ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ (ΟΜΑΔΑ Α ) ΕΠΑΛ

Transcript

1 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ (ΟΜΑΔΑ Α ) ΕΠΑΛ Α. Ο συγγραφέας στο απόσπασµα αυτό αναφέρεται στη διαφήµιση. Στην αρχή πιστοποιεί την κυριαρχία της σε όλους τους φορείς επικοινωνίας των ανθρώπων και την καθολική επιρροή της στον άνθρωπο. Στη συνέχεια στηριγµένος σε πορίσµατα µελετητών επισηµαίνει τις δύο όψεις της, τη θετική και την αρνητική όσον αφορά στο περιεχόµενό της, ενώ παρατηρεί ότι χρησιµοποιεί τεχνικές δηµιουργίας πλασµατικών αναγκών ειδικά στον τοµέα των υλικών αγαθών, γεγονός που θεωρεί κοινωνικά επικίνδυνο. Υποστηρίζει ότι ο σύγχρονος άνθρωπος γίνεται παθητικός δέκτης των µηνυµάτων της. Τέλος αποδέχεται την ύπαρξη θετικής πλευράς στη διαφήµιση, όταν αυτή πληροί κάποιες προϋποθέσεις που συνδέονται µε τον ενηµερωτικό της ρόλο. Λέξεις: 98 Β1. Η διαφήµιση µπορεί, βέβαια, χωρίς αµφιβολία, να αποβεί κοινωνικά ωφέλιµη. Αυτό συµβαίνει όταν στρέφεται σε προβολή µηνυµάτων που αφορούν σηµαντικά κοινωνικά ζητήµατα τα οποία γνωστοποιεί στο ευρύ κοινό, όταν επισηµαίνει την αποτροπή από τον αλκοολισµό, το κάπνισµα, τη χρήση ναρκωτικών ή την ανάγκη ευαισθητοποίησης του κοινού απέναντι σε περιθωριακές κοινωνικές οµάδες και την πρόθεση προστασίας τους στο πλαίσιο της κοινωνικής αλληλεγγύης. Ακόµα µπορεί να αποβεί κοινωνικά ωφέλιµη όταν δεν παρασύρει το κοινό αλλά το ενηµερώνει, το πληροφορεί, στρέφοντάς το προς ουσιαστικές επιλογές σε όλους τους τοµείς της πολιτισµικής δραστηριότητας. Λέξεις: 91

2 Β2. Tα µέσα πειθούς στη δεύτερη παράγραφο του κειµένου είναι τα τεκµήρια - παραδείγµατα εφηµερίδες, περιοδικά εικονογραφηµένα και µη, δρόµοι, σιδηροδροµικοί σταθµοί, γραφεία ταξιδίων, µετώπες σπιτιών µανδρότοιχων είναι πληµµυρισµένα από διαφήµιση, από χαρτιά, εικόνες, κείµενα, χρώµατα κ.λ.π. πράγµατα διαφήµισης. Β3. α) Συνώνυµα διαβαίνει : ξεπερνά, παραβιάζει,υπερβαίνει συλλογή: προβληµατισµός, περίσκεψη, περισυλλογή παρατηρούν: διαπιστώνουν, επισηµαίνουν, εντοπίζουν τεχνητές : πλασµατικές, κατασκευασµένες, ψεύτικες πρόοδο: βελτίωση, καλυτέρευση, ανάπτυξη, εξέλιξη β) Αντώνυµα αρνηθεί : αποδεχθεί, υιοθετήσει, συµµεριστεί, ενστερνιστεί δικαιολογηµένη: αδικαιολόγητη, άσκοπη, άστοχη, ανυπόστατη λογικά: παράλογα, αβάσιµα, ανυπόστατα, αντιρεαλιστικά ωφέλιµη: βλαπτική, επικίνδυνη διαφώτιση: συσκότιση, παραπλάνηση, αποπροσανατολισµός Β4. Δοµικά στοιχεία της παραγράφου «Η διαφήµιση ωφέλιµη» : Θεµατική περίοδος «Να συµβάλει αλήθειας»: Λεπτοµέρειες Σχόλια [Δεν υπάρχει κατακλείδα] Γ1. Τίτλος: Καταιγισµός διαφηµίσεων Πρόλογος: Θέµα: Η διαφήµιση Θέση: Η διαφήµιση παρουσιάζει αρνητικές πλευρές αλλά υπάρχουν παράγοντες που βοηθούν στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης των νέων απέναντι στα αρνητικά µηνύµατά της.

3 Κύριο µέρος: Α Ζητούµενο: Αρνητικές πλευρές της διαφήµισης Βλάβες, αρνητικά αποτελέσµατα, κίνδυνοι από τη διαφήµιση: Περιορίζει την ελευθερία σκέψης και βούλησης του ανθρώπου Κατευθύνει το συναισθηµατισµό µας και ετεροπροσδιορίζει τις αντιδράσεις µας Μας στερεί το δικαίωµα των προσωπικών και ελεύθερων επιλογών Αφαιρεί την πρωτοβουλία και τον αυθορµητισµό από τη ζωή µας. Τυποποιεί τις δραστηριότητές µας, αφού αυτές διαµορφώνονται κάθε φορά σύµφωνα µε το προβαλλόµενο πρότυπο. Μας αποπροσανατολίζει, µας αποµακρύνει από τις πραγµατικές µας ανάγκες, προωθεί και επιβάλλει ανάγκες πλασµατικές. Θεµελιώνει τον καταναλωτισµό ως τρόπο αλλά και ως σκοπό ζωής. Μας αποστασιοποιεί από το όραµα της ποιότητας ζωής και της ευτυχίας. Εκφράζει ανούσια και επιφανειακά πρότυπα, τα οποία εµφανίζουν την επιτυχία και την ευτυχία στη ζωή να είναι εξαρτηµένες από την οικονοµική άνεση, την αγοραστική δύναµη, την επίδειξη, την επισφαλή κοινωνική καταξίωση, τις πολλές αλλά τυπικές σχέσεις και επαφές, την ανούσια διασκέδαση, γενικότερα από δραστηριότητες οι οποίες εξαντλούν και φθείρουν τον άνθρωπο. Προάγει το λαϊκισµό και την υποκουλτούρα ως τρόπο ζωής και όραµα επιτυχίας. Αποπροσωποποιεί τις ανθρώπινες σχέσεις, τους προσδίδει εµπορευµατικό χαρακτήρα και έντονη οικονοµική χροιά, τις υπάγει στους κανόνες της προσφοράς και της ζήτησης. Β Ζητούµενο: Παράγοντες που βοηθούν στην ανάπτυξη κριτικής σκέψης των νέων απέναντι στα αρνητικά µηνύµατα της διαφήµισης

4 Καθοριστικός είναι ο ρόλος της οικογένειας, του σχολείου, των µέσων ενηµέρωσης και των πνευµατικών ανθρώπων Η οικογένεια µπορεί να δηµιουργήσει στόχους και οράµατα ζωής που δεν εξαρτώνται από τον καταναλωτισµό, να υποδείξει κατευθύνσεις και θετικά πρότυπα διαµορφώσει υγιείς και ισχυρές προσωπικότητες µε ανεπτυγµένη σκέψη, αυξηµένη κριτική ικανότητα που θα επιτρέπει την άµυνα στις αρνητικές προεκτάσεις της διαφήµισης δώσει έµφαση στην πνευµατική και ηθική καλλιέργεια του νέου ανθρώπου ο οποίος έτσι θα δίνει προτεραιότητα σε µια ζωή µε ιδανικά και ανθρωπιά Το σχολείο καλείται να διδάξει την αξία της κριτικής σκέψης και την αναγκαιότητα της αναλυτικής και συνθετικής σκέψης µε συζητήσεις, διάλογο πάνω σε κοινωνικά ζητήµατα µε συµµετοχή οµάδων µαθητών σε αυτόν, µε παρουσία σε εκδηλώσεις κοινωνικές και πολιτιστικές προβάλει τα πνευµατικά αγαθά ως αξιόλογα επιτεύγµατα στη ζωή του ανθρώπου, κινώντας το ενδιαφέρον για τη, ενασχόληση των νέων µε αυτά αποβάλει τον ωφελιµιστικό, χρησιµοθηρικό χαρακτήρα του Οι πνευµατικοί άνθρωποι είναι ανάγκη να αναδείξουν την αξία της πνευµατικής ανάτασης του ανθρώπου και να προκαλέσουν µε τον λόγο τους τον προβληµατισµό των νέων προσφέρουν στους νέους τις ιδεολογικές τους αναζητήσεις, ώστε αυτοί να µην εγκλωβίζονται στην απόκτηση και χρησιµοποίηση υλικών αγαθών

5 Τα µέσα ενηµέρωσης πρέπει να προβάλουν θέµατα κοινωνικού ενδιαφέροντος, που θα απαιτούν τον προβληµατισµό και θα κρατούν σε εγρήγορση τη σκέψη του δέκτη σέβονται τη νοηµοσύνη, την ηθική και την αξιοπρέπεια του κοινού επιτρέπουν την ελεύθερη έκφραση και συµµετοχή του δέκτη στη διαµόρφωση της ενηµέρωσης και της πληροφόρησης, ώστε αυτός να µην περιορίζεται σε διαδικασίες ετερόφωτης µάθησης. Επίλογος: Συνολικά η διαφήµιση συνδέεται σήµερα µε την τάση των ανθρώπων για κατανάλωση και αποκτά αρνητική διάσταση, όταν ο δέκτης δε διέπεται από κριτική ικανότητα για να αµύνεται στα µηνύµατά της. Φιλολογικός κλάδος Έφη Ριζά- Σκύφα Ελισσάβετ Χατζήσαρη Αγγελική Παπαϊωάννου Δήµητρα Ταφίλη Αρετή Μπάρλου Υπογραφή ( ο/η αρθρογράφος) ΑΘΗΝΑ: ΣΟΛΩΝΟΣ 101 ΤΗΛ ΠΑΓΚΡΑΤΙ: ΑΓ. ΦΑΝΟΥΡΙΟΥ 30 ΤΗΛ ΒΥΡΩΝΑΣ: ΝΙΚΗΦΟΡΙΔΗ 10 ΤΗΛ info@ spoudi.gr