Α Π Ο Φ Α Σ Η ΑΡ. 42 / 2005

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Αθήνα ΑΠ: 2246 Ταχ. /νση: ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: FAX: Α Π Ο Φ Α Σ Η ΑΡ. 42 / 2005 Η Αρχή Προστασίας εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα, συνήλθε µετά από πρόσκληση του Προέδρου της σε τακτική συνεδρίαση την στο κατάστηµά της αποτελούµενη από τον.γουργουράκη Πρόεδρο, και τα τακτικά µέλη Σ.Σαρηβαλάση, Σ.Λύτρα, Ν.Φραγκάκη και Α.Παπαχρίστου. Επίσης παρέστησαν τα αναπληρωµατικά µέλη Α.Παπανεοφύτου και Γ. Πάντζιου, σε αντικατάσταση των τακτικών µελών Ν. Παπαγεωργίου και Α.Ποµπόρτση αντιστοίχως, οι οποίοι αν και εκλήθησαν νοµίµως, δεν παρέστησαν λόγω κωλύµατος. Στη συνεδρίαση, χωρίς δικαίωµα ψήφου παρέστησαν η Κ. Λωσταράκου, νοµική ελέγκτρια ως εισηγήτρια και η Α. Χρυσοβελίδη ως γραµµατέας, µετά από εντολή του Προέδρου. Η υπόθεση είχε συζητηθεί και στη συνεδρίαση της κατά την οποία είχαν προσκληθεί νοµίµως και προσήλθαν οι Π. Κ.-Σ. και Γ. Β., δικηγόροι Αθηνών ως εκπρόσωποι του Επιµελητηρίου, ο G. F., διαχειριστής του ανωτέρω 1

2 Επιµελητηρίου µετά της πληρεξουσίας δικηγόρου του Χ. Η., ο Γ. Β., δικηγόρος Αθηνών, ως εκπρόσωπος της (εκδοτικής εταιρείας εφηµερίδας)αε, η Μ. Π., διαχειρίστρια της ΕΠΕ, ο Χ. Κ., Γενικός Σύµβουλος της ΕΠΕ και ο προσφεύγων Κ. Α. µετά του πληρεξουσίου δικηγόρου του Σ. Π. Η Αρχή έλαβε υπόψη τα παρακάτω Ο Κ. Α. άσκησε ενώπιον της Αρχής τις υπ.αριθµ. 73/ και 345/ προσφυγές στις οποίες καταγγέλλει παράνοµη επεξεργασία προσωπικών του δεδοµένων από την (εκδοτική εταιρεία εφηµερίδας) ΑΕ και ΕΠΕ οι οποίες του απέστειλαν µέσω ταχυδροµείου διαφηµιστικό υλικό στη διεύθυνση του γραφείου του, παρά το γεγονός ότι είχε εγγραφεί στο Μητρώο Προσώπων του άρθρου 13 παρ.3 του νόµου 2472/1997. Ο διαφηµιστικός φάκελος της πρώτης εταιρίας περιείχε ηµερήσιο φύλλο των εφηµερίδων (της εκδοτικής εταιρείας) και ερωτηµατολόγιο προς συµπλήρωση µε αντάλλαγµα δωρεάν συνδροµή στις ως άνω εφηµερίδες καθώς και σε άλλες που διαφηµίζονταν σε άλλο φυλλάδιο. Στον φάκελο της δεύτερης εταιρίας υπήρχε επιστολή σχετικά µε τη συνεργασία της επιχείρησης µε βρετανικά πανεπιστήµια και την δυνατότητα παροχής προγραµµάτων µεταπτυχιακών σπουδών στην Ελλάδα, καθώς και µια πρόσκληση µε αίτηση συµµετοχής σε ενηµερωτική ηµερίδα από βρετανικό πανεπιστήµιο. Ο προσφεύγων είχε καταχωρηθεί στο Μητρώο της Αρχής την 9/12/2002 όπου δήλωσε τα προσωπικά του δεδοµένα τα οποία δεν επιθυµεί να αποτελέσουν αντικείµενο επεξεργασίας από οποιονδήποτε για λόγους προώθησης πωλήσεων αγαθών ή παροχής υπηρεσιών εξ αποστάσεως. Στις ανωτέρω εταιρίες ο προσφεύγων απέστειλε συστηµένες επιστολές µε τις οποίες άσκησε το δικαίωµα πρόσβασης και αντίρρησης. Η πρώτη εκ των ανωτέρω εταιρία απάντησε στον προσφεύγοντα ότι τα προσωπικά του στοιχεία περιέχονταν σε κατάλογο ονοµατεπώνυµων και διευθύνσεων που της έστειλε, κατόπιν σχετικής αίτησης, το επιµελητήριο στο οποίο είναι µέλος η ίδια όπως και ο προσφεύγων. Τα εν λόγω στοιχεία στάλθηκαν σε µορφή προτυπωµένων ετικετών, δεν µεταβιβάστηκαν σε τρίτους, χρησιµοποιήθηκαν µόνο άπαξ για την αποστολή του ως άνω ερωτηµατολογίου και δεν απετέλεσαν µέρος αρχείου της εταιρίας. Σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσµα δεν θα µπορούσε να αποφευχθεί αφού, όπως ανέφεραν οι εκπρόσωποι της εταιρίας κατά τη συζήτηση, η δήλωση εξαίρεσης που υπέβαλε στην Αρχή ο προσφεύγων ζητώντας να εγγραφεί στο µητρώο του άρθρου 13 παρ.3 έγινε 2

3 επτά µόλις ηµέρες πριν την αποστολή του ενηµερωτικού υλικού της εταιρίας, ο ίδιος δε άσκησε αµέσως το δικαίωµα αντίρρησης για την επεξεργασία των στοιχείων του. Η δεύτερη εταιρία ενηµέρωσε τον προσφεύγοντα ότι τα επίδικα στοιχεία τα άντλησε από τον κατάλογο του επιµελητηρίου στο οποίο είναι και ή ίδια µέλος και ότι µετά την επιστολή του προσφεύγοντος αµέσως τα διέγραψε από το αρχείο της. εν ήταν δε δυνατόν να γνωρίζει ότι ο προσφεύγων είχε ζητήσει να εξαιρεθούν τα στοιχεία του από τον κατάλογο, αφού όταν ήρθε σε γνώση τους το γεγονός, οι επιστολές είχαν ήδη σταλεί. Οι εκπρόσωποι του επιµελητήριου ισχυρίστηκαν ότι µε την αίτηση εγγραφής χορηγείται στα µέλη έντυπο ώστε να γνωρίζει ποιες είναι οι υπηρεσίες που µπορεί να του προσφέρει το επιµελητήριο, µέσα σε αυτές δε συγκαταλέγεται και η επαγγελµατική προβολή τους. Τα µέλη συµπληρώνουν ακόµη τα στοιχεία τους σε έντυπο όπου ενηµερώνονται ότι τα στοιχεία τους, εφόσον συναινέσουν, θα περιληφθούν στον επόµενο κατάλογο καθώς και στην ιστοσελίδα του επιµελητηρίου, καθώς και για τα δικαιώµατα που έχουν σε σχέση µε τον νόµο 2472/97. Ο κατάλογος αυτός διανέµεται σε όλα τα µέλη και µόνο σε αυτά. Αποτελεί δε, κατά το επιµελητήριο, και έναν από τους κύριους λόγους εγγραφής τους στο επιµελητήριο, αφού έτσι διευρύνουν το πεδίο προβολής τους σε εταιρίες µε παρόµοια οικονοµικά συµφέροντα. Στην εν λόγω περίπτωση, υπάρχει και αντιφατική συµπεριφορά του προσφεύγοντος, ο οποίος αν και είχε αναλάβει µια συµβατική δέσµευση µε την υπογραφή της αίτησης µέλους, εγγράφεται µεταγενέστερα στο µητρώο του άρθρου 13 παρ.3 κάνοντας ουσιαστικά δήλωση εξαίρεσης των στοιχείων του, εν αγνοία του επιµελητηρίου. Μετά την εξέταση όλων των παραπάνω στοιχείων, των υποµνηµάτων που κατατέθηκαν και κατόπιν διαλογικής συζήτησης, ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ Σύµφωνα µε το άρθρο 7 α, απαλλάσσονται από την υποχρέωση γνωστοποίησης και λήψης άδειας οι ενώσεις προσώπων όταν η επεξεργασία αφορά δεδοµένα των µελών τους, εφόσον αυτά έχουν δώσει τη συγκατάθεσή τους και τα δεδοµένα δεν διαβιβάζονται ούτε κοινοποιούνται σε τρίτους. εν λογίζονται τρίτοι τα µέλη ή οι 3

4 εταίροι εφόσον η διαβίβαση γίνεται προς αυτούς για τους σκοπούς των ως άνω νοµικών προσώπων ή ενώσεων.. Σύµφωνα µε το άρθρο 13 παρ.3, Καθένας έχει δικαίωµα να δηλώσει στην Αρχή ότι δεδοµένα που τον αφορούν δεν επιθυµεί να αποτελέσουν αντικείµενο επεξεργασίας από οποιονδήποτε, για λόγους προώθησης πωλήσεως αγαθών ή παροχής υπηρεσιών εξ αποστάσεως. Η Αρχή τηρεί µητρώο µε τα στοιχεία ταυτότητας των ανωτέρω. Οι υπεύθυνοι επεξεργασίας των σχετικών αρχείων έχουν την υποχρέωση να συµβουλεύονται πριν από κάθε επεξεργασία το εν λόγω µητρώο και να διαγράφουν από το αρχείο τους τα πρόσωπα της παραγράφου αυτής. Από τη συνδυαστική ερµηνεία των ανωτέρω άρθρων 7 α παρ.1 και 13 παρ.3 προκύπτει ότι η διάταξη του άρθρου 7 παρ.1 αποτελεί ειδικότερη ρύθµιση όσον αφορά εκείνη του άρθρου 13, µε την έννοια ότι η εγγραφή στο µητρώο του άρθρου 13 κάποιου προσώπου που τυγχάνει µέλος επιµελητηρίου, σωµατείου ή ενώσεως προσώπων µε σκοπό-µεταξύ άλλων- την προώθηση επαγγελµατικών δραστηριοτήτων µεταξύ των µελών, ισχύει έναντι των τρίτων και όχι των λοιπών µελών. Ως εκ τούτου, θα πρέπει το µέλος που δεν επιθυµεί να ενοχλείται από τα άλλα µέλη ή που έχει εγγραφεί ήδη στο εν λόγω µητρώο, να το δηλώνει σαφώς και προς το επιµελητήριο κατά την αίτηση εγγραφής του. Κι αν υποτεθεί ότι εγγράφεται µεταγενέστερα στο µητρώο αυτό, πρέπει να το δηλώσει στο επιµελητήριο προκειµένου να λάβουν γνώση τα λοιπά µέλη. Είναι αυτονόητο ότι εάν δεν προβλέπεται σε καταστατικό επιµελητηρίου, σωµατείου ή ένωσης προσώπων ως σκοπός τους η εµπορική και επαγγελµατική ενηµέρωση και οικονοµική ανάπτυξη των µελών τους και κάποιο µέλος χρησιµοποιήσει τον κατάλογο των µελών για εµπορική προώθηση, δηλαδή για σκοπούς ξένους από τους σκοπούς που προβλέπονται στο καταστατικό του, τότε το µέλος αυτό υποχρεούται να ενηµερωθεί από το µητρώο του άρθρου 13 παρ.3. Από το καταστατικό του επιµελητηρίου προκύπτει ότι ο σκοπός του είναι µεταξύ άλλων η παροχή πληροφοριών και συµβουλών, η διαµεσολάβηση για τη σύναψη επιχειρηµατικών σχέσεων µεταξύ προσώπων, επιχειρήσεων και ενδιαφερόµενων οικονοµικών κύκλων των δύο χωρών για τη καλλιέργεια περαιτέρω ανάπτυξης σχέσεων αυτών, διοργάνωση εκδηλώσεων, συνεντεύξεων, ενηµερωτικών σεµιναρίων συµποσίων κλπ. Ο σκοπός του δηλαδή έγκειται στην επαγγελµατική αλληλοενηµέρωση για την προώθηση της εµπορικής δραστηριότητας µεταξύ των µελών. Εξάλλου, τα µέλη ενηµερώνονται επαρκώς κατά την εγγραφή τους για τους 4

5 σκοπούς του σωµατείου και τη δυνατότητα διαβίβασης των στοιχείων τους σε άλλα µέλη στο πλαίσιο συνεργασίας και προώθησης των επαγγελµατικών σχέσεων µεταξύ των µελών. εν ανακοινώνει δε, κατά δήλωση των εκπροσώπων του επιµελητηρίου, τον σχετικό κατάλογο σε τρίτους που δεν είναι µέλη του για σκοπούς εµπορίας. Εποµένως, εφόσον το επιµελητήριο είχε ενηµερώσει τα µέλη του κατά την εγγραφή τους και συλλογή των στοιχείων τους ότι αυτά µπορεί να ανακοινωθούν σε άλλα µέλη για τους σκοπούς του επιµελητηρίου µεταξύ των οποίων και η οικονοµική ανάπτυξη των µελών του και τα µέλη έδωσαν τη συγκατάθεσή τους, η ανακοίνωση αυτή είναι νόµιµη, σύµφωνα µε τα άρθρα 2 εδαφ.ια και 5 παρ.1 του ν.2472/97. Η δήλωση του προσφεύγοντος ότι δεν επιθυµεί τα στοιχεία του να αποτελέσουν αντικείµενο επεξεργασίας για την προώθηση πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών καταχωρήθηκε στο µητρώο του άρθρου 13 στις , αλλά δεν δηλώθηκε συγχρόνως στο επιµελητήριο η επιθυµία του να µην ενοχλείται για τους πιο πάνω σκοπούς από τα άλλα µέλη του επιµελητηρίου. Η δήλωση αυτή προς το επιµελητήριο ήταν αναγκαία, διότι είχε προηγηθεί η εγγραφή του ως µέλος του, προκειµένου τα προσωπικά του δεδοµένα να καταχωρηθούν στον ετήσιο κατάλογο των µελών όσο και στο διαδίκτυο για την πραγµατοποίηση των σκοπών του επιµελητηρίου που προαναφέρθηκαν, τους οποίους ο προσφεύγων προφανώς γνώριζε και αποδεχόταν. Είναι συνεπώς εµφανές ότι η δήλωσή του που καταχωρίστηκε στο µητρώο του άρθρου 13 του ν.2472/97 δεν εµπόδιζε την αποστολή διαφηµιστικών και άλλων εντύπων από µέλη σε µέλη του επιµελητηρίου, αλλά από και προς τρίτους που δεν ήταν µέλη του. Με βάση τα δεδοµένα αυτά, οι δύο εταιρίες κατά των οποίων στρέφονται οι προσφυγές λαµβάνοντας τον κατάλογο των µελών του επιµελητηρίου και αποστέλλοντας τις ανωτέρω επιστολές στον προσφεύγοντα, επίσης µέλος του, ενήργησαν νοµίµως στο πλαίσιο των σκοπών του επιµελητηρίου. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Α. Κρίνει ότι η αποστολή διαφηµιστικών και ενηµερωτικών φυλλαδίων στον προσφεύγοντα από τις εταιρίες (εκδοτική εταιρεία εφηµερίδας) και ΕΠΕ δεν συνιστά παράνοµη επεξεργασία των προσωπικών του δεδοµένων. Β. Απορρίπτει τις προσφυγές του Κ. Α.. Γ. Απευθύνει σύσταση στο Επιµελητήριο να ενηµερώνει τα µέλη του ότι µπορούν να δηλώνουν κατά την εγγραφή τους ή και µεταγενέστερα την επιθυµία τους να µην 5

6 λαµβάνουν διαφηµιστικά φυλλάδια κι άλλα έντυπα από τα άλλα µέλη όταν αναφέρονται σε επεξεργασία των προσωπικών δεδοµένων τους για τους εµπορικούς σκοπούς που προαναφέρθηκαν. Ο Πρόεδρος Η Γραµµατέας ηµήτριος Γουργουράκης Αιµιλία Χρυσοβελίδου 6

7 7