ΟΙ ΚΛΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ

Transcript

1 1 ο ΓΕΛ ΚΙΛΚΙΣ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΤΑΞΗ ΓΘ1 ΟΙ ΚΛΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ Α ΚΛΙΣΗ: Περιλαμβάνει θηλυκά ονόματα σε a, καθώς και κάποια αρσενικά. ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΔΟΤΙΚΗ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΚΛΗΤΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΔΟΤΙΚΗ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΚΛΗΤΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ m rum terr is s terr is Β ΚΛΙΣΗ: Περιλαμβάνει αρσενικά και θηλυκά ονόματα σε us ή er και ουδέτερα σε um. ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ domin us ager don um ΓΕΝΙΚΗ domin i agr i don i ΔΟΤΙΚΗ domin o agr o don o ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ domin um agr um don um ΚΛΗΤΙΚΗ domin e ager don um ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ domin o agr - o don o ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ domin i agr i don a ΓΕΝΙΚΗ domin orum agr orum don orum ΔΟΤΙΚΗ domin is agr is don is ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ domin os agr os don a ΚΛΗΤΙΚΗ domin i agr i don a ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ domin is agr is don is

2 Η ΤΡΙΤΗ ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ Οι βασικές καταλήξεις της τρίτης κλίσης των λατινικών είναι οι εξής: ΑΡΣΕΝΙΚΟ-ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ -s,-r,-x κτλ. -c-a-l-e-n-t-ar-ur-us ΓΕΝΙΚΗ -is -is ΔΟΤΙΚΗ -i -i ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ -em --c-a-l-e-n-t-ar-ur-us ΚΛΗΤΙΚΗ -s,-r,-x κτλ. -c-a-l-e-n-t-ar-ur-us ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ -e -e ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ -es -a ΓΕΝΙΚΗ -um/-ium -um/-ium ΔΟΤΙΚΗ -ibus -ibus ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ -es -a ΚΛΗΤΙΚΗ -es -a ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ -ibus -ibus Με βάση τις παραπάνω καταλήξεις κλίνονται τα περισσότερα τριτόκλιτα ονόματα. Το κάθε όνομα έχει το δικό του θέμα, με βάση το οποίο κλίνεται. Η γενική ενικού θα είναι πάντα γνωστή γιατί αυτή καθορίζει το θέμα του ονόματος. ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Η ονομαστική και η κλητική, ενικού και πληθυντικού είναι πάντα ίδιες!!! Το ουδέτερο έχει ίδιες τρεις πτώσεις: ονομαστική, αιτιατική, κλητική! Στον πληθυντικό η αφαιρετική είναι ίδια με τη δοτική, ενώ και η αιτιατική είναι ίδια με την ονομαστική και κλητική. ΑΠΛΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΡΣΕΝΙΚΑ ΚΑΙ ΘΗΛΥΚΑ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ dux pastor homo ΓΕΝΙΚΗ duc-is pastor-is homin-is ΔΟΤΙΚΗ duc-i pastor-i homin-i ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ duc-em pastor-em homin-em ΚΛΗΤΙΚΗ dux pastor homo ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ duc-e pastor-e homin-e ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ duc-es pastor-es homin-es ΓΕΝΙΚΗ duc-um pastor-um homin-um ΔΟΤΙΚΗ duc-ibus pastor-ibus homin-ibus ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ duc-es pastor-es homin-es ΚΛΗΤΙΚΗ duc-es pastor-es homin-es ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ duc-ibus pastor-ibus homin-ibus

3 ΟΥΔΕΤΕΡΑ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ nomen aequor opus ΓΕΝΙΚΗ nomin-is aequor-is oper-is ΔΟΤΙΚΗ nomin-i aequor-i oper-i ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ nomen aequor opus ΚΛΗΤΙΚΗ nomen aequor opus ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ nomin-e aequor-e oper-e ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ nomin-a aequor-a oper-a ΓΕΝΙΚΗ nomin-um aequor-um oper-um ΔΟΤΙΚΗ nomin-ibus aequor-ibus oper-ibus ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ nomin-a aequor-a oper-a ΚΛΗΤΙΚΗ nomin-a aequor-a oper-a ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ nomin-ibus aequor-ibus oper-ibus ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΚΛΙΣΗΣ ΤΑ ΟΥΔΕΤΕΡΑ ΣΕ e, -al, -ar, σχηματίζουν Αφαιρετική ενικού σε -i Ονομαστική/αιτιατική/κλητική πληθυντικού σε -ia Γενική πληθυντικού σε ium ΓΕΝΙΚΗ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΥ ΣΕ ium ΕΧΟΥΝ: Τα ισοσύλλαβα (αυτά στα οποία στη γενική ενικού δεν προστίθεται καμία συλλαβή, π.χ. civis-civis, nubes-nubis) Αυτά που το θέμα τους τελειώνει σε δύο ή παραπάνω σύμφωνα, π.χ. urbs, arx. Τα ουδέτερα σε -e,-al,-ar, π.χ. animal, mare. ΤΑ ΤΡΙΤΟΚΛΙΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ (ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ) σχηματίζουν αφαιρετική ενικού σε i αντί για e!! ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΡΣΕΝΙΚΑ ΚΑΙ ΘΗΛΥΚΑ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ civis nubes urbs ΓΕΝΙΚΗ civ-is nub-is urb-is ΔΟΤΙΚΗ civ-i nub-i urb-i ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ civ-em nub-em urb-em ΚΛΗΤΙΚΗ civis nubes urbs ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ civ-e nub-e urb-e ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ civ-es nub-es urb-es ΓΕΝΙΚΗ civ-ium nub-ium urb-ium ΔΟΤΙΚΗ civ-ibus nub-ibus urb-ibus ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ civ-es nub-es urbn-es ΚΛΗΤΙΚΗ civ-es nub-es urb-es ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ civ-ibus nub-ibus urb-ibus

4 ΟΥΔΕΤΕΡΑ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ animal mare ΓΕΝΙΚΗ animal-is mar-is ΔΟΤΙΚΗ animal-i mar-i ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ animal mare ΚΛΗΤΙΚΗ animal mare ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ animal-i mar-i ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ animal-ia mar-ia ΓΕΝΙΚΗ animal-ium mar-ium ΔΟΤΙΚΗ animal-ibus mar-ibus ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ animal-ia mar-ia ΚΛΗΤΙΚΗ animal-ia mar-ia ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ animal-ibus mar-ibus Η ΤΕΤΑΡΤΗ ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ Η τέταρτη κλίση στα λατινικά περιλαμβάνει αρσενικά ονόματα σε us και ουδέτερα ονόματα σε u. ΑΡΣΕΝΙΚΑ-ΘΗΛΥΚΑ ΟΥΔΕΤΕΡΑ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ fructu-s cornu ΓΕΝΙΚΗ fructu-s cornu-s ΔΟΤΙΚΗ fructu-i cornu ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ fructu-m cornu ΚΛΗΤΙΚΗ fructu-s cornu ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ fructu cornu ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ fructu-s cornu-a ΓΕΝΙΚΗ fructu-um cornu-um ΔΟΤΙΚΗ fruct-ibus corn-ibus ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ fructu-s cornu-a ΚΛΗΤΙΚΗ fructu-s cornu-a ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ fruct-ibus corn-ibus ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: Οι καταλήξεις της τέταρτης κλίσης μοιάζουν πολύ με τις καταλήξεις της τρίτης κλίσης. Το ουδέτερο στον ενικό έχει 5 πτώσεις ίδιες! Στην δοτική και αφαιρετική πληθυντικού το u από το θέμα χάνεται!!!

5 Η ΠΕΜΠΤΗ ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ Η πέμπτη κλίση στα λατινικά περιλαμβάνει εξαιρετικά ολιγάριθμα ονόματα. Έχουν χαρακτήρα e κι είναι όλα θηλυκά εκτός από το dies. ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ die-s die-s ΓΕΝΙΚΗ die-i die-rum ΔΟΤΙΚΗ die-i die-bus ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ die-m die-s ΚΛΗΤΙΚΗ die-s die-s ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ die die-bus ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: Η γενική ενικού και πληθυντικού μοιάζει με τη γενική της δεύτερης κλίσης, ενώ οι υπόλοιπες πτώσεις έχουν ίδιες καταλήξεις με την τρίτη κλίση. Όμοια με το die-s κλίνεται και το re-s. Τα δύο αυτά ουσιαστικά είναι τα μοναδικά της πέμπτης κλίσης που έχουν πλήρη πληθυντικό.