Όλα αυτά τα φαινόμενα δημιούργησαν κλίμα απαξίωσης προς τα κόμματα και τους πολιτικούς και αποχής των πολιτών από τα δημόσια πράματα.

Transcript

1 Η Επιτροπή Θεσμών έχει ολοκληρώσει μια πολύ σημαντική δουλειά, στο πλαίσιο του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου για την λειτουργία των Θεσμών του Χρηματοπιστωτικού Συστήματος, ελπίζοντας ότι θα αποτελέσει ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την Νομική Υπηρεσία και τους Ποινικούς Ανακριτές, ώστε να μπορέσουν πολύ σύντομα να ολοκληρώσουν τις έρευνες τους και να οδηγήσουν όσους εμπλέκονται στην καταστροφή της Κυπριακής Οικονομίας ενώπιον της Δικαιοσύνης για την παραδειγματική τους τιμωρία. Θεωρώ πολύ σημαντική την σημερινή συζήτηση γιατί δίνει την ευκαιρία στον πολίτη, ο οποίος είναι το θύμα αυτής της καταστροφής, να ενημερωθεί για το περιεχόμενο της έκθεσης και των συμπερασμάτων που έχει καταλήξει η επιτροπή, καθώς τις απόψεις και τις θέσεις των κομμάτων, για να μπορέσει να κρίνει. Είναι βασική και διαχρονική αρχή της ΕΔΕΚ η πλήρης διαφάνεια στην δημόσια ζωή και το δικαίωμα του πολίτη να γνωρίζει όλη την αλήθεια, ιδιαίτερα μάλιστα όταν η αλήθεια αυτή αφορά τους υπαίτιους για την καταστροφή της Κυπριακής Οικονομίας. Πιστεύουμε ότι η δουλειά που έχει γίνει στο πλαίσιο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών δεν δημιουργεί οποιοδήποτε πρόβλημα στο ανακριτικό έργο και την Δικαστική διαδικασία και δηλώνουμε την εμπιστοσύνη μας και την στήριξη μας στο έργο του Γενικού Εισαγγελέα και των συνεργατών του. Το 2013 ήταν σίγουρα η χειρότερη χρονιά μετά την τραγωδία του Ζήσαμε τον εφιάλτη της καταστροφής, με την Κυπριακή Οικονομία να φτάνει στο χείλος της χρεωκοπίας, με την υπογραφή ενός απαράδεκτου και αντιλαϊκού μνημονίου και την Τρόικα να καθορίζει πλέον την Οικονομική Πολιτική του κράτους, με την χρεωκοπία της δεύτερης μεγαλύτερης Τράπεζας του τόπου, με το κούρεμα των καταθέσεων και την επιβολή αντιλαϊκών μέτρων λιτότητας, με την μείωση των μισθών και των κοινωνικών παροχών, με την τρομακτική αύξηση της ανεργίας και το κλείσιμο δεκάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με την επιβολή δεκάδων νέων φορολογιών και την καλπάζουσα ακρίβεια, με την λήψη απόφασης για ξεπούλημα ημικρατικών οργανισμών. Εύλογα λοιπόν η Οικονομική κρίση έχει δημιουργήσει ένα κλίμα έντονου προβληματισμού στην κοινωνία σχετικά με τις διαχρονικές ευθύνες που οδήγησαν τον τόπο στην σημερινή άθλια κατάσταση. Στο στόχαστρο όπως ήταν φυσικό βρίσκονται τα κόμματα, οι πολιτικοί, οι θεσμοί και γενικότερα ο τρόπος λειτουργίας του πολιτικού συστήματος. Σε αυτό συνέτειναν η διαπλοκή, τα σκάνδαλα, η κακοδιαχείριση, η διαφθορά, η απουσία ελέγχου, η έλλειψη λογοδοσίας και παραδειγματικής τιμωρίας των όσων εμπλέκονται. Δυστυχώς δεν υπήρξε η απαιτούμενη διαφάνεια, ενώ κυριάρχησε η σιωπή, η ανοχή και η ατιμωρησία. Όλα αυτά τα φαινόμενα δημιούργησαν κλίμα απαξίωσης προς τα κόμματα και τους πολιτικούς και αποχής των πολιτών από τα δημόσια πράματα.

2 Οι πολίτες απαιτούν να χυθεί άπλετο φως στη σήψη που υπήρξε στη δημόσια ζωή, στην οικονομία και στο Τραπεζικό Σύστημα και ζητούν την προσαγωγή όλων των υπαίτιων ενώπιον της Δικαιοσύνης για παραδειγματική τιμωρία. Σήμερα υπάρχει μια τάση ισοπέδωσης ευθυνών και υπευθύνων. Ωστόσο, αυτή η τάση εξυπηρετεί τους ενόχους, αφού η διαφθορά εμφανίζεται να αφορά όλους, το σύνολο των πολιτικών κομμάτων και το σύνολο των πολιτικών. Είναι για αυτό που χρειάζεται επιτέλους η πλήρης διαφάνεια στη Δημόσια ζωή. Οι πολίτες δεν πρόκειται να ανεχθούν άλλο τη συσκότιση και τη συγκάλυψη. Είναι αναγκαίο να αποκαλυφθούν οι πολιτικές, αστικές και ποινικές ευθύνες και να κατονομαστούν όσοι και όποιοι είναι φορείς αυτών των ευθυνών. Υπάρχουν τεράστιες πολιτικές ευθύνες για τα μεγάλα αδιέξοδα της Κυπριακής Οικονομίας. Οι ευθύνες αυτές εστιάζονται πρώτα και κύρια στην προηγούμενη κυβέρνηση, η οποία δεν αντιλήφθηκε δυστυχώς τα προβλήματα και δεν πήρε έγκαιρα τα αναγκαία μέτρα για αντιμετώπισή τους. Τεράστιες ευθύνες έχει επίσης και για τον τρόπο που χειρίστηκε σημαντικά θέματα, όπως ήταν το κούρεμα του ελληνικού χρέους και άλλα. Μεγάλες Πολιτικές Ευθύνες φέρει, όμως, και η σημερινή κυβέρνηση, που παρουσιάστηκε απροετοίμαστη στο Eurogroup του Μαρτίου 2013, με αποτέλεσμα την λήψη της πρωτοφανούς απόφασης για το Κούρεμα των Καταθέσεων στην Κύπρο. Σοβαρότατες ευθύνες φέρει η κυβέρνηση Αναστασιάδη και για τον κακό χειρισμό στην πώληση των Υποκαταστημάτων των Κυπριακών Τραπεζών στην Ελλάδα. Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι, Με την εξέταση από την Επιτροπή Θεσμών του θέματος, έχει αναδειχθεί ο σκανδαλώδης τρόπος με τον οποίο λειτούργησε το Τραπεζικό και Εποπτικό Σύστημα της Κύπρου. Θα αναφερθώ στα πιο σημαντικά θέματα: Οι Τράπεζες Κύπρου και Λαϊκή προέβαιναν κατά καιρούς σε εκδόσεις αξιόγραφων κεφαλαίου για ενίσχυση των πρωτοβαθμίων κεφαλαίων τους, με στόχο την συνέχιση της ανάπτυξης των Τραπεζών και την ενδυνάμωση της Κεφαλαιακής τους βάσης. Τα αξιόγραφα είναι πολύπλοκα χρηματοοικονομικά προϊόντα και είναι φανερό ότι εκ μέρους των Τραπεζών υπήρξε παραπλάνηση ή και εξαπάτηση πολιτών προκειμένου να επενδύσουν σε αξιόγραφα. Υπήρξε ανεπαρκής ενημέρωση για το προϊόν, για τα πραγματικά οικονομικά δεδομένα των Τραπεζών και για τους κινδύνους που ελλοχεύουν από μια τέτοια επένδυση, ενώ η προώθηση των αξιόγραφων γινόταν από μη καταρτισμένο, σύμφωνα με τις οδηγίες, προσωπικό.

3 Δυστυχώς διαπιστώνουμε ότι η Κεντρική Τράπεζα και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έδειξαν αδυναμία, απροθυμία, ανικανότητα ή και σκόπιμη αμέλεια, να προειδοποιήσουν τους πολίτες για τους κινδύνους και να ελέγξουν τον τρόπο προώθησης τους. Εξ αιτίας των εγκληματικών αυτών λαθών και παραλήψεων, χιλιάδες συμπολίτες μας βρέθηκαν εγκλωβισμένοι. Έχασαν τις οικονομίες τους απλοί άνθρωποι, συνταξιούχοι, εργαζόμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, άνθρωποι που δούλεψαν ολόκληρη τη ζωή τους για να αποταμιεύσουν κάποια χρήματα προκειμένου να στηρίξουν τις οικογένειες τους και να έχουν μια καλύτερη ζωή. Σήμερα τους βασανίζει ένα τεράστιο γιατί: Γιατί να θυματοποιηθούν από τις Τράπεζες. Γιατί να μη σημειωθεί καμία αντίδραση εκ μέρους των Εποπτικών Αρχών. Γιατί να μην υπάρξει καμιά προειδοποίηση, κανένας έλεγχος, καμιά προστασία και καμία τιμωρία. Η Τράπεζα Κύπρου στην προσπάθεια της να καλύψει τις τεράστιες ζημιές της από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, προέβαινε μέχρι το 2011 σε επενδύσεις σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, εκμεταλλευόμενη τις υψηλές αποδόσεις τους και εφαρμόζοντας στρατηγική απόλυτης απόδοσης για αύξηση των εσόδων της από τόκους και από την ευκαιριακή πώληση ομολόγων, όταν οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές. Σειρά λαθών και παραλήψεων από την διοίκηση της Τράπεζας Κύπρου την οδήγησε στην υπερβολική έκθεση της στην Ελλαδική Αγορά. Είναι αδιανόητο να αγοράζονται ομόλογα από την δευτερογενή αγορά, ενώ άλλα ξένα τραπεζικά ιδρύματα -κυρίως Γερμανικά- ξεφορτώνονταν τα συγκεκριμένα ομόλογα. Από την έρευνα της η Alvarez & Marsal διαφάνηκε μια αδικαιολόγητη αδράνεια του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας Κύπρου. Και είναι πλήρως εξηγήσιμο αυτό, αφού στο Δ.Σ. της Τράπεζας συμμετείχαν άτομα χωρίς επαρκή κατάρτιση, άτομα που δεν απαιτούσαν και δεν λάμβαναν ικανοποιητική πληροφόρηση από στελέχη της Τράπεζας, άτομα που έπαιρναν τις αποφάσεις για επενδύσεις σε ΟΕΔ των οποίων η συμμετοχή σε όλα τα σημαντικά όργανα στρατηγικής διαχείρισης κινδύνου τόσο σε εκτελεστικό επίπεδο όσο και στο επίπεδο διοικητικού συμβουλίου δημιούργησε σύγκρουση συμφερόντων που ενδεχομένως να οδήγησε στις ζημιές που υπέστη η Τράπεζα από τις επενδύσεις της στα ΟΕΔ. Στην Ερευνα της Αlvarez & Marsal διαπιστώνεται επίσης η αδράνεια, η αμέλεια και η ανικανότητα της Κ.Τ.Κ. να αναγνωρίσει, να αξιολογήσει και να διερευνήσει την εξάρτηση της Τράπεζας Κύπρου από τα εισοδήματα που προέκυπταν από εισπρακτέους τόκους και από τις πωλήσεις ομολόγων για να διατηρήσει την κερδοφορία της. Δυστυχώς η Κ.Τ.Κ. δεν άσκησε αποτελεσματική εποπτεία των επενδυτικών ενεργειών της Τράπεζας Κύπρου, ούτε πήρε οποιαδήποτε μέτρα όταν αντιλήφθηκε ότι η Τράπεζα Κύπρου συνέχισε την αγορά ΟΕΔ. Ευθύνη έχει και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η οποία αδικαιολόγητα καθυστέρησε να διερευνήσει υποθέσεις εναντίον της Τράπεζας Κύπρου για παράλειψη ενημέρωσης του επενδυτικού κοινού και

4 χρήσιμων εμπιστευτικών πληροφοριών. Η διερεύνηση ολοκληρώθηκε και επιβλήθηκαν πρόστιμα με τρία χρόνια καθυστέρηση. Είναι φανερό ότι το Διοικητικό Συμβούλιο και τα στελέχη της Τράπεζας έθεσαν σε κίνδυνο την βιωσιμότητά της, για χάριν της κερδοφορίας, της διατήρησης της αξίας της μετοχής και της καταβολής όσο το δυνατόν υψηλότερου μερίσματος στους μετόχους. Η Λαϊκή Τράπεζα, η δεύτερη μεγαλύτερη Κυπριακή Τράπεζα λειτούργησε τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα την περίοδο της παρουσίας του κυρίου Βγενόπουλου στην προεδρία του Δ.Σ, με σωρεία λαθών και παραλήψεων. Είναι φανερό ότι τα Διοικητικά Συμβούλια και τα στελέχη της, με μεθοδευμένο, συστηματικό και εγκληματικό τρόπο, οδήγησαν τη Λαϊκή Τράπεζα στην καταστροφή και ταυτόχρονα την Κυπριακή Οικονομία στην κατάρρευση. Σ αυτή την καταστροφική πορεία, υπήρξε αδικαιολόγητη αδράνεια από την Κ.Τ.Κ. η οποία ως εποπτική Αρχή, ενώ διαπίστωνε τις λανθασμένες πρακτικές που εφάρμοζε η Τράπεζα, δεν προέβηκε σε ενέργειες για αντιμετώπιση των προβλημάτων της. Είναι αδιανόητο η ΜΕΒ να παραχωρεί δεκάδες εκατομμυρίων ευρώ σε μοναστήρια και άλλους χωρίς εξασφαλίσεις για αγορά μετοχών ή να προβαίνει σε επενδυτικές δραστηριότητες χωρίς, να υπάρχει αποτελεσματικός έλεγχος από τη Κ.Τ.Κ. Το θέμα των επενδυτικών δραστηριοτήτων της Μονής Βατοπεδίου, μέσω των εταιρειών Rassadel και Madeus, οι οποίες με βάση και το πόρισμα της Βουλής των Ελλήνων δεν είχαν ξεκάθαρο ιδιοκτησιακό καθεστώς και ούτε υπέβαλαν την ετήσια έκθεση τους στον Έφορο Εταιρειών, δεν προβλημάτισε τις Εποπτικές Αρχές για να προχωρήσουν σε έρευνα και λήψη μέτρων. Όσον αφορά την συγχώνευση της ΜΕΒ με την ΜΡΒ, ενώ ήταν ξεκάθαρο ότι δύο Τράπεζες αντιμετώπιζαν πολλά προβλήματα, ιδιαίτερα στην Ελλάδα από το 2009, οι Εποπτικές Αρχές δεν πήραν οποιαδήποτε μέτρα παρόλο που γνώριζαν τους κινδύνους, αλλά και την υποχρέωση της Κ.Δ. που δημιουργείτο με την συγχώνευση για εγγύηση των καταθέσεων των υποκαταστημάτων στην Ελλάδα, καθώς και με την ανάγκη που θα δημιουργείτο για άντληση ELA προς κάλυψη των αναγκών για τις εργασίες στην Ελλάδα. Είναι σημαντικό επίσης να σημειωθεί ότι η Διοίκηση της Λαïκής, εφάρμοζε μια στρατηγική φορτώματος διατραπεζικού χρέους της Τράπεζας στην Κύπρο και ξεφορτώματος διατραπεζικού χρέους της Τράπεζας από τον Ελλαδικό χώρο. Αυτή η πολιτική, σε συνδυασμό με την απώλεια καταθέσεων, υπήρξε ο βασικότερος λόγος της συνεχούς αύξησης του ELA, οι συνέπειες του οποίου ήταν η κατάρρευση του Χρηματοπιστωτικού Συστήματος στην Κύπρο. Η άντληση ELA από την Λαϊκή Τράπεζα έγινε ανεξέλεγκτα, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι κίνδυνοι στους οποίους θα εκτίθετο το Χρηματοπιστωτικό Σύστημα της Κύπρου. Είναι αδιανόητο και εγκληματικό μια Τράπεζα να αφεθεί να προβεί σε υπερδανεισμό μέσω ELA, υπερμεγέθη σε σχέση με το ΑΕΠ της χώρας ( 17 δισ.), και να φτάσει ο ELA τον Μάρτιο του 2013 στα 9,1 δισ.

5 Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι για μικρό χρονικό διάστημα μετά την απόφαση για παραχώρηση του 1,8 δισ. ως κρατική εγγύηση στην Λαϊκή Τράπεζα στις 23 Μαΐου 2012, το ποσό του ELA αυξήθηκε κατακόρυφα κατά 6,2 δισ. δημιουργώντας εύλογα ερωτήματα γιατί αντλήθηκαν τόσο ψηλά ποσά ρευστότητας. Που έχουν διοχετευθεί; Γιατί η Κυβέρνηση και ο Διοικητής της Κ.Τ.Κ. έδειξαν αυτή την εγκληματική ανοχή; Ύποπτη και ανεύθυνη ήταν και η ανοχή της Ε.Κ.Τ. Φυσικά, έχουμε τη δημόσια παραδοχή του κυρίου Δημητριάδη ότι διατηρούσε την Λαϊκή στον αναπνευστήρα μέχρι να τελειώσουν οι Προεδρικές Εκλογές. Μια παραδοχή που φανερώνει την εγκληματική του αμέλεια. Μια παραδοχή που αποκαλύπτει ότι ο κύριος Δημητριάδης αντί να διαδραματίζει το σωστό ρόλο του Κεντρικού Τραπεζίτη προτίμησε να παίζει πολιτικά παιγνίδια που εξυπηρετούσαν τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους σχεδιασμούς του για τις Προεδρικές Εκλογές. Δυστυχώς, σκοπιμότητες από την τότε Κυβέρνηση υπήρξαν και στη λήψη απόφασης για στήριξη της Λαϊκής με κρατική εγγύηση ύψους 1,8δισ. Το Υπουργείο Οικονομικών, η Κ.Τ.Κ. και το Διοικητικό Συμβούλιο, ενώ γνώριζαν την τραγική οικονομική κατάσταση της Τράπεζας, παραπλάνησαν την Βουλή των Αντιπροσώπων, παρουσιάζοντας ανεπαρκή στοιχεία, χωρίς μελέτες και χωρίς την επισήμανση των κινδύνων. Κινδυνολόγησαν και εκβίασαν τα κόμματα, υποχρεώνοντάς τα να εγκρίνουν την κρατική εγγύηση των 1,8δισ. απόφαση που αποδεικνύεται καταστροφική για την Λαϊκή και την οικονομία του τόπου. Όσον αφορά τις επεκτάσεις και επενδύσεις της Τράπεζας Κύπρου στο εξωτερικό, διαπιστώνεται και από την Έκθεση της Alvarez & Marsal και από τα στοιχεία που κατατέθηκαν στην Επιτροπή Θεσμών, ότι ανώτερα στελέχη της Τράπεζας Κύπρου, ενεργώντας με σκοπιμότητες, προχώρησαν σε επενδύσεις και επεκτάσεις στο εξωτερικό, χωρίς να ενημερώνουν επαρκώς το Δ.Σ. και χωρίς να λάβουν υπόψη τα αρνητικά στοιχεία που υπήρχαν ενώπιον τους. Όσον αφορά την εξαγορά της Τράπεζας Uniastrum στη Ρωσία, προχώρησαν στην συμφωνία χωρίς να λάβουν υπόψη την αρνητική αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ρωσίας στις 23 Οκτωβρίου 2008 από τον Οίκο Standard &n Poor s. Αγνόησαν επίσης τη σοβαρή επιδείνωση των Ρωσικών Κεφαλαιαγορών και την επιβράδυνση της Ρωσικής Οικονομίας. Επιπρόσθετα, δεν έλαβαν υπόψη τις αρνητικές επισημάνσεις του Οίκου Ernst & Young στον οποίο είχαν αναθέσει τη διενέργεια ελέγχου δέουσας επιμέλειας. Στις επισημάνσεις αυτές αναφέρονταν ότι το 2007, τα 25 από τα 43 υποκαταστήματα της Uniastrum παρουσίαζαν ζημιές, ότι υπήρχαν σημαντικές αδυναμίες στη διαδικασία χορήγησης δανείων, ότι παρουσιάζονταν σημαντικό κενό στη βραχυπρόθεσμη ρευστότητα ύψους 42 εκατ. το 2006, το οποίο αυξήθηκε στα 117 εκατ. το Ότι μέχρι το 2007, το 40% των μισθών των υπαλλήλων καταβάλλονταν ανεπίσημα και πολλά άλλα.

6 Για την κακή συμφωνία εξαγοράς της Uniastrum, και την μη έγκαιρη υπαναχώρηση ή τερματισμό της συμφωνίας, φέρουν ευθύνη και οι Νομικοί Σύμβουλοι της Τράπεζας. Απαράδεκτη και εγκληματική ήταν και η απόφαση της Κ.Τ.Κ. να εγκρίνει την εξαγορά προτού ολοκληρωθεί η τελική έκθεση δέουσας επιμέλειας του Οίκου Ernest & Young, και παρόλο που γνώριζε ότι η Uniastrum αντιμετώπιζε θέματα κακής εταιρικής διακυβέρνησης, ότι υπήρχε υπέρμετρο ύψος δανείων, κακή κερδοφορία και κακή εσωτερική παραγωγή κεφαλαίου που δημιούργησε δυσκολία στην Κεφαλαιακή επάρκεια της Τράπεζας και πολλά άλλα. Όσον αφορά την επένδυση της Τράπεζας Κύπρου στην Banca Transilvania, είναι φανερό ότι υπήρξε κακοδιαχείριση με λάθη ή και σκόπιμες παραλήψεις από στελέχη της Τράπεζας. Αυτά τα στελέχη παραχώρησαν προνομιακό δάνειο σε έναν εκ των συνιδρυτών της Banca Transilvania με σημαντικές επισφάλειες, με στόχο να μπορέσει η Τράπεζα Κύπρου να αποκτήσει ένα σημαντικό ποσοστό κεφαλαίου της Banca Transilvania. Πλήρωσαν προμήθεια σε ιδρυτικό μέτοχο της Τράπεζας για να μπορέσουν να αποκτήσουν μετοχές της. Οι Ανώτεροι Διευθυντές ολοκλήρωσαν την διαπραγμάτευση για αγορά μεριδίου πέραν του 5% του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας προτού ενημερωθεί το Δ.Σ. της Τράπεζας Κύπρου. Φαίνεται ότι ενέκριναν δάνεια σε υπάλληλο και σε αντιπροσώπους της Τράπεζας για αγορά μετοχών της Banca Transilvania με ελλειπή στοιχεία και χωρίς εξασφαλίσεις, παρακάμπτοντας τους εσωτερικούς ελέγχους και άλλους κανονισμούς της Τράπεζας. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι Ένα από τα πιο σημαντικά θέματα που απασχόλησε την Επιτροπή Θεσμών ήταν η παραχώρηση Δανείων με ευνοϊκούς όρους, η διαγραφή δανείων, οι αμοιβές και τα ωφελήματα των τραπεζικών στελεχών και μελών Διοικητικών Συμβουλίων, καθώς και το θέμα εκροών καταθέσεων σε κρίσιμες περιόδους. Οι Τράπεζες παραχωρούσαν ανεξέλεγκτα δάνεια για επενδυτικούς σκοπούς, πολλές φορές χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τα πραγματικά δεδομένα του δανειολήπτη, με μεγάλη διάρκεια αποπληρωμής, με χαμηλά επιτόκια, χωρίς εξασφαλίσεις και χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους αυξημένους πιστωτικούς κινδύνους. Η ΜΕΒ, στην Ελλάδα παραχώρησε δάνεια που ξεπερνούσαν το 1,3 δισ. με σκοπό την αγορά μετοχών, κυρίως της MIG του κυρίου Βγενόπουλου. Στην MIG παραχώρησε δάνεια 542 εκατ. για επενδυτικούς σκοπούς, εκ των οποίων 133 εκατ. είναι ανεξασφάλιστα. Ο Όμιλος Ζολώτα εξασφάλισε δάνεια ύψους 600 εκατ. από τα οποία τα 254 εκατ. προς την εταιρεία FOCUS και 238,9 εκατ. για την εταιρεία Terra Stabile. Δάνεια παραχωρήθηκαν ακόμη σε εταιρείες του κυρίου Μιχάλη Σάλλα, Προέδρου της Τράπεζας Πειραιώς, ύψους 150 εκατ. χωρίς επαρκείς εξασφαλίσεις, στο Μοναστήρι Βατοπεδίου, ύψους 156

7 εκσυ. χωρίς επαρκείς εξασφαλίσεις για επενδυτικούς σκοπούς από τις εταιρείες Rassadel και Madeus και σε πολλούς άλλους. Το τραγικό ήταν ότι παρά την επιδείνωση της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και την φυγάδευση στο εξωτερικό πολλών καταθέσεων, συνέχιζαν να παραχωρούν ανεξέλεγκτα δάνεια, φτάνοντας το 2010 στα 13,9 δισ. ενώ οι καταθέσεις μειώθηκαν στα 9,7 δισ. δημιουργώντας εύλογα το ερώτημα για το ποιος θα αναλάμβανε να καλύψει το κενό των 4,2 δισ. Στην Κύπρο, η Λαϊκή Τράπεζα παραχώρησε δάνεια με μηδενικό επιτόκιο στην εταιρεία IRVA 10 εκατ. περίπου, και δεκάδες δάνεια μακροπρόθεσμα, χωρίς εξασφαλίσεις σε μέλη του Δ.Σ. και υπαλλήλους της Τράπεζας, σε πολλές εταιρείες ανάπτυξης γης, Ιδιοκτήτες Ξενοδοχείων και Δικηγορικά Γραφεία όπως: Bouloutas Efthimios Χρίστος Στυλιανίδης Ροδούλα Χ Κυριάκου Χρίστος Μαυροκορδάτος Πλάτων Λανίτης 346 εκατ. Chrysses Demetriades Παρόμοια ήταν η κατάσταση και στην Τράπεζα Κύπρου, όπου εκατοντάδες επιχειρηματίες εμφανίζονται υπερδανεισμένοι με τεράστιες καθυστερήσεις στην καταβολή των δόσεων. Στον κατάλογο φιγουράρει η ελίτ των Κυπριακών Επιχειρήσεων Σιακόλας, Λεπτός, Αρίστο, το Συγκρότημα Λαϊκού, ιδιοκτήτριες εταιρείες ξενοδοχείων και πολλοί άλλοι. Στον Συνεργατισμό, όπου τα μέλη των Επιτροπών των διαφόρων ΣΠΕ ήταν συνήθως άτομα χωρίς προσόντα και η επιλογή τους γινόταν με βάση την κομματική τους ταυτότητα, παραχωρούσαν δάνεια με μεγάλη ευκολία, ανεξέλεγκτα, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα οικονομικά δεδομένα του δανειολήπτη και πολλές φορές με κομματικά κριτήρια. Είναι φανερό ότι και από πλευράς του Εφόρου και της Σ.Κ.Τ. δεν υπήρχε η σωστή εποπτεία και ούτε λαμβάνονταν δραστικά μέτρα εκεί όπου εντοπίζονταν προβλήματα. Δυστυχώς υπήρξε απροθυμία να δοθούν στην Επιτροπή όλα τα στοιχεία γι αυτό η Επιτροπή δεν έχει ολοκληρωμένη εικόνα και άποψη για τα κριτήρια και τους όρους με τους οποίους παραχωρούσαν δάνεια για πολλές περιπτώσεις, όπως η παραχώρηση δανείου σε Εκτελεστικό μέλος του Δ.Ι. της Σ.Κ.Τ., ύψους , καθώς και άλλα δάνεια με μικρότερα ποσά. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι Ένα θέμα για το οποίο έγινε δικαιολογημένα πολύς λόγος είναι η προνομιακή διαγραφή δανείων από την Τράπεζα Κύπρου και την Λαϊκή Τράπεζα.

8 Οι Τράπεζες για να διαγράψουν δάνειο εφαρμόζουν τις εσωτερικές τους διαδικασίες. Με βάση τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στην Επιτροπή, φαίνεται ότι σε πολλές περιπτώσεις η διαγραφή γινόταν με μεγάλη ευκολία, όταν τα δάνεια αυτά ανήκαν σε πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα ή εταιρείες συνδεδεμένες μαζί τους, όπως για την εταιρεία Τamasos ποσού 2,7 εκατ. όπου οι εγγυητές ήταν στελέχη της ΠΕΟ και του ΑΚΕΛ, της ΠΕΟ , της εταιρείας Atrotos (Εφημερίδα Μάχη) , της εταιρείας ΕΡΕ (Tέως Πρόεδρος Γ. Βασιλείου) USD 5.8 εκ. και άλλα. Το ερώτημα που δικαιολογημένα τίθεται είναι: Γιατί δεν εφαρμόζονταν με την ίδια ευκολία, η διαγραφή δανείων όταν αυτά αφορούσαν απλούς πολίτες; Γι αυτό θα πρέπει να γίνει σε βάθος έρευνα, ώστε να φανούν οι λόγοι της προνομιακής μεταχείρισης που έτυχαν πολιτικά εκτεθειμένα άτομα, καθώς και άτομα και εταιρείες που έχουν σχέση μαζί τους, με την παραχώρηση δανείων με ευνοϊκούς όρους και την διαγραφή δανείων, ώστε να διαφανεί αν υπήρξε -και σε ποιο βαθμό υπήρξε- διαπλοκή για την λήψη συγκεκριμένων αποφάσεων, είτε από κυβερνήσεις είτε από την Βουλή των Αντιπροσώπων είτε από την Κ.Τ.Κ., προς όφελος των Τραπεζών. Σε σχέση με τις αμοιβές και τα ωφελήματα των τραπεζικών στελεχών και μελών Διοικητικών Συμβουλίων, υπήρξε μια εξωπραγματική αύξηση στις αμοιβές των Διοικητικών Συμβουλίων με εκτελεστική ιδιότητα, καθώς και των βασικών στελεχών μετά το Απαράδεκτη και ανεύθυνη ήταν και η παραχώρηση αφειδώλευτα bonuses στους υπαλλήλους Τραπεζών, ιδιαίτερα στην Λαϊκή Τράπεζα. Το 2008 μόνο σε ένα στέλεχος παραχωρήθηκε bonus ύψους Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα παραχωρήθηκαν συνολικά bonuses ύψους και στην Κύπρο Υπήρξε ανευθυνότητα των αρμοδίων, εφαρμόζοντας και σε αυτό το θέμα μια αδικαιολόγητη και εξωπραγματική πολιτική, με βάση τις χρηματοοικονομικές συνθήκες των Τραπεζών. Αυτή η πολιτική ωθούσε στελέχη, να προβαίνουν σε επενδύσεις υψηλού κινδύνου, με εικονικά κέρδη τα οποία σχετίζονται με τις αυξήσεις μισθών και την παραχώρηση bonuses. Πιθανόν να αποσκοπούσε επίσης στη συγκάλυψη ή και στην αποσιώπηση γεγονότων. Αξιοσημείωτο είναι ότι και για τα θέματα αυτά δεν υπήρξε κανένας έλεγχος, ούτε λήψη κάποιων μέτρων από τις Εποπτικές Αρχές. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, Η Επιτροπή ασχολήθηκε και με τα θέματα που προκύπτουν από την κρίσιμη περίοδο του Eurogroup του Μαρτίου του Σημαντικό είναι το θέμα των εκροών κεφαλαίων και κατά πόσον υπήρξε προνομιακή πληροφόρηση κάποιων για την προοπτική λήψης απόφασης για κούρεμα των καταθέσεων.

9 Είναι ξεκάθαρο ότι υπήρξαν σημαντικές εκροές κεφαλαίων και γι αυτό η Επιτροπή ζήτησε όλα τα στοιχεία από την ημερομηνία της έγκρισης του ποσού του 1.8 δις προς την Λαϊκή Τράπεζα μέχρι και την περίοδο που οι Τράπεζες παρέμειναν κλειστές μετά την απόφαση του Eurogroup. Η Κ.Τ.Κ. παρουσίασε στην Επιτροπή καταλόγους συναλλαγών με εκροές κεφαλαίων από φυσικά πρόσωπα και εταιρείες, χωρίς όλα τα αναγκαία στοιχεία. Μελετώντας τους καταλόγους διαπιστώνεται, ότι υπήρξαν εκροές κεφαλαίων από πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα και από άτομα συνδεδεμένα με αυτά, καθώς και εταιρείες. Επίσης υπήρξαν εκροές κεφαλαίων και από εταιρείες ξένων συμφερόντων, οι οποίες ήταν πελάτες μεγάλο-δικηγόρων και μεγάλο-λογιστών. Σημαντικό είναι ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων πραγματοποιούσαν εκροές αφήνοντας υπόλοιπο στον λογαριασμό μικρότερο του Με βάση όλα αυτά είναι φανερό ότι κάποιοι είχαν προνομιακή ενημέρωση για το κούρεμα καταθέσεων. Οι υποψίες επιβεβαιώθηκαν και από την δήλωση του Προέδρου του Eurogroup ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και άλλοι αξιωματούχοι, γνώριζαν για τις προθέσεις του Eurogroup. Για την ΕΔΕΚ είναι ξεκάθαρο ότι και γι αυτό το θέμα υπάρχουν πολιτικές ευθύνες, τόσο από τον νυν Πρόεδρο της Δημοκρατίας, όσο και από τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Διοικητή της Κ.Τ.Κ., οι οποίοι δεν πήραν έγκαιρα μέτρα αποτροπής του φαινομένου των εκροών. Πιστεύουμε ότι θα πρέπει να εξεταστεί κατά πόσον μετά την έγκριση από την Βουλή τον Μάϊο του 2012, του ποσό των 1,8 δισ. για την έκδοση κρατικών ομολόγων, υπήρξαν εκροές και από ποιους. Δεν είναι τυχαίο ότι μετά την λήψη της απόφασης από την Βουλή υπήρξε άντληση ELA από την Λαϊκή γύρω στα 6,2 δισ. Επίσης, θα πρέπει να εξεταστεί κατά πόσον μετά τις 15 Μαρτίου και κατά την διάρκεια που οι Τράπεζες ήταν κλειστές, ανώτερα στελέχη των Τραπεζών εισήλθαν στις Τράπεζες και πραγματοποιούσαν εκροές κεφαλαίων. Ένα άλλο σημαντικό θέμα είναι η πώληση των υποκαταστημάτων των Κυπριακών Τραπεζών στην Ελλάδα. Για το θέμα αυτό έγιναν εντελώς απαράδεκτοι ανεύθυνοι και καταστροφικοί χειρισμοί. Φαίνεται ότι την πώληση την διαπραγματεύτηκε εκπρόσωπος της Alvarez & Marsal, χωρίς την ενημέρωση των Διοικήσεων των Τραπεζών, με θεατή την Κ.Τ.Κ. και με την πολιτική απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Η τιμή πώλησης 450 εκ. καθορίστηκε με βάση τα αποτελέσματα της Pinco που πρόβλεπαν ότι οι ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης τους ανέρχονταν στα 3 δις, ενώ με βάση τις παραδοχές της Τράπεζας Πειραιώς τον Μάρτιο του 2014, ότι οι πραγματικές ανάγκες της Τράπεζας ανέρχονται στα 3 δισ. ενώ

10 με βάση τις παραδοχές της Τράπεζας Πειραιώς τον Μάρτιο του 2014, οι πραγματικές ανάγκες της Τράπεζας ανέρχονται στα 425 εκατ. Αυτό καταδεικνύει πόσο βεβιασμένη λανθασμένη και καταστροφική ήταν η απόφαση πώλησης των Υποκαταστημάτων έναντι του ποσού των 450 εκατ. στην Τράπεζα Πειραιώς, η οποία από την αγορά αυτή είχε κέρδη γύρω στα 3 δισ. Επιπλέον με την συμφωνία αυτή ο ELA, που αφορούσε τις εκροές καταθέσεων στα Ελλαδικά Παραρτήματα, φορτώθηκε στην Τράπεζα Κύπρου, γεγονός που καταδεικνύει ξεκάθαρα ότι η συμφωνία εξυπηρετούσε συγκεκριμένα συμφέροντα. Για την καταστροφική αυτή συμφωνία υπάρχουν τεράστιες πολιτικές ευθύνες στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, με την ευθύνη του οποίου λήφθηκε η τελική απόφαση. Ευθύνες έχει και η Κ.Τ.Κ. για το γεγονός ότι δεν συμμετείχε στην διαπραγμάτευση, καθώς και για το ότι δεν πήρε έγκαιρα διορθωτικά μέτρα για επίλυση των προβλημάτων των Υποκαταστημάτων στην Ελλάδα. Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι, Πολλά ερωτηματικά υπάρχουν για τις διαδικασίες επιλογής και αμοιβής των Συμβουλευτικών Οίκων Alvarez & Marsal και Pinco. Ιδιαίτερα για τον οίκο Pinco υπάρχουν και πολλά ερωτηματικά με τον τρόπο που εργάστηκε για τον διαγνωστικό έλεγχο. Δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι υπήρχε πρόθεση υπερβολής στην εκτίμηση των κεφαλαιακών αναγκών, παρά την αντικειμενική εκτίμηση τους. H Pinco λειτούργησε με αντιεπαγγελματικό τρόπο χωρίς να ενημερώνει σωστά ή και να λαμβάνει υπόψη σοβαρά τις απόψεις των εκπροσώπων της Δημοκρατίας στην Επιτροπή. Οι πρακτικές που εφαρμόστηκαν από τις εταιρείες εκτιμητών για τις εμπράγματες εξασφαλίσεις ήταν καταστροφικές, με αποτέλεσμα να αυξηθούν δραματικά οι κεφαλαιουχικές ανάγκες των Τραπεζών. Τους τελευταίους μήνες έγινε πολύς θόρυβος για τις πληροφορίες που δόθηκαν στην Επιτροπή από την MOKAS για χρηματισμό πολιτικών προσώπων, κομμάτων και ΜΜΕ από την εταιρεία FOCUS του κυρίου Ζολώτα, στενού συνεργάτη του κ. Βγενόπουλου. Η ΕΔΕΚ από την πρώτη στιγμή ζήτησε όπως υπάρξει πλήρης ενημέρωση για τα αποτελέσματα τη έρευνας, τα οποία θα έπρεπε να δοθούν στην δημοσιότητα, για να μην υπάρχει συσκότιση και να αιωρείται σκόπιμα η άποψη ότι όλα τα κόμματα και όλοι οι πολιτικοί χρηματίζονται. Παρόλο που καλέσαμε τα κόμματα να δηλώσουν εάν πήραν χρηματοδότηση από την FOCUS, υπήρξε απόλυτη σιωπή. Το δημοσίευμα της Εφημερίδας Πολίτης αποκάλυψε τελικά ότι τα κόμματα που χρηματίστηκαν από την FOCUS ήταν το ΑΚΕΛ και ο ΔΗΣΥ. Ο μεν ΔΗΣΥ να παραδέχεται μετά από προβληματισμό και το δε ΑΚΕΛ να τηρεί επί της ουσίας σιωπή.

11 Επειδή το θέμα είναι πολύ σοβαρό εμείς καλέσαμε το ΑΚΕΛ και το ΔΗΣΥ να εξουσιοδοτήσουν τον Γενικό Εισαγγελέα να δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματα της έρευνας για να γνωρίζουν οι πολίτες όλη την αλήθεια. Οι πολίτες θέλουν να γνωρίζουν γιατί η FOCUS έδωσε αυτά τα τεράστια ποσά, τι ανταλλάγματα ζήτησε και τι εξυπηρετήσεις πήρε τελικά ο κύριος Βγενόπουλος και οι συνεργάτες του. Τελειώνω με την διαπίστωση ότι για την καταστροφή του Χρηματοπιστωτικού Συστήματος της Κύπρου που οδήγησε στην κατάρρευση της Κυπριακής Οικονομίας υπάρχουν τεράστιες πολιτικές ευθύνες στον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την κυβέρνηση του καθώς και στον σημερινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Υπάρχουν τεράστιες ευθύνες στους Διοικητές της Κ.Τ.Κ., Αθανάσιο Ορφανίδη και Πανίκο Δημητριάδη και στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για την απουσία εποπτικού ελέγχου των Τραπεζών, λήψης μέτρων και την επιβολή κυρώσεων για αντιμετώπιση των προβλημάτων και αποτροπής της καταστροφικής πορείας που ακολουθούσαν οι Τράπεζες. Εγκληματικές ευθύνες υπάρχουν σίγουρα στα Διοικητικά Συμβούλια και τα Ανώτερα στελέχη των Τραπεζών για τον τρόπο που διαχειρίστηκαν τις καταθέσεις των πελατών τους και τις απαράδεκτες και επικίνδυνες πολιτικές που εφάρμοσαν για να αυξήσουν την κερδοφορία των Τραπεζών και να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένα συμφέροντα, οδηγώντας τελικά τις δύο μεγάλες Κυπριακές Τράπεζες στην καταστροφή. Οι πολίτες απαιτούν να αποδοθεί επιτέλους δικαιοσύνη σ αυτό τον τόπο και τιμωρία των ενόχων. Είναι φανερό ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα τεράστιο τεστ και για το Σύστημα Δικαιοσύνης της Κύπρου. Οι πολίτες θυμούνται την ατιμωρησία για το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου και ανησυχούν. Καλούμε τον Γενικό Εισαγγελέα να επισπεύσει τις διαδικασίες για τις ποινικές ανακρίσεις, ώστε το συντομότερο δυνατό να διωχθούν όσοι εμπλέκονται. Η ΕΔΕΚ δεσμεύεται ότι θα πρωτοστατήσει στην ανάγκη για διασφάλιση της Διαφάνειας, της χρηστής Διοίκησης, της σωστής λειτουργίας των θεσμών και την παραδειγματική τιμωρία όσων ενέχονται στα σκάνδαλα των Τραπεζών, της διαπλοκής, της κακοδιαχείρισης και της Διασπάθισης Δημοσίου Χρήματος στον Δημόσιο Τομέα. Τέλος ευχαριστώ και συγχαίρω τις υπηρεσίες της Βουλής και ιδιαίτερα την Γραμματεία της Επιτροπής για την μεγάλη, σημαντική και πολύ επαγγελματική δουλειά τους.