ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΩΤΟΥ ΠΡΟΣΧΕΔΙΟΥ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΔΑΣΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ

Transcript

1 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΩΤΟΥ ΠΡΟΣΧΕΔΙΟΥ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΔΑΣΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ 1

2 Α. ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Το παρόν προσχέδιο για την κωδικοποίηση της δασικής νομοθεσίας αποτελεί ίσως την αντιπροσωπευτικότερη έκφραση του θεσμού των κωδικοποιήσεων, όπως αυτός θεμελιώνεται στο άρθρο 76 παρ. 7 του Συντάγματος. Η συγκέντρωση, η συστηματική και αξιολογική ταξινόμηση, όπως και η διοικητική και νομική επεξεργασία και βελτίωση των συναφών κανόνων της δασικής νομοθεσίας συμβάλλει στην προστασία του δασικού περιβάλλοντος, στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων αλλά και την αποσαφήνιση των υποχρεώσεων των πολιτών, με αποτέλεσμα την ευχερέστερη επικράτηση των αρχών της νομιμότητας και της ασφάλειας δικαίου σε όλα τα θέματα της προστασίας και διαχείρισης του δασικού περιβάλλοντος, της δασικής ιδιοκτησίας, καθώς και της οργάνωσης και της διοίκησης. Συγχρόνως, η κωδικοποίηση αυτή αποσκοπεί στη δημιουργία ενός εύχρηστου, συνολικού, σφαιρικού και αποτελεσματικού θεσμικού εργαλείου, οι διατάξεις του οποίου με χαρακτηριστικά την ενότητα, συμβατότητα, ομοιομορφία, συνοχή, προσαρμογή και αποκάθαρση, συγκροτούν ένα Κώδικα που εδραιώνει πλέον εκ νέου τη δασική νομοθεσία στον σύγχρονο νομικό κόσμο και διοικητικές δομές και ταυτόχρονα την ανεξαρτητοποιεί ως προς τη θέση της και τη σχέση της με τις υπόλοιπες τομεακές νομοθεσίες. Ο όγκος του νέου Κώδικα και το μεγάλος πλήθος των άρθρων του, αποτελεί απαράμιλλη ένδειξη του γιγάντιου και δαιδαλώδους χαρακτήρα της ισχύουσας έως σήμερα δασικής νομοθεσίας, η οργάνωση της οποίας σε λελογισμένη κλίμακα μεγεθών των κανονιστικών κειμένων και διατάξεων παραμένει σταθερή φιλοδοξία του Νέου Κώδικα της Δασικής Νομοθεσίας. Με το παρόν προσχέδιο προτείνεται λοιπόν η ρύθμιση του συνόλου των δασικών ζητημάτων με κοινή εννοιολογική συγκρότηση και συστηματοποίηση της δασικής ύλης, με αποσαφήνιση των σκοπών της, του πεδίου εφαρμογής της, του προστατευτέου αντικειμένου της, με ορολογική ευκρίνεια και επικαιροποίηση των διατάξεων, απαλλαγμένες πλέον από αδυναμίες, ελλείψεις, ασάφειες, αντινομίες ή κενά. 2

3 Η δασική νομοθεσία, ως η αρχαιότερη ελληνική νομοθεσία με ρίζες την ίδρυση του νεότερου ελληνικού κράτους και αφετηρία το 1833, απαρτίζεται από πάρα πολλά νομοθετήματα, όπως αυτά περιγράφονται αναλυτικά κατωτέρω στις ειδικές ενότητες, η κωδικοποίηση των οποίων έφερε χαρακτηριστικά εγχειρήματος μοναδικής και απολύτως ειδικής κλίμακας. Πέραν του πλήθους των νομοθετημάτων, καθοριστική επίδραση στη δασική νομοθεσία άσκησε η συχνότατη κατά τις τελευταίες 10ετίες αποσπασματική τροποποίηση διατάξεών της με αποτέλεσμα ένα εξαιρετικά σύνθετο και σε κάποιες περιπτώσεις λαβυρινθώδες νομοθετικό καθεστώς με αρνητικές συνέπειες είτε για τους ιδιώτες είτε για το Δημόσιο και τη δημιουργία κλίματος ανασφάλειας δικαίου και συναλλαγών. Αποτέλεσμα των αλλεπάλληλων αλλαγών ήταν η απώλεια της εννοιολογικής συγκρότησης και ενότητάς της ή της εσωτερικής συνοχής της, δίνοντας τη θέση του στην ετερογένεια. Έτσι το πλήθος αυτό των διατάξεων δεν έτυχαν συστηματοποίησης παρά μόνον μερικής. Οι πρώτες προσπάθειες ξεκίνησαν έγκαιρα με τον πρώτο δασικό κώδικα το 1924 (ν. 3077/1924), και λίγο αργότερα συνέχισαν με τον δασικό κώδικα του 1929 (ν. 4173/1929). Εν τω μεταξύ, η ταυτόχρονη ύπαρξη παλαιότερων διατάξεων που αφορούσαν στα εμπράγματα δικαιώματα επί των δασών και εν γένει δασικών εκτάσεων αποτελούσαν αντικείμενα διακριτών νομοθετημάτων. Το ίδιο συνέβη και με τα νομοθετήματα τα σχετικά με τη διαχείριση των δασών, που δημιούργησαν ένα εξειδικευμένο πλαίσιο. Μετά το πέρασμα αρκετών δεκαετιών, υιοθετήθηκε το νδ 86/1969 με τίτλο «Δασικός Κώδιξ» σε μια προσπάθεια συγκέντρωσης των περισσότερων δασικών διατάξεων, με ταυτόχρονη όμως διατήρηση σε ισχύ πολλών προγενέστερων διατάξεων άλλων νομοθετημάτων αλλά και του δασικού κώδικα του Πολύ γρήγορα βέβαια με την αποκατάσταση της δημοκρατίας και την ψήφιση του Συντάγματος του 1975, ορόσημου για την προστασία του περιβάλλοντος και του δασικού περιβάλλοντος ειδικότερα, οι αδυναμίες του νδ 86/1969 αναδύθηκαν. Τέθηκε το ζήτημα ενός νέου νόμου για το δασικό περιβάλλον, εκτελεστικού πλέον του Συντάγματος, ενώ σημαντική ήταν η πρωτοβουλία περί φύλλου καταγραφής, μητρώου ιδιοκτησίας και οριοθεσίας των δασικών εκτάσεων και άλλων μεταγενέστερων κανονιστικών πράξεων με αντικείμενο την καταγραφή του δασικού χώρου και τη δημιουργία δασολογίου. Αίτημα που δυστυχώς μέχρι και σήμερα δεν 3

4 έχει εκπληρωθεί με βαρύτατες συνέπειες για το δασικό πλούτο. Ταυτοχρόνως, χρειάστηκε να εισαχθούν και διατάξεις σχετικά με τα εμπράγματα δικαιώματα που αναγνώριζαν ιδιαιτερότητες σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας (νέες χώρες) που για ιστορικούς λόγους έπρεπε να τύχουν διαφοροποίησης. Ο εκτελεστικός του Συντάγματος ν. 998/1979, που αποτελεί το μετά το 1975 βασικό νομοθέτημα της κοινής δασικής νομοθεσίας για την προστασία του δασικού περιβάλλοντος παρά τις επανειλημμένες τροποποιήσεις του δεν συνιστά συνολικό δασικό νόμο ως προς όλες τις συνιστώσες του δασικού ζητήματος, αφού παράλληλα με αυτόν ισχύουν πολλά και διαφορετικά είτε αμιγώς δασικά ή και ευρύτερης ύλης νομοθετήματα. Με το πέρασμα λοιπόν του χρόνου και την επιγενόμενη συνταγματική κατοχύρωση της προστασίας των δασών και δασικών εκτάσεων της χώρας (Σύνταγμα 1975) εγκαινιάστηκε μια νέα περίοδος προστασίας τους με κανόνες αυξημένης τυπικής ισχύος αλλά και ευρύτερης νομοθετικής ενασχόλησης με το δασικό περιβάλλον. Μετά το 1975, η δασική νομοθεσία δέχεται πλέον πιέσεις από τις διατάξεις του δικαίου του περιβάλλοντος. Όροι, αρχές και θεσμοί διεισδύουν στη δασική νομοθεσία και τροποποιούν, συνήθως, αποσπασματικά, πολλές από τις διατάξεις της. Ομοίως, νέες έννοιες και θεσμοί διεισδύουν και από το δίκαιο της πολεοδομίας όπως και εκείνο της χωροταξίας, καθώς και από την ανάδυση νέων τομεακών νομοθεσιών, ιδιαίτερα την τελευταία εικοσαετία, όπως της ενέργειας, των υδάτων ή του τουρισμού. Το δε δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με περιβαλλοντικό περιεχόμενο αλλά και το διεθνές δίκαιο του περιβάλλοντος με την θέση σε ισχύ σημαντικών διεθνών και περιφερειακών περιβαλλοντικών συμβάσεων άσκησε έμμεση και άμεση επίδραση στη δασική νομοθεσία. Στα ανωτέρω ας προστεθεί και η έντονη νομοθετική κινητικότητα κατά τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης με κάθετη αύξηση των νόμων και σχεδίων νόμων με ευρύτερο περιβαλλοντικό και μη χαρακτήρα ή και με δασικό χαρακτήρα. Η νομοθεσία αυτή επέφερε σημαντικές τροποποιήσεις σε επιλεγμένους τομείς της δασικής νομοθεσίας ή και σε άλλους που ασκούν έμμεση ή και άμεση επίδραση σε αυτήν, πάντοτε όμως στην κατεύθυνση της αποσπασματικότητας και της περιπτωσιολογίας. Προσπάθειες συστηματοποίησης επιλεγμένων τομέων της δασικής νομοθεσίας δεν κατέστη δυνατόν ν αντιμετωπίσουν ουσιαστικά και κυρίως αποτελεσματικά τις χρόνιες αδυναμίες της δασικής νομοθεσίας. Επιπλέον, το εγχείρημα των δασικών χαρτών 4

5 δυστυχώς δεν απέδωσε, εμφάνισε δε αδικαιολόγητες καθυστερήσεις με αποτέλεσμα τη διαιώνιση χρόνιων προβλημάτων. Το εγχείρημα της κωδικοποίησης της δασικής νομοθεσίας, υπό τη σκέπη μάλιστα και σε εκτέλεση του πλαισίου που ορίζει ο ν. 3133/2003 σε συνδυασμό με το άρθρο 12 του ν. 4048/2012, βασίστηκε στις εξής ελάχιστες δέσμες μεθόδων, προδιαγραφών και προϋποθέσεων: 1.Τη συστηματική και με συγκεκριμένη μεθοδολογία ταξινόμηση όχι μόνον του πραγματικά πολύ μεγάλου όγκου της δασικής νομοθεσίας της αλλά και της διάχυσής της σε πολλούς άλλους τομείς (σε επίπεδο εθνικής μόνον νομοθεσίας καταγράφησαν πάνω από 100 θεματικές υποενότητες, δηλαδή, πάνω από 100 διαφορετικές ομάδες δασικών νομοθετημάτων, στις οποίες εντάσσονταν συνολικά περίπου 1000 δασικές διατάξεις), 2. Τη θεματική συσχέτιση των κειμένων άρθρων νόμων, κανονιστικών πράξεων κλπ με διαφορετικά κάθε φορά συνδυαστικά κριτήρια, όπως με τη χρονολογική σειρά και την ανάγκη κατάρτισης χρονολογικών πινάκων, όσο και με την αναλυτική διάρθρωση θεματικών ενοτήτων, 3. Την επαλήθευση της διατήρησης ισχύος των καταγεγραμμένων στις συλλογές νομοθεσίας διατάξεων και την ταυτοποίηση των παράλληλων σε ισχύ διατάξεων που όλες μαζί αποτύπωναν την ισχύουσα κατάσταση της νομοθεσίας, 4. Την αξιολόγηση των διατάξεων υπό το φως όλων των λοιπών κανονιστικών πράξεων που κατά καιρούς τις συμπλήρωναν, των εγκυκλίων της Διοίκησης, ο μεγάλος αριθμός των οποίων κατέδειξε τον όγκο των διευκρινιζομένων διατάξεων αλλά και την περιπλοκότητα που προέκυπτε από τις συνεχείς και επαναλαμβανόμενες τροποποιήσεις ή και την παράλληλη ισχύ αντικρουόμενων διατάξεων καθώς και την μεγάλη περιπτωσιολογία, 5. Την επιστημονική εκτίμηση των κωδικοποιούμενων διατάξεων με βάση την πλούσια επίσης νομολογιακή επεξεργασία και ερμηνεία (αξιολογική κρίση περί αντισυνταγματικότητας διατάξεων), καθώς και την ανάλογη σχετική βιβλιογραφία και αρθρογραφία, 6. Την ανάδειξη μετά την καταγραφή, ταξινόμηση και συστηματοποίηση, των εγγενών αλλά και εν γένει αδυναμιών της δασικής νομοθεσίας, την επισήμανση των γενικών και ειδικότερων δυσκολιών του όλου εγχειρήματος και βεβαίως της αξιολόγησης τόσο του συνόλου όσο κυρίως και 5

6 των ειδικότερων θεματικών ενοτήτων της νομοθεσίας αυτής, 7. Την αποκάθαρση της δασικής νομοθεσίας από την συνύπαρξη διατάξεων παλαιότερων και σύγχρονων, σιωπηρώς καταργημένων διατάξεων, μεταβατικών διατάξεων που είχαν απωλέσει το αντικείμενο ή το χρόνο εφαρμογής τους, την έλλειψη γλωσσικής ομοιομορφίας λόγω χρήσης αρχαϊζουσας, καθαρεύουσας και δημοτικής, την εσφαλμένη γλωσσική ή γραμματική απόδοση και διατύπωση, την αδυναμία «επικοινωνίας» με σύγχρονες νομοθεσίες, την έλλειψη προσαρμογής στις σύγχρονες νομισματικές συνθήκες ή στις σύγχρονες διοικητικές δομές. Το παρόν προσχέδιο Κώδικα αποτελείται από πέντε (5) Βιβλία: Βιβλίο Πρώτο: Γενικές Διατάξεις, Βιβλίο Δεύτερο: Ουσιαστικές Διατάξεις, Βιβλίο Τρίτο: Οργανωτικές και Διαδικαστικές Διατάξεις, Βιβλίο Τέταρτο: Κυρώσεις, Βιβλίο Πέμπτο: Εξουσιοδοτικές, Μεταβατικές και Τελικές Διατάξεις. Οι Γενικές Διατάξεις του Προσχεδίου Κώδικα, αφενός οριοθετούν τους βασικούς άξονες στους οποίους στηρίζεται η δασική νομοθεσία και, αφ ετέρου, αφορούν οριζόντια το σύνολο των διατάξεων του Κώδικα, αποτελώντας την απαραίτητη εισαγωγή για τις ειδικότερες ρυθμίσεις των Βιβλίων που ακολουθούν. Στις Ουσιαστικές Διατάξεις περιλαμβάνονται το σύνολο των διατάξεων για την προστασία των δασών (Μέρος Πρώτο), την διαχείριση των δασών (Μέρος Δεύτερο), καθώς και την δασική ιδιοκτησία (Μέρος Τρίτο). Με τις Οργανωτικές και Διαδικαστικές Διατάξεις, κωδικοποιείται το σύνολο των διατάξεων για τα θέματα δομής, οργάνωσης και λειτουργίας των δασικών υπηρεσιών (Μέρος Πρώτο), καθώς και για τα θέματα των καθηκόντων, αρμοδιοτήτων και της υπηρεσιακής κατάστασης του δασικού προσωπικού (Μέρος Δεύτερο). Οι διατάξεις των Κυρώσεων συστηματοποιούνται και αποτυπώνονται θεματικά σε όλες το εύρος των ενοτήτων της δασικής προστασίας (Κεφάλαιο Α ), της δασικής διαχείρισης (Κεφάλαιο Β ) και της δασικής ιδιοκτησίας (Κεφάλαιο Γ ), ενώ οι ρυθμίσεις για τα πρόστιμα και τις χρηματικές ποινές συγκροτούν αυτοτελή δέσμη διατάξεων (Κεφάλαιο Δ ). Τέλος, στο Βιβλίο Πέμπτο περιέχονται όλες οι εξουσιοδοτικές, μεταβατικές και τελικές διατάξεις του Κώδικα, προκειμένου να διασφαλιστεί η εύρυθμη και αποτελεσματική εφαρμογή του. 6

7 Με τις διατάξεις των άρθρων του προτεινόμενου σχεδίου Κώδικα Δασικής Νομοθεσίας προβλέπονται αναλυτικότερα τα ακόλουθα: Β. ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Η παρούσα κωδικοποίηση ξεκινά με το παρόν Βιβλίο, το οποίο συγκεντρώνει διατάξεις οι οποίες έχουν εξέχουσα σημασία, διότι αφ ενός οριοθετούν τους βασικούς άξονες στους οποίους στηρίζεται η δασική νομοθεσία και, αφ ετέρου, αφορούν οριζόντια το σύνολο των διατάξεων του Κώδικα, αποτελώντας την απαραίτητη εισαγωγή για τις ειδικότερες ρυθμίσεις των Βιβλίων που έπονται. Οι γενικές διατάξεις περιλαμβάνουν εν πρώτοις την περιγραφή του σκοπού της δασικής νομοθεσίας. Ο καθορισμός του σκοπού στο πλαίσιο της παρούσας κωδικοποίησης στηρίζεται προεχόντως στα στοιχεία που παρέχονται από το Σύνταγμα και τα διαδοχικά δασικά νομοθετήματα, όπως αυτά αποτυπώνονται στο άρθρο 1 του ν. 998/1979 μετά την εισαγωγή του ν. 4280/2014. Με σκοπό την πλήρη απόδοση του πνεύματος που διαπνέει τη σύγχρονη δασική νομοθεσία, εξειδικεύτηκε η σημασία της έννοιας της διαχείρισης, η οποία προστέθηκε ρητώς στη διατύπωση της διάταξης, ενώ στα υπάρχοντα στοιχεία προστέθηκαν οι παράμετροι της βιοποικιλότητας και του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής, έννοιες του δικαίου του περιβάλλοντος άμεσα συνυφασμένες με τα δασικά οικοσυστήματα και τη σύγχρονη λειτουργία τους. Κατ ακολουθία του σκοπού, κρίθηκε σκόπιμο να παρατεθούν οι ορισμοί των εννοιών που απαντώνται σε όλο το εύρος της δασικής νομοθεσίας, ώστε να καταστεί σαφές, και δη κατά τρόπο ενιαίο, το ακριβές περιεχόμενο των εννοιών 7

8 αυτών. Με αυτό τον τρόπο καθίσταται ευχερέστερη η κατανόηση των επί μέρους ρυθμίσεων που στηρίζονται στις εν λόγω έννοιες, των οποίων οι ορισμοί μέχρι τούδε ήταν διάσπαρτοι στα διάφορα δασικά νομοθετήματα, με παρατηρούμενες ενίοτε επικαλύψεις μεταξύ ορισμών, οι οποίες αντιμετωπίστηκαν διά του παρόντος, ώστε να εξασφαλίζεται η νοηματική ενότητα και αυτονομία κάθε έννοιας. Οι παρατιθέμενοι ορισμοί ταξινομούνται κατ αλφαβητική σειρά, για τον ευχερέστερο εντοπισμό τους. Επισημαίνεται ότι η εν λόγω ταξινόμηση δεν είναι εξαντλητική, εφ όσον σε αυτή ενσωματώνονται μόνον όσοι ορισμοί παρέχονται από το οικείο νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο, ενώ δεν χωρεί αμφιβολία ότι σημαντικές έννοιες, απουσία ορισμού κατά τα ανωτέρω, παραλείπονται. Κατ ακολουθία, δεν περιλαμβάνονται, παραδείγματος χάριν, οι ορισμοί των εννοιών του «περιαστικού δάσους» και του «περιαστικού πράσινου», οι οποίες, αν και χρησιμοποιούνται από τη σύγχρονη νομοθεσία, δεν τυγχάνουν νομοθετικού ή κανονιστικού ορισμού. Ωστόσο, εισάγονται για πρώτη φορά και νέοι ορισμοί, και δη αυτοί της Κεντρικής δασικής υπηρεσίας, των περιφερειακών δασικών υπηρεσιών και της δασικής αρχής, εννοιών που διατρέχουν οριζόντια τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και εξυπηρετούν σημαντικά τις ανάγκες της παρούσας κωδικοποίησης. Στη συνέχεια, οι γενικές διατάξεις περιλαμβάνουν ρυθμίσεις που άπτονται ειδικότερα της εννοιολογικής προσέγγισης και του προσδιορισμού του φυσικού αντικειμένου της δασικής νομοθεσίας, δηλαδή των εκτάσεων που υπάγονται στις διατάξεις της. Έτσι, πέραν του ως άνω νεοεισαχθέντος πλαισίου ορισμών, στις γενικές διατάξεις κωδικοποιούνται ρυθμίσεις που προσδιορίζουν ειδικότερα τις εκτάσεις αυτές. Παρατηρείται η ύπαρξη πολλών διατάξεων που αφορούν το ζήτημα της εννοιολογικής προσέγγισης των εκτάσεων που υπάγονται στη δασική νομοθεσία, διατάξεις οι οποίες συγκεντρώνονται και συστηματοποιούνται στο πλαίσιο του παρόντος, κατά τρόπο ώστε να επιτευχθεί η βέλτιστη νοηματική τους συνέχεια. Οι διατάξεις αυτές αναφέρονται διαδοχικά στα κριτήρια της δασολογικής επιστήμης και στα λοιπά στοιχεία βάσει των οποίων στοιχειοθετούνται οι βασικές έννοιες του δάσους και της δασικής έκτασης, στην κατηγοριοποίηση των δασών και των δασικών εκτάσεων, στον καθορισμό των υπαγόμενων και μη υπαγόμενων στη 8

9 δασική νομοθεσία εκτάσεων, στις γενικές αρχές προστασίας που διέπουν τις υπαγόμενες εκτάσεις, στον στρατηγικό σχεδιασμό της δασικής πολιτικής εν αναφορά με τις εκτάσεις αυτές και, τέλος, στον υπολογισμό της αξίας τους. Κατά συνέπεια, με την πολύπλευρη αυτή προσέγγιση των εκτάσεων που υπάγονται στη δασική νομοθεσία καθίσταται ευκρινές το πεδίο εφαρμογής της δασικής νομοθεσίας, κατά τρόπο ώστε προάγεται η ορθή και ευχερέστερη υπαγωγή κάθε προστατευόμενης έκτασης στους οικείους κανόνες που απαρτίζουν τον παρόντα Κώδικα. Άρθρο «Σκοπός» : Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 1 του ν. 998/1979 (Α 289), η ρύθμιση του οποίου επεκτείνεται στο σύνολο της δασικής νομοθεσίας και εμπλουτίζεται με τις παραμέτρους της βιοποικιλότητας και της κλιματικής αλλαγής, ενώ δίνεται έμφαση και στη διαχείριση, μαζί με την προστασία, ως κύριου σκοπού της δασικής νομοθεσίας. Γίνονται οι απαραίτητες αναδιατυπώσεις και νομοτεχνικές προσαρμογές για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο «Ορισμοί»: Με το άρθρο αυτό δεν κωδικοποιείται υφιστάμενη διάταξη, αλλά συγκεντρώνονται και ταξινομούνται οι ορισμοί των κύριων εννοιών που απαντώνται σε όλο το εύρος της δασικής νομοθεσίας, ορισμοί οι οποίοι ήταν διάσπαρτοι στις υπό κωδικοποίηση διατάξεις. Περαιτέρω, οι ορισμοί αυτοί συμπληρώνονται και επικαιροποιούνται εν όψει της επικάλυψής τους με αντίστοιχους ορισμούς της σύγχρονης περιβαλλοντικής νομοθεσίας, και κυρίως του ν. 1650/1986 όπως ισχύει, λαμβάνοντας υπ όψιν και σημαντικά στοιχεία από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Γίνονται οι απαραίτητες αναδιατυπώσεις και νομοτεχνικές προσαρμογές για τις ανάγκες της κωδικοποίησης καθώς και εν μέρει απόδοση διατάξεων στη δημοτική. Άρθρο. «Επιστημονικά Κριτήρια και συνεκτιμώμενα στοιχεία για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιούνται τα άρθρα 2, 3 και 4 του π.δ. 32/2016 (Α 46), το οποίο καθορίζει τα επιστημονικά κριτήρια και τα συνεκτιμώμενα στοιχεία για τη στοιχειοθέτηση των εννοιών του δάσους και της 9

10 δασικής έκτασης. Γίνονται οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο. «Κατηγορίες δασών και δασικών εκτάσεων»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 4 του ν. 998/1979 (Α 289), το οποίο προβλέπει την ταξινόμηση σε κατηγορίες των δασών και δασικών εκτάσεων. Κατά την κωδικοποίηση γίνονται οι απαραίτητες αναδιατυπώσεις και νομοτεχνικές προσαρμογές για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο. «Πεδίο εφαρμογής υπαγόμενες εκτάσεις»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 3 του ν. 998/1979 (Α 289), το οποίο προσδιορίζει το πεδίο εφαρμογής της δασικής νομοθεσίας, ήτοι τις υπαγόμενες και μη υπαγόμενες στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας εκτάσεις. Η αναδιατύπωση και νομοτεχνική επεξεργασία του παρόντος άρθρου και η αυτοτελής αναφορά των αναδασωτέων εκτάσεων καθιστά το πεδίο εφαρμογής εναργές. Κατά την κωδικοποίηση γίνεται απόδοση των κωδικοποιούμενων διατάξεων στη δημοτική γλώσσα. Άρθρο. «Γενικές αρχές προστασίας»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 2 του ν. 998/1979 (Α 289), στο οποίο εντάσσονται γενικές αρχές που διέπουν τις υπαγόμενες στη δασική νομοθεσία εκτάσεις καθώς και το άρθρο 52 παρ. 21 του ν. 4280/2014 (Α 159), το οποίο απαλείφεται, εφ όσον ήδη ολοκληρώθηκαν οι έννομες συνέπειές του με την έκδοση του προβλεπόμενου από αυτό π.δ. 32/2016. Σημειώνεται ότι απαλείφθηκε ο αρχικός τίτλος του άρθρου 2 του ν. 998/1979 «Γενικαί υποχρεώσεις», ο οποίος αντικαταστάθηκε με τον άνω αναφερόμενο τίτλο, διότι το περιεχόμενο του άρθρου αυτού θέτει ρυθμίσεις που αφορούν, πέραν των υποχρεώσεων, τα δικαιώματα, αλλά και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των υπαγομένων στη δασική νομοθεσία εκτάσεων εν είδει γενικών αρχών που υπέρκεινται των επιμέρους ειδικότερων ρυθμίσεων του κώδικα. Γίνονται οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο «Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 60 του ν. 4280/2014 (Α 159), για τη σύνταξη σχεδίου στρατηγικής ανάπτυξης της δασοπονίας. Στο παρόν προστίθεται εξουσιοδοτική 10

11 διάταξη για τον καθορισμό μέτρων, με την έκδοση προεδρικού διατάγματος, για την αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. Κατά την κωδικοποίηση γίνονται οι απαραίτητες αναδιατυπώσεις και νομοτεχνικές προσαρμογές για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο. «Υπολογισμός αξίας υπαγομένων εκτάσεων»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 6 του ν. 998/1979 (Α 289), για τον προσδιορισμό της αξίας των εκτάσεων που υπάγονται στη δασική νομοθεσία. Κατά την κωδικοποίηση γίνονται οι απαραίτητες αναδιατυπώσεις και νομοτεχνικές προσαρμογές. ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΔΑΣΩΝ ΚΑΙ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ Στο Πρώτο Τμήμα του Δεύτερου Βιβλίου που τιτλοφορείται «Χαρακτήρας δασών και δασικών εκτάσεων» κωδικοποιούνται: η διάταξη του άρθρου 14 του ν. 998/1979 «Περί προστασίας των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων της Χώρας» (Α 289) που αφορά την προσωρινή επίλυση αμφισβητήσεων, οι διατάξεις περί δασικών χαρτών του ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182) (άρθρα 13-24), και τα άρθρα 27 Α παρ. 5, 27 Β και 28 παρ. 18 του ν. 2664/1998 «Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις» (Α' 275) που αφορούν σε θέματα επιτάχυνσης κύρωσης δασικών χαρτών, και τέλος τα άρθρα 3 του ν. 3208/

12 «Προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, κατάρτιση δασολογίου, ρύθμιση εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων και άλλες διατάξεις» (Α 303) και 26 παρ. 5, ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182), τα οποία αφορούν το δασολόγιο. Το Τμήμα αυτό διαμορφώνεται σε τρία κεφάλαια: ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α: ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ, ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β: ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ, και ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ: ΔΑΣΟΛΟΓΙΟ. Η διάρθρωση των κεφαλαίων αυτών ακολουθεί την εξής λογική: Πρώτα παρατίθεται η διάταξη του άρθρου 14 του ν. 998/79 που αφορά στην προσωρινή επίλυση αμφισβητήσεων, δηλαδή στο χαρακτηρισμό εκτάσεων ελλείψει προηγούμενης αποτύπωσης. Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα άρθρα που αφορούν στους δασικούς χάρτες, τη σημαντική νομοθετική ρύθμιση που περιέγραψε συστηματικά τη διαδικασία θεώρησης, ανάρτησης και κύρωσης δασικών χαρτών και το Τμήμα ολοκληρώνεται με τις διατάξεις περί δασολογίου που, όταν ολοκληρωθεί, προβλέπεται να παρέχει μια ολοκληρωμένη θεώρηση του δασικού πλούτου της χώρας. Ο νομοθέτης, για δεύτερη φορά με το άρθρο 153 του ν. 4389/2016 (ΦΕΚ Α/94) αντικατέστησε en bloc τα άρθρα του ν. 3889/2010 (το μεγαλύτερο μέρος του Δεύτερου Κεφαλαίου του παρόντος Τμήματος) που αφορούν στους δασικούς χάρτες, ενέργεια που έχει επαναληφθεί με το άρθρο 7 του ν. 4164/2013 (ΦΕΚ Α 156). Καινοτομίες του ν. 4389/2016 η πρόβλεψη αυστηρών προθεσμιών ολοκλήρωσης των διαδικασιών, δημιουργία ειδικού ιστοτόπου όπου θα γίνονται οι σχετικές αναρτήσεις, διεύρυνση της δυνατότητας επανεξέτασης των κυρωμένων δασικών χαρτών, πρόβλεψη για συμμετοχή αποκλειστικά δικηγόρων στις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων και όχι εναλλακτικά αν δεν είναι δυνατή η συγκρότησή τους με Συμβούλους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, συμμετοχή του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους με γνωμοδοτικό ρόλο για μείζονα ζητήματα, και τέλος οι προβλέψεις ρύθμισης περιπτώσεων οικιστικών πυκνώσεων. Φαίνεται ότι η αναφορά στο ν.δ. 532 της 5/ «Περί συμπληρώσεως των διατάξεων περί διοικητικής αποκεντρώσεως» (Α'103) είναι εκ παραδρομής λάθος 12

13 αναφορά. Παρά ταύτα από πλευράς ουσιαστικού περιεχομένου, εικάζεται ότι ο νομοθέτης του ν. 4280/2014 που εισήγαγε τη διάταξη αυτή (και ο ν. 4389/2016 που τη διατήρησε και την τροποποίησε) ήθελε να εντάξει όρια οικισμών στην αποτύπωση των δασικών χαρτών της κωδικοποιούμενης στην παράγραφο 1 διάταξης. Προτείνεται να υποβληθεί ερώτημα στην ΚΕΚ για την εκ παραδρομής αναφορά στο ν.δ. 532/1970. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ Άρθρο... «Προσωρινή επίλυση αμφισβητήσεων»: Κωδικοποιεί τα άρθρα 14 ν. 998/1979 «Περί προστασίας των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων της Χώρας» (Α 289) και 52 παρ. 2 και 3 ν. 4280/2014 Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση - Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών - Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις (Α 159). Οι διατάξεις που αναφέρονται σε διοικητικές δομές επικαιροποιούνται. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ Άρθρο... «Επιτάχυνση της διαδικασίας κύρωσης δασικών χαρτών Νομού Αττικής»: Κωδικοποιεί το άρθρο 27 Α παρ. 5 ν. 2664/1998 «Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις» (Α' 275). Τα άρθρα στα οποία παραπέμπει το παρόν άρθρο είναι τα άρθρα του ν.3889/2010. Το άρθρο 27 του ν. 2664/1998 καταργήθηκε με το άρθρο 26 του ν. 3389/2010. Άρθρο... «Επιτάχυνση της διαδικασίας κτηματογράφησης και κύρωσης δασικών χαρτών εκτός Νομού Αττικής»: Κωδικοποιεί το άρθρο 27 Β ν. 2664/1998 «Εθνικό 13

14 Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις» (Α' 275). Η Κτηματολόγιο ΑΕ μετονομάστηκε σε Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ με το ν. 4164/2013. Άρθρο... «Αρμοδιότητα Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων».: Κωδικοποιεί το άρθρο 28 παρ. 18 ν. 2664/1998 «Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις» (Α' 275). Τροποποιείται ο τίτλος. Άρθρο... «Κατάρτιση Δασικού Χάρτη»: Κωδικοποιεί το άρθρο 13 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). Τα άρθρα 13 επ. του ν. 3889/2010 υπάγονται σε κεφάλαιο του νόμου αυτού με τον τίτλο : «ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΚΑΙ ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΚΥΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ». Εκτιμάται ότι αυτή η επικεφαλίδα πρέπει να μην μεταφερθεί στον Κώδικα ως άνευ αντικειμένου. (το κεφάλαιο πλέον ονομάζεται «ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ», ονομασία που καλύπτει ευρύτερα το θέμα). Άρθρο... «Ανάρτηση - δημοσιοποίηση δασικού χάρτη» : Κωδικοποιεί το άρθρο 14 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). Άρθρο... «Δικαίωμα άσκησης αντιρρήσεων» : Κωδικοποιεί το άρθρο 15 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). Άρθρο... «Υποβολή Αντιρρήσεων»: Κωδικοποιεί το άρθρο 16 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). Άρθρο... «Επεξεργασία αντιρρήσεων και κύρωση δασικών χαρτών» : Κωδικοποιεί το άρθρο 17 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). Άρθρο... «Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων»: Κωδικοποιεί το άρθρο 18 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). 14

15 Άρθρο... «Συμπλήρωση κυρωθέντος δασικού χάρτη»: Κωδικοποιεί το άρθρο 19 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). Άρθρο... «Συνέπειες κύρωσης δασικού χάρτη» : Κωδικοποιεί το άρθρο 20 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). Άρθρο... «Εξουσιοδοτικές διατάξεις» : Κωδικοποιεί το άρθρο 21 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). Άρθρο... «Τέλη» : Κωδικοποιεί το άρθρο 22 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). Άρθρο... «Εφαρμογή ενιαίων χαρτογραφικών υποβάθρων» : Κωδικοποιεί τα άρθρα 23 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182) και 31 παρ. 3 ν.4280/2014 «Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση - Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις» (Α 159). Φαίνεται ότι η αναφορά στο ν.δ. 532 της 5/ «Περί συμπληρώσεως των διατάξεων περί διοικητικής αποκεντρώσεως» (Α'103) είναι εκ παραδρομής λάθος αναφορά. Παρά ταύτα από πλευράς ουσιαστικού περιεχομένου, εικάζεται ότι ο νομοθέτης του 4280/2014 που εισήγαγε τη διάταξη αυτή (και ο ν. 4389/2016 που τη διατήρησε και την τροποποίησε) ήθελε να εντάξει όρια οικισμών στην αποτύπωση των δασικών χαρτών της κωδικοποιούμενης στην παράγραφο 1 διάταξης. Προτείνεται να υποβληθεί ερώτημα στην ΚΕΚ για την εκ παραδρομής αναφορά στο ν.δ. 532/1970. Άρθρο... «Οικισμοί στερούμενοι νόμιμης έγκρισης» : Κωδικοποιεί το άρθρο 24 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). 15

16 Άρθρο... «Εφαρμογή διατάξεων στις μελέτες κατάρτισης δασικών χαρτών» : Κωδικοποιείται το άρθρο 13 παρ. 3 ν. 4164/2013 «Συμπλήρωση των διατάξεων περί Εθνικού Κτηματολογίου και άλλες ρυθμίσεις» (Α 156). ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΔΑΣΟΛΟΓΙΟ Άρθρο... «Δασολόγιο» : Κωδικοποιούνται τα άρθρα 3 ν. 3208/2003 «Προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, κατάρτιση δασολογίου, ρύθμιση εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων και άλλες διατάξεις» (Α 303) και 26 παρ. 5 ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α 182). ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ ΔΑΣΩΝ & ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΕΠΙΤΡΕΠΤΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ Στο Κεφάλαιο Α του δεύτερου Τμήματος που τιτλοφορείται «Επιτρεπτές Επεμβάσεις» κωδικοποιείται το σύνολο των διατάξεων που αφορούν τις επιτρεπτές επεμβάσεις στα δάση και τις δασικές εκτάσεις. Οι διατάξεις αυτές περιλαμβάνονται στα άρθρα 45 έως 61 του ν. 998/1979 (Α 289), όπως αντικαταστάθηκαν από το άρθρο 36 του ν. 4280/2014 «Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση - Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών - Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις» (Α 159). Ο ν. 4280/2014 αποτελεί μία εκ των πλέον πρόσφατων προσπαθειών συστηματοποίησης μίας συγκεκριμένης θεματικής ενότητας της δασικής νομοθεσίας. Συγκεκριμένα, με το άρθρο 36 του ν. 4280/2014 αντικαταστάθηκαν οι διατάξεις του Έκτου Κεφαλαίου του ν. 998/1979 (άρθρα 45-61) με σκοπό την επικαιροποίησή τους και τη συσχέτισή τους με τη λοιπή ισχύουσα 16

17 νομοθεσία (περιβαλλοντική, πολεοδομική, βιομηχανική, τουριστική, ενεργειακή, μεταλλευτική κ.λπ.). Στο Κεφάλαιο αυτό διατηρείται η εσωτερική οργάνωση των διατάξεων των επιτρεπτών επεμβάσεων κατά το αρχικό υπόδειγμα που είχε υιοθετηθεί με το ν. 998/1979 και το οποίο διατηρήθηκε με το άρθρο 36 του ν. 4280/2014. Έτσι, με εξαίρεση το άρθρο (πρώην άρθρο 45 του ν. 998/1979) που αναφέρεται στη γενική διαδικασία και τις προϋποθέσεις επέμβασης στο δάσος και τις δασικές εκτάσεις, τα υπόλοιπα άρθρα αναφέρονται με τρόπο περιοριστικό στα είδη των επιτρεπτών επεμβάσεων, τα οποία ομαδοποιούνται με βάση το είδος της σκοπούμενης δραστηριότητας (γεωργική, κτηνοτροφική, τουριστική, μεταλλευτική, βιομηχανική κ.λπ.). Βασική επίσης επιλογή του νομοθέτη του ν. 4280/2014 αποτελεί η απομάκρυνση από την έννοια της παραχώρησης δασών και δασικών εκτάσεων, η οποία είχε επικρατήσει και εφαρμοσθεί σε όλη την προηγούμενη χρονική περίοδο. Πλέον η έννοια της παραχώρησης εγκαταλείπεται και αντικαθίσταται αποκλειστικά από την έννοια της επέμβασης με σκοπό την υπό όρους άσκηση συγκεκριμένης δραστηριότητας ή έργου. Στο Κεφάλαιο αυτό κωδικοποιούνται επίσης μία σειρά μεταβατικών διατάξεων. Πρόκειται για τις διατάξεις των παρ. 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14 και 16 του άρθρου 52 του ν. 4280/2014, καθώς και για την διάταξη του άρθρου 9 παρ. 6 εδ. α του ν. 1878/1990 (Α 33). Οι μεταβατικές αυτές διατάξεις, ανάλογα προς το ειδικό περιεχόμενό τους, εντάσσονται στα άρθρα των αντίστοιχων επιτρεπτών επεμβάσεων. Άρθρο «Γενικές προϋποθέσεις και διαδικασία επεμβάσεων»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 45 του ν. 998/1979 (Α 289), που αναφέρεται στις γενικές προϋποθέσεις και την τηρούμενη διαδικασία επέμβασης στο δάσος και τις δασικές εκτάσεις με σκοπό την κατ εξαίρεση μεταβολή του προορισμού τους. Κατά την κωδικοποίηση του άρθρου αυτού γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. 17

18 Άρθρο «Εξαιρετικός χαρακτήρας επιτρεπτών επεμβάσεων σε αναδασωτέες εκτάσεις»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 46 του ν. 998/1979, που αναφέρεται στις εξαιρετικού χαρακτήρα επεμβάσεις σε αναδασωτέες εκτάσεις. Στην κωδικοποιητική παρ. 1 προστίθεται στις εξαιρέσεις από την γενική απαγόρευση επέμβασης σε αναδασωτέες εκτάσεις και η περίπτωση της παρ. 2 του άρθρου 53 του ν. 998/1979, που προστέθηκε με το άρθρο 12 παρ. 3 του ν. 4315/2014 (Α 269). Επίσης, προστίθεται δεύτερο εδάφιο στην κωδικοποιητική παρ. 2, με σκοπό να μεταφερθεί πληρέστερα στην κωδικοποιούμενη διάταξη το σκεπτικό της απόφασης ΣτΕΟλ 2499/2012 σε ό, τι αφορά τον προσωρινό χαρακτήρα της επέμβασης που δεν αναιρεί τον προστατευτικό χαρακτήρα της αναδάσωσης μετά την παύση λειτουργίας της σχετικής δραστηριότητας. Περαιτέρω, στην παρ. 3 γίνονται μικρές νομοτεχνικές βελτιώσεις με σκοπό την καλύτερη κατάστρωση της διάταξης, ενώ επίσης η αναφορά στην «ιδιαίτερη σημασία του έργου» συμπληρώνεται με την προσθήκη των λέξεων «εθνική, οικονομική, κοινωνική», ώστε να επιτευχθεί αρτιότερη ενσωμάτωση της ως άνω σχετικής νομολογίας. Τέλος, γίνονται οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο. «Γεωργική εκμετάλλευση»: Με τις παρ του άρθρου αυτού κωδικοποιείται το άρθρο 47 του ν. 998/1979, που αναφέρεται στις επιτρεπτές επεμβάσεις με σκοπό την γεωργική εκμετάλλευση. Με την παρ. 13 κωδικοποιείται η μεταβατική διάταξη του άρθρου 52 παρ. 6 του ν. 4280/2014. Παράλληλα γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο. «Κτηνοτροφική εκμετάλλευση»: Με τις παρ. 1-6 του άρθρου αυτού κωδικοποιείται το άρθρο 47Α του ν. 998/1979, που αναφέρεται στις επιτρεπτές επεμβάσεις με σκοπό την κτηνοτροφική εκμετάλλευση. Με την παρ. 7 κωδικοποιείται η μεταβατική διάταξη του άρθρου 52 παρ. 7 του ν. 4280/2014. Παράλληλα γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. 18

19 Άρθρο. «Καλλιέργεια δασικών εκτάσεων»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 47Β του ν. 998/1979, που αναφέρεται σε ειδικές περιπτώσεις μεταβολής του προορισμού του δάσους και των δασικών εκτάσεων με σκοπό την γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση. Παράλληλα γίνονται οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο. «Διάνοιξη οδών»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 48 του ν. 998/1979, που αναφέρεται στις επιτρεπτές επεμβάσεις με σκοπό την διάνοιξη οδών. Παράλληλα γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο. «Εγκαταστάσεις τουριστικού χαρακτήρα»: Με τις παρ. 1-5 του άρθρου αυτού κωδικοποιείται το άρθρο 49 του ν. 998/1979, που αναφέρεται στις επιτρεπτές επεμβάσεις με σκοπό την ανάπτυξη και ανέγερση τουριστικών εγκαταστάσεων. Με τις παρ. 6 και 7 κωδικοποιούνται οι μεταβατικές διατάξεις των παρ. 8 και 14 του άρθρου 52 του ν. 4280/2014 αντιστοίχως. Ειδικότερα, στο πλαίσιο του άρθρου 1 παρ. 2 του ν. 4276/2014 (Α 155), με το οποίο συστηματοποιήθηκαν και ομαδοποιήθηκαν τα είδη των τουριστικών καταλυμάτων, επαναλήφθηκε αυτούσιος και χωρίς καμία διαφοροποίηση ο ορισμός των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων της περ. Γ της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993, ενώ επίσης με το άρθρο 51 παρ. 4 του ν. 4276/2014 καταργήθηκε από το άρθρο 2 του ν. 2160/1993. Για τον λόγο αυτό στην παρ. 4 περ. β της κωδικοποιητικής διάταξης η αναφορά στα σύνθετα τουριστικά καταλύματα της περίπτωσης Γ της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993 αντικαθίσταται από την αναφορά στα σύνθετα τουριστικά καταλύματα του άρθρου 1 της παρ. 2 περ. α υποπερ. δδ του ν. 4276/2014 (Α 155). Επίσης αναδιατυπώνεται μερικώς το δεύτερο εδάφιο της κωδικοποιητικής παρ. 5, προκειμένου να καταστεί σαφές ότι σε οργανωμένους υποδοχείς τουριστικών δραστηριοτήτων μπορούν να περιλαμβάνονται εκτάσεις δασικού ενδιαφέροντος, οι οποίες προσμετρώνται στην επιφάνεια του γηπέδου για τον υπολογισμό της αρτιότητας και μόνο. Αντιστοίχως 19

20 αναδιατυπώνεται και το τρίτο εδάφιο της κωδικοποιητικής παρ. 5, στο οποίο ορίζεται ότι σε οργανωμένους υποδοχείς τουριστικών δραστηριοτήτων που πολεοδομούνται, μπορούν να καταρχήν να περιλαμβάνονται εκτάσεις δασικού ενδιαφέροντος, οι οποίες προσμετρώνται στην επιφάνεια του γηπέδου για τον υπολογισμό της αρτιότητας και μόνο και οι οποίες παραμένουν σε κάθε περίπτωση εκτός της προς πολεοδόμηση περιοχής, ήτοι εκτός σχεδίου σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 36 του ν. 4280/2014. Τέλος, γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο «Ορειβατικά καταφύγια»: Με τις παρ. 1-6 του άρθρου αυτού κωδικοποιείται το άρθρο 56 του ν. 998/1979, το οποίο αναφέρεται στις επιτρεπτές επεμβάσεις με σκοπό την κατασκευή και λειτουργία ορειβατικών καταφυγίων. Με την παρ. 7 κωδικοποιείται η μεταβατική διάταξη της παρ. 12 του άρθρου 52 του ν. 4280/2014. Ειδικότερα, στο πλαίσιο του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 4276/2014 (Α 155) συστηματοποιήθηκαν τα είδη των εγκαταστάσεων ειδικών τουριστικών υποδομών, ενώ επίσης με το άρθρο 51 παρ. 4 του ν. 4276/2014 καταργήθηκε από το άρθρο 2 του ν. 2160/1993. Για τον λόγο αυτό στην κωδικοποιητική παρ. 1 η αναφορά στις εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής της παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993 αντικαθίσταται από την αναφορά στις εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 4276/2014 (Α 155). Παράλληλα, γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο. «Κατασκηνώσεις»: Με τις παρ. 1 και 2 κωδικοποιείται το άρθρο 50 του ν. 998/1979, το οποίο αναφέρεται στις επιτρεπτές επεμβάσεις με σκοπό την δημιουργία και λειτουργία κατασκηνώσεων. Επίσης κωδικοποιούνται ως περ. α της παρ. 3 η μεταβατική διάταξη του άρθρου 52 παρ. 10 του ν. 4280/ σε συνδυασμό με την διάταξη του άρθρου 46 παρ. 2 του ν. 4414/2016 (Α 149), ως περ. β της παρ. 3, η μεταβατική διάταξη του άρθρου 52 παρ. 11 του ν. 4280/2014 και ως περ. γ της παρ. 3, η μεταβατική διάταξη του άρθρου 9 παρ. 6 εδ. α του ν. 1878/1990 (Α 33). Παράλληλα, γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές 20

21 δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο. «Βιομηχανικές εγκαταστάσεις»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 51 του ν. 998/1979, το οποίο αναφέρεται στις επιτρεπτές επεμβάσεις για την δημιουργία βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Παράλληλα γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο.. «Μεταλλεία-λατομεία»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 52 του ν. 998/1979, το οποίο αναφέρεται στις επιτρεπτές επεμβάσεις για την εκμετάλλευση μεταλλείων και λατομείων. Παράλληλα γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο. «Έργα υποδομής»: Με τις παρ. 1-5 κωδικοποιείται το άρθρο 53 του ν. 998/1979, το οποίο αναφέρεται στις επιτρεπτές επεμβάσεις για την κατασκευή έργων υποδομής. Με την παρ. 6 κωδικοποιείται η μεταβατική διάταξη του άρθρου 52 παρ. 9 του ν. 4280/2014 σε συνδυασμό με την διάταξη του άρθρου 46 παρ. 1 του ν. 4414/2016 (Α 149). Παράλληλα, γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο.. «Έργα πολιτιστικού χαρακτήρα»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 54 του ν. 998/1979, το οποίο αναφέρεται στις επιτρεπτές επεμβάσεις για πολιτιστικά έργα. Παράλληλα γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο.. «Στρατιωτικά έργα»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 55 του ν. 998/1979, το οποίο αναφέρεται στις επιτρεπτές επεμβάσεις για τις ανάγκες στρατιωτικών έργων. Παράλληλα γίνονται οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. 21

22 Άρθρο. «Λοιπές επεμβάσεις»: Με τις παρ. 1-7 κωδικοποιείται το άρθρο 57 του ν. 998/1979, το οποίο αναφέρεται στα είδη των λοιπών επιτρεπτών επεμβάσεων. Με την παρ. 8 κωδικοποιείται η μεταβατική διάταξη του άρθρου 52 παρ. 16 του ν. 4280/2014. Παράλληλα γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο. «Πάρκα και άλση»: Με τις παρ. 1-8 κωδικοποιείται το άρθρο 58 του ν. 998/1979, ενώ με τις παρ. 9, 10 και 11 κωδικοποιείται το άρθρο 59 του ν. 998/1979. Στο πλαίσιο της κωδικοποίησης επέρχονται οι ακόλουθες αναγκαίες συμπληρώσεις/μεταβολές: α. Στην περ. α της παρ. 1 διαγράφεται η παραπομπή στο άρθρο 21 του ν. 4269/2014 λόγω της πρόσφατης κατάργησης της σχετικής διάταξης. β. Στην περ. β της παρ. 1 διαγράφεται για λόγους νοηματικής ακρίβειας η φράση «κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου» δεδομένου ότι η έννοια των κοινοχρήστων χώρων πρασίνου παραπέμπει σε περιοχές εντός σχεδίου πόλεως, ενώ η συγκεκριμένη διάταξη αφορά εκτός σχεδίου περιοχές. γ. Η περ. γ της παρ. 1 συμπληρώνεται, ώστε να ληφθούν υπόψη τα δεδομένα της νομολογίας του ΣτΕ, τα οποία δεν συμπεριλαμβάνονται στην ισχύουσα σήμερα διάταξη, ήτοι επέκταση προστασίας σε: αα) τμήματα αλσών, τα οποία είναι μερικώς ή ολικώς ασκεπή ή ακάλυπτα ή βραχώδη, που όμως συνδέονται οργανικά με το σύνολο του πάρκου και ββ) περιοχές εντός σχεδίων πόλεων με φυσική ή τεχνητή δασική βλάστηση, οι οποίες δεν έχουν χαρακτηρισθεί ως κοινόχρηστοι χώροι, πλην όμως λειτουργούν εκ των πραγμάτων ως πάρκα και άλση. δ. Γίνεται προσαρμογή σε τρέχουσες διοικητικές δομές στις παρ. 2, 7 και 10. ε. Γίνεται αυτούσια μεταφορά της διάταξης του άρθρου 71 παρ. 6 του ν.δ. 86/1969, που ισχύει αναλογικά στην κωδικοποιούμενη παρ. 3 και για τα άλση και τα πάρκα, αντί της παραπομπής στην ως άνω διάταξη. 22

23 στ. Στην παρ. 5 απαλείφεται η αναφορά στη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού ως πλεονασμός. ζ. Στην κωδικοποιητική παρ. 9 διαγράφεται η παραπομπή στο άρθρο 21 του ν. 4269/2014 λόγω της πρόσφατης κατάργησης της σχετικής διάταξης. η. Στην κωδικοποιητική παρ. 11 διαγράφεται η παραπομπή στο άρθρο 21 του ν. 4269/2014 λόγω της πρόσφατης κατάργησης της σχετικής διάταξης. Άρθρο.. «Σχέδια πόλεως»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 60 του ν. 998/1979, το οποίο αναφέρεται στη γενική απαγόρευση μεταβολής του προορισμού δάσους ή δασικής έκτασης, με σκοπό την δημιουργία οικιστικής περιοχής ή την επέκταση σχεδίου πόλεως ή οικισμού κ.λπ.. Παράλληλα γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο.. «Άδεια κτήσης γης από οικοδομικό συνεταιρισμό»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 61 του ν. 998/1979, το οποίο αναφέρεται στις προϋποθέσεις κτήσης γης από οικοδομικό συνεταιρισμό. Παράλληλα γίνεται προσαρμογή στις τρέχουσες διοικητικές δομές, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Στο Κεφάλαιο αυτό κωδικοποιείται σειρά διατάξεων, με τις οποίες ρυθμίζονται ζητήματα παραχωρήσεων δασών και δασικών εκτάσεων. Οι κωδικοποιούμενες διατάξεις εντοπίζονται σε είκοσι τέσσερα (24) συνολικά νομοθετήματα (νόμους, αναγκαστικούς νόμους και νομοθετικά διατάγματα) που εκκινούν από το 1929 (ν. 3874/1929) και φθάνουν μέχρι τον πρόσφατο ν. 4280/2014. Η θεματική αυτή ενότητα χαρακτηρίζεται γενικά από έλλειψη ενιαίου και συστηματικού ρυθμιστικού πλαισίου για τις παραχωρήσεις δασών και δασικών εκτάσεων, γεγονός που 23

24 οδήγησε στην περιπτωσιολογική και ad hoc αντιμετώπιση των σχετικών ζητημάτων διαχρονικά. Έτσι, με βασικό χαρακτηριστικό τον απολύτως ειδικό και εν πολλοίς περιπτωσιολογικό χαρακτήρα των ταξινομούμενων διατάξεων, το νομικό καθεστώς των παραχωρήσεων δασών και δασικών εκτάσεων καθορίζεται είτε με βάση το είδος και τον σκοπό της παραχωρούμενης έκτασης (π.χ. παραχωρήσεις καστανοπεριβόλων, ρητινευομένων δασών) είτε με βάση τους αποδέκτες της προς παραχώρηση έκτασης (παραχωρήσεις προς δασικούς συνεταιρισμούς, παλιννοστούντες ομογενείς, Ο.Τ.Α. κ.λπ.), χωρίς να υπάρχουν γενικά και ενιαία κριτήρια για ομοειδείς ή συναφείς περιπτώσεις. Σημαντικός επίσης αριθμός διατάξεων αφορά ad hoc παραχωρήσεις δασικών εκτάσεων σε Υπουργεία, Δήμους, δημόσια νομικά πρόσωπα, μη κυβερνητικούς οργανισμούς ή ιδιωτικά εκπαιδευτήρια (π.χ. παραχωρήσεις στο Υπουργείο Υγείας, το Ταμείο Εθνικού Στόλου, το Ταμείο Εθνικής Αμύνης, τον Δήμο Αθηναίων, την ΧΑΝΘ, το Αμερικανικό Κολλέγιο Θηλέων κ.λπ.). Σε πολλές περιπτώσεις η παραχώρηση συνδέεται με ειδικούς όρους επέμβασης στο δάσος και τις δασικές εκτάσεις με σκοπό την μεταβολή του προορισμού τους, ενώ επίσης η παραχώρηση γίνεται συνήθως κατά κυριότητα και όχι κατά χρήση. Ωστόσο, μετά την πρόσφατη (ν. 4280/2014) εγκατάλειψη από το νομοθέτη της έννοιας της κατά κυριότητα παραχώρησης, και με δεδομένη την όλως περιοριστική ρύθμιση στο ν. 4280/2014 των ειδών και κατηγοριών επιτρεπτών επεμβάσεων, κατά την κωδικοποίηση ανέκυψαν σε πολλές περιπτώσεις ζητήματα σιωπηρής κατάργησης παλαιότερων διατάξεων από νεότερες. Επιπρόσθετα, πολλές διατάξεις της ενότητας αυτής, ιδίως οι παλαιότερες χρονολογικά, ήταν αναντίστοιχες προς την τρέχουσα διοικητική δομή της χώρας και τις αρμοδιότητες τόσο της κρατικής διοίκησης, κεντρικής και αποκεντρωμένης, όσο και της αυτοδιοίκησης. Οι βασικές προσαρμογές προς την τρέχουσα διοικητική δομή της χώρας, οι οποίες διατρέχουν το σύνολο σχεδόν των εδώ κωδικοποιούμενων διατάξεων αφορούν καταρχήν τις ονομασίες των κατά περίπτωση αρμόδιων Υπουργείων. 24

25 Ειδικότερα επισημαίνεται ότι, για τις ανάγκες της κωδικοποίησης υιοθετήθηκε ο όρος της Κεντρικής Δασικής Υπηρεσίας, ο ορισμός της οποίας δίδεται στην ενότητα των ορισμών. Η Κεντρική Δασική Υπηρεσία ασκεί τις αρμοδιότητες της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (άλλοτε Υπουργείου Γεωργίας ή Αγροτικής Ανάπτυξης), οι οποίες, μετά τη μεταβίβαση των σχετικών αρμοδιοτήτων με το π.δ. 189/2009 (Α 221), ασκούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, το οποίο μετεξελίχθηκε σε Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (π.δ. 24/2015, ΦΕΚ Α /20/ ) και εν συνεχεία μετονομάσθηκε σε Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (π.δ. 70/2015, ΦΕΚ Α /114/ ). Για τον λόγο αυτό, όπου στις κωδικοποιούμενες διατάξεις μνημονεύονται υπηρεσίες ή ειδικά Τμήματα ή Διευθύνσεις ή Γενικές Διευθύνσεις του άλλοτε Υπουργείου Γεωργίας ή Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ή Αγροτικής Ανάπτυξης ή Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η σχετική αναφορά αντικαθίσταται με την αντίστοιχη αναφορά στην Κεντρική Δασική Υπηρεσία. Αντίστοιχα, για τις ανάγκες της κωδικοποίησης υιοθετήθηκε ο όρος «Περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες», ο ορισμός των οποίων δίδεται επίσης στην ενότητα των ορισμών. Οι Περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες ασκούν τις δασικές αρμοδιότητες που ασκούσαν παλαιότερα οι οικείες διευθύνσεις των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και των κρατικών περιφερειών, οι οποίες καταργήθηκαν με το ν. 3852/2010 (Πρόγραμμα Καλλικράτης). Ακολούθως, οι αρμοδιότητες αυτές περιήλθαν στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της χώρας. Για τον λόγο αυτό, όπου στις κωδικοποιούμενες διατάξεις μνημονεύονται υπηρεσίες ή ειδικά Τμήματα ή Διευθύνσεις ή Γενικές Διευθύνσεις των ήδη καταργηθεισών νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων ή των Νομαρχών ή των καταργηθεισών κρατικών Περιφερειών ή Γενικών Γραμματέων των κρατικών Περιφερειών ή των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων ή του Συντονιστή ή Γραμματέα των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, η σχετική αναφορά αντικαθίσταται με την αντίστοιχη αναφορά στις Περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες. 25

26 Περαιτέρω, με το άρθρο 28 του ν. 4325/2015 (Α 47) συστήθηκε σε κάθε Αποκεντρωμένη Διοίκηση θέση προϊσταμένου με τον τίτλο «Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης» και καταργήθηκε το άρθρο 6 παρ. 2 του ν. 3852/2010 (Α 87), που προέβλεπε ότι των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων προΐσταται Γενικός Γραμματέας. Για τον λόγο αυτό, όπου στις κωδικοποιούμενες διατάξεις γίνεται αναφορά στον Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, αναφέρεται πλέον ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Στο Κεφάλαιο αυτό προτάσσονται οι διατάξεις με βάση το είδος και τον σκοπό της παραχωρούμενης έκτασης και ακολουθούν οι διατάξεις που έχουν ειδικότερο χαρακτήρα και είναι τοπικού ενδιαφέροντος. Στο τέλος του κεφαλαίου αυτού κωδικοποιούνται σε ένα άρθρο οι μεταβατικές διατάξεις των παρ. 13, 18 και 19 του άρθρου 52 του ν. 4280/2014. Άρθρο «Παραχωρήσεις μετά την εκπλήρωση του σκοπού της επέμβασης»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιείται το άρθρο 237A του ν.δ. 86/1969 (Α 7), που αναφέρεται σε ζητήματα κυριότητας εγκαταστάσεων, υποδομών και ακινήτων που χρησιμοποιούνται από τις Περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες, καθώς και εγκαταστάσεων και κτιρίων που ανεγέρθηκαν εντός δασών και δασικών εκτάσεων και παραδίδονται στις δασικές υπηρεσίες μετά την εκπλήρωση του σκοπού της επέμβασης. Κατά την κωδικοποίηση γίνεται προσαρμογή των αναφερομένων στις κωδικοποιούμενες διατάξεις υπηρεσιών και αρχών στις τρέχουσες διοικητικές δομές. Ειδικότερα στην παρ. 2 γίνεται αντικατάσταση της αναφοράς στην Ειδική Γραμματεία Δασών με την αναφορά στην Κεντρική Δασική Υπηρεσία, ο ορισμός της οποίας δίδεται στην ενότητα των ορισμών, καθώς και οι απαραίτητες νομοτεχνικές προσαρμογές και εξαρτήσεις για τις ανάγκες της κωδικοποίησης. Άρθρο «Παραχωρήσεις ρητινευομένων δασών»: Με το άρθρο αυτό κωδικοποιούνται το άρθρο 64 του ν. 998/1979 (Α 289) και το άρθρο 14 του ν. 3208/2003 (Α 303), που αναφέρονται στις παραχωρήσεις ρητινευομένων δασών. Πρόκειται για συγγενείς και συσχετιζόμενες διατάξεις, καθώς η δεύτερη εξ αυτών (άρθρο 14 ν. 3208/2003) θεσπίσθηκε προκειμένου να καλύψει ζητήματα νομιμότητας γενομένων παραχωρήσεων ρητινευομένων δασών μετά την ερμηνεία 26

27 των σχετικών διατάξεων του άρθρου 64 του ν. 998/1979 από τον Άρειο Πάγο και το Συμβούλιο της Επικρατείας. Συγκεκριμένα με τις αποφάσεις ΑΠ 452/1992 και ΑΠΟλ 10/1989 κρίθηκε ότι κάθε ενέργεια που συνιστά εγκατάλειψη της ρητινικής εκμετάλλευσης και οδηγεί σε αλλοίωση του δάσους απαγορεύεται, καθώς επίσης και ότι μεταβίβαση πευκοδάσους σε μη ρητινοκαλλιεργητή για εκμετάλλευση διαφορετική, είναι άκυρη. Σε συμμόρφωση προς τις ανωτέρω κρίσεις του Αρείου Πάγου απαλείφονται τα εδάφια πρώτο, δεύτερο, τρίτο και έκτο της παρ. 1 του άρθρου 64 του ν. 998/1979, που προέβλεπαν δυνατότητα έκδοσης παραχωρητηρίου ρητινευόμενου δάσους «άνευ όρου τινός» (οίκοθεν νοείται άνευ του όρου της ρυτινοσυλλογής), καθώς επίσης και οι παρ. 2 και 3 και το πρώτο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 64 του ν. 998/1979, που ορίζουν τη σχετική διαδικασία παραχωρήσεων και την δυνατότητα μεταβολής του προορισμού των ρητινευομένων δασών. Περαιτέρω, τα εδάφια τέταρτο και πέμπτο της παρ. 1 απαλείφονται λόγω αντισυνταγματικότητας, σε συμμόρφωση προς την ΣτΕΟλ 2855/2003, σύμφωνα με την οποία η οικοπεδοποίηση δημοσίων και ιδιωτικών δασών δεν συνιστά λόγο υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, που δικαιολογεί την μεταβολή του προορισμού του δάσους και ως εκ τούτου η διάταξη που προβλέπει την δυνατότητα παραχώρησης ρητινευομένων δασών σε οικοδομικούς συνεταιρισμούς δεν είναι σύμφωνη προς το Σύνταγμα. Επισημαίνεται ότι ειδικά στην περίπτωση των οικοδομικών συνεταιρισμών η παραχώρηση εκτάσεων δασικού ενδιαφέροντος συνδέεται αρρήκτως με τον σκοπό των συνεταιρισμών, που δεν είναι άλλος από την οικιστική αξιοποίηση των παραχωρούμενων εκτάσεων. Ως εκ τούτου, δεν νοείται παραχώρηση σε οικοδομικό συνεταιρισμό έκτασης για σκοπό διαφορετικό από εκείνο της οικιστικής αξιοποίησης/οικοπεδοποίησης. Για τον λόγο αυτό, απαλείφονται οι παραπάνω διατάξεις λόγω αντισυνταγματικότητας, η οποία δεν μπορεί να θεραπευθεί μέσω άλλης διατύπωσης. Η παρ. 6 του άρθρου 64 ν. 998/1979 απαλείφεται τόσο σε συμμόρφωση με τη ΣτΕ Ολ 2855/2001, όσο και διότι δεν έχει πλέον πεδίο εφαρμογής και σε κάθε περίπτωση υπερκαλύπτεται από την παρ. 1 του άρθρου 14 ν. 3208/2003, η οποία κωδικοποιείται ως παρ. 1 του άρθρου αυτού. 27