Β ΕΙΔΙΚΗ ΦΑΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Β ΕΙΔΙΚΗ ΦΑΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Υπεύθυνος Σπουδών & Έρευνας: Δ. Τσιμάρας ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΔ - Ε08: ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ Συγγραφείς- Διδάσκοντες: Α. Ανδρεάτος Ι. Αποστολάκης Η. Βαρλάμης Δ. Γκούσκος Σ. Μυστακίδης ΚΓ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΑΘΗΝΑ 2015

2 Wikis και κοινωνική δικτύωση Το υλικό παραχωρήθηκε από τον Δρ Σπυρίδωνα Σαλαμούρα και προσαρμόστηκε για χρήση στο μάθημα.

3 Περιεχόμενα Wikis και κοινωνική δικτύωση... 4 Σκοπός της ενότητας... 4 Προσδοκώμενα Αποτελέσματα... 4 Λέξεις Κλειδιά : Εισαγωγή : Βασικές έννοιες : Ιστορική αναδρομή : Οργάνωση των wiki : Η ανατομία του wiki... 8 Σύνοψη Πηγές για περαιτέρω μελέτη Βιβλιογραφία... 13

4 Wikis και κοινωνική δικτύωση Σκοπός της ενότητας Στην ενότητα αυτή θα παρουσιαστούν οι δυνατότητες των Wikis για την εξυπηρέτηση συνεργατικών διαδικασιών. Προσδοκώμενα Αποτελέσματα 1. Να χρησιμοποιείτε τις λειτουργίες των Wikis. 2. Να αξιοποιείτε τις προσφερόμενες υπηρεσίες των Wikis. 3. Να αποκτήσετε βασικές γνώσεις εργασίας σε ομάδες με χρήση των wikis. 4. Να αποκτήσετε δεξιότητες οργάνωσης κοινοτήτων wikis. Λέξεις Κλειδιά Wiki: Χώρος Συνεργασίας - Iστοχώρος που επιτρέπει σε οποιονδήποτε να δημιουργήσει ή να επεξεργαστεί το περιεχόμενό του. CMS: (content management system) Συστήματα διαχείρισης περιεχομένου». Wikipedia: Η μεγαλύτερη online εγκυκλοπαίδεια του κόσμου, σε τεχνολογία wiki Blogs: Ιστότοποι ελεύθεροι χρήσης με έμφαση στην αρθρογράφηση. Forum: Διαδικτυακός τόπος συζητήσεων για ένα ή περισσότερα θέματα. 1: Εισαγωγή Οι τεχνολογικές καινοτομίες του Διαδικτύου δεύτερης γενιάς (Web 2.0) ενθαρρύνουν τη συμμετοχή και τη συνεργασία με επίκεντρο τη δημιουργία διαμοιρασμένης γνώσης και δυναμικού περιεχομένου από τους χρήστες με τη βοήθεια των εργαλείων του Web 2.0. O συνεργατικός ιστοχώρος (wiki) αποτρέπει τη χρήση στατικών ιστοσελίδων και της γραμμικής συγγραφής ενός υπερκειμένου, επαναπροσδιορίζοντας την ηλεκτρονική δημοσίευση και εκδημοκρατίζοντας το περιεχόμενο. Η συνεργατική προσέγγιση της γνώσης, δίνει τη δυνατότητα να συγκροτήσει κανείς ένα ενιαίο σύνολο γνώσεων και δεξιοτήτων, ένα πλέγμα στάσεων και αξιών, που θα του επιτρέπει να αναπτύσσει προσωπική άποψη για θέματα που σχετίζονται μεταξύ τους καθώς και σε ζητήματα της καθημερινότητας. Μία από τις σημαντικότερες επιτυχίες των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), που αναδείχθηκε μέσα απ τη χρήση των εργαλείων του διαδικτύου, είναι η ικανότητα εξόρυξης γνώσης μέσω συνεργατικών διαδικασιών. Το wiki ανήκει στη σειρά των εργαλείων του WEB 2.0 και είναι ιστοσελίδες στο διαδίκτυο, οι οποίες μπορούν πολύ εύκολα να οργανωθούν σε θεματικά αντικείμενα και να συμπληρωθεί το περιεχόμενό τους ή να τροποποιηθεί από οποιονδήποτε επιθυμεί τη συμμετοχή του. Είναι συνεργατικός διαδικτυακός χώρος στον οποίο μπορείτε να δημιουργήσετε και να μοιραστείτε πληροφορίες με άλλους χρήστες. Οι ΤΠΕ ως εργαλείο μάθησης, επικοινωνίας και δημιουργίας μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους της ΔΔ να εφαρμόσουν ποικίλες εναλλακτικές προσεγγίσεις, πέραν της καθιερωμένης πρακτικής. Τα wikis είναι εργαλεία για να μοιράζεται κανείς κείμενα, πληροφορίες, δεδομένα κ.α. με μέγιστο πλεονέκτημα τη δυνατότητα συνεισφοράς από απεριόριστο αριθμό χρηστών. Η διαφορά τους από

5 πολλά άλλα συστήματα είναι ότι ενθαρρύνουν τη διαδραστικότητα, τη συνεισφορά στην κοινότητα, τη διασταύρωση πληροφοριών και απόψεων στην ίδια πλατφόρμα. Στην παρούσα ενότητα θα εξεταστεί συνοπτικά ο επονομαζόμενος συνεργατικός ιστοχώρος (wiki) και θα γίνει μια πρώτη καταγραφή των χαρακτηριστικών του καταδεικνύοντας ότι το wiki είναι «ένα βιώσιμο και χρηστικό εργαλείο διαχείρισης της γνώσης χάρη στην εύκολη χρήση και τη συνεργατική φύση του, η οποία οδηγεί σε εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος» (Tay Pei Lyn Grace, 2009) και θα παρουσιαστούν οι δυνατότητες των παρεχόμενων εργαλείων με έμφαση στην αξιοποίηση των εργαλείων wikis. 2: Βασικές έννοιες Wiki (προφέρεται γουίκι) είναι ένας τύπος ιστοτόπου που επιτρέπει σε οποιονδήποτε να δημιουργήσει και να επεξεργαστεί τις σελίδες του δηλαδή να προσθέτει, να αφαιρεί, ή να επεξεργάζεται το περιεχόμενο, πολύ γρήγορα και εύκολα, χωρίς να απαιτείται υποχρεωτικά η εγγραφή. Με τον τρόπο αυτό παρέχεται η δυνατότητα συνεργασίας πολλών για τη συγγραφή ενός έργου. Αν κάποιος κάνει ένα λάθος, ένας άλλος μπορεί να το εντοπίσει και να το διορθώσει. Μπορεί επίσης να προσθέσει κάτι νέο στη σελίδα, πράγμα που επιτρέπει την συνεχή βελτίωση και ενημέρωση. Επίσης στα wiki μπορεί να γίνεται συζήτηση για διάφορα θεματικά αντικείμενα. Σε ορισμένα wiki όπως η Wikipedia, μάλλον το διασημότερο wiki, υπάρχουν οι σελίδες συζήτησης γι' το ίδιο. Συνοπτικά, ένα wiki είναι ένας συνεργατικός ιστότοπος. Δημιουργείται εύκολα και δωρεάν, και δίνει τη δυνατότητα σε πολλούς χρήστες να αποθηκεύουν σε αυτό κείμενα και εικόνες. Επιπλέον δίνει τη δυνατότητα να αναιρούνται οι όποιες τυχόν λανθασμένες ενέργειες, αφού το περιεχόμενό του δεν διαγράφεται οριστικά αλλά αναθεωρείται διαρκώς (revisions). Η δυνατότητα της αλληλεπίδρασης και η ευκολία της λειτουργίας του, κάνει ένα wiki, ένα αποτελεσματικό εργαλείο συνεργατικής γραφής. Τα Wikis ως συνεργατική μέθοδος μάθησης επιτρέπει σε όλους να συμμετέχουν σε όλα, επεξεργάζονται, προσθέτουν, αφαιρούν, συμπληρώνουν, σχολιάζουν. Είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τα δίκτυα ανθρώπων (δικτυακές ομάδες) και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να υποστηρίξουν τη διάδοση των πληροφοριών, την ανταλλαγή ιδεών και τη διευκόλυνση της αλληλεπίδρασης της ομάδας. Τα Wikis είναι εργαλεία ιδανικά για τη δημιουργία και τη συνεργατικών. Συνήθως, τα μέλη μίας ομάδας, συνεργάζονται ανταλλάσσοντας έγγραφα μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, όπου, στο τέλος της διαδικασίας, πραγματοποιείται μια προσπάθεια συντονισμού των εγγράφων. Η χρήση όμως ενός Wiki προσελκύει όλα τα μέλη της ομάδας να συναντηθούν εικονικά και να εργαστούν μαζί για την εργασία. Έτσι, μια γεωγραφικά διασκορπισμένη ομάδα εργασίας μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα Wiki για να έχουν τα μέλη της επαφή, να μοιράζονται ιδέες και να δουλεύουν για την εργασία. Ένα Wiki μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο παρουσίασης αντί ενός συμβατικού λογισμικού, όπου οι συνεργάτες μπορούν άμεσα να σχολιάσουν και να αναθεωρήσουν το περιεχόμενο της παρουσίασης. Τα wikis εξυπηρετούν διαφορετικούς σκοπούς ενώ εφαρμόζουν και διαφορετικούς κανόνες. Για παράδειγμα σκοπός της Wikipedia είναι να γραφούν λήμματα που σχηματίζουν μια εγκυκλοπαίδεια. Ο σκοπός δημιουργεί και κανόνες συμπεριφοράς π.χ. στην Wikipedia δεν γίνεται γενική συζήτηση αφού δεν βοηθά στη συγγραφή λημμάτων. Τα περισσότερα wikis επιτρέπουν την πρόσβαση των χρηστών χωρίς κανέναν απολύτως περιορισμό. Έτσι όλοι έχουν το δικαίωμα να συμβάλουν στη συγγραφή του περιεχομένου της ιστοσελίδας χωρίς να υποβληθούν σε διαδικασία

6 εγγραφής/σύνδεσης όπως συνήθως επιβάλλεται σε σελίδες συζητήσεων π.χ. στα περισσότερα forum. Αυτό σημαίνει ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι δυνατό να ελεγχθεί η εγκυρότητα των πληροφοριών των wiki σελίδων. Αυτό που στην ουσία κάνει ένα σύστημα wiki είναι να απλοποιεί τη διαδικασία δημιουργίας σελίδων HTML και να καταγράφει κάθε μεμονωμένη αλλαγή που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια του χρόνου, έτσι ώστε σε οποιαδήποτε στιγμή μια σελίδα να μπορεί να επανέλθει σε κάποια από τις προηγούμενες καταστάσεις της. Πολλές φορές το wiki περιλαμβάνει εργαλεία που επιτρέπουν στους χρήστες να παρακολουθούν την κατάστασή του. Μπορεί ακόμη να παρέχει στους χρήστες κάποιο χώρο για να συζητούν διάφορα θέματα όπως για παράδειγμα το περιεχόμενο που προστίθεται στο site. Η λέξη Wiki ερμηνεύεται μερικές φορές ως ακρώνυμο για το "What I know is" δηλαδή "Αυτό που εγώ ξέρω είναι". Είναι μια χαρακτηριστική φράση για τον τρόπο λειτουργίας του Wiki: ο κάθε χρήστης που συμμετέχει στη συγγραφή κάποιου έργου προσθέτει την προσωπική του γνώση, έτσι ώστε όλοι να μπορούν να τη μοιράζονται. Εκτός, λοιπόν, από τη χρήση της Wikipedia για εκπαιδευτικούς σκοπούς, στην οποία μπορούν να βρεθούν και να αντληθούν χιλιάδες πληροφορίες εγκυκλοπαιδικής φύσης, για σχεδόν κάθε κλάδο και αντικείμενο, οι ιστοσελίδες wiki μπορούν να χρησιμοποιηθούν και με άλλους τρόπους. 3: Ιστορική αναδρομή Το πρώτο wiki δημιουργήθηκε το 1994 και εγκαταστάθηκε στον Ιστό στις 25 Μαρτίου του 1995 από τον Γουώρντ Κάνινγχαμ. Αυτός απέδωσε και το όνομα και την έννοια wiki και κατασκεύασε την πρώτη μηχανή wiki. Ο Κάνινγχαμ εμπνεύστηκε τον όρο wiki από τα «wiki wiki» που είναι τα «γρήγορα» λεωφορεία που εκτελούν πυκνά δρομολόγια στον αερολιμένα της Χονολουλού. Στις αρχές του 2000, τα wikis άρχισαν να υιοθετούνται όλο και περισσότερο στις επιχειρήσεις ως λογισμικό που επιτρέπει τη συνεργασία πολλών χρηστών. Οι πιο συνηθισμένες χρήσεις του ήταν στις επικοινωνίες, σε εσωτερικά δίκτυα (intranets) εταιριών ή οργανισμών και στη συλλογική τεκμηρίωση προγραμμάτων, αρχικά από τεχνικούς χρήστες. Σήμερα ορισμένες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν τα wikis ως το μοναδικό συλλογικό λογισμικό και ως υποκατάστατο των στατικών intranets. Κατά μια άποψη, γίνεται μεγαλύτερη χρήση των wikis πίσω από τους τοίχους προστασίας (firewalls) παρά στο δημόσιο Διαδίκτυο. Το 2005 οι Los Angeles Times πειραματίστηκαν με τη χρήση wiki στο εκδοτικό τμήμα της ιστοσελίδας τους. Το εγχείρημα Wikitorial σύντομα έκλεισε καθώς δέχτηκε καταστροφικές επιθέσεις από κακόβουλους χρήστες («βάνδαλοι»). Η ανοικτή φιλοσοφία των περισσότερων wiki, το να επιτρέπεται δηλ. στον καθένα να τροποποιεί το περιεχόμενο, δεν εξασφαλίζει ότι όλοι οι συντάκτες έχουν καλές προθέσεις. Ο βανδαλισμός είναι ένα σταθερό πρόβλημα για τα wiki, αν και μερικές πηγές με λίγη σχετική εμπειρία με wiki τείνουν να υπερβάλουν τον κίνδυνο του βανδαλισμού. Σε μερικές περιπτώσεις, προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω βανδαλισμός αποκλείονται από τη δυνατότητα συγγραφής, λογαριασμοί χρηστών ή διευθύνσεις ΙΡ. 4: Οργάνωση των wiki Για να δημιουργήστε το δικό σας wiki θα χρειαστείτε το λογισμικό Wiki που διατίθεται δωρεάν στο διαδίκτυο και επιτρέπει στις ιστοσελίδες να δημιουργηθούν και να εκδοθούν μέσα από ένα κοινό περιηγητή διαδικτύου (web browser). Για να λειτουργήσει απαιτείται μια υποδομή υλικού και λογισμικού (web server, DataBase) που συνήθως τα βρίσκετε διαθέσιμα στο διαδίκτυο ή μπορείτε

7 να τα εγκαταστήσετε τοπικά σε αντίστοιχες μηχανές (Η/Υ) φιλοξενίας. Δεδομένης της απλότητας του wiki, ένας μεγάλος αριθμός εφαρμογών υλοποιείται σε πλατφόρμα wiki, από πολύ απλές εφαρμογές μέχρι και τα πλέον σύνθετα «συστήματα διαχείρισης περιεχομένου» (CMS/content management system). Η αρχική διαφορά μεταξύ των wiki και των πιο σύνθετων CMS είναι ότι το λογισμικό wiki τείνει να επικεντρωθεί στο περιεχόμενο, σε αντίθεση με τα CMS που επικεντρώνονται στην απόδοση του περιεχομένου στους χρήστες (layout). Το λογισμικό Wiki περικλείει όλο το λογισμικό που απαιτείται για να «τρέξει» ένα wiki, το οποίο περιλαμβάνει έναν web server (πχ Apache), σε αντίθεση με τη «μηχανή Wiki» (Wiki machine), η οποία εφαρμόζει την τεχνολογία wiki (wiki technology). Σε μερικές περιπτώσεις, όπως το ProjectForum, ή κάποιους WikiServers, ο web server και η μηχανή wiki συσσωρεύονται μαζί ως ένα αυτόνομο (self-contained) σύστημα, το οποίο διευκολύνει τις λειτουργίες εγκατάστασης. Η πλειοψηφία των μηχανών είναι ανοικτού κώδικα, συχνά διαθέσιμη με άδεις χρήσης τύπου GNU General Public License (GPL). Τα μεγάλα συστήματα όπως το TWiki, το MediaWiki, αναπτύσσονται σε συνεργασία (collaboratively). Επίσης πολλά wiki είναι αρθρωτά (modular), παρέχοντας αυτόνομα τμήματα λογισμικού τύπου API που επιτρέπουν στους προγραμματιστές να αναπτύξουν νέα χαρακτηριστικά χωρίς να απαιτείται αυτά να είναι άμεσα συσχετισμένα με το κύριο μέρος του κώδικα του wiki. Αν και θα ήταν δύσκολο να καθοριστεί ποιες μηχανές wiki είναι οι δημοφιλέστερες, αν εν τούτοις οι πλέον σημαντικές θα μπορούσαν να αναφερθούν: TWiki, MoinMoin, PbWiki, DocuWiki και MediaWiki. Μια ενδιαφέρουσα εκδοχή των wiki είναι το Personal Wiki που αφορά λογισμικό wiki που δεν προορίζεται για συλλογική εργασία (collaborative work), αλλά είτε για διαχείριση περιεχομένου είτε για την προσωπική οργάνωση πληροφοριών. Αυτό καλείται μερικές φορές Desktop Wiki ή Personal (προσωπικό) Wiki. Ένα παράδειγμα αυτού είναι το Tiddlywiki. Οι μηχανές Wiki είναι ένα μεγάλο κομμάτι του λογισμικού - επιτρέπουν στο χρήστη να χτίσει ένα διαδραστικό (interactive) ιστοχώρο ή μια γνωστική βάση (knowledge base) όπου κάθε μέλος μπορεί να προσθέσει και να εκδώσει το περιεχόμενο. Τα εργαλεία Wiki μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τα προσωπικά ή συλλογικά web συστήματα. Η δύναμη του λογισμικού wiki είναι στην απλότητά της χρήσης του. Η δημοσίευση ενός εγγράφου με Wiki είναι μία εύκολη δουλειά, που ο καθένας μπορεί να κάνει. Η δημιουργία και η διατήρηση ενός ιστοχώρου wiki δεν είναι ιδιαιτέρως δύσκολες και απαιτούν μόνο βασικές ικανότητες προγραμματισμού. Πιθανώς το καλύτερο μέρος ενός wiki project είναι ότι μπορείτε να κατεβάσετε ένα έτοιμο εργαλείο και να το χρησιμοποιήσετε για να δημιουργήσετε έναν ιστοχώρο εντελώς δωρεάν. Το MediaWiki είναι το δημοφιλέστερο λογισμικό wiki στο internet. Χρησιμοποιείται για να λειτουργήσει η Wikipedia (η μεγαλύτερη online εγκυκλοπαίδεια του κόσμου) και άλλα έργα του μη κερδοσκοπικού ιδρύματος Wikimedia, καθώς επίσης και πολλά άλλα wikis. Το MediaWiki είναι ένα ελεύθερο πακέτο λογισμικού υπό την άδεια GNU General Public License.

8 Το MediaWiki περιλαμβάνει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα όπως: Εύκολο ανέβασμα (upload) αρχείων Υποστηρίζει πολλές γλώσσες Επιλογές αναζήτησης Δείκτης των στοιχείων περιεχομένων (content items) Συζητήσεις Το TikiWiki είναι ένα ισχυρό, ανοιχτού κώδικα σύστημα ομάδων (groupware) και διαχείρισης περιεχομένου, γραμμένο σε PHP. Το TikiWiki μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δημιουργήσει ιστοσελίδες, intranets και blogspots. Το TikiWiki προσφέρει σημαντικούς πόρους εάν χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο συνεργασίας. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το TikiWiki για φόρουμ και δωμάτια συζητήσεων (chatrooms), τη διεξαγωγή ψηφοφοριών (poll taking), blog, αρχειοθήκη, λίστες συχνών ερωτήσεων (FAQ), ημερολόγιο και ακόμη περισσότερα. Το DokuWiki είναι ένα εύχρηστο σύστημα wiki προσανατολισμένο στην τεκμηρίωση (documentation) λογισμικού, καθώς διευκολύνει τη δημιουργία δομημένου περιεχομένου (structured content). Έχει μια ισχυρή σύνταξη και τα αρχεία δεδομένων του μπορούν να διαβαστούν και έξω από το Wiki. Αυτό βοηθάει τις ομάδες των ασχολουμένων με την ανάπτυξη που δουλεύουν σε ένα σχέδιο να αλληλεπιδράσουν πολύ ευκολότερα. Όλα τα δεδομένα αποθηκεύονται σε απλά αρχεία κειμένου και έτσι δεν απαιτείται καμία βάση δεδομένων. Το DokuWiki (καθώς επίσης και το MediaWiki και το TikiWiki) είναι γραμμένο σε PHP. Το DokuWiki θα ήταν μια καλή επιλογή για να τεκμηριώσετε το λογισμικό της υπηρεσίας σας. Μερικά από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του DokuWiki είναι: Ανέβασμα και ενσωμάτωση εικόνων Πολυγλωσσική υποστήριξη Συνδέσεις Interwiki 5: Η ανατομία του wiki Σε ένα wiki, κάθε σελίδα έχει τρεις διαφορετικές αναπαραστάσεις: Ο "πηγαίος κώδικας" (που μπορεί να τροποποιηθεί), ο οποίος αποτελεί τη μορφή με την οποία αποθηκεύεται στον εξυπηρετητή. Ένα σχεδιαστικό πρότυπο που καθορίζει τη διάταξη και τα κοινά χαρακτηριστικά των στοιχείων για όλες τις σελίδες. Ο αποδιδόμενος κώδικας HTML που παράγεται από τον εξυπηρετητή όταν ζητείται μια σελίδα. Εξαρτάται απ το wiki αν θα επιτρέπεται η επεξεργασία απ ευθείας της HTML ή μέσω ενός επεξεργαστή περιεχομένου HTML. Η πηγαία μορφή, γνωστή μερικές φορές σαν «κείμενο wiki», είναι σε μια απλουστευμένη γλώσσα σήμανσης ώστε να αποδώσει τις διάφορες δομικές και οπτικές λειτουργίες. Ένα συχνά χρησιμοποιημένο παράδειγμα μιας τέτοιας σύμβασης είναι να αρχίσει μια γραμμή κειμένου με αστερίσκο ("*") προκειμένου να το χαρακτηρίσει ως στοιχείο σε ένα κατάλογο με κουκίδες. Το στυλ και η σύνταξη μπορούν να ποικίλουν πολύ μεταξύ των εφαρμογών, μερικές από τις οποίες επιτρέπουν επίσης τις ετικέτες HTML. Ο συλλογισμός πίσω από αυτό το σχέδιο είναι ότι το περιεχόμενο σε HTML, με τις πολλές ετικέτες, δεν είναι πλήρως κατανοήσιμο από έναν μη ειδικό. Το να γίνει ορατός στο χρήστη ο πηγαίος

9 κώδικας HTML κάνει το κείμενο εξαιρετικά δύσκολο στο διάβασμα και την επεξεργασία του για τους περισσότερους χρήστες. Είναι επομένως καλύτερα να προωθείται η επεξεργασία σε μορφή κειμένου με μερικές απλές συμβάσεις για τη δομή και το στυλ. Επίσης το ότι οι χρήστες δεν μπορούν άμεσα να χρησιμοποιήσουν όλη τη λειτουργικότητα που επιτρέπει η σύνταξη σε HTML, όπως για παράδειγμα να εισάγουν οδηγίες σε γλώσσα προγραμματισμού JavaScript, είναι για να επιτυγχάνεται αφενός η ομοιομορφία στην εμφάνιση και την αισθητική αλλά και για να προστατεύσουν το περιεχόμενο από κακόβουλες ενέργειες. Οι περισσότερες μηχανές wiki χρησιμοποιούν τη μέθοδο WYSIWYG (What You See Is What You Get), με τη βοήθεια ενός μηχανισμού συνήθως JavaScript ή ενός αντικειμένου ελέγχου ActiveX που μεταφράζει γραφικά τις εισηγμένες οδηγίες μορφοποίησης, όπως το «έντονα» και «πλάγια» στις αντίστοιχες ετικέτες HTML. Στις εφαρμογές αυτές, η σήμανση μια έκδοσης HTML που έχει υποστεί επεξεργασία παράγεται και υποβάλλεται στον εξυπηρετητή με διαφάνεια, και ο χρήστης απαλλάσσεται απ αυτές τις τεχνικές λεπτομέρειες. Οι χρήστες που δεν έχουν τα απαραίτητα πρόσθετα μπορούν να εκδώσουν τη σελίδα, συνήθως με άμεση έκδοση του ακατέργαστου κώδικα HTML. Επίσης οι περισσότερες μηχανές wiki παράγουν κώδικα σε σύνταξη wiki αντί HTML και μ αυτό τον τρόπο οι χρήστες που επιθυμούν να γράφουν σε σύνταξη wiki μπορούν να συνεχίσουν σε αυτό τον τρόπο λειτουργίας. Εικόνα 1 Τύποι προβολών ενός άρθρου Παράδειγμα: κείμενο σε σύνταξη για μηχανή media wiki: {{πηγές }} Με τον όρο '''Δημόσια Διοίκηση''' χαρακτηρίζεται γενικά το σύνολο μέσων και ενεργειών που αποσκοπούν στην επίτευξη συγκεκριμένου αποτελέσματος για την ικανοποίηση του γενικού συμφέροντος των πολιτών ενός κράτους. Η Δημόσια Διοίκηση μιας Χώρας αποτελεί μέρος του [[Κρατικός μηχανισμός κρατικού μηχανισμού]] της και ειδικότερα της [[εκτελεστική εξουσία εκτελεστικής εξουσίας]]. Υπό την ευρεία έννοια η Δημοσια Διοίκηση περιλαμβάνει δύο επιμέρους έννοιες, αυτή της εκάστοτε [[Κυβέρνηση]]ς και "υπό στενή έννοια" αυτή της Διοίκησης. Σημειώνεται ότι υπό τη στενή έννοια των πολιτικών αυτών όρων η Κυβέρνηση διαφέρει της Διοίκησης στο ότι κινείται με απόλυτη (νόμιμη) πρωτοβουλία και είναι αυτή που χαράσσει τις κατευθυντήριες γραμμές, ενώ η δεύτερη περιορίζεται στην εφαρμογή και παρακολούθηση της κυβερνητικής θέλησης. Δημόσια Διοίκηση υφίσταται σε όλες τις Χώρες του κόσμου, ανεξάρτητα του πολιτεύματός των. == Δείτε επίσης == * [[Διοίκηση]] * [[Διοικητικό δίκαιο]]

10 * [[Διοικητική θέση]] [[Κατηγορία:Συνταγματικό Δίκαιο]] [[Κατηγορία:Διοικητικό Δίκαιο]] [[Κατηγορία:Πολιτική]] [[Κατηγορία:Δημόσια Διοίκηση ]] κώδικας σε HTML: Με τον όρο <b>δημόσια Διοίκηση</b> χαρακτηρίζεται γενικά το σύνολο μέσων και ενεργειών που αποσκοπούν στην επίτευξη συγκεκριμένου αποτελέσματος για την ικανοποίηση του γενικού συμφέροντος των πολιτών ενός κράτους.</p> <p>η Δημόσια Διοίκηση μιας Χώρας αποτελεί μέρος του <a href="/w/index.php?title=%ce%9a%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%82_ %CE%BC%CE%B7%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82&action=ed it&redlink=1" class="new" title="κρατικός μηχανισμός (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">κρατικού μηχανισμού</a> της και ειδικότερα της <a href="/wiki/%ce%95%ce%ba%cf%84%ce%b5%ce%bb%ce%b5%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%ba%c E%AE_%CE%B5%CE%BE%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%AF%CE%B1" title="εκτελεστική εξουσία">εκτελεστικής εξουσίας</a>. Υπό την ευρεία έννοια η Δημοσια Διοίκηση περιλαμβάνει δύο επιμέρους έννοιες, αυτή της εκάστοτε <a href="/wiki/%ce%9a%cf%85%ce%b2%ce%ad%cf%81%ce%bd%ce%b7%cf%83%ce%b7" title="κυβέρνηση">κυβέρνησης</a> και "υπό στενή έννοια" αυτή της Διοίκησης.</p> <p>σημειώνεται ότι υπό τη στενή έννοια των πολιτικών αυτών όρων η Κυβέρνηση διαφέρει της Διοίκησης στο ότι κινείται με απόλυτη (νόμιμη) πρωτοβουλία και είναι αυτή που χαράσσει τις κατευθυντήριες γραμμές, ενώ η δεύτερη περιορίζεται στην εφαρμογή και παρακολούθηση της κυβερνητικής θέλησης. Δημόσια Διοίκηση υφίσταται σε όλες τις Χώρες του κόσμου, ανεξάρτητα του πολιτεύματός των.</p> παραγόμενο αποτέλεσμα: Για να μπορέσετε να συνεισφέρετε στην πλατφόρμα της Wikipedia θα χρειαστεί να εγγραφείτε και να αποκτήσετε ένα όνομα χρήστη, το οποίο θα το χρησιμοποιείτε για να εισέρχεστε στο περιβάλλον της Wikipedia και να δημιουργείτε δικά σας θέματα ή συμπληρώνετε υφιστάμενα.

11 Εικόνα 2 Εγγραφή χρήστη Wikipedia Αφού ολοκληρώσατε τη διαδικασία εγγραφής μπορείτε να ξεκινήσετε να χρησιμοποιείτε τις δυνατότητες της Wikipedia. Εικόνα 3 Φόρμα συμμετοχής σε συζήτηση Μέσα απ τη φόρμα συζήτησης, δημιουργήστε ένα θέμα προς δημόσια συζήτηση και διατυπώστε τη δική σας άποψη και παρακολουθήστε τις απόψεις των υπολοίπων. Περισσότερες στοιχεία για τα wikis θα δείτε στην επόμενη υποενότητα. Η μακροχρόνια χρήση των wiki ανέδειξε διάφορα ζητήματα για τα οποία έχει γίνει εκτενής συζήτηση και κάτω από διαφορετικές οπτικές έχουν διαμορφώσει πλεονεκτικές και μειονεκτικές εντυπώσεις. Τα ζητήματα αυτά είναι : Βαθμός συμμετοχής. Οποιοσδήποτε μπορεί να συμμετέχει στη διάρθρωση-σύνταξη-διόρθωση-συμπλήρωση του περιεχομένου Ελάχιστος χρόνος μάθησης. Άμεση δημοσίευση και ανανέωση του περιεχομένου Δυνατότητα συνεργασίας στο ίδιο έργο, ανθρώπων που βρίσκονται σε διαφορετικά γεωγραφικά σημεία, με διαφορετικές απόψεις, κουλτούρα κλπ. Διατήρηση στοιχείων για κάθε τροποποίηση που γίνεται και δυνατότητα επαναφοράς μιας προηγούμενης έκδοσης του άρθρου. Διεύρυνση των δυνατοτήτων πρόσβασης στις διαδικτυακές υπηρεσίες περιεχομένου σε χρήστες με περιορισμένες τεχνολογικές γνώσεις.

12 Δεδομένου ότι υφίσταται μεγάλη ποικιλία σε «ελεύθερο» λογισμικό wiki, συνεπώς το κόστος του δικαιώματος χρήσης δεν αποτελεί εμπόδιο στην εγκατάσταση ενός wiki σε έναν οργανισμό ή μια υπηρεσία. Μήπως όμως «το φτηνό το κρέας το τρώνε τα σκυλιά»; Ο καθένας μπορεί να τροποποιήσει το περιεχόμενο και μπορεί αυτό να αποτελεί υπερβολική ελευθερία για κάποιες εφαρμογές, για παράδειγμα όταν πρόκειται για εμπιστευτικά έγγραφα. Ωστόσο υπάρχει η δυνατότητα ρύθμισης της πρόσβασης που έχουν οι χρήστες στο περιεχόμενο. Το wiki είναι ευάλωτο στο σε επιθέσεις τύπου spam και τον βανδαλισμό αν δεν γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις και χειρισμοί προστασίας. Όμως υπάρχουν εύκολοι τρόποι επαναφοράς μιας σελίδας. Επίσης, ο περιορισμός της πρόσβασης μόνο σε εγγεγραμμένους στη σελίδα χρήστες ελαχιστοποιεί τον βανδαλισμό που προκύπτει από προγράμματα που παράγουν αυτόματα spam (spam-bots). Είναι απαραίτητη η σύνδεση στο internet για την προαγωγή της συνεργασίας, αλλά μπορεί να στηθεί και στο εσωτερικό δίκτυο του κάθε οργανισμού. Η ευελιξία της δομής ενός wiki μπορεί να σημαίνει ότι η πληροφορία γίνεται ανοργάνωτη, αδόμητη. Όσο μεγαλώνει το μέγεθος ενός wiki, η κοινότητα σχεδιάζει και διαχειρίζεται τη δομή του συλλογικά. Πέραν αυτών των ζητημάτων ένα μεγάλο ζήτημα αφορά στην ποιότητα του περιεχομένου των wiki, όπου υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις. Για παράδειγμα, εφόσον ο καθένας μπορεί να τροποποιήσει τις εγγραφές της wikipedia, πώς μπορούν οι χρήστες να ξέρουν ότι η wikipedia είναι εξίσου ακριβής με άλλες καθιερωμένες πηγές όπως π.χ. η εγκυκλοπαίδεια Britannica; Αν ένας επιστήμονας γράψει ένα άρθρο σχετικό με το αντικείμενο του στην wikipedia, θα έχει το ίδιο κύρος με το άρθρο κάποιου άλλου που δεν διαθέτει ακαδημαϊκό υπόβαθρο; Οι διαφωνίες σχετικά με το περιεχόμενο συνήθως λύνονται με συζήτηση μεταξύ των χρηστών. Ακόμα ένα ζήτημα αφορά στον έλεγχο των δημοσιεύσεων (Publishing controls). Συνήθως η έκταση του ελέγχου δημοσίευσης (publishing control) που έχει ο επισκέπτης του wiki εξαρτάται από τις ρυθμίσεις που θα κάνει ο διαχειριστής του wiki στο λογισμικό. Ενθαρρύνεστε να τοποθετηθείτε επί των παραπάνω ζητημάτων και να χαρακτηρίσετε ως πλεονέκτημα ή μειονέκτημα κάθε ένα απ αυτά, τεκμηριώνοντας την άποψή σας ως προς τη πιθανή συνεισφορά των wiki στη σύγχρονη κοινωνία. Σύνοψη Tα Wiki είναι μια δωρεάν υπηρεσία που στηρίζεται σε δωρεάν διαθέσιμο λογισμικό και το οποίο περιλαμβάνει στοιχειώδη επεξεργαστή κειμένου και σας επιτρέπει να δημιουργήσετε και να εργαστείτε πάνω σε αυτά μαζί με τους συνεργάτες σας ή και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο. Η δυνατότητα αυτή μπορεί να εξυπηρετήσει την ανάγκη συνεργασίας των ανθρώπων της Δημόσιας Διοίκησης που ανήκουν σε διαφορετικές οργανωτικές δομές αξιοποιώντας έτσι τις νέες συνεργατικές μεθόδους με χρήση δωρεάν παρεχόμενων υπηρεσιών μέσω του διαδικτύου, ώστε να αξιοποιηθούν ως πολύτιμα εργαλεία στην αποτελεσματική διεκπαιρέωση των διαδικασιών. Στην παρούσα ενότητα παρουσιάστηκαν οι βασικές αρχές της συνεργατικότητας σε πλατφόρμα wiki αλλά και οι βασικές αρχές των wiki.

13 Πηγές για περαιτέρω μελέτη Βιβλιογραφία Kristin Fontichiaro, Ann Truesdell (2013). Learning and Sharing With a Wiki n/a (2014) The Complete Guide to Wikis: How to Set Up, Use, and Benefit from Wikis for Teachers, Business Professionals, Families, and Friends Rod Collins (2013). Wiki Management: A Revolutionary New Model for a Rapidly Changing and Collaborative World

14