ΚΑΠΝΙΣΜΑ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ

Transcript

1 ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΧΑΣΑΠΗ ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ Ν.Μ ΝΑΥΠΛΙΟΥ MASTER IN PUBLIC HEALTH(ESDY ATHENS) ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΠΜΣ ΔΙΕΘΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ-ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΡΙΣΕΩΝ ΥΓΕΙΑΣ (ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ)

2 ΚΑΠΝΙΣΜΑ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Το κάπνισμα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές δημόσιας υγείας και λόγω του μεγάλου αριθμού θανάτων που προκαλεί έχει χαρακτηριστεί ως επιδημία. Αποτελεί τη δεύτερη κυριότερη αιτία θανάτου & παράγοντα κινδύνου για έξι από τις οκτώ κυριότερες αιτίες θανάτου στον κόσμο. Εκτιμάται ότι ο αριθμός των καπνιστών παγκοσμίως ανέρχεται στο ένα δισεκατομμύριο. πηγή:who Factsheet No 339 updated May 2014

3 ΚΑΠΝΙΣΜΑ- ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Ο καπνός σκοτώνει 6 εκατομμύρια ανθρώπους το χρόνο θάνατοι είναι αποτέλεσμα του παθητικού καπνίσματος. Ένας άνθρωπος κάθε 6 δευτερόλεπτα πεθαίνει από το κάπνισμα. Eευθύνεται για έναν στους δέκα θανάτους ενηλίκων παγκοσμίως. Αν η καπνιστική συνήθεια συνεχιστεί με τους ίδιους ρυθμούς μέχρι το 2030, το κάπνισμα θα κοστίζει οκτώ εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές το χρόνο. πηγή:who Factsheet No 339 updated May 2014

4 ΜΕΛΕΤΗ GATS % 50% 40% 30% 20% 10% 0% άνδρες %καπνίσματος/φύλο Ελλάδα γυναίκες %καπνίσματος/φύλο Ελλάδα

5 ΜΕΛΕΤΗ GATS % 60% 50% 40% 30% 20% άνδρες γυναίκες 10% 0% χρονών

6 ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΤΣΙΓΑΡΟΥ To τσιγάρο περιέχει 4000 επιβλαβείς χημικές ουσίες από τις οποίες πάνω από 50 είναι επιβεβαιωμένα καρκινογόνες.

7 ΒΛΑΠΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΤΣΙΓΑΡΟΥ Πίσσα: Είναι μία καρκινογόνος ουσία που εναποτίθεται στους πνεύμονες και γενικά στο αναπνευστικό σύστημα και απορροφάται σταδιακά. Μονοξείδιο του άνθρακα: δεσμεύεται στην αιμοσφαιρίνη ευκολότερα από το οξυγόνο, μειώνοντας τα επίπεδα οξυγόνου που μεταφέρονται από αυτήν στους ιστούς και άρα την οξυγόνωση των διαφόρων οργάνων. Νικοτίνη:ψυχοτρόπος ουσία που προκαλεί εθισμό.

8 ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΝΙΚΟΤΙΝΗΣ

9 ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΝΙΚΟΤΙΝΗ Σε έναν καπνιστή η ψυχοσωματική εξάρτηση μαζί με την τελετουργία που περιέχει η κίνηση του καπνίσματος (άναμμα, εισπνοή, κίνηση, σβήσιμο) βοηθούν στην εξέλιξη του καπνίσματος σε μια ισχυρά καταναγκαστική συμπεριφορά % των καπνιστών δηλώνει ότι θέλει να διακόψει το κάπνισμα, μόνο το 3-5% το καταφέρνει μόνο του.

10 ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΝΙΚΟΤΙΝΗ Η εκτίμηση του βαθμού του εθισμού στη νικοτίνη γίνεται από το πρώτο πρωινό τσιγάρο. Όσο πιο άμεσα καπνίσει κάποιος μετά την πρωινή αφύπνιση του, τόσο πιο μεγάλος ο βαθμός εθισμού του.

11 ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

12 ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Το κάπνισμα αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κίνδυνου για την πρόκληση καρδιαγγειακών παθήσεων. Το κάπνισμα είναι υπεύθυνο για την πρόκληση του 10% των ΚΑΠ. 1 τσιγάρο/ημέρα αυξάνει 5,6% τον κίνδυνο πρόκλησης μη θανατηφόρου καρδιακού επεισοδίου Ο κίνδυνος να εμφανίσουν οι παθητικοί καπνιστές ΣΝ είναι 25-30%

13 Smoking is associated with increased risk of all types CVD Myocardial infraction CHD PAD Ischemic stroke Abdominal aortic aneurism

14 smoking enhances both the development of atherosclerosis and the occurrence of superimposed thrombotic phenomena. Endothelial dysfunction Modification of lipids &vasomotor function Platelet dysfunction Oxidative processes Fibrinolysis, inflammation

15 ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Δυσλειτουργία ενδοθηλίου-φλεγμονή Αύξηση πηκτικότητας του αίματος δυσλειτουργία των PLTσχηματισμός θρόμβων Μείωση της HDL,Αύξηση της LDL κ TRG Αθηροσκλήρωση Σκλήρυνση των αγγείων της καρδιάς-σπασμός Αύξηση της ΑΠ Αύξηση της καρδιακής συχνότητας

16 ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ

17 OEM

18 N.ΚΑΡΩΤΙΔΩΝ-ΑΕΕ

19 ΔΙΑΛΕΙΠΟΥΣΑ ΧΩΛΟΤΗΤΑ- ΓΑΓΓΡΑΙΝΑ

20 ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ

21 Smoking and gender Risk associated with smoking is proportionately higher in women than in men. women metabolize nicotine faster than men, especially women taking oral contraceptives,with possible effects on compensatory smoking.

22 Duration and type Duration also plays a role Smoking is deleterious regardless of how it is smoked, including by waterpipe.(mild or light ) cigarettes, filter cigarettes, cigars, and pipes, are harmful.) smokers who claim not to inhale the smoke (e.g. pipe smokers) are also at increased risk of CVD. smokeless tobacco is associated with a small but statistically significant increased risk of myocardial infarction and stroke.

23 TM Σχέση αριθμού τσιγάρων και εμφάνισης εμφράγματος μυοκαρδίου Low Levels of Smoking and MI 8 8 OR (95% CI) Never Lancet 2006 Aug 19:368(9536):621-2 Adjusted for age sex and region OR (95% CI) Never Lancet 2006 Aug 19:368(9536):621-2 Adjusted for age sex and region TM

24 Estimation of cardiovascular risk Ένας καπνιστής έχει 10 χρόνια λιγότερο προσδόκιμο επιβίωσης από έναν μη καπνιστή. Και περίπου 12 χρόνια λιγότερα υγιούς ζωής από έναν μη καπνιστή. Η διακοπή του καπνίσματος επιβραδύνει την εξέλιξη της ΣΝ και μειώνει τον κίνδυνο επανεμφράγματος κατά 50% σε ασθενείς με ΣΝ.

25 Κάπνισμα και καρδιαγγειακή νόσοςαυξημένος κίνδυνος Στεφανιαία νόσος, ηλικία Στεφανιαία νόσος, ηλικία 65 Αγγειoεγκεφαλική νόσος, ηλικία Αγγειoεγκεφαλική νόσος, ηλικία 65 Άνδρες καπνιστές x 2.8 φορές x 3.1 x 1.5 x 1.6 x 3.3 x 4 x 1.6 x 1.5 Γυναίκες καπνίστριες Ανεύρυσμα αορτής x 6.2 x 7.1 US Department of health and human services: the Health Consequences of Tobacco Use: a Report of the Surgeon General, 2004

26 ΚΑΠΝΙΣΜΑ-ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΟΣ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΝΟΣΟΣ ΚΑΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΟΛΟΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ Ιατρεία διακοπής καπνίσματος Υποκατάστατα νικοτίνης. Φάρμακα διακοπής καπνίσματος

27 E-cigarette Ηλεκτρονική συσκευή διανομής νικοτίνης που λειτουργεί με μπαταρία και μοιάζει με συμβατικό τσιγάρο. Μετατρέπει ένα υγρό που περιέχει νικοτίνη σε ατμό που μπορεί να εισπνευσθεί. Είναι ασφαλές το e-cigarette για την υγεία? Το FDA : καρκινογόνες ουσίες-νιτροζαμίνες Οι επιπτώσεις του καπνού αυτού στους δεν έχει μελετηθεί. παθητικούς καπνιστές WHO-ERS-ΕΠΕ:να μη συστήνεται ως μέσο διακοπής του καπνίσματος

28 Συμπτώματα στέρησης Αίσθημα κατάθλιψης και κακής διάθεσης. Αϋπνία. Ευερεθιστότητα, απογοήτευση ή θυμός. Δυσκολία συγκέντρωσης, αυξημένη νευρικότητα. Αυξημένη όρεξη, αύξηση βάρους.

29

30 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ