Ολοκληρωμένες Στρατηγικές Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης

Transcript

1 Εργαστήριο Αξιολόγησης από Ομολόγους Ολοκληρωμένες Στρατηγικές Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης Νίκος Καραδημητρίου Bartlett School of Planning UCL Αθήνα 1-2 Ιουνίου 2017

2 1 Περίληψη Οι καταβολές της πολεοδομίας Το Ελλαδικό σύστημα χωρικού σχεδιασμού Η προσέγγιση της ΕΕ Η ανάγκη προσαρμογής: εύρεση στόχου προηγείται της συζήτησης για τα εργαλεία Κάποιες μελλοντικές προκλήσεις και ευκαιρίες

3 2 Το Ελλαδικό σύστημα σχεδιασμού και οι καταβολές της πολεοδομίας Οι καταβολές της πολεοδομίας «Ο τύφος, αυτό το ευρύτατα διαδεδομένο νόσημα, συνδέεται ευθέως με τις κακές οικιστικές συνθήκες (αερισμό, αποχέτευση, καθαριότητα κλπ) σύμφωνα με την επίσημη έκθεση επί των συνθηκών υγιεινής της εργατικής τάξης.μιά αυλή με κακό αερισμό, ένα τυφλό δρομάκι με κακή αποχέτευση, λειτουργούν ώς εστίες της ασθένειας ιδιαίτερα εάν συνδυάζονται με υψηλές πληθυσμιακές πυκνότητες... Στο Λονδίνο η ασθένεια ενδημεί εδώ και καιρό, και η επιδημία του 1837 ήταν η αφορμή για την έκθεση στην οποία αναφέρομαι.» (Engels F., 1845) Στόχος: Η ποιότητα ζωής και η ευμάρεια με αειφορικό τρόπο Ελλάδικό σύστημα: Από τον σχεδιασμό του τυπικού στο σχεδιασμό του ουσιώδους

4 3 Χαρακτηριστικά της Ελλαδικής κουλτούρας διακυβέρνησης Κορπορατισμός Οργάνωση της κοινωνίας σε ομάδες συμφερόντων (οικογένεια, κόμμα, επάγγελμα, συμμαθητές, συμφοιτητές κλπ) που ανταγωνίζονται εντός και εκτός των πλαισίων του κράτους και των θεσμών, για τη σχετική και απόλυτη θέση τους. Παράδειγμα στέρησης της ελευθερίας αυτοπροσδιορισμού: Τα επαγγελματικά δικαιώματα και οι επαγγελματικές ταυτότητες Στεγανά, Προσοδοθηρία και Παρασιτισμός

5 4 Το Ελλαδικό σύστημα σχεδιασμού Δυϊσμός και συγκέντρωση της εξουσίας στην κορυφή Βασισμένο σε ένα σύστημα χωρικής ρύθμισης που αναλώνεται στην τήρηση των τύπων Παράλληλα συστήματα χωρικής ανάπτυξης και αναπτυξιακού προγραμματισμού Περιπτωσιολογία που αυξάνει την πολυπλοκότητα μέσω ειδικών καθεστώτων που δέν συνδέονται απαραίτητα με κάποια συγκεκριμένη πτυχή του κυρίως συστήματος Τεχνικές ατέλειες (υπόβαθρα, κτηματολόγιο κλπ) Κοινωνία που παραβαίνει ή κοινωνία που απελευθερώνεται ; Σημαντική η προσπάθεια να αρχίσει να οδηγείται το σύστημα από πολιτικές

6 5 Προσαρμογή στα δεδομένα της ΕΕ Διαφορετική κουλτούρα σχεδιασμού η οποία: - οδηγείται από πολιτικές - υποστηρίζεται απο χρηματοδότηση - αντιμετωπίζει ολοκληρωμένα τις οικονομικές-κοινωνικές-περιβαλλοντικές προκλήσεις - χρησιμοποιεί τον συμμετοχικό σχεδιασμό Διαδικασία που έχει ξεκινήσει από τη δεκαετία του 1980 (URBAN) και πλέον υπάρχουν σημαντικές δεσμεύσεις των κρατών-μελών (Ευρωπαϊκό Αστικό Κεκτημένο- Συνθήκη του Άμστερνταμ) Διαδικασία κοινή για όλα τα κράτη-μέλη: Europeanisation (Marshall A., 2005) Ενδυνάμωση των τοπικών επιπέδων διακυβέρνησης και της κοινωνίας των πολιτών European Fund for Strategic Investment

7 6 Χωρικός Μετασχηματισμός

8 7 Εμπειρία των ΟΣΒΑΑ Ουσιαστική πολεοδομική λειτουργία, εκτός του συστήματος χωρικού σχεδιασμού Όραμα για την πόλη Ολοκληρωμένη αντιμετώπιση Συνδυαστική αντιμετώπιση V. The Outward Τριβές με τις προβλέψεις του συστήματος χωρικού σχεδιασμού Τριβές με τις προτεραιότητες του προγραμματισμού Αποτελέσματα! (;)

9 8 Μελλοντικές προκλήσεις Οι ΟΣΒΑΑ σηματοδοτούν τη γέννηση νέας πολοεοδομικής προσέγγισης, στην Ελλάδα Ευθυγράμμιση πολιτικών με χρηματοδοτικά εργαλεία και εργαλεία χωρικού σχεδιασμού Χρειαζόμαστε ένα νέο σύστημα σχεδιασμού; Η μελλοντική πολιτική στην ΕΕ, ειδικά ως πρός το EFSI (315 δίς ευρώ σε 3 έτη) Εύρεση πόρων από διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (IFI) πχ ΕΙΒ Προσοχή: Όσο ενεργότερη η εμπλοκή (πχ με την επιχειρηματικότητα) τόσο σημαντικότερα τα ωφέλη αλλά τόσο μεγαλύτεροι και οι κίνδυνοι!

10 9

11 10 Ευχαριστώ