Α Π Ο Φ Α Σ Η 118/2015

Transcript

1 Αθήνα, Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/5921/ ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Α Π Ο Φ Α Σ Η 118/2015 (Τµήµα) Η Αρχή Προστασίας εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα συνεδρίασε σε σύνθεση Τµήµατος, στην έδρα της, την Τετάρτη και ώρα 10:00, µετά από πρόσκληση του Προέδρου της, προκειµένου να εξετάσει την υπόθεση που αναφέρεται στο ιστορικό της παρούσας. Παρέστησαν οι Πέτρος Χριστόφορος, Πρόεδρος της Αρχής, και τα αναπληρωµατικά µέλη της Αρχής Χαράλαµπος Ανθόπουλος, ως εισηγητής, και Γρηγόρης Λαζαράκος. εν παρέστησαν λόγω κωλύµατος, αν και κλήθηκαν νοµίµως εγγράφως, τα τακτικά µέλη της Αρχής Λεωνίδας Κοτσαλής και ηµ. Μπριόλας, οι οποίοι αντικαταστάθηκαν αντίστοιχα από τα προαναφερόµενα αναπληρωµατικά µέλη της Αρχής. Εξάλλου, δεν παρέστησαν λόγω κωλύµατος, αν και κλήθηκαν νοµίµως εγγράφως, το τακτικό µέλος της Αρχής Αναστάσιος Ιωάννης Μεταξάς και ο αναπληρωτής αυτού Σπύρος Βλαχόπουλος. Στη συνεδρίαση παρέστη, µε εντολή του Προέδρου, ο ηµήτρης Ζωγραφόπουλος, ικηγόρος ( Ν) Νοµικός ελεγκτής, ως βοηθός εισηγητή. Επίσης, παρέστη, µε εντολή του Προέδρου, και η Ειρήνη Παπαγεωργοπούλου, υπάλληλος του ιοικητικού Οικονοµικού Τµήµατος της Αρχής, ως γραµµατέας. Η Αρχή έλαβε υπόψη τα ακόλουθα: Υποβλήθηκε στην Αρχή Προστασίας εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα η υπ αρ. πρωτ. (και υπ αρ. πρωτ. Αρχής Γ/ΕΙΣ/4483/ ) αίτηση (και τα συνηµµένα σε αυτή έγγραφα) όπως αυτή συµπληρώθηκε µεταγενέστερα µε το υπ αρ. πρωτ. (και υπ αρ. πρωτ. Αρχής Γ/ΕΙΣ/5421/ ) έγγραφο της ίδιας υπηρεσίας και τα συνηµµένα σε αυτό έγγραφα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΤΥ περιοχής Χ, ως υπευθύνου επεξεργασίας, µε την οποία ζητείται από την Αρχή η χορήγηση της 1

2 απαιτούµενης από τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 2 του Ν. 2472/1997 άδειας επεξεργασίας για τη διαβίβαση δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα του Α, κατοίκου περιοχής Χ, που τηρούνται στα αρχεία του, στον αιτούντα τρίτο Β. Επίσης, υποβλήθηκε στην Αρχή από τον ΟΑΕ ΚΠΑ2 περιοχής Χ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, η υπ αρ. πρωτ. (και υπ αρ. πρωτ. Αρχής Γ/ΕΙΣ/3502/ ) αίτηση (και τα συνηµµένα σε αυτή έγγραφα) όπως αυτή συµπληρώθηκε µεταγενέστερα µε το υπ αρ. πρωτ. (και υπ αρ. πρωτ. Αρχής Γ/ΕΙΣ/5377/ ) έγγραφο της ίδιας υπηρεσίας µε την οποία ζητείται από την Αρχή η χορήγηση της απαιτούµενης από τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 2 του Ν. 2472/1997 άδειας επεξεργασίας για τη διαβίβαση ευαίσθητων δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα του Α, που τηρούνται στα αρχεία του, στον αιτούντα τρίτο Β. Ο αιτών ζητεί όπως του διαβιβαστούν τα κρίσιµα δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα του Α από καθέναν από τους προαναφερόµενους υπευθύνους επεξεργασίας, προκειµένου να αποκρούσει την αγωγή, που ο Α και η Γ έχουν ασκήσει σε βάρος του και σε βάρος του υιού του µε διάφορα αιτήµατα και η οποία πρόκειται να εκδικαστεί ενώπιον του Μονοµελούς Πρωτοδικείου περιοχής Χ, κατά τη δικάσιµο της Οι δύο υποθέσεις, που αφορούν τους προαναφερόµενους υπευθύνους επεξεργασίας, πρέπει να εξεταστούν από κοινού, λόγω συνάφειας. Μετά από εξέταση των στοιχείων του φακέλου της υπόθεσης, αφού άκουσε την πρόταση του εισηγητή και τις διευκρινίσεις του βοηθού εισηγητή, ο οποίος στη συνέχεια αποχώρησε, και µετά από διεξοδική συζήτηση, Η Αρχή, ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ 1. Επειδή, το άρθρο 2 στοιχ. (β ) του Ν. 2472/1997 για την Προστασία του ατόµου από την επεξεργασία δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα ορίζει, για τους σκοπούς του νόµου αυτού, ως ευαίσθητα δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα και εκείνα που αφορούν στην υγεία και την κοινωνική πρόνοια του υποκειµένου τους. 2. Επειδή, η διάταξη του άρθρου 4 παρ. 1 του Ν. 2472/1997, εναρµονιζόµενη, ιδίως, µε τις διατάξεις των άρθρων 9Α, 25 παρ. 1 και 28 του Συν/τος, 8 και 7 του Χάρτη Θεµελιωδών ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 6 της Οδηγίας 95/46/ΕΕ, ρητά ορίζει ότι: «Τα δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα για να τύχουν νόµιµης επεξεργασίας πρέπει: α) Να συλλέγονται κατά τρόπο θεµιτό και νόµιµο για 2

3 καθορισµένους, σαφείς και νόµιµους σκοπούς και να υφίστανται θεµιτή και νόµιµη επεξεργασία ενόψει των σκοπών αυτών. β) Να είναι συναφή, πρόσφορα, και όχι περισσότερα από όσα κάθε φορά απαιτείται εν όψει των σκοπών της επεξεργασίας. ( )». Με τις διατάξεις αυτές καθιερώνονται ως θεµελιώδεις προϋποθέσεις για τη νοµιµότητα κάθε επεξεργασίας δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και για τη νοµιµότητα της σύστασης και λειτουργίας κάθε αρχείου, οι αρχές του σκοπού της επεξεργασίας και της αναλογικότητας των δεδοµένων σε σχέση πάντα µε το σκοπό επεξεργασίας. Συνεπώς, κάθε επεξεργασία προσωπικών δεδοµένων, που γίνεται πέραν του επιδιωκόµενου σκοπού ή η οποία δεν είναι πρόσφορη και αναγκαία για την επίτευξή του, δεν είναι νόµιµη. Συνακόλουθα, τόσο για τα απλά όσο και για τα ευαίσθητα δεδοµένα, πρέπει ο σκοπός επεξεργασίας να είναι νόµιµος, σαφής και καθορισµένος, και τα δεδοµένα να µην υπερβαίνουν το σκοπό της επεξεργασίας. Ειδικότερα δε για τα ευαίσθητα προσωπικά δεδοµένα, η επεξεργασία επιτρέπεται, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 2 στοιχ. (γ ) του Ν. 2472/1997, µετά από άδεια της Αρχής, όταν πρόκειται να χρησιµοποιηθούν για άσκηση ή υπεράσπιση δικαιώµατος ενώπιον δικαστηρίου ή πειθαρχικού οργάνου. 3. Επειδή, επιπλέον, το άρθρο 11 παρ. 3 του Ν. 2472/1997 ρητά ορίζει ότι «εάν τα δεδοµένα ανακοινώνονται σε τρίτους, το υποκείµενο ενηµερώνεται για την ανακοίνωση πριν από αυτούς». 4. Επειδή, στην υπό κρίση περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει τα ακόλουθα: Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΤΥ περιοχής Χ, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, µε την προαναφερόµενη αίτησή του ζητεί από την Αρχή τη χορήγηση της απαιτούµενης από τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 2 του Ν. 2472/1997 άδειας επεξεργασίας για τη διαβίβαση δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα του Α, που τηρούνται στα αρχεία του, στον αιτούντα τρίτο Β. Επίσης, ο ΟΑΕ ΚΠΑ2 περιοχής Χ, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, µε την προαναφερόµενη αίτησή του ζητεί από την Αρχή τη χορήγηση της απαιτούµενης από τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 2 του Ν. 2472/1997 άδειας επεξεργασίας για τη διαβίβαση ευαίσθητων δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα του Α, που τηρούνται στα αρχεία του, στον αιτούντα τρίτο Β. Ο αιτών ζητεί όπως του διαβιβαστούν τα κρίσιµα δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα του Α από καθένα από τους προαναφερόµενους υπευθύνους επεξεργασίας, προκειµένου να αποκρούσει την αγωγή, που ο Α και η Γ έχουν ασκήσει σε βάρος του και σε βάρος του υιού του µε διάφορα αιτήµατα και η οποία πρόκειται να εκδικαστεί ενώπιων του Μονοµελούς Πρωτοδικείου περιοχής Χ, κατά τη δικάσιµο της Κατά το παρελθόν, ο Β, 3

4 ζήτησε από την Αρχή, µε την υπ αρ. πρωτ. Γ/ΕΙΣ/2091/ αίτησή του, όπως η Αρχή χορηγήσει άδεια (α) στον ΟΑΕ ΚΠΑ2 περιοχής Χ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, να του χορηγήσει βεβαίωση από την οποία να προκύπτει εάν ο Α ελάµβανε επίδοµα ανεργίας κατά το έτος 2009 και (β) στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ περιοχής Χ να του χορηγήσει βεβαίωση από την οποία να προκύπτουν οι µήνες του 2009, για τους οποίους επικολλήθηκαν ένσηµα για τον Α. Τα στοιχεία αυτά ζητούσε ο Β προκειµένου να τα προσκοµίσει στο αρµόδιο δικαστήριο για να αντικρούσει την κατηγορία του Α για ψευδή καταµήνυση, αποδεικνύοντας ότι την επίµαχη ηµέρα αυτός δεν εργαζόταν στο εστιατόριο, στην περιοχή Χ. Η Αρχή, µε την Απόφασή της 40/2012: (α) Απεφάνθη ότι η διαβίβαση από τον ΟΑΕ ΚΠΑ2 περιοχής Χ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, στον αιτούντα τρίτο Β βεβαίωσης από την οποία να προκύπτει εάν ο Α ελάµβανε επίδοµα ανεργίας, κατά το έτος 2009, αντέβαινε, για τους λόγους που διεξοδικά αναφέρονταν στο σκεπτικό της εν λόγω Απόφασης, στις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 1 του Ν. 2472/1997. (2) Χορήγησε την άδεια στο ΙΚΑ- ΕΤΑΜ περιοχής Χ να διαβιβάσει στον Β βεβαίωση από την οποία να προκύπτει αν τη συγκεκριµένη εβδοµάδα, εντός της οποίας περιλαµβανόταν η , επικολλήθηκαν ένσηµα για τον Α, προκειµένου ο Β να την προσκοµίσει για υπεράσπιση των δικαιωµάτων του ενώπιον του αρµόδιου δικαστηρίου, αφού προηγουµένως το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ περιοχής Χ ενηµερώσει τον Α για τη διαβίβαση αυτή. 5. Επειδή, µε την υπό κρίση προαναφερόµενη αίτησή του προς την Αρχή το ΙΚΑ- ΕΤΑΜ περιοχής Χ, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, ζητεί την άδεια να διαβιβάσει στον Β βεβαίωση σχετικά µε την «ασφαλιστική κατάσταση» του Α, για τα χρονικά διαστήµατα που αναφέρονται στην ως άνω από αγωγή, που ο Α και η Γ έχουν ασκήσει σε βάρος του και σε βάρος του υιού του. 6. Επειδή, ο σκοπός επεξεργασίας, τον οποίο προβάλλει ο αιτών τρίτος για τη διαβίβαση στον ίδιο από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ περιοχής Χ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, των προαναφεροµένων πληροφοριών σχετικά µε την «ασφαλιστική κατάσταση» του Α, συνίσταται στην ανάγκη υπεράσπισης των δικαιωµάτων του ενώπιον των αρµόδιων δικαστηρίων και, υπό την έννοια αυτή, καταρχήν ερείδεται στις προαναφερόµενες διατάξεις των άρθρων 7 παρ. 2 στοιχ. (γ ) και 4 παρ. 1 στοιχ. (α ) του Ν. 2472/1997. Προκειµένου, ωστόσο, να πληρούται και η αρχή της αναλογικότητας (αναγκαιότητας και προσφορότητας) των κρίσιµων δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα. σύµφωνα µε τα οριζόµενα στις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 1 στοιχ. (β ) του Ν. 2472/1997, αρκεί η χορήγηση στον αιτούντα τρίτο Β από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 4

5 περιοχής Χ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, βεβαίωσης σχετικά µε ενδεχόµενη απασχόληση του Α σε οποιονδήποτε εργοδότη κατά τους θερινούς µήνες των ετών 2010 έως και Οι πληροφορίες αυτές συνιστούν απλά και όχι ευαίσθητα δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα του Α. 7. Επειδή, περαιτέρω, ΟΑΕ ΚΠΑ2 περιοχής Χ, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, µε την προαναφερόµενη αίτησή του ζητεί από την Αρχή τη χορήγηση της απαιτούµενης από τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 2 του Ν. 2472/1997 άδειας επεξεργασίας για τη διαβίβαση ευαίσθητων, καθόσον αυτά αφορούν στην κοινωνική πρόνοια, δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα του Α, που τηρούνται στα αρχεία του, στον αιτούντα τρίτο Β. Ειδικότερα, πρόκειται για στοιχεία σχετικά µε ενδεχόµενη εγγραφή του Α στα µητρώα ανέργων του Οργανισµού κατά τους θερινούς µήνες των ετών 2010 έως και Επειδή, ο σκοπός επεξεργασίας, τον οποίο προβάλλει ο αιτών τρίτος για τη διαβίβαση στον ίδιο από τον ΟΑΕ ΚΠΑ2 περιοχής Χ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, των προαναφεροµένων πληροφοριών σχετικά µε ενδεχόµενη εγγραφή του Α στα µητρώα ανέργων του Οργανισµού κατά τους θερινούς µήνες των ετών 2010 έως και 2012, συνίσταται στην ανάγκη υπεράσπισης των δικαιωµάτων του ενώπιον των αρµόδιων δικαστηρίων και, υπό την έννοια αυτή, καταρχήν ερείδεται στις προαναφερόµενες διατάξεις των άρθρων 7 παρ. 2 στοιχ. (γ ) και 4 παρ. 1 στοιχ. (α ) του Ν. 2472/1997. Επειδή, ωστόσο, όπως έχει ήδη κρίνει η Αρχή µε την Απόφασή της 40/2012, η χορήγηση της εν λόγω αιτηθείσας από τον Β βεβαίωσης είναι δυσανάλογη µε τον επιδιωκόµενο σκοπό, καθόσον, όπως έχει ήδη κρίνει η Αρχή (βλ., µεταξύ άλλων, τις Αποφάσεις 45/2011 και 47/2011), αντιβαίνει καταρχήν στις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 1 του ν. 2472/1997 η διαβίβαση από τον ΟΑΕ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, σε αιτούντα τρίτο πληροφοριών για την εγγραφή του υποκειµένου στα µητρώα του ΟΑΕ ως ανέργου, για το σκοπό της αντίκρουσης των ισχυρισµών ότι ο αιτών και το υποκείµενο συνδέονταν µε σχέση εξαρτηµένης εργασίας. Και τούτο, διότι η εγγραφή ενός προσώπου ως ανέργου στα σχετικά µητρώα του ΟΑΕ ούτε δύναται να αποκλείσει την ύπαρξη σχέσης (εξαρτηµένης ή ανεξάρτητης) εργασίας που να τον συνδέει µε συγκεκριµένο εργοδότη ούτε επιδρά στο κύρος της εν λόγω σχέσης εργασίας, αλλά δύναται µόνο να επισύρει ενδεχοµένως διοικητικές ή άλλες κυρώσεις σε βάρος του εν λόγω προσώπου, εφόσον συνεχίσει να λαµβάνει από τον ΟΑΕ κοινωνικές παροχές ως άνεργος, ενώ στην πραγµατικότητα εργάζεται και 5

6 λαµβάνει µισθό ως αντιπαροχή της εργασίας του (Βλ. Αποφάσεις της Αρχής 1/2009, 87/2009 και 2/2010). Η εγγραφή ενός προσώπου ως ανέργου στα σχετικά µητρώα του ΟΑΕ µπορεί να είναι πρόσφορο µέσο για την απόδειξη της ύπαρξης ή ανυπαρξίας σχέσης (εξαρτηµένης ή ανεξάρτητης) εργασίας µεταξύ του αιτούντος τρίτου και του υποκειµένου των δεδοµένων, µόνο στις περιπτώσεις που ο τρίτος ή το υποκείµενο των δεδοµένων υποστηρίζουν ότι η εγγραφή του υποκειµένου ως ανέργου στα σχετικά µητρώα του ΟΑΕ συνιστά προϋπόθεση της πρόσληψής του από το φερόµενο ως εργοδότη του, όπως όταν η πρόσληψη αυτή διενεργήθηκε στο πλαίσιο εκτέλεσης ειδικού προγράµµατος του ΟΑΕ για την απασχόληση συγκεκριµένων κατηγοριών ανέργων (Βλ. Απόφαση της Αρχής 2/2010). Επιπλέον, το έννοµο συµφέρον, που επικαλείται ο Β, για τη διαβίβαση των επίµαχων ευαίσθητων δεδοµένων του Α ικανοποιείται µε τη διαβίβαση στον Β από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ περιοχής Χ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, βεβαίωσης σχετικά µε ενδεχόµενη απασχόληση του Α σε οποιονδήποτε εργοδότη κατά τους θερινούς µήνες των ετών 2010 έως και 2012, δηλαδή βεβαίωσης που περιέχει απλά και όχι ευαίσθητα δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα του Α. Συνεπώς, η διαβίβαση στον Β από τον ΟΑΕ ΚΠΑ2 περιοχής Χ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, πληροφοριών σχετικά µε ενδεχόµενη εγγραφή του Α στα µητρώα ανέργων του Οργανισµού κατά τους θερινούς µήνες των ετών 2010 έως και 2012 δεν είναι νόµιµη. 9. Επειδή, το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ περιοχής Χ, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, οφείλει σύµφωνα µε τα οριζόµενα στη διάταξη του άρθρου 11 παρ. 3 του Ν. 2472/1997, να ενηµερώσει τον Α ότι απλά δεδοµένα του προσωπικού χαρακτήρα θα διαβιβαστούν στον αιτούντα τρίτο Β, για το σκοπό της άσκησης ή υπεράσπισης δικαιωµάτων ενώπιον των αρµόδιων δικαστηρίων. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η Αρχή, 1) Αποφαίνεται ότι η διαβίβαση από τον ΟΑΕ ΚΠΑ2 περιοχής Χ, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, στον αιτούντα τρίτο Β βεβαίωσης, σχετικά µε ενδεχόµενη εγγραφή του Α στα µητρώα ανέργων του Οργανισµού κατά τους θερινούς µήνες των ετών 2010 έως και 2012, αντιβαίνει στις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 1 του Ν. 2472/ ) Αποφαίνεται ότι δύναται το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ περιοχής Χ, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, να εξετάσει τη διαβίβαση στον αιτούντα τρίτο Β βεβαίωσης, σχετικά 6

7 µε ενδεχόµενη απασχόληση του Α σε οποιονδήποτε εργοδότη κατά τους θερινούς µήνες των ετών 2010 έως και 2012, καθόσον πρόκειται για απλά δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα του Α. 3) Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ περιοχής Χ, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, υποχρεούται να ενηµερώσει τον Α, πριν από τη διαβίβαση των προαναφεροµένων απλών δεδοµένων του προσωπικού χαρακτήρα στον αιτούντα τρίτο Β. Ο Πρόεδρος Η Γραµµατέας Πέτρος Χριστόφορος Ειρήνη Παπαγεωργοπούλου 7