1 ο ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Transcript

1 1 ο ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΣΤΟΡΙΑ Δημοσιεύματα 6-10 Δεκεμβρίου 2010 Λουκάς Βλάχος, Καθηγητής ΑΠΘ, ΣΥΜΒΟΛΗ-Οργάνωση Συνεδρίων & Εκδηλώσεων,

2 ΔΕΙΓΜΑ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ & ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ στην πόλη της ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ Το ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ είχε ιδιαίτερη προβολή και τόσο σε τοπικά ΜΜΕ, όσο και σε πανελλαδικής εμβέλειας έντυπα, τηλεοπτικά, ραδιοφωνικά και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης Ενδεικτικά αναφέρονται: Συνεντεύξεις του Καθηγητή, κυρίου Λουκά Βλάχου, σε τοπικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης Flash TV ΔΙΚΤΥΟ 1 WEST CHANNEL ΡΑΔΙΟ ΚΑΣΤΟΡΙΑ ANTENNES FM KASTORIA FM σε άλλα Μ.Μ.Ε. Αφιέρωμα στην ΕΤ3 (8/12/2010 Γ. Περιβολάρης) Συνέντευξη στην ΕΡΑ ΚΟΖΑΝΗΣ (Θ. Τσιόπρα) Άρθρο στην εφημερίδα «Φωνή Καστοριάς» astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 2

3 Hμερομηνία : Γιατί το σύμπαν λειτουργεί με... καπιταλιστικό τρόπο; Λέγεται ότι οι σύγχρονες κοινωνίες λειτουργούν με καπιταλιστικό τρόπο, με αποτέλεσμα ο πλούτος να συγκεντρώνεται σε μια μικρή μερίδα του πληθυσμού. Αυτό που δεν είναι ευρύτερα γνωστό είναι ότι και το σύμπαν λειτουργεί ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Συγκεκριμένα δίνει μεγάλη ενέργεια σε έναν μικρό πληθυσμό σωματιδίων, τα φωτόνια, ώστε να δημιουργήσουν ακτίνες «χι» και «γάμμα». Τη δική τους εκδοχή στο ερώτημα γιατί το σύμπαν λειτουργεί με καπιταλιστικό τρόπο θα κληθούν να δώσουν την ερχόμενη εβδομάδα φοιτητές Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής που θα συναντηθούν στην Καστοριά, σε ένα πρωτότυπο χειμερινό σχολείο που διοργανώνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Τα παραπάνω αναφέρει ο καθηγητής Φυσικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Λουκάς Βλάχος. Όπως εξηγεί, η πρωτοτυπία του χειμερινού αυτού σχολείου, πέραν από το γεγονός ότι είναι το πρώτο χειμερινό σχολείο που γίνεται στη χώρα μας, έγκειται στο ότι θα διεξαχθεί με μια νέα μέθοδο που δεν έχει εφαρμοστεί ξανά στην Ελλάδα. Οι φοιτητές θα ακούσουν νωρίς το πρωί τις παρουσιάσεις των καθηγητών και για όλη την υπόλοιπη μέρα θα κληθούν να «ακουμπήσουν οι ίδιοι τον προβληματισμό». Η μέθοδος με τον αγγλικό όρο «hands on» εφαρμόζεται ήδη στο εξωτερικό, όπου οι εκπαιδευόμενοι καλούνται να αναζητήσουν λύσεις και απαντήσεις μελετώντας τη διεθνή βιβλιογραφία μέσω του διαδικτύου. Κάτι αντίστοιχο θα γίνει και στην Καστοριά, ενθαρρύνοντας την αυτενέργεια των φοιτητών και περιορίζοντας την απλή παράθεση πληροφοριών από τους ειδικούς. Στο τέλος του χειμερινού σχολείου όλες οι απαντήσεις θα παρουσιαστούν στους καθηγητές, σε μια προσπάθεια προαγωγής της μάθησης και ανάδειξης της καινοτομίας. Αντίστοιχα ερωτήματα που οι φοιτητές θα κληθούν να προσεγγίσουν είναι πώς μπορεί ένας επιταχυντής να «αγγίξει» υψηλά ποσοστά ενέργειας, πώς παράγεται ενέργεια στους γαλαξίες, γιατί το σύμπαν διαστέλλεται κατά την διαδικασία της επιτάχυνσης και πώς λειτουργούν οι άγνωστες μέχρι στιγμής «σκοτεινές δυνάμεις». Η ιδέα για τη διοργάνωση ενός χειμερινού σχολείου προέκυψε από την Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία (HEL.A.S.) μετά την επιτυχή διοργάνωση αντίστοιχου θερινού σχολείου στην Κρήτη. Στο πλαίσιο αυτό και σε συνεργασία με τον Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αναζητήθηκαν πόλεις που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν το χειμερινό σχολείο, ώστε στη συνέχεια να καθιερωθεί σε θεσμό. «Η υποδοχή της Καστοριάς ήταν ενθουσιώδης» σημειώνει ο κ. Βλάχος και επισημαίνει ότι έγινε τους τελευταίους μήνες μια μεγάλη προσπάθεια για τη σωστή διοργάνωσή του. «Στόχος μας είναι να διευρύνουμε τη συμμετοχή των φοιτητών αλλά και των καθηγητών σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, ώστε να καλύπτεται μακροπρόθεσμα ένα ευρύ φάσμα επιμέρους θεμάτων αιχμής στην επιστήμη της Αστροφυσικής», τονίζει από την πλευρά του ο αντιδήμαρχος Καστοριάς Μιχάλης Ζήλλας. με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 3

4 Παρασκευή, 03 Δεκέμβριος :26 ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ Ρεπορτάζ:esos.gr Το πρώτο Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής διοργανώνει ο Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία (HEL.A.S) και το Δήμο Καστοριάς. Οι εργασίες του Σχολείου θα πραγματοποιηθούν από τη Δευτέρα 6 έως και την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2010, στην Καστοριά. Το Σχολείο θα γίνεται κάθε χρόνο, με εναλλαγή θεματικής περιοχής και θα καλύψει μακροπρόθεσμα ένα ευρύ φάσμα επιμέρους θεμάτων αιχμής στην επιστήμη της Αστροφυσικής. Στόχος των διοργανωτών είναι το Σχολείο να καθιερωθεί ως θεσμός και να διευρυνθεί η συμμετοχή των φοιτητών από Πανεπιστήμια των Βαλκανίων και της Ευρώπης. Τα θέματα των εισηγήσεων είναι : Παραγωγή Ενέργειας σε Γαλαξίες, Βασίλης Χαρμανδάρης, Αν. Καθηγητής Πανεπιστήμιου Κρήτης. Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών (Πηγές ακτίνων Χ και Γάμμα), Λουκάς Βλάχος, Καθηγητής Αστροφυσικής του Α.Π.Θ. Η Διαστολή του Σύμπαντος: Έννοιες και πειραματική απόδειξη, Μανώλης Πλειώνης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Σύγχρονες Κοσμολογικές απόψεις για την ερμηνεία της επιταχυνόμενης διαστολής, Σπύρος Βασιλάκος, Ακαδημία Αθηνών. Στο πλαίσιο των εργασιών του Χειμερινού Σχολείου Αστροφυσικής, θα δοθεί διάλεξη για τους πολίτες της πόλης της Καστοριάς, την Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου και ώρα 20.30, στο Κέντρο Περιβαλλοντολογικής Εκπαίδευσης Καστοριάς, από τον Αν. Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Βασίλη Χαρμανδάρη, με θέμα «Αναζητώντας την αλήθεια...με το Φως». Σύμφωνα με τους διοργανωτές, η επιλογή της πόλης της Καστοριάς για την πραγματοποίηση του Σχολείου Αστροφυσικής βασίστηκε και στην ιδιαίτερη φυσιογνωμία της πόλης, η οποία μπορεί να συνδυάσει τις σύγχρονες εγκαταστάσεις με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, τις υπηρεσίες μιας σύγχρονης πόλης με τα έντονα στοιχεία της ιστορίας και παράδοσης του τόπου. Παράλληλα, η πόλη της Καστοριάς προσφέρει ένα μοναδικό φυσικό τοπίο ανάμεσα στη λίμνη και τις κορυφογραμμές, καθώς επίσης και σημαντικά δείγματα πολιτιστικής κληρονομιάς, εμφανή στοιχεία της μακραίωνης ιστορίας της πόλης.. Περισσότερες πληροφορίες για το Χειμερινό Σχολείο: Οι εισηγήσεις όπως και οι παρουσιάσεις των φοιτητών θα είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο μετά το τέλος του Χειμερινού Σχολείου. astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 4

5 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Κυριακή, 5 Δεκεμβρίου 2010 Δημαρχείο Καστοριάς (Σκαπέρδειο Δημοτικό Μέγαρο) :00 Καλωσόρισμα Δημάρχου Καστοριάς & Δεξίωση υποδοχής Δευτέρα, 6 Δεκεμβρίου :00 11:00 Παραγωγή Ενέργειας σε Γαλαξίες Βασίλης Χαρμανδάρης, Πανεπιστήμιο Κρήτης Αναχώρηση λεωφορείου για Αρχοντικό Βέργου Αρχοντικό Βέργου (Αηδήτρας 12, Βεργουλάδικα) 15:00 20:00 Ομάδες εργασίας 21:00 Δείπνο σε εστιατόριο Τρίτη, 7 Δεκεμβρίου :00 11:00 Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών (Πηγές ακτίνων Χ και Γάμμα) Λουκάς Βλάχος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Αναχώρηση λεωφορείου για Αρχοντικό Βέργου Αρχοντικό Βέργου (Αηδήτρας 12, Βεργουλάδικα) 15:00 20:00 Ομάδες εργασίας 21:00 Δείπνο στο Ναυτικό Όμιλο Καστοριάς (βόρεια παραλία) Τετάρτη, 8 Δεκεμβρίου :00 11:00 Η Διαστολή του Σύμπαντος: Έννοιες και πειραματική απόδειξη Μανώλης Πλειώνης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών Αναχώρηση λεωφορείου για Αρχοντικό Βέργου Αρχοντικό Βέργου (Αηδήτρας 12, Βεργουλάδικα) 15:00 20:00 Ομάδες εργασίας Αναχώρηση λεωφορείου από Αρχοντικό Βέργου για ΚΠΕΚ Διάλεξη για το κοινό της πόλης στο ΚΠΕΚ Ομιλητής: Βασίλης Χαρμανδάρης, Αναπλ.Καθητητής Πανεπιστημίου Κρήτης Θέμα: Αναζητώντας την αλήθεια... με το Φως 21:00 Δείπνο στο εστιατόριο «Χλόη» - προσφορά του Δήμου Καστοριάς Πέμπτη, 9 Δεκεμβρίου :00 11:00 Σύγχρονες Κοσμολογικές απόψεις για την ερμηνεία της επιταχυνόμενης διαστολής Σπύρος Βασιλάκος, Ακαδημία Αθηνών Αναχώρηση λεωφορείου για Αρχοντικό Βέργου Αρχοντικό Βέργου (Αηδήτρας 12, Βεργουλάδικα) 15:00 20:00 Ομάδες εργασίας 21:00 Δείπνο στο εστιατόριο «Το Ντολτσό» Τσακάλη 2 (Πλατεία Ντολτσό) Παρασκευή, 10 Δεκεμβρίου :00 11:00 Παρουσιάσεις Φοιτητών 15:00 Αναχωρήσεις astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 5

6 Ξεκίνησε το πρώτο Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής από το ΑΠΘ! 09:40 - Τρί 07/12/2010 Ξεκίνησε χθες το πρώτο Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής που διοργανώνει ο Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Οι εργασίες του Σχολείου θα διαρκέσουν έως την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου Το Σχολείο θα γίνεται κάθε χρόνο, με εναλλαγή θεματικής περιοχής και θα καλύψει μακροπρόθεσμα ένα ευρύ φάσμα επιμέρους θεμάτων αιχμής στην επιστήμη της Αστροφυσικής. Στόχος των διοργανωτών είναι το Σχολείο να καθιερωθεί ως θεσμός και να διευρυνθεί η συμμετοχή των φοιτητών από Πανεπιστήμια των Βαλκανίων και της Ευρώπης. Τα θέματα των εισηγήσεων είναι : Παραγωγή Ενέργειας σε Γαλαξίες, Βασίλης Χαρμανδάρης, Αν. Καθηγητής Πανεπιστήμιου Κρήτης. Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών (Πηγές ακτίνων Χ και Γάμμα), Λουκάς Βλάχος, Καθηγητής Αστροφυσικής του Α.Π.Θ. Η Διαστολή του Σύμπαντος: Έννοιες και πειραματική απόδειξη, Μανώλης Πλειώνης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Σύγχρονες Κοσμολογικές απόψεις για την ερμηνεία της επιταχυνόμενης διαστολής, Σπύρος Βασιλάκος, Ακαδημία Αθηνών. Στο πλαίσιο των εργασιών του Χειμερινού Σχολείου Αστροφυσικής, θα δοθεί διάλεξη για τους πολίτες της πόλης της Καστοριάς, την Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου και ώρα 20.30, στο Κέντρο Περιβαλλοντολογικής Εκπαίδευσης Καστοριάς, από τον Αν. Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Βασίλη Χαρμανδάρη, με θέμα «Αναζητώντας την αλήθεια...με το Φως». ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Τρίτη, 7 Δεκεμβρίου :00 11:00 Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών (Πηγές ακτίνων Χ και Γάμμα) Λουκάς Βλάχος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Αναχώρηση λεωφορείου για Αρχοντικό Βέργου Αρχοντικό Βέργου (Αηδήτρας 12, Βεργουλάδικα) 15:00 20:00 Ομάδες εργασίας 21:00 Δείπνο στο Ναυτικό Ομιλο Καστοριάς (βόρεια παραλία) astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 6

7 Τετάρτη, 8 Δεκεμβρίου :00 11:00 Η Διαστολή του Σύμπαντος: Έννοιες και πειραματική απόδειξη Μανώλης Πλειώνης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών Αναχώρηση λεωφορείου για Αρχοντικό Βέργου Αρχοντικό Βέργου (Αηδήτρας 12, Βεργουλάδικα) 15:00 20:00 Ομάδες εργασίας Αναχώρηση λεωφορείου από Αρχοντικό Βέργου για ΚΠΕΚ, Διάλεξη για το κοιινό της πόλης στο ΚΠΕΚ, Ομιλητής: Βασίλης Χαρμανδάρης, Αναπλ.Καθητητής Πανεπιστημίου Κρήτης. Θέμα: Αναζητώντας την αλήθεια... με το Φως 21:00 Δείπνο στο εστιατόριο «Χλόη» - προσφορά του Δήμου Καστοριάς Πέμπτη, 9 Δεκεμβρίου :00 11:00 Σύγχρονες Κοσμολογικές απόψεις για την ερμηνεία της επιταχυνόμενης διαστολής, Σπύρος Βασιλάκος, Ακαδημία Αθηνών Αναχώρηση λεωφορείου για Αρχοντικό Βέργου Αρχοντικό Βέργου (Αηδήτρας 12, Βεργουλάδικα) 15:00 20:00 Ομάδες εργασίας 21:00 Δείπνο στο εστιατόριο «Το Ντολτσό» Τσακάλη 2 (Πλατεία Ντολτσό) Παρασκευή, 10 Δεκεμβρίου :00 11:00 Παρουσιάσεις Φοιτητών 15:00 Αναχωρήσεις astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 7

8 Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής στην Καστοριά Το χειμερινό σχολείο τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Αστρονομικής Εταιρίας Το Τμήμα Φυσικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης διοργανώνει χειμερινό σχολείο αστροφυσικής στο αμφιθέατρο του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς και το Αρχοντικό Βέργου. Το σχολείο έχει σαν βασικό στόχο να φέρει κοντά διακεκριμένους επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με φοιτητές που ειδικεύονται ή επιθυμούν να ειδικευτούν στην Αστροφυσική. Η διοργάνωση του συγκεκριμένου σχολείου θα δώσει τη δυνατότητα απόκτησης και βιωματικής επεξεργασίας ειδικών γνώσεων, μέσω της παρακολούθησης και συνδιαλλαγής, με τους πλέον αναγνωρισμένους επιστήμονες του κλάδου, ενώ η επανάληψη της πραγματοποίησής του ετησίως και η εναλλαγή της θεματικής περιοχής του, θα καλύψει μακροπρόθεσμα ένα ευρύ φάσμα επιμέρους θεμάτων αιχμής στην επιστήμη της Αστροφυσικής. Θα πραγματοποιηθούν τέσσερις πρωινές εισηγήσεις από τέσσερις διαφορετικούς καθηγητές πανεπιστημίου / ερευνητές. Θα ακολουθήσουν τέσσερα απογευματινά εργαστήρια όπου οι φοιτητές, χωρισμένοι σε μικρές ομάδες θα εργαστούν σε συγκεκριμένα project της επιλογής τους. Την τελευταία μέρα οι φοιτητές θα παρουσιάσουν τα project τους στο πλαίσιο ενός mini συνεδρίου και θα ακολουθήσει συζήτηση και αξιολόγηση από τους ακαδημαϊκούς. Οι εισηγήσεις όπως και οι παρουσιάσεις των φοιτητών θα είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο μετά το τέλος του Χειμερινού Σχολείου. Συμμετοχή Στο σχολείο θα συμμετέχουν νέοι φοιτητές από την Ελλάδα με απώτερο σκοπό να γίνει σημείο αναφοράς για την επιμόρφωση των νέων επιστημόνων του κλάδου της Αστροφυσικής στην ευρύτερη περιοχή. Η μεγαλύτερη συμμετοχή αναμένεται να είναι από τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα όλης της χώρας, και ειδικότερα αυτών της Βόρειας Ελλάδας, όπως το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Το σχολείο θα ανακοινωθεί σε όλα τα ελληνικά πανεπιστήμια και θα αναρτηθεί σε σε όλες τις ιστοσελίδες που παρουσιάζουν συνέδρια και σχολεία του αντικειμένου. Για την επιλογή όσων παρακολουθήσουν, οι φοιτητές θα πρέπει να υποβάλουν φόρμα συμμετοχής και βιογραφικό σημείωμα μέχρι και τις 25 Νοεμβρίου Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης των αιτήσεων και η τελική επιλογή των συμμετεχόντων θα ανακοινωθούν μέχρι και τις 30 Νοεμβρίου astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 8

9 Πρόγραμμα Βασίλης Χαρμανδάρης, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Παραγωγή Ενέργειας σε Γαλαξίες Οι μακρινοί γαλαξίες αν και αποτελούν συχνά αμυδρές σημειακές πηγές στον ουρανό αλλά συνεισφέρουν στο μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που φτάνει στη Γη, σχεδόν σε όλα τα μήκη κύματος. Στην παρουσίαση αυτή θα συζητήσουμε ποιοτικά, από την σκοπιά της παρατηρησιακής αστροφυσικής, τους βασικούς μηχανισμούς παραγωγής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και τα κύρια χαρακτηριστικά τους, τη χρήση της φασματοσκοπίας στην εκτίμηση ταχυτήτων, μαζών, και χημικής σύνθεσης των γαλαξιών, και την ανάλυση της συνολικής φασματικής ενεργειακής κατανομής ενός γαλαξία ως μέθοδο για τον προσδιορισμό των ιδιοτήτων του. Λουκάς Βλάχος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών (Πηγές ακτίνων Χ και Γάμμα) Θα επιχειρήσουμε μια σύντομη περιήγηση στις πηγές ακτινών Χ και γ με σκοπό να μελετήσουμε τους μηχανισμούς ακτινοβολίας τους και τα πιθανά φυσικά χαρακτηριστικά τους στη συνέχεια θα μελετήσουμε τις φυσικές διεργασίες (Εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων, σχετικιστικές ροές, τυρβώδη μαγνητικά πεδία) που μπορούν να επιταχύνουν φορτία και να δημιουργήσουν αυτές τις πηγές. Μανώλης Πλειώνης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Η Διαστολή του Σύμπαντος: Έννοιες και πειραματική απόδειξη Θα συζητήσουμε: (1) Βασικά στοιχεία για την ιστορική διαδρομή της ανθρώπινης νόησης σχετικά με το Σύμπαν (2) Την θεωρητική πρόβλεψη της ΓΘΣ σχετικά με την δυναμική του Σύμπαντος (3) Τα πρώτα πειραματικά δεδομένα για τις κοσμολογικές κινήσεις των γαλαξιών (4) Ποια η ερμηνεία της απομάκρυνσης των γαλαξιών από τον παρατηρητή, ποια η έννοια της διαστολής του σύμπαντος (τι διαστέλλεται; μέσα σε τι διαστέλλεται, κλπ). (5) Σύγχρονες μεθοδολογίες υπολογισμού των κινήσεων των γαλαξιών και χρήση τους για υπολογισμό κοσμολογικών αποστάσεων, χρήση υπερκαινοφανών αστέρων τύπου Ια. Σπύρος Βασιλάκος, Ακαδημία Αθηνών, Σύγχρονες Κοσμολογικές απόψεις για την ερμηνεία της επιταχυνόμενης διαστολής Θα συζητήσουμε αναλυτικά τη δυναμική του Σύμπαντος, τη χωρική του καμπυλότητα και για τα παρατηρησιακά δεδομένα που οδηγούν στην παραδοχή ότι η διαστολή του Σύμπαντος επιταχύνεται τα τελευταία δισεκατομμύρια χρόνια. Θα αναπτύξουμε επίσης τις θεωρητικές συνέπειες της επιταχυνόμενης διαστολής. Συγκεκριμένα θα δώσουμε πιθανές θεωρητικές ερμηνείες της επιταχυνόμενης διαστολής οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν στην αναθεώρηση των βασικών θεωριών της Φυσικής όπως αυτή της Γ.Θ.Σ σε Κοσμολογικές κλίμακες. Σελίδα 9

10 Καστοριά: Για πρώτη φορά «Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής» Δημοσιεύτηκε: Πέμπτη, 2 Δεκεμβρίου :20 Για πρώτη φορά θα λειτουργήσει στην Καστοριά το Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής, το οποίο διοργανώνουν ο Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο Δήμος Καστοριάς, η Πολιτιστική Επιχείρηση Δήμου Καστοριάς και η Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία (HEL.A.S) και έχει σαν βασικό στόχο να φέρει κοντά επιστήμονες που εργάζονται στην Αστροφυσική από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με νέους φοιτητές που ειδικεύονται ή επιθυμούν να ειδικευτούν στην Αστροφυσική. Η πρωτοτυπία του Σχολείου είναι ότι δίνει στους νέους και τις νέες τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τα νέα επιτεύγματα και στη συνέχεια σε ομάδες εργασίας να αναλύσουν μόνοι τους βασικές ερωτήσεις που θα τεθούν από τους καθηγητές τους. Το σχολείο θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο με εναλλαγή της θεματικής περιοχής του, και θα καλύψει μακροπρόθεσμα ένα ευρύ φάσμα επιμέρους θεμάτων αιχμής στην επιστήμη της Αστροφυσικής. Στόχος των οργανωτών είναι να διευρυνθεί η συμμετοχή και από φοιτητές που ενδιαφέρονται για τα θέματα αυτά στα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Καταλυτικός ρόλος στην επιλογή της πόλης της Καστοριάς ήταν η ένθερμη στήριξη του Δημάρχου Καστοριάς και της ΔΗ.Π,Ε,ΚΑ., στα πλαίσια των προσπαθειών που καταβάλλει η Δημοτική μας Αρχή, ώστε η Καστοριά με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, σε συνδυασμό με τις σύγχρονες υλικοτεχνικές εγκαταστάσεις και με την εύκολη προσβασιμότητα της πόλης, μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό Κέντρο Φιλοξενίας Επιστημονικών και Εκπαιδευτικών Συναντήσεων και Συνεδρίων. Το σχολείο θα λειτουργήσει από τις 6 έως τις 10 Δεκεμβρίου 2010 και το Πρόγραμμα θα περιλαμβάνει πρωινές διαλέξεις που θα πραγματοποιηθούν στο αμφιθέατρο του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκαπαίδευσης Καστοριάς, από τέσσερις διαφορετικούς καθηγητές πανεπιστημίου / ερευνητές, με θέματα εισηγήσεων : - Παραγωγή Ενέργειας σε Γαλαξίες, Βασίλης Χαρμανδάρης - Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών (Πηγές ακτίνων Χ και Γάμμα), Λουκάς Βλάχος - Η Διαστολή του Σύμπαντος: Έννοιες και πειραματική απόδειξη, Μανώλης Πλειώνης - Σύγχρονες Κοσμολογικές απόψεις για την ερμηνεία της επιταχυνόμενης διαστολής, Σπύρος Βασιλάκος astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 10

11 Τα απογευματινά εργαστήρια θα πραγματοποιούνται στο Αρχοντικό Βέργου του Δήμου Καστοριάς, όπου οι φοιτητές, χωρισμένοι σε μικρές ομάδες θα εργαστούν σε συγκεκριμένα θέματα της επιλογής τους. Την τελευταία μέρα οι φοιτητές θα παρουσιάσουν τις εργασίες τους και θα ακολουθήσει συζήτηση και αξιολόγηση από τους ακαδημαϊκούς Κατά τη διάρκεια του Χειμερινού Σχολείου Αστροφυσικής, θα δοθεί μία ενδιαφέρουσα διάλεξη για τους πολίτες της Καστοριάς, την Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου 2010 στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς, από τον Αναπλ. Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Βασίλη Χαρμανδάρη με τίτλο «Αναζητώντας την αλήθεια...με το Φως». astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 11

12 Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής από το ΑΠΘ Το πρώτο Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής διοργανώνει ο Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Οι εργασίες του Σχολείου θα πραγματοποιηθούν από τη Δευτέρα 6 έως και την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου Το Σχολείο θα γίνεται κάθε χρόνο, με εναλλαγή θεματικής περιοχής και θα καλύψει μακροπρόθεσμα ένα ευρύ φάσμα επιμέρους θεμάτων αιχμής στην επιστήμη της Αστροφυσικής. Στόχος των διοργανωτών είναι το Σχολείο να καθιερωθεί ως θεσμός και να διευρυνθεί η συμμετοχή των φοιτητών από Πανεπιστήμια των Βαλκανίων και της Ευρώπης. Τα θέματα των εισηγήσεων είναι : Παραγωγή Ενέργειας σε Γαλαξίες, Βασίλης Χαρμανδάρης, Αν. Καθηγητής Πανεπιστήμιου Κρήτης. Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών (Πηγές ακτίνων Χ και Γάμμα), Λουκάς Βλάχος, Καθηγητής Αστροφυσικής του Α.Π.Θ. Η Διαστολή του Σύμπαντος: Έννοιες και πειραματική απόδειξη, Μανώλης Πλειώνης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Σύγχρονες Κοσμολογικές απόψεις για την ερμηνεία της επιταχυνόμενης διαστολής, Σπύρος Βασιλάκος, Ακαδημία Αθηνών. Στο πλαίσιο των εργασιών του Χειμερινού Σχολείου Αστροφυσικής, θα δοθεί διάλεξη για τους πολίτες της πόλης της Καστοριάς, την Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου και ώρα 20.30, στο Κέντρο Περιβαλλοντολογικής Εκπαίδευσης Καστοριάς, από τον Αν. Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Βασίλη Χαρμανδάρη, με θέμα «Αναζητώντας την αλήθεια...με το Φως». astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 12

13 Στην Καστοριά το Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής Παρασκευή, :05 Το Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής θα πραγματοποιηθεί στην Καστοριά από τη Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου έως την Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου. Βασικός στόχος του σχολείου αυτού είναι να φέρει κοντά επιστήμονες που εργάζονται στην Αστροφυσική από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με νέους φοιτητές που ειδικεύονται ή επιθυμούν να ειδικευτούν στην Αστροφυσική. Ο Αντιδήμαρχος Καστοριάς Μιχάλης Ζήλας στην συνέντευξη τύπου που παραχώρησε χθες Πέμπτη ανέφερε ότι το Χειμερινό σχολείο θα λειτουργήσει στην Ελλάδα για πρώτη φορά και το διοργανώνουν ο Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο Δήμος Καστοριάς, η Πολιτιστική Επιχείρηση Δήμου Καστοριάς και η Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία (HEL.A.S). Οι πρωινές διαλέξεις θα πραγματοποιηθούν στο αμφιθέατρο του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς, ενώ τα απογευματινά εργαστήρια θα πραγματοποιούνται στο Αρχοντικό Βέργου, όπου οι φοιτητές, χωρισμένοι σε μικρές ομάδες θα εργαστούν σε συγκεκριμένα θέματα της επιλογής τους. ΕΡΑ Κοζάνης: Σύνταξη Θεοδότα Τσιόπρα astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 13

14 Αστροφυσική και το χειμώνα Μετά την επιτυχία των θερινών σχολείων ο τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του ΑΠΘ σε συνεργασία με την Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία (HEL.A.S) διοργανώνει το πρώτο Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής. Οι εργασίες, που θα διεξαχθούν στην Καστοριά, θα αρχίσουν σήμερα και θα ολοκληρωθούν την Παρασκευή. Στόχος των διοργανωτών είναι το σχολείο να καθιερωθεί ως θεσμός και να διευρυνθεί η συμμετοχή των φοιτητών από πανεπιστήμια των Βαλκανίων και της Ευρώπης. Κατά τη διάρκεια των εργασιών θα αναπτυχθούν οι εξής εισηγήσεις: «Παραγωγή ενέργειας σε γαλαξίες» (Β. Χαρμανδάρης, Πανεπιστήμιο Κρήτης), «Αστροφυσική υψηλών ενεργειών (Πηγές ακτίνων Χ και Γάμμα)» (Λουκάς Βλάχος, ΑΠΘ), «Η διαστολή του σύμπαντος: Έννοιες και πειραματική απόδειξη» (Μανώλης Πλειώνης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών), «Σύγχρονες κοσμολογικές απόψεις για την ερμηνεία της επιταχυνόμενης διαστολής» (Σπύρος Βασιλάκος, Ακαδημία Αθηνών). Στο πλαίσιο του Χειμερινού Σχολείου Αστροφυσικής θα δοθεί διάλεξη για τους πολίτες της πόλης της Καστοριάς την Τετάρτη, στις 8.30 μ.μ., στο Κέντρο Περιβαλλοντολογικής Εκπαίδευσης Καστοριάς από τον κ. Χαρμανδάρη με θέμα «Αναζητώντας την αλήθεια με το φως». Σελίδα 14

15 Το πρώτο χειμερινό σχολείο αστροφυσικής 03/12/2010 Το πρώτο Χειμερινό Σχολείο Αστροφυσικής διοργανώνει ο Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Οι εργασίες του Σχολείου θα πραγματοποιηθούν από τη Δευτέρα 6 έως και την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου Το Σχολείο θα γίνεται κάθε χρόνο, με εναλλαγή θεματικής περιοχής και θα καλύψει μακροπρόθεσμα ένα ευρύ φάσμα επιμέρους θεμάτων αιχμής στην επιστήμη της Αστροφυσικής. Στόχος των διοργανωτών είναι το Σχολείο να καθιερωθεί ως θεσμός και να διευρυνθεί η συμμετοχή των φοιτητών από Πανεπιστήμια των Βαλκανίων και της Ευρώπης. Τα θέματα των εισηγήσεων είναι : - Παραγωγή Ενέργειας σε Γαλαξίες, Βασίλης Χαρμανδάρης, Αν. Καθηγητής Πανεπιστήμιου Κρήτης. - Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών (Πηγές ακτίνων Χ και Γάμμα), Λουκάς Βλάχος, Καθηγητής Αστροφυσικής του Α.Π.Θ. - Η Διαστολή του Σύμπαντος: Έννοιες και πειραματική απόδειξη, Μανώλης Πλειώνης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. - Σύγχρονες Κοσμολογικές απόψεις για την ερμηνεία της επιταχυνόμενης διαστολής, Σπύρος Βασιλάκος, Ακαδημία Αθηνών. Στο πλαίσιο των εργασιών του Χειμερινού Σχολείου Αστροφυσικής, θα δοθεί διάλεξη για τους πολίτες της πόλης της Καστοριάς, την Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου και ώρα 20.30, στο Κέντρο Περιβαλλοντολογικής Εκπαίδευσης Καστοριάς, από τον Αν. Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Βασίλη Χαρμανδάρη, με θέμα «Αναζητώντας την αλήθεια...με το Φως». astrowinterschool@symvoli.gr Σελίδα 15