«Ανάπτυξη Υποδομής Αστικής Γεωλογίας για την Ορθολογική Χάραξη/Εφαρμογή Πολιτικών Χωρικού Σχεδιασμού»

Transcript

1 «Ανάπτυξη Υποδομής Αστικής Γεωλογίας για την Ορθολογική Χάραξη/Εφαρμογή Πολιτικών Χωρικού Σχεδιασμού» Εισηγητής: Δρ Δημήτρης Γαλανάκης, Γεωλόγος, Δ.Γ.Γ.Χ Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) Διεύθυνση Γενικής Γεωλογίας και Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων

2 Πρώτη συστηματική καταγραφή, κωδικοποίηση και τεκμηρίωση γεωπληροφοριών αστικών περιοχών στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε από το ΙΓΜΕ με τη συμμετοχή περίπου 70 επιστημόνων διαφορετικών ειδικοτήτων, στα πλαίσια του έργου: "Συγκέντρωση, Κωδικοποίηση και Τεκμηρίωση Γεωθεματικών Πληροφοριών Αστικών και Περαστικών Περιοχών Ελλάδος - Πιλοτικές Εφαρμογές Το έργο εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ" (Ε.Π.ΑΝ.) του Γ ΚΠΣ και συνεχίστηκε σε άλλες περιοχές στο ΕΣΠΑ στα πλαίσια του έργου: " Γεωλογική Πολυθεματική Χαρτογράφηση σε Στρατηγικές και Επιχειρησιακές Κλίμακες για Επιλογές Αναπτυξιακών, Περιβαλλοντικών και Πολιτιστικών Στόχων (Γεωχαρτ) Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) Διεύθυνση Γενικής Γεωλογίας και Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων

3 Συμμετοχή Υπηρεσιακών Μονάδων ΙΓΜΕ: ΔΓΓΧ, ΔΤΓ, ΔΓΦ, ΔΓΧ, ΔΥΔΓΕΩ, ΔΙΣΕΠΥ, ΔΟΥ, ΔΑΔΔΥ,ΔΙΤΥΠ, Π.Μ. Ηπείρου, Πελοποννήσου, Κ. Μακεδονίας Α.Μ.Θράκης Ευχαριστούμε θερμά όλους τους συναδέλφους του ΙΓΜΕ που συμμετείχαν στην υλοποίηση των εργασιών του πολυεπιστημονικού διεπιστημονικού αυτού έργου: Αναστασιάδη Ι., Αποστολίδη Εμμ., Αρβανιτίδη Β. Βασιλειάδη Ευρ., Γεωργίου Χαρ., Γερούκη Φ., Δημάδη Ελ., Εξίογλου Δ., Επιτρόπου Ν., Ευθυμίου Γ., Ζανανίρι Ειρ., Ζερβάκου Αλ., Ζημιανίτη Ε., Ιορδανίδη Σερ., Ιωσηφίδη Αρ., Κανάρη Δ., Καραγεωργίου Δ.,, Καραμιχάλη Ηλ.,, Κάρμη Π., Καρπέτα Θ., Κουκούλη Αθ., Κουτσουβέλη Αν., Κυνηγαλάκη Μ., Κωστόπουλο Αντ., Λαχανά Γερ., Λιακόπουλος Α., Ματζαγρή Γ., Μιχαλόπουλο Ν., Μωϋσίδη Ι., Νικολακόπουλο Κ., Νικολάου Ε., Παναγόπουλο Αθ., Παντελιά Ευσ., Παπαδόπουλο Χρ., Παπαδόπουλο Αν., Πάσχο Π., Πετρίδη Ι., Πισίνα Κ., Ράφτη Αλ., Ρωμαϊδη Ι., Σγουρό Δ., Σαμπατακάκης Π., Σιδηρά Χ., Στεφούλη Μ., Σπάνού Ν., Τασιού Σ., Τζούμα Στ., Τσαλπαρασίδη Π., Τσελεπίδη Β., Τσόμπο Π., Φωτιάδη Άδ. Επίσης, ευχαριστούμε θερμά το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και ιδιαίτερα τον Δρ Καραστάθη Β. Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) Διεύθυνση Γενικής Γεωλογίας και Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων

4 Αστική γεωλογία (Urban Geology) = κλάδος της περιβαλλοντικής γεωλογίας που ασχολείται με τη μελέτη του γεωλογικού περιβάλλοντος του αστικού και εγγύτερου περιαστικού χώρου. Εξετάζει και δίνει λύσεις σε γεωλογικά προβλήματα που συνδέονται με την αστική ανάπτυξη και σχετίζονται με τις ευρύτερες γεωλογικές συνθήκες των αστικών περιαστικών περιοχών. Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) Διεύθυνση Γενικής Γεωλογίας και Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων

5 Συμβάλλει στην πρόβλεψη του κινδύνου που σχετίζεται με γεωλογικά φαινόμενα έτσι ώστε να ληφθούν εκ των προτέρων κατάλληλα μέτρα. Έτσι οι μελέτες της αστικής γεωλογίας παρουσιάζουν δυναμικότητα και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα πεδίων της επιστήμης της γεωλογίας όπως η υδρογεωλογία - υδρολογία, η τεχνική γεωλογία, η γεωχημεία, η γεωφυσική, η στρωματογραφία, η γεωμορφολογία η υποθαλάσσια γεωλογία κ.ά. Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) Διεύθυνση Γενικής Γεωλογίας και Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων

6 Κατά την υλοποίηση του προαναφερόμενων έργων καταχωρήθηκαν σε ειδικά σχεδιασμένη βάση δεδομένων υπάρχουσες γεωθεματικές πληροφορίες για τις αστικές και περιαστικές περιοχές σε ολόκληρη τη χώρα. Οι μελέτες και έρευνες που έγιναν στο Γ ΚΠΣ αφορούν διαφορετικής γεωλογικής δομής πιλοτικές περιοχές (Θρακομακεδόνες, Ναύπλιο, Δράμα και Σπάρτη), συνολικής έκτασης 200 χλμ 2. Στο έργο ΕΣΠΑ ολοκληρώθηκαν αντίστοιχες μελέτες στις περιοχές Βόλου και Ηγουμενίτσας. Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) Διεύθυνση Γενικής Γεωλογίας και Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων

7 Εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στις περιοχές των πόλεων έκτασης 50 τετρ χλμ για κάθε πόλη είναι οι ακόλουθες: Γεωλογική/Νεοτεκτονική χαρτογράφηση κλ. 1:5.000 Διάνοιξη τεσσάρων δίδυμων τεχνικογεωλογικών γεωτρήσεων Τεχνικογεωλογική χαρτογράφηση και μελέτη CrossHοle Testing στις δίδυμες γεωτρήσεις Γεωφυσική μελέτη (Γεωηλεκτρικές και Σεισμικές διασκοπίσεις βαρυτικές μετρήσεις) Σεισμική Παρακολούθηση Υποθαλάσσιες έρευνες

8 Υδρογεωλογικές μελέτες, παρατηρήσεις και μετρήσεις (στάθμη υπόγειου νερού), δειγματοληψία νερού και υδροχημικές αναλύσεις (Ca, C -, Na, NH4, NO2, NO3, SO4). Ραδιολογική μελέτη, σε κάναβο ανά 500 μ. μετρήσεις εκπομπών Ραδονίου Ανάλυση Δορυφορικών εικόνων Πλημμυρικός κίνδυνος Χάρτης Πιεζομετρίας

9 Γεωχημική μελέτη εδαφών και σκόνης, σε κάναβο ανά 500 μ. Δειγματοληψία εδάφους και εργαστηριακές αναλύσεις για τον προσδιορισμό της περιεκτικότητας του εδάφους σε 52 χημικά στοιχεία όπως Ag, As, B, Cr, Cu, Fe, κλπ. Δημιουργία βάσεως δεδομένων με τα αποτελέσματα και τους χάρτες των παραπάνω εργασιών Σύνταξη μελετών Συναξιολόγηση των ανωτέρω μελετών και στοιχείων και εξαγωγή συμπερασμάτων που συμβάλουν στην ασφαλή ανάπτυξη της πόλης. Διάχυση πληροφορίας

10 ΠΟΛΥ- ΓΕΩΘΕΜΑΤΙΚΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΣΕ ΜΕΓΑΛΗ ΚΛΙΜΑΚΑ Παραδείγματα από αστικές και περιαστικές περιοχές όπου πραγματοποιήθηκαν μελέτες Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) Διεύθυνση Γενικής Γεωλογίας και Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων

11 Γεωλογικός - Νεοτεκτονικός Χάρτης Βόλου κλίμακας 1:5.000

12 ΝΕΟΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΣΕΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ Χαρακτηριστική μορφή ανυψωτικής κίνησης της ακτής 1,5 μ από τη στάθμη της θάλασσας. 12

13 Νεοτεκτονικό Ρήγμα 13

14 Σειμικότητα 1/1/ /7/2014 (κίτρινο χρώμα) Σειμικότητα 15/7/ /12/2014 (πράσινο χρώμα)

15 Γεωχημικός Χάρτης Κατανομής PH κλίμακας 1:5.000

16 Γεωχημικός Χάρτης Κατανομής Pb κλίμακας 1:5.000

17 Χάρτης κατανομής Ραδονίου κλίμακας 1:5.000 Χάρτης κατανομής Ρυθμού Δόσης κλίμακας 1:5.000

18 Θέσεις Γεωτρήσεων και περιεκτικότητα σε Fe

19 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

20 Γεωλογικός-τεκτονικός Χάρτης Ηγουμενίτσας 1:5.000

21 Γεωφυσική Έρευνα (Ηλεκτρικές τομογραφίες και Χάρτης κρυσταλλικού ανάγλυφου Βαρυτικής έρευνας κλ. 1:5.000)

22 ΥΠΟΘΑΛΑΣΣΙΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑ Εξοπλισμός Δειγματοληψία 22

23 ΥΠΟΘΑΛΑΣΣΙΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑ Διαδρομές 23

24 ΣΕΙΣΜΙΚΕΣ ΤΟΜΕΣ 24

25 25

26 Βαθυμετρικός και μορφολογικός χάρτης 26

27 GRANULOMETRY MAP OPTICAL MICROSCOPY Estimation of biogenic constituents

28 Βαθυμετρικός Χάρτης Βόλου 1:5.000

29 Υδρογεωλογικός Χάρτης Ηγουμενίτσας κλ. 1:5.000

30 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

31 ΟΦΕΛΗ Η αναγνώριση της γεωλογικής πληροφορίας ως βασικής υποδομής για την ανάπτυξη μιας χώρας σε τομείς της κοινωνικής και οικονομικής δραστηριότητας αποτελεί προτεραιότητα για το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ) και ταυτίζεται με ανάλογες τάσεις και προσπάθειες που καταβάλλονται σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Βασική επιδίωξη του ΙΓΜΕ είναι η αξιοποίηση όλων των τελικών προϊόντων για το σχεδιασμό - υλοποίηση αναπτυξιακών προγραμμάτων και την ορθολογική διαχείριση και επίλυση τεχνικών, περιβαλλοντικών, κοινωνικών και άλλων προβλημάτων που συνδέονται με φαινόμενα γεωλογικού κινδύνου στην ευρύτερη περιοχή μελέτης. Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) Διεύθυνση Γενικής Γεωλογίας και Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων

32 Τα αποτελέσματα των έργων παρουσιάστηκαν σε ημερίδες υπό την αιγίδα της τοπικής αυτοδιοίκησης και αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του ΙΓΜΕ όπου είναι διαθέσιμα σε όλους, ώστε να αξιοποιηθούν από: Τους αρμόδιους φορείς για την προστασία και αναβάθμιση του αστικού και περιαστικού δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων. Τους φορείς της Πολιτείας που ασχολούνται με την παρατήρηση - παρακολούθηση - μελέτη των γεωτεχνικών και υδρογεωλογικών συνθηκών των αστικών και περιαστικών περιοχών. Τον Τεχνικό κόσμο που δραστηριοποιείται στη μελέτη και κατασκευή δημόσιων και ιδιωτικών τεχνικών έργων. Τους υπεύθυνους φορείς για την πρόληψη και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών. Τις αρχαιολογικές υπηρεσίες και τις λιμενικές αρχές κ.ά. Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) Διεύθυνση Γενικής Γεωλογίας και Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων

33 Ευχαριστώ για την προσοχή σας