Ε Γ Χ Ε Ι Ρ Ι Δ ΙΟ Β Α Λ Β Ι Δ Ω Ν Ε Λ Ε Γ Χ Ο Υ -Δ Ι Α Χ Ε Ι Ρ I Σ Ι Ι Σ Δ Ι Ε Ρ Γ Α Σ Ι Ω Ν

Transcript

1 Ε Γ Χ Ε Ι Ρ Ι Δ ΙΟ Β Α Λ Β Ι Δ Ω Ν Ε Λ Ε Γ Χ Ο Υ -Δ Ι Α Χ Ε Ι Ρ I Σ Ι Ι Σ Δ Ι Ε Ρ Γ Α Σ Ι Ω Ν Κ Ώ Τ Σ Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ Μ Α Τ Θ Α ΙΟ Υ & Φ Ο Ν Ι Α Δ Η Μ Η Τ Ρ Ι Ο Υ Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ ΙΑ Σ Π Ε Τ Ρ Ε Λ Α ΙΟ Υ Κ Α Ι ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ Α.Τ Ε Λ ΚΑΒΑΛΑΣ Εγκρίθηκε από τον/ταργ^ Πρόεδρος της εποπτεύουσας επιτροπής Καθηγητής Dr. ΠΑΠΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗ ΣΤΟ Σ Με το πρόγραμμα αυτό απονεμεται το πτυχίο Τ Ε Χ Ν Ο Α Ο Γ ΙΑ Σ Π Ε Τ Ρ Ε Α Α ΙΟ Υ & Φ Υ Σ ΙΚ Ο Υ Α Ε Ρ ΙΟ Υ

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κ ΕΦ ΑΛΑΙΟ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΒΑΛΒΙΔΕΣ ΕΛΕ ΓΧ Ο Υ...1 Τι Είναι Μια Βαλβίδα Ελέγχου;...1 Ορολογία Ελέγχου Διαδικασίας... 2 Ορολογία Βαλβίδας Ελέγχου Με Κινητό Στέλεχος...9 Ορολογία Βαλβίδας Ελέγχου Περιστροφικού Αξονα...21 Ορολογία Λειτουργιών και Χαρακτηριστικών Βαλβίδων Ελέγχου...26 Άλλες Ορολογίες Ελέγχου Διαδικασιών...30 Κ ΕΦ ΑΛΑΙΟ 2. ΑΠΟΔΟΣΗ ΒΑΛΒΙΔΩΝ Ε ΛΕ Γ Χ Ο Υ Μεταβλητότητα Διαδικασιών...34 Νεκρή Ζώνη...38 Σχεδιασμός Ρυθμιστή Κίνησης και Ενεργοποιητή...42 Χρόνος Αντίδρασης Βαλβίδας.. 44 Τύπος και Χαρακτηρισμός Βαλβίδας...50 Μέγεθος Βαλβίδας Οικονομικά Αποτελέσματα Π ερίληψ η Κ ΕΦ ΑΛΑΙΟ 3. ΤΥΠΟΙ ΒΑΛΒΙΔΩΝ ΚΑΙ Ε ΝΕΡΓΟΠ ΟΙΗΤΩ Ν Βαλβίδες Ελέγχου Σφαιρικές Βαλβίδες...63 Σώματα Βαλβίδων με Μία Οπή Σώματα Βαλβίδων Ισορροπημένου Πώματος Τύπου Κελύφους.. 67 Σώματα Βαλβίδων Υψηλής Χωρητικότητας, με Κέλυφος-Οδηγό.,68 Σώματα Βαλβίδων με Οπή-Οδηγό Μονής Οπής...69 Σώματα Βαλβίδων Διπλής Οπής Σώματα Βαλβίδων Τριπλής Κατεύθυνσης Περιστροφικές Βαλβίδες...70 Σώματα Πεταλουδοειδών Βαλβίδων...70 Σώματα Βαλβίδων Ελέγχου με Σφαίρα με Εγκοπή-V Σώματα Βαλβίδων Ελέγχου Με Δίσκο Έκκεντρου Σώματα Βαλβίδων Ελέγχου με Πώμα Έκκεντρο Ακραίες Συνδέσεις Βαλβίδων Ελέγχου...75 Βιδωτά Σπειρώματα Σω λήνω ν...75 II

3 Παρενθετικές Φλάντζες με Μπουλόνι Συγκολλημένες Ακραίες Συνδέσεις Καλύπτρες Σώματος Βαλβίδας...79 Καλύπτρες Προέκτασης... Καλύπτρες Στεγανοποίησης Φυσητήρα...82 Παρέμβυσμα Βαλβίδας Ελέγχου...88 Δακτύλιος Σχήματος V PTFE Φυλλωτός και Νηματώδης Γραφίτης...84 Ρυθμιστικές Απαιτήσεις των Η.Π.Α. για Διαφυγούσες Εκπομπές...85 Μονό Παρέμβυσμα Δακτυλίου Σχήματος V PTFE...87 Παρέμβυσμα ENVIRO-SEAL PTFE ENVIRO-SEAL Διπλό Παρέμβυσμα Παρέμβυσμα KALREZ...89 ENVIRO-SEAL ULF με Γραφίτη HIGH-SEAL Γραφίτης U L F...90 ENVIRO-SEAL Γραφίτης για Περιστροφικές Βαλβίδες Κορδέλα από Γραφίτη για Περιστροφικές Βαλβίδες Επιλογή Περιβαλλοντικών Παρεμβυσμάτων Ολισθαίνοντας Στελέχους Χαρακτηρισμός Σωμάτων Βαλβίδων Οδηγούμενων από Κέλυφος Ζυγοστάθμιση Βαλβίδας Ελέγχου Περιορισμένης Χωρητικότητας...99 Ενεργοποιητές Ενεργοποιητές Διαφράγματος Ενεργοποιητές με Έμβολο Ηλεκτροϋδραυλικοί Ενεργοποιητές Χειροκίνητοι Ενεργοποιητές Ενεργοποιητές με Οδοντωτό Κανόνα και Τροχό Ηλεκτρικοί Ενεργοποιητές ΚΕΦ ΑΛΑΙΟ 4. ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΒΑΛΒΙΔΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ Ρυθμιστές Κίνησης Αλλα Εξαρτήματα των Βαλβίδων Ελέγχου Διακόπτες Περιορισμού Κλαδωτός Σωλήνας Σωληνοειδούς Βαλβίδας Ρυθμιστής Παροχής Πίεσης... 11η Συστήματα Ασφάλειας από Διακοπή για Ενεργοποιητές Εμβόλου Μορφοτροπείς με Ηλεκτρισμό και Πεπιεσμένο Αέρα... n e Ρυθμιστές Κίνησης Βαλβίδων με Ηλεκτρισμό και Πεπιεσμένο Αέρα. 118

4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΒΑΛΒΙΔΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ Τι Είναι Μια Βαλβίδα Ελέγχου; Τα εργοσΐάσια διαδικασιών - αποτελούνται από εκατοντάδες, ή ακόμα και χιλιάδες, κυκλώματα ελέγχου συνδεδεμένων μαζί για να παράγουν ένα προϊόν που θα προσφερθεί προς πώληση. Κάθε ένα από αυτά τα κυκλώματα ελέγχου είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να διατηρεί κάποια σημαντική μεταβλητή κάποιας διαδικασίας, όπως την πίεση, τη ροή, το επίπεδο, τη θερμοκρασία κ.τ.λ., μέσα σε ένα απαιτούμενο φάσμα λειτουργίας ώστε να εξασφαλιστεί η ποιότητα του τελικού προϊόντος. Κάθε ένα από αυτά τα κυκλώματα λαμβάνει και δημιουργεί εσωτερικά διαταραχές που επηρεάζουν επιζήμια τη μεταβλητή της διαδικασίας, και η αλληλεπίδραση από άλλα κυκλώματα στο δίκτυο δημιουργεί διαταραχές που επηρεάζουν τη μεταβλητή της διαδικασίας. Για να μειωθεί το αποτέλεσμα αυτών των διαταραχών φορτίου, αισθητήρες και μεταβιβαστές συλλέγουν πληροφορίες για τη μεταβλητή της διαδικασίας και τη σχέση της με κάποιο καθορισμένο επιθυμητό σημείο. Μετά ένας ελεγκτής επεξεργάζεται αυτές τις πληροφορίες και αποφασίζει π πρέπει να γίνει για να επανέλθει η μεταβλητή της διαδικασίας εκεί όπου θα έπρεπε να είναι αφού συμβεί μία διαταραχή φορτίου. Όταν έχουν γίνει όλες οι μετρήσεις, οι συγκρίσεις και οι υπολογισμοί, κάποιος τύπος στοιχείου τελικού ελέγχου πρέπει να εφαρμόσει τη στρατηγική που επιλέχθηκε από τον ελεγκτή. Το πιο συνηθισμένο στοιχείο τελικού ελέγχου στις βιομηχανίες ελέγχου διαδικασιών είναι η βαλβίδα ελέγχου. Η βαλβίδα ελέγχου χειρίζεται ένα ρέον ρευστό, όπως αέριο, ατμό, νερό ή χημικές ενώσεις, για να αντισταθμίσει τη διαταραχή φορτίου και να διατηρήσει τη ρυθμιζόμενη μεταβλητή διαδικασίας όσον το δυνατόν πιο κοντά στο επιθυμητό καθορισμένο σημείο. Πολλοί άνθρωποι οι οποίοι μιλούν για τις βαλβίδες ελέγχου ή τις βαλβίδες στην πραγματικότητα αναφέρονται σε ένα σύμπλεγμα βαλβίδων ελέγχου. Το σύμπλεγμα βαλβίδας ελέγχου συνήθως αποτελείται από το σώμα της βαλβίδας, τα εσωτερικά τμήματα ζυγοστάθμισης, έναν ενεργοποιητή που παρέχει τη κινητήρια ισχύ για να λειτουργήσει η βαλβίδα, και διάςιορα επιπλέον εξαρτήματα της βαλβίδας, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν ρυθμιστές κινήσεως, μορφοτροπείς, ρυθμιστές παροχής πίεσης, χειροκίνητους χειριστές, αναστολείς κίνησης, ή διακόπτες περιορισμού. Άλλα κεφάλαια αυτού του εγχειριδίου παρέχουν περισσότερες λεπτομέρειες για κάθε ένα από αυτά τα μέρη του συμπλέγματος των βαλβίδων ελέγχου.

5 To αν αποκαλείιαι βαλβίδα, βαλβίδα ελέγχου ή σύμπλεγμα βαλβίδας ελέγχου δεν είναι τόσο σημανπκό όσο είναι να αναγνωρίσουμε όχι η βαλβίδα ελέγχου είναι ένα κρίσιμο κομμάτι χου κυκλώματος ελέγχου. Δεν είναι ακριβές να πούμε όχι η βαλβίδα ελέγχου είναι το πιο σημαντικό κομμάτι του κυκλώματος. Είναι χρήσιμο να σκεφτόμαστε τη βαλβίδα ελέγχου ως μία αλυσίδα οργάνων. Όπως οποιαδήποτε άλλη αλυσίδα, ολόκληρη η αλυσίδα είναι τόσο καλή όσο ο πιο αδύναμος κρίκος της. Είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι η βαλβίδα ελέγχου δεν είναι ο πιο αδύναμος κρίκος. Παρακάτω ακολουθούν ορισμοί για τον έλεγχο διαδικασιών, τη βαλβίδα ελέγχου με κινητό κορμό, τη βαλβίδα ελέγχου με περιστροφικό άξονα, και ορολογία για άλλες λειτουργίες και χαρακτηριστικά των βαλβίδων ελέγχου. Σηπείωττη: Οι ορισμοί με αστερίσκο (*) προέρχονται από το πρότυπο Ορολογίας Βαλβίδων Ελέγχου ISA S75.05, χρησιμοποιούμενοι με την άδειά του. Ορολογία Ελέγχου Διαδικασίας. Εξάρτημα: Μία συσκευή που είναι τοποθετημένη πάνω στον ενεργοποιητή για να συμπληρώνει τη λειτουργία του ενεργοποιητή και να τον κάνει μία πλήρη μονάδα λειτουργίας. Παραδείγματα αυτών περιλαμβάνουν τους ρυθμιστές κινήσεως, τους ρυθμιστές παροχής πίεσης, τα σωληνοειδή, και τους διακόπτες περιορισμού. Ενεργοποιηχής*: Μία συσκευή που λειτουργεί με πεπιεσμένο αέρα, υδραυλική ή με ηλεκτρική ισχύ που παρέχει δύναμη και κίνηση για να ανοίξει ή να κλείσει μια βαλβίδα. Σύμπλεγμα Είνεργοποιηχή: Ένας ενεργοποιητή που περιλαμβάνει όλα τα συναφή εξαρτήματα που τον κάνουν μία πλήρη λειτουργική μονάδα. Παλινδρόμηση: Το γενικό όνομα που δίνεται σε μία μορφή νεκρής ζώνης που προκύπτει από μία προσωρινή διακοπή μεταξύ της εισόδου και της εξόδου μίας συσκευής όταν η είσοδος της συσκευής αλλάζει κατεύθυνση. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η χαλάρωση μίας μηχανικής σύνδεσης. Χωρητικότητα* (Βαλβίδα): Ο ρυθμός ροής μέσω μίας βαλβίδας υπό δεδομένες συνθήκες. Κλειστό Κύκλωμα: Η αλληλοσύνδεση των εξαρτημάτων ελέγχου διαδυτασίας τέτοια που οι πληροφορίες οχετικά με τη μεταβλητή της διαδικασίας ανατροφοδοτούνται συνεχώς στο καθορισμένο σημείο του ελεγκτή για να παρέχουν συνεχείς, αυτόματες διορθώσεις στη μεταβλητή της διαδικασίας.

6 Ελεγκτής: Μία συσκευή που λειτουργεί αυτόματα με τη χρήση κάποιου καθορισμένου αλγορίθμου για να ρυθμίζει μία ελεγχόμενη μεταβλητή. Η είσοδος του ελεγκτή λαμβάνει πληροφορίες για την κατάσταση της μεταβλητής της διαδικασίας και μετά παρέχει ένα κατάλληλο σινιάλο εξόδου στο στοιχείο τελικού ελέγχου. Κύκλωμα Ελέγχου: (Βλέπε Κλειστό Κύκλωμα). Πεδίο Ελέγχου: Το πεδίο της διαδρομής της βαλβίδας στο οποίο μία βαλβίδα ελέγχου μπορεί να διατηρήσει την ενίσχυση της εγκατεστημένης βαλβίδας μετά των κανονικοποιημένων τιμών 0.5 και 2.0. Βαλβίδα Ελέγχου: (Βλέπε Σύμπλεγμα Βαλβίδας Ελέγχου). Νεκρή Ζώνη: Το φάσμα μέσα από το οποίο μπορεί να διαφοροποιηθεί ένα σήμα εισόδου, κατά την αντιστροφή κατεύθυνσης, χωρίς να ξεκινήσει μία ορατή αλλαγή στο σήμα εξόδου. Νεκρή ζώνη είναι το όνομα που δίνεται σε ένα γενικό φαινόμενο που μπορεί να ισχύει για οποιαδήποτε συσκευή. Για το σύμπλεγμα της βαλβίδας, η έξοδος του ελεγκτή (CO) είναι η είσοδος για το σύμπλεγμα της βαλβίδας και η μεταβλητή της διαδικασίας (PV) είναι η έξοδος όπως φαίνεται στο Σχήμα 1.1. Όταν χρησιμοποιείται ο όρος Νεκρή Ζώνη, είναι απαραίτητο να προσδιοριστούν και η μεταβλητή εισόδου και η μεταβλητή εξόδου, και οποιεσδήποτε δοκιμές για να μετρηθεί η νεκρή ζώνη να γίνεται υπό συνθήκες πλήρους φόρτωσης. Η Νεκρή Ζώνη συνήθως εκφράζεται ως ποσοστό του διακένου εισαγωγής. 2 ^μ α 1.1. Νεκρή 2kbvη Διαδικασίας. Νεκρός Χρόνος: Το χρονικό διάστημα (Td) κατά το οποίο δεν ανιχνεύεται καμία αντίδραση από το σύστημα μετά από μια μικρή (συνήθοις 0.25% - 5%) βαθμιδωτή εισροή. Μετριέται από το χρόνο που ξεκινάει η βαθμιδωτή εισροή μέχρι την πρώτη ανιχνεύσιμη αντίδραση του συστήματος που ελέγχεται. Ο Νεκρός Χρόνος μπορεί να ισχύει για ένα σύμπλεγμα βαλβίδας ή για ολόκληρη τη διαδικασία (Βλέπε Tea). Δίσκος: Ένα στοιχείο ζυγοστάθμισης της βαλβίδας που χρησιμοποιείται για να ρυθμίζει το ρυθμό ροής είτε με γραμμική είτε με περιστροφική κίνηση. Μπορεί επίσης να αναφερθεί ως πώμα βαλβίδας ή στέλεχος πώματος.

7 Χαρακτηριστικό Ίσου Ποσοστού*: Ένα εγγενές χαρακτηριστικό ροής που, για ίσες προσαυξήσεις βαθμολογημένης διαδρομής, ιδανικά θα δώσει Ισο ποσοστό αλλαγών του συντελεστή ροής (Cv) (Σχήμα 1.2.). Στοιχείο Τελικού Ελέγχου: συσκευή που εφαρμόζει τη στρατηγική ελέγχου που καθορίζεται από την έξοδο του ελεγκτή. ΕΙνώ το στοιχείο τελικού ελέγχου μπορεί να είναι ένας αποσβεστήρας, μία αντλία μεταβλητής ταχύτητας, ή ένας μηχανισμός διακόπτη on-off, το πιο συνηθισμένο στοιχείο τελικού ελέγχου στις βιομηχανίες ελέγχου διαδικασίας είναι το σύμπλεγμα βαλβίδας ελέγχου. Η βαλβίδα ελέγχου μεταβάλλει ένα ρέον ρευστό, όπως αέρια, ατμό, νερό ή χημικές ενώσεις, για να αντισταθμίσει τη διαταραχή φορτίου και να διατηρεί τη ρυθμιζόμενη μεταβλητή διαδικασίας όσο το δυνατόν πιο κοντά στο επιθυμητό καθορισμένο σημείο. Πρώχης-Τάξεως: Ένας όρος που αναφέρεται στη δυναμική σχέση μεταξύ της εισόδου και της εξόδου μιας συσκευής. Ένα σύστημα ή συσκευή πρώτης τάξεως έχει μόνο μία συσκευή αποθήκευσης ενέργειας και η δυναμική διαβατική ταυ σχέση μεταξύ της εισόδου και της εξόδου χαρακτηρίζεται από εκθετική συμπεριφορά. Τρτβή: Μία δύναμη που τείνει να ανατίθεται στη σχετική κίνηση μεταξύ δύο επιφανειών που βρίσκονται σε επαφή μεταξύ τους. Η δύναμη τριβής είναι συνάρτηση της κανονικής δύναμης που συγκρατεί αυτές τις δύο επιφάνειες ενωμένες και της χαρακτηριστικής φύσης των δύο επκρανειών: της σιατικής ψιβής και της δυναμικής ψιβής- Η στατική τριβή είναι η δύναμη που πρέπει να ξεπεραστεί προτού υπάρξει σχετυτή κίνηση μεταξύ των δύο επιφανειών. Μόλις έχει αρχίσει η σχετική κίνηση, η δυναμική τριβή είναι η δύναμη πσυ πρέπει να ξεπεραστεί για να διατηρηθεί η σχετυτή κίνηση. Τριβή ροής ή ολισθήσεως είναι κοινοί όροι που χρησιμοποιούνται μερικές φορές για να περιγράφουν τη δυναμική τριβή. Προσκόλληση ή προσκόλληση είναι καινοί όροι που χρησιμοποιούνται μερικές φορές για να περιγράφουν τη στατική τριβή. Η στατική τριβή είναι μία από τις κύριες αιτίες της νεκρής ζώνης σε ένα σύμπλεγμα βαλβίδας. Ενίσχυση: Ένας όρος για όλες τις χρήσεις που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλές καταστάσεις. Στην πιο γενική του έννοια, ενίσχυση είναι ο ρυθμάς του μεγέθους της αλλαγής εξόδου ενός δεδομένου συστήματος ή συσκευής πρσς τα μέγεθος της αλλαγής εξόδου που προκάλεσε την αλλαγή εξόδου. Η ενίσχυση έχει δύο συστατικά: τη στατική ενίσχυση και τη δυναμική ενίσχυση. Στατική ενίσχυση είναι η σχέση ενίσχυσης μεταξύ της εισόδου και της εξόδου και είναι ένας δείκτης της ευκολίας μεταξύ της εισόδου μπορεί να ξεκινήσει μία αλλαγή στην έξοδο όταν το σύστημα ή η συσκευή βρίσκεται σε σταθερή κατάσταση. Μερικές φορές χρησιμοποιείται ο όρος ευαισθησία σημαίνοντας τη στατική ενίσχυση. Δυναμική ενίσχυση είναι η σχέση ενίσχυσης μεταξύ της εισόδου και εξόδου όταν το σύστημα βρίσκεται σε κατάσταση

8 κίνησης ή ροής. Δυναμική ενίσχυση είναι συνάρτηση της συχνότητας ή του ρυθμού αλλαγής της εισόδου. Υστέρηση*: Η μεγίστη διαφορά στην τιμή εισόδου για οποιαδήποτε μεμονωμένη τιμή εισόδου κατά^ τη διάρκεια ενός κύκλου βαθμονόμησης, εξαιρουμένων των σφαλμάτων λόγω νεκρής ζώνης. Είγγενές Χαρακτηριστικό*: Η σχέση μεταξύ του συντελεστή ροής και της διαδρομής του στελέχους πώματος (δίσκου) καθώς μετακινείται από την κλειστή θέση στη βαθμολογημένη διαδρομή με σταθερή πτώση πίεσης κατά μήκος της βαλβίδας. Συνήθ&ις αυτά τα χαρακτηριστικά παριστάνονται γραφικά σε μία καμπύλη όπου ο οριζόντιος άξονας είναι βαθμολογημένος με ποσοστό διαδρομής και ο κάθετος άξονας είναι βαθμολογημένος με ποσοστό ροής (ή Cv) (Σχήμα 1.2.). Επειδή η ροή της βαλβίδας είναι συνάρτηση και της διαδρομής της βαλβίδας και της πτώσης πίεσης κατά μήκος της βαλβίδας, η διεξαγωγή δοκιμών των χαρακτηριστικών ροής σε σταθερή πτώση πίεσης παρέχει έναν συστηματικό τρόπο σύγκρισης του χαρακτηριστικού σχεδιασμού μίας βαλβίδας με μία άλλη. Τα συνηθισμένα χαρακτηριστικά βαλβίδων που διεξάγονται μ αυτόν τον τρόπο αποκαλούνται Γραμμικό, Ισου Ποσοστού και Γρήγορο άνοιγμα (Σχήμα 1.2) Σ ^ μ α 1.2. Εγγενή Χαρακτηριστικά Βαλβίδων. Είγγενής Ενίσχυση Βαλβίδας: Ο λόγος μεγέθους της αλλαγής στη ροή μέσα από τη βαλβίδα προς την αλλαγή στη διαδρομή της βαλβίδας υπό συνθήκες σταθερής πτώσης πίεσης. Η εγγενής ενίσχυση βαλβίδας είναι μία εγγενής συνάρτηση του σχεδιασμού της βαλβίδας. Είναι ίση με την κλίση του καμπύλης εγγενών χαρακτηριστικών σε οποιαδήποτε σημείο της διαδρομής και είναι συνάρτηση της διαδρομής της βαλβίδας. Εγκατεστημένο Χαρακτηριστικό*: Η σχέση μεταξύ του ρυθμού ροής και της διαδρομής του στελέχους κλεισίματος (δίσκου) καθώς μετακινείται από την κλειστή θέση στη βαθμολογημένη διαδρομή καθώς η πτώση πίεσης κατά μήκος της βαλβίδας επηρεάζεται από τις μεταβαλλόμενες συνθήκες της διαδικασίας. (Βλέπε Τύπος και Χαρακτηρισμός Βαλβίδας στο Κεφάλαιο 2 για

9 περισσότερες λεπτομέρειες για το πώς καθορίζεται το εγκατεστημένο χαρακτηριστικό). Εϊγκατεστημένη Ενίσχυση Βαλβίδας: Ο λόγος μεγέθους της αλλαγής στη ροή μέσω της βαλβίδας προς την αλλαγή στη διαδρομή της βαλβίδας υπό συνθήκες πραγματικής διαδυτασίας. Η εγκατεστημένη ενίσχυση βαλβίδας είναι η σχέση ενίσχυσης βαλβίδας που συμβαίνει όταν η βαλβίδα εγκαθίσταται σε ένα συγκεκριμένο σύστημα και η πτώση πίεσης αφήνεται να αλλάζει φυσικά σύμφωνα με τις υπαγορεύσεις του συνολικού συστήματος. Η εγκατεστημένη ενίσχυση βαλβίδας είναι ίση με την κλίση της καμπύλης εγκατεστημένων χαρακτηριστικών, και είναι συνάρτηση της διαδρομής της βαλβίδας. (Βλέπε Τύπος και Χαρακτηρισμός Βαλβίδας στο Κεφάλαιο 2 για περισσότερες λεπτομέρειες για το πώς καθορίζεται η εγκατεστημένη ενίσχυση). Ι/Ρ: Συντομογραφία για το ρεύμα-προς-πίεση (Ι-προς-Ρ). Συνήθως εφαρμόζεται σε διαμορφώματα μορφοτροπέων εισροής. Γραμμικόχητα*: Το πόσο κοντά πλησιάζει στην ευθεία γραμμή μία καμπύλη που σχετίζεται με δύο μεταβλητές. (Γραμμικότητα σημαίνει επίσης ότι η ίδια ευθεία γραμμή θα ισχύει και για κατευθύνσεις προς τα πάνω της κλίμακας και προς τα κάτω. Έτσι, η νεκρή ζώνη όπως ορίστηκε παραπάνω, χαρακτηριστικά θα θεωρούνταν μη γραμμικότητα). Γραμμικό Χαρακτηριστικό*: Ένα εγγενές χαρακτηριστυτό της ροής που μπορεί να παρασταθεί με μία ευθεία γραμμή σε ένα παραλληλόγραμμο διάγραμμα του συντελεστή ροής (Cv) έναντι της βαθμολογημένης διαδρομής. Επομένως, ίσες προσαυξήσεις της διαδρομής παρέχουν ίσες προσαυξήσεις του συντελεστή ροής, Cv (Σχήμα 1.2.). Κύκλωμα: (Βλ. Κλειστό Κύκλωμα). Ενίσχυση Κυκλώματος: Η συνδυασμένη ενίσχυση όλων των συστατικών του κυκλώματος όταν θεωρούνται σε σειρές γύρω από το κύκλωμα. Μερικές φορές αναφέρεται ως ενίσχυση ανοιχτού κυκλώματος. Πρέπει να προσδιοριστεί σαφώς αν αναφέρεται στη στατική ενίσχυση κυκλώματος ή τη δυναμική ενίσχυση κυκλώματος με κάποια συχνότητα. Χειροκίνητος Έλεγχος: (Βλέπε Ανοιχτό Κύκλωμα). Ανοιχτό Κύκλωμα: Η κατάσταση όπου η αλληλοσύνδεση των συστατικών ελέγχου της διαδυτασίας διακόπτεται έτσι ώστε οι πληροφορίες από τη μεταβλητή της διαδικασίας δεν ανατροφοδοτούνται στο καθορισμένο σημείο του ελεγκτή έτσι ώστε δεν παρέχονται πια διορθώσεις στη μεταβλητή της διαδικασίας. Αυτό συνήθως επιτυγχάνεται τοποθετώντας τον ελεγκτή στη θέση χειροκίνητης λειτουργίας. Υλικό Ετεγανότητας: Ένα εξάρτημα του συμπλέγματος βαλβίδας που χρησιμοποιείται για να τη σφραγίζει από διαρροές γύρω από το δίσκο ή το στέλεχος της βαλβίδας.

10 Διαδικασία: Όλα τα συνδυαζόμενα στοιχεία στο κύκλωμα ελέγχου, εκτός από τον ελεγκτή. Η διαδικασία συνήθως περιλαμβάνει το σύμπλεγμα βαλβίδας ελέγχου, το δοχείο πίεσης ή τον εναλλάκτη θερμότητας που ελέγχεται, καθιός επίσης και αισθητήρες, αντλίες και μεταβιβαστές. Ε^νίσχυση Διαδικασίας: Ο λόγος της αλλαγής στην μεταβλητή της ελεγχόμενης διαδικασίας προς μία αντίστοιχη αλλαγή στο προϊόν του ελεγκτή. Μεταβλητότητα Διαδικασίας: Ένα ακριβές στατιστικό μέτρο του πόσο στενά ελέγχεται η διαδικασία σχετικά με το καθορισμένο σημείο. Η μεταβλητότητα της διαδικασίας ορίζεται με ποσοστό συνήθως ως (2s/m), όπου m είναι το καθορισμένο σημείο ή η μέση τιμή της μετρώμενης μεταβλητής της διαδικασίας και s είναι η τυποποιημένη απόκλιση της μεταβλητής της διαδικασίας. Ηλεκτρονόμος: Μία συσκευή που ενεργεί ως ενισχυτής ισχύος. Παίρνει ένα ηλεκτρικό, πεπιεσμένου αέρα, ή μηχανυτό σήμα εισόδου και παράγει ένα αποτέλεσμα μεγάλου όγκου ροής αέρα ή υδραυλικού ρευστού στον ενεργοποιητή. Ο ηλεκτρονόμος μπορεί να είναι εσωτερικό εξάρτημα του ρυθμιστή κινήσεως ή ξεχωριστό εξάρτημα της βαλβίδας. Ανάλυση: Η ελάχιστη δυνατή αλλαγή στην εισροή που απαιτείται για να παράγει μία ανιχνεύσιμη αλλαγή στην εισροή όταν δεν γίνεται αντιστροφή της εισροής. Η ανάλυση εκφράζεται συνήθως ως ποσοστό του σκελίσματος εισροής. Χρόνος Αντίδρασης: Συνήθως μετριέται με μία παράμετρο που περιλαμβάνει και το νεκρό χρόνο και τη σταθερά του χρόνου. (Βλέπε Tea, Νεκρός Χρόνος, και Σταθερά Χρόνου). Όταν εφαρμόζεται στη βαλβίδα, περιλαμβάνει ολόκληρο το σύμπλεγμα βαλβίδας). Δεύτερης-Τάξης: Ένας όρος που αναφέρεται στη δυναμική σχέση μεταξύ της εισόδου και της εξόδου μίας συσκευής. Ένα σύστημα ή συσκευή δεύτερης τάξης έχει δύο συσκευές αποθήκευσης ενέργειας που μπορούν να μεταδώσουν κινητική ή δυνητική ενέργεια μπρος-πίσω ανάμεσά τους, εισάγοντας έτσι τη δυνατότητα ταλαντευτικής συμπεριφοράς και υπέρβασης. Αισθητήρας: Μία συσκευή που αισθάνεται την τιμή της μεταβλητής διαδυτασίας και παρέχει ένα αντίστουτο σήμα εισόδου σε έναν μεταβιβαστή. Ό αισθητήρας μπορεί να είναι αναπόσπαστο κομμάτι του μεταβιβαστή, ή μπορεί να είναι ξεχωριστό εξάρτημα. Καθορισμένο Σημείο: Μια τιμή αναςκιράς που αντιπροσωπεύει την επιθυμητή τιμή της μεταβλητής της διαδικασίας που ελέγχεται. Εμπλοκή του Άξονα: Ένα ιραινόμενο κατά το οποίο το ένα άκρο του άξονα γυρίζει και το άλλο όχι. Αυτό συμβαίνει συνήθως σε βαλβίδες περιστροφυτού στυλ όπου ο ενεργοποιητής είναι συνδεδεμένος με το στέλεχος πώματος της βαλβίδας με ένα σχετικά μακρύ άξονα. Ε>νώ η τριβή σφράγισης μέσα στη βαλβίδα κρατά το ένα άκρο του άξονα στη θέση του, η περιστροφή του άξονα στο άκρο του ενεργοποιητή απορροφάται από την περιστροφή του

11 άξονα μέχρι η είσοδος του ενεργοποιητή να μεταβιβάζει αρκετή δύναμη ώστε να ξεπεράσει την τριβή. Διαμόρφωση Μεγέθους (Βαλβίδας): Μία συστηματική διαδυτασία σχεδιασμένη να εξασφαλίζει τη σωστή χωρητικότητα βαλβίδας για ένα σύνσλσ καθαρισμένων συνθηκών της διαδικασίας. Προσκόλληση: (Βλέπε Τριβή). Τβ3 (Τοο-63): Ένα μέτρο της ανταπόκρισης της συσκευής. Μετριέται εφαρμόζοντας μία μικρή κλιμακωτή εισροή (συνήθως 1-5%) στο σύστημα. Το Tea μετριέται από τη στιγμή που αρχίζει η κλιμακωτή εισροή ως τη στιγμή που η εκροή του συστήματος φθάνει στο 63% της τελυαϊς τιμής σταθερής κατάστασης. Είναι το συνδυασμένο σύνολο του Νεκρού Χρόνου (Td) του συστήματος και της Σταθερός Χρόνου (t) του συστήματος. (Βλέπε Νεκρός Χρόνος και Σταθερά Χρόνου). Σταθερά Χρόνου: Μία παράμετρος χρόνου που κανονικά ισχύει για ένα στοιχείο πρώτης τάξης. Είναι το χρονικό διάστημα που μετριέται από την πρώτη ανιχνεύσιμη αντίδραση του συστήματος σε μία μικρή (συνήθως 0.25% - 5%) κλιμακωτή εισροή μέχρι η έξοδος του συστήματος να φθάσει στο 63% της τελικής τιμής σταθερής κατάστασης (Βλέπε Tea). Όταν εφαρμόζεται σε μία διαδικασία ανοιχτού κυκλώματος, η σταθερά χρόνου συνήθως ορίζεται ως τ (Ταφ). Όταν εφαρμόζεται σε ένα σύστημα κλειστού κυκλώματος, η σταθερά χρόνου συνήθως ορίζεται ως λ (Λάμδα). Μεταβτβαστής: Μία συσκευή που ανιχνεύει την τιμή της μεταβλητής της διαδικασίας και μεταδίδει ένα αντίστοιχο σήμα εισόδου στον ελεγκτή για σύγκριση με το καθορισμένο σημείο. Διαδρομή*: Η κίνηση του στελέχους πώματος από την κλειστή θέση σε μία ενδιάμεση ή βαθμολογημένη πλήρως ανουαή θέση. Δείκτης Διαδρομής: Ένας δείκτης και κλίμακα που χρησιμοποιείται για να δείχνει εξωτερικά τη θέση του στελέχους κλεισίματος συνήθως με μονάδες αρχικού ποσοστού διαδρομής ή βαθμούς περιστροφής. Ζυγοστάθμιση*: Τα εσωτερικά εξαρτήματα μίας βαλβίδας που μεταβάλλουν τη ροή του ελεγχόμενου ρευστού. Βαλβίδα: (Βλέπε Σύμπλεγμα Βαλβίδας Ελέγχου). Ενισχυτής Χ)γκου: Ένας αυτόνομος ηλεκτρονόμος συχνά αναφέρεται ως ενισχυτής όγκου ή απλά ενισχυτής επειδή ενισχύει, ή μεγεθύνει, τον όγκο του αέρα που παρέχεται στον ενεργοποιητή. (Βλέπε ηλεκτρονόμος).

12 Ορολογία Βαλβίδας Ελέγχου Μ ε Κινητό Στέλεχος. Η ακόλουθη ορολογία ισχύει για τα υλικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά των τυποποιημένων βαλβίδων ελέγχου με κινητό στέλεχος με ενεργοποιητές με διάφραγμα ή έμβολο. Μερικοί από τους όρους, ιδιαίτερα εκείνοι που αναφέρονται στους ενεργοπουιτές, είναι επίσης κατάλληλοι για βαλβίδες ελέγχου με περιστροφικό άξονα. Πολλοί από τους ορισμούς που παρουσιάζονται εδώ είναι σύμφωνοι με το ISA S75.05, Ορολογία Βαλβίδων Ελέγχου, αν και περιλαμβάνονται και άλλοι δημοφιλείς όροι. Παρέχονται επιπλέον εξηγήσεις για κάποιους από τους πιο πολύπλοκους όρους. Τα ονόματα των μερών των εξαρτημάτων απαριθμούνται στα συνοδευτικά σχήμα 1.3 έως 1.6. Ακολουθούν ξεχωριστές ενότητες που ορίζουν συγκεκριμένες ορολογίες βαλβίδων ελέγχου με περιστροφικό άξονα, λειτουργίες των βαλβίδων ελέγχου και ορολογία χαρακτηριστικών, και άλλες ορολογίες ελέγχου διαδικασιών. ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΠΕΣΗΣ ΦΟΡΤΙΟΥ ΘΗΚΗ ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΔΙΑΦΡΑΓΜΑ ΚΑΙ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΠΟΥ ΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΟ ΘΕΣΗ ΠΛΑΚΑ ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΤΉΣ ΑΜΕΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΛΑΤΗΡΙΟ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΤΗ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΤΗ ΕΔΡΑ ΕΛΑΤΗΡΙΟΥ ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ ΕΛΑΤΗΡΙΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΛΑΤΗΡΙΟΥ ΣΥΖΕΥΓΜΑ ΔΕΙΚΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑ ΕΝΔΕΙΞΗΣ

13 ΣΥΜΠΑΓΗΣ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΤΗΣ ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΛΑΤΗΡΙΩΝ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΒΑΛΒΙΔΑΣ ΑΝΟΙΓΜΑΤΟΣ ΜΕ ΑΕΡΑ ΕΝΙΑΙΕΣ ΔΙΟΔΟΙ ΠΕΠΙΕΣΜΕΝΟΥ ΑΕΡΑ ΕΝΙΑΙΑ ΒΑΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΗ ΜΝΗΣΕΩΣ ιυνατοτητα ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗ ΜΝΗΣΕΩΣ NAMUR.ΕΝΙΑΙΟΣ ΒΙΔΩΜΕΝΟΣ ΑΚΟΛΟΥΘΟΣ ΤΡΟΧΟΣ ΠΑΡΕΜΒΥΣΜΑΤΟΣ.ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΠΑΡΕΜΒΥΣΜΑ ΜΕ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΦΟΡΤΙΟ ΣΧΕΔΙΟ ΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΚΑΛΥΓίΤΡΑΣ ΠΑΡΕΜΒΥΣΜΑ ΚΑΛΥΠΤΡΑΣ. ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΣΩΜΑΤΟΣ ΒΑΛΒΙΔΑΣ ΠΟΥ ΚΛΕΙΝΕΙ ΜΕ ΠΙΕΣΗ ΠΑΡΕΜΒΥΣΜΑ ΠΡΟΣ ΤΑ ΚΑΤΩ ΚΕΛΥΦΟΥΣ ΙΛΕΧΟΣ ΠΩΜΑΤΟΣ ΒΑΛΒΙΔΑΣ ΙΛΑΝΤ2Α ΣΤΕΓΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΕΡΙΚΟΧΛΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ :Υ2ΕΥΓΜΑΤ0Σ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΤΉ ΣΤΕΓΑΝΟΠΟΙΗΣΗ 1ΒΩΤΙΟ ΣΤΕΓΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ^ΥΠΤΡΑ ΔΑΚΤΎΛΙΟΣ ΕΔΡΑΣ ΚΕΛΥΦΟΣ :ΜΒΥΣΜΑ ΔΑΚΤΥΛΙΟΥ ΕΔΡΑΣ Εχήμα 1.3. Κύρια Εξαρτήματα Χαρακτηριστικών Συμπλεγμάτων Βαλβίδας Με Έλεγχο Κινητού Στελέχους.

14 ΠΕΡΙΒΛΗΜΑΤΑ ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΟΣ' ΔΙΑΦΡΑΓΜΑ KAJ Π Ε Λ Ε ΧΟ Σ ΠΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΛΤΩ ΘΕΣΗ ΠΛΑΚΑ ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΣΥΝΔΕΣΗ ΦΟΡΤΩΣΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΕΛΑΤΗΡΙΟ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΤΉ' ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΤΉ ΕΔΡΑ ΕΛΑΤΗΡΙΟΥ. ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ ΕΛΑΤΗΡΙΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΣΥΖΕΥΓΜΑ ΔΕΙΚΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑ ΔΕΙΚΤΗ Σχήμα 1.4. Τυπικός Ενεργοποιηχής με Διάφραγμα Αντίστροφης Ε>/έργειας. Ελατήριο Εΐνεργοποιητή: Ένα ελατήριο ή ομάδα ελατηρίων, κλεισμένο στο ζευκτήρα ή τη θήκη του ενεργοποιητή που μετακινεί το στέλεχος του ενεργοποιητή σε κατεύθυνση αντίθετη από εκείνη που δημιουργείται από την πίεση του διαφράγματος.

15 Σχήμα 1.5. Κ α λ ϋ π τρ α π ρ ο έκ τα σ η ς Σχήμα 1.6. Κ α λ ύ π τρ α Ikppaviopaiog Φ υ σ η τ ή ρ α Στέλ χος Ενεργοποιητή: Το τμήμα που ενώνει τον ενεργοποιητή με το στέλεχος της βαλβίδας και μεταδίδει την κίνηση (δύναμη) από τον ενεργοποιητή στη βαλβίδα. Προέκταση Στελέχους Ενεργοποιητή: Μία προέκταση του στελέχους του ενεργοποιητή του εμβόλου που παρέχει ένα μέσο μετάδοσης της κίνησης του εμβόλου στον ρυθμιστή κινήσεως της βαλβίδας (Σχήμα 1.7.). Δύναμη Στελέχους του Ενεργοποιητή: Η καθαρή δύναμη από έναν ενεργοποιητή που είναι διαθέσιμη για την πραγματική τοποθέτηση του πώματος της βαλβίδας. Γωνιακή Βαλβίδα: Ένα σχέδιο βαλβίδας στο οποίο η μία οπή είναι στην ίδια ευθεία με το στέλεχος της βαλβίδας ή τον ενεργοποιητή, και η άλλη οπή είναι σε ορθή γωνία με το στέλεχος της βαλβίδας. (Βλέπε επίσης Σφαιρική Βαλβίδα). Καλύπτρα Σφραγίσματος Φυσητήρα: Μία καλύπτρα που χρησιμοποιεί έναν φυσητήρα για σφράγισμα από διαρρσές γύρω από το στέλεχος του εξαρτήματος κλεισίματος (Σχήμα 1.6.).

16 ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΤΉ ΚΥΛΙΝΔΡΟΣ ΕΛΑΤΗΡΙΟ ΕΜΒΟΛΟΥ ΣΦΡΑΓΙΣΜΑ ΚΥΛΙΝΔΡΟΥ ΚΛΙΜΑΚΑ ΔΕΙΚΤΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΣΥΖΕΥΓΜΑ. ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ Σχήμα 1.7. Χαρακτηριστικός Ενεργοποιητής με Έμβολο Διπλής Ενέργειας με Ελατήριο Πολώσεως. Καλύιττρα: Το τμήμα της βαλβίδας που περιέχει το δοχείο στεγανοποίησης και το σφράγισμα του στελέχους και μπορεί να καθοδηγεί το στέλεχος. Παρέχει το κύριο άνοιγμα στην κοιλάτητα του σώματος για συναρμολόγηση των εσωτερικών τμημάτων ή μπορεί να αποτελεί ενιαίο κομμάτι του σώματος της βαλβίδας. Μπορεί επίσης να παρέχει τη στϊνδεση του ενεργοποιητή στο σώμα της βαλβίδας. Χαρακτηριστικές καλύπτρες είναι βιδωτές, ελικοτετμημένες, συγκολλημένες, με σφράγισμα πίεσης, ή ενιαίες με το σώμα. (Αυτός ο όρος χρησιμοποιείται συχνά αναφερόμενος στην καλύιττρα και τα συμπεριλαμβανόμενα μέρη στεγανοποίησής της. Πιο κατάλληλα, αυτή η ομάδα εξαρτημάτων θα πρέπει να αποκαλείται σύμπλεγμα καλύπτρας). Σύμπλεγμα Καλύπτρας: (Κοινώς Καλύπτρα, πιο κατάλλγ)λα Σύμπλεγμα Καλύπτρας): Ένα σύμπλεγμα που περιλαμβάνει το τμήμα μέσω του οποίου κινείται το στέλεχος μίας βαλβίδας και ένα μέσο σφράγισης από διαρροές κατά μήκος του στελέχους. Συνήθως παρέχει ένα μέσο για στερέωση του ενεργοποιητή και φάρτωση του συμπλέγματος στεγανοποίησης. Κάτω Φλάντζα: Ένα εξάρτημα που κλείνει ένα άνοιγμα του σώματος της βαλβίδας απέναντι απά το άνοιγμα της καλύπτρας. Μπορεί να περιλαμβάνει Μπορεί να περιλαμβάνει έναν δακτυλιοειδή τριβέα για οδηγό και χρησιμεύει για να επιτρέπει την αντιστροφή της δράσης της βαλβίδας. -13-

17 Δακτυλιοειδής Τριβέας: Μία συσκευή πσυ στηρίζει και καθοδηγεί τα κινούμενα μέρη όπως τα στελέχη της βαλβίδας. Κέλυφος: Ένα εξάρτημα της ζυγοστάθμισης μιας βαλβίδας που περιβάλλει το εξάρτημα κλεισίματος και μπορεί να παρέχει χαρακτηρισμό ροής ή μία επιφάνεια έδρασης. Επίσης παρέχει σταθερότητα, καθοδήγηση, και ευθυγράμμιση και διευκολύνει τη συναρμολόγηση άλλων εξαρτημάτων της ζυγοστάθμισης μιας βαλβίδας. Τα τοιχώματα του κλωβού περιέχουν ανοίγματα που συνήθως καθορίζουν το χαρακτηριστυτό ροής της βαλβίδας ελέγχου. Διάφοροι τύποι κλωβών φαίνονται στο Σ^αϊμα 1.8. ΓΡΗΓΟΡΟΥ ΑΝΟΙΓΜΑΤΟΣ ΙΣΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟΥ Σ^χήμα 1.8. Χαρακτηρισμένοι Κλωβοί για Σώματα Βαλβίδων Σφαιρικού Τύπου. Εξάρτημα Κλεισίματος: Το κινούμενο τμήμα της βαλβίδας που είναι τοποθετημένο μέσα στη διαδρομή ροής για να τροποποιεί το ρυθμά ροής μέσα από τη βαλβίδα. Οδηγός Εξαρτήματος Κλεισίματος: Εκείνο το τμήμα ενός εξαρτήματος κλεισίματος που ευθυγραμμίζει την κίνησή του είτε μέσα σε ένα κλωβό, σε δακτύλιο έδρας, καλύπτρα, κάτω φλάντζα ή οποιαδήποτε δύο από τα προηγούμενα. Κύλινδρος: Ο θάλαμος ενός ενεργοποιητή εμβόλου μέσα στον οποίο κινείται το έμβολο (Σχήμα 1.7.). Σφράγισμα Κλεισίματος Κυλίνδρου: Το σφραγιστικό στοιχείο στη σύνδεση του κυλίνδρου ενεργοποιητή εμβόλου με το σύζευγμα. Διάιρραγμα: Ενα εύκαμπτο στοιχείο που αντιδρά στην πίεση που μεταδίδει δύναμη στην πλάκα διαφράγματος και το στέλεχος του ενεργοποιητή. Ενεργοποιητή Διαφράγματος: Μία συσκευή που κινείται με κάποιο ρευστό στην οποία το ρευστό δρα πάνω σε ένα εύκαμπτο εξάρτημα, το διάφραγμα.

18 θήκη Διαφράγματος: Ένα περίβλημα, που αποτελείται από πάνω και κάτω τμήμα, που χρησιμοποιείται για τη στήριξη ενός διαφράγματος και τη δημιουργία ενός ή δύο θαλάμων πίεσης. Πλάκα Διαφράγματος: Μία πλάκα ομόκεντρη με το διάφραγμα για τη μετάδοση δύναμης στο στέλεχος του ενεργοπουιτή. Άμεσος Ενεργοποιητή: Ένας ενεργοπουιτή διαφράγματος στον οποίο το στέλεχος του ενεργοποιητή προεκτείνεται με την αυξανόμενη πίεση του διαφράγματος. Καλύητρα Προέκτασης: Μία καλύπτρα με μεγαλύτερη διάσταση μεταξύ του κιβωτίου στεγανοποίησης και της φλάντζας της καλύπτρας για ζεστή ή κρύα λειτουργία. Σηκιιρική Βαλβίδα: Μία βαλβίδα με εξάρτημα κλεισίματος γραμμικής κίνησης, μία ή περισσότερες οπές, και ένα σώμα που διακρίνεται από μία κοιλότητα σφαιρυτού σχήματος γύρω από την περιοχή της οπής. Οι σφαιρικές βαλβίδες μπορούν να ταξινομηθούν περαιτέρω ως: διπλής κατεύθυνσης με μία οπή διπλής κατεύθυνσης με δύο οπές (Σχήμα 1.9.) γωνιακού τύπου (Σχήμα 1.10.) τριπλής κατεύθυνσης (Σχήμα 1.11.) μη ισορροπημένη καθοδηγούμενη από τον κλωβό (Σχήμα 1.3.) και ισορροπημένη καθοδηγούμενη από τον κλωβό (Σχήμα 1.12.). Κάτω Σώμα Βαλβίδας: Ένα μισό περίβλημα για τα εσωτερυτά μέρη της βαλβίδας που έχουν μία σύνδεση ροής. Ο δακτύλιος έδρας συνήθως είναι σφιγμένος μεταξύ του άνω και του κάτω σώματος της βαλβίδας σε κατασκευές χωρισμένων βαλβίδων. Βαλβίδα Αντιστάθμισης: Μία κατασκευή βαλβίδας που έχει τις συνδέσεις γραμμών εισόδου και εξόδου σε διαφορετυτά επίπεδα αλλά 180 μοίρες απέναντι η μία από την άλλη. Σχήμα 1.9. Αντίστροφο Σώμα Βαλβίδας Διπλής Οπής Σ^ραιρικού Σχήμα Βαλβίδα Τριπλής Κατεύθυνσης με Ισορροπημένο Πώμα

19 Σχήμα Φ λ α ν ιζ ω χ ό Σ^ ο μ α Β α λ β ίδ α ς Ε λ έ γ χ ο υ Γ ω ν ια κ ο ύ Σ τ υ λ Σχήμα Σώμα Βαλβίδας με Ζυγοοΐάθμιση Τύπου Κλωβού, Ισορροπημένο Πώμα Βαλβίδας και Μαλακή Έδρα. Κιβώτιο Σχεγανοποίησης (Σύμπλεγμα): Το τμήμα του συμπλέγματος της καλύπτρας που χρησιμοποιείται για σφράγισμα ενάντια στις διαρροές γύρω απά το στέλεχος του εξαρτήματος κλεισίματος. Στο πλήρες σύμπλεγμα του κιβωτίου στεγανοποίησης περιλαμβάνονται διάφοροι συνδυασμοί μερυτών ή όλων από τα παρακάτω εξαρτήματα: παρέμβυσμα, τροχός παρεμβύσματος, παξιμάδι παρεμβύσματος, δακτύλιος φανού, ελατήριο παρεμβύσματος, φλάντζα παρεμβύσματος, καρφιά ή μπουλόνια της φλάντζας του παρεμβύσματος, παξιμάδια της φλάντζας παρεμβύσματος, δακτύλιος παρεμβύσματος, δακτύλιος καθαρισμού παρεμβύσματος, δακτύλιος καθαρισμού εκ πιλήματος, ελατήρια Belleville, δακτύλιος αντι-εξώθησης. Μεμονωμένα εξαρτήματα στεγανοποίησης παρουσιάζονται στο Σχήμα Έμβολο: Ένα κινητό στοιχείο που αντιδρά στην πίεση που μεταδίδει δύναμη στο στέλεχος του ενεργοποιητή του εμβόλου (Σχήμα 1.7.). Ενεργοποιηχής Τύπου Εμβόλου: Μία συσκευή κινούμενη με ρευστό στην οποία το ρευστό επενεργεί πάνω σε ένα κινητό έμβολο για να παρέχει κίνηση στο στέλεχος του ενεργοποιητής. Οι ενεργοποιητήε τύπου εμβόλου (Σχήμα 1.7.) ταξινομούνται ως είτε διπλής ενεργείας έτσι ώστε να μπορεί να αναπτυχθεί πλήρης ισχύς και στις 6ύο κατευθύνσεις, είτε ως αντίθλιψης ελατηρίου έτσι ώστε όταν υπάρξει απώλεια παροχής ισχύος, ο ενεργοποιητή κινεί τη βαλβίδα στην επιθυμητή κατεύθυνση διαδρομής.

20 πώμα: Ένας όρος που χρησιμοποιείται συχνά για να αναφερθεί στο εξάρτημα κλεισίματος. ) ΡΟΔΕΛΑΣ ΑΠΟ ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟ. ΑΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΠΑΙ Σχήμα Πλήρεις Διατάξεις Υλικού Στεγανοποίησης για Σώματα Βαλβίδας Σφαιρυτού Στυλ. Οπή: Το άνοιγμα ελέγχου ροής μιας βαλβίδας ελέγχου. Δακτύλιος Συγκράτησης: Ένας σχιστός δακτύλιος που χρησιμοποιείται για να συγκρατεί μία αποσπώμενη φλάντζα πάνω στο σώμα μιας βαλβίδας. Αντ1στροη>ος Ενεργοποιητής: Ένας ενεργοπουιτής διαφράγματος στον οποίο το στέλεχος του ενεργοποιητή οπισθοχωρεί με την αυξανόμενη πίεση του διαφράγματος. Οι αντίστροιροι ενεργοποιητές έχουν έναν ασφαλιστικό τριβέα που σφραγίζει (Σχήμα 1.4.) εγκατεστημένο στο πάνω άκρο του συζεύγματος για να εμποδίζει τη διαρροή της πίεσης του διαφράγματος κατά μήκος του στελέχους του ενεργοποιητή. Λαστιχένιο Περίβλημα: Μία προστατευτική επινόηση που εμποδίζει την είσοδο ξένου υλικού που μπορεί να προκαλέσει ζημιά μέσα στο δακτυλιοειδή τριβέα σφραγίσματος του ενεργοποιητή εμβόλου. Δακτυλιοειδής Τριβέας Σφράγισης: Πάνω και κάτω δακτυλιοειδείς τριβείς που παρέχουν ένα μέσο σφράγισης του κυλίνδρου του ενεργοποιητή εμβόλου ενάντια στις διαρροές. Στους δακτυλιοειδείς τριβείς χρησιμοποιούνται συνθετικοί λαστιχένιοι Ο-δακτύλιοι για να σφραγίζουν τον κύλινδρο, το στέλεχος του ενεργοποιητή και την προέκταση στελέχους του ενεργοποιητή (Σχήμα 1.7.). Έδρα: Η περιοχή επαφής μεταξύ του εξαρτήματος κλεισίματος και της αντίστοιχης επιφάνειάς του που εξασφαλίζει το κλείσιμο της βαλβίδας. Φορτίο Έ^ρας: Η καθαρή δύναμη επαφής μεταξύ του εξαρτήματος κλεισίματος και της έδρας με καθορισμένες στατυτές συνθήκες. Στην πράξη, η επιλογή ενός ενεργοποιητή για μία δεδομένη βαλβίδα ελέγχου θα βασίζεται στο

21 πόση δύναμη απαιτείται για να ξεπεραστεί η στατική, του στελέχους και δυναμική ανισορροπία αφήνοντας περιθώριο για το φορτίο έδρας. Δακτύλιος 'Ε^ρας: Ένα τμήμα του σώματος της βαλβίδας που παρέχει επιφάνεια έδρασης για το εξάρτημα κλεισίματος και μπορεί να παρέχει μέρος της οπής για τον έλεγχο ροής. AqKiipoupcvq Φλάντζα: Μία φλάντζα που προσαρμόζεται πάνω από μία σύνδεση ροής ενός σώματος βαλβίδας. Γενικά συγκροτείται στη θέση της μέσω ενός δακτυλίου συγκράτησης. Ρυθμιστής Ελατηρίου: Ένα εξάρτημα, συνήθως περασμένο πάνω στο στέλεχος του ενεργοποιητή ή μέσα στο σύζευγμα, για να ρυθμίζει τη συμπίεση του ελατηρίου. Έδρα Ελατηρίου: Μία πλάκα που κρατάει το ελατήριο στη θέση τσυ και παρέχει μία επίπεδη επιφάνεια για να έρχεται σε επαφή ο ρυθμιστής του ελατηρίου. Σ^τατική Ανισορροπία: Η καθαρή δύναμη που παράγεται στο στέλεχος της βαλβίδας από την πίεση του ρευστού που επενεργεί πάνω στο εξάρτημα κλεισίματος και το στέλεχος με το ρευστό σε στασιμότητα και με καθορισμένες συνθήκες πίεσης. Σύνδεσμος ΕχεΜχους: Η συσκευή πσυ συνδέει το στέλεχος του ενεργοποιητή με το στέλεχος της βαλβίδας. Ζυγοστάθμιση: Τα εσωτερικά εξαρτήματα μίας βαλβίδας που προσαρμόζουν τη ροή του ελεγχόμενου ρευστού. Στο σώμα μίας σφαιρικής βαλβίδας, η ζυγοστάθμιση συνήθως θα περιλαμβάνει το εξάρτημα κλεισίματος, το δακτύλιο έδρας, τον κλωβό, το στέλεχος και τον πείρο του στελέχους. Ζυγοστάθμιση, Μαλακής Έδρας: Η ζυγοστάθμιση βαλβίδας με ελαστομερικό, πλαστικό ή άλλσ εύκολα παραμορφώσιμο υλικό που χρησιμοποιείται είτε στο εξάρτημα κλεισίματος είτε το δακτύλιο έδρας για να παρέχει στεγανό κλείσιμο με ελάχιστες δυνάμεις του ενεργοποιητή. Πάνω Σώμα Βαλβίδας: Ένα μισό περίβλημα για τα εσωτερυτά εξαρτήματα της βαλβίδας πσυ έχει μία σύνδεση ροής. Συνήθως περιλαμβάνει ένα μέσο σφράγισης ενάντια στις διαρροές κατά μήκος του στελέχους και περιλαμβάνει ένα μέσο στήριξης τσυ ενεργοποιητή πάνω στο σχιστό σώμα της βαλβίδας. Σώμα Βαλβίδας: Το κύριο όριο πίεσης της βαλβίδας που παρέχει επίσης τα άκρα που ουνδέουν τους σωλήνες, τη δίοδο ροής ρευστού και στηρίζει τις επιφάνειες έδρασης και το εξάρτημα κλεισίματος της βαλβίδας. Ανάμεσα στις πισ συνηθισμένες κατασκευές σώματσς βαλβίδας είναι σι εξής: α) σώματα βαλβίδας με μία οπή που έχουν μία οπή και ένα πώμα βαλβίδας β) σώματα βαλβίδας με δύο οπές που έχουν δύο οπές και ένα πώμα βαλβίδας γ) γ) σώματα βαλβίδας διπλής κατεύθυνσης που έχουν δύο συνδέσεις ροής, μία είσοδο και μία έξοδο δ) οώματα βαλβίδας τριπλής κατεύθυνσης που έ^ουν

22 τρεις συνδέσεις ροής, δύο από τις οποίες μπορεί να είναι είσοδοι με μία έξοδο (για τη σύγκλιση ή την ανάμιξη ροών), ή μία είσοδο και δύο εξόδους (για την απόκλιση ή την εκτροπή ροών). Ο όρος σώμα βαλβίδας, ή ακόμα απλά σώμα, συχνά χρησιμοποιείται αναφερόμενος στο σώμα της βαλβίδας μαζί με το σύμπλεγμα καλύπτρας του και τα συμπεριλαμβανόμενα εξαρτήματα ζυγοστάθμισης. Πιο σωστά, αυτή η ομάδα εξαρτημάτων θα πρέπει να αποκαλείται σύμπλεγμα σώματος βαλβίδας. Σύμπλεγμα Σώματος Βαλβίδας: (Κοινώς Σώμα Βαλβίδας ή Βαλβίδα, πιο σωστά Σύμπλεγμα Σώματος Βαλβίδας): Ένα σύμπλεγμα από μία βαλβίδα, ένα σύμπλεγμα καλύπτρας, κάτω φλάντζα (αν χρησιμοποιείται, και στουτεία ζυγοστάθμισης. Η ζυγοστάθμιση περιλαμβάνει το εξάρτημα κλεισίματος, το οποίο ανοίγει, κλείνει ή φράζει μερικώς μία ή περισσότερες οπές. Πώμα Βαλβίδας: Ένας όρος που συχνά εναλλάσσεται με το πώμα αναφερόμενος στο σώμα κλεισίματος. Στέλεχος Βαλβίδας: μία βαλβίδα γραμμικής κίνησης, το εξάρτημα που συνδέει το στέλεχος του ενεργοποιητή με το εξάρτημα κλεισίματος. Σύζευγμα: Η δομή που συνδέει σφιχτά τη μονάδα ισχύος του ενεργοποιητή με τη βαλβίδα. Ορολογία Βαλβίδας Ελέγχου Περιστροφικού Άξονα. Οι ορισμοί που ακολουθούν ισχύουν συγκεκριμένα για βαλβίδες ελέγχου περιστροφυτού άξονα. Μοχλός E^rεpγoπotητή: Βραχίονας συνδεδεμένος με τον περιστροφικό άξονα βαλβίδας για να μετατρέπει τη γραμμυτή κίνηση του στελέχους του ενεργοποιητή σε περιστροφυτή δύναμη στο δίσκο θέσης ή τη σφαίρα της βαλβίδας περιστροφικού άξονα. Ο μοχλός συνήθως συνδέεται θετυτά με τον περιστροφικό άξονα με αυλάκια στενής ανοχής ή άλλο μέσο για να ελαχιστοποιείται η ελεύθερη κίνηση και η χανόμενη κίνηση. Σφαίρα, Πλήρης: Το εξάρτημα ελέγχου ροής των βαλβίδων ελέγχου περιστροφικού άξονα που χρησιμοποιεί μία πλήρη σςκιίρα με μία δίοδο ροής από μέσα της. Η δίοδος ροής ισούται ή ταιριάζει με τη διάμετρο του σωλήνα. Σφαίρα, Διαιρεμένη: Το εξάρτημα ελέγχου ροής των βαλβίδων ελέγχου περιστροφικού άξονα που χρησιμοποιεί μία μερική σφαίρα με μία δίοδο ροής από μέσα της. Σηκιίρα, Εγκοπής σε σχήμα V: Ο πιο συνηθισμένος τύπος βαλβίδας ελέγχου με διαιρεμένη σφαίρα. Η σφαίρα με εγκοπή σε σχήμα V περιλαμβάνει μία γυαλισμένη ή επενδυμένη με ελάσματα επιφάνεια μερικώς σφαιρική που

23 περιστρέφεται πάνω στο δακτύλιο σφράγισης σε άλο το φάσμα της διαδρομής. Η εγκοπή σε σχήμα V στη σφαίρα επιτρέπει την κάλυψη μεγάλου φάσματος και παράγει ίσο ποσοστό χαρακτηριστικού ροής. Σηπείωση: Οι σφαίρες που αναφέρθηκαν παραπάνω, και οι δίσκοι που ακολουθούν, εκτελούν μία λειτουργία που μπορεί να συγκριθεί με το πώμα βαλβίδας σε μία βαλβίδα ελέγχου σφαιρικού τύπου. Δηλαδή, καθώς περιστρέφονται μεταβάλλουν το μέγεθος και το σχήμα του ρεύματος ροής ανοίγοντας μεγαλύτερο ή μυτρότερο μέρος της περιοχής σφράγισης στο ρέον ρευστό.

24 Π εταλο ΥΔΟ ΕΙΔ Η Σ ΒΑΛΒΙΔΑ ΔΙΣΚΟΥ Σχήμα Τυπικές Κατασκευές Βαλβίδων Ελέγχου με Περιστροφικό Αξονα Δίσκος, Συμβατικός: Το συμμετρικό εξάρτημα ελέγχου ροής που χρησιμοποιείται στις πιο συνηθισμένες παραλλαγές περιστροφικών βαλβίδωνπεταλούδα. Υψηλές δυναμικές ροπές στρέψεως κανονικά περιορίζουν τους

25 συμβατικούς δίσκους σε 60 μοίρες ανώτατη περιστροφή σε στραγγαλιστυτή λειτουργία. Δίσκος, Δυναμικά Σχεδιασμένος: Ένας δίσκος βαλβίδας-πεταλούδας με περίγραμμα ώστε να μειώνει τη δυναμική ροπή στρέψεως σε μεγάλες προσαυξήσεις περιστροφής, κάνοντάς τον έτσι κατάλληλο για στραγγαλιστική λειτουργία με μέχρι 90 μοίρες περιστροφής του δίσκου. Δίσκος, Εκκεντρικός: Κοινό όνομα για σχέδια βαλβίδων στο οποίο η θέση των συνδέσεων του άξονα/δίσκου της βαλβίδας κάνει το δίσκο να ακολουθεί μία ελαφρώς εκκεντρική διαδρομή κατά το άνοιγμα. Αυτό επιτρέπει στο δίσκο να αιωρείται απομακρυνόμενος από τη σφράγιση μόλις ανοίγει, μειώνοντας έτσι την τριβή και τη φθορά. Βαλβίδα χωρίς Φλάντζα: Στυλ βαλβίδας συνηθισμένο στις βαλβίδες ελέγχου περιστροφικού άξονα. Οι βαλβίδες χωρίς φλάντζα συγκρατούνται ανάμεσα σε φλάντζες τάξης ANSI με μακριά μπουλόνια (που μερικές φορές αποκαλούνται επίσης σώματα βαλβίδας τύπου δισκίου). Πώμα, Εκκεντρικό: Τύπος περιστροφικής βαλβίδας ελέγχου με ένα πώμα που περιστρέφεται εκκεντρικά το οποίο εφαρμόζει με δόντια μέσα και έξω από την έδρα, πράγμα το οποίο μειώνει την τριβή και τη φθορά. Αυτός ο τύπος βαλβίδας είναι πολύ κατάλληλος για διαβρωτικές εφαρμογές. Αντίστροφη Ροή: Ροή από την πλευρά του άξονα πάνω από το πίσω μέρος του δίσκου, της σςκιίρας, ή του πώματος. Μερικές βαλβίδες ελέγχου περιστροφυτού άξονα μπορούν να χειρίζονται τη ροή το ίδιο καλά και στις δύο κατευθύνσεις. Άλλα περιστροφικά σχέδια μπορεί να απαιτούν τροποποίηση της σύνδεσης του ενεργοποιητή για να χειριστούν αντίστροφη ροή. Τριβέας Άκρου Ράβδου: Η σύνδεση που χρησιμοποιείται συχνά μεταξύ του στελέχους του ενεργοποιητή και του μοχλού του ενεργοποιητή για να διευκολύνει τη μετατροπή της γραμμικής ώθησης του ενεργοποιητή σε περιστροφική δύναμη με ελάχιστη χανόμενη κίνηση. Η χρήση ενός τυποποιημένου παλινδρομικού ενεργοποιητή σε ένα σώμα βαλβίδας περιστροφικού άξονα συνήθως απαιτεί σύνδεση με δύο τριβείς άκρου ράβδου. Ωστόσο, η επιλογή ενός ενεργοποιητή ειδικά σχεδιασμένου για βαλβίδες περιστροφικού άξονα απαιτεί μόνο έναν τέτοιο τριβέα και έτσι μειώνει τη χανόμενη κίνηση. Βαλβίδα Ελέγχου Περιστροφικού Άξονα: Ένα στυλ βαλβίδας στο οποίο το εξάρτημα κλεισίματος ροής (πλήρης σφαίρα, μερική σφαίρα, δίσκος ή πώμα) περιστρέφεται στο ρεύμα ροής για να ελέγχει τη χωρητικότητα της βαλβίδας (Σχήμα 1.14). Δακτύλιος Σφράγισης: Το τμήμα ενός συμπλέγματος βαλβίδας ελέγχου με περιστροφικό άξονα που αντιστοιχεί στο δακτύλιο έδρας μίας σφαιρικής βαλβίδας. Η τοποθέτηση του δίσκου ή της μπάλας σε σχέση με το δακτύλιο σφράγισης καθορίζει την περιοχή ροής και τη χωρητικότητα της

26 ca)σκευής σε εκείνη ιη συγκεκριμένη προσαύξηση της περιστροφικής διαδρομής. Όπαις δείχθηκε παραπάνω, κάποια σχέδια δακτυλίου σφράγισης επιτρέπουν ροή διπλής κατεύθυνσης. Α ονας: Το τμήμα ενός συμπλέγματος βαλβίδας ελέγχου με περιστροφυτό άξονα που αντιστοιχεί στο στέλεχος βαλβίδας μίας σφαιρικής βαλβίδας. Η περιστροφή του άξονα τοποθετεί το δίσκο ή τη σςκιίρα στο ρεύμα ροής και έτσι ρυθμίζει τη χωρητικότητα της βαλβίδας. Ολισθαίνον Σφράγισμα: Το κάτω σφράγισμα του κυλίνδρου σε έναν ενεργοποιητή με στυλ εμβόλου με πεπιεσμένο αέρα σχεδιασμένο για λειτουργία περιστροφικής βαλβίδας. Αυτό το σφράγισμα επιτρέπει στο στέλεχος του ενεργοποιητή να κινείται και κάθετα και πλευρικά χωρίς διαρροή της πίεσης του κάτω κυλίνδρου. Τυποποιημένη Ροή: Για εκείνες τις βαλβίδες ελέγχου με περιστροφυτό άξονα που έχουν ξεχωριστό δακτύλιο σφράγισης ή δακτύλιο ροής, η κατεύθυνση ροής στην οποία το ρευστό μπαίνει στο σώμα της βαλβίδας μέσω του σωλήνα που είναι δίπλα στο δακτύλιο σφράγισης και βγαίνει από την πλευρά απέναντι από το δακτύλιο σφράγισης. Μερυτές φορές αποκαλείται πρόσθια ροή. (Βλέπε επίσης Αντίστροφη Ροή). Τοποθέτηση Τόρμου: Ένα στυλ τοποθέτησης του δίσκου ή της σφαίρας πάνω στον άξονα της βαλβίδας ή τον κορμό του άξονα με δύο τριβείς διαμετρυτά αντίθετους. Ορολογία Λειτουργιών και Χαρακτηριστικών Βαλβίδων Ελέγχου. Ρύθμιση Επί Πάγκου: Η ρύθμιση του φάσματος του ελατηρίου του ενεργοποιητή μίας βαλβίδας ελέγχου που εξηγεί τις δυνάμεις διαδικασίας της εσωτερικής λειτουργίας. Χωρητικότητα: Ρυθμός ροής μέσω μίας βαλβίδας υπό καθορισμένες συνθήκες. Ροή Διάκενου: Εκείνη η ροή κάτω από την ελάχιστη ελέγξιμη ροή όταν δεν είναι τοποθετημένο το εξάρτημα κλεισίματος. Διάστημα Πίεσης Διαηφάγματος: Διαφορά μεταξύ των υψηλών και των χαμηλών τιμών του φάσματος πίεσης του διαφράγματος. Αυτή μπορεί να δηλωθεί ως εγγενές ή εγκατεστημένο χαρακτηριστικό. ΕΛ^εργοποιητής Διπλής Ενέργειας: Ένας ενεργοποιητής στον οποίο παρέχεται ισχύς σε οποιαδήποτε από τις δύο κατευθύνσεις.

27 Δυναμική Ανισορροπία: Η καθαρή δύναμη που παράγειαι πάνω στο πώμα της βαλβίδας σε οποιαδήποτε καθορισμένη θέση από την πίεση του ρευστού που επενεργεί πάνω σ αυτό. Δρώσα Eniq>aveia: Σ^ε έναν ενεργοποιητή διαφράγματος, η δρώσα επιφάνεια είναι εκείνο το τμήμα της περιοχής του διαφράγματος που δρα στην παραγωγή μίας δύναμης στο στέλεχος. Η δρώσα επιφάνεια ενός διαφράγματος μπορεί να αλλάξει καθώς εμβολίζεται, και είναι συνήθως μέγιστη στην αρχή και ελάχιστη στο τέλος του φάσματος διαδρομής. Τα διαφράγματα με καλούπι έχουν μικρότερη αλλαγή στη δρώσα περιοχή από τα διαφράγματα επίπεδου φύλλου έτσι, συστήνονται τα διαφράγματα με καλούπι. Χαρακτηριστικό Ίσου Ποσοστού Ροής: (Βλέπε Ορολογία Ελέγχου Διαδικασιών: Χαρακτηριστικό Ίσου Ποσοστού Ροής). Κλειστό από Διακοπή: Μία κατάσταση όπσυ το εξάρτημα κλεισίματος της βαλβίδας μετακινείται σε κλειστή θέση όταν η πηγή ενέργειας κίνησης διακόπτεται. Ασηκιλές από Διακοπή: Ένα χαρακτηριστικό μίας βαλβίδας και του ενεργοποιητή της, το οποίο όταν υπάρξει απώλεια της παροχής ενέργειας κίνησης, θα οδηγήσει στο πλήρες κλείσιμο ή το πλήρες άνοιγμα του εξαρτήματος κλεισίματος ή θα παραμείνει ανοιχτό στην τελευταία θέση, οποιαδήποτε θέση ορίζεται ως απαραίτητη για να προστατευθεί η διαδικασία. Η δράση ασφάλεια από διακοπή μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση βοηθητικών ελέγχων που συνδέονται με τον ενεργοποιητή. Χαρακτηριστικό Ροής: Η σχέση μεταξύ της ροής μέσα από τη βαλβίδα και της ποσοστιαίας διατετμημένης διαδρομής καθώς η δεύτερη πουτίλει από 0 ως 100%. Αυτός ο όρος θα πρέπει πάντα να ορίζεται είτε ως εγγενές χαρακτηριστικό ροής είτε ως εγκατεστημένο χαρακτηριστυτό ροής. Συντελεστής Ροής (Cv): Μία σταθερά (Cv) που σχετίζεται με τη γεωμετρία μίας βαλβίδας, για μία δεδομένη διαδρομή, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καθορίσει τη χωρητικότητα ροής. Είναι ο αριθμός γαλονιών Η.Π.Α. ανά λεπτό σε νερό 60 F που ρέει μέσα από μία βαλβίδα με πτώση πίεσης μία λίβρα ανά τετραγωνυαϊ ίντσα. Βαλβίδα Υψηλής Ανάκτησης: Ένα σχέδιο βαλβίδας που διασκορπίζει σχετυτά λίγη ενέργεια ρεύματος ροής λόγω ρευματογραμμισμένων εσωτερικών γραμμών ίσης τιμής και ελάχιστου στροβιλισμού ροής. Επομένως, η πίεση κατά τη διεύθυνση του ρεύματος της διατομής συστολής της βαλβίδας επανέρχεται σε υψηλό ποσοστό της τιμής εισόδου της. Οι βαλβίδες με ευθεία ροή, όπως οι βαλβίδες σφαιρυζού άξονα με σφαίρα, είναι χαρακτηριστικά βαλβίδες υψηλής ανάκτησης. Φάσμα Εγγενούς Πίεσης Διαφράγματος: Οι υψηλές και οι χαμηλές τιμές πίεσης που εφαρμόζονται στο διάφραγμα για να παράγουν διατετμημένη διαδρομή του πώματος της βαλβίδας με ατμοσφαιρική πίεση στο σώμα της

28 βαλβίδας. Αυχό to φάσμα συχνά αναφέρεται ως φάσμα ρύθμισης επί πάγκου επειδή θα είναι to φάσμα χης διαδρομής χου εμβόλου χης βαλβίδας όχαν είναι χοποθεχημένη πάνω σιον πάγκο εργασίας. Είγγενές Χαρακτηριστικό Ροής: Η σχέση μεταξύ χσυ ρυθμού ροής και χης διαδρομής χου εξαρτήματος κλεισίματος καθώς μετακινείται από την κλειστή θέση στη διατετμημένη διαδρομή με σταθερή πτώση πίεση κατά μήκος της βαλβίδας. Φάσμα Ε^γκατεστημένης Πίεσης Διαφράγματος: Οι υψηλές και χαμηλές τιμές πίεσης που εφαρμόζονται στο διάφραγμα για να παράγουν βαθμολογημένη διαδρομή με καθορισμένες συνθήκες μέσα στο σώμα της βαλβίδας. Είναι λόγω των δυνάμεων που επενεργούν πάνω στο εξάρτημα κλεισίματος που το φάσμα εγγενούς πίεσης διαφράγματος μπορεί να διαφέρει από το φάσμα εγκατεστημένης πίεσης διαφράγματος. Ε>γκατεστημένο Χαρακτηριστικό Ροής: Η σχέση μεταξύ του ρυθμού ροής και της διαδρομής του εξαρτήματος κλεισίματος καθώς μετακινείται από την κλειστή θέση στη διατετμημένη διαδρομή καθώς η πτώση πίεσης κατά μήκος της βαλβίδας επηρεάζεται από τις κυμαινόμενες συνθήκες της διαδικασίας. Διαρροή: (Βλέπε Διαρροή Σφράγισης). Χαρακτηριστικό Γραμμικής Ροής: (Βλέπε Ορολογία Ελέγχου Διαδικασιών: Γραμμικό Χαρακτηριστυτό. Βαλβίδα Χαμηλής Ανάκτησης: Ένα σχέδιο βαλβίδας που διασκορπίζει αρκετή ποσότητα ενέργειας ρεύματος ροής λόγω του στροβιλισμού που δημιουργείται από τις ισοϋψείς καμπύλες της διαδρομής ροής. Σιτνεπώς, η πίεση κατά τη διεύθυνση του ρεύματος της διατομής συστολής της βαλβίδας επανέρχεται σε μυφότερο ποσοστό της τιμής εισόδου της από ό,τι στην περίπτωση μιας βαλβίδας που έχει πιο ρευματογραμμισμένη διαδρομή ροής. Αν και τα μεμονωμένα σχέδια πουτίλουν, οι συμβατυτές βαλβίδες σφαιρικού τύπου γενικά έχουν χαμηλή δυνατότητα ανάκτησης πίεσης. Χαρακτηριστικό Τροποποιημένης Παραβολικής Ροής: Ένα εγγενές χαρακτηριστυτό ροής το οποίο παρέχει χαρακτηριστικό ίσου ποσοστού στην κάτω διαδρομή του εξαρτήματος κλεισίματος και περίπου ένα γραμμικό χαρακτηριστυτό για τα άνω τμήματα της διαδρομής του εξαρτήματος κλεισίματος. Κανονικά Κλεισμένη Βαλβίδα: (Βλέπε Κλειστή από Διακοπή). Κανονικά Ανοιχτή Βαλβίδα: (Βλέπε Ανοικτή από Διακοπή). Κατασκευή που Κλείνει Πιέζοντας προς τα Κάτω: Μία κατασκευή βαλβίδας σφαιρικού τύπου στην οποία το εξάρτημα κλεισίματος είναι τοποθετημένο μεταξύ του ενεργοποιητή και του δακτυλίου έδρασης, έτσι ώστε η προέκταση του στελέχους του ενεργοποιητή μετακινεί το εξάρτημα κλεισίματος προς το δακτύλιο έδρασης, κλείνοντας τελικά τη βαλβίδα (Σχήμα 1.3.). Ο όρος -25-

29 μπορεί επίσης να εφαρμοστεί σε κατασκευές βαλβίδες με περιστροφικό άξονα όπου η γραμμυζή προέκταση του στελέχους του ενεργοποιητή μετακινεί τη σφαίρα ή το δίσκο προς την κλειστή θέση. (Αποκαλοϋμενη επίσης άμεσα δρώσα). Κατασκευή που Ανοίγει Πιέζοντας προς τα Κάτω: Μία κατασκευή βαλβίδας σφαιρικού τύπου στην οποία ο δακτύλιος έδρας είναι τοποθετημένος μεταξύ του ενεργοποιητή και του εξαρτήματος κλεισίματος, έτσι ώστε η προέκταση του στελέχους του ενεργοποιητή μετακινεί το εξάρτημα κλεισίματος από το δακτύλιο έδρας, ανοίγοντας τη βαλβίδα. Ο όρος μπορεί επίσης να εφαρμοστεί σε κατασκευές βαλβίδας με περιστροφυτό άξονα όπου η γραμμυτή προέκταση του στελέχους του ενεργοποιητή μετακινεί τη σφαίρα ή το δίσκο προς την ανοιχτή θέση. (Επίσης αποκαλούμενη ανάστροφης δράσης). Χαρακτηριστικό Ροής Ταχέως Ανοίγματος: (Βλέπε Ορολογία Ελέγχου Διαδικασιών: Χαρακτηριστικό Ταχέως Ανοίγματος). Εμβέλεια: Ο λόγος του μεγαλύτερου συντελεστή ροής (Ον) προς το μικρότερο συντελεστή ροής (Ον) μέσα στον οποίο η απόκλιση από το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό ροής δεν υπερβαίνει τα καθορισμένα όρια. Μία βαλβίδα ελέγχου που παρόλα αυτά εξακολουθεί ακόμα να εξασκεί καλό έλεγχο όταν η ροή αυξάνεται στο ΙΟΟπλάσιο της ελάχιστης ελέγξιμης ροής έχει εμβέλεια 100 προς 1. Η εμβέλεια μπορεί να εκφραστεί επίσης ως ο λόγος του μέγιστο προς τον ελάχιστο ελέγξιμο ρυθμό ροής. Διαχετμημένος Ευνχελεστής Ροής (Cv): Ο συντελεστής ροής (Cv) της βαλβίδας σε διατετμημένη διαδρομή. Διατετιμημένη Διαδρομή: Η απόσταση της κίνησης του εξαρτήματος κλεισίματος από την κλειστή θέση στη διατετμημένη πλήρως ανοιχτή θέση. Η διατετμημένη πλήρως ανοιχτή θέση είναι το μέγιστο άνοιγμα που συστήνεται από τους κατασκευαστές. Ιυντελεοχής Σχετικής Ροής: Ο λόγος του συντελεστή ροής (Cv) σε καθορισμένη διαδρομή προς το συντελεστή ροής (Cv) οε διατετμημένη διαδρομή. Διαρροή Έδρας: Η ποσότητα ρευστού που περνάει μέσω μίας βαλβίδας όταν η βαλβίδα βρίσκεται στην πλήρως κλειστή θέση με διαφορικό πίεσης και θερμοκρασία όπως καθορίζεται. (Οι κατηγοριοποιήσεις διαρροής ANSA περιγράφονται στο Κεφάλαιο 5). Ρυθμός Ελατηρίου: Η αλλαγή δύναμης ανά μονάδα αλλαγής στο μήκος ενός ελατηρίου. Σε βαλβίδες ελέγχου με διάφραγμα, ο ρυθμός ελατηρίου συνήθως δηλώνεται σε δύναμη λιβρών ανά ίντσα συμπίεσης. Ανισορροπία Στελέχους: Η καθαρή δύναμη που παράγεται πάνω στο στέλεχος της βαλβίδας σε οποιαδήποτε θέση από την πίεση του ρευστού που επενεργεί πάνω του.