ΚΙΝΗΜΑ ZEITGEIST ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΕΣ.

Transcript

1 ΚΙΝΗΜΑ ZEITGEIST ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ

2 ΚΙΝΗΜΑ ΖΕΙTGEIST

3 ΚΙΝΗΜΑ ΖΕΙTGEIST

4 Κίνημα βάσης Εμπειρικός τρόπος σκέψης έναντι πίστη σε οργανισμούς ή πρόσωπα ΚΙΝΗΜΑ ZEITGEIST

5 Δραστηριότητες βάσει ομάδων και έργων Αυτοχρηματοδότηση (όχι μόνιμα ταμεία) Επανάσταση των ανθρώπινων αξιών ΚΙΝΗΜΑ ΖΕΙTGEIST

6 Ποτέ δεν αλλάζεις τα πράγματα πολεμώντας την υπάρχουσα πραγματικότητα. Για να αλλάξεις κάτι, φτιάξε ένα νέο μοντέλο που καθιστά το υπάρχον απαρχαιωμένο Richard Buckminster Fuller - Μη συμμετοχή (πολιτική ανυπακοή) - Δημιουργία του νέου συστήματος ΜΕΤΑΒΑΣΗ

7 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΥΠΑΚΟΗ - Τρόποι πειθούς και ειρηνικής διαμαρτυρίας (δημόσιες δηλώσεις, συμβολικές δημόσιες πράξεις, απαξίωση επισήμων κ.λπ.) - Τρόποι άρνησης οικονομικής συνεργασίας (μαζικά μποϋκοτάζ, μαζικές απεργίες κ.λπ.) - Τρόποι άρνησης πολιτικής συνεργασίας (μποϋκοτάρισμα νομοθετικών σωμάτων / εκλογών, ανυπακοή σε παράνομους νόμους, μαζική ολική άρνηση στράτευσης κ.λπ.) ΜΕΤΑΒΑΣΗ

8 Γιατί η πολιτική αντίσταση λειτουργεί: Η στρατηγική λογική του μη βίαιου αγώνα - Μ. Stephan & E. Chenoweth Από τις 323 συνολικά περιπτώσεις που μελετήθηκαν από το 1900 έως το 2006: - 26% επιτυχία βίαιων αντιστάσεων - 53% επιτυχία μη βίαιων αντιστάσεων ΜΕΤΑΒΑΣΗ

9 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΣΠΑΝΙΟΤΗΤΑΣ - Εκδημοκρατισμός της πληροφορίας (Ανοικτός κώδικας στα πάντα) - Εκδημοκρατισμός βιώσιμων τεχνολογιών αυτάρκειας (διατροφική, ενεργειακή, κ.λπ.) - Εκδήλωση βιώσιμων αξιών στην πράξη (συνεργατική κατανάλωση, τράπεζες πόρων, κ.λπ.) - Συνεργατικές οριζόντιες δομές - Γνωσιακό πλεόνασμα (π.χ. wikipedia) ΜΕΤΑΒΑΣΗ

10 ΚΟΙΝΕΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

11 ΚΙΝΗΜΑ ZEITGEIST ΤΑΙΝΙΕΣ ZEITGEIST

12 ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΟΛΟΓΙΑ ZEITGEIST ΕΠΙΒΟΛΗ ΑΘΛΙΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ Διαχωρισμός μεταξύ των επιστημονικών δεδομένων και της ενδεχόμενης εκμετάλλευσής τους από τους θεσμούς εξουσίας

13 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΞΑΘΛΙΩΣΗ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ & ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ - Όλη η παραγωγή αγαθών βασίζεται στη μέγιστη τοπικοποίηση (ενεργειακή αποδοτικότητα) - Ανάγκη διαμοιρασμού των πόρων του πλανήτη δεδομένης της διάσπαρτης φύσης τους - Η ατομική διαφορετικότητα ταυτίζεται λανθασμένα με την εθνική ταυτότητα

14 Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ; - Περισσότερα αντικειμενικά δεδομένα σημαίνει πιο αξιόπιστες αποφάσεις - Οι μηχανές είναι απλά επεκτάσεις των ανθρώπινων δυνατοτήτων

15 ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ

16 Αποφάσεις βασισμένες σε εμπειρικά δεδομένα και όχι σε πολιτικές ιδεολογίες Στόχος των πολιτικών είναι η όσο το δυνατόν πιο ευρεία αποδοχή για την επανεκλογή στην εξουσία Η γλώσσα των πολιτικών κάνει τα ψέμματα να φαίνονται αληθοφανή, τον φόνο σεβαστό και είναι αυτή που δίνει φυσική υπόσταση στον κοπανιστό αέρα Τζωρτζ Όργουελ

17 ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΕΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ;

18 ΕΠΙΒΟΛΗ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

19 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ = ΟΥΤΟΠΙΑ - Απεριόριστη ανάπτυξη ή οικονομία σταθερής κατάστασης βασισμένη στην δυναμική ισορροπία - Επίλυση προβλημάτων με βάση το κέρδος ή κίνητρο για την ανθρώπινη και περιβαλλοντική μέριμνα - Εξαντλήσιμα ορυκτά καύσιμα ή ΑΠΕ - Ανταγωνισμός ή συνεργασία - Στενός ατομικισμός ή κοινωνική προσφορά

20 ΚΙΝΗΜΑ ZEITGEIST ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ Ο τίτλος της παρουσίασης είναι: Κίνημα Zeitgeist - Δραστηριότητες και Κριτικές. Θα δούμε ποιοι ακριβώς είναι οι στόχοι του Κινήματος Zeitgeist, πώς δραστηριοποιείται, γενικές προτάσεις για το στάδιο της μετάβασης στο κοινωνικοοικονομικό μοντέλο που προτείνεται, την Οικονομία Βασισμένη στους Πόρους, και τέλος θα γίνει αναφορά σε ένα πλήθος αντιδράσεων και κριτικών καθώς και μια απόπειρα να απαντηθούν.

21 ΚΙΝΗΜΑ ΖΕΙTGEIST Ο όρος Zeitgeist σημαίνει το γενικό διανοητικό, ηθικό και πολιτισμικό κλίμα μιας περιόδου. Ο όρος Κίνημα υποδηλώνει κίνηση ή αλλαγή. Έτσι το Κίνημα Zeitgeist είναι ένας παγκόσμιο κοινωνικό Κίνημα που προτείνει την αλλαγή του τρέχοντος κυρίαρχου συστήματος αξιών, με ένα άλλο, βιώσιμο σύστημα αξιών το οποίο θα εξυπηρετεί ολόκληρη την ανθρωπότητα και όχι μόνο μια ομάδα του παγκόσμιου πληθυσμού.

22 ΚΙΝΗΜΑ ΖΕΙTGEIST Σε αυτό το σημείο κάποιος μπορεί να αντιδράσει λέγοντας: "Ποιο είναι αυτό το Κίνημα Zeitgeist που θα μου πει πώς να σκέφτομαι;" Σκοπός του Κινήματος Zeitgeist δεν είναι η επιβολή ενός τρόπου σκέψης, αλλά η συνειδητοποίησή του από το ίδιο το άτομο, μέσα από την παρουσίαση επιστημονικών δεδομένων και στατιστικών στοιχείων σχετικά με τις ριζικές αιτίες των προβλημάτων και τον αυτοκαταστροφικό τρόπο με τον οποίο συμπεριφερόμαστε πάνω σε αυτόν τον πλανήτη από τη μία, και τις ασύγκριτες δυνατότητες που έχουμε να δημιουργήσουμε έναν πραγματικά βιώσιμο πολιτισμό από την άλλη. Δεν λέμε ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει αμφισβήτηση των ιδεών που παρουσιάζονται. Κάθε άλλο. Ο υγιής σκεπτικισμός δεν είναι απλά κάτι επιθυμητό, αλλά είναι ενά πλέον απαραίτητο χαρακτηριστικό μιας εξελιγμένης κοινωνίας, το οποίο δυστυχως δεν εξασκείται καθόλου στο σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα. Αντιθέτως καταπνίγεται με κάθε ευκαιρία.

23 Κίνημα βάσης Εμπειρικός τρόπος σκέψης έναντι πίστη σε οργανισμούς ή πρόσωπα ΚΙΝΗΜΑ ZEITGEIST Το Κίνημα Zeitgeist είναι ένα Κίνημα Βάσης ή αλλιώς από τα κάτω, χωρίς αρχηγούς. Στην ουσία αντιτίθεται σε τέτοιες αρχηγικές δομές οργάνωσης αφού θα ερχόταν σε πλήρη αντίφαση με το στόχο του που είναι η δημιουργία ενός ισότιμου επιπέδου ενημέρωσης σε όλη την κοινότητα, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στον καθένα να πάρει πρωτοβουλία χωρίς απαραίτητη εξωτερική καθοδήγηση. Ιδρυμένο το 2008, έχει μια αποκεντρικοποιημένη δομή, αποτελούμενο από περισσότερα από 1000 περιφερειακά τμήματα σε 70 χώρες του κόσμου. Στην Ελλάδα υπάρχουν 5 τοπικά τμήματα στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο, την Αλεξανδρούπολη και την Καλαμάτα. Στοχεύει στην ευρύτερη κοινωνική ευαισθητοποίηση χρησιμοποιώντας σαν βάση έναν εμπειρικό τρόπο σκέψης, αυτόν της εφαρμογής της επιστημονικής μεθόδου στην κοινωνική μέριμνα, και όχι πίστη σε συγκεκριμένα πρόσωπα ή οργανισμούς. Με άλλα λόγια το Κίνημα Zeitgeist σαν οργανισμός δεν έχει ουσιαστική σημασία αλλά οι ιδέες που αυτό πραγματεύεται.

24 Δραστηριότητες βάσει ομάδων και έργων Αυτοχρηματοδότηση (όχι μόνιμα ταμεία) Επανάσταση των ανθρώπινων αξιών ΚΙΝΗΜΑ ΖΕΙTGEIST Οι δράσεις επικεντρώνονται στον τομέα της ενημέρωσης με απώτερο σκοπό τη δημιουργία της λεγόμενης κρίσιμης μάζας. Όλο το εκπαιδευτικό υλικό του Κινήματος Zeitgeist παρέχεται δωρεάν. Ομάδες εθελοντών αφιερώνουν χρόνο πάνω σε μεταφράσεις, διαδικτυακές εφαρμογές, κοινωνικά ευαισθητοποιημένες καλλιτεχνικές εκφράσεις και ακτιβιστικές δράσεις ενημέρωσης κάνοντας προβολές, διαλέξεις και εκδηλώσεις όπως η παγκόσμια ημέρα Zeitgeist. Η όποια χρηματοδότηση γίνεται πάνω σε συγκεκριμένα έργα, προέρχεται αποκλειστικά από τους ίδιους τους υποστηρικτές. Δεν υπάρχουν μόνιμα ταμεία ούτε συνδρομές για να γίνει κάποιος μέλος. Παρόλο που η ενημέρωση σαν βασικός στόχος μπορεί να φαίνεται σαν κάτι τετριμμένο, η μεταστροφή του συστήματος αξιών που χρειάζεται να συμβεί είναι το πιο σημαντικό κομμάτι προκειμένου να γίνει η μετάβαση σε ένα Οικονομικό Μοντέλο Βασισμένο στους Πόρους. Η πραγματική αλλαγή δεν πρόκειται να έρθει από ειλικρινείς ηγέτες αλλά από την επανάσταση των ανθρώπινων αξιών στον καθένα από εμάς.

25 Ποτέ δεν αλλάζεις τα πράγματα πολεμώντας την υπάρχουσα πραγματικότητα. Για να αλλάξεις κάτι, φτιάξε ένα νέο μοντέλο που καθιστά το υπάρχον απαρχαιωμένο Richard Buckminster Fuller - Μη συμμετοχή (πολιτική ανυπακοή) - Δημιουργία του νέου συστήματος ΜΕΤΑΒΑΣΗ Μιλώντας λοιπόν για μετάβαση πώς ακριβώς πηγαίνουμε σε μια πραγματικά βιώσιμη κοινωνία; Το Κίνημα Zeitgeist υποστηρίζει ουσιαστικά μια εξελικτική διαδικασία. Νομίζω η φράση του Αμερικανού εφευρέτη Richard Buckminster Fuller δεν μπορούσε να το συνοψίσει καλύτερα: Ποτέ δεν αλλάζεις τα πράγματα πολεμώντας την υπάρχουσα πραγματικότητα. Για να αλλάξεις κάτι, φτιάξε ένα νέο μοντέλο που καθιστά το υπάρχον απαρχαιωμένο Δύο παράλληλες και αλληλένδετες μορφές δράσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να επιτευχεθεί αυτός ο σκοπός είναι οι εξής: - Πολιτική ανυπακοή: Μη συμμετοχή στις διαδικασίες του τρέχοντος κοινωνικοοικονομικού συστήματος. - Εκκίνηση υλοποίησης ενός βιώσιμου συστήματος: Δημιουργική συμμετοχή και πρωτοβουλία σε συλλογικές δράσεις και έργα που θα οδηγήσουν εξελικτικά σε μια πραγματικά βιώσιμη κοινωνία.

26 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΥΠΑΚΟΗ - Τρόποι πειθούς και ειρηνικής διαμαρτυρίας (δημόσιες δηλώσεις, συμβολικές δημόσιες πράξεις, απαξίωση επισήμων κ.λπ.) - Τρόποι άρνησης οικονομικής συνεργασίας (μαζικά μποϋκοτάζ, μαζικές απεργίες κ.λπ.) - Τρόποι άρνησης πολιτικής συνεργασίας (μποϋκοτάρισμα νομοθετικών σωμάτων / εκλογών, ανυπακοή σε παράνομους νόμους, μαζική ολική άρνηση στράτευσης κ.λπ.) ΜΕΤΑΒΑΣΗ Υπάρχει ένα μεγάλο εύρος δράσεων πολιτικής ανυπακοής. Προϋπόθεση προκειμένου τέτοιες δράσεις να έχουν απτά αποτελέσματα είναι η μαζική δράση. Για αυτό λοιπόν η επίτευξη της κοινωνικά ευαισθητοποιημένης κρίσιμης μάζας είναι τόσο σημαντική. Μερικές μορφές πολιτικής ανυπακοής, από τις πιο ήπιες μέχρι τις πιο δραστικές, είναι οι εξής: - Τρόποι πειθούς και ειρηνικής διαμαρτυρίας (δημόσιες δηλώσεις, συμβολικές δημόσιες πράξεις, απαξίωση επισήμων κ.λπ.) - Τρόποι άρνησης οικονομικής συνεργασίας (μαζικά μποϋκοτάζ, μαζικές απεργίες κ.λπ.) - Τρόποι άρνησης πολιτικής συνεργασίας (μποϋκοτάρισμα νομοθετικών σωμάτων / εκλογών, ανυπακοή σε παράνομους νόμους, μαζική ολική άρνηση στράτευσης κ.λπ.)

27 Γιατί η πολιτική αντίσταση λειτουργεί: Η στρατηγική λογική του μη βίαιου αγώνα - Μ. Stephan & E. Chenoweth Από τις 323 συνολικά περιπτώσεις που μελετήθηκαν από το 1900 έως το 2006: - 26% επιτυχία βίαιων αντιστάσεων - 53% επιτυχία μη βίαιων αντιστάσεων ΜΕΤΑΒΑΣΗ Πολλές φορές ακούγεται ο ισχυρισμός ότι η μη βίαιη αντίσταση είναι εντελώς παθητκή και δεν είναι τόσο αποδοτική όσο μια βίαιη μορφή. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Η συνειδητή μη συμμετοχή σε συγκεκριμένες διαδικασίες, κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές, είναι μια καθόλα ενεργητική μορφή αντίστασης. Επίσης έρευνες δείχνουν ότι και η αποτελεσματικότητα των μη βίαιων μορφών αντίστασης είναι σημαντικά μεγαλύτερη. Συγκεκριμένα έρευνα με τίτλο: Γιατί η πολιτική αντίσταση λειτουργεί:η στρατηγική λογική του μη βίαιου αγώνα [1] έδειξε ότι από τις 323 συνολικά περιπτώσεις που μελετήθηκαν από το 1900 έως το 2006 το μόνο 26% των βίαιων αντιστάσεων είχαν επιτυχία σε αντίθεση με το 53% των μη βίαιων αντιστάσεων. Η χρήση βίας για την κατάρριψη ενός καθεστώτος, δεν αποκλείει τη χρήση της στην ενδεχόμενη εγκαθίδρυση του επόμενου. Αν θέλουμε να μεταβούμε σε μια ειρηνική κοινωνία τα μέσα θα πρέπει να αντανακλούν το σκοπό. Τέλος. υπάρχουν φορές που έχουν κατηγορηθεί ότι μη βίαιοι αγώνες έχουν χρησιμοποιηθεί από εξωτερικές δυνάμεις για να ρίξουν καθεστώτα σε τρίτες χώρες και να εγκαθιδρύσουν άλλα πιο προσφιλή καθεστώτα σε αυτές. Κάτι τέτοιο ενδεχομένως να έχει συμβεί αλλά θα πρέπει να διαχωριστούν η αποτελεσματικότητα των μεθόδων και ο σκοπός χρήσης τους. Προκειμένου λοιπόν να μην πέσει ο πληθυσμός στην παγίδα της ψευδαίσθησης της αλλαγής με την απλή εναλλαγή καθεστώτων πρέπει να υπογραμμίσουμε τη σημασία να γνωρίζει ποιες είναι οι ριζικές αιτίες των κοινωνικών προβλημάτων και σε τι θέλουμε να μεταβούμε. Γιατί η αναγνώριση των ριζικών αιτιών θα μας οδηγήσουν σε διαφορετικές λύσεις-στόχους. Όντας λοιπόν εξοπλισμένοι με αυτή την γνώση θα ενεργούμε για να μεταβούμε στον πραγματικό στόχο και όχι σε αυτόν που μας επέβαλλαν. [1]

28 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΣΠΑΝΙΟΤΗΤΑΣ - Εκδημοκρατισμός της πληροφορίας (Ανοικτός κώδικας στα πάντα) - Εκδημοκρατισμός βιώσιμων τεχνολογιών αυτάρκειας (διατροφική, ενεργειακή, κ.λπ.) - Εκδήλωση βιώσιμων αξιών στην πράξη (συνεργατική κατανάλωση, τράπεζες πόρων, κ.λπ.) - Συνεργατικές οριζόντιες δομές - Γνωσιακό πλεόνασμα (π.χ. wikipedia) ΜΕΤΑΒΑΣΗ Η δεύτερη αλληλένδετη και πολλή σημαντική οδός για την μετάβαση σε μια βιώσιμη κοινωνία είναι το ξεκίνημα δημιουργίας αυτής της κοινωνίας. Μερικές προτάσεις που μπορούν να βοηθήσουν είναι οι εξής: - Εκδημοκρατισμός της πληροφορίας (Ανοικτός κώδικας στα πάντα) Κάνοντας ελεύθερα προσβάσιμη τη γνώση ενδυναμώνει την παγκόσμια κοινότητα, ρίχνει το κόστος τεχνολογιών σημαντικά κάνοντάς τες πιο προσιτές και τέλος επιταχύνει την βελτίωση και εξέλιξή τους - Εκδημοκρατισμός βιώσιμων τεχνολογιών αυτάρκειας (διατροφική, ενεργειακή, κ.λπ.) Σε συνδυασμό με την πρόσβαση σε ανοικτού κώδικα σχέδια και την εκθετική πρόοδο σε τεχνολογίες που ανάγονται στην πληροφορική [2] είναι δυνατή η αντιστροφή του κεντρικοποιημένου μοντέλου παραγωγής σε μια τοπική αποκεντρικοποιημένη μορφή, όπου οι βασικές ανάγκες θα καλύπτονται με ελάχιστο κόστος. - Εκδήλωση βιώσιμων αξιών στην πράξη (συνεργατική κατανάλωση, τράπεζες πόρων, κ.λπ.) Θα πρέπει να αρχίσουμε να βιώνουμε σιγά σιγά το βιώσιμο σύστημα αξιών στην πράξη κάνοντας έξυπνη διαχείριση πόρων με τη χρήση π.χ. διαμοιρασμού μέσων μεταφοράς, εργαλείων κ.λπ. Το μοντέλο της δημόσιας βιβλιοθήκης μπορεί να εφαρμοστεί σε πολλά περισσότερα πεδία. - Συνεργατικές οριζόντιες δομές Ο καλύτερος τρόπος για να μεταβούμε σε μια μη ιεραρχική κοινωνία είναι δημιουργώντας τα πρώτα βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση φτιάχνοντας συνεργατικές οριζόντιες δομές (π.χ. κολλεκτίβες εργασίας) - Γνωσιακό πλεόνασμα [3] (π.χ. wikipedia) Χρησιμοποιώντας το διαδίκτυο και τον ελεύθερο χρόνο της παγκόσμιας κοινότητας μπορούμε να συνεργαστούμε για να λύσουμε τοπικά και παγκόσμια προβλήματα [2] [3]

29 ΚΟΙΝΕΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Στη συνέχεια της παρουσίασης θα δούμε κάποιες συνήθεις κριτικές που γίνονται στο Κίνημα Zeitgeist και στην Οικονομία Βασισμένη στους Πόρους και θα γίνει μια προσπάθεια να απαντηθούν.

30 ΚΙΝΗΜΑ ZEITGEIST ΤΑΙΝΙΕΣ ZEITGEIST - Λανθασμένη συσχέτιση συνήθως με την 1η ταινία - Τμήματα των ταινιών (2η και 3η) υποστηρίζουν τις ιδέες του Κινήματος Zeitgeist και χρησιμοποιούνται σαν πρώτο ερέθισμα σε κάποιον που δεν γνωρίζει καθόλου περί τίνος πρόκειται. - Το Κίνημα Zeitgeist δεν έχει να κάνει με συγκριτική θρησκεία, στημένες τρομοκρατικές επιθέσεις, οικονομικούς εκτελεστές κ.ά. - Χρήση επιφανειακών συσχετισμών με μειωτικούς χαρακτηρισμούς σαν μια προσπάθεια απόρριψης των ιδεών που πραγματεύεται το Κίνημα Zeitgeist - Το ενημερωτικό/εκπαιδευτικό υλικό του Κινήματος Zeitgeist δεν έγκειται απλά στις ταινίες. Υπάρχουν διαλέξεις, έγγραφα, άρθρα που περιγράφουν συγκεκριμένα τι υποστηρίζει.

31 ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΟΛΟΓΙΑ ZEITGEIST ΕΠΙΒΟΛΗ ΑΘΛΙΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ Διαχωρισμός μεταξύ των επιστημονικών δεδομένων και της ενδεχόμενης εκμετάλλευσής τους από τους θεσμούς εξουσίας Δεδομένα: - Κατανάλωση φυσικών πόρων 1.4 πλανητών [4] - Ερημοποίηση των βυθών των ωκεανών λόγω της υπεραλιείας, αποψίλωση δασών, πελώριες χωματερές κ.λπ. [5][6][7] Το Κίνημα Zeitgeist δεν λέει ότι δεδομένης της τρέχουσας κατάστασης πρέπει να αποδεχτούμε ένα χαμηλό βιοτικό επίπεδο και μια κοινωνική εξαθλίωση. Αντίθετα αναγνωρίζει το σύστημα στην ολότητά του σαν την αιτία αυτής της κατάστασης και παρουσιάζει ότι έχουμε την δυνατότητα σαν ανθρωπότητα το βιοτικό μας επίπεδο να είναι καλύτερο από ποτέ. [4] [5] [6] [7]

32 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΞΑΘΛΙΩΣΗ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ & ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ - Όλη η παραγωγή αγαθών βασίζεται στη μέγιστη τοπικοποίηση (ενεργειακή αποδοτικότητα) - Ανάγκη διαμοιρασμού των πόρων του πλανήτη δεδομένης της διάσπαρτης φύσης τους - Η ατομική διαφορετικότητα ταυτίζεται λανθασμένα με την εθνική ταυτότητα Πολλές φορές υπάρχει η σύγχυση ότι ένα παγκόσμιο Οικονομικό Μοντέλο Βασισμένο στους Πόρους θα εξαθλειώσει τις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες και θα εξαφανίσει την ατομική διαφορετικότητα. Αναφορικά με το πρώτο, έχοντας σαν στόχο τη μέγιστη βιωσιμότητα, δεν έχει νόημα τίποτε άλλο παρά η μέγιστη τοπικοποίηση της παραγωγής αγαθών αφού έτσι έχουμε τη λιγότερη σπατάλη ενέργειας αλλά και την ελαχιστοποίηση των χρόνων πρόσβασης. Έτσι η αυτάρκεια σε τοπικό επίπεδο, ή ακόμα και σε επίπεδο κτιρίου, είναι ο κυρίαρχος στόχος. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι κάποιες πρώτες ύλες είναι διάσπαρτες στον πλανήτη και θα πρέπει να αποφασίσουμε να τις διαμοιραστούμε μεταξύ μας αν θέλουμε να εξαλείψουμε τις συγκρούσεις που πηγάζουν από την έλλειψή τους. Έτσι λοιπόν είναι καλό να γνωρίζουμε πού είναι τι για τον καλύτερο συντονισμό διανομής των πόρων αλλά και να καταγράφουμε τους ρυθμούς χρήσης τους προκειμένου να προλαμβάνουμε ενδεχόμενη ανεπάρκεια. Σε σχέση με το δεύτερο, η ατομική διαφορετικότητα ορίζεται από τα χαρακτηριστικά ενός ατόμου και όχι από τα σύνορα ενός κράτους-έθνους. Σε μια κοινωνία όπου δεν βρισκόμαστε πλέον υπό το καθεστώς της μισθωτής δουλείας, παρέχεται σε κάθε άνθρωπο η πραγματική δυνατότητα της προσωπικής ανάπτυξης και έκφρασης.

33 Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ; - Περισσότερα αντικειμενικά δεδομένα σημαίνει πιο αξιόπιστες αποφάσεις - Οι μηχανές είναι απλά επεκτάσεις των ανθρώπινων δυνατοτήτων Επηρεαζόμενοι πολλές φορές από τις ταινίες του Χόλυγουντ, μας διακατέχει ένας φόβος ότι οι μηχανές θα μας επιβάλλουν πώς θα ζούμε αποφασίζοντας για εμάς. Οι μηχανές δεν είναι τίποτε άλλο από μια επέκταση των ανθρώπινων δυνατοτήτων. Οι βιολογικές μας δυνατότητες είναι περιορισμένες και όπως ακριβώς χρησιμοποιούμε ένα μικροσκόπιο για να επεκτείνουμε την όρασή μας έτσι θα χρησιμοποιήσουμε τις μηχανές για να έχουμε όσο το δυνατόν περισσότερη πληροφορία. Περισσότερα αντικειμενικά δεδομένα σημαίνει πιο αξιόπιστες αποφάσεις. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο υπερυπολογιστής της ΙΒΜ, Watson, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να διαβάσει σελίδες wikipedia μέσα σε 3 δευτερόλεπτα[8]. Ο υπολογιστής αυτός λοιπόν μπορεί να διαβάσει όλες τις επιστημονικές δημοσιεύσεις που υπάρχουν, να λάβει υπόψιν του το ιατρικό ιστορικό ενός ασθενή, τα αποτελέσματα θεραπειών που έχει κάνει και να βγάζει την πιο κατάλληλη θεραπεία. Γνωρίζοντας αυτό και με βάση τα παρακάτω στατιστικά στοιχεία: - Η διαθέσιμη πληροφορία στην ιατρική διπλασιάζεται κάθε 5 χρόνια - 81% των ιατρών ξοδεύουν μέχρι 5 το πολύ ώρες το μήνα διαβάζοντας ιατρικά επιστημονικά περιοδικά - 1 στις 5 διαγνώσεις εκτιμούνται ότι είναι λανθασμένες ή ανεπαρκείς θα απορρίπταμε τη θεραπεία που προτείνει ένας γιατρός μόνο και μόνο επειδή δεν έχει σάρκα και οστά; [8]

34 ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ Μια άλλη κριτική που προβάλλεται είναι ότι θα υπάρχει μια επιστημονική ελίτ η οποία θα ελέγχει τους πόρους για όφελος των λίγων. Προκειμένου να απαντήσουμε σε αυτην την ερώτηση θα πρέπει να ανρωτηθούμε για ποιον λόγο θα ήθελαν να κάνουν κάτι τέτοιο, ποιο θα ήταν το κίνητρο, λαμβάνοντας όμως υπόψιν τις διαφορετικές συνθήκες που θα υπάρχουν σε μια μελλοντική κοινωνία. Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως σε μια Οικονομία Βασισμένη στους Πόρους καταπιανόμαστε με τις ριζικές αιτίες των προβλημάτων. Έτσι σε μια αχρήματη κοινωνία όπου έχουμε ελεύθερη πρόσβαση σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες και όπου δεν υπάρχει κοινωνική διαστρωμάτωση, το κίνητρο της διαφθοράς όπως το γνωρίζουμε σήμερα δεν υφίσταται. Η λεγόμενη απληστία είναι προέκταση της σπανιότητας και εξαλείφοντας τη δεύτερη παύει να υπάρχει και η πρώτη. Τέλος θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η εξουσία ενός ανθρώπου ή μιας ομάδας ανθρώπων είναι ανάλογη της άγνοιας και της υπακοής του πληθυσμού. Στόχος μιας Οικονομίας Βασισμένης στους Πόρους είναι όλοι οι άνθρωποι να έχουν ένα πάρα πολύ υψηλό επίπεδο παιδείας κάνοντας αδύνατο έτσι την χειραγώγησή τους από οποιοδήποτε καθεστώς.

35 Αποφάσεις βασισμένες σε εμπειρικά δεδομένα και όχι σε πολιτικές ιδεολογίες Στόχος των πολιτικών είναι η όσο το δυνατόν πιο ευρεία αποδοχή για την επανεκλογή στην εξουσία Η γλώσσα των πολιτικών κάνει τα ψέμματα να φαίνονται αληθοφανή, τον φόνο σεβαστό και είναι αυτή που δίνει φυσική υπόσταση στον κοπανιστό αέρα Τζωρτζ Όργουελ Οι αποφάσεις σε μια Οικονομία Βασισμένη στους Πόρους λαμβάνονται με βάση εμπειρικά δεδομένα και όχι προσωπικές απόψεις διεφθαρμένων πολιτικών. Στόχος των πολιτικών είναι η όσο το δυνατόν πιο ευρεία αποδοχή για την επανεκλογή στην εξουσία. Δεν γνωρίζουν πώς να λύσουν τα πραγματικά κοινωνικά προβλήματα τα οποία δεν έχουν να κάνουν με προϋπολογισμούς, θέσπιση νόμων, αύξηση του ΑΕΠ κ.λπ. Οι νόμοι που θεσπίζει ο άνθρωπος δεν είναι τίποτε άλλο από μια παραδοχή ανικανότητας επίλυσης του προβλήματος για το οποίο θεσπίζονται (π.χ. θεσπίζοντας έναν νόμο για εγκλεισμό στη φυλακή κάποιου που κλέβει, είναι η παραδοχή ανικανότητας παροχής ελεύθερης πρόσβασης στα αγαθά και τις υπηρεσίες). Τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας έχουν να κάνουν με την κάλυψη των καθολικών ανθρώπινων αναγκών, το τέλος των πολέμων, την εξάλειψη της φτώχειας, την περιβαλλοντική προστασία κ.ο.κ. Νομίζω η φράση του Τζωρτζ Όργουελ είναι χαρακτηριστική: Η γλώσσα των πολιτικών κάνει τα ψέμματα να φαίνονται αληθοφανή, τον φόνο σεβαστό και είναι αυτή που δίνει φυσική υπόσταση στον κοπανιστό αέρα Τζωρτζ Όργουελ

36 ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΕΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ; Μια λογική απορία που δημιουργείται είναι το πώς θα συμμετάσχουν οι άνθρωποι σε μια μελλοντική κοινωνία. Πρώτα θα πρέπει να αναρωτηθούμε σε ποιο βαθμό συμμετέχουμε σήμερα στις αποφάσεις που μας αφορούν. Το ρίξιμο μιας ψήφου κάθε τέσσερα χρόνια όταν ενδιάμεσα δεν έχουμε κανέναν απολύτως λόγο σε ό,τι αποφασίζεται είναι απλά ένα ανέκδοτο. Η λέξη δημοκρατία χρησιμοποείται από τους θεσμούς εξουσίας για να διατηρήσουν μια ψευδαίσθηση συμμετοχής. Σε μια Οικονομία Βασισμένη στους Πόρους φεύγουμε από την εκλογή προσώπων και περνάμε στην εκλογή ιδεών. Κάθε πολίτης μπορεί να υποβάλλει μια ιδέα η οποία τίθεται προς δοκιμή από τη μέθοδο της επιστήμης. Όχι κατά πόσο αρέσει σε κάποια ομάδα επιστημόνων, αλλά κατά πόσο δουλεύει ή όχι. Παραδείγματα συμμετοχής απλών πολιτών στο σήμερα που μπορούν να μας δώσουν μια ιδέα είναι τα παρακάτω: - Το πρόσφατο επίτευγμα μιας ομάδας παικτών διαδικτυακών παιχνιδιών όπου κατάφεραν να λύσουν το γρίφο ενός ενζύμου, κάτι το οποίο δεν είχαν καταφέρει να κάνουν οι επιστήμονες [9] - Το έργο NASA Clickworkers όπου χιλιάδες εθελοντές αναγνώριζαν κρατήρες σε φωτογραφίες στον Άρη παράγοντας αποτελέσματα που ήταν ίδια με αυτά διδακτορικών φοιτητών [10] Με τη βοήθεια του ίντερνετ μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την παγκόσμια συλλογική νοημοσύνη και να λύσουμε προβλήματα που μαστίζουν την ανθρωπότητα για δεκαετίες. [9] [10]

37 ΕΠΙΒΟΛΗ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ Μια άλλη κριτική ισχυρίζεται ότι με βάση τα επιστημονικά δεδομένα που παρουσιάζει το Κίνημα Zeitgeist σε σχέση με την κατασπατάληση των φυσικών πόρων, θα υποστηριχθεί ή και θα επιβληθεί μια αναγκαία μείωση του πληθυσμού. Κοιτάζοντας πρώτα τα στατιστικά από το 1804 μέχρι σήμερα γίνετα εμφανές ότι η γεννητικότητα μειώνεται όσο αυξάνει το προσδόκιμο ζωής σε μια χώρα. [11] Δηλαδή, ένας τρόπος για να σταθεροποιηθεί ο πληθυσμός είναι η αύξηση του βιοτικού επιπέδου, της εκπαίδευση, της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κ.λπ. Επίσης πρέπει να λάβουμε υπόψιν τις σπάταλες πρακτικές του τρέχοντος συστήματος της ελεύθερης αγορά, όπου (τεχνητή ) σπανιότητα σημαίνει κέρδος. Με έξυπνη διαχείριση των φυσικών πόρων και την απελευθέρωση της επιστήμης και της τεχνολογίας από το κέρδος, μπορούμε εύκολα να καλύψουμε τις παγκόσμιες ανάγκες. [12] [11] [12]

38 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ = ΟΥΤΟΠΙΑ - Απεριόριστη ανάπτυξη ή οικονομία σταθερής κατάστασης βασισμένη στην δυναμική ισορροπία - Επίλυση προβλημάτων με βάση το κέρδος ή κίνητρο για την ανθρώπινη και περιβαλλοντική μέριμνα - Εξαντλήσιμα ορυκτά καύσιμα ή ΑΠΕ - Ανταγωνισμός ή συνεργασία - Στενός ατομικισμός ή κοινωνική προσφορά Η κριτική με την οποία θα κλείσουμε αναφέρεται στην μη εφικτότητα της Οικονομίας Βασισμένης στους Πόρους. Οφείλουμε πρώτα να αναρωτηθούμε μήπως το τρέχον κοινωνικοοικονομικό σύστημα είναι ουτοπικό. Δεδομένης της απεριόριστης ανάπτυξης σε έναν πλανήτη με πεπερασμένους πόρους, της συνεχής σπατάλης φυσικών πόρων, της επίλυσης προβλημάτων μόνο αν είναι κερδοφόρα, της οικονομίας βασισμένης σε εξαντλήσιμα ορυκτά καύσιμα, τον ανταγωνισμό έναντι της συνεργασίας, μήπως αυτό που έχουμε σήμερα δεν είναι και το καλύτερο δυνατό κοινωνικό μοντέλο που θα μας εξασφαλίσει την μακροπρόθεσμη επιβίωσή μας πάνω στον πλανήτη; Ας λάβουμε υπόψιν μας το εξής παράδειγμα: Έχουμε 2 κουβάδες με νερό όπου ο ένας έχει χλιαρό νερό και ο άλλος καυτό. Όταν βάλουμε το ένας χέρι μας στον κουβά με το χλιαρό νερό δεν νοιώθουμε κάτι ιδιαίτερο όσον αφορά τη θερμότητα. Αν όμως βάλουμε το άλλο χέρι στον κουβά με το καυτό νερό, το αφήσουμε για λίγη ώρα και μετά το τοποθετήσουμε στον κουβά με το χλιαρό νερό τότε αυτό θα μας φανεί κρύο λόγω της σχετικής διαφοράς θερμοκρασίας. Μεταφέροντας λοιπόν την αναλογία αυτή σε επίπεδο κοινωνικοοικονομικών συστημάτων ας αναλογιστούμε το εξής: Είναι μια Οικονομία Βασισμένη στους Πόρους τόσο καλή για να είναι αληθινή ή μήπως το τρέχον σύστημα είναι τόσο απαρχαιωμένο και οπισθοδρομικό που κάνει την Οικονομία Βασισμένη στους Πόρους να φαίνεται πολύ καλή για να είναι αληθινή; Γιατί αν καταλάβουμε τις επιστημονικές και τεχνολογικές δυνατότητες που έχουμε στην αυγή του 21ου αιώνα, το κοινωνικοοικονομικό μοντέλο που προτείνεται δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια απολύτως λογική πρόταση. Σε αυτούς λοιπόν που θεωρούν κάτι τέτοιο αδύνατο να συμβεί, εμείς απαντάμε ας αφήσουν σε ησυχία εμάς που έχουμε αρχίσει να το υλοποιούμε.