Το μάθημα θα πραγματοποιηθεί με διαλέξεις, συζητήσεις και παρουσιάσεις στην αίθουσα.

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΑΚΕΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Μάθημα: ΚΟΙΝ107 Διαμόρφωση και Αρχές της Νεωτερικότητας Σε τι αναφέρεται το μάθημα Μανούσος Μαραγκουδάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Το μάθημα σκοπό έχει να εμβαθύνει στη διερεύνηση της μεταμόρφωσης των αγροτικών-μεσαιωνικών κοινωνιών σε νεωτερικές και βιομηχανικές. Εξετάζει τις βαθιές αλλαγές που συνέβησαν στην πολιτική οργάνωση, την οικονομική διάρθρωση, τα πνευματικά-διανοητικά πρότυπα και τις ευρύτερες κοινωνικές αναδιατάξεις πρώτα στη Δύση και μετά αλλού. Τρόπος πραγματοποίησης του μαθήματος Το μάθημα θα πραγματοποιηθεί με διαλέξεις, συζητήσεις και παρουσιάσεις στην αίθουσα. Πώς αξιολογείται ο/η φοιτητής/τρια Η αξιολόγηση του φοιτητή ή της φοιτήτριας στο μάθημα θα προκύπτει από την παρουσία του στο μάθημα και την ενεργό συμμετοχή στις συζητήσεις (10%), την ενδιάμεση εργασία (30%) και την τελική γραπτή εξέταση (60%). Παράδοση ενδιάμεσης εργασίας: Στο μάθημα, κατά την ώρα της έκτης (6) διάλεξης. Θέμα της εργασίας: Ποιες είναι οι βασικές αρχές της «νεωτερικότητας»; Η εργασία δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 2000 λέξεις. Υλικό: Η απάντηση πρωτίστως θα βασίζεται στις Εισαγωγές των τριών εγχειριδίων του μαθήματος. Στόχοι του μαθήματος Οι φοιτητές/φοιτήτριες να: 1. Εξοικειωθούν με την έννοια «νεωτερικότητα» και των βασικών αρχών της. 2. Γνωρίζουν τα βασικά αίτια της ανάδυσης της νεωτερικότητας στη Δυτική Ευρώπη και όχι αλλού. 3. Αναγνωρίζουν τις κρίσιμες πολιτικές, διπλωματικές-στρατιωτικές, οικονομικές, και ιδεολογικές αλλαγές που έλαβαν χώρα την περίοδο ανάμεσα στον 15 ο και 18 ο αιώνα και οδήγησαν στην αποκρυστάλλωση της «σύγχρονης κοινωνίας» τον 19 ο αιώνα.

2 4. Κατανοούν τον ρόλο των φυσικών επιστημών στην διαμόρφωση του ορθολογισμού ως βασικού πνευματικού πρότυπου της κοινωνικής οργάνωσης. 5. Κατανοούν την διαδικασία «εκκοσμίκευσης» και παράλληλης παρακμής της εκκλησίας στη Δυτική Ευρώπη, αλλά και τον αναδομημένο ρόλο της θρησκείας σε άλλες περιοχές του Δυτικού κόσμου και αλλού. 6. Αναγνωρίζουν ότι η νεωτερικότητα δεν αποτελεί μία μονοδιάστατη διαδικασία, αλλά αντίθετα, κάθε πολιτισμός ακολουθεί την δική του πορεία διαμορφώνοντας εν τέλει την παράλληλη ανάπτυξη «πολλαπλών νεωτερικοτήτων». Τι θα διδαχθεί ο φοιτητής Μέχρι την περάτωση του αντίστοιχου εξαμήνου, ο φοιτητής ή η φοιτήτρια θα διδαχθεί: 1. Τις βασικές διαφορές μεταξύ «προνεωτερικής» και «νεωτερικής» κατάστασης. 2. Τον ρόλο του κράτους και του κρατικού συστήματος στην Δυτική Ευρώπη κατά την Αναγέννηση για τη διαμόρφωση της νεωτερικότητας. 3. Τις διαδικασίες και τους μηχανισμούς ανάπτυξης της οικονομίας και την μετατροπή της σε «καπιταλιστική» πρώτα στην Βρετανία και μετά αλλού. 4. Τις αιτίες και τον τρόπο ανάπτυξης της «νέας επιστημονικής μεθόδου» στην Βρετανία τον 17 ο αιώνα, και τους διάφορους τρόπους εκκοσμίκευσης της Πολιτείας στη Δυτική Ευρώπη και την Αμερική. 5. Τις βαθιές κοινωνικές αλλαγές στην οικογένεια, τις έμφυλες σχέσεις, την εργασία, και την παιδεία στις νεωτερικές κοινωνίες. 6. Τον ρόλο του πολέμου ως καταλύτη κοινωνικών μεταβάσεων και αναδιαρθρώσεων των νεωτερικών κοινωνιών. 7. Την «αμφιβολία» και την «αβεβαιότητα» ως εγγενή χαρακτηριστικά της νεωτερικής κατάστασης. Υλικό Μελέτης Τα βασικά εγχειρίδια για το μάθημα αυτό είναι: Hall, Stuart και Gieben Bram (2003) Η Διαμόρφωση της Νεωτερικότητας. Αθήνα: Σαββάλας. Hall S., D. Held και A. McGrew (2003) Η Νεωτερικότητα Σήμερα. Αθήνα: Σαββάλας Μαραγκουδάκης Μανούσος (2010) Αμερικανικός Φονταμενταλισμός Πώς οι Πολιτικές, Επιστημονικές και Θρησκευτικές Αντιπαραθέσεις στη Δύση Διαμόρφωσαν τον Μισαλλόδοξο Αμερικανικό Προτεσταντισμό. Αθήνα: Παπαζήση.

3 Ενδεικτικό ημερολόγιο σεμιναρίου: 1. Η Δυτική θρησκεία ως καταλύτης πνευματικής μετάβασης από τον Μεσαίωνα στην Αναγέννηση και τη Νεωτερικότητα Μαραγκουδάκης, «Εισαγωγή» 2. Η γραφειοκρατικοποίηση-εξορθολογισμός των πολεμικών και ειρηνικών λειτουργιών του Δυτικού κράτους Hall, Stuart και Gieben Bram, Κεφ Η ανάδυση της εξορθολογισμένης-καπιταλιστικής οικονομίας και η διαμόρφωση και οι εσωτερικές εντάσεις του συμπλέγματος καπιταλιστική ισχύς-κρατική ισχύς Hall, Stuart και Gieben Bram, Κεφ Η ανάδυση και η διαμόρφωση των νεωτερικών κοινωνικών τάξεων και των έμφυλων σχέσεων Hall, Stuart και Gieben Bram, Κεφ Η διαμόρφωση της εκκοσμίκευσης, θρησκευτικότητας, επιστήμης και νέων νοηματοδοτήσεων στην Ευρώπη και την Αμερική τον 19 ο αιώνα Μαραγκουδάκης, Κεφ Οι πολιτισμικές διαμορφώσεις στη νεωτερική Δύση Hall, Stuart και Gieben Bram Κεφ Οι νεωτερικές πολιτικές ιδεολογίες: φιλελευθερισμός, μαρξισμός, και δημοκρατία Hall S., D. Held και A. McGrew, Κεφ Η οικονομική μετεξέλιξη: Μεταβιομηχανισμός και μεταφορντισμός Hall S., D. Held και A. McGrew Κεφ Η μετεξέλιξη των πολιτισμικών προτύπων της όψιμης νεωτερικότητας Hall S., D. Held και A. McGrew, Κεφ. 5 Μαραγκουδάκης Κεφ Ο επανακαθορισμός της «ταυτότητας» κατά την όψιμη νεωτερικότητα Hall S., D. Held και A. McGrew, Κεφ. 6

4 11. Η κρίση της νεωτερικότητας Hall S., D. Held και A. McGrew, Κεφ. 7 Μαραγκουδάκης, Κεφ Νεωτερικότητα και Παγκοσμιοποίηση Hall S., D. Held και A. McGrew, Κεφ Σύνοψη και συμπεράσματα Ενδεικτική Βιβλιογραφία Adorno, Theodor W Negative Dialectics, translated by E.B. Ashton. London: Routledge. (Originally published as Negative Dialektik, Frankfurt a.m.: Suhrkamp, 1966) Bauman, Zygmunt Modernity and the Holocaust. Cambridge: Polity Press.; Ithaca, N.Y.: Cornell University Press. Berman, Marshall All That Is Solid Melts into Air: The Experience of Modernity. New York: Simon and Schuster. Bock, Gisela, Quentin Skinner, and Maurizio Viroli Machiavelli and Republicanism. Ideas in Context. Cambridge and New York: Cambridge University Press. Cassirer, Ernst An Essay on Man: An Introduction to a Philosophy of Human Culture. Chapter 1.3. New Haven: Yale University Press; London: H. Milford, Oxford University Press. Eisenstadt, Shmuel Noah Comparative Civilizations and Multiple Modernities, 2 vols. Leiden and Boston: Brill. Gaonkar, Dilip Parameshwar (ed.) Alternative Modernities. A Millennial Quartet Book. Durham: Duke University Press. Giddens, Anthony Conversations with Anthony Giddens: Making Sense of Modernity. Stanford, Calif.: Stanford University Press. Giddens, Anthony The Consequences of Modernity. Stanford: Stanford University Press. Harriss, John "The Second Great Transformation? Capitalism at the End of the Twentieth Century." In Poverty and Development into the 21st Century, revised edition, edited by Tim Allen and Alan Thomas, Oxford and New York: Open University in association with Oxford University Press. Henry, John "Science and the Coming of Enlightenment" in The Enlightenment World, edited by Martin Fitzpatrick et al

5 Kennington, Richard On Modern Origins: Essays in Early Modern Philosophy, edited by Pamela Kraus and Frank Hunt. Lanham, Md.: Lexington Books. Mansfield, Harvey Taming the Prince. The Johns Hopkins University Press Norris, Christopher "Modernism." In The Oxford Companion to Philosophy, edited by Ted Honderich, 583. Oxford and New York: Oxford University Press Rahe, Paul A Machiavelli's Liberal Republican Legacy. Cambridge and New York: Cambridge University Press. Rosenau, Pauline Marie Post-modernism and the Social Sciences: Insights, Inroads, and Intrusions. Princeton, N.J.: Princeton University Press. Saul, John Ralston Voltaire's Bastards: The Dictatorship of Reason in the West. New York: Free Press; Maxwell Macmillan International. Strauss, Leo Thoughts on Machiavelli. Chicago: University of Chicago Press Ιστότοποι