ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Καβάλας Σχόλη Διοίκησης και Οικονομίας Τμήμα Λογιστικής. Θ Ε Μ Α :

Transcript

1 Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Καβάλας Σχόλη Διοίκησης και Οικονομίας Τμήμα Λογιστικής. ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θ Ε Μ Α : Τακτικός έλεγχος Φ.Π.Α. και λοιπών αντικειμένων ( Φ.Μ.Α.Π. χαρτόσημο αναπροσαρμογή ακινήτων παρακρατούμενοι φόροι ) Σπουδάστρια : Κώνστα Χριστίνα Επιβλέπον Καθηγητής : Γεωργαλάς Αντώνιος

2 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΠΟΛ 1037 / Φ.Π.Α. 1.1 Συντελεστές Φ.Π.Α Μειωμένοι συντελεστές Φ.Π.Α Μείωση Φ.Π.Α στην εισαγωγή αγαθών Μετακύληση συντελεστών Φ.Π.Α. 1.4 Δαπάνες μη εκπιπτόμενες Δαπάνες εκπιπτόμενες Δικαιολογητικά δαπανών Πιστωτικό υπόλοιπο Απαλλαγές από το φόρο Απαλλαγές στο εσωτερικό της χώρας Απαλλαγές στην εισαγωγή αγαθών Απαλλαγές των πράξεων κατά την εξαγωγή, εκτός Κοινότητας των εξομοιούμενων προς αυτές πράξεων κοιτών διεθνών μεταφορών Απαλλαγές στη διεθνή διακίνηση αγαθών Απαλλαγές στο Καθεστώς των Φορολογικών Αποθηκών Ειδικές απαλλαγές Απαλλαγές στν παράδοση αγαθών σε άλλο Κράτος - Μέλος Απαλλαγές στην Ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών Ειδικά Καθεστώτα Φ.Π.Α Ειδικό καθεστώς Μικρών Επιχειρήσεων Ειδικό καθεστώς Ανακυκλώσιμων Απορριμμάτων Ειδικό καθεστώς κατ' αποκοπή καταβολής του φόρου Ειδικό καθεστώς αγροτών Ειδικό καθεστώς πρακτορείων ταξιδίων Ειδικό καθεστώς φορολογίας βιομηχανοποιημένων καπνών Ειδικό καθεστώς επενδυτικού χρυσού Ειδικό καθεστώς για τις πωλήσεις σε δημοπρασία Ειδικό καθεστώς φορολογίας των υποκειμένων στο φόρο μεταπωλητών που παραδίδουν μεταχειρισμένα αγαθά και αντικείμενα καλλιτεχνικής, συλλεκτικής ή αρχαιολογικής αξίας Ειδικό καθεστώς για μη εγκατεστημένους στην Κοινότητα υποκείμενου στο φόρο, οι οποίοι παρέχουν ηλεκτρονικές υπηρεσίες σε μη υποκείμενους μέσα στην Κοινότητα 1.10 Εκπτώσεις πωλήσεων Pro - rata Διακανονισμός Εκπτώσεων Επιστροφή του Φόρου..

3 2 Φορολογία μεγάλης ακίνητης περιουσίας 2.1 Υπόχρεοι σε φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας Περιουσία που φορολογείται και τρόπος υπολογισμού της αξίας ακινήτων. 2.3 Απαλλαγές από το φόρο Υπόχρεοι υποβολής δήλωσης Φ.Μ.Α.Π Δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται Χρόνος υποβολής της φορολογικής δήλωσης Εκκαθάριση της δήλωσης και υπολογισμός του φόρου... 3 Χαρτόσημο 3.1 Επιβολή χαρτοσήμου - ποσοστά Φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου Αναπροσαρμογή Ακινήτων 4.1 Επιβολή αναπροσαρμογής ακινήτων Υπαγόμενες επιχειρήσεις Πάγια υπαγόμενα σε αναπροσαρμογή Συντελεστές αναπροσαρμογής - αξία υποκείμενη σε αναπροσαρμογή Αναπροσαρμογή επιχορηγηθέντων κτιρίων Χρόνος αναπροσαρμογής Τύχη διαφορών αναπροσαρμογής Φορολογία της υπεραξίας Παράδειγμα αναπροσαρμογής Παρακράτηση φόρου 5.1 Παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις Παρακράτηση φόρου στο εισόδημα απόαμοιβές ελεύθερων επαγγελμάτων Παρακράτηση φόρου εισοδήματος από μισθούς, ημερομίσθιο, συντάξεις και λοιπές παροχές ( ημερολογιακού έτους 2005 ) Παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από κινητές αξίες Παρακράτηση φόρου Δωρεών....

4 6 Κυρώσεις 6.1 Κυρώσεις στο Φ.Π.Α και λοιπούς φόρους Κυρώσεις στο Φ.Μ.Α.Π Κυρώσεις στο χαρτόσημο.... Υποδείγματα Έκθεσης Ελέγχου Φ.Π.Α.. Υποδείγματα Έκθεσης Ελέγχου Χαρτοσήμου Υποδείγματα Έκθεσης Ελέγχου φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων.. Πηγές.

5 Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ Στην παρούσα εργασία θα γίνει μια ανάλυση της «Π.Ο.Λ. 1037» και ειδικότερα του σημαντικού τομέα που αφόρα τον τακτικό έλεγχο, για την απόδοση του ΦΠΑ και των λοιπών φορολογιών. Η «Π.Ο.Λ.», σύντμηση της έκφρασης «Πολυγραφημένη διαταγή» είναι ουσιαστικά και τυπικά ένα ερμηνευτικό κείμενο το οποίο εκδίδεται προκειμένου να παράσχει διευκρινίσεις σχετικά με διατάξεις νόμων οι οποίες κατά την ψήφιση και δημοσίευσή τους είναι ασαφείς και δυσνόητες. Συγκεκριμένα η ΠΟΛ δίνει τα δεδομένα για την επιλογή των υποθέσεων για τακτικό έλεγχο καθώς και τον τρόπο που ο έλεγχος θα πραγματοποιηθεί επισημαίνοντας τα σημεία εκείνα που χρίζουν ιδιαίτερης προσοχής, καθορίζει τα αρμόδια όργανα για την διεκπεραίωση του ελέγχου ( Δ.Ο.Υ., Τ.Ε.Κ., Π.Ε.Κ. ), καθώς και τις διαδικασίες που ακολουθούνται σε περίπτωση εξακρίβωσης παραβάσεων. Αναλυτικά αναφέρουμε τα είδη των ελέγχων : α ) Προληπτικός έλεγχος : είναι ο έλεγχος που διενεργείται κατά τη διάρκεια της διαχειριστικής περιόδου εντός ή εκτός της επιχείρησης, με σκοπό να ελεγχθεί η ορθή τήρηση των διατάξεων του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και η εκπλήρωση των διάφορων φορολογικών υποχρεώσεων. Συνήθως ελέγχονται πράξεις ή παραλείψεις της επιχείρησης που ανάγονται στην τρέχουσα χρήση και σκοπός του είναι ο άμεσος εντοπισμός παραβάσεων και η δημιουργία της αίσθησης στους φορολογούμενους ότι υφίσταται διαρκής και αποτελεσματικός έλεγχος. β) Προσωρινός έλεγχος : είναι ο έλεγχος που γίνεται πάντα στα τηρούμενα βιβλία και στοιχεία της επιχείρησης, μπορεί να αφορά ένα ή περισσότερα φορολογικά αντικείμενα ( εισόδημα, Φ.Π.Α, παρακρατούμενοι φόροι κ.λ.π ), μία ή περισσότερες φορολογικές περιόδους ( μήνας, δίμηνο, τρίμηνο ή ολόκληρη διαχειριστική περίοδο ). γ ) Τακτικός έλεγχος : Είναι ο έλεγχος που γίνεται με σκοπό να διαπιστωθεί η ακρίβεια των φορολογικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν, ύστερα από λεπτομερή εξέταση των οικονομικών δεδομένων της επιχείρησης δ ) Τυπικός ή λογιστικός φορολογικός έλεγχος : Είναι ο έλεγχος που αποβλέπει στην επαλήθευση της φορολογητέας ύλης που δηλώνεται από τον επιτηδευματία και περιορίζεται στα δεδομένα των τηρουμένων βιβλίων και στοιχείων, χωρίς να εξετάζεται σε βάθος το κύρος και η αποδεικτική δύναμη αυτών. ε ) Ουσιαστικός φορολογικός έλεγχος : Είναι ο έλεγχος που αποβλέπει με σειρά ελεγκτικών επαληθεύσεων στην επαλήθευση της ακρίβειας των δεδομένων των τηρούμενων βιβλίων και στοιχείων. Οι φορολογικοί έλεγχοι πραγματοποιούνται από ελεγκτές οι οποίοι πρέπει να πληρούν κάποιες τυπικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις, όπως θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις, επιστημονικής και επαγγελματικής κατάρτισης και εμπειρία σε φορολογικά αντικείμενα και στους τομείς της Λογιστικής και Ελεγκτικής. 1

6 Πριν από τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων, πρέπει να αξιοποιούνται οι πληροφορίες που παρέχονται από διάφορες υπηρεσίες, όπως από το TAXIS, το VIES, την αρμόδια Δ.Ο.Υ. κ.λπ 2

7 ΠΟΛ 1037 / 2005 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΕΚΚΡΕΜΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΙΩΝ ΑΡΘΡΟ 1 ο ΕΠΙΛΟΓΗ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑ ΕΛΕΓΧΟ 1. Οι εκκρεμείς υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και λοιπών φορολογιών των επιτηδευματιών επιλέγονται για έλεγχο με βάση τα παρακάτω κριτήρια : α. Όταν υπάρχουν ουσιαστικές παραβάσεις του ΚΒΣ. ή δελτία πληροφοριών ή άλλα στοιχεία για φοροδιαφυγή. β. Όταν δεν υποβλήθηκαν δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, Φ.Π.Α. ή άλλων φορολογικών αντικειμένων. γ. Όταν υφίστανται μεγάλα πιστωτικά υπόλοιπα Φ.Π.Α. που δεν δικαιολογούνται από το αντικείμενο δραστηριότητας της επιχείρησης. δ. Σε περιπτώσεις κατάσχεσης βιβλίων και στοιχείων ή φορολογικών ταμειακών μηχανών ή φορολογικών μηχανισμών. ε. Σε περιπτώσεις απώλειας βιβλίων και στοιχείων ή φορολογικών ταμειακών μηχανών ή φορολογικών μηχανισμών. στ. Όταν επί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών που δεν διαθέτουν αξιόλογα αποθέματα ή επί ελεύθερων επαγγελματιών δηλώθηκαν μεγάλα ποσά δαπανών. ζ. Όταν τα καθαρά κέρδη δεν προσδιορίστηκαν κατά τις κείμενες διατάξεις ή δεν εφαρμόστηκε ο προβλεπόμενος συντελεστής καθαρών κερδών εφόσον προβλέπεται ο εξωλογιστικός προσδιορισμός τους. η. Όταν υπάρχει αδικαιολόγητη διαφορά μεταξύ συμπληρωματικών στοιχείων των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και δηλώσεων Φ.Π.Α. θ. Όταν έστω και σε μία από τις εκκρεμείς διαχειριστικές περιόδους δηλώθηκε ζημία από την εκμετάλλευση της επιχείρησης ή από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος. ι. Σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που από τις υποβληθείσες δηλώσεις προκύπτει χαμηλός συντελεστής μικτού και καθαρού κέρδους. ια. Όταν έγινε χρήση αναπτυξιακών νόμων. ιβ. Σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που έχουν τύχει απαλλαγής από το ΦΠΑ ιγ. Όταν κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της επιχείρησης εμφανίζονται υπέρογκα ποσά ενδοκοινοτικών συναλλαγών ή δυσανάλογα τέτοια ποσά σε σχέση με τον συνήθη ετήσιο κύκλο εργασιών της. ιδ. Όταν κατά το χρόνο επιλογής για έλεγχο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία στην αρμόδια ελεγκτική υπηρεσία για επαναλαμβανόμενες αιτήσεις από άλλα κράτη μέλη για αμοιβαία συνδρομή, βάσει των διατάξεων του κανονισμού (ΕΚ) 1798/2003. ιε. Σε δηλώσεις των οποίων επίκειται ο χρόνος παραγραφής, με τα μεγαλύτερα εισοδήματα. ιστ. Σε δηλώσεις με τα μεγαλύτερα ακαθάριστα εισοδήματα από κάθε κατηγορία. 2. Τα κριτήρια επιλογής υποθέσεων για έλεγχο της προηγούμενης παραγράφου εφαρμόζονται για την κατά προτεραιότητα επιλογή των εκκρεμών υποθέσεων για έλεγχο. Υποχρεωτικά ελέγχονται υποθέσεις όταν αυτό ορίζεται από ειδικές διατάξεις. 3. Η επιλογή των προς έλεγχο υποθέσεων ενεργείται με ευθύνη των προϊσταμένων των ελεγκτικών υπηρεσιών σε συνεργασία με τους Υποδιευθυντές ελέγχου καθώς και τους προϊσταμένων των τμημάτων ή των εποπτειών ελέγχου καθώς και τους 3

8 προϊσταμένων των τμημάτων ή των εποπτειών ελέγχου, κατά περίπτωση. Ποσοστό έως και 10% των επιλεγόμενων για έλεγχο υποθέσεων επιλέγεται από τυχαίο δείγμα χωρίς να συντρέχουν τα κριτήρια της παρ. 1, με την προϋπόθεση ότι πρόκειται για υποθέσεις μα δύο (2) τουλάχιστον εκκρεμείς διαχειριστικές περιόδους. ΑΡΘΡΟ 2 ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΕΙΣ Κατά τον έλεγχο των εκκρεμών υποθέσεων, ανεξάρτητα από το είδος της ασκούμενης δραστηριότητας και την κατηγορία των τηρούμενων βιβλίων, ελέγχονται και διαπιστώνονται υποχρεωτικά τουλάχιστον τα εξής : Α. Επαληθεύσεις βάσει στοιχείων επιτηδευματία 1. Αν τηρήθηκαν τα βιβλία και στοιχεία που προβλέπονται από τον ΚΒΣ, για το κεντρικό και τα υποκαταστήματα. 2. Αν τα τηρηθέντα βιβλία και στοιχεία του κεντρικού και των υποκαταστημάτων, συμπεριλαμβανομένων και των πρόσθετων, τηρήθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Β.Σ. 3. Αν για τις προσωπικές εταιρείες (Ο.Ε. Ε.Ε.), τις Ε.Π.Ε. και τα νομικά πρόσωπα κερδοσκοπικού χαρακτήρα υπάρχει νόμιμο συστατικό έγγραφο και στη συνέχεια οι τυχόν τροποποιήσεις καλύπτονται νομότυπα. 4. Αν για τις κοινοπραξίες των επιτηδευματιών υπάρχει κατάθεση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. της σχετικής έγγραφης συμφωνίας πριν από την έναρξη των εργασιών τους και αν τηρήθηκαν οι λοιπές προϋποθέσεις που προβλέπονται από την παρ. 2 του άρθρου 2 του Κ.Β.Σ. 5. Επαλήθευση του ύψους των ακαθάριστων εσόδων με τη διενέργεια τουλάχιστον των παρακάτω ελεγκτικών επαληθεύσεων : α. Επαλήθευση της ορθής καταχώρησης στα βιβλία, των λιανικών πωλήσεων από τα αθροίσματα «Ζ» των φορολογικών ταμειακών μηχανών, των αποδείξεων παροχής υπηρεσιών, των χονδρικών πωλήσεων από τα οικεία τιμολόγια πώλησης και γενικά των πάσης φύσεως φορολογικών στοιχείων εσόδων, για διάστημα οπωσδήποτε ενός (1) μηνός κάθε διαχειριστικής περιόδου και πέραν αυτού κατά την κρίση του ελέγχου β. Επαλήθευση της έκδοσης αντίστοιχων τιμολογίων πώλησης ή αποδείξεων λιανικής πώλησης και γενικώς φορολογικών στοιχείων αξίας για τα εκδοθέντα δελτία αποστολής ως και για τυχόν έσοδα που προκύπτουν από υπάρχοντα συμφωνητικά, για διαστήματα οπωσδήποτε είκοσι (20) ημερών αν πρόκειται για μη τηρούντες βιβλία ή για βιβλία Α ή Β κατηγορίας του Κ.Β.Σ και δέκα ημερών αν πρόκειται για βιβλία Γ κατηγορίας κάθε διαχειριστικής περιόδου και πέραν αυτού κατά την κρίση του ελέγχου. γ. Επαλήθευση των επιστροφών και εκπτώσεων εάν καλύπτονται με νόμιμα δικαιολογητικά, για διάστημα οπωσδήποτε ενός μηνός κάθε διαχειριστικής περιόδου και πέραν αυτού κατά την κρίση του ελέγχου. δ. Επαλήθευση της έκδοσης αντίστοιχων στοιχείων εσόδων σε σχέση με τις καταχωρήσεις στα πρόσθετα βιβλία που τηρούνται σύμφωνα με το αρ. 10 του Κ.Β.Σ για διάστημα οπωσδήποτε ενός (1) μηνός κάθε διαχειριστικής περιόδου και πέραν αυτού κατά την κρίση του ελέγχου. ε. Σε περίπτωση που τα βιβλία τηρούνται χειρόγραφα, επαλήθευση των αθροίσεων εσόδων, για διάστημα οπωσδήποτε δύο (2) μηνών κάθε διαχειριστικής περιόδου και πέραν αυτού κατά την κρίση του ελέγχου. 4

9 6. Επαλήθευση του ύψους των αγορών με τη διενέργεια τουλάχιστον των παρακάτω ελεγκτικών επαληθεύσεων : α. επαλήθευση της ορθής καταχώρησης στα βιβλία με βάση τα τιμολόγια και τις διασαφήσεις εισαγωγής για διάστημα οπωσδήποτε ενός (1) μηνός κάθε διαχειριστικής περιόδου και πέραν αυτού κατά την κρίση του ελέγχου. β. Επαλήθευση των επιστροφών, εκπτώσεων και ειδικών εξόδων αγορών, εάν καλύπτονται με νόμιμα δικαιολογητικά, για διάστημα οπωσδήποτε ενός (1) μηνός κάθε διαχειριστικής περιόδου και πέραν αυτού κατά την κρίση του ελέγχου. γ. Επαλήθευση των αγορών με βάση τις ποσότητες που αναγράφονται στα οικεία δελτία αποστολής ή και τυχόν φορτωτικές για διάστημα οπωσδήποτε ενός (1) μηνός κάθε διαχειριστικής περιόδου και πέραν αυτού κατά την κρίση του ελέγχου. δ. Σε περίπτωση που τα βιβλία τηρούνται χειρόγραφα, επαλήθευση των αθροίσεων αγορών, για διάστημα οπωσδήποτε δύο (2) μηνών κάθε διαχειριστικής περιόδου και πέραν αυτού κατά την κρίση του ελέγχου. 7. Αν για τις παραγωγικές επενδύσεις και αφορολόγητες κρατήσεις των αναπτυξιακών νόμων έχουν εφαρμοστεί οι κείμενες διατάξεις. 8.Αν υφίστανται υπερτιμολογήσεις υποτιμολογήσεις. 9. Αν εφαρμόστηκαν οι ισχύουσες διατάξεις για την αναπροσαρμογή της αξίας ακινήτων, όπου αυτό προβλέπεται. 10. Σε περίπτωση που από τις ελεγκτικές επαληθεύσεις των περιπτώσεων 5 και 6 προκύπτουν διαφορές ο έλεγχος επεκτείνεται σε όλη τη διαχειριστική περίοδο. Β. Επαληθεύσεις βάσει υπηρεσιακών στοιχείων. 1. Αν υπάρχουν παραβάσεις Κ.Β.Σ ή άλλα έγγραφα ή στοιχεία από τα οποία προκύπτει φοροδιαφυγή ή επηρεάζεται το κύρος των βιβλίων και στοιχείων. 2. Αξιοποίηση τυχόν στοιχείων ελεγκτικών επαληθεύσεων ή διασταυρώσεων που αποστέλλονται στις Δ.Ο.Υ Γ. Έλεγχος έκδοσης πλαστών ή εικονικών και λήψης εικονικών φορολογικών στοιχείων. 1. Αξιοποίηση στοιχείων, καταστάσεων και πληροφοριών, για εκδότες πλαστών ή εικονικών καθώς και λήπτες εικονικών καθώς και λήπτες εικονικών φορολογικών στοιχείων, έλεγχος μέσω των συγκεντρωτικών καταστάσεων του αρ. 20 του Κ.Β.Σ μεμονωμένων αγορών ή δαπανών ιδιαίτερα μεγάλης αξίας από προμηθευτές με τους οποίους δεν υπάρχουν συστηματικές συναλλαγές, καθώς και έλεγχος των φορολογικών στοιχείων, ιδιαίτερα αυτών με μεγάλη αξία, για τυχόν πλαστότητα, εικονικότητα ή νόθευση τους, με ιδιαίτερη έμφαση στον έλεγχο της θεώρησής τους και της ορθής έκδοσής τους. 2. Έλεγχος του τρόπου διακίνησης των αγαθών και έκδοσης των προβλεπόμενων στοιχείων διακίνησης και μεταφοράς (δελτία αποστολής, φορτωτικές ), διασταυρωτικές επαληθεύσεις των πρωτότυπων φορολογικών στοιχείων με τα αντίστοιχα στελέχη δειγματοληπτικά, καθώς και έλεγχος δυνατότητας παραγωγής, αποθήκευσης και διακίνησης αγαθών που περιγράφονται στα μεγάλα ιδίως αξίας φορολογικά στοιχεία και ύπαρξης ανάλογων επαγγελματικών εγκαταστάσεων, μηχανημάτων ή εξοπλισμού. 3. Ειδικά επί επιχειρήσεων που διενεργούν ενδοκοινοτικές συναλλαγές, ζητούνται αξιολογούνται και ελέγχονται στοιχεία του τμήματος Δ (Διοικητικής Συνεργασίας και Ανταλλαγής Πληροφοριών ) της Διεύθυνσης 14 ης Φ.Π.Α., σχετικά με την 5

10 εγκυρότητα Α.Φ.Μ / Φ.Π.Α κοινοτικών εμπόρων και τις αξίες των ενδοκοινοτικών συναλλαγών που διενεργήθηκαν. ΑΡΘΡΟ 3 ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΕΙΣ Σε κάθε κατηγορία βιβλίων διενεργούντα υποχρεωτικά και οι πιο κάτω τουλάχιστον ειδικές ελεγκτικές επαληθεύσεις : Α. Στα βιβλία πρώτης (Α ) κατηγορίας 1. Επαλήθευση των αθροίσεων του βιβλίου αγορών, για όλο το διάστημα κάθε εκκρεμούς διαχειριστικής περιόδου. 2. Επαλήθευση της ορθής καταχώρησης της αξίας των ληφθέντων στοιχείων αγορών και δαπανών στο βιβλίο αγορών, για όλο το διάστημα κάθε εκκρεμούς διαχειριστικής περιόδου. 3. Διαπίστωση της κανονικής μεταφοράς του συνόλου των αγορών και δαπανών στα συμπληρωματικά στοιχεία δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος. Β. Στα βιβλία δεύτερης (Β ) κατηγορίας 1. Επαλήθευση αν τα δεδομένα του βιβλίου εσόδων εξόδων μεταφέρθηκαν επακριβώς στα συμπληρωματικά στοιχεία δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος. 2. Όπου έχει διενεργηθεί απογραφή πραγματοποιείται κλειστή αποθήκη σε δύο τουλάχιστον είδη σε κάθε εκκρεμή διαχειριστική περίοδο, επιλεκτικά με βάση τη τιμή μονάδος ή την ποσότητα ή τη συνολική αξία, υποχρεωτικά σε όσους πωλούν αποκλειστικά χονδρικώς και όπου είναι εφικτό στις επιχειρήσεις που πωλούν χονδρικώς και λιανικώς ή αποκλειστικά λιανικώς. 3. Για τους ελέυθερους επαγγελματίες, έλεγχος των αθροίσεων εσόδων-αμοιβών και δαπανών για όλο το διάστημα κάθε εκκρεμούς διαχειριστικής περιόδου. 4. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, ο έλεγχος των δαπανών διενεργείται για όλες γενικά τις δαπάνες ανεξαρτήτως ποσού. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στη διαπίστωση τυχόν εικονικών φορολογικών στοιχείων ή δαπανών που στην πραγματικότητα δεν αφορούν την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας ή δαπανών που δεν καλύπτονται με νόμιμα παραστατικά. Γ. Στα βιβλία τρίτης (Γ ) κατηγορίας 1. Εάν στον τόπο τήρησης των βιβλίων υπάρχει αποθηκευτικός χώρος και τηρείται από την επιχείρηση βιβλίο αποθήκης, διενεργείται κατά την πρώτη επίσης ημέρα του ελέγχου ποσοτική καταμέτρηση σε δύο τουλάχιστον βασικά είδη και αντιπαραβολή με τα εμφανιζόμενα υπόλοιπα του βιβλίου αποθήκης. 2. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, έλεγχος των αθροίσεων εσόδων αμοιβών και δαπανών για όλο το διάστημα κάθε εκκρεμούς διαχειριστικής περιόδου. 3. Έλεγχος κάθε δαπάνης που υπερβαίνει τις δραχμές ή τα 881 ευρώ. Όσες από τις δαπάνες αυτές δεν αναγνωρίζονται για έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις προστίθενται ως λογιστικές διαφορές. Εξαιρετικά, ελέγχονται ανεξαρτήτως ποσού, τα έξοδα ταξιδίων, υποδοχής και φιλοξενίας, καθώς και οι δαπάνες που αφορούν επιβατικά αυτοκίνητα. Επίσης ελέγχονται ανεξαρτήτως ποσού τα έξοδα και οι δαπάνες των λογαριασμών 60 «αμοιβές και 6

11 έξοδα προσωπικού», 63 «φόροι τέλη» και 68 «προβλέψεις εκμεταλλεύσεως» του Ε.Γ.Λ.Σ. και οι αποσβέσεις παγίων και επισφαλών απαιτήσεων. 4. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, ο έλεγχος των δαπανών διενεργείται για όλες γενικά τις δαπάνες ανεξαρτήτως ποσού. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στη διαπίστωση τυχόν εικονικών φορολογικών στοιχείων ή δαπανών που στην πραγματικότητα δεν αφορούν την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας ή δαπανών που δεν καλύπτονται με νόμιμα παραστατικά. 5. Στις περιπτώσεις που οι επιχειρήσεις έχουν ελεγχθεί από ορκωτούς λογιστές και γενικά αναγνωρισμένες ελεγκτικές εταιρείες, λαμβάνονται υπόψη και συνεκτιμούνται οι παρατηρήσεις που αναφέρονται στα σχετικά πιστοποιητικά και στις τυχόν εκθέσεις ελέγχου. Δ. Στους επιτηδευματίες που δεν είχαν υποχρέωση τήρησης βιβλίων 1. Έλεγχος αν πληρούνται οι προϋποθέσεις απαλλαγής από την τήρηση βιβλίων. 2. Έλεγχος των δικαιολογητικών των αγορών και των δαπανών καθώς και της ορθής μεταφοράς αυτών στα συμπληρωματικά στοιχεία δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος. ΑΡΘΡΟ 4 ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΕΙΣ Πέραν των υποχρεωτικών ελεγκτικών που ορίζονται από τα προηγούμενα άρθρα 2 και 3, μπορεί να διενεργούνται πρόσθετες ελεγκτικές επαληθεύσεις, εφόσον αυτό κρίνεται αναγκαίο με βάση τα πραγματικά δεδομένα, τη βαρύτητα και τις ιδιαιτερότητες της ελεγχόμενης επιχείρησης ή του κλάδου γενικά. ΑΡΘΡΟ 5 ΕΛΕΓΧΟΣ ΛΟΙΠΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ. 1. Οι λοιπές φορολογίες ελέγχονται συγχρόνως με τη φορολογία εισοδήματος. 2. Για τον προσδιορισμό της φορολογητέας ύλης στις φορολογίες αυτές διενεργούνται οι απαραίτητες κατά περίπτωση επαληθεύσεις και εφαρμόζονται οι οικείες ανά φορολογία διατάξεις. Τα ακαθάριστα έσοδα ή οι αγορές που δηλώθηκαν ή προκύπτουν από τα τηρηθέντα βιβλία και στοιχεία ή προσδιορίζονται από τον έλεγχο για τη φορολογία εισοδήματος, λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη για τον προσδιορισμό των φόρων, τελών και εισφορών στις λοιπές φορολογίες. 3. Ειδικά στη φορολογία Φ.Π.Α. γίνεται υποχρεωτικά έλεγχος τουλάχιστον για τα εξής : α. Αν μεταφέρθηκαν σωστά τα δεδομένα των βιβλίων στις υποβληθείσες δηλώσεις Φ.Π.Α. Ελέγχονται επίσης και οι ανακεφαλαιωτικοί πίνακες ενδοκοινοτικών αποκτήσεων καθώς και οι δηλώσεις INTRASTAT, όπου συντρέχει περίπτωση. β.αν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες και προϋποθέσεις στις περιπτώσεις έκπτωσης επί του τζίρου και στα ειδικά καθεστώτα Φ.Π.Α. 7

12 γ. Αν για δαπάνες ποσού άνω των δρχ ή 147 ευρώ, εκπέσθηκε ο αναλογών Φ.Π.Α, χωρίς να υπάρχει τέτοιο δικαίωμα. δ. Αν για δαπάνες αξίας μεγαλύτερης των δρχ ή των 294 ευρώ, προκειμένου για βιβλία Α ή Β κατηγορίας και των δρχ ή των 881 ευρώ προκειμένου για βιβλία Γ κατηγορίας, για τις οποίες έχει εκπεσθεί Φ.Π.Α, υπάρχουν τα νόμιμα δικαιολογητικά και παρέχεται γι αυτές δικαίωμα έκπτωσης του αναλογούντος φόρου. ε. Αν τυχόν πιστωτικό υπόλοιπο Φ.Π.Α μεταφέρθηκε για συμψηφισμό χωρίς να υπάρχει δικαίωμα λόγω παραγραφής ή άλλου λόγου. στ. Αν διενεργήθηκε διακανονισμός εμπορεύσιμων ή παγίων στοιχείων εφόσον υπήρχε υποχρέωση ζ. Αν διενεργήθηκε επιμερισμός του κοινού φόρου εισροών ( prorata ) εφόσον υπήρχε υποχρέωση. η. Αν εφαρμόστηκαν οι ορθοί συντελεστές Φ.Π.Α εκροών και εισροών και προκειμένου για απαλλασσόμενες πωλήσεις αν έχουν τηρηθεί οι προβλεπόμενες διαδικασίες και υπάρχουν τα αντίστοιχα δικαιολογητικά. θ. Αν επί πωλήσεων αγαθών με προορισμό περιοχές με μειωμένους συντελεστές πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται από τις κείμενες διατάξεις και τις σχετικές εγκυκλίους, για τα φορολογικά στοιχεία αξίας άνω των δρχ ή των 1468 ευρώ. ι. Αν έγινε μετατόπιση εκροών από υψηλότερο σε χαμηλότερο συντελεστή Φ.Π.Α. ια. Αν οι ενδοκοινοτικές παραδόσεις αγαθών που εμφανίζονται από την επιχείρηση όντως πραγματοποιήθηκαν και αν είναι νόμιμα τα οικεία εκδοθέντα φορολογικά στοιχεία. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ. ΕΙΔΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΒΕΒΑΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΦΟΡΩΝ. 1. Ο έλεγχος ενεργείται ύστερα από έγγραφη εντολή του προϊσταμένου της αρμόδιας ελεγκτικής υπηρεσίας ή άλλου κατά νόμο αρμόδιου οργάνου. 2. Οι διαπιστώσεις και τα αποτελέσματα του ελέγχου φορολογίας εισοδήματος με βάση τις υποχρεωτικές ελεγκτικές επαληθεύσεις που ορίζονται στην απόφαση αυτή, καθώς και τις τυχόν πρόσθετες επαληθεύσεις που κατά περίπτωση διενεργούνται, περιλαμβάνονται, για όλες τις ελεγχόμενες χρήσεις, σε έκθεση ελέγχου, στην οποία αναγράφεται και η κρίση επί του κύρους των βιβλίων καθώς και το πόρισμα του ελέγχου περί του ύψους των ακαθάριστων εσόδων ή αμοιβών ή των αγορών, κατά περίπτωση, καθώς και των καθαρών κερδών ή αμοιβών για κάθε ελεγχόμενη χρήση. Ανάλογες εκθέσεις ελέγχου συντάσσονται και για κάθε μία χωριστά από τις λοιπές φορολογίες καθώς και για τον Κ.Β.Σ, γενομένης προς τούτο σχετικής μνείας στην έκθεση ελέγχου φορολογίας εισοδήματος.οι εκθέσεις ελέγχου υπογράφονται και θεωρούνται αρμοδίως και με βάση αυτές εκδίδονται και κοινοποιούνται μαζί με τις 8

13 εκθέσεις τα οικεία φύλλα ελέγχου και οι λοιπές καταλογιστικές πράξεις και περαιτέρω ακολουθείται όλη η εν γένει προβλεπόμενη από τις ισχύουσες διατάξεις διαδικασία, με εφαρμογή των διατάξεων αυτών σε όλα τα στάδια μέχρι και τη βεβαίωση του φόρου, επιφυλασσόμενων των διατάξεων του επόμενου άρθρου 7 της παρούσας απόφασης. Οι ισχύουσες κατά περίπτωση διατάξεις εφαρμόζονται και για τον υπολογισμό των πρόσθετων φόρων ή προσαυξήσεων και την επιβολή εν γένει των κάθε είδους κυρώσεων. 3. Για παραβάσεις που έχουν διαπιστωθεί από άλλους ελέγχους και αφορούν τις ελεγχόμενες χρήσεις, για τις οποίες δεν έχει κινηθεί η διαδικασία επιβολής προστίμου, εκδίδονται από την αρμόδια υπηρεσία οι σχετικές καταλογιστικές πράξεις, οι οποίες και επιδίδονται στον υπόχρεο μαζί με τις οικείες εκθέσεις ελέγχου. ΑΡΘΡΟ 7 ΕΙΔΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΒΕΒΑΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΦΟΡΩΝ 1. Ειδικά για ελεγχθείσες με βάση την παρούσα απόφαση χρήσεις, για τις οποίες επέρχεται επίλυση όλων ανεξαίρετα των φορολογικών διαφορών που προέκυψαν από τον έλεγχο κατά την απόφαση αυτή, με την επιφύλαξη όσων ορίζονται στην επόμενη παράγραφο, επί των ποσών φόρων,τελών, εισφορών και προστίμων που προκύπτουν ανά πράξη από την επίλυση των διαφορών, καταβάλλεται συγχρόνως με την επίλυση ή το αργότερο εντός των δύο επόμενων εργάσιμων για τις Δ.Ο.Υ ημερών το προβλεπόμενο κατά τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 24 του Ν.2523/1997 ανά πράξη ποσό, και τα υπόλοιπα ποσά, ανεξαρτήτως είδους φορολογίας, βεβαιώνονται και καταβάλλονται ανάλογα με το ύψος του συνολικού ποσού της βάσει συμβιβασμού για όλες τις φορολογίες οφειλής για όλες τις χρήσεις για τις οποίες επήλθε επίλυση όλων των φορολογικών διαφορών, ως εξής : -Σε δεκαοκτώ (18) ίσες μηνιαίες δόσεις, αν το παραπάνω ποσό είναι μέχρι και ευρώ. -Σε είκοσι τέσσερις (24) ίσες μηνιαίες δόσεις, αν το παραπάνω ποσό υπερβαίνει τα ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, το ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 300 ευρώ, εκτός από την τελευταία δόση. 2. Εξαιρετικά, τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο ισχύουν και στις περιπτώσεις που δεν επιλύονται φορολογικές διαφορές που αφορούν τέλη, εισφορές ή δικαιώματα υπέρ τρίτων που αποδίδονται στις Δ.Ο.Υ και η εκπλήρωση ή μη της σχετικής φορολογικής υποχρέωσης ελέγχεται από αυτές ή φορολογικές διαφορές για την αντιμετώπιση των οποίων εκκρεμεί σχετικό ερώτημα προς το Ειδικό Νομικό Γραφείο Φορολογίας. 3. Σε περιπτώσεις επίλυσης διαφορών που προκύπτουν από καταλογιστικές πράξεις που αφορούν ελεγχθείσες με βάση την παρούσα απόφαση χρήσεις για τις οποίες δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου 1, εφαρμόζονται ως προς την βεβαίωση και καταβολή των οικείων βάσει συμβιβασμού ποσών οι ισχύουσες γενικές διατάξεις. 9

14 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΘΡΟ 8 1. Στα κριτήρια επιλογής για έλεγχο καθώς και στον τρόπο και τη διαδικασία ελέγχου και βεβαίωσης και καταβολής των φόρων που ορίζονται με την απόφαση αυτή, υπάγονται όλες οι εκκρεμείς υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και λοιπών φορολογιών επιτηδευματιών που αφορούν διαχειριστικές περιόδους για τις οποίες παρήλθε ή παρέρχεται ο χρόνος υποβολής των οικείων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και Φ.Π.Α, με εξαίρεση τις υποθέσεις που εμπίπτουν στις διατάξεις περί φορολογίας πλοίων. 2. Λοιπά εισοδήματα από άλλες πηγές πέραν από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας, που αφορούν εκκρεμείς υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος επιτηδευματιών που ελέγχονται σύμφωνα με την απόφαση αυτή, ελέγχονται ταυτόχρονα με τα εισοδήματα από την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας, κατά τις ισχύουσες φορολογικές διατάξεις. Σε περίπτωση επίλυσης των τυχών διαφορών που προκύπτουν από τον διενεργούμενο έλεγχο των ως άνω λοιπών εισοδημάτων ταυτόχρονα με τις διαφορές που προκύπτουν από τον έλεγχο των εισοδημάτων από την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας, για την εφαρμογή των οριζόμενων στο προηγούμενο άρθρο λαμβάνεται υπόψη η προκύπτουσα για τις οικείες χρήσεις βάσει συμβιβασμού συνολική οφειλή για όλες τις πηγές εισοδημάτων του επιτηδευματία. 10

15 1. Φ.Π.Α. Έλεγχος Φ.Π.Α. Ο έλεγχος για την απόδοση Φ.Π.Α. αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι κατά τη διενέργεια των τακτικών ελέγχων. Αφενός γιατί είναι φόρος ο οποίος αποδίδεται συχνότερα από τους λοιπούς ( μήνας ή τρίμηνο ) και αφετέρου γιατί επιβαρύνει την κάθε μορφής προστιθέμενη αξία αγαθών ή υπηρεσιών. Η μη απόδοσή του μπορεί να πραγματοποιηθεί με πολλούς τρόπους ( εικονικές αγορές, πλαστογράφηση στοιχείων, μη μεταφορά των δεδομένων των βιβλίων στις δηλώσεις Φ.Π.Α κ.λπ. ). Για την αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων, ορίζονται κάποιες γενικές αρχές ελέγχου για την επιτυχή και άμεση αποφυγή απόκρυψης εσόδων και κατά συνέπεια την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Καταρχάς, ο έλεγχος καλείται να ελέγξει τα βιβλία και στοιχεία της επιχείρησης, τα πρόσθετα βιβλία της, ώστε να βεβαιωθεί ότι οι οικείες εγγραφές στα βιβλία είναι πραγματικές και δεν αποκρύφτηκαν έσοδα ή αγορές, να ελέγξει τους συντελεστές του Φ.Π.Α, τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν, ακόμα αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την ένταξη στα ειδικά καθεστώτα Φ.Π.Α., την ορθή μεταφορά πιστωτικού υπολοίπου από τη μία χρήση στην άλλη. Όλα αυτά προϋποθέτουν σχολαστικό έλεγχο στα βιβλία και στοιχεία της επιχείρησης, σε συνδυασμό με απόλυτη γνώση των Νόμων και των διατάξεων που ισχύουν κατά περίπτωση. 1.1 Συντελεστές Φ.Π.Α Ο κεντρικός συντελεστής του φόρου προστιθέμενης αξίας σήμερα ορίζεται σε δεκαεννέα τοις εκατό ( 19 % ) στη φορολογητέα αξία. Κατ εξαίρεση για τα κάτωθι αγαθά ο συντελεστής του φόρου ορίζεται σε εννέα τοις εκατό. (Οι παραπάνω συντελεστές ισχύουν από την πρώτη Απριλίου 2005 οπότε και αντικατέστησαν τους προηγούμενους συντελεστές όπου ήταν 18% ο κεντρικός συντελεστής και 8% για τα παρακάτω αναφερόμενα αγαθά.) 1. Τρόφιμα και ποτά εκτός από τα αλκοολούχα, ζωοτροφές, ζώντα ζώα, σπόροι, φυτά, συστατικά χρησιμοποιούμενα συνήθως στην παρασκευή τροφίμων και προϊόντα που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη συμπλήρωση ή υποκατάσταση τροφίμων. 2. Ύδρευση. 3. Φαρμακευτικά προϊόντα των ειδών που συνήθως χρησιμοποιούνται για θεραπευτική αγωγή, για την πρόληψη ασθενειών και για σκοπούς ιατρικούς ή κτηνιατρικούς, καθώς και προϊόντα για την αντισύλληψη και για την γυναικεία υγιεινή προστασία. 4. Ιατρικός εξοπλισμός, βοηθητικά όργανα και άλλες συσκευές που συνήθως χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση ή την αντιμετώπιση αναπηριών, προοριζόμενες αποκλειστικά για προσωπική χρήση από ανάπηρους, συμπεριλαμβανομένης της επισκευής των προϊόντων αυτών καθώς και παιδικά καθίσματα αυτοκινήτων. 5. Μεταφορά επιβατών και των συνοδευόμενων αποσκευών τους. 11

16 6. Παράδοση βιβλίων συμπεριλαμβανομένων και των χρησιδανειζόμενων από βιβλιοθήκες ( καθώς και παντός είδους φυλλαδίων και παρομοίων εντύπων, παιδικών εικονογραφημένων βιβλίων και παιδικών βιβλίων ιχνογραφίας και χρωματισμού, μουσικής τυπωμένης ή χειρόγραφης, κάθε είδους χαρτών συμπεριλαμβανομένων των υδρογραφικών ), εφημερίδων και περιοδικών, εκτός από έντυπα εξ ολοκλήρου ή κατά κύριο λόγο διαφημιστικά. 7. Δικαίωμα εισόδου σε παραστάσεις, θέατρα, τσίρκο, πανηγύρια, λούνα πάρκ, συναυλίες, μουσεία ζωολογικούς κήπους, κινηματογράφους, εκθέσεις και σε παρόμοια πολιτιστικά γεγονότα και σχετικούς χώρους. λήψη ραδιοφωνικών εκπομπών. 8. Υπηρεσίες παρεχόμενες από συγγραφείς, συνθέτες ή καλλιτέχνες σκηνής καθώς και τα δικαιώματα αυτών. 9. Παράδοση, ανέγερση, ανακαίνιση και μετασκευή κατοικιών παρεχόμενων στα πλαίσια κοινωνικής πολιτικής. 10. Παράδοση αγαθών και παροχή υπηρεσιών χρησιμοποιούμενων συνήθως στη γεωργική παραγωγή, με εξαίρεση τα κεφαλαιουχικά αγαθά, όπως κτίρια ή μηχανήματα. 11. Διαμονή σε ξενοδοχεία και παρόμοιους χώρους, συμπεριλαμβανομένης και παροχής καταλύματος διακοπών και της μίσθωσης χώρου σε κατασκήνωση ή σε κάμπινγκ για τροχόσπιτα. 12. Δικαίωμα εισόδου σε αθλητικές εκδηλώσεις. 13. Δικαίωμα χρήσης αθλητικών εγκαταστάσεων. 14. Παράδοση αγαθών και παροχή υπηρεσιών από φιλανθρωπικούς οργανισμούς αναγνωρισμένους από τα Κράτη μέλη και οι οποίοι ασχολούνται με την κοινωνική πρόνοια και τις κοινωνικές ασφαλίσεις, εφόσον δεν απαλλάσσονται. 15. Υπηρεσίες γραφείων κηδειών, συμπεριλαμβανομένης και της αποτέφρωσης νεκρών καθώς και παράδοση των συναφών ειδών. 16. Παροχή ιατρικών και οδοντιατρικών υπηρεσιών καθώς και λουτροθεραπείας, εκτός από αυτές που απαλλάσσονται. 17. Υπηρεσίες οδοκαθαρισμού, αποκομιδής απορριμμάτων και επεξεργασίας αποβλήτων. Για τον υπολογισμό του φόρου στην παράδοση αγαθών, στην παροχή και στην ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών, εφαρμόζονται οι συντελεστές που ισχύουν κατά το χρόνο που ο φόρος γίνεται απαιτητός. Για τα εισαγόμενα αγαθά εφαρμόζονται οι συντελεστές που ισχύουν κατά το χρόνο που φόρος γίνεται απαιτητός. 1.2 Μειωμένοι συντελεστές Φ.Π.Α. 4. Για τα νησιά των νομών Σάμου, Λέσβου, Χίου, Δωδεκανήσου, Κυκλάδων και τα νησιά του Αιγαίου Θάσο, Σαμοθράκη, Βόρειες Σποράδες και Σκύρο, οι συντελεστές του φόρου μειώνονται κατά τριάντα τοις εκατό ( 30 % ) και ορίζεται σε ποσοστό 13 %, εφόσον πρόκειται για αγαθά, τα οποία κατά το χρόνο που ο φόρος γίνεται απαιτητός : α ) βρίσκονται στα νησιά αυτά και παραδίδονται από υποκείμενο στο φόρο που είναι εγκατεστημένος στα νησιά αυτά, 12

17 β ) πωλούνται με προορισμό τα νησιά αυτά από υποκείμενο στο, εγκατεστημένο σε οποιοδήποτε μέρος στο εσωτερικό της χώρας, προς αγοραστή υποκείμενο ή προς μη υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο, εγκατεστημένο στα νησιά αυτά, γ ) αποστέλλονται ή μεταφέρονται προς υποκείμενο στο φόρο ή προς μη υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο που είναι εγκατεστημένο στα νησιά αυτά, στα πλαίσια της ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών, δ ) εισάγονται στα νησιά αυτά. Η πιο πάνω μείωση δεν ισχύει για τα καπνοβιομηχανικά προϊόντα και τα μεταφορικά μέσα. 5. Η μείωση της προηγούμενης παραγράφου ισχύει και για τις υπηρεσίες που εκτελούνται υλικά στην περιοχή αυτήν από υποκείμενο στο φόρο, ο οποίος κατά το χρόνο που ο φόρος γίνεται απαιτητός είναι εγκατεστημένος στην περιοχή αυτή. 6. Οι συντελεστές που προκύπτουν από την πιο πάνω μείωση στρογγυλοποιούνται στην πλησιέστερη ακέραιη μονάδα. Δηλαδή, Με μειωμένο συντελεστή δικαιούνται να αγοράζουν οι επιτηδευματίες που ασκούν μόνιμα οικονομική δραστηριότητα στην νησιωτική περιοχή που ισχύουν οι μειωμένοι συντελεστές και έχουν τη σχετική άδεια έναρξης επιτηδεύματος ή δήλωση λειτουργίας υποκαταστήματος στην περιοχή αυτή, ανεξάρτητα αν η δραστηριότητά τους είναι φορολογητέα ή απαλλασσόμενη του Φ.Π.Α. Τα αγαθά που αγοράζονται θα πρέπει να προορίζονται για την άσκηση του επαγγέλματος του αγοραστή, που θα πρέπει να ασκείται στην ίδια περιοχή, ανεξάρτητα αν αυτά θα είναι εμπορεύσιμα ή πάγια αγαθά της επιχείρησης. Για την εξακρίβωση των πιο πάνω προϋποθέσεων την ευθύνη τη φέρει ο πωλητής, ο οποίος υποχρεούται να ζητά από τον αγοραστή την επίδειξη φωτοαντιγράφου της σχετικής άδειας επιτηδευματία ή της σχετικής βεβαίωσης του υποκαταστήματος, τον αριθμό της οποίας υποχρεούται να αναγράφει στα εκδιδόμενα από αυτόν φορολογικά στοιχεία για τη συγκεκριμένη συναλλαγή, προκειμένου από την άδεια αυτή να διαπιστώνεται η ύπαρξη επαγγελματικής εγκατάστασης και το αντικείμενο εργασιών του αγοραστή, στις πιο πάνω περιοχές. Διευκρινίζεται ότι υπάγονται στους μειωμένος συντελεστές Φ.Π.Α. και ορισμένες περιπτώσεις για τις οποίες δεν προβλέπεται από το νόμο η λήψη άδειας έναρξης επαγγέλματος, στις οποίες εμπίπτει και το Δημόσιο, οι Δήμοι, οι Κοινότητες, τα Ν.Π.Δ.Δ. και οι οργανισμοί. Δεν υπάγονται σε μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. οι αγορές από τη λοιπή Ελλάδα οινοπνευματωδών ποτών από υποκείμενο στο φόρο στη νησιωτική αυτή περιοχή, εφόσον αυτά διατίθενται για την πραγματοποίηση πράξεων μη φορολογητέων. Επίσης οι αγορές Ι.Χ. επιβατικών αυτοκινήτων μέχρι 9 θέσεων, μοτοποδηλάτων, μοτοσικλετών, σκαφών και αεροσκαφών, που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για αναψυχή ή αθλητισμό Μείωση Φ.Π.Α. στην εισαγωγή αγαθών Προκύπτει ότι σκοπός του νομοθέτη είναι η απευθείας εισαγωγή και ο τελωνισμός των εισαγομένων αγαθών στα νησιά αυτά, χωρίς να εξετάζεται αν η εισαγωγή πραγματοποιείται από υποκείμενα στο Φ.Π.Α. πρόσωπα ( επιχειρηματίες ) ή μη υποκείμενα ( ιδιώτες ), που όμως πρέπει να είναι εγκατεστημένα στα νησιά αυτά. Για να εφαρμοστούν οι μειωμένοι συντελεστές, πρέπει : 13

18 α ) Προκειμένου για εισαγωγή αγαθών από πρόσωπα υποκείμενα στο Φ.Π.Α. ( επιχειρηματίες ), να προσκομίζεται στο αρμόδιο τελωνείο εισαγωγής, κατά τον τελωνισμό των αγαθών, εκ μέρους του εισαγωγέα, βεβαίωση της Δ.Ο.Υ. στην οποία υπάγεται, με την οποία να βεβαιώνεται ότι είναι κάτοχος άδειας άσκησης επαγγέλματος ή δήλωσης λειτουργίας υποκαταστήματος και ότι έχει την επαγγελματική του εγκατάσταση στα νησιά αυτά, για τα οποία ισχύουν οι μειωμένοι συντελεστές Φ.Π.Α. β ) Προκειμένου για εισαγωγή αγαθών από πρόσωπα μη υποκείμενα στο Φ.Π.Α. ( ιδιώτες ), να προσκομίζονται στοιχεία ( π.χ. Εκκαθαριστικό Σημείωμα Δ.Ο.Υ., λογαριασμοί Ο.Τ.Ε. κ.λπ. ) που να αποδεικνύουν στο τελωνείο εισαγωγής ότι είναι εγκατεστημένοι μόνιμα στα νησιά αυτά. Οι μειωμένοι αυτοί συντελεστές ισχύουν και για την παροχή υπηρεσιών, εφόσον πληρούνται οι εξής δύο προϋποθέσεις : α ) Να παρέχονται από υποκείμενους στο φόρο που έχουν την εγκατάσταση τους στην περιοχή αυτή, β ) Να ολοκληρώνεται η εκτέλεσή τους στην περιοχή αυτή, π.χ. μεταφορά αγαθών και προσώπων θα υπάγεται στο μειωμένο συντελεστή μόνο αν η μεταφορά αρχίζει και τελειώνει εντός της περιοχής αυτής. 1.3 Μετακύληση συντελεστών Φ.Π.Α. Σε πολλές περιπτώσεις επιχειρήσεων πώλησης αγαθών που υπάγονται σε διαφορετικούς συντελεστές Φ.Π.Α. ( π.χ. ταβέρνες, μπαρ κλπ. ) έχει παρατηρηθεί μετατόπιση εκροών από τον υψηλότερο στον χαμηλότερο συντελεστή Φ.Π.Α. Για το λόγο αυτό, σε τέτοιες περιπτώσεις, κατά τον έλεγχο Φ.Π.Α. θα ελέγχεται πέραν των άλλων, και το ύψος των εμφανιζόμενων ανά συντελεστή Φ.Π.Α. εκροών σε σχέση με τις αντίστοιχες εισροές, χωρίς βέβαια να θίγεται του εκ του νόμου δικαίωμα των επιχειρήσεων να πραγματοποιούν εκροές με χαμηλότερο συντελεστή Φ.Π.Α. από εκείνο των εισροών τους ( π.χ. εκδοτικές επιχειρήσεις ). Ειδικότερα θα ερευνάται αν η ποσοστιαία αναλογία των εκροών από πωλήσεις εμπορεύσιμων αγαθών του μεγαλύτερου ( ή μεγαλύτερων ) συντελεστή Φ.Π.Α., ως προς τις συνολικές πωλήσεις εμπορεύσιμων αγαθών κάθε χρήσης χωριστά, είναι τουλάχιστο ίση με την ποσοστιαία αναλογία των αγορών εμπορεύσιμων αγαθών του ίδιου συντελεστή για όλες τις ελεγχόμενες χρήσεις, ως προς τις συνολικές αγορές εμπορεύσιμων αγαθών των ιδίων χρήσεων. Αν με βάση την παραπάνω έρευνα προκύπτουν αποκλίσεις που δεν δικαιολογούνται ( π.χ. δεν υφίστανται ή δεν προκύπτουν αντίστοιχα αποθέματα ), τότε στις χρήσεις που υφίστανται οι αποκλίσεις θα επαναπροσδιορίζονται ανάλογα οι εκροές ανά συντελεστή και θα καταλογίζονται οι προκύπτουσες διαφορές Φ.Π.Α. Εξυπακούεται πως η ορθή χρήση του προβλεπόμενου συντελεστή για κάθε κατηγορία αγαθών ή υπηρεσιών θα ελέγχεται πάντοτε και σε περίπτωση μη ορθής χρήσης του, η τυχόν προκύπτουσα επιπλέον διαφορά θα καταλογίζεται. Κατά τη διενέργεια της επαλήθευσης περί ύπαρξης ή μη συνάφειας μεταξύ των εμφανιζόμενων αριθμητικών δεδομένων και οικονομικών μεγεθών, δεν θα λαμβάνονται υπόψη τυχόν απογραφές που έγιναν προαιρετικά από τους επιτηδευματίες. Κατά τη διενέργεια της ίδιας πιο πάνω επαλήθευσης περί ύπαρξης ή μη συνάφειας σε περιπτώσεις οριστικής παύσης ( διακοπής ) εργασιών επιτηδευματιών και εφόσον η 14

19 διακοπή έγινε σε χρήση που ελέγχεται κατά την απόφαση, δεν θα αφαιρείται από τις συνολικές αγορές ποσοστό 10% των αγορών της χρήσης κατά την οποία έγινε η διακοπή, δεδομένου ότι στις περιπτώσεις αυτές δεν αναγνωρίζονται αποθέματα λήξης. Αναγνωρίζονται όμως τυχόν ποσά αυτοπαραδόσεων, μη συμπεριλαμβανομένων βεβαίως αυτών που αφορούν πάγια, εφόσον οι αυτοπαραδόσεις δεν αμφισβητούνται από τον έλεγχο. 1.4 Δαπάνες μη εκπιπτόμενες Ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια του ελέγχου αποτελεί η εξακρίβωση των εκπιπτόμενων ή μη εκπιπτόμενων δαπανών. Οι δαπάνες ελέγχονται αρχικά γιατί επηρεάζουν άμεσα τη φορολογία εισοδήματος, το Φ.Π.Α. και κατά συνέπεια τις λοιπές φορολογίες. Συγκεκριμένα, δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου με τον οποίο έχουν επιβαρυνθεί οι δαπάνες : α) αγοράς, εισαγωγής ή ενδοκοινοτικής απόκτησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων, β) αγοράς, εισαγωγής ή ενδοκοινοτικής απόκτησης οινοπνευματωδών ποτών, εφόσον αυτά προορίζονται για την πραγματοποίηση μη φορολογητέων πράξεων, γ) δεξιώσεων ψυχαγωγίας και φιλοξενίας γενικά, δ) στέγασης, τροφής, ποτών, μετακίνησης και ψυχαγωγίας για το προσωπικό ή τους εκπροσώπους της επιχείρησης, ε) αγοράς, εισαγωγής ή ενδοκοινοτικής απόκτησης επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης μέχρι εννέα ( 9 ) θέσεων, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων, σκαφών και αεροσκαφών ιδιωτικής χρήσης που προορίζονται για αναψυχή ή αθλητισμό, καθώς και οι δαπάνες καυσίμων, επισκευής συντήρησης, μίσθωσης και κυκλοφορίας αυτών γενικά, Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται για τα πιο πάνω μεταφορικά μέσα, εφόσον προορίζονται για πώληση, μίσθωση ή μεταφορά προσώπων με κόμιστρο. στ) αγοράς, εισαγωγής ή ενδοκοινοτικής απόκτησης ειδών συσκευασίας, των οποίων η παράδοση καλύπτεται από καταβαλλόμενη εγγύηση και των οποίων η περαιτέρω διακίνηση γίνεται χωρίς φόρο. 1.5 Δαπάνες εκπιπτόμενες Παραθέτουμε ενδεικτικά δαπάνες εκπιπτόμενες από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων και κάποιες από τις προϋποθέσεις που πρέπει να ισχύουν ώστε αυτές οι δαπάνες να εκπέσουν. 1.Αμοιβές τρίτων για παρασχεθείσες υπηρεσίες τους, εφόσον έχει εκδοθεί το προβλεπόμενο στοιχείο του Κ.Β.Σ., εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα. 2. Αμοιβές που καταβάλλουν επιχειρήσεις σε άλλες επιχειρήσεις για την παραγωγή των προϊόντών τους με τη μέθοδο του ΦΑΣΟΝ. 3. Ενοίκια σε εταιρείες leasing. 15

20 α. Τα ενοίκια που καταβάλλει η επιχείρηση σε εταιρείες leasing, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα, με εξαίρεση αυτά που αφορούν ακίνητα κατά το μέρος που αναλογούν στην αξία του οικοπέδου. β. Αν κατά τη διάρκεια της χρηματοδοτικής μίσθωσης, βάσει της υπογραφείσας σύμβασης, προβλέπεται εξ αρχής, κάποιο μίσθωμα να είναι πολλαπλάσιο των άλλων, το ποσό αυτό θα βαρύνει τα αποτελέσματα της χρήσης μέσα στην οποία θα καταβληθεί. γ. Σε περίπτωση προεξόφλησης μισθωμάτων leasing εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα μόνο τα μισθώματα που αντιστοιχούν στην τρέχουσα χρήση με βάση την σύμβαση. Τα μισθώματα επόμενων χρήσεων που προεξοφλήθηκαν (δηλαδή προπληρώθηκαν στην εταιρεία leasing πριν από την αρχικά προβλεπόμενη ημερομηνία καταβολής ), θα εκπεστούν αντίστοιχα από τα ακαθάριστα έσοδα των χρήσεων που αφορούν. 4. Έξοδα Μεταφοράς. α. Έξοδα μεταφοράς προσωπικού με μεταφορικά μέσα τρίτων (μισθωμένα λεωφορεία). β. Έξοδα μεταφοράς υλικών, αγαθών με μεταφορικά μέσα τρίτων. γ. Έξοδα κινήσεως μεταφορικών μέσων της ίδιας της επιχείρησης εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα κατά αναλογία με βάση τον κυβισμό του οχήματος. ( Ο ΦΠΑ δεν συμψηφίζεται ). 5. Η δαπάνη με την οποία χρεώνεται επιχείρηση για τη συμμετοχή της στο κόστος τιμοκαταλόγων - διαφημιστικών εντύπων που εκδίδονται από άλλη επιχείρηση στην οποία πωλεί τα διαφημιζόμενα προϊόντα της, εκπίπτει, ως γενικό έξοδο διαχείρισης. 6. Δαπάνη ηλεκτρικού ρεύματος, έστω και αν ο μετρητής έχει παραμείνει στο όνομα του ιδιοκτήτη του ακινήτου (εκμισθωτή) εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της μισθώτριας επιχείρησης. 7. Δαπάνη τηλεφώνου, έστω και εάν το τηλέφωνο ανήκει στον ιδιοκτήτη του ακινήτου εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της μισθώτριας επιχείρησης. 8. Δαπάνη ύδρευσης. 9. Δαπάνες αποθήκευσης και φύλαξης προϊόντων, εμπορευμάτων, κλπ Έξοδα εκθέσεων, επιδείξεων, εφόσον υπάρχουν τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά. 11. Έξοδα γραφείου (γραφική ύλη, έντυπα), εκπίπτουν εφόσον υπάρχει το προβλεπόμενο δικαιολογητικό. 12. Καύσιμα και υλικά θέρμανσης, υλικά καθαριότητας, φαρμακείου, εκπίπτουν εφόσον υπάρχει το προβλεπόμενο δικαιολογητικό. 13. Προμήθειες τρίτων για αγορές, πωλήσεις, μεσιτείες, κλπ., εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα, εφόσον υπάρχει το νόμιμο δικαιολογητικό. 14. Έξοδα δημοσίευσης στο Φ.Ε.Κ. ισολογισμών, καθώς και προσκλήσεων συμμετοχής στη Γενική Συνέλευση. 15. Έξοδα δημοσίευσης αγγελιών και ανακοινώσεων της επιχείρησης εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά της. 16. Συνδρομές σε επιστημονικά περιοδικά που έχουν σχέση με το αντικείμενο της επιχείρησης. 17.Οι δαπάνες που φέρουν χαρακτήρα μισθώματος, δηλαδή περιοδικής παροχής, είναι εκπεστέες τμηματικά από τα έσοδα των χρήσεων διάρκειας της μίσθωσης, έστω και αν συμφωνήθηκε η εφάπαξ καταβολή τους κατά το χρόνο σύναψης της συμβάσεως. 16

21 18. Το χαρτόσημο συναλλαγματικών, αν πράγματι έχει καταβληθεί από τον εκδότη τους κατόπιν σχετικής συμφωνίας, αναγνωρίζεται ως δαπάνη εκπεστέα από τα ακαθάριστα έσοδά του. 19. Ως εκπεστέο ποσό δαπάνης θεωρείται το πράγματι καταβληθέν από την επιχείρηση και όχι το τυχόν ανταποκρινόμενο στην αξία της πρώτης ύλης μικρότερο ποσό, εκτός εάν αμφισβητηθεί αιτιολογημένα το ανωτέρω ποσό δαπάνης ως εικονικό. 20 Ο Φ.Π.Α. που βαρύνει τις αγορές των ενσώματων παγίων των επιχειρήσεων και ο οποίος δεν μπορεί να εκπέσει από το Φ.Π.Α. εκροών, προσαυξάνει την τιμή κτήσης του παγίου και κατά συνέπεια, επί της συνολικής αξίας του παγίου αυτού θα διενεργούνται αποσβέσεις. 21. Τα έξοδα εκτελωνισμού παγίου στοιχείου προσαυξάνουν την αξία του, υπόκεινται σε τμηματική απόσβεση και δεν μπορούν να εκπεστούν ως γενικά έξοδα διαχείρισης. 22. Οι καταβαλλόμενες από τις επιχειρήσεις στους μηχανικούς αμοιβές για την εκπόνηση τεχνικής μελέτης και την έκδοση άδειας οικοδομής, εντάσσονται στο κόστος κατασκευής της οικοδομής και εκπίπτουν τμηματικά με τις ενεργούμενες κάθε έτος αποσβέσεις. 23. Τα μισθώματα που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις σε εταιρείες ενοικίασης Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων, εκπίπτουν εξ ολοκλήρου από τα ακαθάριστα έσοδά τους, με την προϋπόθεση ότι τα αυτοκίνητα αυτά χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες των ίδιων των Επιχειρήσεων. 24. Τα μισθώματα που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις σε εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους, μέχρι ποσοστό 60% για Ε.Ι.Χ. αυτοκίνητα μέχρι κ.ε. και μέχρι 25% για Ε.Ι.Χ. αυτοκίνητα με μεγαλύτερο κυβισμό στις περιπτώσεις που από τη σύμβαση μίσθωσης με τις πιο πάνω επιχειρήσεις προβλέπεται η αγορά του αυτοκινήτου από τη μισθώτρια επιχείρηση σε προσυμφωνημένη τιμή (σύμβαση leasing εν τοις πράγμασι). Με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 9 του Ν. 3296/2004, αυξήθηκε από σε το ως άνω ανώτατο όριο των κυβικών εκατοστών των επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης. 25. Οι δαπάνες συντήρησης μισθωμένων Ε.Ι.Χ. οχημάτων από εταιρείες ενοικίασης, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους, μέχρι ποσοστό 60% για Ε.Ι.Χ. μέχρι κ.ε. και 25% για Ε.Ι.Χ. με μεγαλύτερο κυβισμό. Με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 9 του Ν. 3296/2004, αυξήθηκε από σε το ως άνω ανώτατο όριο των κυβικών εκατοστών των επιβατικών αυτοκινήτων. 26. Οι δαπάνες επισκευής μισθωμένων Ε.Ι.Χ. οχημάτων από εταιρείες ενοικίασης, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους, μέχρι ποσοστό 60% για Ε.Ι.Χ. μέχρι 1400 κ.ε. και 25% για Ε.Ι.Χ. με μεγαλύτερο κυβισμό. Με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 9 του Ν. 3296/2004, αυξήθηκε από σε το ως άνω ανώτατο όριο των κυβικών εκατοστών των επιβατικών αυτοκινήτων. 27. Οι δαπάνες συντήρησης Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων ιδιοκτησίας μετόχων ανώνυμης εταιρείας τα οποία χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες της, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα αυτής, εφόσον το δικαίωμα χρησιμοποίησής τους προκύπτει από έγγραφες συμβάσεις μίσθωσης αυτών και έχει συμφωνηθεί η καταβολή μισθώματος. 28. Τα έξοδα συντήρησης μηχανημάτων και εγκαταστάσεων, αυτά δηλαδή που γίνονται με σκοπό τη διατήρησή τους σε καλή κατάσταση, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων. Επίσης, τα έξοδα επισκευής μηχανημάτων και εγκαταστάσεων εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα ως αποβλέποντα στο να αποδώσουν στα μηχανήματα και τις εγκαταστάσεις την αρχική τους παραγωγικότητα. 17

22 29. Οι δαπάνες λειτουργίας κλπ. που πραγματοποιούν επιχειρήσεις για δίκυκλα μοτοποδήλατα τους που χρησιμοποιούν για την εκτέλεση του σκοπού τους εκπίπτουν, στο σύνολό τους από τα ακαθάριστα έσοδά τους. 30. Η δαπάνη ελαιοχρωματισμού σε μισθωμένο ακίνητο, θεωρείται εργασία συντήρησης και εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της μισθώτριας επιχείρησης, κατά το χρόνο της πραγματοποίησής της. 31. Οι δαπάνες προσθηκών και βελτιώσεων που πραγματοποιούν οι επιχειρήσεις σε μισθωμένα ακίνητα αποσβένονται ισόποσα, από τα ακαθάριστα έσοδα των χρήσεων που διαρκεί η μίσθωση, αρχής γενομένης της απόσβεσης από το χρόνο έναρξης της χρησιμοποίησης των πραγματοποιηθεισών προσθηκών και βελτιώσεων. Κατά το πρώτο έτος υπολογίζονται αποσβέσεις για τους μήνες χρησιμοποίησης των ακινήτων. 32. Οι δαπάνες προσθηκών και βελτιώσεων που πραγματοποιούν οι επιχειρήσεις σε μισθωμένα ακίνητα αποσβένονται ισόποσα, από τα ακαθάριστα έσοδα των χρήσεων που διαρκεί η μίσθωση. Στη περίπτωση δε που η μίσθωση λυθεί πριν από το συμφωνημένο χρόνο, το αναπόσβεστο υπόλοιπο των πιο πάνω δαπανών εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της χρήσης μέσα στην οποία λύθηκε αυτή. 33. Οι δαπάνες βελτίωσης (γυψοσανίδες, ηλεκτρική εγκατάσταση κτλ.) που πραγματοποίησε επιχείρηση σε μισθωμένο ακίνητο, εκπίπτουν ισόποσα από τα ακαθάριστα έσοδα των χρήσεων που διαρκεί η μίσθωση. Στη περίπτωση όμως που ο ετήσιος συντελεστής απόσβεσης ο οποίος προκύπτει με αυτόν τον τρόπο, είναι μικρότερος από αυτόν που ορίζεται με το Π.Δ. 299/2003 για το συγκεκριμένο πάγιο στοιχείο, τότε εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο προεδρικό αυτό διάταγμα. 34. Τα ποσά των δαπανών διαφήμισης που βαρύνουν την επιχείρηση, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα, κατά το έτος της έκδοσης του προβλεπόμενου φορολογικού στοιχείου. 35. Η δαπάνη διαφημίσεως που καταβάλλει επιχείρηση εκπίπτει, από τα ακαθάριστα έσοδά της, εφόσον το σχετικό τέλος διαφήμισης έχει καταβληθεί το αργότερο μέχρι τη λήξη της προθεσμίας, εντός της οποίας πρέπει να υποβληθεί η δήλωση φόρου εισοδήματος για τη χρήση μέσα στην οποία πραγματοποιήθηκε η δαπάνη αυτή. 36. Κατά την ανάθεση σε διαφημιστική εταιρεία της από κοινού προβολής επιχειρήσεων που ανήκουν στον ίδιο όμιλο επιχειρήσεων μέσω του τύπου και των ραδιοτηλεοπτικών μέσων και εφόσον δεν υπάρχει χωριστή συμφωνία της κάθε μιας επιχείρησης με τη διαφημιστική εταιρεία, κάθε μία από αυτές εκπίπτει, από τα ακαθάριστα έσοδά της, το μέρος της διαφημιστικής δαπάνης που συμβάλλει στη δημιουργία φορολογητέου εισοδήματός τους, εφόσον βέβαια έχει καταβληθεί το δημοτικό τέλος διαφήμισης. 37. Ο τιμοκατάλογος που αποστέλλει επιχείρηση σε εμπόρους για την υποβολή των παραγγελιών τους και ο οποίος απεικονίζει τα πωλούμενα είδη της (βιβλία, C.D.), αναγνωρίζεται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα χωρίς την αναζήτηση αποδεικτικού για την καταβολή δημοτικού τέλους διαφήμισης 38. Οι διαφημιστικές δαπάνες αναγνωρίζονται ως εκπιπτόμενες από τα ακαθάριστα έσοδα και στην περίπτωση κατά την οποία έχει διακανονισθεί με τον οικείο Ασφαλιστικό Οργανισμό, πριν από την έναρξη του φορολογικού ελέγχου, η καταβολή του αναλογούντος αγγελιοσήμου. 39. Έκπτωση που διενεργεί Εκκοκκιστηρίων βάμβακος προς αγρότες επί της τιμής του βαμβακόσπορου που πωλούν σε αυτούς. Η έκπτωση αυτή χορηγείται με την προϋπόθεση ότι την επόμενη χρονιά οι αγρότες θα πωλήσουν στο εκκοκκιστήριο το σύσπορο βαμβάκι που παρήγαγαν. Επειδή η δαπάνη αυτή καθίσταται βέβαιη και εκκαθαρισμένη μέσα στη χρήση που παραδίδεται το σύσπορο βαμβάκι στο 18

23 εκκοκκιστήριο εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδά του της χρήσης αυτής και όχι από τα έσοδα της χρήσης που πωλήθηκε ο βαμβακόσπορος. 40. Οι μισθοί ή αμοιβές που καταβάλλουν οι Ε.Π.Ε. στους εταίρους τους και βαρύνουν διαχειριστικές περιόδους που αρχίζουν από την και μετά, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους, εφόσον οι εταίροι είναι ασφαλισμένοι σε οποιοδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ή ταμείο (ΙΚΑ, ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, κλπ.) για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες που παρέχουν στις εν λόγω εταιρείες. 41. Οι μισθοί που καταβάλλει ανώνυμη εταιρεία στα μέλη του Διοικητικού της Συμβουλίου, για εξαρτημένη εργασία που παρέχουν προς την εταιρεία πέραν των καθηκόντων τους που απορρέουν από την ιδιότητά τους ως μέλη του Δ.Σ., εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά της, χωρίς να εξετάζεται η ύπαρξη προέγκρισης από τη Γενική Συνέλευση των μετόχων της. 42. Τα μισθώματα που καταβάλλει επιχείρηση σε εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης για τη μίσθωση πιεστηρίου (κινητό πράγμα), εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά της. 43. Τα καταλογισθέντα από τον έλεγχο τέλη χαρτοσήμου εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της χρήσης μέσα στην οποία καταβάλλονται, ενώ οι προσαυξήσεις δεν αναγνωρίζονται ως εκπεστέα δαπάνη Δικαιολογητικά δαπανών 1. Επί μεταφοράς αγαθών ο Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων προβλέπει ότι ο μεταφορέας εκδίδει θεωρημένη φορτωτική σε τέσσερα αντίτυπα, εκ των οποίων το τρίτο παραδίδεται στον καταβάλλοντα τα κόμιστρα. Επομένως, το αντίτυπο αυτό της φορτωτικής αποτελεί το νόμιμο δικαιολογητικό για την έκπτωση της πραγματοποιούμενης, από τον καταβάλλοντα τα κόμιστρα επιτηδευματία, σχετικής δαπάνης. 2. Το τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, για να αποτελέσει νόμιμο δικαιολογητικό στοιχείο για την έκπτωση της σχετικής δαπάνης, πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα αναφερόμενα στις διατάξεις του Κ.Β.Σ. στοιχεία που απαιτεί ο νόμος, μεταξύ των οποίων και ο επαρκής προσδιορισμός των παρασχεθεισών υπηρεσιών. 3. Έκπτωση ορισμένης δαπάνης από το ακαθάριστο εισόδημα της επιχειρήσεως επιτρέπεται μόνο εφόσον έχουν εκδοθεί τα στοιχεία, τα προβλεπόμενα σχετικά με τη δαπάνη αυτή από τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων. Τούτο ισχύει και για την έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα της αντιπροσωπευομένης επιχειρήσεως δαπανών, στις οποίες υπεβλήθη για λογαριασμό της αντιπρόσωπος, ο οποίος πωλεί εμπορεύματα για λογαριασμό της, απαιτούνται δηλαδή και για τις δαπάνες αυτές της επιχειρήσεως τα προβλεπόμενα επί μέρους στοιχεία του Κ.Β.Σ., όπως τα εκδοθέντα από τρίτους κ.λπ. τιμολόγια παροχής υπηρεσιών κ.λπ. και δεν αρκεί η απλή αναγραφή των εν λόγω δαπανών στην εκδιδόμενη από τον αντιπρόσωπο εκκαθάριση. 4. Για να αφαιρεθεί μία δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχειρήσεως πρέπει η δαπάνη αυτή να καλύπτεται με αποδεικτικό στοιχείο προβλεπόμενο από τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, στην περίπτωση που επιβάλλεται από τον Κώδικα αυτό η έκδοση τέτοιου στοιχείου για τη συγκεκριμένη δαπάνη. Μόνο δε στην περίπτωση που δεν επιβάλλεται από τον Κ.Β.Σ. η έκδοση συγκεκριμένου στοιχείου, η έκπτωση της δαπάνης μπορεί να γίνει με βάση οποιοδήποτε αποδεικτικό στοιχείο εκτιμώμενο από τη φορολογική αρχή και τα διοικητικά δικαστήρια. 19