Ηθεωρίατωνχρωµάτωνκαιη διαδροµήτουµέχρισήµερα. Ευαγγελία Παντελέλη

Transcript

1 Ηθεωρίατωνχρωµάτωνκαιη διαδροµήτουµέχρισήµερα. Ευαγγελία Παντελέλη ΓΤΠ 61-31/10/2010

2 Ηθεωρίατωνχρωµάτωνκαιηδιαδροµήτου µέχρι σήµερα. Η αντίληψη του χρώµατος άφορα µια από τις 5 αισθήσεις: τηνόραση. Το χρώµα είναι µια αίσθηση, όπως το να γευόµαστε και να ακούµε. εν υπάρχουν χρώµατα που να γίνονται αντιληπτά το ίδιο από δυο άτοµα. Ο µηχανισµός αντίληψης του χρώµατος βασίζεται σε: - Αντικειµενικούς παράγοντες: στο φως, το µάτι, τον εγκέφαλο -Υποκειµενικούςπαράγοντες: απόχρωση, λαµπρότητα, κορεσµός

3 Τοφωςκαιτοχρώµα Η θεωρία του Νεύτωνα, 1666 Η δέσµη λευκού φωτός είναι ένα σύνολο ακτινοβολιών που έχουν την ίδια ταχύτητα και διαφορετικό µήκος κύµατος. Στο κάθε µήκος κύµατος αντιστοιχεί ένα από τα χρώµατα της ίριδας, που αποκαλύπτονται µεσώ της διάθλασης του φώτος από το πρίσµα: κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο, πράσινο, µπλε, βιολετί, µωβ

4 Το φως είναι η ηλεκτροµαγνητική ακτινοβολία που ανιχνεύεται από το ανθρώπινοµάτι. Τα κύρια σωµατίδια που αποτελούν το φως ονοµάζονται φωτόνια. Τα φωτόνια µιας δέσµης φώτος ταξιδεύουν µε την ίδια ταχύτητα αλλά µεδιαφορετικάµήκηκύµατος. Τα φωτόνια προσκρούουν στις επιφάνειες και ανακλώνται µε διαφορετικόµήκοςκύµατός, επιτρέποντας τον προσδιορισµό, των αντικείµενων, του βάθους (µέσω των τόνων) και του χρώµατος.

5 Η τριχρωµία της όρασης Ηθεωρίατου Young, 1801 Οι αισθητήρες φώτος, που βρίσκονται στοναµφιβληστροειδήτουµατιού, ονοµάζονται ραβδία και κώνοι. Με τους κώνους προσδιορίζουµε τα χρώµατα, µέσω τριών τύπων κωνίων: Κοντά κωνία: αντιλαµβάνονται το µπλε. Μεσαία κωνία: αντιλαµβάνονται το πράσινο. Μακρά κωνία: αντιλαµβάνονται το κόκκινο. Τα χρώµατα αυτά ονοµάζονται πρωτογενή.

6 Ιδιότητες των πρωτογενών χρωµάτων Απο τα πρωτογενή χρώµατα, που προέρχονταιαπόφωτεινέςπηγές, προκύπουν τα υπόλοιπα χρώµατα συνδυαστικά. Η δηµιουργία χρώµατων µε τον τρόπο αυτό ονοµάζεται προσθετική ανάµειξη. Απο το συνδυασµό τους προκύπτουν τα συµληρωµατικά χρώµατα και το λευκό. Στη προσθετική ανάµειξη των πρωτογενών χρωµάτων RGB, βασίζονται τα ψηφιακά µέσα. Ταχρώµαταπουµπορούνναπροκύψουνείναι: = 256 γιακάθεχρώµακαι 256 = χρώµατα.

7 Ιδιότητες των συµπληρωµατικών χρώµατων Από τα συµπληρωµατικά χρώµατα προκύπτουν τα υπόλοιπα µε αφαιρετική ανάµειξη. Κάθε συµπληρωµατικό χρώµα είναι αφαιρέτης ενός πρωτογενούς από ένα άλλο συµπληρωµατικό. Για κάθε πρωτογενές χρώµα υπάρχει ένα συµπληρωµατικό: -Γιατοκόκκινοτοκυανό = B + G - Για το πράσινο το µατζέντα = R + B -Γιατοµπλετοκίτρινο = R + G Τα συµπληρωµατικά χρώµατα, χρησιµοποιούνται στην τυπογραφία προσθέτοντας ακόµα το µαύρο (CMYK CMYK).

8 Η σχέση µεταξύ των πρωτογενών και συµπληρωµατικών χρωµάτων, είναι ιδιαίτερα σηµαντική στις τέχνες για την δηµιουργία αρµονικών χρωµατικών συνδυασµών. Το αίσθηµα της αρµονίας που δίνουν τέτοιου είδους συνδυασµοί οφείλεται στη φυσιολογία του µατιού και ιδιαίτερα στην φύση των κωνίων Αν εστιάσουµε για λίγο το πράσινο...

9 τα µεσαία κωνία κουράζονται στο ερέθισµα και στη θέα του λευκού για λίγα δευτερόλεπτα θα λειτουργήσουν τα κοντά και µακρά κωνία και θα δούµε το µατζέντα. Το φαινόµενο αυτό ονοµάζεται µετείκασµα

10 «ύο πουλιά και ένα κλουβί» Εκθεµα του Ιδρύµατος Ευγενίδου

11 Εγκέφαλος Συναίσθηµα και χρώµα Στις τέχνες συνηθίζουµε να αποδίδουµε στο κάθε χρώµα ένα συναίσθηµα. Το κόκκινο είναι φόβος, το µπλε γαλήνη, το κίτρινο ενέργεια, το πράσινο ισορροπία.γιατί; Συνειρµός: Το κάθε χρώµα παραπέµπει σεφαινόµενακαιύλεςτουκόσµουµας. Φυσικοχηµική εξήγηση: Το συναίσθηµα απέναντι στο κάθε χρώµα είναι αποτέλεσµα φυσικοχηµικών διαδικασιών. Το κόκκινο, για παράδειγµα, ενεργεί στο συµπαθητικό σύστηµα διεγείροντας τα επινεφρίδιαπροκαλείέκκρισηαδρεναλίνηςκαιδηµιουργείαισθήµατακινδύνου, φόβου και ρίσκου. Το µπλε, αντίθετα, ενεργεί στο παρασυµπαθητικό σύστηµα προκαλώντας συναισθήµατα ηρεµίας, γαλήνης και ξεκούρασης.

12 Υποκειµενικοί παράγοντες χαρακτηρισµού χρώµατος Απόχρωση: Είναι το απλό χρώµα που συνεισφέρει σε µεγαλύτερο ποσοστό στη δηµιουργία σύνθετου χρώµατος. Κορεσµός: Είναι η καθαρότητα οποιασδήποτε απόχρωσης χρώµατος ως το γκρίζο. Λαµπρότητα: Ενσωµατώνειτην αχρωµατική έννοια της έντασης του φωτός.

13 Χρωµατικοί δίσκοι και συστήµατα χρωµάτων Μονοχρωµατικάσυστήµατα: Το οπτικό αποτέλεσµα είναι ισορροπηµένο και ελκυστικό. Αναλογικά συστήµατα: παρέχουν ελάχιστη αντίθεση και δηµιουργούν τοαίσθηµατηςάνεσης. Τρίασυµπληρωµατικά: Υψηλή αντίθεση χωρίς την ισχυρή ένταση τουσυµπληρωµατικούσυστήµατος.

14 Χρώµα και επικοινωνία Η λαµπρότητα, το βίαιο φως και το σκοτάδι, στα έργα Καραβάτζιο εκφράζει τη δραµατικότητα της σκηνής. Τα ζεύγη συµπληρωµατικών χρησιµοποιούνται για να αποδώσουν την απόλυτη ηρεµία. όπως υποστηρίζει ο ίδιος. Η συναισθηµατική κατάσταση εκφράζεται µε τα χρώµατα της φωτιάς και του αίµατος, όπως τα χαρακτηρίζει οζωγράφος. «Επίτευξη της αρµονίας µέσω της ισορροπίαςσχέσεωντωνγραµµών, τωνχρωµάτωνκαιτωνεπιφανειών. Μετρόποσαφήκαιδυνατό.» P.M

15 Επείγουσα ανάγκη για δράση Σταθερότητα και εµπιστοσύνη Απαγόρευση Κίνδυνος Επισήµανση

16 Βιβλιογραφία Donis A. Dondis, Βασικές αρχές οπτικής παιδίας, ΕΑΠ, Πάρτα Κ. Αντωνιάδης, Ι. Ελευθεριάδης, Κ. Σταθάκης, Ητέχνηκαιηεπικοινωνίαστιςγραφικέςτέχνες, τόµος γ, χρώµα, ΕΑΠ, Πάτρα E. H. Gombrich, Τοχρονικότηςτέχνης, ΜορφωτικόΊδρυµαΕθνηκήςΤραπέζης, Αθήνα ηµητριάδης Σ.Ν., Ποµπόρτσης Α.Σ., Τριανταφύλλου Ε.Γ. Τεχνολογία πολυµέσων θεωρία και πράξη, Εκδόσεις Τζιόλα, Αθήνα tm urlo