Συµβάσεις Επαναγοράς προϊόν RA

Transcript

1 Συµβάσεις Επαναγοράς προϊόν RA ΙΑ ΙΚΑΣΙΕΣ ΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ Αγορά Παραγώγων ιεύθυνση Ανάπτυξης Εργασιών ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙO ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε. ATHENS EXCHANGE S.A.

2 Οι συµβάσεις RA είναι προϊόντα που διαπραγµατεύονται στην Αγορά Παραγώγων του Χρηµατιστηρίου Αθηνών. Το προϊόν RA αναπτύχθηκε προκειµένου να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των Ειδικών ιαπραγµατευτών µετοχών και συγκεκριµένα, την κάλυψη παραδόσεων µετοχών που µπορεί να προκύψουν, σε ηµερήσια βάση, από τις συναλλαγές που εκτελούν στα πλαίσια της ειδικής διαπραγµάτευσης. Σκοπός αυτού του κειµένου είναι να παρουσιάσει συνοπτικά τις διαδικασίες που ακολουθούνται κατά τη διαπραγµάτευση και εκκαθάριση συµβάσεων RA. Το προϊόν RA έχει πολλαπλά πλεονεκτήµατα και ενισχύει ουσιαστικά το θεσµό της ειδικής διαπραγµάτευσης µετοχών στο Χρηµατιστήριο Αθηνών. Ειδικά για τις δύο συναλλασσόµενες πλευρές, το προϊόν RA αποτελεί: Για τον επενδυτή µια πρόσθετη πηγή εσόδου από τις µετοχές του Για τον Ειδικό ιαπραγµατευτή έναν εναλλακτικό υποστηρικτικό µηχανισµό προκειµένου να αναλάβει υποχρεώσεις ειδικής διαπραγµάτευσης µετοχών Για τη λεπτοµερή ανάλυση των πλεονεκτηµάτων του προϊόντος RA δείτε την έκδοση «Περιγραφή του Παράγωγου Προϊόντος Σύµβαση Επαναγοράς (Repurchase Agreement RA)». Για τους σκοπούς του παραδείγµατος, η Χ Α.Χ.Ε. είναι ο Ειδικός ιαπραγµατευτής για τη µετοχή Α. Ο επενδυτής που έχει στην κατοχή του µετοχές Α (παραδείγµατος χάριν, ο βασικός µέτοχος) υπογράφει σύµβαση µε την Χ Α.Χ.Ε., βάσει της οποίας συµφωνεί να µεταβιβάσει τον απαραίτητο αριθµό µετοχών Α στην Χ Α.Χ.Ε. όταν προκύψει ανάγκη παράδοσης µετοχών από τις συναλλαγές στα πλαίσια της ειδικής διαπραγµάτευσης.

3 Η Χ Α.Χ.Ε. του παραδείγµατός µας είναι I Μέλος ΧΑΑ (Ειδικός ιαπραγµατευτής για τη µετοχή Α) I Χειριστής ΣΑΤ I Μέλος ΧΠΑ (Ειδικός ιαπραγµατευτής τύπου Α) I Μέλος ΕΤ.Ε.Σ.Ε.Π. (Άµεσο Εκκαθαριστικό Μέλος) Ο Ειδικός ιαπραγµατευτής µετοχών πρέπει να έχει στο ΣΑΤ - Μερίδα και Λογαριασµό Αξιών αποκλειστικά για ειδική διαπραγµάτευση µετοχών - Μερίδα και Λογαριασµό Αξιών για ίδιο λογαριασµό (λόγω της ιδιότητάς του ως Ε Α στην Αγορά Παραγώγων) στην Αγορά Μετοχών - Κωδικό ειδικής διαπραγµάτευσης µετοχών - Κωδικό πελάτη ως επενδυτής (π.χ. trading χαρτοφυλακίου) στην Αγορά Παραγώγων - Κωδικό διαπραγµάτευσης και εκκαθάρισης παραγώγων για ίδιο λογαριασµό. Συγκεκριµένα, δηµιουργείται ένας κωδικός διαπραγµάτευσης για ίδιο λογαριασµό ειδικά για το προϊόν RA, ο οποίος συνδέεται µε τη Μερίδα ΣΑΤ για ειδική διαπραγµάτευση µετοχών. Η εκκαθάριση και η παροχή περιθωρίου ασφάλισης συµψηφίζονται µε τις υπόλοιπες συναλλαγές επί παραγώγων για ίδιο λογαριασµό. Ο επενδυτής πρέπει να έχει στο ΣΑΤ - Μερίδα και Λογαριασµό Αξιών (ο Ειδικός ιαπραγµατευτής µετοχών είναι και χειριστής του Λογαριασµού Αξιών του επενδυτή στο ΣΑΤ για τις µετοχές Α, ώστε να µπορεί να βεβαιώσει την ύπαρξη της αναγκαίας ποσότητας µετοχών προς δανεισµό) στην Αγορά Μετοχών - Κωδικό πελάτη στην Αγορά Παραγώγων - Κωδικό διαπραγµάτευσης και εκκαθάρισης

4 Ο Ειδικός ιαπραγµατευτής έχει υποχρέωση παράδοσης µετοχών Α, την οποία µπορεί να καλύψει µε δανεισµό µετοχών από τον επενδυτή µέσω του προϊόντος RA. ανεισµός µετοχών µέσω του προϊόντος RA Εκτέλεση προσυµφωνηµένης συναλλαγής στο προϊόν RA: Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Αγοράς Παραγώγων, εκτελείται προσυµφωνηµένη συναλλαγή στο προϊόν RA. Η συναλλαγή πραγµατοποιείται µέσω του Υποσυστήµατος Εκκαθάρισης Παραγώγων (DCW, επιλογή Trade Reporting) από το τµήµα διαπραγµάτευσης της Χ Α.Χ.Ε. Αρχικά, ο διαπραγµατευτής πελατείας εισάγει στο λογαριασµό του επενδυτή εντολή πώλησης 50 συµβολαίων στην προσυµφωνηµένη τιµή 4,50% (π.χ. 50 DELICRA02, αν πρόκειται για τη µετοχή έλτα Βιοµηχανία Παγωτού Α.Ε.), µε αντισυµβαλλόµενο τον Ειδικό ιαπραγµατευτή (κωδικός διαπραγµάτευσης παραγώγων της Χ Α.Χ.Ε. για ίδιο λογαριασµό που υφίσταται ειδικά για το προϊόν RA). Στη συνέχεια, µέσω της ίδιας επιλογής στην εφαρµογή DCW, ο διαπραγµατευτής του ίδιου λογαριασµού εισάγει εντολή αγοράς στον ειδικό κωδικό της Χ Α.Χ.Ε. για ίσο αριθµό συµβολαίων και στην ίδια προσυµφωνηµένη τιµή, µε αντισυµβαλλόµενο τον επενδυτή. Εναλλακτικά, η εκτέλεση της συναλλαγής σε RA µπορεί να γίνει µέσω του Υποσυστήµατος ιαπραγµάτευσης Παραγώγων (DTW, επιλογή Enter Order). Στο παράθυρο του Enter Order εισάγονται οι εντολές µε την ίδια σειρά και τα ίδια στοιχεία που περιγράφονται παραπάνω, αλλά πρέπει να γίνει χρήση και της ένδειξης INTERNAL TRADE. Αφού εγκριθεί από το Τµήµα Παρακολούθησης Συναλλαγών της Αγοράς Παραγώγων του Χρηµατιστηρίου Αθηνών, η συναλλαγή οδεύει προς εκκαθάριση.

5 σε RA: Το απόγευµα της ίδιας ηµέρας, το τµήµα εκκαθάρισης της Χ Α.Χ.Ε. χαρακτηρίζει τις µετοχές του επενδυτή στο Λογαριασµό Αξιών του ως «ιαθέσιµες υπέρ ΕΤ.Ε.Σ.Ε.Π.» προκειµένου να εκκαθαριστεί η συναλλαγή σε RA. Το πρωί της επόµενης εργάσιµης ηµέρας, αφού η ΕΤ.Ε.Σ.Ε.Π. ελέγξει ότι ο αγοραστής (Ε..) έχει καλύψει το απαιτούµενο περιθώριο ασφάλισης, µεταφέρει τις µετοχές στο Λογαριασµό Αξιών του Ειδικού ιαπραγµατευτή µε το χαρακτηρισµό «ιαθέσιµα από ανεισµό». Παράλληλα, ενηµερώνονται τα πληροφοριακού χαρακτήρα υπόλοιπα «Προσδοκώµενα από ανεισµό» και «Οφειλόµενα από ανεισµό» στους Λογαριασµούς Αξιών του επενδυτή και του Ειδικού ιαπραγµατευτή, αντίστοιχα, µε ίσο αριθµό µετοχών. Εκκαθάριση των πράξεων πώλησης µετοχών του Ειδικού ιαπραγµατευτή: Οι µετοχές που µεταφέρονται στο Λογαριασµό Αξιών του Ειδικού ιαπραγµατευτή µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την εκκαθάριση πράξεων πώλησης µετοχών. Για όλη τη διάρκεια της σύµβασης, ο Ειδικός ιαπραγµατευτής πληρώνει καθηµερινά στον επενδυτή Ηµερήσιο Τίµηµα για τις ηµερολογιακές ηµέρες που έχουν µεσολαβήσει από την προηγούµενη ηµέρα συναλλαγών. Το ποσό του Ηµερήσιου Τιµήµατος ανά µετοχή ισούται µε: Η.Τ. = S * (P/100) * (1/360), όπου S P τιµή κλεισίµατος της µετοχής στην υποκείµενη αγορά την προηγούµενη εργάσιµη ηµέρα τιµή συναλλαγής (ετήσιο επιτόκιο)

6 Έτσι, αν την ηµέρα εκτέλεσης της συναλλαγής σε RA η τιµή κλεισίµατος της µετοχής Α είναι 3,20 ευρώ, το πρωί της επόµενης ηµέρας ο Ειδικός ιαπραγµατευτής θα καταβάλει Ηµερήσιο Τίµηµα ίσο µε: Η.Τ. = 3,20 * 0,045 * (1/360) * 100 * 50 = 2 ευρώ Η εκκαθάριση του Ηµερήσιου Τιµήµατος γίνεται µέσω της διαδικασίας του Ηµερήσιου ιακανονισµού. Στα συµψηφισµένα ποσά που διακανονίζονται µέσω των Λογαριασµών Εκκαθάρισης της Χ Α.Χ.Ε. στην Τράπεζα ιακανονισµού συνυπολογίζονται: - στο Λογαριασµό Εκκαθάρισης για ίδιο λογαριασµό, η χρέωση του Ηµερήσιου Τιµήµατος (οφειλή του Ειδικού ιαπραγµατευτή), και - στο Λογαριασµό Εκκαθάρισης για λογαριασµό πελατείας, η πίστωση του ίδιου ποσού (υπέρ του επενδυτή). Επίσης, για όσο διάστηµα διατηρεί ανοικτή θέση σε συµβάσεις RA ο Ειδικός ιαπραγµατευτής µετοχών παρέχει περιθώριο ασφάλισης στο Λογαριασµό Περιθωρίου Ασφάλισης που συνδέεται µε τον κωδικό εκκαθάρισης για ίδιο λογαριασµό. Το απαιτούµενο ποσό περιθωρίου ασφάλισης είναι µεγαλύτερο από την αξία των δανεισµένων µετοχών, αλλά µπορεί να µειωθεί µέσω της εφαρµογής cross-margining µε θέσεις σε άλλα παράγωγα προϊόντα. Το απαιτούµενο περιθώριο ασφάλισης µπορεί να καλυφθεί και µε την παροχή κινητών αξιών ως ενέχυρο.

7 Άσκηση δικαιώµατος επαναγοράς των µετοχών από τον επενδυτή Ο επενδυτής έχει τη δυνατότητα να ασκήσει το δικαίωµα επαναγοράς για να του επιστραφούν όλες ή µέρος των µετοχών, λαµβάνοντας υπ όψιν και τους όρους της συµφωνίας που έχει υπογράψει µε τον Ειδικό ιαπραγµατευτή µετοχών. Η άσκηση του δικαιώµατος γίνεται οποιαδήποτε εργάσιµη ηµέρα, εντός των ωρών συναλλαγών. Το τµήµα διαπραγµάτευσης παραγώγων της Χ Α.Χ.Ε. εισάγει στο Υποσύστηµα Εκκαθάρισης Παραγώγων (DCW) εντολή άσκησης της συναλλαγής RA (π.χ. 50 DELICRA02) µέσω της οποίας ο επενδυτής δάνεισε τις µετοχές στον Ειδικό ιαπραγµατευτή µετοχών και των οποίων την επιστροφή θέλει τώρα. Εκκαθάριση άσκησης RΑ: Η µεταφορά των µετοχών στο Λογαριασµό Αξιών του επενδυτή γίνεται την πέµπτη εργάσιµη ηµέρα µετά την άσκηση. Την ηµέρα της άσκησης και την επόµενη εργάσιµη ηµέρα, ο Ειδικός ιαπραγµατευτής πρέπει να εξασφαλίσει το πλεόνασµα του απαραίτητου αριθµού µετοχών στο Λογαριασµό Αξιών της Μερίδας ειδικής διαπραγµάτευσης. Το απόγευµα της τέταρτης εργάσιµης ηµέρας από την άσκηση, το τµήµα εκκαθάρισης της Χ Α.Χ.Ε. χαρακτηρίζει τις µετοχές Α στο Λογαριασµό Αξιών της Μερίδας ΣΑΤ ειδικής διαπραγµάτευσης της Χ Α.Χ.Ε. ως «ιαθέσιµες υπέρ ΕΤ.Ε.Σ.Ε.Π.». Το πρωί της επόµενης ηµέρας, οι µετοχές µεταφέρονται από το Λογαριασµό Αξιών του Ειδικού ιαπραγµατευτή στο Λογαριασµό Αξιών του επενδυτή ως «ιαθέσιµες». Παράλληλα, ενηµερώνονται τα πληροφοριακού χαρακτήρα υπόλοιπα «Προσδοκώµενα από ανεισµό» και «Οφειλόµενα από ανεισµό» στους Λογαριασµούς Αξιών του επενδυτή και του Ειδικού ιαπραγµατευτή αντίστοιχα. Ο επενδυτής αποκτά την κυριότητα των µετοχών την τέταρτη εργάσιµη ηµέρα µετά την άσκηση, αλλά η πίστωση των µετοχών γίνεται την πέµπτη εργάσιµη ηµέρα.

8 Άσκηση από Ειδικό ιαπραγµατευτή Άσκηση δικαιώµατος επαναπώλησης των µετοχών από τον Ειδικό ιαπραγµατευτή Ο Ειδικός ιαπραγµατευτής µπορεί να επιστρέψει µέρος ή όλες τις µετοχές που έχει δανειστεί στον επενδυτή οποιαδήποτε στιγµή επιθυµεί. Η άσκηση του δικαιώµατος γίνεται οποιαδήποτε εργάσιµη ηµέρα, εντός των ωρών συναλλαγών. Το τµήµα διαπραγµάτευσης παραγώγων της Χ Α.Χ.Ε. εισάγει στο Υποσύστηµα Εκκαθάρισης Παραγώγων (DCW) εντολή άσκησης της συναλλαγής RA (π.χ. 50 DELICRA02). Εκκαθάριση άσκησης RΑ: Το απόγευµα της ίδιας ηµέρας, το τµήµα εκκαθάρισης της Χ Α.Χ.Ε. χαρακτηρίζει τις µετοχές Α στο Λογαριασµό Αξιών της Μερίδας ΣΑΤ ειδικής διαπραγµάτευσης της Χ Α.Χ.Ε. ως «ιαθέσιµες υπέρ ΕΤ.Ε.Σ.Ε.Π.». Το πρωί της επόµενης ηµέρας, οι µετοχές µεταφέρονται από το Λογαριασµό Αξιών του Ειδικού ιαπραγµατευτή στο Λογαριασµό Αξιών του επενδυτή ως «ιαθέσιµες». Παράλληλα, ενηµερώνονται τα πληροφοριακού χαρακτήρα υπόλοιπα «Προσδοκώµενα από ανεισµό» και «Οφειλόµενα από ανεισµό» στους Λογαριασµούς Αξιών του επενδυτή και του Ειδικού ιαπραγµατευτή αντίστοιχα. Ο επενδυτής αποκτά την κυριότητα των µετοχών την ηµέρα της άσκησης, αλλά η πίστωση των µετοχών γίνεται την επόµενη εργάσιµη ηµέρα.