ΓΛΑΥΚΗ. Υποστήριξη άνεργων γυναικών για τη δημιουργία Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων Κοινωνικής Φροντίδας

Transcript

1 ΓΛΑΥΚΗ Υποστήριξη άνεργων γυναικών για τη δημιουργία Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων Κοινωνικής Φροντίδας Μελέτη Διάγνωσης Των Αναγκών Της Τοπικής Αγοράς Εργασίας Της Κεντρικής Μακεδονίας περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης περιφερειακή ενότητα Πιερίας

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Περίληψη 3 Ομάδα εργασίας 4 Μεθοδολογία 5 1. Η υφιστάμενη κατάσταση στην αγορά της Κεντρικής Μακεδονίας 6 Εισαγωγή Παραγωγικό σύστημα ανά τομέα Στοιχεία ανεργίας σε επίπεδο χώρας και ανά περιφέρεια Κατανομή των απασχολουμένων ανά κλάδο δραστηριότητας Πλεονεκτήματα και αδυναμίες της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Σύντομο προφίλ αγοράς του Νομού Θεσσαλονίκης και του Νομού Πιερίας Νομός Θεσσαλονίκης Η Δυτική Ύπαιθρος του Νομού Θεσσαλονίκης Νομός Πιερίας Τα βασικά προβλήματα και τις ανάγκες της περιοχής παρέμβασης Οικονομική κρίση και ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις Εισαγωγή Επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στη ψυχική υγεία Οι κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις της ανεργίας Η ψυχοκοινωνική προσέγγιση της ανεργίας Συνεταιριστικά εγχειρήματα στην εποχή της κρίσης παραδείγματα κοινωνικών συνεταιρισμών προοπτικές απασχόλησης στον τομέα κοινωνικής φροντίδας ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Γενικά συμπεράσματα Ειδικά συμπεράσματα Πηγές 59

3 Περίληψη Η παρούσα μελέτη αποτελεί μία προσπάθεια να αναλυθούν οι ανάγκες της αγοράς εργασίας της Κεντρικής Μακεδονίας και ειδικότερα της Θεσσαλονίκης και της Πιερίας. Πιο συγκεκριμένα, με τη μελέτη επιχειρείται η ανίχνευση των αναγκών της τοπικής αγοράς εργασίας για ανάπτυξη της απασχολησιμότητας σε τομείς αιχμής. Πέραν όμως από το γενικό πληθυσμό, η μελέτη εστιάζει στις δυνατότητες και στις προοπτικές απασχόλησης των άνεργων γυναικών της περιοχής παρέμβασης και ιδιαίτερα εκείνων που παρουσιάζουν αυξημένες ανάγκες ψυχοκοινωνικής στήριξης εξ αιτίας των νέων συνθηκών που έφερε στη ζωή τους η ανεργία, η φτώχεια, το κλείσιμο των επιχειρήσεων τους κλπ.. Για τη διεξαγωγή της μελέτης αξιοποιήθηκαν στοιχεία προηγούμενων μελετών και ερευνών αλλά εκπονήθηκε και έρευνα με αξιοποίηση επικαιροποιημένων στοιχείων από επίσημες πηγές. Από την ανάλυση των δεδομένων αλλά και τη σύνδεση και συγκριτική θεώρηση των στοιχείων με προηγούμενες έρευνες και άλλες σχετικές πηγές, προέκυψαν τα εξής βασικά στοιχεία και συμπεράσματα που αφορούν στα: α) τις ροές εισόδου στην απασχόληση, κινητικότητα της εργασίας σε διάφορους κλάδους και ύψος ανεργίας β) τα τοπικά στοιχεία για τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας και για τις οικονομικές μονάδες, γ) τις δυνατότητες ανάπτυξης της περιοχής της Κεντρικής Μακεδονίας δ) την αποτύπωση της επικρατούσας νοοτροπίας καθώς και τα κυριότερα στοιχεία που οδηγούν στον εργασιακό και κοινωνικό αποκλεισμό των ανέργων γυναικών στ) την ανάδειξη του ρόλου των γυναικών της περιοχής στην νέα κοινωνική επιχειρηματικότητα και στην απασχόληση και ειδικότερα στον τομέα της παροχής υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας ζ) τις ανάγκες επιμόρφωσης και επαγγελματικής κατάρτισης των ανέργων γυναικών, ώστε να συμμετέχουν ενεργά στην απασχόληση μέσω της κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Συμπερασματικά, η παρούσα μελέτη αποτελεί έναν συνδυασμό θεωρητικών και ερευνητικών στοιχείων που αποδίδουν την κατάσταση της τοπικής αγοράς εργασίας, τονίζοντας εν τέλει τους δυναμικούς κλάδους στους οποίους έχουν τη δυνατότητα να απασχοληθούν με διάφορους εναλλακτικούς τρόπους οι άνεργες γυναίκες της περιοχής παρέμβασης.

4 Ομάδα εργασίας Η ομάδα εργασίας για την εκπόνηση της μελέτης αποτελείται από στελέχη του Φορέα Συντονιστή της ΑΣ «ΓΛΑΥΚΗ». Η ομάδα συγκέντρωσε και επεξεργάστηκε τα δεδομένα από υφιστάμενες έρευνες και πηγές φορέων του Δημόσιου και του Ιδιωτικού τομέα σχετικές με το επαγγελματικό αντικείμενο που έχει επιλεγεί από την ΑΣ για τη προώθηση της ομάδας στόχου των ωφελουμένων, δηλαδή την ανάπτυξη δραστηριοτήτων στη Κοινωνική Οικονομία, στο κλάδο της Κοινωνικής Φροντίδας Η ομάδα εργασίας αφού κατέγραψε τα στοιχεία και αποτύπωσε τη σημερινή εικόνα της αγοράς εργασίας στη Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. και ειδικότερα στη Περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης και στη Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας, συγκέντρωσε όλα τα πρόσφατα δεδομένα σχετικά με τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της ανεργίας και της φτώχειας και γενικότερα όλων των χαρακτηριστικών της κρίσης που επηρεάζουν την επαγγελματική και κοινωνική ζωή του πληθυσμού και ιδιαίτερα των γυναικών.. Η ομάδα εργασίας αποτελείται από τις: Μπλέτσου Μαρία, οικονομολόγο Σούλτη Θωμαή, Ψυχολόγο

5 Μεθοδολογία Η μελέτη εκπονήθηκε ύστερα από συγκέντρωση, σύνθεση και συγκριτική θεώρηση στοιχείων που προέκυψαν από επίσημες πηγές και έρευνες, τις οποίες επιμελήθηκε και συνέταξε η επιστημονική ομάδα της μελέτης. Τα γενικά στοιχεία της αγοράς εργασίας της περιοχής παρέμβασης αφορούν κυρίως στην τελευταία τριετία και προέρχονται από το Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, τον ΟΑΕΔ, την Αναπτυξιακή Θεσσαλονίκης ΑΕ, την Πιερική Αναπτυξιακή Α.Ε., την Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Θεσσαλονίκης και Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Πιερίας, το Ξενοδοχειακό επιμελητήριο Τα στοιχεία που αφορούν όλα τα πρόσφατα δεδομένα σχετικά με τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της ανεργίας και της φτώχειας συγκεντρώθηκαν μέσα από τις δημοσιεύσεις επιστημονικών φορέων και μεμονωμένων επιστημόνων μελετητών είτε σε συνέδρια είτε στα ΜΜΕ Επίσης περιλαμβάνονται πρωτογενή στοιχεία που προέκυψαν από σύνθεση και επικαιροποίηση της εμπειρίας της ΕΨΥΚΑ που είναι ο μεγαλύτερος φορέας στο νομό που εξειδικεύεται σε παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Για τη διεξαγωγή της μελέτης ακολουθήθηκαν οι κανόνες της σύνταξης μιας επιστημονικής εργασίας που έχει κυρίως βιβλιογραφική βάση και στηρίζεται στην αξιοποίηση προϋπαρχόντων στοιχείων, τα οποία συναποτελούν την εικόνα της τοπικής αγοράς εργασίας και της ομάδας στόχου των ανέργων γυναικών με ψυχοκοινωνικά προβλήματα λόγω των συνθηκών της κρίσης..