέδιο. γ.2. Τεκμηρίωση της δυνατότητας ή μη καταβολής της ίδιας συμμετοχής. Αναλύεται από τον αξιολογητή η δυνατότητα ή μη καταβολής της ιδίας συμμετοχής από το φορέα επένδυσης. 14

15 Β = 1/4 Σ [(Α5/Α4-1) + (Α4/Α3-1) + (Α3/Α2-1) + (Α2/Α1-1)] όπου Α η αξία των πωλήσεων κάθε έτος ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑΣ Έτος ΑΞΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Ρυθμ.αύξησης εργασιών ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ Έτος ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗ Ρυθμ.αύξησης εργασιών ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΗ Ρυθμ.αύξησης εργασιών Μέσος όρος πωλ.επιχειρ. Μέσος όρος πωλ.κλάδου 15

16 Πίνακας: Ανάλυση κόστους πωλήσεων Α/Α Στοιχεία κόστους 1 Πρώτες ύλες 2 Δευτερεύουσες ύλες 3 Λειτουργικά έξοδα 4 Υλικά συσκευασίας 5 ΑνταλλακτικάΕργαλεία Αμοιβές προσωπικού και εργοδοτικές εισφορές Έξοδα συντήρησης ΕΠ Έτος 1ο ΑΞ Έτος 1ο προσδοκώμενου ΕΠ Έτος 2ο ΑΞ Έτος 2ο ΕΠ Έτος 3ο ΑΞ Έτος 3ο ΕΠ Έτος 4ο συνολικού ΑΞ Έτος 4ο ΕΠ Έτος 5ο ΑΞ Έτος 5ο Εργασίες από τρίτους Μεταβολές αποθεμάτων (+,-) 1 Λοιπά γενικά έξοδα 11 Συνολικό κόστος πωλήσεων (προ αποσβέσεων) 16

17 Εκτίμηση προσδοκώμενων αποτελεσμάτων χρήσεως ΕΠ Έτος 1ο ΑΞ Έτος 1ο ΕΠ Έτος 2ο ΑΞ Έτος 2ο ΕΠ Έτος 3ο ΑΞ Έτος 3ο ΕΠ Έτος 4ο ΑΞ Έτος 4ο ΕΠ Έτος 5ο ΑΞ Έτος 5ο Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) Κόστος πωλήσεων Μικτό κέρδος επιχείρησης ΜΕΙΟΝ Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Έξοδα ερευνών-ανάπτυξης Έξοδα λειτουργίας-διαθέσεως Λειτουργικό αποτέλεσμα ΠΛΕΟΝ Έσοδα συμμετοχών Πιστωτικοί τόκοι Διάφορα έσοδα ΜΕΙΟΝ Συναλλαγματικές διαφορές Λοιπές δαπάνες Αποτελέσματα προ τόκων, αποσβέσεων και φόρων ΜΕΙΟΝ Τόκοι Αποτελέσματα προ αποσβέσεων και φόρων ΜΕΙΟΝ Αποσβέσεις ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΕΩΣ (ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ) ΜΕΙΟΝ 17

18 Ο αξιολογητής αναλύει τον τρόπο υπολογισμού του ύψους του αναγκαίου κεφαλαίου κίνησης και τεκμηριώνει τη δυνατότητα εξεύρεσής του. Προβλεπόμενοι μέσοι δείκτες της επόμενης πενταετίας Δ Ε ΙΚΤ Η Σ Μέση τιμή δείκτη στην επιχείρηση ΚΑΤΑ ΕΠΕΝΔΥΤΗ ΚΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΗ Μέση τιμή δείκτη στον κλάδο Αποδοτικότητας (Κέρδη προ φόρων/ Ίδια Κεφάλαια) Ξένα προς Ίδια Κεφάλαια Ρευστότητας Ανάπτυξης Εργασιών Παραγωγικότητας (Πωλήσεις / σύνολο ενεργητικού) Περιθώριο Μικτού Κέρδους (Μικτό κέρδος / Πωλήσεις) Περιθώριο καθαρού κέρδους (Καθαρό κέρδος / Πωλήσεις) 18

19 Αξιολόγηση καθαρής παρούσας αξίας και εσωτερικού συντελεστή απόδοσης Ο αξιολογητής θα εξετάσει όλες τις χρηματικές ροές που περιλαμβάνονται στο σχέδιο επένδυσης, τις υποθέσεις στις οποίες αυτές στηρίζονται και θα αποφανθεί για την ρεαλιστικότητα και ορθότητά τους. Στη συνέχεια θα προχωρήσει στη διαδικασία υπολογισμού της ΚΠΑ και του ΕΣΑ και θα αναλύσει τον τρόπο υπολογισμού των τιμών των μεγεθών αυτών. Αξιολόγηση καθαρής παρούσας αξίας - Καθαρή Παρούσα Αξία 19

20 Παρατίθενται τα εξής στοιχεία σχετικά με την επένδυση : - Αναλυτική περιγραφή της επένδυσης - Σκοπιμότητα των παρεμβάσεων της επένδυσης στην υπάρχουσα παραγωγική διαδικασία. - Τεχνολογικό επίπεδο αυτής Γίνεται σαφής αναφορά της δυνατότητας υπαγωγής της επένδυσης σε μία από τις κατηγορίες των ειδικών επενδύσεων. 2

21 Κριτήριο ΙΙΙ: Αποτελεσματικότητα οργανωτικής δομής της επιχείρησης Ο αξιολογητής εξετάζει την οργάνωση της επιχείρησης σε σχέση με: - την ύπαρξη μηχανογραφικών συστημάτων - την ύπαρξη ηλεκτρονικών συστημάτων ελέγχου της παραγωγικής διαδικασίας - τη λήψη μέτρων για τη διασφάλιση ποιότητας - τη λειτουργία τμήματος προώθησης και διανομής των προϊόντων - τη λειτουργία τμήματος ανάπτυξης σε όλα τα επίπεδα της παραγωγικής διαδικασίας με στόχο τη βελτίωση αυτής. Αν η επιχείρηση ήδη λειτουργεί, εξετάζεται η εξέλιξη όλων αυτών των τμημάτων της οργάνωσης της επιχείρησης μετά την εφαρμογή του επενδυτικού σχεδίου. 21

22 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Ύπαρξη μηχανογραφικών συστημάτων Ύπαρξη ηλεκτρονικών συστημάτων ελέγχου της παραγωγικής διαδικασίας Λήψη μέτρων για τη διασφάλιση ποιότητας Λειτουργία τμήματος προώθησης και διανομής των προϊόντων Λειτουργία τμήματος ανάπτυξης σε όλα τα επίπεδα της παραγωγικής διαδικασίας με στόχο τη βελτίωση αυτής. Ο αξιολογητής προβαίνει σε έλεγχο για τη νομιμότητα υπαγωγής της επένδυσης στο νόμο για τις ειδικές επενδύσεις αλλά και σε γενικές κρίσεις για την οργάνωση της επιχείρησης. 22

23 Έκθεση αυτοψίας και εκτίμηση του κόστους της επένδυσης. Ο αξιολογητής σ αυτή τη φάση της αξιολόγησης, προβαίνει σε αυτοψία στους χώρους όπου λειτουργεί η επιχείρηση ώστε να συμπληρώσει στοιχεία σε σχέση με το μηχανολογικό εξοπλισμό της επιχείρησης, την οργάνωση και κατάρτιση του στελεχιακού δυναμικού, ενώ παράλληλα γίνεται εκτίμηση για τον προϋπολογισμό της προτεινόμενης επένδυσης. Η καταγραφή των επιμέρους στοιχείων του προϋπολογισμού, γίνεται ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι επιλέξιμες οι δαπάνες του επενδυτικού σχεδίου για την επιχορήγηση από τον αναπτυξιακό νόμο. 23

24 Αυτοψία για τον έλεγχο των παγίων στοιχείων της επιχείρησης και την καταγραφή του τεχνολογικού επιπέδου. Περιγραφή της οργάνωσης των διαφόρων τμημάτων της επιχείρησης. Περιγραφή του προτεινόμενου προγράμματος για τη βελτίωση της οργάνωσης και λειτουργίας του στελεχιακού δυναμικού της επιχείρησης. Αναλυτική παράθεση της προτεινόμενης επένδυσης και εκτίμηση του κόστους αυτής 24

25 ΚΑΤΑ ΕΠΕΝΔΥΤΗ Περιγραφή στοιχείου επένδυσης ποσότητα ΚΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΗ κόστος / Συνολικό κόστος/ Συνολικό μονάδα κόστος μονάδα κόστος Κτιριακές εγκαταστάσεις (τ.μ.) Μηχανήματα Μεταφορά και εγκατάσταση μηχαν/των Λοιπός εξοπλισμός Διαμόρφ. περιβ/τος χώρου-έργα υποδομής Μεταφορικά μέσα Αγορά τεχνολογίας Λοιπές δαπάνες Κατάρτιση προσωπικού. ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ Οικόπεδο ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 25

26 Ακολούθως, παρουσιάζεται το χρηματοδοτικό σχήμα της επένδυσης κατά επενδυτή και κατά αξιολογητή. ΚΑΤΑ ΕΠΕΝΔΥΤΗ % ΚΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΗ % Α. Ιδια συμμετοχή - αύξηση Μ.Κ. - φορολογηθέντα αποθέματα. - οικόπεδο Β. Δάνειο Γ. Επιχορήγηση ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΟΙΚΟΠΕΔΟ ΥΨΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 26

27 Όλες οι προτάσεις επενδυτικών σχεδίων που πληρούν τις προϋποθέσεις βιωσιμότητας, αξιολογούνται και βαθμολογούνται από τον αξιολογητή σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην Υπουργική Απόφαση. Η τελική βαθμολογία κυμαίνεται από 1 έως 1 (Σ= 11) και με βάση αυτήν κατατάσσονται οι προτάσεις. Γενικά, βαθμολογούνται: οι διαδικασίες υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου τα παραγόμενα προϊόντα η τεχνολογία που χρησιμοποιείται η οργανωτική δομή της επιχείρησης τα προγράμματα κατάρτισης για τους εργαζόμενους στην επιχείρηση η ανταγωνιστικότητα των παραγόμενων προϊόντων Αναλόγως της κατηγορίας της ειδικής επένδυσης, υπάρχουν εξειδικευμένα κριτήρια τα οποία βαθμολογούνται από τον αξιολογητή. 27

28 1. Ταυτότητα επιχείρησης Α. Επωνυμία επιχείρησης: Greek water bottling company Διακριτικός τίτλος: ΥΔΩΡ Β. Νομική μορφή: Ομόρρυθμος εταιρεία. (55% Δημήτριος Παπαδόπουλος, 45% Γεώργιος Παπαδόπουλος) Γ. Κλάδος στον οποίο εντάσσεται η επιχείρηση: Εμφιάλωση πόσιμου νερού Δ. Αντικείμενο εργασιών: Εμφιάλωση και εμπορία νερού περιοχής νομού Μαγνησίας, καθώς επίσης και εμπορία πάσης φύσεως αναψυκτικών Ε. Έδρα της επιχείρησης: Β ΒΙΠΕ Βόλου Στ. Έτος ίδρυσης:

29 2. Συνοπτική περιγραφή επένδυσης Α. Αντικείμενο επένδυσης: Βελτίωση λειτουργικότητας της παραγωγικής διαδικασίας και μείωση κόστους παραγωγής ανά μονάδα παραγόμενου προϊόντος. Τα παραπάνω θα υλοποιηθούν με την αγορά ειδικών μηχανημάτων που αναλύονται παρακάτω καθώς επίσης και με τη διαμόρφωση ειδικών εγκαταστάσεων. Β. Χρόνος έναρξης - χρόνος περάτωσης: Οκτώβριος 23 Δεκέμβριος 23. Γ. Κλίμακα επένδυσης: 1.9. ευρώ 3. Οικονομικά αποτελέσματα επιχείρησης κατά το παρελθόν Α. Οικονομική αποδοτικότητα της επιχείρησης κατά το παρελθόν (γενική αναφορά): Η επιχείρηση διαθέτει ιδιόκτητο εργοστάσιο εμφιάλωσης νερού, πλήρως εξοπλισμένο σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας. Ο ανταγωνισμός στον κλάδο ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, δημιουργεί πιέσεις για μείωση του κόστους παραγωγής αλλά και για βελτίωση του τεχνολογικού εξοπλισμού. Η επιχείρηση παρ όλες τις πιέσεις έχει διατηρήσει το πελατολόγιό της, ενώ διαθέτει αυτόνομο δίκτυο αντιπροσώπων σε Ελλάδα και εξωτερικό. Όπως φαίνεται και από την ανάλυση των οικονομικών στοιχείων, η επιχείρηση παρουσιάζει σημαντικά κέρδη και μερίδιο στην αγορά. 29

30 4. Λειτουργία -οργανωτική δομή Α. Λειτουργία της επιχείρησης πριν και μετά την εκπόνηση της επένδυσης (συνεχής εποχιακή): Η επιχείρηση πριν και μετά την εκπόνηση της επένδυσης έχει συνεχή λειτουργία. Κατά τη θερινή περίοδο, η λειτουργία του εργοστασίου γίνεται σε 24ωρη βάση, από 8ωρη που είναι τον υπόλοιπο χρόνο. Β. Οργανωτική δομή και στελέχωση σε ανθρώπινο δυναμικό, πριν και μετά την επένδυση *(στελέχη και επίπεδο εκπαίδευσης): Δεν προβλέπεται η επένδυση να επηρεάσει την επιχείρηση σε σχέση με την οργανωτική δομή και τη στελέχωση σε ανθρώπινο δυναμικό. Β.1. Διοίκηση: Η διοίκηση ασκείται από το γενικό διευθυντή κ. Παπαδόπουλο. Β.2. Λοιπό διοικητικό προσωπικό: Τα τμήματα που απαρτίζουν τη λειτουργία της επιχείρησης, είναι το οικονομικό τμήμα, το τμήμα παραγωγής και το τμήμα πωλήσεων. Στο τμήμα οικονομικών της επιχείρησης απασχολούνται 2 άτομα, απόφοιτοι πανεπιστημιακής οικονομικής σχολής. Τα συγκεκριμένα στελέχη εποπτεύουν και προωθούν όλες τις απαραίτητες ενέργειες σε σχέση με την οικονομική λειτουργία της επιχείρησης. Β.3. Επιστημονικό τεχνικό προσωπικό: Στο τμήμα παραγωγής, απασχολούνται 7 άτομα, απόφοιτοι ΑΕΙ με εμπειρία και ειδικές γνώσεις σε σχέση με την παραγωγική διαδικασία εμφιάλωσης νερού. Τα στελέχη αυτό έχουν την ευθύνη και εποπτεία για την ομαλή λειτουργία της παραγωγικής διαδικασίας της επιχείρησης. Β.4. Εργατοτεχνικό προσωπικό (ειδικευμένο): 6 άτομα που είναι επιφορτισμένα με το έργο της παραγωγής και παρακολούθησης των όρων και προϋποθέσεων της εμφιάλωσης. Β.5. Εργατοτεχνικό προσωπικό (ανειδίκευτο): 6 άτομα που ασχολούνται σε χειρονακτικές εργασίες σ όλη την παραγωγική διαδικασία. Β.6. Προσωπικό τμήματος πωλήσεων και προώθησης: 4 άτομα, απόφοιτοι ΑΕΙ οικονομικής κατεύθυνσης. Είναι υπεύθυνοι για τις διαδικασίες προώθησης και πωλήσεων των προϊόντων στους αντιπροσώπους. 3

31 Οικονομικά στοιχεία επενδυτικού σχεδίου Τμήμα Α: Στοιχεία για την προηγούμενη πορεία της επιχείρησης Στο τμήμα αυτό αναφέρονται τα εξής: Οι συνολικές πωλήσεις της επιχείρησης στη διεθνή και εγχώρια αγορά. Αναφέρονται οι πωλήσεις που έχει πραγματοποιήσει η επιχείρηση στη διεθνή και εγχώρια αγορά τα τελευταία πέντε χρόνια. Με εξαίρεση το 1999, οι συνολικές πωλήσεις της επιχείρησης παρουσιάζουν συνεχή άνοδο σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται στον επόμενο πίνακα. 31

32 Συνολικές πωλήσεις της επιχείρησης στη διεθνή και εγχώρια αγορά 1998 Ποσότητα 1999 Αξία (ευρώ) Τρέχουσες τιμές Σταθερές τιμές Ποσότητα Ποσοστιαία μεταβολή σε σχέση με το προηγούμενο έτος Μεταβολή σε σχέση με το έτος βάσης Εγχώριες πωλήσεις Ποσοστιαία μεταβολή σε σχέση με το προηγούμενο έτος Μεταβολή σε σχέση με το έτος βάσης Πωλήσεις στη διεθνή αγορά Ποσοστιαία μεταβολή σε σχέση με το προηγούμενο έτος Μεταβολή σε σχέση με το έτος βάσης Αξία (ευρώ) Τρέχουσες τιμές Σταθερές τιμές , ,7-2,3 Σύνολο Ποσότητ α 21 Αξία (ευρώ) Ποσότητ α 22 Αξία (ευρώ) Τρέχουσε ς τιμές Σταθερές τιμές ,6 37,2 26,7 18,4 16,4 1,6 Τρέχουσες τιμές Σταθερές τιμές Ποσότητα Αξία (ευρώ) Τρέχουσες τιμές Σταθερές τιμές ,2 32,8 31,2 27, ,3 97,8 9,4 86,9 123,8 17,1 11,1 136,9 113,8 134,3 179,5 144, ,7-2,5-9,8 29,7 17,2 9,6 14,8 8,3 4, 36,2 35,1 3, ,3 97,5 9,2 8,8 114,3 98,9 92,8 123,7 12,8 126,4 167,1 134, ,3 97,5 9,2 169,6 178,7 19,6 3,2 26,2 21,2 7,1 8,1 4,

33 Οι συνολικές πωλήσεις της επιχείρησης ανά σημαντική διεθνή αγορά για κάθε παραγόμενο προϊόν της επιχείρησης. Σ αυτήν την περίπτωση, γίνεται ομαδοποίηση των διεθνών αγορών στις οποίες η επιχείρηση προωθεί τα προϊόντα της. Οι σημαντικές αγορές στις οποίες προωθεί η εταιρεία το προϊόν της, είναι η Ευρωπαϊκή αγορά και η αγορά της Κίνας. Οι ποσότητες που αναφέρονται αφορούν κιβώτια των 24 τεμαχίων, εμφιαλωμένου νερού σε πλαστικές φιάλες του ενός λίτρου. 33

34 ΠΙΝΑΚΑΣ: Συνολικές πωλήσεις της επιχείρησης ανά σημαντική διεθνή αγορά και κατηγορία προϊόντων της επιχείρησης 1998 Αξία (ευρώ) Εμφιαλωμένο νερό 1 λίτρο /24 τεμ Ποσότητα Τρέχουσες τιμές Σταθερές τιμές Ευρώπη Κίνα Αξία (ευρώ) Εμφιαλωμένο νερό 1 λίτρο /24 τεμ 1999 Αξία (ευρώ) Ποσότητα Τρέχουσες τιμές Ευρώπη Κίνα Ποσότητα Τρέχουσες τιμές 21 Αξία (ευρώ) Σταθερές τιμές Ποσότητα Τρέχουσες τιμές Σταθερές τιμές 22 Αξία (ευρώ) Σταθερές τιμές Ποσότητα Τρέχουσες τιμές Σταθερές τιμές

35 Η ανάλυση του κύκλου εργασιών. Η ανάλυση του κύκλου εργασιών αναφέρεται στην παράθεση των στοιχείων που αφορούν τις συνολικές πωλήσεις κατ έτος στην εγχώρια και διεθνή αγορά. Είναι ένας πίνακας όπου άμεσα φαίνεται η πορεία των πωλήσεων στις δύο κατηγορίες αγορών, καθώς επίσης και τα έσοδα από άλλες δραστηριότητες. Από την ανάλυση του πίνακα που αναφέρεται στον κύκλο εργασιών κατά τα έτη , η επιχείρηση μετά το 1999 εμφανίζει αύξηση των εσόδων από άλλες δραστηριότητες. Πρόκειται για συνεργασία με ιδιωτική εταιρεία παραγωγής κρασιού, της οποίας τα προϊόντα διακινεί. 35

36 ΠΙΝΑΚΑΣ: Ανάλυση κύκλου εργασιών Κύκλος εργασιών Πωλήσεις εσωτερικού Πωλήσεις εξωτερικού Σύνολο πωλήσεων προϊόντων Έσοδα λοιπών δραστηριοτήτων Γενικό σύνολο κύκλου εργασιών

37 Η ανάλυση του κόστους πωλήσεων Τα στοιχεία που παρατίθενται σ αυτόν τον πίνακα, αφορούν την εξέλιξη του κόστους των πωλήσεων των προϊόντων της επιχείρησης κατά την τελευταία πενταετία. Παρατίθενται οι χρηματικές αξίες που καταβλήθηκαν για πρώτες και δευτερεύουσες ύλες, για τα λειτουργικά κόστη, τα υλικά συσκευασίας των προϊόντων, καθώς επίσης και όλες οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν ώστε να παραχθούν τα προϊόντα της επιχείρησης. Στον πίνακα αυτό φαίνονται κυρίως όλες οι ανελαστικές δαπάνες για τα παραγόμενα προϊόντα, καθώς επίσης και η εξέλιξη αυτών τα τελευταία πέντε χρόνια. Το μεγαλύτερο ποσοστό του κόστους πωλήσεων, όπως φαίνεται στον επόμενο πίνακα, οφείλεται στο αυξημένο κόστος των υλικών συσκευασίας. 37

38 Α/Α Στοιχεία κόστους Πρώτες ύλες Δευτερεύουσες ύλες Λειτουργικά έξοδα Υλικά συσκευασίας Ανταλλακτικά-Εργαλεία Αμοιβές προσωπικού και εργοδοτικές εισφορές Έξοδα συντήρησης Εργασίες από τρίτους Μεταβολές αποθεμάτων (+,-) Λοιπά γενικά έξοδα Συνολικό κόστος πωλήσεων (προ αποσβέσεων)

39 Ο λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσεως Ο πίνακας του λογαριασμού αποτελεσμάτων χρήσεως, δίνει μια γενική εικόνα για τα έσοδα και έξοδα της επιχείρησης κατά τα τελευταία πέντε χρόνια. Παρατίθεται ο συνολικός κύκλος εργασιών που πραγματοποίησε η επιχείρηση, όλα τα κόστη που είναι απαραίτητα ώστε να παραχθούν τα προϊόντα (κόστη πωλήσεων, λειτουργικά κόστη, ανθρώπινο δυναμικό, λοιπές δαπάνες, αποσβέσεις), καθώς επίσης και όλες οι υπόλοιπες εισροές που πραγματοποίησε η επιχείρηση για να παράγει τα προϊόντα (έσοδα συμμετοχών, πιστωτικοί τόκοι, διάφορα έσοδα). Μετά τα αρνητικά αποτελέσματα του έτους 1999, η εταιρεία παρουσιάζει σταθερά αύξηση στα κέρδη της. 39

40 Λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσεως Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) Κόστος πωλήσεων ΜΕΙΟΝ Μικτό κέρδος επιχείρησης Έξοδα διοικητικής λειτουργίας ΜΕΙΟΝ Έξοδα ερευνών-ανάπτυξης Έξοδα λειτουργίας-διαθέσεως Λειτουργικό αποτέλεσμα Έσοδα συμμετοχών ΠΛΕΟΝ Πιστωτικοί τόκοι Διάφορα έσοδα Συναλλαγματικές διαφορές ΜΕΙΟΝ Λοιπές δαπάνες Αποτελέσματα προ τόκων, αποσβέσεων και φόρων Τόκοι ΜΕΙΟΝ Αποτελέσματα προ αποσβέσεων και φόρων Αποσβέσεις ΜΕΙΟΝ ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΕΩΣ (ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ)

41 Διάθεση αποτελεσμάτων Καθαρά αποτελέσματα χρήσεως (+ ή -) Υπόλοιπο αποτελεσμάτων προηγούμενων χρήσεων ΜΕΙΟΝ: Φόροι εισοδήματος Κέρδη προς διάθεση 1. Τακτικό αποθεματικό 2. Λοιπά αποθεματικά 3. Μερίσματα πληρωτέα 4. Υπόλοιπο σε νέο

42 ΠΙΝΑΚΑΣ: Ισολογισμοί ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Έξοδα εγκατάστασης Έξοδα εγκατάστασης ΜΕΙΟΝ: Αποσβέσεις Αναπόσβεστη αξία εξόδων εγκατάστασης Πάγιο ενεργητικό Ι. Ασώματες ακινητοποιήσεις Μείον: αποσβέσεις Αναπόσβεστη αξία ασώματων ακινητοποιήσεων ΙΙ. Ενσώματες ακινητοποιήσεις Μείον: αποσβέσεις Αναπόσβεστη αξία ενσώματων ακινητοποιήσεων ΙΙΙ. Συμμετοχή και άλλες μακροπρόθεσμες απαιτήσεις Αναπόσβεστη αξία πάγιου ενεργητικού Κυκλοφορούν ενεργητικό Ι. Αποθέματα ΙΙ. Απαιτήσεις ΙΙΙ. Χρεώγραφα ΙV. Διαθέσιμα Σύνολο κυκλοφορούντος ενεργητικού ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟ Ίδια κεφάλαια Ι. Κεφάλαιο (μετοχικό κ.λ.π.) ΙΙ. Αποθεματικά κεφάλαια ΙΙΙ. Αποτελέσματα σε νέο Προβλέψεις για κινδύνους ή έξοδα Υποχρεώσεις Ι. Μακροπρόθεσμες ΙΙ. Βραχυπρόθεσμες ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ

43 Οι δείκτες που προσδιορίζουν το μέγεθος της αποδοτικότητας, ρευστότητας, αποτελεσματικότητας, δραστηριότητας της επιχείρησης. Πρόκειται για ανάλυση δεικτών που καθορίζουν την ευελιξία και αποτελεσματικότητα της επιχείρησης κατά τα τελευταία πέντε χρόνια. Πιο αναλυτικά παρατίθενται δείκτες: αποδοτικότητας, που αναφέρονται στην αποδοτικότητα των κεφαλαίων αλλά και των πωλήσεων, ρευστότητας, που αναφέρονται σε δείκτες για τον προσδιορισμό της ικανότητας της επιχείρησης για διάθεση ρευστών, αποτελεσματικότητας, που έχουν σχέση με την ταχύτητα κυκλοφορίας ενεργητικού δραστηριότητας, που είναι δείκτες σχετικοί με την κυκλοφορία των κεφαλαίων της επιχείρησης. 43

44 ΠΙΝΑΚΑΣ: Δείκτες 1998 Αποδοτικότητας Περιθώριο μικτού κέρδους Περιθώριο καθαρού κέρδους Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων Ρευστότητας Κυκλοφοριακή ρευστότητα Πραγματική ρευστότητα Άμεση ρευστότητα (Μικτά κέρδη /πωλήσεις) x ,27 1,65 14,69 19,32 21,2-4,39 1,54 2,48 5,4 7,46, 28,35 29,3 42,67 153,21 Κυκλοφορούν ενεργητικό/ βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (Κυκλοφορούν ενεργητικό αποθέματα)/ βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Διαθέσιμα/βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις,,62,62,82,75,,51,51,72,63,,24,1,3,6 (Αποθέματα/πωλήσεις) x 365, 32,26 18,33 15,54 12,38 (Απαιτήσεις/πωλήσεις) x 365, 83,58 82,9 14,12 57,9 Πωλήσεις/σύνολο ενεργητικού, 1,9 1,76 1,75 2,79 Δάνεια/ίδια κεφάλαια,,,1,,1 Υποχρεώσεις/σύνολο παθητικού (Καθαρά αποτελέσματα + χρεωστικοί τόκοι)/ χρεωστικοί τόκοι Ίδια κεφάλαια/πάγιο ενεργητικό,,91,8,72,78, 1,25 1,62 2,78 3,61,,14,3,51,33 (Καθαρά κέρδη /πωλήσεις) x 1 (Καθαρά κέρδη /ίδια κεφάλαια) x 1 Αποτελεσματικότητας Ταχύτητα κυκλοφορίας αποθεμάτων (σε ημέρες) Ταχύτητα κυκλοφορίας απαιτήσεων (σε ημέρες) Κυκλοφορία ενεργητικού Δραστηριότητας Δάνεια προς ίδια κεφάλαια Γενική επιβάρυνση Κάλυψη τόκων Χρηματοδότηση ακινητοποιήσεων 44

45 Τμήμα Β: Στοιχεία για την προβλεπόμενη πορεία του επενδυτικού σχεδίου Οι πίνακες που έχουν παρατεθεί παραπάνω, καταγράφουν τη δραστηριότητα επιχείρησης κατά τα τελευταία 5 χρόνια. Η κατάρτιση του επενδυτικού σχεδίου, περιλαμβάνει την παράθεση προβλεπόμενων οικονομικών στοιχείων για τα επόμενα 5 χρόνια. Έτσι, οι πίνακες που πρέπει να συμπληρωθούν σε σχέση με τα οικονομικά στοιχεία της επένδυσης, είναι ίδιοι με τους προηγούμενους, με μόνη διαφορά ότι αναφέρονται στην επόμενη πενταετία. 45

46 Προβλεπόμενες συνολικές πωλήσεις προϊόντων Οι προβλεπόμενες πωλήσεις για την επόμενη πενταετία είναι συντηρητικές και εφικτές αφού οι προβλεπόμενες πωλήσεις κυμαίνονται σε μέγεθος λίγο μεγαλύτερες ή αντίστοιχες με τα δεδομένα της προηγούμενης πενταετίας. Η υλοποίηση της επένδυσης θα βελτιώσει την ευελιξία της μονάδας αφού θα μπορεί να παράγει σε μικρότερο χρόνο μεγαλύτερη ποσότητα εμπορευμάτων. Μετά την επένδυση θα υπάρξει σημαντική μείωση του κόστους υλικών συσκευασίας, επομένως θα υπάρξει βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και διεισδυτικότητας των προϊόντων της εταιρείας στην αγορά. 46

47 ΠΙΝΑΚΑΣ: Προβλεπόμενες συνολικές πωλήσεις προϊόντων Αξία Πωλήσεις Ποσότητα Τρέχουσες τιμές Αξία Σταθερές τιμές Τρέχουσες τιμές Αξία Σταθερές τιμές Τρέχουσες τιμές Αξία Σταθερές τιμές Τρέχουσες τιμές Αξία Σταθερές τιμές Τρέχουσες τιμές Σταθερές τιμές

48 Προβλεπόμενες συνολικές εξαγωγές για το σύνολο των προϊόντων της επιχείρησης Οι εξαγωγές της επιχείρησης αναμένεται ν αυξηθεί μετά την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου λόγω της μείωσης του κόστους παραγωγής και αύξησης της ανταγωνιστικότητας. ΠΙΝΑΚΑΣ: Προβλεπόμενες συνολικές εξαγωγές για το σύνολο των προϊόντων της επιχείρησης Αξία Τρέχουσες τιμές Πωλήσεις Αξία Σταθερές τιμές Τρέχουσες τιμές Αξία Σταθερές τιμές 4599 Τρέχουσες τιμές Αξία Σταθερές τιμές Τρέχουσες τιμές Αξία Σταθερές τιμές Τρέχουσες τιμές Σταθερές τιμές

49 Ανάλυση προβλεπόμενου κύκλου εργασιών Ο προβλεπόμενος κύκλος εργασιών της επιχείρησης για την πενταετία παρατίθεται στον επόμενο πίνακα. ΠΙΝΑΚΑΣ: Ανάλυση προβλεπόμενου κύκλου εργασιών Κύκλος εργασιών Πωλήσεις εσωτερικού Πωλήσεις εξωτερικού Σύνολο πωλήσεων προϊόντων Έσοδα λοιπών δραστηριοτήτων Γενικό σύνολο κύκλου εργασιών 49

50 Ανάλυση προβλεπόμενου κόστους πωλήσεων Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζεται το προβλεπόμενο κόστος πωλήσεων της εταιρείας για την πενταετία Η υλοποίηση της επένδυσης θα επιφέρει σημαντική μείωση του κόστους παραγωγής λόγω της μείωσης του κόστους υλικών της συσκευασίας το οποίο αποτελεί τον κύριο συντελεστή διαμόρφωσης του κόστους. 5

51 ΠΙΝΑΚΑΣ: Ανάλυση προβλεπόμενου κόστους πωλήσεων Α/Α Στοιχεία κόστους Πρώτες ύλες Δευτερεύουσες ύλες Λειτουργικά έξοδα Υλικά συσκευασίας ΑνταλλακτικάΕργαλεία Αμοιβές προσωπικού και εργοδοτικές εισφορές Έξοδα συντήρησης Εργασίες από τρίτους Μεταβολές αποθεμάτων (+,-) Λοιπά γενικά έξοδα Συνολικό κόστος πωλήσεων (προ αποσβέσεων)

52 Προβλεπόμενος λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσεως Στον επόμενο πίνακα αναφέρεται ο προβλεπόμενος λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσεως για τα έτη Οι αποσβέσεις προκύπτουν αφενός από τις αποσβέσεις της νέας επένδυσης, αφετέρου από τις αποσβέσεις του υπάρχοντος εξοπλισμού, οι οποίες βαίνουν μειούμενες. Η επένδυση είναι φανερό ότι θα συμβάλει πολύ σημαντικά στη βελτίωση των αποτελεσμάτων της επιχείρησης. 52

53 ΠΙΝΑΚΑΣ: Προβλεπόμενος λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσεως ΜΕΙΟΝ ΜΕΙΟΝ ΠΛΕΟΝ ΜΕΙΟΝ ΜΕΙΟΝ ΜΕΙΟΝ Αποτελέσματα προ αποσβέσεων και φόρων Αποσβέσεις Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) Κόστος πωλήσεων Μικτό κέρδος επιχείρησης Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Έξοδα ερευνών-ανάπτυξης Έξοδα λειτουργίας-διαθέσεως Λειτουργικό αποτέλεσμα Έσοδα συμμετοχών Πιστωτικοί τόκοι Διάφορα έσοδα Συναλλαγματικές διαφορές Λοιπές δαπάνες Αποτελέσματα προ τόκων, αποσβέσεων και φόρων Τόκοι ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΕΩΣ (ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ) 53

54 Προβλεπόμενος πίνακας διαθέσεως αποτελεσμάτων Στον επόμενο πίνακα γίνεται παράθεση των στοιχείων σχετικά με τα προβλεπόμενα στοιχεία για τη διάθεση των αποτελεσμάτων για τα έτη ΠΙΝΑΚΑΣ: Προβλεπόμενος πίνακας διαθέσεως αποτελεσμάτων 23 Καθαρά αποτελέσματα χρήσεως (+ ή -) Υπόλοιπο αποτελεσμάτων προηγούμενων χρήσεων ΜΕΙΟΝ: Φόροι εισοδήματος Κέρδη προς διάθεση 1. Τακτικό αποθεματικό 2. Λοιπά αποθεματικά 3. Μερίσματα πληρωτέα 4. Υπόλοιπο σε νέο

55 Προβλεπόμενοι ισολογισμοί Στον επόμενο πίνακα αναφέρονται στοιχεία σε σχέση με τους προβλεπόμενους ισολογισμούς των ετών

56 ΠΙΝΑΚΑΣ: Προβλεπόμενοι ισολογισμοί ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Έξοδα εγκατάστασης Έξοδα εγκατάστασης ΜΕΙΟΝ: Αποσβέσεις Αναπόσβεστη αξία εξόδων εγκατάστασης Ι. Ασώματες ακινητοποιήσεις Μείον: αποσβέσεις Πάγιο ενεργητικό Αναπόσβεστη αξία ασώματων ακινητοποιήσεων ΙΙ. Ενσώματες ακινητοποιήσεις Μείον: αποσβέσεις Αναπόσβεστη αξία ενσώματων ακινητοποιήσεων ΙΙΙ. Συμμετοχή και άλλες μακροπρόθεσμες απαιτήσεις Αναπόσβεστη αξία πάγιου ενεργητικού Κυκλοφορούν ενεργητικό Ι. Αποθέματα ΙΙ. Απαιτήσεις ΙΙΙ. Χρεώγραφα Ι. Κεφάλαιο (μετοχικό κ.λ.π.) ΙΙ. Αποθεματικά κεφάλαια ΙΙΙ. Αποτελέσματα σε νέο Προβλέψεις για κινδύνους ή έξοδα ΙV. Διαθέσιμα Σύνολο κυκλοφορούντος ενεργητικού ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟ Ίδια κεφάλαια Υποχρεώσεις Ι. Μακροπρόθεσμες ΙΙ. Βραχυπρόθεσμες ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ 56

57 Προβλεπόμενοι δείκτες Στον επόμενο πίνακα γίνεται παράθεση των στοιχείων των προβλεπόμενων δεικτών αποδοτικότητας, ρευστότητας, αποτελεσματικότητας και δραστηριότητας για τα έτη Η βελτίωση όλων των οικονομικών μεγεθών της εταιρείας μετά την υλοποίηση της επένδυσης αποτυπώνεται στους αντίστοιχους δείκτες. 57

58 ΠΙΝΑΚΑΣ: Προβλεπόμενοι δείκτες Αποδοτικότητας Περιθώριο μικτού κέρδους (Μικτά κέρδη /πωλήσεις) x 1 26,75 32,13 34,57 35,86 36,74 Περιθώριο καθαρού κέρδους (Καθαρά κέρδη 1,92 16,6 2,88 23,4 25,22 33,66 3,78 43,4 54,49 63,61 /πωλήσεις) x 1 Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων (Καθαρά κέρδη /ίδια κεφάλαια) x 1 Ρευστότητας Κυκλοφοριακή ρευστότητα Κυκλοφορούν ενεργητικό/ βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 1,5 1,37 1,14 1,31 1,47 Πραγματική ρευστότητα (Κυκλοφορούν ενεργητικό αποθέματα)/ βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις,84 1,14,92 1,1 1,9 Άμεση ρευστότητα Διαθέσιμα/βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις,11,35,18,2,2 Ταχύτητα κυκλοφορίας αποθεμάτων (σε ημέρες) (Αποθέματα/πωλήσεις) x ,25 18,25 18,25 25,55 32,85 Ταχύτητα κυκλοφορίας απαιτήσεων (σε ημέρες) (Απαιτήσεις/πωλήσεις) x ,5 63,88 62,5 69,35 76,65 Κυκλοφορία ενεργητικού Πωλήσεις/σύνολο ενεργητικού 1,7 1,28 1,36 1,46 1,53 Δάνεια προς ίδια κεφάλαια Δάνεια/ίδια κεφάλαια,,,,, Γενική επιβάρυνση Υποχρεώσεις/σύνολο παθητικού,4,28,31,34,36 Κάλυψη τόκων (Καθαρά αποτελέσματα + χρεωστικοί τόκοι)/ 4,98 7,87 1,38 12,19 13,72,95 1,12 1,2 1,13 1,29 Αποτελεσματικότητας Δραστηριότητας χρεωστικοί τόκοι Χρηματοδότηση ακινητοποιήσεων Ίδια κεφάλαια/πάγιο ενεργητικό 58

59 Γενικά στοιχεία Παραγωγική διαδικασία. Οι παρεμβάσεις που θα γίνουν στην παραγωγική διαδικασία της επιχείρησης με την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου, είναι οι εξής: Α. Προμήθεια μηχανών για την παραγωγή φιαλών συσκευασίας με στόχο τη μείωση του κόστους παραγωγής. Β. Προμήθεια κεραμικών φίλτρων για τον έλεγχο της ποιότητας του νερού σ όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας. 59

60 Γ. Αγορά γραμμής αυτόματης εμφιάλωσης φιαλών ώστε να αυξηθεί η παραγωγικότητα της επιχείρησης, ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες όπου η ζήτηση αυξάνεται κατακόρυφα. Δ. Προμήθεια μηχανής για την τοποθέτηση ετικέτας, ώστε να αποσυμφορηθεί το συγκεκριμένο τμήμα της παραγωγής που σήμερα παρουσιάζει προβλήματα. Ε. Προμήθεια μηχανής συσκευασίας φιαλών ώστε να βελτιωθεί η παραγωγική διαδικασία στο συγκεκριμένο τμήμα της. Η μηχανή που χρησιμοποιείται είναι παλαιάς τεχνολογίας με αποτέλεσμα να παρατηρείται συμφόρηση στο συγκεκριμένο τμήμα. 6

61 Μηχανολογικός εξοπλισμός και συστήματα παραγωγής. Ειδικά τεχνικά στοιχεία. Το επενδυτικό σχέδιο αφορά τη μετατροπή της μονάδας ώστε να γίνει περισσότερο ευέλικτη. Τα προβλήματα της εταιρείας εντοπίζονται στην εποχικότητα της ζήτησης των προϊόντων της, οπότε αυξάνεται απότομα η ζήτηση σε περιορισμένο χρονικό διάστημα (θερινοί μήνες), ενώ από την άλλη υπάρχει το ζήτημα της παραγωγικής δυσλειτουργίας λόγω του πεπαλαιωμένου εξοπλισμού. Με την προτεινόμενη αγορά του εξοπλισμού, η παραπέρα ανάπτυξη της εταιρείας θεωρείται δεδομένη, αφού βελτιώνεται η παραγωγικότητα, η ευελιξία και τελικά η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων της. 61

62 Κόστος επένδυσης χρηματοδότηση Ανάλυση κόστους επένδυσης Όπως αναφέρθηκε, το κόστος της παραγωγικής επένδυσης ανέρχεται σε 1.9. ευρώ. Η υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου θα γίνει το τελευταίο τρίμηνο του 23. Χρηματοδότηση της επένδυσης. Το 6% του ποσού που αναγκαίο για την υλοποίηση της επένδυσης αποτελεί την ιδία συμμετοχή του φορέα επένδυσης, ενώ το 4% αποτελεί την αιτούμενη επιχορήγηση από το δημόσιο. Η ιδία συμμετοχή θα καλυφθεί με μετρητά από τους επενδυτές με αντίστοιχη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας. 62

63 23 Σύνολο % Α. Ιδία συμμετοχή επενδυτή Οικόπεδο Μετρητά Ίδια κεφάλαια Λοιπά Β. Ξένα κεφάλαια Δάνεια τραπεζών εσωτερικού Δάνεια τραπεζών εξωτερικού Λοιπά ξένα κεφάλαια Γ. Αιτούμενη επιχορήγηση Σύνολο 63

64 Στοιχεία αγοράς Στον κλάδο παραγωγής εμφιαλωμένου νερού δραστηριοποιούνται αρκετές επιχειρήσεις, οι περισσότερες των οποίων είναι μικρού μεγέθους και τοπικού χαρακτήρα. Η παραγωγή εμφιαλωμένου νερού παρουσιάζει σημαντικούς ρυθμούς αύξησης τα τελευταία χρόνια, γεγονός που οφείλεται στην αύξηση της ζήτησης από την εγχώρια αγορά. Το μέγεθος της παραγωγής εκτιμάται σε 5 εκατ. λίτρα το 1996 έναντι 22 εκατ. λίτρων το Οι εξαγωγές κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με την παραγωγή. 64

65 Αρκετές μονάδες έχουν προχωρήσει σε καθετοποίηση της παραγωγής, αφού διαθέτουν και μηχανολογικό εξοπλισμό για την κατασκευή των φιαλών. Η αύξηση της κατανάλωσης που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια και συνεχίζεται με περαιτέρω αυξανόμενους ρυθμούς, καλύφθηκε από την εγχώρια παραγωγή. Δεν παρατηρείται μεγάλος όγκος εισαγωγών. Η ένταξη μεγάλων επιχειρήσεων στον κλάδο παραγωγής, έχει επηρεάσει αρκετές μικρές μονάδες για τις οποίες ο εκσυγχρονισμός τους θεωρείται κάτι παραπάνω από αναγκαίος. 65

66 Διαφαίνεται η τάση για περαιτέρω αύξηση της κατανάλωσης του εμφιαλωμένου νερού λόγω της εγγυημένης ποιότητας που θεωρητικά τουλάχιστον παρέχει στο καταναλωτικό κοινό, που ολοένα δεν εμπιστεύεται τα δίκτυα ύδρευσης των δήμων. Η απότομη αύξηση της ζήτησης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες οφείλεται στο κλίμα της χώρα αλλά και στη ζήτηση του προϊόντος από τους τουρίστες που κατακλύζουν αυτήν την περίοδο τη χώρα. Οι προοπτικές του κλάδου διαφαίνονται ευοίωνες σε βάθος χρόνου, παρόλα τα προβλήματα που εμφανίζουν οι μικρές κυρίως εταιρείες. Το συγκριτικό πλεονέκτημα που θα πρέπει αυτές οι εταιρείες ν αναζητήσουν, έγκειται στη βελτίωση του δικτύου διανομής του προϊόντος αλλά και στην αλλαγή του τεχνολογικού εξοπλισμού τους που θα τους επιτρέψει να μειώσουν το κόστος παραγωγής. 66

67 Ανταγωνιστική θέση και στρατηγική της επιχείρησης Η επιχείρηση με την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου, επιτυγχάνει τη βελτίωση της θέσης της στην αγορά αφού μειώνει το κόστος παραγωγής του προϊόντος της. Παράλληλα, έχοντας ήδη ένα αρκετά ανεπτυγμένο δίκτυο πωλήσεων σε Ελλάδα κι εξωτερικό, έχει τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου. Κατηγορία Παραγωγικής Επένδυσης : Επένδυση ευελιξίας υφιστάμενης μονάδας Εταιρεία : Greek Water Bottling Company Προϋπολογισμός : 1.9. ευρώ 67

68 Αξιολόγηση επενδυτικού σχεδίου της επιχείρησης Greek Water Bottling Company Βήμα 1: Αξιολόγηση της πληρότητας του υποβαλλομένου σχεδίου Για την αξιολόγηση της πληρότητας του υποβαλλόμενου σχεδίου για την επιχείρηση εμφιάλωσης νερού, ισχύουν: Α Γενικά Στοιχεία Ανεπαρκής ανάλυση Μέτρια Ανάλυση Ικανοποιητική ανάλυση Χ Άριστη Ανάλυση Β Οικονομικά Στοιχεία Ανεπαρκής ανάλυση Μέτρια Ανάλυση Ικανοποιητική ανάλυση Χ Άριστη Ανάλυση Γ Τεχνικά στοιχεία Ανεπαρκής ανάλυση Μέτρια Ανάλυση Ικανοποιητική ανάλυση Χ Άριστη Ανάλυση Δ Στοιχεία Αγοράς- Ανεπαρκής Στρατηγική της ανάλυση επιχείρησης Μέτρια Ανάλυση Ικανοποιητική ανάλυση Χ Άριστη Ανάλυση 68

69 Βήμα 2: Αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων και της βιωσιμότητας της επένδυσης της επιχείρησης Το δεύτερο βήμα στη διαδικασία αξιολόγησης περιλαμβάνει την αξιολόγηση της βιωσιμότητας της επένδυσης. Κριτήριο Ι. Τα χαρακτηριστικά του φορέα της επένδυσης. Κριτήριο ΙΙ. Οι προοπτικές κερδοφόρας δραστηριότητας της επιχείρησης που θα δημιουργηθεί ή της ήδη υφιστάμενης σε σχέση με την προτεινόμενη επένδυση. Κριτήριο ΙΙΙ. Η οργάνωση της επιχείρησης 69

70 Κριτήριο Ι: Χαρακτηριστικά φορέα επένδυσης α. Αξιολόγηση της εμπειρίας του φορέα Πρόκειται για μικρή εταιρεία που δραστηριοποιείται σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον και η περαιτέρω πορεία της σε βάθος χρόνου εξαρτάται από τον εκσυγχρονισμό του μηχανολογικού εξοπλισμού, κάτι που επιδιώκει να υλοποιήσει με το παρόν επενδυτικό σχέδιο. β. Αξιολόγηση δεικτών επίδοσης Για τα έτη 2, 21, 22, οι οικονομικοί δείκτες για την αξιολόγηση της επένδυσης, είναι: 7

71 ΔΕΙΚΤΗΣ Κέρδη προ φόρων (απόδοση απασχολουμένωνν κεφαλαίων) Αποδοτικότητας (Κέρδη προ φόρων/ Ίδια Κεφάλαια) Ξένα προς Ίδια Κεφάλαια Ρευστότητας Ανάπτυξης Εργασιών Παραγωγικότητας (Πωλήσεις / σύνολο ενεργητικού) Περιθώριο Μικτού Κέρδους (Μικτό κέρδος / Πωλήσεις) Περιθώριο καθαρού κέρδους (Καθαρό κέρδος / Πωλήσεις) Μέση τιμή δείκτη στην επιχείρηση 2 4,37 Μέση τιμή Μέση τιμή δείκτη δείκτη στην στην επιχείρηση επιχείρηση ,4 2,79 29,3-42,67-153,21 -,62 3,25 1,76,82 15,93 1,75,75 38,98 2,79 14,69 19,32 21,2 2,48 5,4 7,46 71

72 Αξιολόγηση κάλυψης της ιδίας συμμετοχής Ποσοστό Ποσοστό και ποσό συμμετοχής στο σύνολο 6 Ποσό επένδυσης Τεκμηρίωση της δυνατότητας ή μη καταβολής της ίδιας συμμετοχής. Το ποσό που αντιστοιχεί στο φορέα επένδυσης θα καλυφθεί με αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, για το οποίο υπάρχουν άυλοι τίτλοι σε τράπεζα σε ποσοστό 4% του συνολικού απαιτούμενου ποσού. 72

73 Κριτήριο ΙΙ: Προοπτικές κερδοφορίας της επιχείρησης α. Εκτίμηση προσδοκώμενων πωλήσεων ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ Έτος ΑΞΙΑ Ρυθμ.αύξησης Έτος ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ Ρυθμ.αύξησης ΕΚΤΙΜΗΣΗ Ρυθμ.αύξησης ΠΩΛΗΣΕΩΝ εργασιών Μέσος όρος πωλ.επιχειρ ,12 3,25 15,93 38,98 21, ΕΠΕΝΔΥΤΗ εργασιών ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΗ εργασιών ,4 2,48 14,5 11,7 1,22 14, , 2, 15, 1, 1, 14, Οι εκτιμήσεις της αξιολόγησης σε σχέση με τις πωλήσεις είναι αρκετά κοντά σε σχέση με τις εκτιμήσεις του επενδυτικού φορέα. Οι πωλήσεις εξαρτώνται άμεσα από τη λειτουργία του αντίστοιχου τμήματος αλλά και από τη διαφήμιση του προϊόντος. 73

74 β. Αξιολόγηση προβλέψεων οικονομικών αποτελεσμάτων και αποδοτικότητας της επένδυσης β.1. Εκτίμηση προσδοκώμενου κόστους παραγωγής Πίνακας: Ανάλυση προσδοκώμενου συνολικού κόστους πωλήσεων Α/Α Στοιχεία κόστους 1Πρώτες ύλες 2Δευτερεύουσες ύλες 3Λειτουργικά έξοδα 4Υλικά συσκευασίας 5Ανταλλακτικά-Εργαλεία Αμοιβές προσωπικού και 6 εργοδοτικές εισφορές 7Έξοδα συντήρησης 8Εργασίες από τρίτους 9Μεταβολές αποθεμάτων (+,-) 1Λοιπά γενικά έξοδα Συνολικό κόστος πωλήσεων 11 (προ αποσβέσεων) ΕΠ ΑΞ ΕΠ ΑΞ ΕΠ ΑΞ ΕΠ ΑΞ ΕΠ ΑΞ Δεν υπάρχουν κατά τη διαδικασία αξιολόγησης ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις σε σχέση με τα στοιχεία που αναφέρει ο επενδυτής. Η πρώτη στήλη σε κάθε έτος αφορά τις εκτιμήσεις του επενδυτή και η δεύτερη τις εκτιμήσεις του αξιολογητή. 74

75 β.2 Εκτίμηση προσδοκώμενων αποτελεσμάτων χρήσεως (σε χιλιάδες ευρώ) ΜΕΙΟΝ ΜΕΙΟΝ ΠΛΕΟΝ ΜΕΙΟΝ Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) Κόστος πωλήσεων Μικτό κέρδος επιχείρησης Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Έξοδα ερευνών-ανάπτυξης Έξοδα λειτουργίας-διαθέσεως Λειτουργικό αποτέλεσμα Έσοδα συμμετοχών Πιστωτικοί τόκοι Διάφορα έσοδα Συναλλαγματικές διαφορές Λοιπές δαπάνες Αποτελέσματα προ τόκων, αποσβέσεων και φόρων ΜΕΙΟΝ Τόκοι Αποτελέσματα προ αποσβέσεων και φόρων ΜΕΙΟΝ Αποσβέσεις ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΕΩΣ (ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ) ΕΠ ΑΞ ΕΠ ΑΞ ΕΠ ΑΞ ΕΠ ΑΞ ΕΠ ΑΞ

76 β.3. Εκτίμηση του αναγκαίου κεφαλαίου κίνησης β.3.1. Με βάση τους παραπάνω πίνακες το αναγκαίο κεφαλαίο κίνησης για την επόμενη πενταετία ανά έτος είναι: 23: 3 ευρώ 26: 12 ευρώ 24: 9 ευρώ 27: 12 ευρώ 25: 6 ευρώ β.3.2. Ανάλυση τρόπου υπολογισμού του ύψους του αναγκαίου κεφαλαίου κίνησης και τεκμηρίωση της δυνατότητας εξεύρεσής του. Είναι δυνατόν να υπάρχει πρόβλημα κεφαλαίου κίνησης τα επόμενα χρόνια, με δυνατότητες ωστόσο να ξεπεραστεί το πρόβλημα αν γίνει σωστή διαχείριση. 76

77 β.4 Προβλεπόμενοι μέσοι δείκτες της επόμενης πενταετίας ΔΕΙΚΤΗΣ Αποδοτικότητας (Κέρδη προ φόρων/ Ίδια Κεφάλαια) Ξένα προς Ίδια Κεφάλαια Ρευστότητας Ανάπτυξης Εργασιών Παραγωγικότητας (Πωλήσεις / σύνολο ενεργητικού) Περιθώριο Μικτού Κέρδους (Μικτό κέρδος / Πωλήσεις) Περιθώριο καθαρού κέρδους (Καθαρό κέρδος / Πωλήσεις) Μέση τιμή δείκτη στην επιχείρηση ΚΑΤΑ ΚΑΤΑ ΕΠΕΝΔΥΤΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΗ 45,19 32,12 1,27 14,66 1,47,78 14, 1,4 33,2 32, 19,41 17,13 Οι δείκτες αποδοτικότητας και κερδοφορίας παραμένουν σε πολύ καλά επίπεδα. Ο δείκτης ρευστότητας ίσως έχει διακυμάνσεις κατά την επόμενη πενταετία και χρειάζεται προσοχή, ενώ η απόδοση ιδίων κεφαλαίων θα μειωθεί έστω και προσωρινά μετά από την αύξηση του μετοχικού 77 κεφαλαίου.

78 Οι δείκτες αποδοτικότητας και κερδοφορίας παραμένουν σε πολύ καλά επίπεδα. Ο δείκτης ρευστότητας ίσως έχει διακυμάνσεις κατά την επόμενη πενταετία και χρειάζεται προσοχή, ενώ η απόδοση ιδίων κεφαλαίων θα μειωθεί έστω και προσωρινά μετά από την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου. γ. Αξιολόγηση καθαρής παρούσας αξίας και εσωτερικού συντελεστή απόδοσης γ.1. Αξιολόγηση καθαρής παρούσας αξίας - Καθαρή Παρούσα Αξία +5,918,2 78

79 Η ΚΠΑ της επένδυσης υπολογίζεται με δεκαετή διάρκεια ζωής και επιτόκιο προεξόφλησης 1%. γ.2. Αξιολόγηση εσωτερικού συντελεστή απόδοσης - Εσωτερικός Συντελεστής Απόδοσης 9,7 Επειδή η ΚΠΑ είναι μεγαλύτερη του μηδενός και ο ΕΣΑ είναι μικρότερος του επιτοκίου προεξόφλησης, η επένδυση συμφέρει. Το επενδυτικό σχέδιο είναι κατ' αρχήν αποδεκτό. 79

80 δ. Αξιολόγηση τεχνικών χαρακτηριστικών επένδυσης Ο τεχνολογικός εξοπλισμός που προβλέπεται να αγοραστεί με την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου θα δώσει την ευελιξία και την αύξηση της παραγωγικότητας της επιχείρησης ώστε να καταστεί ανταγωνιστική στον κλάδο. Δεν έχει εισαχθεί ιδιαίτερα καινοτόμος τεχνολογία στην παραγωγή οπότε είναι εύκολη η ενσωμάτωση στην υφιστάμενη παραγωγική διαδικασία. 8

81 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Ύπαρξη μηχανογραφικών συστημάτων Ύπαρξη ηλεκτρονικών συστημάτων ελέγχου της παραγωγικής διαδικασίας Λήψη μέτρων για τη διασφάλιση ποιότητας Λειτουργία τμήματος προώθησης και διανομής των προϊόντων Λειτουργία τμήματος ανάπτυξης σε όλα τα επίπεδα της παραγωγικής διαδικασίας ΕΛΕΓΧΟΣ ΝΑΙ ΟΧΙ ΟΧΙ ΝΑΙ ΟΧΙ με στόχο τη βελτίωση αυτής. Η οργάνωση της επιχείρησης επιτρέπει την ενσωμάτωση των νέων υποδομών, ωστόσο θα πρέπει στο μέλλον η επιχείρηση να παρουσιάσει οργανωτικές αλλαγές που θα της επιτρέψουν ν' ανταποκριθεί στις προκλήσεις του ανταγωνισμού του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιείται. 81

82 Βήμα 3: Έκθεση αυτοψίας και εκτίμηση του κόστους της επένδυσης. Πραγματοποιείται αυτοψία στους χώρους όπου λειτουργεί η επιχείρηση ώστε να γίνει εκτίμηση για τον προϋπολογισμό της προτεινόμενης επένδυσης. ΚΑΤΑ ΕΠΕΝΔΥΤΗ Περιγραφή στοιχείου επένδυσης ποσότητα ΚΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΗ κόστος / Συνολικό κόστος/ Συνολικό μονάδα κόστος μονάδα κόστος Κτιριακές εγκαταστάσεις (τ.μ.) Μηχανήματα Μεταφορά και εγκατάσταση μηχαν/των Λοιπός εξοπλισμός Διαμόρφ. περιβ/τος χώρου-έργα υποδομής Μεταφορικά μέσα Αγορά τεχνολογίας Λοιπές δαπάνες Κατάρτιση προσωπικού. ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ Οικόπεδο ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 82

83 Ακολούθως, παρουσιάζεται το χρηματοδοτικό σχήμα της επένδυσης κατά επενδυτή και κατά αξιολογητή. ΚΑΤΑ ΕΠΕΝΔΥΤΗ % ΚΑΤΑ % ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΗ Α. Ιδια συμμετοχή - αύξηση Μ.Κ. - φορολογηθέντα αποθέματα. - οικόπεδο Β. Δάνειο Γ. Επιχορήγηση ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΟΙΚΟΠΕΔΟ ΥΨΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 83

84 Σύμφωνα με την αξιολόγηση, το επενδυτικό σχέδιο είναι βιώσιμο και πληροί τις προϋποθέσεις για την επιχορήγησή του. Υπάρχει ωστόσο απόκλιση σε σχέση με τον επενδυτή, για τον προϋπολογισμό της επένδυσης. Για τα βήματα 4 και 5 ο αξιολογητής προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για τη βαθμολόγηση και τελική έκθεση για το επενδυτικό σχέδιο, σύμφωνα με τις οδηγίες του Υπουργείου. Στο παρόν βιβλίο δεν εξετάζουμε αυτή τη διαδικασία. 84

85 Χρηµατοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδηµαϊκά Μαθήµατα» του ΕΜΠ έχει χρηµατοδοτήσει µόνο την αναδιαµόρφωση του υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο) και από εθνικούς πόρους. 85